EENMANSZAAK DEEL 1. Hoofdstuk 4 De categoriale kostenindeling

Transcriptie

1 EENMANSZAAK DEEL 1 Hoofdstuk 4 De categoriale kostenindeling

2 VERANDERING VAN HET EIGEN VERMOGEN: RESULTAAT Bruto verkoopresultaat/brutowinst = verkoopopbrengst inkoopwaarde Nettoresultaat = brutoresultaat - bedrijfskosten Bedrijfskosten: loon, huur, afschrijvingen, intrest etc. Positief resultaat = netto winst Eigen vermogen stijgt bij netto winst Eigen vermogen daalt bij netto verlies Eigen vermogen stijgt door prive-storting Eigen vermogen daalt door prive-opname Debet balans Credit EV = Debet resultatenrekening Credit Inkoopw Lonen Huren Intrest Overig Totaal Netto w Debet balans Credit Omzet EV =

3 Maken 61 en 62 VERSCHIL NETTO WINST VS NETTO LOON Netto loon : Salaris na aftrek van belasting en sociale premies Netto winst: winst na aftrek van de bedrijfskosten. De belasting is er niet (per definitie) van af getrokken.

4 KOSTPRIJS BEREKENEN Kosten: de geldwaarde van alle noodzakelijke opgeofferde productie middelen ten behoeve van de productie van goederen en diensten Hoofdgroepen: arbeid (geestelijke/lichamelijke inspanning) en kapitaal (vast, vlottend en liquide kapitaal) Produceren: combineren van productiemiddelen om zodanig producten/diensten voort te brengen met een zo hoog mogelijke winst

5 KOSTPRIJS BEREKENEN 1. Berekening van de kostprijs a) Kosten per eenheid product b) Kostprijs + winstopslag = verkoopprijs c) TK / q Nodig voor planning + beheersing van de kosten: de begrote kosten verwerken we in de kostprijs. Omdat we de kosten vooraf berekenen noemen we dit voorcalculatie. De werkelijke kosten berkenen we achteraf o.b.v. de werkelijke gebruikte hoeveelheden + prijzen. Berekenen van de werkelijke kosten en de toegestane kosten = nacalculatie. De toegestane kosten/voorcalculatie kunnen afwijken van de werkelijke kosten. Er kan dus een kostenverschil ontstaan. Dit kan komen door verkeerde planning, of een een slechte kostenbeheersing (hoge loonsverhogingen etc.)

6 KOSTPRIJS BEREKENEN 2. Hulpmiddel bij de balanswaardering en bepaling resultaat Vaststellen van de waarde van de voorraad, vaste activa en resultaat Bij de vaste activa speelt de afschrijvingsmethode een rol in de waarde bepaling 3. Hulpmiddel bij het nemen van beslissingen Moet er geïnvesteerd worden in nieuwe machines, moet er een machine worden vervangen? Ga je product x of y maken? Indeling kosten: Soort (eenmanszaak deel 1) Funcite in productieproces (eenmanszaak deel 2) Constant of variabel (eenmanszaak deel 2)

7 Maken 63 Functies kostenberekening kostprijsberekening hulpmiddel bij het nemen van beslissingen hulpmiddel bij resultaatbepaling en balanswaarderingen Bepaling verkoopprijs Planning beheersing o.a. investeringens- en productiebelsissingen

8 TIJDSTIPGROOTHEID VS PERIODEGROOTHEID Balans: Resultatenrekening: tijdstipgrootheid periodegrootheid Kosten hebben altijd betrekking op een periode. Betalingen hebben altijd betrekking op een bepaald tijdstip Opbrengsten hebben altijd betrekking op een periode. Ontvangsten hebben altijd betrekking op een bepaald tijdstip.

9 Maken 64 en 65 UITGAVEN VS KOSTEN UITGAVEN De daadwerkelijke betaling: kan vooraf, op het moment dat het moet, of achteraf. Bij vooraf of achteraf (is eigenlijk altijd zo) ontstaat er een probleem. Want je mag dan het EV niet gebruiken in de mutatiebalans. Toch neemt de Kas af, dan tussenrekeningen gebruiken KOSTEN Wat hoort thuis in die maand of welke periode dan ook? Ongeacht of er betaald is! Dit noemen we permanentie.

10 WAAROM PERMANENTIE Afgeleid van permanent: een ondernemer is permanent in staat zijn resultaat te bepalen voor de belastingdienst. Het opnemen in een resultatenoverzicht van de kosten en opbrengsten die ook daadwerkelijk toebehoren aan de periode waarover het resultatenoverzicht verslag doet = permanentie Je kosten en opbrengsten moet je boeken (via het Eigen Vermogen) als ze plaatsvinden op de resultatenrekening: dan volgt een winst / verlies waar je in geval van winst belasting over moet betalen. Het moment van betalen / ontvangen is voor de bepaling van de winst/verlies niet belangrijk. Maar het heeft boekhoudkundig wel consequenties!

11 Maken 66 en 67 OVERLOPENDE POSTEN Nog te betalen: anticipatie op betalingen die in de toekomst plaats vinden. Anticipatiepost Vooruit betaald: je hebt al betaald, en verwerkt deze kosten in de maanden die komen. uitstelpost Nog te ontvangen: anticipatie Vooruit ontvangen: uitstel

12 Voorbeeld: Je betaalt per kas in euro energiekosten voor Boeking betaling 2016: Kas EV (mag je niet gebruiken! De kosten vallen Vooruitbetaalde bedragen pas in 2017!) Boeking kosten 2017: Vooruitbetaalde bedragen EV tussenrekeningen: Nog te betalen bedragen, (193) nog te ontvangen bedragen, (192) vooruitbetaalde bedragen, (190) vooruitontvangen bedragen. (191) Rubriek 1: Financiële rekeningen. Deze rekeningen worden gebruikt voor het journaliseren (boekkundig bijhouden) van de financiële feiten van een onderneming in het grootboek. En zijn van belang voor het overzicht op de boekhouding.

13 KOSTENSOORTEN Kosten vermogen (rente lening) (opdracht 70, 71) Kosten grond (pacht) Kosten arbeid (loon) Kosten diensten derden (opdracht 77) Inkoopwaarde verkochte producten (opdracht 78 t/m 81) Kosten duurzame productiemiddelen Kostprijsverhogende belastingen (opdracht 89) Aflossing zijn geen kosten! Opdracht 69

14 Lees terug: hoofdstuk 2 samengestelde en enkelvoudige intresten Maken 68 t/m 72 DE KOSTEN VAN HET VERMOGEN Vermogensbehoefte wordt bepaald door de kapitaalgoederen die nodig zijn Kapitaalgoederen staan debet op de balans Aan de credetzijde staat hoe je aan deze vermogensbehoefte hebt voldaan. Eigen vermogen en vreemd vermogen Het aantrekken van geld kost geld Rente- of intrestkosten Proviesiekosten (bemiddelingskosten v.d. Bank) Notariskosten Intrestkosten zijn geen afzonderlijke kostensoort.. Ze worden veroorzaakt omdat er vermogen nodig is om productiemiddelen te financieren (voorraden, kapitaalgoederen, grond)

15 DE KOSTEN VAN ARBEID Loonkosten = brutoloon + wergeversdeel premies werknemersverzekering + werkgeversdeel pensioenpremie Loonkosten zij ± 30% dan het brutoloon Loonkosten zijn er alleen voor de mensen in (loon)dienst van het bedrijf. Sociale verzekeringen: 1. volksverzekeringen (voor iedereen: AOW Algemene ouderdomswet, AKW Algemene kinderbijslagwet) 2. werknemersverzekeringen (alleen voor werknemers: WW werkloosheidswet, WIA Wet inkomen naar arbeidsvermogen) Hoogte van het loon vasstellen, 2 manieren ter voorbeeld: Stukloon: loon per prestatie Tijdloon: loon per tijdseenhe

16 Maken 73 t/m 76 DE KOSTEN VAN ARBEID Bruto loon loonheffing premies volksverzekering en werknemersdeel werknemersverzekeringen werknemersdeel eventuele pensioenpremie = Netto loon Bruto loon + werkgeversdeel eventuele pensioenpremie + werkgeversdeel premies werknemersverzekeringen = Loonkosten werkgever Het loonstrookje extra info via fnvjong.nl

17 Maken 77 DE KOSTEN VAN DIENSTEN VAN DERDEN Producten of arbeidskracht dat ingekocht wordt buiten de onderneming Denk aan: Inhuren van een ZZP er Uitgaven aan transportbedrijven Verzekeringen Engergiebedrijven Reclamebureau

18 Maken 78 t/m 81 INKOOPWAARDE VAN DE OMZET Bij een niet-productieonderneming wordt er goederen ingekocht, om deze te verkopen zonder dat er een noemenswaardige verandering heeft plaatsgevonden Een industriele of ambachtelijke onderneming koopt grond- en hulpstoffen in om er een nieuw product van te maken Wanneer voorraad wordt ingekocht, maar nog niet is verkocht is geld omgezet in een materiele bezitting. Wanneer de voorraad wordt verkocht neemt de voorraad af, dit wordt beschouwd als kosten Deze kosten noemen we ook wel de inkoopwaarde van de voorraad of inkoopwaarde van de omzet

19 DE KOSTEN VAN DUURZAME PRODUCTIEMIDDELEN We spreken hier alleen over de duurzame productiemiddelen die aan slijtage onderhevig zijn Duurzame productiemddelen = vaste activa Naarmate een duurzaam productiemiddel wordt gebruikt, zal het minder effectief werken: er treed slijtage op (en technologie raakt veroudert) Met deze waardedaling moet rekening worden gehouden = afschrijven Afschrijven = waardevermindering duurzame productiemiddelen volgens goed koopmansgebruik. Formule: Afschrijving = (Aankoopprijs + installatiekosten (restwaarde sloopkosten)) / economische levensduur (zelfde als vast % van aanschafrijs)

20 DE KOSTEN VAN DUURZAME PRODUCTIEMIDDELEN ECONOMISCHE LEVENSDUUR wanneer levert een machine nog rendement? TECHNISCHE LEVENSDUUR hoe lang gaat een machine technisch mee? Economische levensduur gaat voor technische levensduu. Immers een machine kan wel 20 jaar mee Maar vaak is er na 5 jaar een betere machine voorhanden die efficienter is en dus meer oplevert per product.

21 DE KOSTEN VAN DUURZAME PRODUCTIEMIDDELEN: OP DE BALANS Boekwaarde: op de balans zie je steeds de waarde van het duurzaam productiemiddel, na aftrek van de afschrijvingen. Voordeel: op de balans is de actuele waarde van het duurzaam productiemiddel te zien Nadeel: je hebt geen direct overzicht over de aanschafprijs. Hiervoor heb je steeds extra informatie nodig Werken met een aparte afschrijvingsrekening: Afschrijvingen worden niet direct op de rekening van het productiemiddel geboekt, maar een eigen grootboekrekening. Voordeel: op de balans zie bij de rekening van het duurzaam productiemiddel de aanschafprijs. Nadeel: de boekwaarde van het duurzaam productiemiddel kun je pas berekenen door de waarde van de aanschafprijs op de balans te verminderen met de waarde van de afschrijvingsrekening

22 Maken 82 t/m 88 DE KOSTEN VAN DUURZAME PRODUCTIEMIDDELEN: OP DE BALANS 1) Afschrijvingsbedrag op balans niet zichtbaar Machine ) Afschrijvingsbedrag op balans wel zichtbaar Machine Afschrijving machine 5000

23 DE KOSTEN VAN GROND Om grond aan te schaffen moet er (vreemd) vermogen worden aangetrokken Bij vreemd vermogen komen hier intrestkosten bij kijken Wanneer de grond as vestigingsplaats wordt gebruikt vindt er geen slijtage plaats en is het wenselijk om het te financieren met eigen vermogen (permanent aanwezig) Wanneer grond wordt gebruikt voor het winnen van delfstoffen dan daalt de waarde. Er zijn dan zowel intrest- als afschrijvingskosten. Is de grond niet eigendom, dan moet er huur (pacht) worden betaald. Pacht wordt niet gerekend tot de kosten van grond maar de kosten van diensten van derden

24 Maken 89 t/m 92 KOSTPRIJS VERHOGENDE BELASTINGEN Belastingen die moeten worden meegenomen in de kostprijs van goederen/diensten Deze kosten worden vaak doorberekend in de verkoopprijs Voorbeelden: Motorvoertuigbelasting Onroerendgoedbelasting Invoerrechten milieubelasting

25 OPBRENGSTEN, ONTVANGSTEN EN DE PERMANENTIE Wanneer een product verkocht wordt heeft de koper een betalingsverplichting en de verkoper heeft recht op het geld. Zolang de koper niet betaald, heeft de verkoper een vordering op de koper Ook wel leverancierskrediet genoemd De ondernemer bepaalt zijn omzet van een periode door alle verkooptransacties van die periode bij elkaar op te tellen. Het tijdstip van betalen /leveren is hierbij niet relevant. Volgens het princiepe van matching moeten de kosten toe worden gerekend aan de producten die in een bepaalde periode worden verkocht

26 Maken 94 t/m 100 MEER VOORBEELDEN VAN PERMANENTIE/MATCHING Permanentie: afgeleide van permanent : altijd op elk gewenst moment geode overzichten kunnen leveren. Matching: Kosten en opbrengsten moeten geboekt worden (op de resultatenrekening) als ze plaats vinden: de betaling of ontvangst van het geld is niet interessant. Tussenrekening worden ook wel overlopende posten genoemd: Anticipatieposten: nog te betalen bedragen, nog te ontvangen bedragen Uitstelposten: vooruitbetaalde bedragen, vooruitontvangen bedragen

27 MEER WETEN? and.html (Cambodja: 10 minuten 32 tot 42) and.html (Budapest) (athene)