Jaarverslag 2017 Stichting SchuldHulpMaatje Drechtsteden
In dit verslag vindt u een overzicht van de activiteiten en de organisatie van Stichting SchuldHulpMaatje Drechtsteden, gevolgd door het overzicht van de financiën. Activiteiten en organisatie Wat doen de SchuldHulpMaatjes? De Stichting SchuldHulpMaatje Drechtsteden biedt, middels vrijwilligers, hulp aan mensen met financiële problemen. Het doel is om toe te werken naar een schuldenvrij leven samen met een zo groot mogelijke zelfredzaamheid. De hulp kan langdurige begeleiding betekenen voor en tijdens een schuldsaneringstraject, maar er zijn ook hulpvragers die na een paar gesprekken zelf verder kunnen. SchuldHulpMaatjes zijn geen professionele schuldhulpverleners, maar zijn vrijwilligers die mensen kunnen bijstaan in moeilijke trajecten. In voorkomende gevallen worden hulpvragers doorverwezen naar een instantie die hen meer maatwerk kan leveren, zoals bijvoorbeeld bij verslaafden of mensen met psychische problemen. Hierbij wordt gebruik gemaakt van een sociale kaart. Nieuwe SchuldHulpMaatjes krijgen vooraf een training van 3 dagen, die voorafgegaan wordt door een pre-learning-module op internet, waarbij de kandidaten al inzicht krijgen in het soort werk dat ze gaan doen. Na hun certificering werken ze onder leiding van een plaatselijke coördinator, die meestal zelf een ervaren SchuldHulpMaatje is. Jaarlijks krijgen de maatjes via e-learning bijscholing voor hun hercertificering. Door middel van plaatselijke intervisiebijeenkomsten en regionale informatiebijeenkomsten wordt het onderlinge contact onderhouden, kennis gedeeld en de kwaliteit van werken bewaakt. De SchuldHulpMaatjes kunnen: - mensen helpen met het ordenen van hun administratie - leren om hun administratie bij te houden - mensen helpen om meer financieel inzicht te krijgen, dus inzicht in zowel inkomsten als (noodzakelijke) uitgaven; - mensen leren om uitgaven te plannen; - mensen tips geven voor besparingen waar dat mogelijk is, soms gaan ze wel eens mee naar een supermarkt; - mensen motiveren om bepaald gedrag te veranderen en toe te werken naar een leven zonder problematische schulden; - geregeld meegaan naar het gesprek met de sociale dienst; - mensen helpen om aan alle verplichtingen van schuldhulpverlening te voldoen; - toelichting op brieven geven; - helpen bij het opstellen van brieven en/of bezwaarschriften; - mensen blijven stimuleren en hen motiveren. 1
SchuldHulpMaatjes: - weten waar eventueel een noodfonds te vinden is; - maken gebruik van of verwijzen naar de sociaal raadslieden als (juridisch) advies nodig is; - werken aan belangenbehartiging. De mogelijke taken van het SchuldHulpMaatjes zijn wat uitgebreider toegelicht in dit jaarverslag, omdat soms gedacht wordt dat het werk zich beperkt tot het ordenen van de administratie. Het werk is dus veelomvattender en vaak langdurig. De voorbereiding naar schuldsanering kan al snel oplopen naar ca. 24 maanden. De schuldsaneringsperiode loopt altijd drie jaar, waarin het SchuldHulpMaatje ook periodiek de hulpvrager blijft bijstaan en ondersteunt. De periode die daarop volgt, dus als de hulpvrager schuldenvrij is geworden, vraagt vaak weer een intensievere begeleiding, om er voor te zorgen dat de hulpvrager niet in oude fouten vervalt. Motiveren en stimuleren is dan heel hard nodig om de mensen tot volledige zelfredzaamheid te bewegen. Des te groter is dan ook de voldoening als een hulpvrager weer zelf verder kan. In het eigen regionale overleg van de coördinatoren worden situaties en werkwijzen van de Sociale Dienst Drechtsteden besproken, werkwijzen die we graag anders zouden zien. Met de Cliëntenraad Regio Drechtsteden (CRD) van de SDD worden deze ervaringen uitgewisseld. Op die manier hoort de Cliëntenraad situaties uit de praktijk en kan men meewerken aan verandering waar nodig. Ook in bijeenkomsten van de Sociale Dienst Drechtsteden met de Ketenpartners laten wij horen waar knelpunten zitten. Organisatie De Stichting werkt sinds begin 2015 met uitsluitend vrijwilligers. Hierdoor is de organisatie duurzamer geworden en minder afhankelijk van fondsenwerving. In iedere plaats in het Drechtstedengebied (behalve Sliedrecht) werkt minimaal één plaatselijke coördinator, die de aanvragen voor ondersteuning door een SchuldHulpMaatje ontvangt en ná een kennismakingsgesprek een maatje introduceert bij de hulpvrager. Er wordt naar gestreefd dat een hulpvrager binnen 2 weken een SchuldHulpMaatje heeft. In alle plaatsen bestaat ook een plaatselijke werkgroep, waaruit iemand wordt afgevaardigd naar het regionale stichtingsbestuur, waar bestuurlijke zaken worden geregeld (zie organigram). In het coördinatorenoverleg met de penningmeester worden alle praktische zaken besproken. Maatjes worden soms elders ingezet als dat beter past. En met elkaar kijkt men waar nieuwe maatjes nodig zijn. Bestuurssamenstelling eind 2017 De voorzitter is de heer W. Kleine uit Alblasserdam. Vicevoorzitter is ds. W. Aanen uit Dordrecht. De heer G. van den Hil uit Papendrecht is penningmeester en de heer J. van Noorloos uit Zwijndrecht is secretaris. Algemeen adjunct is de heer A. Ouwerkerk uit Hendrik- Ido-Ambacht. Het overige bestuurslid is de heer H. de Jonge uit Zwijndrecht, terwijl de zetels voor de vertegenwoordiging uit Dordrecht en Papendrecht nog vacant zijn. 2
Bestuursleden St. SHM Drechtsteden: Wout Kleine, voorzitter (Alblasserdam) Wim Aanen, vice voorzitter (Dordrecht) Jos van Noorloos, secretaris Gijs van den Hil, penningmeester Aat Ouwerkerk, alg. adjunct, (H.I. Ambacht) Harm de Jonge, lid (Zwijndrecht) vacature, lid (Papendrecht) vacature, lid (Dordrecht) Stichting SHM Drechtsteden Vereniging SHM Nederland Alblasserdam coördinator Kees Brinkman Dordrecht coördinator Wim Aanen Wilma van Andel H.I. Ambacht coördinator Lex Figee Papendrecht coördinator Aagje Baartse Zwijndrecht coördinator Rineke Kuijper Plaatselijke werkgroep Schuldhulp Maatjes Onze Stichting is lid van de landelijke Vereniging SchuldHulpMaatje, die de trainingen en (her)certificering voor de maatjes organiseert, de helpdesk bemant en er voor zorgt dat de actieve SchuldHulpMaatjes verzekerd zijn. Tevens beheren zij de landelijke websites. In 2017 waren dat: www.schuldhulpmaatje.nl (Algemene informatie) www.uitdeschulden.nu financiële problemen) (Preventiehulp voor mensen met - dreigende www.eerstehulpbijschulden.nl (Preventiehulp voor wegwijzers) www.moneyfit.nl (Speciaal voor jongeren) www.geldfit.nl (Over de balans in inkomsten en uitgaven) 3
Registratie van de Hulpvragers Onderstaand wordt aan de hand van grafieken getoond hoe bepaalde zaken zich binnen onze doelgroepen verhouden in 2017. BURGERLIJKE STAAT Weduw(e)naar 5% Onbekend 10% Thuiswonend 0% Gehuwd/Samenwonend 39% Ongehuwd/Niet samenwonend 31% Gescheiden 15% 4
Het komt vaak voor dat mensen meer dan één hulpvraag hebben, dus zowel begeleiding bij administratie als voor achterstand in betalingen bijvoorbeeld. Onderstaand een verdeling naar soort van de hulpvragers. SOORT HULPVRAAG Budgetcoaching/planning 7% Crisissituatie 1% Ander Onbekend 0% Achterstand betalingen 40% Voorkoming schulden 17% Begeleiding belastingen 4% Begeleiding administratie 27% 5
Het aantal jongeren met schulden dat geholpen werd is toegenomen t.o.v. 2016. Landelijk is het project SchuldHulpMaatje Jong gestart om juist aan jongeren een gericht hulpaanbod te kunnen doen. Een aantal maatjes in ons gebied heeft het afgelopen jaar een vervolgtraining gedaan, die gericht is op hulp aan jongeren. LEEFTIJD HULPVRAGER Onbekend: 11% < 18: 7% > 65: 6% 18-27: 14% 55-65: 16% 27-35: 8% 45-55: 18% 35-45: 20% 6
Een punt van zorg en aandacht is het aantal kinderen wat betrokken is bij een hulpvraag. Gelukkig zijn er vanuit diverse instanties gelden beschikbaar om deze kinderen tegemoet te komen. AANTAL KINDEREN BETROKKEN BIJ HULPVRAAG < 4 jaar 14% > 18 jaar 11% in Basisonderwijs 28% op Voortgezet onderwijs 47% 7
De doorlooptijd van hulpvragen was in 2017 voor 35% 6 maanden of korter. Voor 55% gold een doorlooptijd van 6 maanden of langer. Altijd nog 10% loopt langer door dan 2 jaar. DOORLOOPTIJD AFGERONDE HULPVRAGEN IN MAANDEN GEDURENDE 2017 > 24: 10% < 1: 9% 1-3: 12% 12-24: 27% 3-6: 14% 9-12: 13% 6-9: 15% 8
Onderstaande grafiek geeft een overzicht van de positief behaalde resultaten Toeleiding naar de SHV RESULTATEN SHV reeds van toepassing 2% Aantal Woninguitzetting voorkomen 17% SHV voorkomen door preventieve hulp 30% Aantal Zorguitsluiting voorkomen 8% Hulpvrager heeft werk gevonden 7% Aantal Beslaglegging voorkomen 15% Aantal Nutsvoorziening afsluiting voorkomen 17% 9
Maatjes en hulpvragers Maatjes: Het aantal maatjes is per saldo licht gedaald. Aan het begin van 2017 waren er 58 opgeleide maatjes actief. Helaas zijn 17 maatjes gestopt, maar werden er 16 nieuwe maatjes opgeleid, waardoor we aan het eind van 2017 per saldo op 57 actieve opgeleide maatjes uitkwamen. Gemiddeld waren er in 2017 66 maatjes actief binnen de Drechtsteden. Aantal maatjes per 31-12-2017 25 20 15 10 5 0 Dordrecht Hendrik Ido Ambacht Papendrecht Zwijndrecht Alblasserdam In principe werken de maatjes in hun eigen dorp of stad. Incidenteel komt het voor dat er een maatje in een van de andere plaatsen komt te werken. Bijvoorbeeld als een hulpvrager verhuist, maar graag gebruik wil blijven maken van de ondersteuning van het hem of haar bekende maatje. Ook komt het voor dat een hulpvrager om privacy redenen niet geholpen wil worden door een maatje uit zijn of haar eigen dorp. Dan wordt binnen Drechtstedenverband gezocht naar een beschikbaar maatje uit een van de andere plaatsen. Het kan ook voorkomen dat in een bepaalde plaats een piek aan hulpvragen optreedt. Om dan geen lange wachtlijst te laten ontstaan kan ook dan een beroep op een maatje uit een van de andere plaatsen worden gedaan. In voorkomende gevallen regelen de coördinatoren dit soort vragen in onderling overleg. 10
Hulpvragers: In Dordrecht is een enorme toename van de hulpvragen in 2017 waardoor er een hoge werkdruk is ontstaan bij de coördinatoren. Een derde coördinator zou een welkome aanvulling zijn. Daarnaast worden in het 1 e halfjaar van 2018 acht maatjes opgeleid voor Dordrecht. Overzicht hulpvragers in 2017 per plaats 80 76 70 69 60 53 50 40 30 20 10 0 40 36 33 27 25 21 16 14 9 10 6 6 3 4 5 2 38 35 29 15 14 15 Dordrecht Hendrik Ido Ambacht Papendrecht Zwijndrecht Alblasserdam Lopend dit jaar (incl. vorige jaren) Gestart in dit jaar Afgerond in dit jaar Gestart dit jaar en reeds afgerond Nog lopend van dit jaar 11
Onze doelstellingen voor 2018: Preventie: Uit de registratie blijkt al dat hulpvragers soms zelf via de website Uitdeschulden.nu zich hebben aangemeld, maar ook dat veel mensen op het spoor van SchuldHulpMaatje zijn gezet door hun hulpverleners. We zien dat betere hulp vaak mogelijk zou zijn geweest als men veel eerder hulp had gezocht, en niet pas als men uit huis gezet dreigt te worden of de nutsbedrijven dreigen met afsluiting van water, gas en/of elektriciteit. Samen met de sociale teams in iedere plaats willen we graag een laagdrempelig aanbod doen aan mensen met financiële problemen. Een van de manieren waarop we dat nu al gebeurt is een spreekuur in Het Badhuis in Zwijndrecht. In Dordrecht was daarvoor gelegenheid in buurthuis Koloriet. Er wordt nu ook al wel gebruik gemaakt van de nieuwe huiskamerinrichting` bij de SDD in Dordrecht. En waar mogelijk worden deze activiteiten verder uitgebreid. We blijven wat onze doelgroepen betreft, naast de directe hulp, ons ook inzetten op preventie, namelijk het voorkómen dat mensen bij de schuldhulpverlening terecht komen. Daartoe willen we graag ook onze SchuldHulpMaatjes inzetten voor hulp aan mensen die pas in de financiële problemen geraakt zijn, en de huur of de zorgverzekering niet meer kunnen betalen. We pleiten voor een snelle actieve benadering van deze mensen, onder regie van de gemeente. In 2017 hebben we hiervoor diverse keren gepleit tijdens gemeentelijke bijeenkomsten in o.a. Dordrecht en Zwijndrecht met vele andere organisaties en ketenpartners, die hier zeer positief op reageerden. Ook bij diverse kerken in de vijf gemeenten hebben we al de gelegenheid gekregen om in hun diaconie- en/of kerkenraadsvergadering meer te vertellen over de mogelijkheden van een SchuldHulpMaatje, juist om te voorkomen dat mensen (diep) in de schulden raken. Nieuwe maatjes: In 2018 hopen we 20 nieuwe maatjes te kunnen laten opleiden. Daarbij moeten we nu al rekening houden met een te verwachten uitval van zo n 12 maatjes. Deze uitval komt overeen met het landelijk gemiddelde. Om jongeren (onder 25 jaar) met schulden beter te kunnen helpen kregen een aantal ervaren maatjes een extra training in 2017. Voor 2018 is nog niet zeker of er meer maatjes hiervoor extra moeten worden opgeleid. Dat zal mede afhangen of er meer vraag uit deze doelgroep gaat komen. Uitbreiding: Omdat het Drechtstedengebied per 1 januari 2018 gaat uitbreiden naar Hardinxveld- Giessendam hebben wij verkennend onderzoek gedaan of in deze plaats belangstelling bestaat voor aansluiting bij onze organisatie. Die belangstelling bestaat er niet. Ze hebben daar zelf een eigen regeling en organisatie. 12
Stichting SchuldHulpMaatje Drechtsteden Jaarrekening 2017 Inhoudsopgave: Balans per 31 december 2017 Staat van Baten en Lasten over 2017 Toelichting op de balans en de staat van baten en lasten
Stichting Schuldhulpmaatje Drechtsteden Balans 31-12-2017 31-12-2016 Bank NL30 RABO 0172480841 Rek.crt. 3.857,58 2.138,56 NL96 RABO 3160727904 Spaarrekening 10.000,00 11.000,00 13.857,58 13.138,56 Overige vorderingen Bijdragen kerken 140,55 0,00 Totaal Activa 13.998,13 13.138,56 Stichtingsvermogen Saldo 1-1 0,00 0,00 Resultaat boekjaar 0,00 0,00 Saldo 31-12 0,00 0,00 Reserve training maatjes 4.900,00 4.900,00 Nog te betalen kosten Overige vrijwilligerskosten 100,00 100,00 Kantoor- en organisatiekosten 100,00 100,00 Algemene kosten 2.000,00 2.200,00 200,00 Oranje Fonds 6.898,13 8.038,56 Totaal Passiva 13.998,13 13.138,56
Stichting Schuldhulpmaatje Drechtsteden Staat van Baten en Lasten Uitgaven Boekjaar Boekjaar 2017 2016 Salariskosten Coördinator 0,00 0,00 Overige personeelskosten 0,00-77,63 Personeelskosten 0,00-77,63 Opleiding en training nieuwe vrijwilligers 5.600,00 4.550,00 Bijscholing/ondershoudpakket vrijwilligers 13.850,00 15.312,50 Overige vrijwilligerskosten 3.676,08 2.273,42 Vrijwilligerskosten 23.126,08 22.135,92 PR en publiciteit 919,66 123,95 Automatisering 45,39 136,54 Kantoorkosten + telefonie 180,00 260,00 Overig 404,31 494,03 Kantoor- en organisatiekosten 1.549,36 1.014,52 Overige algemene kosten 2.180,40 196,84 Algemene kosten 2.180,40 196,84 Totaal uitgaven 26.855,84 23.269,65 Inkomsten Subsidie Landelijke en lokale fondsen 1.140,43-2.413,56 Totaal Gemeenten Drechtsteden 20.000,00 18.000,00 Kerkelijke participanten 5.315,41 5.478,75 Bedrijven en overigen 400,00 1.000,00 Totaal inkomsten 26.855,84 22.065,19 Resultaat - -1.204,46 Aantal maatjes einde jaar 57 58
Stichting SchuldHulpMaatje Drechtsteden Toelichting op de balans en de staat van baten en lasten De op de balans opgenomen post reserve training maatjes is gebaseerd op het gemiddelde uitval in het komende kalenderjaar. Van het Oranje Fonds hebben wij in de loop van de jaren 2013 tot en met 2017 een voorschot ontvangen van 28.500,--. Van dit voorschot moet een bedrag van 6.868,13 worden terugbetaald aan het Oranje Fonds omdat het tekort over de jaren 2013 tot en met 2017 een stuk lager uitviel met name als gevolg van het niet continueren van een betaalde coördinator vanaf het boekjaar 2015. Als we kijken naar de staat van baten en lasten t.o.v. 2016 zien we een kleine toename van de opleidingen. Echter als gevolg van uitval van de maatjes gedurende het jaar waren de kosten voor bijscholing en onderhoudspakket vrijwilligers een stuk lager. Verder valt de toename op van de algemene kosten op als gevolg van de kosten voor de accountantscontrole over de periode 2013 tot en met 2017. Deze controle is verricht ten behoeve van het Oranje Fonds.
Stichting SchuldHulpMaatje Drechtsteden Händelstraat 41, 3335 WB Zwijndrecht Telefoonnummer: 078-6102268 Mobiel: 06-519 93 408 E-mailadres: shmdrechtsteden@gmail.com KvK-nummer 55566839 Bank: NL30 RABO 0172 4808 41 Ons project is in 2017 mede mogelijk gemaakt door: Oranje Fonds Vele kerken Gemeenten Landelijk Servicepunt SchuldHulpMaatje Flevoweg 13 2318 BZ LEIDEN Telefoon 071 2000 100 info@schuldhulpmaatje.nl www.schuldhulpmaatje.nl