Zaaknummer Programma Onderwerp : 20127334 : Wonen en ruimte : welstand Katwijk, 10 april 2012. Inleiding Elk bouwplan wordt om advies voorgelegd aan de Welstandscommissie Katwijk. Voor een aantal nader omschreven bouwplannen geldt sinds september 2011 een mandaatbesluit waardoor de voorzitter en de overige (afzonderlijke) leden van de commissie bevoegd zijn over die plannen te adviseren. Ter bevordering van de klanttevredenheid, het verbeteren van de dienstverlening en het verminderen van regeldruk wordt permanent gezocht naar mogelijkheden om vergunningen nóg efficiënter en sneller te verlenen dan nu al het geval is. In dit verband worden de mogelijkheden onderzocht om zogenaamde flitsvergunningen te gaan verlenen. Het doel van de flitsvergunning is de klant een snelle beslissing op zijn aanvraag te geven. Als er een substantieel aantal flitsvergunningen kan worden afgegeven, dan leidt dit bovendien tot efficiencywinst door kortere doorlooptijden en verplaatsing van de voorbereidende werkzaamheden naar de aanvrager. Daarbij worden flitsvergunningen in principe verleend door mindere dure functionarissen. Om flitsvergunningen te kunnen verlenen, is het welhaast noodzakelijk gebruik te maken van de mogelijkheid die de Woningwet biedt om redelijke eisen van welstand in bepaalde gevallen niet van toepassing te laten zijn. Zolang deze gelden, is het namelijk bijna onmogelijk om een aanvraag binnen een dag af te doen. Wij menen dat de volgende categorieën van (wijzigingen van) bestaande en te bouwen bouwwerken zich lenen voor een aanwijzing waarvoor geen redelijke eisen van welstand van toepassing zijn. 1. Kozijnwijzigingen. 2. Kunstwerken. 3. Interne wijzigingen die geen gevolgen hebben voor het uiterlijk van een bouwwerk. 4. Dakkapellen, mits deze minimaal 0,5 meter dakvlak vrijhouden boven, onder en ter weerszijden van de dakkapel en er bij meerdere dakkapellen een tussenruimte van minimaal 1 meter resteert. 5. Vlaggenmasten. 6. Dakramen. 7. Rolluiken. 8. Zonnepanelen. In 2011 zijn er in totaal 527 aanvragen om een omgevingsvergunning ingediend. De Welstandscommissie Katwijk is voor 331 plannen om advies gevraagd. Het betrof hier 172 aanvragen voor de enkelvoudige activiteit bouwen. Daarnaast was er in 159 gevallen sprake van een aanvraag om vergunning voor de activiteit bouwen in combinatie met de activiteit gebruik in strijd met een bestemmingsplan. De commissie brengt alleen adviezen uit over de activiteit bouwen. Oorspronkelijk was het idee om alleen flitsvergunningen te verlenen voor de enkelvoudige activiteit bouwen. Daarvan uitgaande kunnen er op jaarbasis naar schatting maximaal 27 flitsvergunningen worden verleend. Dit komt omdat er voor dakkapellen in vrijwel alle gevallen naast een omgevingsvergunning voor de activiteit bouwen ook een omgevingsvergunning voor de activiteit gebruik in strijd met het bestemmingsplan is vereist. Daarnaast voldoet ongeveer 20% van de dakkapellen niet aan de hiervoor onder punt 4 gegeven omschrijving. Als er ook voor dakkapellen flitsvergunningen worden verleend, dus voor beide genoemde activiteiten, dan kunnen er jaarlijks naar schatting circa 65 flitsvergunningen worden verleend. 29 februari 2012
Op het vorenstaande moet een belangrijke nuance worden aangebracht. De flitsvergunning kan alleen worden verleend als de aanvraag volledig wordt ingediend, deze voldoet aan het Bouwbesluit en er geen sprake is van een monument. Ervaringen wijzen uit dat (professionele) bedrijven er moeite mee hebben aanvragen in te dienen die al direct volledig zijn en aan het Bouwbesluit voldoen. Als een aanvraag voor de betreffende categorieën niet aan vorenstaande eisen voldoet, dan krijgt de aanvrager eerst de gelegenheid de aanvraag aan te passen. Van een flitsvergunning is dan geen sprake meer. Wellicht is het krijgen van een flitsvergunning een prikkel om kwalitatief betere aanvragen in te dienen. Overigens levert het per saldo zowel voor een aanvrager als voor de gemeente voordeel op als er minder regels zijn waaraan een aanvraag wordt getoetst. Met de genoemde categorieën kan ervaring worden opgedaan. Als deze ervaringen positief zijn, dan kan er in de toekomst misschien een uitbreiding van de lijst plaatsvinden. Als anderzijds blijkt dat het voorgestelde aanwijzingbesluit van wezenlijke negatieve invloed is op het uiterlijk aanzien van de bebouwde omgeving, dan kan aanpassing van de categorieën aan de orde zijn. Een alternatief om geen welstandtoets meer te doen is om een gebied aan te wijzen waarvoor geen redelijke eisen van welstand van toepassing zijn. Dit heeft echter verdergaande consequenties dan het aanwijzen van categorieën van bouwwerken omdat er in het geval van een gebiedsaanwijzing in dat gebied geen enkele welstandtoets meer plaatsvindt. Om die reden is dit alternatief niet verder uitgewerkt. Voor een aantal van de genoemde categorieën geldt het hiervoor genoemde mandaat. Als deze worden aangewezen als categorieën waarvoor geen redelijke eisen van welstand van toepassing zijn, dan heeft het mandaat hiervoor geen feitelijke betekenis meer. Bij de eerstvolgende gelegenheid kan het mandaatbesluit op dat punt worden aangepast. Juridisch kader Op grond van artikel 12, lid 1 van de Woningwet mag het uiterlijk van: a. een bestaand bouwwerk, met uitzondering van een bouwwerk, niet zijnde een seizoensgebonden bouwwerk, waarvoor in de omgevingsvergunning is bepaald dat dit slechts voor een bepaalde periode in stand mag worden gehouden en b. een te bouwen bouwwerk voor het bouwen waarvan op grond van artikel 2.1, derde lid van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (hierna Wabo) geen omgevingsvergunning is vereist, niet in ernstige mate in strijd zijn met redelijke eisen van welstand, beoordeeld naar de criteria, bedoeld in artikel 12a, eerste lid, onderdeel b van de Woningwet. Volgens artikel 2.10, eerste lid onder d van de Wabo wordt een omgevingsvergunning voor het bouwen van een bouwwerk geweigerd als het uiterlijk of de plaatsing van het bouwwerk in strijd is met redelijke eisen van welstand. Op grond van artikel 12, lid 2 van de Woningwet kan de gemeenteraad besluiten dat, in afwijking van het vorenstaande, voor een daarbij aan te wijzen gebied of voor een of meer daarbij aan te wijzen categorieën van bestaande en te bouwen bouwwerken geen redelijke eisen van welstand van toepassing zijn. Als dergelijke categorieën worden aangewezen, dan gelden er voor die bouwwerken dus geen welstandeisen meer. Het gaat dan om bestaande, vergunningvrije en vergunningplichtige bouwwerken. 3
Beoogd resultaat Op grond van artikel 12, lid 2 van de Woningwet categorieën van bestaande en te bouwen bouwwerken aanwijzen waarvoor geen redelijke eisen van welstand van toepassing zijn. Minder toetsingsgronden levert tijdwinst op. Mede hierdoor kunnen zogenaamde flitsvergunningen worden afgegeven. Kanttekeningen Er kleeft een risico aan het aanwijzen van categorieën bouwwerken waarvoor geen welstandeisen gelden. Na een dergelijke aanwijzing bepalen initiatiefnemers immers zelf of zij hun bouwplan fraai vinden. Denkbaar is dat er bouwplannen worden gerealiseerd die niet voldoen aan ons welstandsbeleid. Gelet echter op de aard en de omvang van de beschreven bouwwerken, menen wij dat dit risico aanvaardbaar is. Als er voor een categorie bouwwerken geen redelijke eisen van welstand gelden, dan is daarop ook de zogenaamde excessenregeling niet van toepassing. Hierdoor kan er niet repressief worden opgetreden als een dergelijk bouwwerk in ernstige mate in strijd is met redelijke eisen van welstand. In de praktijk is dit hoogst zelden aan de orde geweest. De bedoeling is om gevraagde vergunningen voor de genoemde categorieën al op de eerstvolgende werkdag af te geven. Hierdoor krijgen de beoordeling en afdoening van deze plannen voorrang ten opzichte van de andere aanvragen. Een logisch gevolg hiervan is dat de afdoening van laatstbedoelde aanvragen, waarvoor de redelijke eisen van welstand wel van toepassing zijn, iets langer op zich laat wachten. Reactie welstandscommissie op voorgenomen aanwijzingbesluit De Welstandscommissie Katwijk heeft onderstaande reactie gegeven op het voorgenomen aanwijzingbesluit. 1. Kozijnwijzigingen. Afhankelijk van de situatie zoals vastgelegd in de concept nota adviseert de commissie om kozijnwijzigingen niet welstandsvrij te maken, omdat in veel gevallen dit een wezenlijk onderdeel is van het beeld. In de concept (welstand)nota zijn gebieden aangewezen waarin kozijnwijzigingen vrij van welstandstoezicht zijn. 2. Kunstwerken. Kunstwerken worden door de commissie beoordeeld door de schaal en maat van het kunstwerk in relatie tot zijn omgeving. De kwaliteit van het kunstwerk zelf is geen beoordelingscriterium van de commissie. 3. Interne wijzingen die geen gevolgen hebben voor het uiterlijk van een bouwwerk. Akkoord. 4. Dakkapellen. Afhankelijk van de situatie zoals vastgelegd in de concept (welstand)nota adviseert de commissie om dakkapellen niet welstandsvrij te maken, omdat in veel gevallen dit een wezenlijk onderdeel is van het beeld. In de concept nota zijn gebieden aangewezen waarin dakkapellen vrij van welstandstoezicht zijn. 5. Vlaggenmasten. Als het aantal masten en de hoogte niet vastgelegd zijn in het bestemmingsplan, kan de commissie in de volgens de nota vastgelegde gebieden middels een advies voor meerwaarde van de kwaliteit van de omgeving zorgdragen. 6. Dakramen. Akkoord. 4
7. Rolluiken. Afhankelijk van de situatie zoals vastgelegd in de concept nota adviseert de commissie om rolluiken niet welstandsvrij te maken, omdat in veel gevallen dit een wezenlijk onderdeel is van het beeld. Rolluiken in winkel en wandelgebieden, zeker indien toegepast op de begane grond, kunnen vandalisme in de hand werken. In de concept nota zijn gebieden aangewezen waarin rolluiken vrij van welstandstoezicht zijn. In veel gemeenten in Nederland is veelal een percentage regeling open dicht in een gemeentelijke verordening opgenomen. 8. Zonnepanelen. Akkoord. Kort samengevat adviseert de commissie positief waar het gaat om interne wijzigingen die geen gevolgen hebben voor het uiterlijk van een bouwwerk, dakramen en zonnepanelen. Voor de overige categorieën adviseert de commissie negatief. Juist voor de drie categorieën waarover de commissie positief adviseert, is het jaarlijks aantal plannen gering. Als het aanwijzingbesluit zich tot deze categorieën beperkt, dan heeft het feitelijk nauwelijks enige betekenis. Zoals hiervoor gesteld, kleeft er een zeker risico aan de voorgestelde categorieaanwijzing. Dit is echter inherent aan het schrappen van regels hiervoor. Er is sprake van een aanvaardbaar risico. Hoewel er begrip bestaat voor het standpunt van de welstandscommissie, wordt voorgesteld hieraan voorbij te gaan. Middelen Met dit voorstel zijn geen kosten gemoeid. Uitvoering Artikel 12 van de Woningwet verplicht de gemeenteraad ingezetenen van de gemeente en belanghebbenden bij de voorbereiding van een dergelijk besluit te betrekken op de wijze als voorzien in de krachtens artikel 150 van de Gemeentewet vastgestelde verordening (Inspraakverordening). Op de inspraakprocedure is afdeling 3.4 van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) van toepassing. Het ontwerp van het te nemen besluit wordt, na een kennisgeving daartoe, ter inzage gelegd en ingezetenen en belanghebbenden kunnen hun zienswijze over het ontwerp naar voren brengen. Ter afronding van deze inspraakprocedure wordt door de gemeenteraad een eindverslag opgemaakt. Eerst daarna kan het besluit worden genomen en bekend worden gemaakt. Na behandeling van dit voorstel in de vergadering van het college, zal het worden geagendeerd voor de commissie Ruimte. Na behandeling in de commissie kan het voorstel worden gepubliceerd. Na de terinzagelegging wordt het voorstel, inclusief eventuele zienswijzen, ter besluitvorming aan de gemeenteraad voorgelegd. Evaluatie De effecten van het aanwijzingbesluit op het uiterlijk van de bebouwde omgeving laten zich moeilijk meten. Dit is vooral een kwestie van beleving. Er kan op termijn wel inzicht worden verkregen in de financiële voordelen van het besluit. Nu de voorgestelde categorieën plannen straks niet meer om advies aan de Welstandscommissie Katwijk worden voorgelegd, drukt dit de kosten voor de commissie. Gelet op de aard en omvang van de voorgestelde categorieën bouwwerken, zijn dit overigens geen bouwplannen waaraan de commissie nu veel tijd kwijt is. Ook 5
is het aantal van dergelijke plannen dat de commissie jaarlijks behandelt betrekkelijk gering. De ambtelijk secretaris zal minder tijd kwijt zijn aan zijn werk voor de commissie. Dit zal de kosten voor welstand reduceren. De beoordeling en afdoening van bouwplannen die betrekking hebben op de voorgestelde categorieën, vinden straks in heel korte tijd plaats. Hoewel er voor deze plannen geen toets aan welstand meer plaatsvindt, is er bij de behandeling van dergelijke bouwplannen hoofdzakelijk sprake van een verschuiving van werkzaamheden. Gelet op wat is overwogen ten aanzien van kwaliteit van ingediende aanvragen, zullen eerst ervaringen moeten worden opgedaan alvorens kan worden geconcludeerd dat het afgeven van flitsvergunningen substantiële voordelen heeft voor de organisatie. Op korte termijn wordt een geringe kostenbesparing verwacht. Burgemeester en wethouders van Katwijk, De secretaris De burgemeester 6
Raadsbesluit Zaaknummer Programma Onderwerp : 20127334 : Wonen en ruimte : welstand De raad van de gemeente Katwijk; gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van Katwijk van 10 april 2012.; gelet op artikel 12, lid 2 van de Woningwet; B E S L U I T : de volgende categorieën bestaande en te bouwen bouwwerken aan te wijzen waarvoor geen redelijke eisen van welstand van toepassing zijn: 1. kozijnwijzigingen; 2. kunstwerken; 3. interne wijzigingen die geen gevolgen hebben voor het uiterlijk van een bouwwerk; 4. dakkapellen, mits deze minimaal 0,5 meter dakvlak vrijhouden boven, onder en ter weerszijden van de dakkapel en er bij meerdere dakkapellen een tussenruime van minimaal 1 meter resteert; 5. vlaggenmasten; 6. dakramen; 7. rolluiken en 8. zonnepanelen. Aldus vastgesteld door de raad van de gemeente Katwijk in zijn openbare vergadering van 5 juli 2012 De griffier De voorzitter 7
Eindverslag inspraakprocedure betreffende de aanwijzing van categorieën van bestaande en te bouwen bouwwerken waarvoor geen redelijke eisen van welstand gelden. Inleiding De gemeenteraad kan besluiten dat voor een of meer daarbij aan te wijzen categorieën van bestaande en te bouwen bouwwerken geen redelijke eisen van welstand van toepassing zijn. De gemeenteraad is voornemen de volgende categorieën hiervoor aan te wijzen: 1. kozijnwijzigingen; 2. kunstwerken; 3. interne wijzigingen die geen gevolgen hebben voor het uiterlijk van een bouwwerk; 4. dakkapellen, mits deze minimaal 0,5 meter dakvlak vrijhouden boven, onder en ter weerszijden van de dakkapel en er bij meerdere dakkapellen een tussenruimte van minimaal een meter resteert; 5. vlaggenmasten; 6. dakramen; 7. rolluiken en 8. zonnepanelen. Aanwijzing van deze categorieën zal er toe bijdragen dat er minder behandeltijd voor een aanvraag omgevingsvergunning is, waardoor er sneller op dergelijke aanvragen kan worden beslist. Inspraak Op basis van artikel 12 van de Woningwet betrekt de gemeenteraad ingezetenen van de gemeente en belanghebbenden bij de voorbereiding van een besluit tot aanwijzing van categorieën van bestaande en te bouwen bouwwerken waarvoor geen redelijke eisen van welstand van toepassing zijn. Procedure Het voornemen tot aanwijzing van de genoemde categorieën heeft ter inzage gelegen van vrijdag 18 mei tot en met donderdag 28 juni 2012 in het gemeentehuis in Katwijk. De mogelijkheid tot inspraak is kenbaar gemaakt aan de inwoners door publicaties in de huis aan huis bladen de Katwijksche Post en de Rijnsburger en door middel van de website www.katwijk.nl. Ingezetenen en belanghebbenden konden gedurende de termijn dat het voornemen ter inzage lag schriftelijk of mondeling hun zienswijzen indienen bij burgemeester en wethouders. Zienswijzen Tijdens de inspraaktermijn van 6 weken zijn geen zienswijzen ingediend. Om die reden is er geen aanleiding om het beleidsvoornemen aan te passen. Conclusie Tijdens de inspraaktermijn zijn er geen zienswijzen ingediend. De inspraakprocedure geeft dan ook geen aanleiding het beleidsvoornemen inhoudelijk te wijzigen. De voorgenomen categorieën kunnen daarom als zodanig worden aangewezen. Juni 2012 Burgemeester en wethouders van Katwijk