Hoe groen is het gras van de biologische geitenhouderij? Gerrit Verhoeven Nick van Eekeren
Inhoud Terugblik Toekomst Sausje van voorbeelden van onderzoek
Biologische geitensector in het kort 60 professionele biologische bedrijven 30 leveranciers, 10 miljoen liter melk 30 zelfverzuivelaars 2-3 miljoen liter melk Georganiseerd in De Groene Geit
10 jaar De Groene Geit Waarom opgericht? Biologische geitenhouders verdeeld Weinig informatie uitwisseling Wens om pro-actief problemen aan te pakken
Regelgeving Kennis Markt Speerpunten De Groene Geit
Markt Kennis Regelgeving
Regelgeving als fundament van biologische geitenhouderij Geen bestrijdingsmiddelen en kunstmest Organische mest aanvoer 170 kg N (excretie waar SKAL mee rekent is sinds 2011 5,8 kg N per geit) Minimaal 60% ruwvoer in het rantsoen Ruwvoeder en krachtvoeder 100% biologisch Strooisel biologisch voorkeur Stalruimte 1,5 m2 per geit, 0,35 m2 per lam tot 120 dagen daarna 0,85 m2 Weidegang alle dieren (incl. lammeren en bokken) Medicijnen enkel curatief met dubbele wachttijd Gezondheidszorg basis is preventief en weerstand
Voorbeeld onderzoek weidegang Wormenonderzoek (stalkaart) Weidensysteem (standweiden versus omweiden) Weiden van lammeren op veldkavel Automatisering in dienst van weidegang Selectiebox om groepen tegelijk te laten grazen Lely robot voor stripgrazen
Regelgeving als fundament van biologische geitenhouderij Geen bestrijdingsmiddelen en kunstmest Organische mest aanvoer 170 kg N (excretie waar SKAL mee rekent is sinds 2011 5,8 kg N per geit) Minimaal 60% ruwvoer in het rantsoen Ruwvoeder en krachtvoeder 100% biologisch Strooisel biologisch voorkeur Stalruimte 1,5 m2 per geit, 0,35 m2 per lam tot 120 dagen daarna 0,85 m2 Weidegang alle dieren (incl. lammeren en bokken) Medicijnen enkel curatief met dubbele wachttijd Gezondheidszorg basis is preventief en weerstand
Voorbeeld onderzoek weerstand Veel aandacht voor opfok Typologie geit Waarom valt een geit dood neer als ze ziek is en een koe niet Veel onderzoek naar mineralen en vitamine voorziening Samenstelling eigen mineralenmengsel arm aan selenium
Kennis als huis Markt Kennis Regelgeving
Onderzoek via Biogeit (2005 ) Voorlichting via bedrijfsnetwerk (2007 ) Praktijknetwerk geitenvlees 2009-2010 Een samenwerking van: - Bioconnect PWG Zuivel - De Groene Geit - Wim Govaerts Advies - Livestock Research - Louis Bolk Instituut Gefinancierd door: - ELI - PZ (kostprijsonderzoek)
Relatie onderzoek en voorlichting Studieclub Noord Themagroep kostprijs Onderzoek: alle geitenhouders Themagroep weerstand Studieclub Zuid Themagroepen: 14 geitenhouders Studieclubs: 30 geitenhouders Studieclub Midden
Onderzoek 1. Kostprijsoptimalisatie Kostprijsonderzoek Voeding Gezondheid Arbeid Fokkerij 2. Onderscheidendheid Welzijn en begrazing Welzijn en bokjes Melkkwaliteit Zie www.louisbolk.nl/biogeit
Markt die de schoorsteen laat roken Markt Kennis Regelgeving
Voorbeeld onderzoek kostprijs Doel: Opstellen objective kostprijsberekening: Als basis voor de prijsopbouw in de keten; Voor benoemen van maatregelen voor kostprijsbeheersing Voor monitoring van ingezette kostprijsbeheersing; Methode 8 leveranciersbedrijven Op basis van boekhoudverslagen Over 2004, 2007, 2008, 2009
Euro per 100 liter excl btw Verloop kostprijs en melkprijs Kostprijs Melkprijs 90 85 80 75 70 65 60 55 50 2004 2005 2006 2007 2008 2009
Voeding blijft belangrijkste kostenpost 2004 2009 1. Algemene vaste kosten 7% 8% 2. Kosten gebouwen en niet-voedermechanisatie 14% 14% 3. Ruwvoerkosten 24% 24% 4. Krachtvoerkosten 29% 34% 5. Overige variabele kosten 10% 10% Totale kosten Correctie voor niet-melkgeldopbrengsten -6% -9% Kostprijs excl. Arbeid 78% 81% Arbeidskosten 22% 19% Kosten incl. arbeid 100% 100% Biogeit rapport nr 22, www.louisbolk.nl/biogeit
Technische resultaten verbeterd 2004 2009 Geleverde melk per geit 727 852 Percentage vet 3,82 3,73 Percentage eiwit 3,35 3,45 Geleverde melk per VAK 271.022 352.778 Biogeit rapport nr 22, www.louisbolk.nl/biogeit
Voorbeeld afzet geitenvlees 5 bio geitenhouders hebben zich verenigd in bedrijf geitenvlees.com Concept ontwikkeld Capretto (Zuiglam) Chevon (5-6 maanden oud) Capra select (selectie geiten) Veel promotie activiteiten met name op topsegment van markt (o.a website geitenvlees.com)
www.geitenvlees.com
Organic Goat Milk Cooperation Oprichting 2009 Regelt melkprijs (OGC) Neemt overmelk uit de markt (o.a. door eigen melkpoeder in te zetten voor opfok)
Voorbeeld onderzoek melkpoeder Vergelijk Geitenmelkpoeder en Zelmo yellow G groei per dag 185 180 175 170 165 Geitenmelkpoeder Zelmo yellow 160 155 150 0-4 weken 0-14 weken
Voorbeeld onderzoek melkpoeder Vergelijk Geitenmelkpoeder en Zelmo yellow Fe-gehalte bloed 45 Vit E-gehalte bloed 12 40 10 35 30 8 25 20 Geitenmelkpoeder Zelmo yellow 6 Geitenmelkpo eder Z elmo yello w 15 4 10 2 5 0 0 31 102 0 0 31 102
Toekomst markt Melkprijs: Organic Goat milk Cooperation (OGC) Nederlandse markt verder ontwikkelen Verder aanhalen internationale contacten
Toekomst markt Samenwerken met: Maatschappelijke organisaties (o.a. Oxfam) Consumenten organisaties Partners (o.a. Udea plus) Toegang tot de markt Bedreigingen omzetten in kansen
Toekomst Regelgeving Regelgeving strenger Voorbeeld 80% ruwvoeder uit regio Oplossen door samenwerking biologische geitenhouders met biologische akkerbouwers
Toekomst Kennis Geld stromen moeilijker Samen optrekken met gangbaar, maatschappelijk organisaties en keten
Beeld 2030-2050 Gelukkige boer Melkprijs, kostprijs dekkend Goede relatie met consument Ook andere diensten naar maatschappij 500-600 geiten per bedrijf Geen opschaling Groeien om de kostprijs te drukken is groeien tegen je eigen melkprijs