VEILIGHEIDSBELEVING VAN WIJKBEWONERS WAT IS HET WAT DOET HET WAT KAN JE ER AAN DOEN? Congres Veiligheid in de Wijk Amsterdam, 2 november 2017 Marnix Eysink Smeets Directeur LEV Lector Publiek Vertrouwen in Veiligheid Hogeschool Inholland @EysinkSmeets
WE STAAN OP EEN INTERESSANT MOMENT. 1. Onzekere tijden, met een snel veranderend veiligheidslandschap
WE STAAN OP EEN INTERESSANT MOMENT. 1. Onzekere tijden, met een snel veranderend veiligheidslandschap 2. Een nieuw kabinet, met nieuwe plannen.
WE STAAN OP EEN INTERESSANT MOMENT. 1. Onzekere tijden, met een snel veranderend veiligheidslandschap 2. Een nieuw kabinet, met nieuwe plannen. 3. Gemeenteraadsverkiezingen (en nieuwe veiligheidsprogramma s)
Veiligheidsbeleving van wereld tot wijk?
DE ACHTERGROND VAN MIJN VERHAAL Onderzoek naar veiligheidsbeleving in (wijken van) diverse steden
DE ACHTERGROND VAN MIJN VERHAAL Recente onderzoeken naar veiligheidsbeleving in (wijken van) diverse steden Onderzoeken naar diverse strategieën van burgerparticipatie
DE ACHTERGROND VAN MIJN VERHAAL Recente onderzoeken naar veiligheidsbeleving in (wijken van) diverse steden Onderzoeken naar diverse strategieën van burgerparticipatie Onderzoeken naar nieuwe vormen van onveiligheidbeleving (en wat daaraan te doen)
DE ACHTERGROND VAN MIJN VERHAAL Recente onderzoeken naar veiligheidsbeleving in (wijken van) diverse steden Onderzoeken naar diverse strategieën van burgerparticipatie Onderzoeken naar nieuwe vormen van onveiligheidbeleving (en wat daaraan te doen) Flitsonderzoeken verbetering veiligheidsbeleving op concrete locaties Onderzoek naar/adviseren over consequenties van veranderend veiligheidslandschap voor het beleid Tip: eind deze maand verschijnt bundel met 25 essays over toekomst veiligheid(sbeleid)
DE ACHTERGROND VAN MIJN VERHAAL Recente onderzoeken naar veiligheidsbeleving in (wijken van) diverse steden Onderzoeken naar diverse strategieën van burgerparticipatie Onderzoeken naar nieuwe vormen van onveiligheidbeleving (en wat daaraan te doen) Consequenties van veranderend veiligheidslandschap voor het beleid (Internationaal) wetenschappelijk onderzoek naar (methoden verbetering) veiligheidsbeleving
DE ACHTERGROND VAN MIJN VERHAAL Recente voorbeelden Recente onderzoeken naar veiligheidsbeleving in (wijken van) diverse steden Onderzoeken naar diverse strategieën van burgerparticipatie Onderzoeken naar nieuwe vormen van onveiligheidbeleving (en wat daaraan te doen) Flitsonderzoeken verbetering veiligheidsbeleving op concrete locaties (m.n. voor gemeenten) Consequenties van veranderend veiligheidslandschap voor het beleid (Internationaal) wetenschappelijk onderzoek naar methoden verbetering veiligheidsbeleving Hoe is veiligheidsgevoel op fietsroute te verbeteren? Hoe is overlast van jongeren op snoeproute voor en door bewoners te verminderen? Wat kunnen bewoners doen op hot spot fietsdiefstal?
IK HOOR ONDER (VEILIGHEIDS)PROFESSIONALS VAAK.. Burgers hebben nogal eens verwrongen beeld van de veiligheid. Terwijl de criminaliteit al jaren daalt, wordt het veiligheidsgevoel van burgers alleen maar slechter. Tja, wat moet ik nou iets vaags als een veiligheids gevoel, wij zijn toch gewoon van de veiligheid? Veiligheidsgevoel is een optelsom van zoveel verschillende algemene invloeden, daar kunnen we helemaal niks mee.. Of: om de veiligheid te verbeteren moeten we burgers vooral duidelijk maken wat er aan onveiligheid is
DAAROM VANOCHTEND.. 1. Waar hebben we het eigenlijk over? 2. Hoe staat het er mee? 3. Is dat nou zo erg? 4. Waar komt een beleving van (on)veiligheid vandaan? 5. Wat kan je er aan doen?
WAAR HEBBEN WE HET OVER? Alle gedachten gevoelens en daarmee verband houdend gedrag Over de veiligheid in de buurt. en die (ver!) daarbuiten
(.VER DAARBUITEN)? oonze stad
2. HOE STAAT HET ER MEE? Tot voor kort: Vooral zorgen over de traditionele criminaliteit, overlast e.d. Maar nu: Toenemende zorgen over nieuwe bedreigingen zoals: Terrorisme Maatschappelijke spanningen Lokaal: geconcentreerdere, hardere criminaliteit En die komen terecht op (en worden versterkt door): Een bedje van uiteenlopende vormen van maatschappelijke onvrede, zoals dreigend verlies van identiteit, afbraak van verzorgingsstaat en terugtrekkende overheid, verminderd vertrouwen in politie of overheid, etc.
3. IS DAT NOU ERG? JA, ALS EEN BELEVING VAN ONVEILIGHEID DOORWERKT OP MENSEN IN EEN WIJK. DAT KAN OP VERSCHILLENDE MANIEREN
3. IS DAT NOU ERG? JA, ALS EEN BELEVING VAN ONVEILIGHEID DOORWERKT OP MENSEN IN EEN WIJK. DAT KAN OP VERSCHILLENDE MANIEREN
3. IS DAT NOU ERG? JA, ALS EEN BELEVING VAN ONVEILIGHEID DOORWERKT OP MENSEN IN EEN WIJK. DAT KAN OP VERSCHILLENDE MANIEREN Welbevinden Sociale Kwaliteit Mobiliteit Criminaliteit Economie Sociale stabiliteit Beveiliging Relatie met overheid
Wat kan je daar aan doen?
BEGRIJP ALLEREERST HOE HET WERKT.. n de kern: de balans tussen.. De dreiging of het risico dat je meent te zien De inschatting dat je die succesvol het hoofd kan bieden: Zelf Met je omgeving Door instituties
BEGRIJP ALLEREERST HOE HET WERKT.. In de kern: de balans tussen.. Hoe vormen mensen dat beeld? De dreiging of het risico dat je meent te zien Bijv. Onaantastbaren Signaal - criminaliteit en - overlast Bijv. de overlastgevende buurman die schijt aan je heeft De inschatting dat je die succesvol het hoofd kan bieden: Zelf Met je omgeving Door instituties
BEGRIJP ALLEREERST HOE HET WERKT.. In de kern: de balans tussen.. Hoe vormen mensen dat beeld? De dreiging of het risico dat je meent te zien Signaal - criminaliteit en - overlast Tekenen uit omgeving die daarop kunnen wijzen De inschatting dat je die succesvol het hoofd kan bieden: Zelf Met je omgeving Door instituties
BEGRIJP ALLEREERST HOE HET WERKT.. In de kern: de balans tussen.. De dreiging of het risico dat je meent te zien De inschatting dat je die succesvol het hoofd kan bieden: Zelf Met je omgeving Door instituties Hoe vormen mensen dat beeld? Signaal - criminaliteit en - overlast Tekenen uit omgeving die daarop kunnen wijzen Wat instituties wel en niet doen
BEGRIJP ALLEREERST HOE HET WERKT.. In de kern: de balans tussen.. De dreiging of het risico dat je meent te zien De inschatting dat je die succesvol het hoofd kan bieden: Zelf Met je omgeving Door instituties Hoe vormen mensen dat beeld? Signaal - criminaliteit en - overlast Tekenen uit omgeving die daarop kunnen wijzen Wat instituties wel en niet doen
BEGRIJP ALLEREERST HOE HET WERKT.. In Alleen de kern: maar de balans het algemene tussen.. criminaliteitsniveau omlaag brengen helpt dus niet (en kan dus soms zelfs averechts werken.) Hoe vormen mensen dat beeld? De dreiging of het risico dat je meent te zien Begrijp: 1. Waar mensen écht last van hebben 2. Hoe zij daarbij hun omgeving lezen 3. Hoe ze ook de activiteiten van de instituties lezen En ga daarmee dan aan de slag.. Verbeteren van veiligheidsbeleving vraagt dus niet om apart beleid, maar om aanscherping Signaal - van focus en manier van Tekenen uitvoeren uit van het bestaande veiligheidsbeleid omgeving die Wat instituties wel criminaliteit en - daarop kunnen en niet doen overlast wijzen De inschatting dat je die succesvol het hoofd kan bieden: Zelf Met je omgeving Door instituties
WANNEER IS HET VOORAL BELANGRIJK ZO TE WERKEN? 1. Bij flashes van onveiligheidsbeleving 2. Bij oplopende indicatoren van onveiligheidsbeleving Belangrijk, maar taai : 3. Bij structureel hoge scores op onveiligheidsbeleving
MAAR DAT DOEN WE TOCH ALLEMAAL AL?.. Vast wel, maar doen we het ook goed genoeg? Hebben écht goed zicht op wat in buurten en wijken speelt, (inclusief de onderstroom?) Pakken we écht de zaken aan die burgers belangrijk vinden, of proberen we ze vooral te verkopen wat wij denken dat belangrijk is? (en doen we vooral niets met de lichtste en de zwaarste bedreigingen?
TOT SLOT De veiligheidsbeleving van de burger is niet het enige dat telt in de wijk. We hebben ook nog iets als een rechtsstaat te beschermen. (en dat vraagt soms heel andere dingen )
Dank voor uw aandacht Meer weten? Marnix Eysink Smeets www.veiligheidspercepties.nl marnix@veiligheidspercepties.nl 088 500 75 38 (of 06 53 63 68 65)