Oriëntatie- en aanschafproces zelfzorghulpmiddelen Oriëntatie- en aanschafproces zelfzorghulpmiddelen Veldkamp i.o.v. Bindinc. Adverteren september 2016 1
Vijftigplussers en het gebruik van zelfzorghulpmiddelen Hoe beleven vijftigplussers het gebruik van zelfzorghulpmiddelen? Op verzoek van Bindinc. Kenniscentrum heeft VELDKAMP onderzoek 1 gedaan naar de ervaring met zelfzorghulpmiddelen onder vijftigplussers en de associatie die ze oproepen. Het gaat daarbij om een divers palet aan hulpmiddelen die mensen in staat stellen om langer zelfstandig te wonen. In deze whitepaper laten we zien hoe ouderen aankijken tegen het gebruik van zelfzorghulpmiddelen en hoe de oriëntatie op en de aanschaf van de zelfzorghulpmiddelen in zijn werk gaan. Verlies van mobiliteit en conditie en chronische ziektes worden als meest hinderlijk ervaren bij ouder worden Met het klimmen der jaren nemen de ouderdomsverschijnselen toe. Vooral vermindering van mobiliteit, conditie en kracht worden als vervelend ervaren, evenals (chronische) ziektes, pijntjes en stijfheid. Deze klachten vormen dan ook het vaakst de aanleiding om zich te oriënteren op een zelfzorghulpmiddel. 1 Q70: Wat vindt u van het volgende aspect van het ouder worden? Uitgesplitst naar doelgroep (n=658) Percentage dat hier last van heeft en er hinder van ondervindt 37 35 33 28 27 20 20 20 4 10 10 8 7 4 2 16 15 3 14 7 12 7 7 4 6 4 6 1 2 zelf-gebruiker niet-gebruiker 1 Het onderzoek is uitgevoerd van 1 t/m 10 juli 2016. Er zijn n=823 respondenten ondervraagd. De steekproef is gestratificeerd uitgezet en daardoor niet volledig representatief voor de Nederlandse 50-plusbevolking. De uitkomsten moeten daarom als indicatief gezien worden. Meer informatie over de steekproef en de opzet van het onderzoek vindt u in het hoofdrapport. Dit is op te vragen via uw accountmanager van Bindinc. Adverteren. Oriëntatie- en aanschafproces zelfzorghulpmiddelen Veldkamp i.o.v. Bindinc. Adverteren september 2016 2
Zelfzorghulpmiddelen gezien als positief voor zelfredzaamheid, maar men denkt er liever niet over na voordat de noodzaak er is Vrijwel alle 50-plussers vinden het belangrijk om lang zelfstandig te kunnen blijven wonen. Hoe vitaler men zich voelt, hoe langer men verwacht nog zelfstandig te blijven wonen. Bijna iedereen is het erover eens dat zelfzorghulpmiddelen hierbij kunnen helpen. Bovendien blijkt ook in de praktijk zichtbaar dat het gebruik van zelfzorghulpmiddelen positief uitpakt voor de zelfredzaamheid: vrijwel alle gebruikers voelen zich even zelfredzaam na het gebruik van het zelfzorghulpmiddel als daarvoor of zelfs meer. Toch denken weinig van de huidige niet-gebruikers al na over eventuele hulpmiddelen die zij in de toekomst nodig zouden kunnen hebben. Waarschijnlijk gaat men hier pas echt over nadenken op het moment dat er daadwerkelijk ongemakken optreden. 2 Lang niet iedere 50-plusser (niet-gebruiker) denkt na over het gebruik van zelfzorghulpmiddelen: Q.200: Denkt u zelf wel eens na over het (toekomstig) gebruik van zelfzorghulpmiddelen? Basis: mantelzorgers en niet-gebruikers (n=326) Mantelzorger 25 65 2 Niet-gebruiker 20 25 58 ja, voor mijzelf ja, voor iemand in mijn omgeving (bijv. partner, ouders) nee Oriëntatie- en aanschafproces zelfzorghulpmiddelen Veldkamp i.o.v. Bindinc. Adverteren september 2016 3
Het gebruik van en de oriëntatie op zelfzorghulpmiddelen lijkt dus sterk bepaald te worden door de (fysieke) ongemakken die men daadwerkelijk ervaart. Dat is ook te zien als we kijken naar de aanleiding die men noemt voor de aanschaf van een hulpmiddel: deze hangt sterk samen met de bijbehorende fysieke klachten. 3 Q330. Wat was de aanleiding om te gaan zoeken naar [hulpmiddel]? Basis: gebruikers zelfzorghulpmiddelen, n=451) uitgesplitst naar type hulpmiddel - alleen top-3 weergegeven van eerstgenoemde antwoord Belangrijkste aanleiding aanschaf verschilt per type hulpmiddel Positie Totaal Mobiliteit & conditie Stijfheid & kracht Horen & zien Gezondheid & lichaam 1 Minder mobiel (27%) Minder mobiel (23%) Andere reden (15%) Minder goed kunnen zien (4%) Andere reden (20%) 2 Minder goede conditie (23%) Minder goede conditie (25%) Een operatie (15%) Minder goed kunnen horen (3%) Pijn(tjes) (16%) 3 Gezondheidsklachten (21%) Langdurige/ chronische ziekte (12%) Minder mobiel (15%) Andere reden (20%) Gezondheidsklachten (12%) En als men zich dan oriënteert op een zelfzorghulpmiddel, dan is het een vrij snelle beslissing: het oriëntatieproces duurt over het algemeen hooguit een maand. Oriëntatie- en aanschafproces zelfzorghulpmiddelen Veldkamp i.o.v. Bindinc. Adverteren september 2016 4
Zoeken en vinden van (informatie over) zelfzorghulpmiddelen verloopt vrij zelfstandig en soepel De keuze voor een zelfzorghulpmiddel wordt vrij zelfstandig gemaakt, hoewel deze vaak wel wordt besproken met de partner, familie en (vooral in het geval van hulpmiddelen voor gezondheid & lichaam ) de huisarts/zorgprofessional. Het vinden van de benodigde informatie verloopt soepel: vrijwel niemand ervaart moeilijkheden bij het vinden van deze informatie. 4 Q.340: Was het uw eigen keuze om te gaan zoeken naar [hulpmiddel], of op advies van iemand anders? Denk bijvoorbeeld aan uw partner, vrienden of zorgverlener. Basis: gebruikers zelfzorghulpmiddelen, n=451 - uitgesplitst naar soort hulpmiddel. horen & zien 61 14 15 4 5 3 stijfheid & kracht 60 21 4 4 1 mobiliteit & conditie 50 22 4 1 gezondheid & lichaam 47 16 10 8 18 2 volledig mijn eigen keuze grotendeels mijn eigen keuze evenveel mijn keuze als op advies van anderen grotendeels op advies van anderen volledig op advies van anderen weet niet Oriëntatie- en aanschafproces zelfzorghulpmiddelen Veldkamp i.o.v. Bindinc. Adverteren september 2016 5
De meest gebruikte informatiebron is het internet (in het algemeen of websites van aanbieders). Informatiebronnen verschillen echter wel sterk per type hulpmiddel dat gezocht wordt. Zo blijken thuiszorgorganisaties een belangrijke bron voor met name hulpmiddelen op het gebied van stijfheid & kracht. Wanneer het een hulpmiddel voor gezondheid & lichaam betreft, zoekt men vaker via zorgprofessionals en folders bij dokter of instantie en minder vaak zelfstandig (zoals via internet). 5 Q.250: Hoe zocht u naar het zelfzorghulpmiddel? Basis: gebruikers en mantelzorgers, n=605, alleen antwoorden genoemd 4% of meer (op totaalniveau) Internet meest genoemde hulpbron om naar informatie te zoeken over een zelfzorghulpmiddel Type hulpmiddel Totaal gebruikers en mantelzorgers mobiliteit & conditie stijfheid & kracht horen & zien gezondheid & lichaam Sample size (n) n=605 n=217 n=106 n=126 n=127 % % % % % Zoeken op internet 2 3 32 18 16 Thuiszorgorganisaties 18 21 2 2 17 Vragen bij vrienden en kennissen 14 16 1 Zoeken op sites van aanbieders 17 16 11 8 Folders bij dokter/bibliotheek/ander 10 4 4 10 21 Bij/advies van zorgverlener 1 3 7 31 Advertenties in bladen lezen 12 5 10 5 Prijs-vergelijkingssites op internet 8 10 7 6 Reclamefolders lezen 7 5 11 6 Kranten, huis-aan-huisbladen 4 4 6 6 2 Reclame op radio en tv 4 2 1 11 - Bij de opticien 4 - - 17 - Oriëntatie- en aanschafproces zelfzorghulpmiddelen Veldkamp i.o.v. Bindinc. Adverteren september 2016 6
Bij oriëntatie wordt vooral gelet op kosten en de aanbieder De belangrijkste aspecten waar men op let bij het zoeken naar een zelfzorghulpmiddel zijn de kosten (prijs, vergoeding van de zorgverzekeraar) en de aanbieder (betrouwbaarheid en service). Nietgebruikers zeggen ook vaak belang te hechten aan een veiligheidskeurmerk, gebruikers veel minder vaak. 6 Q270: Waarop lette u bij het zoeken naar [hulpmiddel] basis: gebruikers en mantelzorgers (n= 605) - alleen antwoorden genoemd door meer dan 10% (op totaalniveau) weergegeven Op welke zaken men let bij het zoeken hangt sterk af van het type hulpmiddel waar men naar zoekt. Type hulpmiddel Totaal gebruikers en mantelzorgers Mobiliteit & conditie Stijfheid & kracht Horen & zien Gezondheid & lichaam Sample size (n) n=605 n=217 n=106 n=126 n=127 % % % % % Prijs 30 36 37 30 16 Betrouwbaarheid aanbieder 27 26 2 32 24 Service van de aanbieder 25 28 12 38 16 Vergoeding zorgverzekeraar 20 8 10 36 2 Persoonlijk contact met de aanbieder 20 23 14 31 11 Ervaring van de aanbieder 14 17 22 7 Bekendheid van de aanbieder 11 14 21 Zorgaanbieders waarmee uw verzekeraar een contract heeft 5 6 20 20 Aanbeveling van hulpverlener 10 12 4 22 Mooi uiterlijk van het product 10 11 17 12 3 Aanbeveling van vrienden en kennissen 10 12 8 10 6 Advies van zorgverlener 10 7 8 14 Oriëntatie- en aanschafproces zelfzorghulpmiddelen Veldkamp i.o.v. Bindinc. Adverteren september 2016 7
Niet-gebruikers verwachten aan te lopen tegen praktische of emotionele gevolgen, maar volgens gebruikers met ervaring vallen deze mee De meeste gebruikers liepen niet tegen praktische problemen of emotionele gevolgen aan toen ze gebruik gingen maken van een hulpmiddel. De niet-gebruikers verwachten daarentegen wel tegen problemen of emotionele gevolgen aan te zullen lopen, mochten zij gebruik willen gaan maken van een hulpmiddel. Praktisch gezien verwacht men vooral problemen met vergoedingen en tegenstrijdige informatie. Emotioneel gezien verwachten niet-gebruikers vaker dat het gebruik van een hulpmiddel hen meer of juist minder zelfredzaam zal doen voelen. 7 Q320. Heeft u te maken gehad met emotionele gevolgen toen u gebruik ging maken van uw [hulpmiddel]?/ Verwacht u dat u te maken zult krijgen met emotionele gevolgen? (n=803) Alleen antwoorden gegeven door 5% of meer (op totaalniveau) worden getoond. Geen van deze Gevoel van afname van zelfstandigheid en zelfredzaamheid Behoud van gevoel van zelfstandigheid en zelfredzaamheid Gevoel toe te geven aan ouderdom Steun van vrienden en familie Gevoel van schaamte 5 7 8 11 16 1 26 26 34 34 41 40 42 60 Gebruiker Mantelzorger met ervaring hulpmiddelen Niet-gebruiker Oriëntatie- en aanschafproces zelfzorghulpmiddelen Veldkamp i.o.v. Bindinc. Adverteren september 2016 8
8 Q310. Bent u aangelopen/verwacht u aan te lopen tegen een van onderstaande praktische problemen bij de oriëntatie op de [hulpmiddel]? (n=803) - Alleen antwoorden gegeven door 5% of meer (op totaalniveau) worden getoond Ik ben niet tegen problemen aan gelopen 3 50 7 Geen/lage vergoeding door zorgverzekeraar 8 27 35 5 Tegenstrijdige informatie/adviezen 15 23 Onvoldoende informatie om een keuze te maken Geen ruimte in mijn woning voor de aanpassing 5 12 2 6 Gebruiker Mantelzorger Gebrekkig advies van thuiszorgorganisatie 2 7 10 Niet-gebruiker Niet-gebruikers lijken aanschaf zelfzorghulpmiddelen te zien als ingrijpender dan het in de praktijk hoeft te zijn In het algemeen lijken niet-gebruikers, wanneer zij nadenken over zelfzorghulpmiddelen, vooral te denken aan de wat meer ingrijpende hulpmiddelen, zoals bijvoorbeeld rollators en trapliften, in plaats van aan bijvoorbeeld een hoortoestel of muurbeugels. Dit heeft invloed op hoe niet-gebruikers nadenken over het toekomstig gebruik van een zelfzorghulpmiddel en de oriëntatie hierop. Oriëntatie- en aanschafproces zelfzorghulpmiddelen Veldkamp i.o.v. Bindinc. Adverteren september 2016
Meer informatie over het onderzoek Voor een toelichting of specifieke vragen over het onderzoek: stephanie.verwijs@bindinc.nl Telefoon: 035-672 632 nienke.vanderheijden@bindinc.nl Telefoon: 035-672 6786 Bij deze whitepaper hoort een infographic. De infographic is een samenvatting van het rapport en is op te vragen via Stephanie Verwijs. Meer informatie over adverteren Vraag naar de accountmanager Stijntje Bruijn stijntje.bruijn@sanoma.com Telefoon: 035 672 600 E-mail: adverteren@bindinc.nl Internet: www.bindinc-adverteren.nl Bindinc. Adverteren verzorgt in opdracht van Bindinc. de advertentieplaatsingen in Avrobode, KRO Magazine, NCRV-gids, Mikro Gids, Televizier, TVFilm, VARAgids, MAX Magazine, De Verwondering en K&C. Oriëntatie- en aanschafproces zelfzorghulpmiddelen Veldkamp i.o.v. Bindinc. Adverteren september 2016 10