De klokken gelijk Actualisatie uniforme incidentregistratie sociale veiligheid in het openbaar vervoer Eindrapport MuConsult
MUCONSULT B.V., POSTBUS 2054, 3800 CB AMERSFOORT INFO@MUCONSULT.NL WWW.MUCONSULT.NL De klokken gelijk Actualisatie uniforme incidentregistratie sociale veiligheid in het openbaar vervoer Eindrapport MuConsult Uitgebracht aan: DOVA en CROW-KpVV Amersfoort, 15 februari 2017 Projectnummer: KPVV040 Kenmerk: Eindrapportage
DE KLOKKEN GELIJK Inhoudsopgave Inhoudsopgave 1 1. Inleiding 3 Aanleiding 3 Onderzoeksopzet 4 Afbakening onderzoek 5 Leeswijzer 6 2. Procesmatige afspraken 7 Eenheid in Verscheidenheid 7 Gebruik ABC methodiek 7 3. Afspraken met betrekking tot de categorisering 9 Inleiding 9 Verduidelijkingen in categorieën 9 Veranderingen in categorieën 9 Toevoeging van de aanleiding 10 Bijlage 1 Vernieuwde ABC-methodiek 11 3.1 Inhoud bijlage 1 11 3.2 Hoofdcategorieën 12 3.3 A-incidenten 13 3.4 B-incidenten 15 3.5 C-incidenten 16 3.6 T-codering 17 Bijlage 2 Deelnemers bijeenkomsten 19 Bijeenkomst 5 oktober 2016 19 Bijeenkomst 20 november 2016 20 1
DE KLOKKEN GELIJK Bijeenkomst 18 januari 2017 20 2
DE KLOKKEN GELIJK 1. Inleiding INCIDENTEN MET BETREKKING TOT SOCIALE VEILIGHEID IN HET OPENBAAR VERVOER WORDEN VASTGELEGD IN EEN LANDELIJKE UNIFORME INCIDENTREGISTRATIE (ABC-METHODIEK). SINDS 2009 IS DEZE METHODIEK NIET MEER GEACTUALISEERD. DOOR ONTWIKKELINGEN IS ER VANUIT OVERHEDEN EN VERVOERDERS BEHOEFTE AAN EEN ACTUALISATIE VAN DE METHODIEK. Aanleiding De afgelopen jaren is steeds meer aandacht voor monitoring en evaluatie van sociale veiligheid in het openbaar vervoer. Met name op het gebied van incidenten. De aanleiding hiervoor is divers; overheden dienen hun uitgaven voor sociale veiligheid steeds beter te verantwoorden. Vervoerders hebben behoefte aan sturingsinformatie voor het inzetten op hotspots, hotcrimes en hottimes, in de samenwerking met de politie (die steeds meer informatie gestuurd werkt) is onderbouwing van de problematiek een essentiële randvoorwaarde en tenslotte vraagt de politiek om inzicht in de (landelijke) ontwikkelingen. In het eindrapport van de Taskforce Veiliger Openbaar Vervoer uit 2009 is de maatregel opgenomen om de incidentregistratie sociale veiligheid op een landelijk uniforme manier toe te passen. Hiervoor is de door vervoerders ontwikkelde ABC-methodiek als uitgangspunt genomen. Ontwikkelingen in de afgelopen jaren hebben ervoor gezorgd dat ondanks bovenstaande afspraak er verschillen zijn ontstaan tussen vervoerders: Er zijn nieuwe typen incidenten ontstaan (bijvoorbeeld als gevolg van OV Chipkaartpoortjes) die niet eenduidig passen binnen een van de bestaande categorieën. Er is onderscheid gemaakt tussen aanleiding en het incident zelf: vanuit een betalingsconflict kan een mishandeling ontstaan wordt door sommige vervoerders dit geregistreerd als betalingsconflict en door sommige vervoerders als mishandeling. Vervoerders gebruiken meerdere bronnen bij het verzamelen van incidenten waardoor verschillen ontstaan en dit bij vergelijkingen een onterecht beeld geeft. Er zijn interpretatieverschillen ontstaan doordat er afzonderlijk wordt gewerkt en er geen landelijke overlegstructuur hierover is opgezet. Dit zorgt ervoor dat, hoewel de intentie door alle vervoerders gedeeld wordt, de geregistreerde inenten op dit moment niet vergelijkbaar is. DOVA en CROW-KpVV hebben 3
DE KLOKKEN GELIJK MuConsult gevraagd om samen met de vervoerders te onderzoeken of het mogelijk is het uniforme karakter van de incidentregistratie te herstellen. Uitgangspunt hierbij is dat wordt voortgebouwd op wat er is. Onderzoeksopzet Alle vervoerders in het Stads- en Streekvervoer en de Nederlandse Spoorwegen zijn benaderd met de vraag op welke wijze zij tegen de huidige wijze van registreren aankijken. Daarnaast is hun commitment voor het proces gevraagd. Alle vervoerders hebben het gehele proces constructief meegedacht en gezamenlijk is in de periode september 2016 tot januari 2017 gewerkt aan de actualisatie. Als eerste stap is onderzocht op welke wijze vervoerders op dit moment de incidentregistratie bijhouden. Welke stappen doorlopen zij binnen het proces? Welke categorisering wordt gebruikt? Onder welke categorie worden welke incidenten geregistreerd? Welke categorieën worden gemist ten opzichte van de bestaande ABC methodiek? In een gezamenlijke sessie hebben de vervoerders hun interpretatie van de ABC methodiek aan elkaar gepresenteerd en zijn de onderlinge verschillen en overeenkomsten benoemd. Achtergrond: ABC Methodiek verdeling Binnen de incidentregistratie worden drie verschillende type incidenten onderscheiden. De A-incidenten zijn incidenten die binnen het strafrecht verboden zijn en waarvoor door vervoerders altijd aangifte wordt gedaan; voorbeelden zijn mishandeling of bedreiging met een wapen. De incidenten in de B-categorie zijn overtredingen van de WP2000; hier betreft het incidenten zoals het lastigvallen van het personeel of het optreden bij betalingsprobleem. De incidenten in de C-categorie betreffen overtredingen van huisregels; voorbeelden zijn het eten van bijvoorbeeld friet in het voertuig of het hebben van voeten op de bank. De A-incidenten worden het beste gemeld. Op basis van de Personeelsmonitor weten we dat mishandelingen in 93% van de gevallen wordt gemeld. Bij andere incidenten is dit lager. Spugen wordt bijvoorbeeld door 61% van de medewerkers altijd gemeld, hinderen door 33%. In twee vervolgsessies zijn respectievelijk de procesmatige (hoe registreren we?) en de inhoudelijke (wat registreren we en hoe categoriseren we dit?) behandeld. 4
DE KLOKKEN GELIJK Fase Datum Onderwerpen/doel Inventarisatie wensen 5 oktober 2016 Inventarisatie van wensen ten behoeve van uniformering incidentregistratie Kader scheppen 20 november 2016 Algemene afspraken over de incidentregistratie Invulling ABCmethodiek 18 januari 2017 Aanvulling ABC-methodiek met nieuwe categorieën en eenduidig plaatsen van incidenten in de verschillende categorieën. Afbakening onderzoek In het registratieproces zijn drie fases te onderscheiden die van invloed zijn op het uiteindelijke resultaat: 1. De meldingsbereidheid van het personeel: Personeelsleden die een incident hebben meegemaakt moeten dit melden bij hun werkgever. Op basis van de tweejaarlijkse Personeelsmonitor weten we dat de meldingsbereidheid bij A-incidenten het hoogst is. B-incidenten worden in mindere mate gemeld en de meldingsbereidheid van C incidenten is het laagst. Tussen vervoerders zijn (met name bij de B en C-incidenten) verschillen in de meldingsbereidheid. 2. Het registratieproces: Hier gaat het om het verzamelen en opslaan van de informatie ten aanzien van het incident. Bij sommige vervoerders gebeurt dit door de verkeersleiding, NS heeft een eigen Veiligheidscentrale voor het melden van de incidenten. Belangrijk is dat alle informatie over het incident wordt verzameld en wordt doorgevraagd om het incident om een juiste wijze in te schatten. Tussen vervoerders zijn verschillen in het proces. 3. Het categoriseren van de incidenten binnen de kaders van de ABC-methodiek: Hier gaat het om de wijze waarop met de incidentregistratie wordt omgegaan. Onder welke categorie worden incidenten geregistreerd? Tijdens het proces bleek dat vervoerders dezelfde type incidenten op verschillende manieren categoriseren. Dit onderzoek richt zich tot de derde fase. De eerste twee fases zijn bedrijfsspecifiek en ongeschikt voor een landelijke oplossing. Een tweede afbakening is dat dit onderzoek zich primair richt op het maken van afspraken over de omgang met de ABC-methodiek en het eenduidig registreren en categoriseren van incidenten. De wijze waarop data al dan niet onderling tussen vervoerders onderling en/of vervoerders en opdrachtgevers wordt gedeeld is geen onderwerp van deze opdracht. 5
DE KLOKKEN GELIJK Leeswijzer In hoofdstukken 2 en 3 worden respectievelijk de procesmatige en inhoudelijke afspraken uiteengezet. In de bijlage is een overzicht opgenomen van de bijeenkomsten, de tabel met hoofdcategorieën en meer ingevulde voorbeelden van incidenten per categorie. 6
DE KLOKKEN GELIJK 2. Procesmatige afspraken OM TE ZORGEN DAT DE ABC METHODIEK ONDERLING BETER VERGELIJKBAAR IS, IS HET NOODZAKELIJK OM PROCESMATIGE AFSPRAKEN TE MAKEN HOE DE ABC METHODIEK WORDT GEBRUIKT. Eenheid in Verscheidenheid Vervoerders registreren soms meer informatie over incidenten dan landelijk afgesproken. Ook zijn er bij sommige vervoerders meer categorieën met het oog op de eigen bedrijfsvoering. Afgesproken is dat deze bedrijfsmatige verschillen kunnen blijven bestaan. Wanneer incidenten worden gedeeld met de opdrachtgever, media, veiligheidspartners of politiek dat dan enkel de Uniforme landelijke ABC methodiek wordt gebruikt. Gebruik ABC methodiek Welke incidenten worden opgenomen in de ABC methodiek? Een incident hoort ook daadwerkelijk een vermindering van (het gevoel van) sociale veiligheid tot gevolg te hebben. Zwartrijders die geen problemen maken, komen niet terug in de ABC-incidentregistratie. Er is een onderscheid tussen voorvallen en incidenten. Voorvallen hebben geen invloed op de sociale veiligheid, maar bijvoorbeeld wel op de dienstregeling. De vervoerders zijn vrij om ook andere voorvallen te registreren, maar deze zullen niet in de ABC-methodiek opgenomen worden. Vervoerders hebben afgesproken dat een incident ook daadwerkelijk een vermindering van (het gevoel van) sociale veiligheid tot gevolg dient te hebben. Scheiding aanleiding en incident Het scheiden van aanleiding van het incident en het incident zelf is belangrijk met het oog op de consistentie van de methodiek en het aanpakken van de problematiek. Vervoerders hebben aangegeven dat dit nu nog door elkaar loopt. Afgesproken wordt om daarom een duidelijk onderscheid te maken. De aanleidingen worden geregistreerd aan de hand van T- Codes (ontwikkeld door de streekvervoerders) de incidenten zelf worden opgenomen in volgens de ABC methodiek. Vervoerders hebben afgesproken dat de aanleiding en incident dat er uit voortvloeit naast elkaar worden geregistreerd. 7
DE KLOKKEN GELIJK Onderscheid incidenten in voertuig en op halte/station Met het oog op de beleidsmaatregelen is onderscheid tussen incidenten op haltes/stations en in voertuigen noodzakelijk. Er dient goed gekeken te worden naar de reikwijdte van een halte/station. Het is niet de bedoeling dat de vervoerder zich de wijk-problematiek toe-eigent, maar als een incident de sociale veiligheid van het ov-gebruik beïnvloedt, dat hoort het wel geregistreerd te worden. Zeker als op stations voertuigen van meerdere vervoerders rijden, dan zijn de incidenten op het station niet enkel toe te wijzen aan de sociale veiligheid van één vervoerder waar de BOA die het incident geregistreerd heeft werkzaam is. Registratie van de locatie is dus onder andere belangrijk voor het toekennen van incidenten aan vervoerders. Vervoerders hebben afgesproken dat de melding van incidenten op haltes of stations gescheiden worden van incidenten in de voertuigen. Incidenten gericht tegen reizigers De ABC methodiek wordt door opdrachtgevers vaak gebruikt om inzicht te geven in incidenten die plaatsvinden tegen het ov-personeel. Echter ook incidenten tegen reizigers worden geregistreerd om een volledig beeld te geven van de sociale veiligheid in het ov. Dit onderscheid wordt al gemaakt bij de huidige ABC-methodiek en blijft behouden. Bij de indeling van de incidenten zal het uitgangspunt zijn wie de benadeelde van het incident is. Vervoerders hebben afgesproken dat incidenten gericht tegen reizigers ook worden geregistreerd via de ABC methodiek. De benadeelde wordt vermeld in de registratie zodat het onderscheid met incidenten gericht op personeel gemaakt kan worden. Bronnen van meldingen Vervoerders hebben verschillende bronnen waar meldingen van incidenten vandaan kunnen komen: chauffeurs, service en controle medewerkers, overig personeel, camerabeelden en reizigers (via de klantenservice). Omdat de ABC methodiek ook gebruikt kan worden voor het vergelijken van diverse vervoerders en regio s onderling, is het noodzakelijk om de verschillen in het registratieproces te verduidelijken. Dit kan een deel van de verschillen verklaren. Vervoerders hebben afgesproken dat de bron van de melding van het incident wordt geregistreerd. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen meldingen van chauffeurs, service en controle medewerkers, overig personeel, camerabeelden en reizigers (via klantenservice). 8
DE KLOKKEN GELIJK 3. Afspraken met betrekking tot de categorisering VERVOERDERS HEBBEN EEN OVERZICHT GEGEVEN VAN DE INCIDENTEN DIE ZIJ TEGENKOMEN. OP BASIS HIERVAN ZIJN AFSPRAKEN GEMAAKT OVER DE CATEGORISERING. Inleiding We zijn uitgegaan van de huidige ABC-methodiek. Zoals in hoofdstuk 1 is aangegeven was de basis van de methodiek een goed uitgangspunt en waren er met name een aantal nieuwe incidenten waar overeenstemming over moest ontstaan waar ze gecategoriseerd dienen te worden en was er wat onduidelijkheid over een aantal bestaande incidenten. Hierover hebben we afspraken gemaakt tijdens de bijeenkomst van 18 januari 2017. In dit hoofdstuk bespreken we de veranderingen in de ABC-methodiek en het gebruik van de T-codes waar afspraken over gemaakt zijn. De nieuwe hoofdcategorieën van de ABCmethodiek zijn in bijlage 1 gegeven. De totale lijst met incidenten is in een aparte bijlage weergegeven. Verduidelijkingen in categorieën Bij de A-categorieën gaat het om incidenten die ook daadwerkelijk onder het strafrecht vallen. Vervoerbedrijven stimuleren hun medewerkers van deze incidenten ook aangifte te doen. Dit betekent niet dat dit ook in alle gevallen gebeurt. In de categorisering gebruiken we daarom de term aangiftewaardig om dit onderscheid te benadrukken. Wanneer het geen aangiftewaardig incident is (het kan vanuit het strafrecht niet worden vervolgd) maar wel ongewenst is dan valt het onder de B-incidenten. Veranderingen in categorieën Bij een aantal incidenten heeft het de voorkeur om nieuwe categorieën op te stellen of samen te voegen: A5: (dreigen met) een terroristische aanslag: Het plegen van of dreigen met op mensenlevens gericht geweld, met als doel maatschappelijke veranderingen te bewerkstelligen of politieke besluitvorming te beïnvloeden. 9
DE KLOKKEN GELIJK De oude categorieën B1 en B2 worden samengevoegd tot de categorie B1. In beide gevallen gaat het om gedrag tegen of bejegening van OV personeel op een manier die niet direct strafrechtelijk te vervolgen is maar wel ongewenst is. B2: Misbruik voorzieningen (waarbij aanwijzingen personeel niet worden opgevolgd): Baldadigheid waaronder misbruik voorzieningen (noodrem, lucht van de deuren), aanwijzing personeel niet opvolgen, voorwerpen op rails, voorwerpen gooien tegen vervoersmiddel zonder schade, moedwillig deuren open houden, surfen, overige moedwillige verstoringen van de exploitatie. B4: Verdacht pakket, gedrag of situatie: Het vinden van een verdacht pakket, gedrag of situatie waardoor het voertuig, de halte of het station op last van de politie ontruimd moet worden. B5: Overlast: Overlast van oa. bedelen, muzikanten, slapers, dronkenschap, verwarde personen, hangjongeren, geluidsoverlast. B6: Overig: Overige overtredingen WP2000 Toevoeging van de aanleiding Een belangrijke verandering is het maken van onderscheid tussen de aanleiding van een incident en het werkelijke incident. Daarvoor wordt nu zoveel mogelijk gebruik gemaakt van T-codes om de aanleiding te registreren. Het registreren van de aanleiding draagt bij aan het opzetten van effectief beleid ter voorkoming van het incident. Sommige aanleidingen kunnen ook zelf een incident zijn. Bijvoorbeeld optreden bij een betalingsconflict. Dit is een B-incident maar kan ook een aanleiding zijn voor bijvoorbeeld een A-incident. T9 (verwarde personen) en T10 (jongeren) zijn atypische aanleidingen en eigenlijk meer daderkenmerken. De gedachte hierbij is dat er om incidenten te voorkomen specifiek beleid dient te worden opgezet voor de problematiek rondom (hang)jongeren, dronken passagiers en verwarde personen. 10
Bijlage 1 Vernieuwde ABC-methodiek Inhoud bijlage 1 In deze bijlage worden de volgende tabellen getoond: Tabel met de hoofdcategorieën Tabel met de A-incidenten Tabel met de B-incidenten Tabel met de C-incidenten Tabel met de T-codering voor de aanleiding 11
Hoofdcategorieën Code Benaming Toelichting A Strafrecht en APV A1a Mishandeling met letsel personeel Mishandeling: fysiek geweld, waarbij opzettelijk pijn of letsel toegebracht werd aan personeel. A1b Mishandeling met letsel reiziger Mishandeling: fysiek geweld, waarbij opzettelijk pijn of letsel toegebracht werd aan reiziger. A2a Bedreiging met wapen personeel (aangiftewaardig) Bedreiging van fysiek geweld van personeel, met (slag/schiet/steek-) wapen, maar zonder dat het daadwerkelijk tot fysiek A2b Bedreiging met wapen personeel (aangiftewaardig) geweld Bedreiging komt. van Aangiftewaardig. fysiek geweld van Oa. reiziger, (Roof) overval met (slag/schiet/steek-) met wapen. wapen, maar zonder dat het daadwerkelijk tot fysiek geweld A3a Bedreiging personeel (aangiftewaardig) komt. Bedreiging Aangiftewaardig. met fysiek geweld Oa. (Roof) van personeel, overval met zonder wapen. wapen, maar zonder dat het daadwerkelijk tot fysiek geweld komt. Aangiftewaardig. A3b Bedreiging reiziger (aangiftewaardig) Bedreiging met fysiek geweld van reiziger, zonder wapen, maar zonder dat het daadwerkelijk tot fysiek geweld komt. Aangiftewaardig. A4a Diefstal/ontvreemding personeel Diefstal of zakkenrollerij, waarvan personeel slachtoffer werd zonder gebruik van geweld, het kan zowel betrekking hebben op werkmateriaal als op persoonlijke bezittingen. A4b Diefstal/ontvreemding reiziger Diefstal of zakkenrollerij, waarvan reiziger slachtoffer werd zonder gebruik van geweld, het kan zowel betrekking hebben op werkmateriaal als op persoonlijke bezittingen. A5 (Dreigen met) een terroristische aanslag Het plegen van of dreigen met op mensenlevens gericht geweld, met als doel maatschappelijke veranderingen te bewerkstelligen of politieke besluitvorming te beïnvloeden A6 Vandalisme, brandstichting, graffiti (heterdaad) Repressief optreden tegen opzettelijk vernielen, bekladden (graffiti), bekrassen of onbruikbaar maken, brandstichting et cetera. Meldingen betreffende niet constateren schade. A7 Spugen, aanranding, verzet bij wederspannigheid en overige overtredeningen/ misdrijven Spugen, aanranding, verzet bij wederspannigheid waarbij geen sprake was van fysiek geweld of letsel. Alle overige aangiftewaardige overtredingen van het wetboek van strafrecht. B Wet personenvervoer 2000 B1a Oneigenlijke omgang met personeel (niet aangiftewaardig) B1b B2 Oneigenlijke omgang met reizigers (niet aangiftewaardig) Misbruik voorzieningen (waarbij aanwijzingen personeel niet worden opgevolgd) Oneigenlijke fysieke, verbale of non-verbale omgang met het personeel zoals duwen, trekken, schelden, beledigen, hinderlijk aanraken, hinderlijk rijgedrag aanspreken of aankijken van personeel, zonder dat daarbij sprake is van fysiek geweld (A1) of bedreiging (A2/ A3) (NIET spugen of aanranding: zie A7) (niet aangiftewaardig) Oneigenlijke fysieke, verbale of non-verbale omgang tussen reizigers onderling zoals duwen, trekken, schelden, beledigen, hinderlijk aanraken, aanspreken of aankijken van reizigers, zonder dat daarbij sprake is van fysiek geweld (A1) of bedreiging (A2/ A3) (NIET spugen of aanranding: zie A7) (niet aangiftewaardig) Baldadigheid waaronder misbruik voorzieningen (noodrem, lucht van de deuren), aanwijzing personeel niet opvolgen, voorwerpen op rails, voorwerpen gooien tegen vervoersmiddel zonder schade, moedwillig deuren open houden, surfen, overige moedwillige verstoringen van de exploitatie. B3 Optreden bij betalingsproblemen Reiziger die niet wil (bij)betalen of inchecken (doorlopers) en waarvoor assistentie moet worden ingeroepen. B4 Verdacht pakket, gedrag of situatie Het vinden van een verdacht pakket, gedrag of situatie waardoor het voertuig, de halte of het station op last van de politie ontruimd moet worden. B5 Overlast Overlast van oa. bedelen, muzikanten, slapers, dronkenschap, verwarde personen, hangjongeren, geluidsoverlast. B6 Overig Overige overtredingen WP2000 C Besluit personenvervoer en huisregels C1 Optreden bij overtreden huisregels Voeten op de bank, roken, geluidsoverlast, verstoring exploitatie, openhouden/ trekken/ trappen deuren C2 Constateren van verontreiniging en vernieling in- en Constateren van graffiti, vernielingen en dergelijke in of op het voertuig exterieur (domein vervoerder) C3 Constateren van verontreiniging en vernieling in- en exterieur (domein derden) Constatering vernieling bus-abri en dergelijke 12
A-incidenten A-incidenten Overeengekomen code Arriva CXX EBS GVB HTM NS Qbuzz RET Syntus Veolia Daadwerkelijk geweld tegen personeel/reizigers A1? A1 A1 A1 Lichamelijk geweld medewerkers/reizigers A1 A1 Mishandeling met de dood tot gevolg personeel/reizigers A1 A1 A1 A1 A1 Mishandeling personeel/reizigers A1 A1 A1 A1 A1 A1 A1 A1 Wederspannigheid met letsel A1 A1 A1 A1 A1 Code 100 (letsel) A1? - A1 A1 Beroving personeel/reizigers met letsel A1 A4 A4 A4 A4 A4 A4 Diefstal met geweld (met letsel) A1 A2 Vechtpartij personeel (met letsel) A1 A1 A7 A7 A7 A7 Gericht met laserpen in gezicht chauffeur schijnen A1 A7 A7 A1 A1 A7 Bomaanslag A1 # A8 A6 Doodslag / moord A1 A1 A1 x Overval met letsel A1 A4 A4/A2 x Terroristische aanslag / gijzeling A1 A8 x Explosie (met letsel) A1 A8 x Bedreiging met wapen personeel/reizigers A2 A2 A2 A2 A2 A2 A2 A2 A2 Beroving personeel/reizigers bedreiging met wapen A2 A4 A4 A4 A4 A4 A4 Diefstal (bedreiging met wapen) A2 A2 Overval, bedreiging met wapen A2 A4 A4/A2 x Overval, bedreiging zonder wapen A3 A4 A4/A2 x Bedreiging zonder wapen personeel/reizigers (aangiftewaardig) A3 A3 A3 A3 A3 A3 A3 A3 A3 Bedreiging (fysiek) A3? A3 A3 A3 A2 Beroving personeel/reizigers bedreiding zonder wapen A3 A4 A4 A4 A4 A4 A4 Diefstal (bedreiging zonder wapen) A3 A2 Diefstal van eigendommen vervoerder A4 A4 A4 A4 A4 Diefstal van personeel/reizigers A4 A4 A4 A4 A4 A4 A4 A4 Zakkenrollerij personeel/reizigers A4 A4 A4 A4 A4 A4 A4 Zakkenroller (aanwijsbaar) A4 A4 A4 A4 A4 A4 Straatroof / zakkenrollerij A4 A4 A4 x 13
A-incidenten Overeengekomen code Arriva CXX EBS GVB HTM NS Qbuzz RET Syntus Veolia Bommelding A5 A7 A8 A2 Aantreffen explosief A5 # A8 A6 Brandstichting A6 A6 A6 A6 A6 A6 A6 A6 Repressief optreden bij brandstichting A6 A6 A6 A6 A6 A6 Intrappers tourniquets (zonder opvolging - PV, heterdaad) A6 B3 - C1 Graffiti/krassen (heterdaad/betrapt) A6 A6 A6 A6 A6 A6 A6 Repressief optreden tegen opzettelijk vernielen, bekladden (graffiti), bekrassen of onbruikbaar maken. A6 A6 A6 A6 A6 A6 A6 Vernieling / vandalisme (heterdaad) A6 A6/B4 A6 A6 A6 A6 Vernieling (algemeen) (heterdaad) A6 A6/B4 A6 A6 A6 A6 A6 A6 Vandalisme (heterdaad) A6 A6/B4 A6 A6 A6 A6 A6 Vandalisme graffiti brandstichting (heterdaad) A6 A6/B4 A6 A6 A6 A6 A6 Raam ingegooid (heterdaad) A6 A6/B4 A6 A6 A6 A6 A6 Stenen op de rails (heterdaad) A6 B4 B4 A6 A6 B4 Gooien van voorwerpen tegen het voertuig (heterdaad) A6 B4 Schoppen en slaan tegen het voertuig (heterdaad) A6 B4 Lucht van de deuren halen (heterdaad) A6 B4 Intrappen tourniquet (met opvolging - PV) A6 B3 - B3 Spugen personeel/reizigers A7 A7 A7 A7 A7 A7 A7 A7 A7 Aanranding personeel/reizigers A7 A7 A7 A7 A7 Wederrechtelijk aanraken van persoon, lijf en goed (wederspannigheid) A7 A7 A7 A7 A7 A7 Wederspannigheid zonder letsel A7 A7 A7 A7 A7 Code 100(zonderletsel/schade) A7? A7? Overige overtredingen tegen personeel/reiziger A7? A7 A7 A7 A7 A7 Code 100 (schade) A7? - A1 A7 Overtreding vervoersverbod A7 A7 Schelden/beledingen personeel/reizigers aangiftewaardig A7 B1 B1 B1 B1 B1 B1 Belediging algemeen aangiftewaardig A7 B1 B1 B1 B1 B1 B1 Beledigen medewerker aangiftewaardig A7 B1 B1 B1 14
B-incidenten B-incidenten Overeengekomen code Arriva CXX EBS GVB HTM NS Qbuzz RET Syntus Veolia Provocatie personeel/reizigers B1 B1 B1 B1 B1 B1 B1 Verbale agressie tegen personeel/reizigers B1 B1 B1 B1 B1 B1 B1 Intimidatie OV-personeel/reizigers (geen aangifte of directe B1 B1 B1 B2 B1 B1 Verbale agressie/intimidatie B1 B1 B1 B1 B1 B1 B1 Schelden/beledingen personeel/reizigers niet B1 B1 B1 B1 B1 B1 B1 Schelden bedreigen personeel/reizigers niet B1 B1 B1 B1 B1 B1 A3 / B1 Belediging algemeen niet aangiftewaardig B1 B1 B1 B1 B1 B1 B1 Beledigen medewerker niet aangiftewaardig B1 B1 B1 B1 Discriminatie B1 B1 B1 B1 B1 B1 Agressieve reiziger B1 B1 - B1 B1 B1 B1 Trekken/duwen medewerker B1 Lastigvallen personeel B1 B2 B2 B2a B2 B2 B2 B2 Lastig vallen / treiteren / pesten medewerker B1 B2 B2 B2 Onenigheid / lastig vallen reiziger B1 B2 Lastigvallen passagiers B1 B2 B2b B2 B2 B2 Lastige reiziger B1 B2 B4 B2 B2 B2 Hinderlijk aanraken personeel/reizigers B1 B2 B2 B2 B2 A7 B2 Hinderlijk aanspreken personeel/reizigers B1 B2 B2 B2 B2 A7 B2 Hinderlijk aankijken personeel/reizigers B1 B2 B2 B2 B2 B2 B2 Agressief duwen/trekken B1 A7 A7 A7 A7 A7 A1 / A7 A7 Met laserpen naar de chauffeur schijnen, niet gericht op B1 A7 A7 A1 A1 A7 Misbruik noodvoorzieningen B2 B4 Misbruik noodrem B2 B4 B4 B4 B4 B4 B4 Misbruik voorziening B2 B4 B4 B4 B4 B4 B4 B4 Noodglaasjes ingedrukt B2 B4 B4 B4 Verontreiniging of beschadiging interieur of exterieur (op heterdaad betrapt) B2 Lopen over spoor B2 - C2 B4 Gevaarlijk gedrag (surfen) B2 C1 C1 C1 B4 / C1 C1 Surfen B2 C1 C1 B4 B4 B4 B4 Code 10/30 reiziger werkt niet mee met personeel (geen betalingsprobleem) B2? B4 B3 B1 B4 Aanwijzing personeel niet opvolgen B2 B4 B4 B4 B4 B4 B4 Baldadigheid B2 B4 B4 B4 B4 B4 B4 B4 15
C-incidenten C-incidenten Overeengekomen code Arriva CXX EBS GVB HTM NS Qbuzz RET Syntus Veolia BPV (besluit personen vervoer) huisregels C1? C1 C1 C1 Betrapt worden op vuurwerk meenemen C1 B4 Fietsen op de verkeerde plek of tijd C1 C1? C1 Roken (zonder PV) C1 C1 C1 C1 Roken C1 C1 C1 C1 B4 / C1 C1 Roken en open vuur C1 C1 C1 C1 B4 / C1 Eten / drinken in voertuig C1 C1 C1 C1 Roken/drinken/eten C1 C1 C1 C1 C1 Skaten en skateboarden C1 C1 - C1 Skater(s) C1 C1 - C1 C1 Geluidsoverlast C1 C1 C1 C1 C1 C1 C1 C1 Muzikanten C1 B4 B4 C1 B4 / C1 Hangjeugd C1 B4 - C1 Jongeren/scholieren (overlast) C1 B4/C1 B4 C1 C1 Voeten op de bank C1 C1 C1 C1 C2 C1 C1 C1 Verstoring exploitatie C1 C1 C1 C1 C1 B4 C1 Openhouden/trekken/trappen deuren C1 C1 C1 C1 C1 B3 / C1 C1 Huisregels vervoerder C1 C1 C1 C2 C1 C1 Fiets (overlast) C1 C1 - C2 C1 Kinderwagen (overlast) C1 C1 - C2 C1 Rolschaatsen/fietsen C1 C1 - C2 C1 honden niet aangelijnd C1 C1 C1 C2 C1 Roken (met PV) C1 C1 C1 B4 Wildplassen in voertuig (constatering naderhand) C2 Graffiti (constateren dat het gebeurd is) C2 B4 C2 A6 A6 A6 A6 Constateren van schade door gooien van voorwerpen tegen het voertuig C2 B4 Constateren van schade door schoppen en slaan tegen het voertuig C2 B4 Constateren dat er lucht van de deuren gehaald is. C2 B4 Vernieling / vandalisme (constatering naderhand) C2/C3 A6/B4 A6 A6 A6 A6 Vernieling (algemeen) (constatering naderhand) C2/C3 A6/B4 A6 A6 A6 A6 A6 A6 Vandalisme (constatering naderhand) C2/C3 A6/B4 A6 A6 A6 A6 A6 Vandalisme graffiti brandstichting (constatering naderhand) C2/C3 A6/B4 A6 A6 A6 A6 A6 Raam ingegooid (constatering naderhand) C2/C3 A6/B4 A6 A6 A6 A6 A6 Stenen op de rails (constatering naderhand) C2/C3 B4 B4 A6 A6 B4 Bevuilen voorzieningen C2/C3 C2 C2 C2 Verontreiniging exterieur C2/C3 C2 C2 C2 C2 C2 Verontreiniging interieur C2/C3 C2 C2 C2 C2 C2 Verontreiniging C2/C3 C2 C2 C2 C2 Verontreiniging interieur/exterieur C2/C3 C2 C2 C2 C2 C2 Beschadiging exterieur C2/C3 B4 C2 C2 Beschadiging interieur C2/C3 B4 C2 C2 Wildplassen op halte/station (constatering naderhand) C3 Intrappers tourniquets (zonder opvolging - PV, constatering achteraf) C3 B3 - C1 16
T-codering T-code T1 T2 T3 T4 T5 T6 T7 T8 T9 T10 T11 Aanleiding Controle vervoersbewijs Aanspreken op gedrag/huisregels Drank- / drugsmisbruik Vertraging / uitvallen rit (Over) vol voertuig Ontevreden / boze klant Ruzie tussen reizigers Verkeersagressie Overlast van verwarde personen Overlast van jongeren Onbekend 17
DE KLOKKEN GELIJK Bijlage 2 Deelnemers bijeenkomsten Bijeenkomst 5 oktober 2016 Naam Krishna Baboelal Ron Bliekendaal Laura Boelsma Bernetta Harting Inge Heijna Anton Jansen Eric Köhler Loïs Olij Jan Politiek Ruben Simons Erick Valck Joris van Veeren Bet-ina Zeldenthuis Organisatie RET Qbuzz NS HTM Syntus Politie Oost-Nederland DOVA Connexxion Arriva Connexxion Qbuzz RET GVB 19
Bijeenkomst 20 november 2016 Naam Krishna Baboelal Ron Bliekendaal Michel Bourgonje Hilly Broek Leonie Broere Bernetta Harting Inge Heijna Anton Jansen Wim van Klaveren Loïs Olij Peter Osinga Henk Paas Marcel Sloot Erick Valck Joris van Veeren Bet-ina Zeldenthuis Organisatie RET Qbuzz NS Arriva Arriva HTM Syntus Politie Oost-Nederland GVB Connexxion Connexxion Connexxion CROW Qbuzz RET GVB Bijeenkomst 18 januari 2017 Naam Hans Boshuisen Michel Bourgonje Hilly Broek Ben Dwars Inge Heijna Wim van Klaveren Eric Köhler Peter Osinga Jan Politiek Ruben Simons Arne Spoelstra Erick Valck Joris van Veeren Organisatie EBS NS Arriva Veolia Syntus GVB DOVA Connexxion Arriva Connexxion GVB Qbuzz RET 20