Concept jaardocument 2012 Bevolkingszorg (Oranje Kolom) Maastricht, 28 maart 2013 Concept jaardocument 2012 Pagina 1
Inhoudsopgave 1. Bestuur en vaststelling... 3 1.1 Rechtspersoonlijkheid en verantwoordelijkheid 3 1.2 Vaststelling en goedkeuring jaarrekening 4 1.2.1 Vaststelling... 4 2. Inleiding... 5 3. Toelichting op dit verslag/terugblik 2012... 5 4. Bevolkingszorg... 5 5. Opgeleverde producten programmabureau en programma-organisatie -terugblik 2012-6 6. Financiële paragrafen... 6 7. Jaarrekening 2012... 11 7.1 Rekening van baten en lasten 2012 11 8. Algemene toelichting en waarderingsgrondslagen... 11 Concept jaardocument 2012 Pagina 2
1. Bestuur en vaststelling 1.1 Rechtspersoonlijkheid en verantwoordelijkheid De 18 deelnemende gemeenten hebben naar aanleiding van de Wet veiligheidsregio s besloten om door intensieve samenwerking te komen tot verdere professionalisering en regionalisering van de operationele taken van de gemeentelijke kolom in het kader van rampenbestrijding en crisisbeheersing. In de Veiligheidsregio Zuid-Limburg is het organisatieonderdeel Bevolkingszorg (lees: Oranje Kolom) als vierde partner apart in de gemeenschappelijke regeling opgenomen. Het Dagelijks Veiligheidsbestuur is verantwoordelijk voor het opstellen en vaststellen van de jaarrekening. Het Algemeen Veiligheidsbestuur is verantwoordelijk voor het goedkeuren van de jaarrekening. Het Dagelijks Bestuur is als volgt samengesteld (16-01-2013): Naam Gemeente Functie De heer O. Hoes Maastricht voorzitter Veiligheidsregio portefeuille Politie De heer P.F.G. Depla Heerlen portefeuille Brandweer portefeuille Bevolkingszorg De heer G.J.M. Cox Sittard-Geleen plaatsvervangend voorzitter Veiligheidsregio portefeuille GHOR (GGD) portefeuille financiën De heer J.J.M. Som Kerkrade portefeuille multidisciplinair Het Algemeen Bestuur is als volgt samengesteld (16-01-2013): Naam Gemeente Functie De heer R.K.H. Krewinkel Beek Lid De heer L.M.C. Winants Brunssum Lid De heer D.A.M. Akkermans Eijsden-Margraten Lid De heer A.R.B. van den Tillaar Gulpen-Wittem Lid De heer P. Depla Heerlen Lid De heer J.J.M. Som Kerkrade Lid De heer R.J.H. Vlecken Landgraaf Lid De heer O. Hoes Maastricht Voorzitter De heer H.W. Schmidt Meerssen Lid De heer E.M.A.A. de Loo Nuth Lid Mevrouw M.A.H. Clermonts-Aretz Onderbanken Lid De heer B.H.M. Link Schinnen Lid De heer R. de Boer Simpelveld Lid De heer G.J.M. Cox Sittard-Geleen Lid De heer A.C. Barske Stein Lid De heer R.L.T. van Loo Vaals Lid De heer M.J.A. Eurlings Valkenburg a/d Geul Lid De heer E.A.J. Sprokkel Voerendaal Lid Concept jaardocument 2012 Pagina 3
1.2 Vaststelling en goedkeuring jaarrekening 1.2.1 Vaststelling De jaarrekening 2012 is door het Dagelijks Bestuur vastgesteld in de vergadering van 28 maart 2013 Voorzitter Veiligheidsregio, Dhr. O. Hoes Secretaris Veiligheidsregio, Dhr. mr. J. H.J. Höppener 1.2.2 Goedkeuring De jaarrekening 2012 wordt door het Algemeen Bestuur goedgekeurd in de vergadering van 14 juni 2013. Voorzitter Veiligheidsregio, Dhr. O. Hoes Secretaris Veiligheidsregio, Dhr. mr. J.H.J. Höppener Concept jaardocument 2012 Pagina 4
2. Inleiding Bestuurlijke portefeuillehouder: Dhr. P. Depla Ambtelijke portefeuillehouder: Dhr. J. Höppener (lid van het AB en DB) (Coördinerend Gemeentesecretaris) Met ingang van 01 januari 2012 is de Veiligheidsregio Zuid-Limburg opgericht, middels het vaststellen van een gemeenschappelijke regeling. In deze gemeenschappelijke regeling is ook het organisatieonderdeel Bevolkingszorg opgenomen, waarin de 18 gemeenten nauw met elkaar samenwerken. 3. Toelichting op dit verslag/terugblik 2012 In dit document blikken we kort terug naar het jaar 2012. Jaarlijks wordt een activiteitenplan Bevolkingszorg opgesteld ten behoeve van de planning en uitvoering. De Coördinerend Gemeentesecretaris stelt het programmaplan vast en legt het ter informatie voor aan de Veiligheidsdirectie. 4. Bevolkingszorg Om te kunnen voldoen aan de Wet veiligheidsregio s en de hierin opgenomen kwaliteitseisen heeft het Algemeen Bestuur 09 december 2011, door het vaststellen van het Crisisplan, besloten de gemeentelijke crisisorganisatie regionaal te organiseren en uit te voeren. Door de gemeenten is geconstateerd dat de schaal van de gemeente vaak al te klein is om zelfstandig een grote ramp te kunnen bestrijden. Om deze reden is besloten om elkaar bijstand te verlenen bij rampen en zware ongevallen. Om deze regionaliseringslag voor de gemeenten in goede banen te leiden heeft het Algemeen Bestuur in juni 2010 de Visie Samen Sterk en Slagvaardig voor Bevolkingszorg vastgesteld. In dit document zijn onder andere de belangrijkste beleidsuitgangspunten verwerkt met betrekking tot: - Intensieve samenwerking om te komen tot verdere regionalisering en professionalisering; - Omvorming van de huidige gemeentelijke rampenplannen naar één regionaal crisisplan; - Het regionaliseren en professionaliseren van mono- en multidisciplinair Opleiden, Trainen en Oefenen; - De gemeenten c.q. veiligheidsregio garanderen bereikbaarheid en beschikbaarheid van sleutelfuncties; - De beleidsmatige ondersteuning van de Bevolkingszorg vanuit de Veiligheidsregio. In de organisatieverordening van de Veiligheidsregio is hiervoor het bureau Bevolkingszorg voor opgenomen; Deze uitgangspunten zijn vervolgens vertaald in het door het Algemeen Bestuur vastgestelde regionale Beleidsplan 2012-2015 en het regionale Crisisplan. Dit laatste plan vervangt het gemeentelijk rampenplan. Gelijktijdig met het Crisisplan zijn de gemeentelijke (deel)processen uitgewerkt in regionale draaiboeken. In november 2011 en mei 2012 zijn ook deze plannen vastgesteld door de Veiligheidsdirectie. Gekozen is voor een ingroeimodel om uiteindelijk in 2014-2015 te komen tot een regionale Team Bevolkingszorg. In 2012 wordt door de coördinerend Gemeentesecretaris na overleg met de 18 gemeentesecretarissen - geadviseerd om dit tijdspad naar voren te halen en al in 2013 over te gaan naar één regionaal team bevolkingszorg. Mocht een grootschalig incident of ramp zich voordoen dan kan dit team van professionals vanaf 01 oktober 2013 worden ingevlogen. In de tussen liggende tijd tot oktober 2013 wordt het Team Bevolkingszorg nog lokaal bemenst. In 2012 is met name gewerkt aan het regionaliseren van de draaiboeken en het zoveel mogelijk regionaal bemensen van de actiecentra. Concept jaardocument 2012 Pagina 5
5. Opgeleverde producten 2012 onderdeel Bevolkingszorg In de begroting 2012 Bevolkingszorg is afgesproken om een activiteitenplanning voor 2012 op te stellen. De volgende activiteiten worden in 2012 uitgevoerd: conform jaarplan loopt iets achter op jaarplan loopt behoorlijk achter op jaarplan (wellicht bijstelling) Projecten 2012 Reden afwijking Deelplannen Crisisplan: Gemeentelijke Draaiboeken Actueel houden vastgestelde draaiboeken Omgevingszorg, Publieke Zorg, Crisiscommunicatie, Informatie, resource en alarmering (Door) alarmering en Uitrollen van het proces opschaling Communicator Inrichten en bemensen communicator (belcomputer) Organisatie: Inrichten team bevolkingszorg (ingroeimodel) Informatiemanagement verder ontwikkelen binnen gemeenten Ingaand 01.06.2012 Implementatie nieuwe structuur rampenbestrijding en crisisbeheersing per 01.06.2012 Gemeentelijk deel Mono opleidingsplan Opstellen OTO-plan mono 2012 Opleiden, trainen en Opleiden en Oefenen regionale oefenen (OTO) aansturing en lokale uitvoering teams en processen Multidisciplinair opleiden AG5 (registratie & kwaliteitszorgsysteem) Communicatie Evenementen Trainen communicatie medewerkers Trainen CRIB en CRAS medewerkers Opleiden officieren van dienst COPI, ROT en GBT en RBT medewerkers Invoeren gegevens multidisciplinair trainen Uitrollen proces crisis communicatie en inrichten actiecentra Implementatieplan Handreiking; Implementatie bij de gemeenten Informatiebijeenkomsten per district Regionale Multidisciplinaire adviesgroep Evenementen (RMAE) Zorgdragen voor afstemming binnen de veiligheidsregio van de evenementen: o.a, E.K. voetbal, W.K. Wielrennen, vergunningsaanvragen side-events Opstellen multidisciplinair beleidsdraaiboek WK wielrennen 2012 en advisering aan gemeenten Project LCMS landelijk vertraagd; verwachting najaar 2013 operationeel Gemeenten implementeren. Status per gemeente wordt in 2013 geëvalueerd Concept jaardocument 2012 Pagina 6
P&C cycli o.a. Begroting 2013 Sociale veiligheid Doorontwikkeling Oranje Kolom Landelijk project Grootschalige Evacuatie Convenant vitale partners (WML) Flikkendag Diverse presentaties Veiligheidsregio aan gemeenteraden Landelijke Systeemtest Diverse regionale en landelijke overleggen Medewerking verlenen aan het IOOV onderzoek gemeentelijke evenementen Invoeren Burgernet bij 95% van de gemeenten Vaststellen beleidsplan en uitwerkingsplan Jeugd & Alcohol i.s.m. GGD Facilitering van gemeenten crisisbeheersing en rampenbestrijding Notitie ambtelijke werkwijze overleg en advisering aan Veiligheidsregio Deelname Oranje Kolom in de programmaorganisatie VR-ZL Opstellen landelijke visie Grootschalige Evacuatie ; deelplannen bestuurlijke netwerkkaarten, communicatie landelijk gereed convenant Deelname aan Flikkendag Diverse gemeenteraden Deelname aan oefening door de vijf maasgemeenten De concepten zijn gereed en worden voorjaar 2013 aangeboden aan het veiligheidsberaad Enkele punten nader toegelicht: De gemeentelijke actiecentra zijn vanaf 1 juni 2012 op onderdelen geregionaliseerd. Daarnaast zijn alle draaiboeken geregionaliseerd en waar mogelijk regionaal bemenst. Hierbij is het uitgangspunt gebruikt: regionaal, tenzij. Het Team Bevolkingszorg is in 2012 nog een lokale aangelegenheid. Oefenen De gemeentelijke functionarissen die een taak hebben in de crisisbeheersing en rampenbestrijding zijn conform door de Coördinerend Gemeentesecretaris vastgesteld opleidingsplan 2012 opgeleid, getraind en geoefend. Enkele opleidingen zijn in 2012 doorgeschoven naar 2013. Voorgesteld wordt de niet bestede gelden 2012 ( 21.557) over te hevelen naar 2013, zodat de opleidingen alsnog uitgevoerd kunnen worden. Concept jaardocument 2012 Pagina 7
Incidenten Ondanks inspanningen in de preventieve sfeer kunnen zich toch incidenten en calamiteiten voordoen. Bij deze incidenten kan Zuid-Limburg rekenen op de inzet van de medewerkers crisisbeheersing en rampenbestrijding bevolkingszorg. Hieronder wordt een overzicht gegeven van de geregistreerde incidenten en het bijbehorende GRIPniveau (Gecoördineerde Regionale Incidentbestrijdingsprocedure). In 2012 waren er 24 GRIP incidenten, 16x GRIP 1, 6x GRIP 2, 1x GRIP 3 en 1x GRIP 4. Vanaf grip 1 zijn altijd de gemeentelijke functionarissen, o.a. de Officier van Dienst Bevolkingszorg, betrokken 1 6 1 18 17 16 Grip 1 Grip 2 Grip 3 Grip 4 16 14 12 10 8 6 4 2 4 3 District 1 District 2 District 3 0 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 januari maart mei juli september november januari februari maart april mei juni juli augustus september oktober november december Concept jaardocument 2012 Pagina 8
Systeemtest In oktober 2012 is een grootschalige multidisciplinaire oefening Hoogwater gehouden. De vijf maasgemeenten hebben aan deze oefening deelgenomen. Dit is een oefening waarbij alle onderdelen van de hoofdstructuur van de vier kolommen van de veiligheidsregio gezamenlijk geoefend worden. Met de term hoofdstructuur worden de teams Meldkamer, COPI, het Team Bevolkingszorg (TBZ), Regionaal Operationeel Team en Gemeentelijk Beleidsteam of Regionaal Beleidsteam bedoeld. Het Team Bevolkingszorg heeft hier een actieve bijdrage aan geleverd. Dit jaar was de Inspectie Veiligheid en Justitie aanwezig bij deze systeemtest, om te beoordelen wat de huidige stand van zaken is voor wat betreft de rampenbestrijding. De systeemtest bestond uit twee onderdelen, namelijk een onaangekondigde en een aangekondigde oefening: In de nacht van maandag 22 oktober op dinsdag 23 oktober heeft de onaangekondigde oefening plaatsgevonden. De voornaamste oefendoelen hierbij waren een juiste en tijdige alarmering en opkomst van de verschillende teams. Tijdens deze oefening is aan de hand van de melding(en) opgeschaald. Het opgekomen GRIP-team heeft vervolgens aan de hand van het beeld van de situatie en de verwachte situatie verder opgeschaald in de GRIP-structuur. De gemeentelijke functionarissen (circa 100) waren op een enkeling na allen op tijd op de opkomstlocatie. Op vrijdag 26 oktober 2012 heeft de aangekondigde oefening plaatsgevonden op basis van een hoogwaterscenario. Hierbij was het voornaamste oefendoel het toepassen van informatiemanagement. In deze GRIP 4 oefening zijn in het Regionaal Operationeel Team inclusief secties van brandweer, politie, GHOR, gemeente, crisiscommunicatie, Waterschap, Rijkswaterstaat en Defensie, een regionaal Team Bevolkingszorg en het Regionaal Beleidsteam actief geweest. Bij deze aangekondigde oefening is zoveel mogelijk gewerkt volgens de nieuwe Hoofdstructuur incl. één regionaal team Bevolkingszorg en is gebruik gemaakt van het nieuwe netcentrisch werken. Netcentrisch werken is een multidisciplinaire werkwijze, die ervoor zorgt dat alle betrokkenen snel en gelijktijdig hetzelfde, actuele beeld van een crisissituatie hebben. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van het nieuwe Landelijk Crisismanagement Systeem (LCMS). Subdoelstelling van de oefening was dan ook de onvolkomenheden van zowel de nieuwe hoofdstructuur alsmede de nieuwe netcentrische werkwijze te achterhalen. Vanzelfsprekend worden de benoemde verbeterpunten naar aanleiding van deze test omgezet in verbeteringen in de te hanteren werkwijze. Evenementen De veiligheidsregio heeft, conform de regionaal vastgestelde handreiking aanpak Evenementen, de burgemeester geadviseerd over de grootschalige evenementen. Multidisciplinair advies is uitgebracht over: WK wielrennen EK voetballen Red Bull Crashed Ice Pinkpop Concertreeks Rieu Oktoberfeest WK Wielrennen Vanuit de veiligheidsregio is multidisciplinair geadviseerd over dit grootschalig Evenement. Op diverse momenten hebben de locatie- en doorkomstgemeenten overleg gevoerd met de hulpdiensten en de Regionale Multidisciplinaire Adviesgroepen Evenement (RMAE). De RMAE heeft aan de burgemeesters integraal advies uitgebracht t.a.v. de diverse vergunningsaanvragen. Concept jaardocument 2012 Pagina 9
Inspectie IOOV De Inspectie Veiligheid en Justitie en de Inspectie voor de Gezondheidszorg hebben in 2010/2011 onderzoek gedaan naar de kwaliteit van het proces van vergunningverlening bij publieksevenementen. De inspecties hebben gekeken naar de gemeenten (als vergunningverlener), de politie en de hulpverleningsdiensten brandweer en de GHOR in de veiligheidsregio (voor de advisering). In de tweede helft 2012 zijn de aanbevelingen aan de hulpdiensten en aan de vijf onderzochte Zuid-Limburgse gemeenten (Maastricht, Vaals, Landgraaf, Beek en Onderbanken) in het Algemeen Bestuur besproken. Het is aan de individuele gemeente maar ook aan de hulpdiensten om de aanbevelingen te implementeren. Door het implementeren van de regionale Handreiking aanpak Evenementen kan voldaan worden aan de aanbevelingen van de inspectie. Burgernet In 2012 is Burgernet in 17 gemeenten geïmplementeerd. De doelstelling van bureau Burgernet was gericht op het werven van deelnemers met als minimum 5% van de inwoners van een gemeente, c.q. inwoners van de regio Zuid-Limburg. Regionaal is deze doelstelling behaald. In december 2012 zijn 35.847 inwoners (5,9%) van Zuid- Limburg aangemeld. De genoemde doelstelling per gemeente werd niet behaald. De gemeenten Heerlen, Brunssum en Vaals zitten beneden de norm van 5%, te weten Heerlen 4,8 %, Brunssum 4,6 % en Vaals 4,4 %. Gedurende de implementatie van Burgernet zijn er in 2012, 136 Burgernetacties uitgezet. In 43 acties (32%) werd door de burger gereageerd op een burgernetbericht, waarvan 22 acties (16 %) daadwerkelijk leidde tot een direct resultaat. Deze Burgernetacties werden met name ingezet bij: vermissingen (68), bedrijfsoverval (12), woninginbraken ( 9 ), overval woning (8), voertuigdiefstal (10). Drie gemeenten hebben van de mogelijkheid gebruik gemaakt om een nieuwsbrief naar de Burgernetdeelnemers van die gemeente te sturen. In de nieuwsbrief komen de lokale veiligheidsaspecten aan bod. Tevens werd Burgernet ingezet voor de getuigenoproep bij een buurtonderzoek. Burgernet is gebruikt bij twee evenementen (muziek festival Beek en WK wielrennen). Tot slot werd Burgernet tweemaal ingezet in het kader van crisisbeheersing. De inkomsten voor Burgernet werden in 2012 gegenereerd door de landelijke subsidie vanuit het Ministerie ( 152.000) en de bijdrage van de gemeenten ( 66.800). De kosten voor Burgernet bestonden in 2012 met name uit werving-, promotie- en personeelskosten. De inkomsten 2012 waren dekkend voor de totale kosten. Het overschot van 83.823,= betreft provinciale subsidie 2012 voor de jaren 2013 en 2014 om het fusietraject Limburg Noord en Zuid-Limburg tot Burgernet Limburg in goede banen te kunnen leiden. 6. Financiële Omdat het onderdeel brandweer ondersteuning / uitvoering verleent ten behoeve van het onderdeel Bevolkingszorg voor wat betreft het financieel- en personeelsbeleid zijn op de begroting van Bevolkingszorg in 2013 de financiële paragrafen van deze kolom (brandweer) van toepassing. Concept jaardocument 2012 Pagina 10
7. Jaarrekening 2012 7.1 Rekening van baten en lasten 2012 Rekening Oranje Kolom Staat van Baten en Lasten Realisatie 2011 Begroting 2012 Realisatie 2012 Baten Gemeenten 370.700 370.461 GHOR 71.964 Totaal baten 71.964 370.700 370.461 Lasten Personeel 68.120 312.700 289.482 Wervingskosten Huisvestingskosten Overige kosten 3.844 58.000 59.421 (incl. aandeel programmabureau) 71.964 370.700 348.904 Resultaat 0 0 21.557 Voorgesteld wordt dit positieve bedrag van 21.557,= (betreft hoofdzakelijk de post regionale opleidingen) te reserveren voor het financieren van de mono opleidingskosten 2013 en 2014. Enkele opleidingen voor de gemeentefunctionarissen zijn doorgeschoven naar 2013. Het opleidingsprogramma 2013 laat hierdoor een tekort zien van 25.000,- Het door het CGS vastgestelde opleidingsprogramma 2013 om te komen tot één team bevolkingszorg is zeer intensief en ambitieus. Het tekort van circa 4000,= wordt als bezuinigingstaakstelling opgenomen. Het bedrag 21.557,= wordt op de rekening courant geplaatst. Concept jaardocument 2012 Pagina 11
Rekening Burgernet Staat van Baten en Lasten Realisatie 2011 Begroting 2012 Realisatie 2012 Baten Gemeenten 72.000 66.804 Ontvangsten derden 152.000 87.146 Totaal baten 0 224.000 153.950 Lasten Personeel 61.200 27.592 Wervingskosten 135.660 39.673 Huisvestingskosten Overige kosten 27.140 2.862 0 224.000 70.127 Resultaat 0 0 83.823 Rekening courant 0 0-83.823 Resultaat 0 0 0 Het overschot betreft de ontvangen provinciale subsidie 2013 en 2014. Vandaar dat dit overschot op de rekening Courant geplaatst is. Door deze subsidie wordt de inwonersbijdragen van 2013 en 2014 verlaagd van 0,15 naar 0,07 per inwoner. 8. Algemene toelichting en waarderingsgrondslagen Omdat het onderdeel Bevolkingszorg financieel onderdeel uitmaakte van de Brandweer zijn de algemene toelichting en waarderingsgrondslagen van de Brandweer van toepassing Concept jaardocument 2012 Pagina 12