Licht elektrische voertuigen: een stille revolutie

Licht elektrische voertuigen: een stille revolutie 14-12-2017

Lichte elektrische voertuigen: een stille revolutie Departement Omgeving, ASBE, VUB en KU Leuven organiseren een studienamiddag over het potentieel van lichte elektrische voertuigen. Programma 14 december 2017 14u00 Licht elektrische voertuigen in Vlaanderen Guylian Stevens 14u30 Speed pedelecs vandaag Bram Rotthier 15u00 Stappenplan voor het faciliteren van LEV Prof. Jan Cappelle 15u30 Toekomst van onze mobiliteit Prof. Dirk Lauwers 16u00 Visie van de industrie Annick Roetynck 16u30 Netwerkmoment met mogelijkheid tot testrijden

Vraag van LNE In grote lijnen in kaart brengen van: Wat er op het vlak van elektrische tweewielers op de markt is, Hoe ze gereglementeerd zijn, Welke projecten er ter stimulering van het gebruik lopen of gelopen hebben. Vanuit de literatuur aangeven: Wat het potentieel is van dit marktaanbod voor functionele verplaatsingen, Wat de drempels zijn om het potentieel te benutten en/of te verhogen. Vanuit de drempels: Voorstellen van concrete maatregelen, De zin en onzin van specifieke publieke laadinfrastructuur. Voorstellen voor concrete projecten m.b.t. lichte elektrische voertuigen 3

Lichte elektrische voertuigen in Vlaanderen Guylian Stevens Licht elektrische voertuigen: een stille revolutie 14-12-2017

Wat zijn lichte elektrische voertuigen? Voortbewegingstoestellen (Gemotoriseerde) rijwielen Bromfietsen Motorfietsen Drie- en vierwielers met motor 5

www.lichtelektrischevoertuigen.be 6

Batterijcapaciteit [Wh] Voortbewegingstoestellen: 18km/u 7 34 150 8500 4500 4000 3500 3000 2500 2000 1500 1000 500 0 0 500 1000 1500 2000 2500 3000 3500 4000 4500 Motorvermogen [W] Monowheels, Segways, hoverboard, e-steps, e-skateboards 18 km/u (BE) of 25 km/u (EU)? 7

Batterijcapaciteit [Wh] Elektrische rijwielen: 250W, 25km/u 15 25 1000 4000 Gem. 2260 4500 4000 3500 3000 2500 2000 1500 1000 500 0 0 500 1000 1500 2000 2500 3000 3500 4000 4500 Motorvermogen [W] 186 000 exemplaren verkocht in 2016 (Velofolies) 39% van fietsverkoop 8

Batterijcapaciteit [Wh] Gemotoriseerde rijwielen: 1000W, 25km/u 32 1699 4500 4000 3500 3000 2500 2000 1500 1000 500 0 0 500 1000 1500 2000 2500 3000 3500 4000 4500 Motorvermogen [W] Slechts 1 voertuig op de markt gevonden Typegoedkeuring belemmert marktontwikkeling Bedoeld voor cargofietsen, marktvraag aanwezig 9

Batterijcapaciteit [Wh] Speed pedelecs: 4kW, 45km/u 20 33 1900 9000 4500 4000 3500 3000 2500 2000 1500 1000 500 0 0 500 1000 1500 2000 2500 3000 3500 4000 4500 Motorvermogen [W] In opmars Recente wetgeving Extra info verder in presentatie 10

Batterijcapaciteit [Wh] Bromfietsen klasse A: 4kW, 25km/u ±70 1100-2500 4500 4000 3500 3000 2500 2000 1500 1000 500 0 0 500 1000 1500 2000 2500 3000 3500 4000 4500 Motorvermogen [W] Beperkt commercieel aanbod Helmplicht Fiscaal gunstregime afwezig 11

Batterijcapaciteit [Wh] Bromfietsen klasse B: 4kW, 45km/u 80 87 1100 5000 4500 4000 3500 3000 2500 2000 1500 1000 500 0 0 500 1000 1500 2000 2500 3000 3500 4000 4500 Motorvermogen [W] Gebruik en verkoop van klasse B bromfietsen sterk gedaald (41%) Duurder dan tegenhanger met verbrandingsmotor Fiscaal gunstregime afwezig 12

Batterijcapaciteit [Wh] Bromfietsen klasse B: 4kW, 45km/u 85-195 4000 16000 4500 4000 3500 3000 2500 2000 1500 1000 500 0 0 500 1000 1500 2000 2500 3000 3500 4000 4500 Motorvermogen [W] Gebruik en verkoop van klasse B bromfietsen sterk gedaald (41%) Duurder dan tegenhanger met verbrandingsmotor Fiscaal gunstregime afwezig 13

Batterijcapaciteit [Wh] Bromfietsen klasse B: 6kW, 45km/u - 425 14000 20000 4500 4000 3500 3000 2500 2000 1500 1000 500 0 0 1000 2000 3000 4000 5000 6000 7000 Motorvermogen [W] Gebruik en verkoop van klasse B bromfietsen sterk gedaald (41%) Duurder dan tegenhanger met verbrandingsmotor Fiscaal gunstregime afwezig 14

Batterijcapaciteit [Wh] Motorfietsen 90 265 7900 15500 70000 60000 50000 40000 30000 20000 10000 0 0 5000 10000 15000 20000 25000 Motorvermogen [W] Beperkt commercieel aanbod Elk tweewielig voertuig dat niet tot de klasse bromfiets behoort 15

Batterijcapaciteit [Wh] Driewielers met motor: 1000kg 90 275 5000 26500 70000 60000 50000 40000 30000 20000 10000 0 0 5000 10000 15000 20000 25000 Motorvermogen [W] Beperkt commercieel aanbod Populair in Azië 16

Batterijcapaciteit [Wh] Vierwielers met motor: 600kg, 15kW 330 400 7300 19000 70000 60000 50000 40000 30000 20000 10000 0 0 5000 10000 15000 20000 25000 Motorvermogen [W] Populair voor cargo-toepassingen bij openbare diensten 17

Innovaties 18

Waarom lichte elektrische voertuigen? 19

Energie-efficiëntie van LEV LEV: ±50 Wh = 0,003/km Wagen: ±350 Wh = 0,021/km 20

Total cost of ownership

Klimaat

De speed pedelec, een game changer? Bram Rotthier Licht elektrische voertuigen: een stille revolutie 14-12-2017

jan/11 mei/11 sep/11 jan/12 mei/12 sep/12 jan/13 mei/13 sep/13 jan/14 mei/14 sep/14 jan/15 mei/15 sep/15 jan/16 mei/16 sep/16 Mobiliteit vandaag 6000000 Evolutie Belgisch wagenpark 4 5000000 4000000 3,5 3 2,5 3000000 2 2000000 1000000 1,5 1 0,5 0 1977 1987 1997 2007 2016 0 Aantal personenwagens Inwoners per personenwagen Voertuigverliesuren 120000 100000 80000 60000 40000 20000 0

Percentage De fiets in Vlaanderen 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% 0-5 5-10 10-15 15-20 20-30 30-50 > 50 Pendelafstand [km] D. J. G. W. K. Declercq, Onderzoek Verplaatsingsgedrag Vlaanderen 5.1 (2015-2016) - Tabellenrapport, Instituut voor Mobiliteit, 2016.

Percentage De fiets in Vlaanderen 35% 61% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% 0-5 5-10 10-15 15-20 20-30 30-50 > 50 Pendelafstand [km] D. J. G. W. K. Declercq, Onderzoek Verplaatsingsgedrag Vlaanderen 5.1 (2015-2016) - Tabellenrapport, Instituut voor Mobiliteit, 2016.

Percentage De fiets in Vlaanderen 61% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 61% van de werkende Vlaamse bevolking woont op minder dan 15 kilometer van z n werkplaats. Geschikt voor de (elektrische) fiets 0% 0-5 5-10 10-15 15-20 20-30 30-50 > 50 Pendelafstand [km] 27 D. J. G. W. K. Declercq, Onderzoek Verplaatsingsgedrag Vlaanderen 5.1 (2015-2016) - Tabellenrapport, Instituut voor Mobiliteit, 2016.

Percentage De fiets in Vlaanderen 61% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% 0-5 5-10 10-15 15-20 20-30 30-50 > 50 Pendelafstand [km] 61% van de werkende Vlaamse bevolking woont op minder dan 15 kilometer van z n werkplaats. Geschikt voor de (elektrische) fiets Huidige modal share van de fiets 15% 28 D. J. G. W. K. Declercq, Onderzoek Verplaatsingsgedrag Vlaanderen 5.1 (2015-2016) - Tabellenrapport, Instituut voor Mobiliteit, 2016.

Percentage De fiets in Vlaanderen 61% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% 0-5 5-10 10-15 15-20 20-30 30-50 > 50 Pendelafstand [km] 61% van de werkende Vlaamse bevolking woont op minder dan 15 kilometer van z n werkplaats. Geschikt voor de (elektrische) fiets Huidige modal share van de fiets 15% Waarom kiest slechts 15% van de pendelaars voor de fiets? 29 D. J. G. W. K. Declercq, Onderzoek Verplaatsingsgedrag Vlaanderen 5.1 (2015-2016) - Tabellenrapport, Instituut voor Mobiliteit, 2016.

Waarom pendelt slechts 15% met de (e-) fiets? Infrastructuur, Weersomstandigheden (wind & regen), Gebrek aan fietsparking, Langere afstanden, Hellingen, Onveilig gevoel in het verkeer, Angst voor diefstal/vandalisme, Slechte luchtkwaliteit, Zweten, Te moeilijk om bagage (of personen) te vervoeren. Fietsersbond en Gracq, Halftijdse fietsevaluatie, 21 Februari 2017. Blauw research bv, Nemen we de fiets of gaan we met de auto? Maart 2009

Tweewielers met trappers Traditionele fietsen o Enkel spierkracht ~ 1817

Tweewielers met trappers Traditionele fietsen Elektrische fietsen o o Assistentiesnelheid 25 km/u Nominaal continu maximum motorvermogen 250 W ~ 1995

Tweewielers met trappers Traditionele fietsen Elektrische fietsen Speed pedelecs o o Assistentiesnelheid 45 km/h Nominaal continu maximum motorvermogen 4kW Typisch 350W of 500W ~ 2013

Aantal Aantal Wie is de speed-pedelecgebruiker? 70 25 60 20 50 40 15 30 10 20 10 5 0 M Gender V 0 20-25 26-30 31-35 36-40 41-45 46-50 51-55 56-60 61-65 Leeftijd 34 (Resultaten van een bevraging van Vlaamse speed-pedelecgebruikers)

Aantal Wie is de speed-pedelecgebruiker? 16 14 12 10 8 6 4 2 0 0-5 6-10 11-15 16-20 21-25 26-30 31-35 36-40 41-45 46-50 > 50 N/A or unknown Pendelafstand [km] (Resultaten van een bevraging van Vlaamse speed-pedelecgebruikers)

Pendeltijd speed pedelec wagen (Gent) speed pedelec data: user loggings; car data: Google

Klokvastheid van de speed pedelec

Klokvastheid van de speed pedelec 1 min 10 km

Pendeltijd speed pedelec openbaar vervoer (Gent) speed pedelec data: user loggings; car data: Google

Pendeltijd speed pedelec wagen (Brussel) speed pedelec data: user loggings; car data: Google

Pendeltijd speed pedelec openbaar vervoer (Brussel) speed pedelec data: user loggings; car data: Google

Kruissnelheid speed-pedelecgebruiker Kruissnelheid [km/h]

Nominaal continu maximum motorvermogen [W] Kruissnelheid speed-pedelecgebruiker Kruissnelheid [km/h]

Snelheid wetgeving Waar snelheidslimiet 50 km/u Waar snelheidslimiet > 50 km/u 45

Snelheid wetgeving Waar snelheidslimiet 50 km/u Waar snelheidslimiet > 50 km/u Op maat: X X X 46 X

www.lichtelektrischevoertuigen.be

Maar kostprijs? 48 Resultaten van een bevraging van 206 Vlaamse pendelaars

Maar kostprijs? Fiscale steun kan een hefboom zijn! In België kunnen speed-pedelecgebruikers inmiddels aanspraak maken op een fietsvergoeding. 49

Andere persoonlijke voordelen Lichaamsbeweging Weinig laadproblemen Fietsplezier

Waarom pendelt slechts 15% met de (e-) fiets? Infrastructuur, Weersomstandigheden (wind & regen), Gebrek aan fietsparking, Langere afstanden, Hellingen, Onveilig gevoel in het verkeer, Angst voor diefstal/vandalisme, Slechte luchtkwaliteit, Zweten, Te moeilijk om bagage (of personen) te vervoeren.

Waarom pendelt slechts 15% met de (e-) fiets? Infrastructuur, Weersomstandigheden (wind & regen), Gebrek aan fietsparking, Langere afstanden, Hellingen, Onveilig gevoel in het verkeer, Angst voor diefstal/vandalisme, Slechte luchtkwaliteit, Beleid Ontwikkeling Beleid Beleid Beleid & Ontwikkeling Beleid Zweten, Te moeilijk om bagage (of personen) te vervoeren. Ontwikkeling

Maatschappelijke voordelen 54

Maatschappelijke voordelen

De speed pedelec een succes? Inschrijvingscijfers 2016 2 041 speed pedelecs

De speed pedelec een succes? Inschrijvingscijfers 2016 2 041 speed pedelecs 2 235 volledig elektrische wagens

Succes speed pedelec? Aanvaardbare en logische stap voor wetgever en gebruiker door sterke gelijkenis met fiets/bromfiets

De speed pedelec: een uitdaging voor de wetgever Geen bromfiets, geen fiets B. Rotthier e.a., Typical cruising speed of speed pedelecs and the link with motor power as a result of a Belgian naturalistic cycling study, in 6th Annual International Cycling Safety Conference, Davis, California, USA, 21-22 September 2017.

De speed pedelec: een uitdaging voor de wetgever Geen bromfiets, geen fiets Uitdagend voor de wetgever Flemish Parliament unanimous behind stimulating electric cycling Knack, 15/11/2017 Speed pedelecs between cars since 1 st of July ANWB, 01/07/2017 Also bicycle allowance for speed pedelecs De Standaard, 06/10/2017 No speed pedelecs on car free sunday VTM Nieuws, 14/09/2017 With a speed pedelec on the roadway is too dangerous NOS, 03/07/2017 Rotterdam allows speed pedelec riders to use the bike paths again AD, 19/10/2017 Minister Schultz wants indicators and braking light for speed pedelecs RTLNieuws, 18/09/2017

De speed pedelec: een uitdaging voor de wetgever Geen bromfiets, geen fiets Uitdagend voor de wetgever België 1 van de eerste EU landen met een duidelijk wetgevend kader, maar nog verbeteringen nodig

Conclusie Er is een rol weggelegd voor de speed pedelec binnen de modal shift Verschillende maatschappelijke en persoonlijke troeven Nood aan: o o Doorontwikkeling van dit voertuig Beleidswijzigingen

Klimaat Ecoscore LEVs 98,00 96,00 94,00 92,00 90,00 88,00 86,00 84,00 82,00 80,00 78,00 Nissan Leaf EV Batavus Razer (EPAC) Stromer ST2 (Speed Pedelec) Gazelle citizen (Speed Pedelec) NIU N1s (BromFiets A) Askoll es2 (BromFiets B) Vectrix VX1 (Motorfiets) Renault Twizy Life Renault Twizy Life 45n (e-quad) 80 (e-quad) 63

Vragen, ideeën of suggesties? Contact: bram.rotthier@kuleuven.be

Stappenplan voor het faciliteren van lichte elektrische voertuigen Prof. Jan Cappelle Licht elektrische voertuigen: een stille revolutie 14-12-2017

Stappenplan voor faciliteren van LEVs Aanbevelingen voor overheden ivm o o o o Infrastructuur Regelgeving Marktwerking Communicatie

Aanbevelingen ivm wegeninfrastructuur voor LEV Cruciaal voor reduceren/vermijden van ongevallen o N: Helft van de enkelvoudige fietsongevallen is gerelateerd aan gebrekkige infrastructuur o B: 41 doden per miljard gefietste km o 25km levenslang pendelen => 17% kans op overlijden of zware verwonding

Aanbevelingen ivm wegeninfrastructuur voor LEV Voor LEV vaak zelfde ergernissen als bij fietsers, maar uitvergroot. o Putten, bulten o Plaatsgebrek o Afwezigheid van infrastructuur o Afscheiding o Onduidelijkheid/onwetendheid o

Putten en bulten 69

Complexe knooppunten 70

Geparkeerde wagens 71

Natuurlijke belemmeringen 72

Goede infrastructuur bestaat 73

Aanbevelingen ivm parkeerinfrastructuur voor LEV

Aanbevelingen ivm laadinfrastructuur voor LEV Aantal elektrische wagens in België: ~10.000 ~2500 oplaadpunten CPT: 7400 tegen 2020 Oplaadpunten.org

Aanbevelingen ivm laadinfrastructuur voor LEV Aantal elektrische fietsen in België: 186.000 nieuwe in 2016 Oplaadpunten.org 800 oplaadpunten CPT:?

Aanbevelingen ivm laadinfrastructuur voor LEV

Aanbevelingen ivm regelgeving Technische regelgeving Wegcode Inschrijving Verzekering Rijbewijs Rijbewijzen (min leeftijd, voor welke voertuigen, ) Verzekeringsrichtlijnen Technische regelgeving: kleine series Rijopleiding Rijexamen Homologatie Wegcode: max. snelheden

Aanbevelingen ivm regelgeving Meer (inter)nationaal onderzoek nodig: Is typegoedkeuring wel een accurate manier om de veiligheid van elektrische tweewielers te waarborgen? Pedal power (input) De bestaande voertuigindeling gehanteerd bij typegoedkeuring werkt niet altijd voor nieuwe voertuigen Sommige grenzen eerder intuïtief dan onderzoeksgebaseerd Assistance factor = motor power pedal power 4 Propulsion power (output) Commission delegated regulation (EU) No 134/2014 Motor power

Aanbevelingen ivm regelgeving Nood aan duidelijk en betaalbaar (typegoedkeurings)traject voor (Belgische) fabrikanten: Nu enkel categorie B labo: toezicht houden op tests die in de voorzieningen van een fabrikant of van een derde partij worden verricht Kleine series: KB 31okt2017, geen enkele technische dienst heeft zich kandidaat gesteld Individuele goedkeuring L-cat: alleen al afleveren attest 517 Individuele goedkeuring is enkel nationaal geldig: custom built trekkingfietsen?

Aanbevelingen ivm regelgeving Nood aan duidelijk en betaalbaar (typegoedkeurings)traject voor (Belgische) fabrikanten: Nu enkel categorie B labo: toezicht houden op tests die in de voorzieningen van een fabrikant of van een derde partij worden verricht Kleine series: KB 31okt2017, geen enkele technische dienst heeft zich kandidaat gesteldnden Individuele L: alleen al afleveren attest 517

Aanbevelingen ivm regelgeving L1e-A: 25km/h, tot 1kW Ideale categorie voor cargofietsen Veel te complex om op de markt te brengen in vergelijking met 250W bakfietsen Kost niet in verhouding met te verwachten verkoopcijfers => fabrikanten brengen suboptimale producten op de markt

Aanbevelingen ivm regelgeving Informatiekanaal nodig voor fabrikanten: www.lichtelektrischevoertuigen.be Specieke informatiesessies => Waar blijven de Belgische speed pedelecs?

Aanbevelingen ivm regelgeving Plaats op de weg

Aanbevelingen ivm regelgeving Helmplicht

Aanbevelingen ivm regelgeving Expliciete uitsluiting ipv expliciete toelating

Aanbevelingen ivm regelgeving Maar ook Geïnformeerde en bereikbare overheidsdiensten Duidelijkheid omtrent verzekeringen (nieuw KB in de maak) Bouwcode: laadinfrastructuur?

Aanbevelingen ivm regelgeving LEV meenemen in fiets vademecum Elektrische fiets (1 vermelding) Bromfietsen A en B (plaats op de weg) Speed pedelecs (?) Voortbewegingstoestellen (?)

Aanbevelingen ivm regelgeving Formaat boorddocumenten LEV

Aanbevelingen ivm regelgeving Rijopleiding rijbewijs AM: Aangepast aan speed pedelec?

Aanbevelingen ivm marktwerking Kwaliteitslabel TGVelo o Energieprestatie o Bruikbaarheid o Veiligheid o Betrouwbaarheid

1889 2017 Aanbevelingen ivm marktwerking Ondersteuning R&D in de LEV sector

Aanbevelingen ivm marktwerking Maar ook: Vermijden van autoterminologie in openbare aanbestedingen zodat LEV een kans maken Fiscale maatregelen elektrische bromfietsen Leasing van voertuigen voor arbeiders blijkt in de praktijk niet te werken

Aanbevelingen ivm communicatie Bijhouden statistieken LEV Toekomstplan LEV Opleiden/informeren fabrikanten, gebruikers Duidelijke informatiekanalen

Aanbevelingen ivm communicatie Nood aan positieve campagne

Studienamiddag LEV 14 december 2017, Gent Toekomst van onze mobiliteit Dirk Lauwers Afdeling Mobiliteit en Ruimtelijke Planning Faculteit Ingenieurswetenschappen en Architectuur - UGent Onderzoeksgroep Stedelijke Ontwikkeling Faculteit Ontwerpwetenschappen UA Verkeer Infrastructuur Logistiek Transport Faculteit Ingenieurswetenschappen KU Leuven

Dirk Lauwers #MobilityInTransition? Studienamiddag Lichte Elektrische Voertuigen 14 December 2017 Gent Toekomst van onze mobiliteit of

Dirk Lauwers #WhatTime_IsThisPlace? Studienamiddag Lichte Elektrische Voertuigen 14 December 2017 Gent Toekomst van onze mobiliteit of

Dirk Lauwers #DisruptiveMobilityTheNewNormal Studienamiddag Lichte Elektrische Voertuigen 14 December 2017 Gent Toekomst van onze mobiliteit of Af

Dirk Lauwers #DisruptiveMobilityTheBlackSwans Studienamiddag Lichte Elektrische Voertuigen 14 December 2017 Gent Toekomst van onze mobiliteit of Af

Dirk Lauwers #DisruptiveDataDrivenBusinessModels Studienamiddag Lichte Elektrische Voertuigen 14 December 2017 Gent Toekomst van onze mobiliteit of

Dirk Lauwers #DisruptiveMobilityTheBlackSwans Studienamiddag Lichte Elektrische Voertuigen 14 December 2017 Gent Toekomst van onze mobiliteit?!???

Dirk Lauwers #SmartMobility #IntroducingANew_ TechnologicalFix_ AndANewCareuphoria?! Studienamiddag Lichte Elektrische Voertuigen 14 December 2017 Gent Toekomst van onze mobiliteit of Afhankeli

Dirk Lauwers Studienamiddag Lichte Elektrische Voertuigen 14 December 2017 Gent Toekomst van onze mobiliteit #SmartMobility #ANewCareuphoria?! of Afhankeli

Dirk Lauwers #SmartMobility #NewCarEuphoria? Studienamiddag Lichte Elektrische Voertuigen 14 December 2017 Gent Toekomst van onze mobiliteit of Afhankeli Noordwijk Brussel Student Le Corbusier (1930) bron: Demeulemeester

Dirk Lauwers #SmartMobility #CityAsAPlace? Studienamiddag Lichte Elektrische Voertuigen 14 December 2017 Gent Toekomst van onze mobiliteit of Afhankeli Mobil2040 Brussel

Dirk Lauwers #Governance Studienamiddag Lichte Elektrische Voertuigen 14 December 2017 Gent Toekomst van onze mobiliteit of Af

Dirk Lauwers #ShiftingEvolutionOrDisruption Studienamiddag Lichte Elektrische Voertuigen 14 December 2017 Gent Toekomst van onze mobiliteit of P.Jones (2016) Af

Dirk Lauwers #ShiftingEvolutionOrDisruption Studienamiddag Lichte Elektrische Voertuigen 14 December 2017 Gent Toekomst van onze mobiliteit of Af

Dirk Lauwers #WeAreOfTrack Studienamiddag Lichte Elektrische Voertuigen 14 December 2017 Gent Toekomst van onze mobiliteit of Af

Dirk Lauwers #PowerToTheTechnocrats? Studienamiddag Lichte Elektrische Voertuigen 14 December 2017 Gent Toekomst van onze mobiliteit of Afhankeli

Dirk Lauwers #MobilityChoices&AssetUse Studienamiddag Lichte Elektrische Voertuigen 14 December 2017 Gent Toekomst van onze mobiliteit of Afhankeli

Dirk Lauwers #Prioritize Studienamiddag Lichte Elektrische Voertuigen 14 December 2017 Gent Toekomst van onze mobiliteit of Af

Dirk Lauwers #LeverageByCitizens Studienamiddag Lichte Elektrische Voertuigen 14 December 2017 Gent Toekomst van onze mobiliteit of Af

Dirk Lauwers #MobilityChoices&MoralFoundations Studienamiddag Lichte Elektrische Voertuigen 14 December 2017 Gent Toekomst van onze mobiliteit Based on J. Haith

Dirk Lauwers #MobilityIsNotACostItIsABenefit Studienamiddag Lichte Elektrische Voertuigen 14 December 2017 Gent Toekomst van onze mobiliteit Marco te Brömmelstroet 2017

Dirk Lauwers #HowToLiveTogether Studienamiddag Lichte Elektrische Voertuigen 14 December 2017 Gent Toekomst van onze mobiliteit of

Dirk Lauwers #StrongStoriesAndImages Studienamiddag Lichte Elektrische Voertuigen 14 December 2017 Gent Toekomst van onze mobiliteit of Af Foto s GVA

Dirk Lauwers #Academia&ExpertsInThePublicDiscourse Studienamiddag Lichte Elektrische Voertuigen 14 December 2017 Gent Toekomst van onze mobiliteit of Af

Dirk Lauwers #BattleForNumbers? Studienamiddag Lichte Elektrische Voertuigen 14 December 2017 Gent Toekomst van onze mobiliteit of Af

Dirk Lauwers #QuadrupleHelixForInnovation Studienamiddag Lichte Elektrische Voertuigen 14 December 2017 Gent Toekomst van onze mobiliteit Quadruple helix in the context of smart mobility by Rakhmatullin (2014)

Dirk Lauwers #Imagine #Research Studienamiddag Lichte Elektrische Voertuigen 14 December 2017 Gent Toekomst van onze mobiliteit of

#Imagine #Citizens Dirk Lauwers Studienamiddag Lichte Elektrische Voertuigen 14 December 2017 Gent Toekomst van onze mobiliteit of

#Imagine #Policy Dirk Lauwers Studienamiddag Lichte Elektrische Voertuigen 14 December 2017 Gent Toekomst van onze mobiliteit of

#Imagine #Industry Dirk Lauwers Studienamiddag Lichte Elektrische Voertuigen 14 December 2017 Gent Toekomst van onze mobiliteit of

#Imagine Dirk Lauwers Studienamiddag Lichte Elektrische Voertuigen 14 December 2017 Gent Toekomst van onze mobiliteit of

Lichte Elektrische Voertuigen: Visie van de Industrie Annick Roetynck, ASBE 14 december 2017

LEV Groepen Elektrische fietsen uitgesloten van typegoedkeuring Elektrische fietsen in typegoedkeuring Elektrische 2, 3 en 4- wielers in typegoedkeuring LEVs uitgesloten van typegoedkeuring

Europese LEV-markt Europese LEV-markt Elektrische fietsmarkt enorm succes, maar nog steeds hoofdzakelijk 25 km/h-250w. Ontwikkeling gefaciliteerd door categorizatie als fiets. Speed pedelec markt klein maar groeiende. Ontwikkeling bemoeilijkt door complexe regelgeving en dure typegoedkeuring CH 2016: 16.200 = 22% van de markt NL 2016: bijna 3.500, totale vloot: 10,000 Elektrische mountain bikes groeien snel in bepaalde landen, bv. Duitsland & Oostenrijk. Risico = rechtsonzekerheid Elektrische cargofietsen groeien sinds logistieke wereld voordelen voor last mile heeft ontdekt. Technische regels beperken ontwikkeling D 2016: 15,000 vs 11,410 PEV met 1,2 miljard subsidie

Europese elektrische fietsmarkt 1800 1600 1400 1200 1000 800 600 400 200 0 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Bron: Conebi

Europese elektrische fietsmarkt Land E-fietsverkoop in 2016 Wijziging i.v.m. 2015 Marktaandeel (volume) Duitsland 605,000 +13% 15% Nederland 270,000-3.6% 29% België 186,200 +48.4% 39% Frankrijk 134,000 +31.5% 4.4% Italië 124,400 +88.5% 7.4% Oostenrijk 86,500 +12% 21.8% Zwitzerland 75,665 +14% 23.3% VK est. 50,000 n.a. n.a. Zweden est. 45,000 +34% 7.8% Denemarken 41,000 +3% 9% Norwegen est. 40,000 +100% 11 %

Europese LEV-markt Elektrische bromfietsen, scooters en motorfietsen = kleine markt maar groeiend 1 st kwartaal 2017: > 13,000 registraties = +30.5% Zelf-balancerende voertuigen, voertuigen zonder zadel, etc. = kleine markt belemmerd door gebrek aan geharmonizeerde regels Lichte 3- en 4-wielers = kleine markt maar potentieel voor utilitaire markt wordt stilaan ontdekt

Fietsen in of uit Verordening 168/2013 Uit = categorizatie als fiets o technische regelgeving = o.m. EN 15194:2017, autocertificering door fabrikant: adequaat, betaalbaar, geen beperkingen op onderdelen o gebruiksvoorwaarden fiets: positive op de weg als fiets, geen helm, geen verzekering, geen nummerplaat, etc. In = categorizatie als gemotoriseerd rijwiel of als bromfiets o o o Beperkende regels elektrische fietsen Technische regelgeving = Verordening 168/2013, typegoedkeuring door geaccrediteerd testhuis: niet adequaat, zeer duur, beperkingen op onderdelen Gebruiksvoorwaarden gemotoriseerd rijwiel = fiets Gebruiksvoorwaarden speed pedelec = aangepaste status in B

Herziening Verordening 168/2013 voor elektrische fietsen dringend nodig: o o o o o Beperkende regels elektrische fietsen elimineren legal bottlenecks adequater eenvoudiger goedkoper marktstimulerend i.p.v. belemmerend Beste oplossing: o o technische reglementering op basis van kinetische energie = gewicht x snelheid gebruiksvoorwaarden op basis van algemene snelheidslimieten

Visie (Industrie) Sector EU Witboek Transport: De EU moet het gebruik van voertuigen op klassieke brandstoffen in de stad halveren tegen 2030 en volledig verbieden tegen 2050 en de stadsdistributie tegen 2030 grotendeels CO² vrij maken. Zo of Zo

Visie Sector Gestaag groeiend peloton steden neemt maatregelen tegen auto uit de stad Gestaag groeiend potentieel voor LEVs Potentieel blijft onderbenut door tekort aan bewustwording bij: Consumenten Beleidsmakers LEV sector

Visie Sector Consument: Levendige belangstelling LEVs Slechts 14% LEV uitgeprobeerd Absolute meerderheid testen: elektrische fietsen

Visie Sector Visie Sector Beleidsmakers: onvoldoende bewust van LEV-aanbod en bijdrage verduurzamen mobiliteit onvoldoende alert voor LEV in wetgeving onvoldoende beducht voor wettelijke obstakels

Visie Sector Visie Sector Sector zelf: te beperkt tot moeren & bouten onvoldoende ontwikkeling en innovatie onvoldoende bewust maatschappelijke rol LEV onvoldoende sectoriële samenwerking onvoldoende samenwerking onderzoeksinstellingen

Bewustwording consument: Systematische organisatie demonstraties en testen Nieuwe business modellen in die richting, bv Stella Fietsen Focus minder op voertuig, meer op mobiliteit en service, dus gemak, bv Bizbike, O2O Visie Sector

Visie Sector Bewustwording beleidsmakers: Grotere alertheid voor LEVs in wetgeving Grotere gevoeligheid wettelijke obstakels Meer aandacht integreren hefbomen in beleid, bv mobiliteitsbudget, openbare aanbestedingen,

Visie Sector Bewustwording sector: Meer onderzoek, ontwikkeling & innovatie in functie van mobiliteitsonderwerpen en problemen Meer samenwerking onderzoekswereld in functie van innovatie Meer en betere ondersteuning start-ups Meer aandacht voor niches Meer sectorieel overleg/samenwerking in functie van goed beleid Meer aandacht voor lacunes in beleid Promotie bijdrage sector tot vergroening economie en samenleving + jobcreatie

LEV-Toekomst? LEV Toekomst?

Early adopters

Gent, 12 maart 2016