Verslag van uitgeoefende activiteiten en financiële verantwoording Stichting Qredits Microfinanciering Nederland ~ 1 ~ Qredits is persoonlijk
~ 2 ~
Verslag van uitgeoefende activiteiten en financiële verantwoording Stichting Qredits Microfinanciering Nederland ~ 3 ~ Qredits is persoonlijk
Zakelijk Sociaal Verbinden Persoonlijk ~ 4 ~
Inhoudsopgave 1. Algemene informatie 1.1. Informatie over de stichting... 7 1.2. Jaarverslag directie... 9 2. Jaar re ke ning 2.1. Ba lans per 31 december 2013... 18 2.2. Staat van baten en lasten over 2013... 20 2.3. Algemene toelichting... 21 ~ 5 ~ Qredits is persoonlijk
~ 6 ~
1. Algemene informatie 1.1. Informatie over de stichting Rechtsvorm Blijkens akte d.d. 30 oktober 2008, verleden voor notaris mr. J.G.G.T. Stotijn, werd de stichting per genoemde datum opgericht. Blijkens akte d.d. 18 oktober 2013, verleden voor notaris mr. M.W.L. van Rozen, werden de statuten voor het laatst gewijzigd. Doelstelling/activiteiten De doelstelling luidt: a. het ontwikkelen van retailactiviteiten gericht op de verstrekking en het beheer van bedrijfskredieten aan ondernemers, tot een maximum van eenhonderdvijftigduizend euro ( 150.000,=), tegen marktconforme voorwaarden; b. het ontwikkelen en aanbieden van screeningsfaciliteiten teneinde ondernemingsplannen te toetsen op economische haalbaarheid en kredietwaardigheid; c. het onderhouden van contacten met overheden ten einde het aanbieden van begeleidingsen coachingsproducten en de verstrekking van bedrijfskredieten aan ondernemers vanuit een uitkering te optimaliseren; d. het ontwikkelen van commerciële activiteiten ten einde de doelgroep te bereiken en naamsbekendheid te verwerven; e. het ontwikkelen van software en overige technologische toepassingen voor microfinanciering alsmede de uitgifte hiervan, al dan niet in licentie of tegen vergoeding, aan instellingen werkzaam op het gebied van microfinanciering; f. het ontwikkelen van diverse begeleiding en coachingsproducten voor (startende) ondernemers; g. het ontwikkelen van een netwerk van (vrijwillige) coaches voor (startende) ondernemers; h. het ontwikkelen van beleid en activiteiten ten einde microfinanciering in het algemeen te stimuleren, de doelgroep beter te bereiken en diensten te ontwikkelen voor de doelgroep; waarbij de doelgroep bestaat uit ondernemers of mensen met latent ondernemerschap, die in onvoldoende mate worden bediend door de markt met (financiële) dienstverlening ter ondersteuning van het ondernemerschap. i. het ontwikkelen van activiteiten op het gebied Incasso & Beheer van bedrijfskredieten en het uitwinnen van verpande goederen. ~ 7 ~Qredits is zakelijk
Bestuur Het bestuur wordt gevormd door: de heer W.E. Groenevelt de heer R.G.A. Spit Raad van Toezicht De Raad van Toezicht wordt gevormd door: de heer drs. C.J. Beuving (voorzitter) de heer mr. A. van Bruggen (lid) de heer Ir. O.C. Roelofsen (lid) de heer mr. S. de Leeuw (lid) de heer prof. dr. R.J. van der Veen (lid) mevrouw mr. Y.C.M. Vermeulen van der Kloet (lid) de heer drs. R. Niesten RA (lid) ~ 8 ~
1.2. Jaarverslag directie We kunnen terugkijken op een enerverend jaar 2013. Een jaar waarin een aantal belangrijke strategische resultaten zijn behaald! In 2013 is er overeenstemming bereikt met het Ministerie van Economische Zaken over een nieuwe achtergestelde lening van 30.000.000 met een lange looptijd: De lening is achtergesteld ten op zichte van de leningen van de BNG Bank en het syndicaat van banken. Daarnaast is in 2013 een lening overeengekomen met een nieuw gevormd consortium van 4 banken en 9 verzekeraars van 45.500.000, waardoor de totale funding voor de kredietverleningsactiviteiten steeg naar 121.000.000. Deze overeenkomst is geformaliseerd in 2014. Hierdoor is de fundingbehoefte van de organisatie op de langere termijn gewaarborgd. Op 1 november is de maximale kredietgrens van Qredits verhoogd naar 150.000. Hierdoor kon het MKB-krediet worden geïntroduceerd. Als gevolg van een succesvolle accreditatie voor de Garantieregeling BMKB is het mogelijk geworden om de MKB-kredieten met deze staatsgarantie te verstrekken. Door de verbetering van de naamsbekendheid is het aantal kredietaanvragen in 2013 met ruim 20% gestegen. De intensieve screening van kredietaanvragen gecombineerd met strak kredietbeheer zorgt er voor dat in 2013 het kredietrisico beheersbaar is gebleven. In 2013 hebben we onze kernwaarden vastgesteld en dit verankerd in het personeelsbeleid. Deze kernwaarden vormen de basis van de dienstverlening van Qredits en zijn het hart van het Qredits-DNA. Er zijn belangrijke stappen gezet voor de verbetering van het business-model Coaching, zoals een sterke groei van het aantal verkochte e-learnings en coachingstrajecten. Met diverse ROC s en HBO-instellingen zijn pilotprojecten opgestart om de e-learnings te gebruiken in het curriculum van de ondernemerschapsopleidingen. De e-learning Ondernemingsplan Schrijven werd in 2013 zelfs genomineerd voor de Accenture Innovation Award. Als gevolg van de accreditatie voor het YBI-netwerk zijn contacten gelegd met donateurs én is er inmiddels een overeenkomst gesloten met de J.P. Morgan Foundation. Hiermee kunnen nieuwe innovaties op het gebied van coaching worden ontwikkeld. In 2013 is een optimalisatieslag gepleegd op het gebied van de procesmatige (IT)-ondersteuning van de coachingsactiviteiten. Daarnaast is een nieuw vrijwilligersbeleid geïntroduceerd waardoor de kwaliteit van coaching is versterkt. ~ 9 ~ Qredits is sociaal
Op deze basis zal in 2014 verder worden gebouwd. De focus in 2014 zal liggen op volumegroei van de kredietverlening in combinatie met een goed risicomanagement. Op het gebied van coaching zal worden gewerkt aan de verdere toename van het aantal verkochte e-learnings en coachingstrajecten via banken en onderwijsinstellingen én de werving van nieuwe vrijwillige coaches in de diverse pools. Strategisch kader In 2013 is een aanpassing doorgevoerd op het strategisch kader van Qredits als gevolg van de verhoging van de kredietgrens naar 150.000 en de introductie van de kernwaarden. Missie en doelstelling Qredits biedt coaching & microkrediet aan (startende) ondernemers in het midden- en kleinbedrijf, die geen toegang hebben tot verschillende (financiële) diensten via het reguliere circuit, zodat zij economische, financiële en sociale onafhankelijkheid kunnen verkrijgen. Hiermee wil Qredits ondernemerschap bevorderen. Qredits doet dat door in Nederland Microfinanciering aan te bieden, een combinatie van begeleidingstools, coaching en kredietoplossingen voor (startende) ondernemers. Qredits beoogt hiermee: het starten van een eigen onderneming te stimuleren; (startende) ondernemers een weloverwogen keuze te laten maken voor het ondernemerschap; (startende) ondernemers meer start- en overlevingskansen te bieden; (startende) ondernemers de mogelijkheid te geven om financieel/economisch onafhankelijk te worden; een brug te vormen voor deze (startende) ondernemers om door te groeien naar de reguliere financiële sector. Deze missie wil Qredits realiseren door: het verstrekken van bedrijfskredieten tot 50.000 Microkredieten; het verstrekken van bedrijfskredieten tot 150.000 MKB-kredieten; het beschikbaar stellen van (online) instrumenten en (online) assistentie om het opstellen van een bruikbaar ondernemingsplan te vergemakkelijken - Begeleidingstools; het verzorgen van mogelijkheden voor de ondernemers om een coachingstraject te krijgen van vrijwillige coaches - Coaching. Het doel van Qredits is het aanbieden van Microfinanciering in een levensvatbaar businessmodel. Vanuit het uitgangspunt van een levensvatbaar business model kunnen ook (service) diensten aan andere organisaties of initiatieven geboden worden, die als primair doel hebben het ondersteunen of versterken van de levensvatbaarheid van Qredits als organisatie. ~ 10 ~
Kernwaarden De vier kernwaarden van Qredits zijn: A. Zakelijk Qredits richt zich op ondernemers met realistische ondernemingsplannen of die dit nastreven. We zijn nuchter en zakelijk. De dienstverlening is gericht op het voortbestaan van de ondernemer. We hebben een levensvatbaar business model dat leunt op het succes van onze klanten. B. Verbinden Qredits gelooft dat samenwerken leidt tot succes. We bouwen aan een actief netwerk van bedrijven & maatschappelijke organisaties en vrijwilligers. We stimuleren dat onze klanten een eigen netwerk opbouwen en verbinden de ondernemer met onze partners. C. Sociaal Qredits wil een bijdrage leveren aan de maatschappij. Ons doel is het toegankelijk maken van ondernemerschap. Daarbij streven we niet naar maximale winst voor de organisatie. Qredits wil mensen helpen bij het realiseren van hun passie en indien nodig een tweede kans bieden. We ondersteunen hen door het aanbieden van betaalbare producten. D. Persoonlijk Bij Qredits staat de ondernemer en zijn of haar plan centraal. We zijn persoonlijk betrokken bij onze klanten. We komen bij de klant thuis en kijken samen naar de plannen en mogelijkheden. We denken mee, houden contact en zijn flexibel. ~ 11 ~ Qredits is persoonlijk
Organisatie Als gevolg van de groei van het aantal bedrijfsadviseurs in het land is in 2013 besloten om een nieuwe functie te formeren: Hoofd Bedrijfsadvies. Het Hoofd Bedrijfsadvies is verantwoordelijk voor de aansturing van de bedrijfsadviseurs en valt onder de commercieel directeur. Het team Coaching is definitief onder de verantwoordelijkheid van de commercieel directeur gepositioneerd. In de praktijk veranderde er daarmee weinig; deze constructie was in 2012 al als tijdelijke oplossing geïntroduceerd en is in 2013 geformaliseerd. In de aansturing van de organisatie is binnen de directie een duidelijke scheiding tussen de primaire verantwoordelijkheid voor de afdeling Risk en Bedrijfsadvies, waardoor functiescheiding is gewaarborgd. Algemeen Directeur Commercieel Directeur Office Management Beleidsmedewerker Afdeling ICT en Projecten Business Control Marketing en Communicatie Hoofd Back-office Risk Hoofd Bedrijfsadvies Coaching Kredietadministratie Riskmanagement Bedrijfsadviseurs Product management Incasso & Beheer Financiële Administratie Bijzonder Beheer Vrijwilligers Coördinatoren Personele zaken Het personeelsbestand van Qredits is de afgelopen jaren gegroeid naar 46 medewerkers (42 fte) per 31 december 2013. De bezetting per 31 december 2013 kan worden verdeeld over directie (2 fte), business controller (1 fte), officemanagement (1,8 fte), marketing & communicatie (2,7 fte), ICT & stafbureau (3,8 fte), back-office kredieten (14,8 fte), bedrijfsadviseurs (13,9 fte) en team coaching (2 fte). Voor 2014 verwachten we een netto groei van 4 medewerkers voor de back-office kredieten en 3 nieuwe (sr) bedrijfsadviseurs. De groei van het aantal medewerkers hangt nauw samen met de introductie van het MKB-krediet en de toenemende werkzaamheden op gebied van Incasso & Beheer op de uitstaande kredietportefeuille. ~ 12 ~
Risico- en voorzieningenbeleid Als gevolg van de combinatie van goede screening, strak kredietbeheer én coaching is het kredietrisico van de portefeuille goed beheersbaar. Het afboekingspercentage bedroeg over de periode 2009-2013 3,2%. In 2013 is een nieuw Voorzieningenbeleid opgesteld. De belangrijkste wijziging is dat er sprake is van een verdere verfijning van het beleid. Het nieuwe beleid komt voort uit een uitgebreide analyse van de afboekingen in de portefeuille. Er is gekeken naar discriminerende factoren én de mate van betalingsachterstand (in dagen). De conclusie is dat met name het aantal dagen betalingsachterstand bepalend is voor mogelijke afboekingen. Overige factoren zoals betalingsverleden en branche zijn in deze analyse nog onvoldoende van invloed op de afboekingen. In het nieuwe voorzieningenbeleid blijft de indicator het aantal dagen betalingsachterstand. Het aantal groepen ( buckets ) op basis waarvan een voorziening wordt getroffen is echter uitgebreid van één (klanten met een betalingsachterstand van meer dan 3 maanden) naar vier. Daarnaast zijn de voorzieningenpercentages gewijzigd. Vanaf 2013 worden de voorzieningen als volgt berekend: Betalingsachterstand 4-6 maanden: 20% Betalingsachterstand 7-9 maanden: 25% Betalingsachterstand 10-12 maanden: 85% Betalingsachterstand >12 maanden: 100% De voorziening wordt maandelijks op postniveau geactualiseerd. Onderdeel van het nieuwe Voorzieningenbeleid is periodieke evaluatie van de percentages op basis van de afboekingshistorie. Naar verwachting zorgt de groeiende historie op basis waarvan de voorzieningspercentages worden gebaseerd ervoor dat de percentages in de toekomst steeds minder vaak hoeven worden bijgesteld. Op deze manier wordt het kredietrisico in de portefeuille vertaald in een realistische opbouw van de voorziening. Funding In 2013 is gedurende het jaar met diverse partijen gesproken over de fundingbehoefte van Qredits voor de komende jaren. Dit heeft geresulteerd in diverse nieuwe leningen. Op basis van de huidige business-planning (inclusief de groei van het aantal MKB-kredieten) is er voldoende funding tot en met 2016. In maart 2013 is met het bestaande bankensyndicaat (ABN Amro Bank/ING Bank/Rabobank en Triodos Bank) overeengekomen om nogmaals een lening te verstrekken van 15.500.000 en de aflossingsverplichting op de bestaande syndicaatslening van 15.500.000 met 3 jaar uit te stellen. Daarnaast is met de Bank Nederlandse Gemeente afgesproken om de aflossingsverplichting op de lopende lening groot 15.000.000 eveneens met 3 jaar uit te stellen. ~ 13 ~Qredits is zakelijk
In de tweede helft van 2013 heeft het Ministerie van Economische Zaken (MinEZ) een nieuwe achtergestelde lening beschikbaar gesteld van 30.000.000: De lening is achtergesteld ten op zichte van de leningen van de BNG Bank en het syndicaat van banken. Teneinde de introductie van het MKB-krediet (met bijbehorende limietverhoging naar 150.000) mogelijk te maken. Tenslotte is met een syndicaat van negen verzekeraars een leningovereenkomst gesloten van 30.000.000. De vier banken hebben tevens besloten om hun totale lening van 31.000.000 samen te voegen met de lening van de verzekeraars door een nieuw consortium te vormen. De totale (samengevoegde) lening groot 61.000.000 zal in 2014 worden geformaliseerd. In 2013 is door Qredits het beleggingsfonds Microfinanciering Nederland fonds geïntroduceerd. Dit fonds geeft particuliere beleggers de mogelijkheid om in de funding van Qredits te participeren met bedragen vanaf 100.000. Begin 2014 is de bevestiging van de AFM ontvangen dat het fonds van start kan gaan en het Informatie Memorandum vrijgegeven kan worden. Dit fonds zal de komende jaren moeten voorzien in voldoende liquiditeiten teneinde de groei van de activiteiten van Qredits in combinatie met de herfinanciering van de lopende leningen te financieren. Internationale samenwerking In 2013 is veel internationale interesse getoond in de succesvolle e-learning Ondernemingsplan Schrijven. Om aan deze interesse tegemoet te komen zal in 2014 een Engelstalige versie worden gemaakt van deze e-learning. Dit maakt verkoop van licenties naar andere Microfinancieringsinstellingen via de netwerken als het European Microfinance Network (EMN) en Youth Business International Network (YBI) mogelijk. In 2013 heeft Qredits alle mogelijke voorwaarden ingevuld om te voldoen aan de eisen van de Code of Good Conduct om zo dit EU-keurmerk te kunnen behalen. De definitieve implementatie van deze Code is afhankelijk van de planning van de EU en zal in de loop van 2014 worden geëffectueerd. In 2013 heeft Qredits actief geparticipeerd in Europese netwerken zoals EMN en YBI en andere internationale contacten onderhouden. Op deze manier wil Qredits kennis en ervaring uitwisselen met internationale collega s én de Europese Unie om hiermee de eigen efficiency te maximaliseren en waar mogelijk internationale beleidsvorming (bijvoorbeeld rond groeistrategieën en innovatie) zo te beïnvloeden dat deze het Qredits-model ten goede komt. Daarnaast heeft het YBI Network aantoonbare opportunities teneinde subsidies te genereren voor de verder ontwikkeling van de coachingsprogramma s. Almelo, 25 juni 2014 W.E. Groenevelt algemeen directeur R.G.A. Spit commercieel directeur ~ 14 ~
~ 15 ~Qredits is sociaal
~ 16 ~
2. Jaar re ke ning ~ 17 ~ Qredits is persoonlijk
2.1. Ba lans per 31 december 2013 Activa 31-12-2013 31-12-2012 * Kasmiddelen 36.361.046 4.461.611 Vorderingen op cliënten 40.858.575 37.266.532 Overige financiële activa 14.864 14.852 Materiële vaste activa Inventarissen 41.903 46.668 Vervoermiddelen 9.738 - Automatisering 650.799 682.396 702.440 729.064 Debiteuren 396.420 312.942 Overige activa 612.461 552.509 Overlopende activa 80.068 108.772 79.025.874 43.446.282 * De cijfers voor 2012 zijn geherrubriceerd teneinde vergelijkbaarheid met 2013 mogelijk te maken. ~ 18 ~
Passiva 31-12-2013 31-12-2012 * Schulden aan kredietinstellingen 30.500.000 24.500.000 Schulden aan overige instanties 2.865.609 2.892.790 Overige schulden 575.204 631.319 Overlopende passiva 1.843.822 1.658.399 Garantievermogen 43.241.239 13.763.774 * De cijfers voor 2012 zijn geherrubriceerd teneinde vergelijkbaarheid met 2013 mogelijk te maken. 79.025.874 43.446.282 ~ 19 ~ Qredits is persoonlijk
2.2. Staat van baten en lasten over 2013 2013 2012 * Rentebaten 4.023.400 3.242.597 Rentelasten 371.792 304.220 Rentemarge 3.651.608 2.938.377 Provisie, subsidie coachingsactiviteiten en overige baten 1.734.066 1.850.442 Operationele inkomsten 5.385.674 4.788.819 Per so neels kos ten 2.812.257 2.287.196 Af schrij vin gen en waardeverminderingen 261.668 204.385 op materiële vaste activa Andere beheerskosten 1.319.644 1.649.027 Operationele bedrijfslasten 4.393.569 4.140.608 Operationeel resultaat 992.105 648.211 Waardeveranderingen van vorderingen 1.514.640 691.531 Netto resultaat 522.535 43.320 * De cijfers voor 2012 zijn geherrubriceerd teneinde vergelijkbaarheid met 2013 mogelijk te maken. ~ 20 ~
2.3. Algemene toelichting Toelichting Balans Activa Kasmiddelen: Betreft de beschikbare kasmiddelen. Vorderingen op Cliënten: De post Vorderingen op Cliënten bestaat uit de kredietportefeuille, een voorziening voor kredietverliezen is op deze post in mindering gebracht. Overige Financiële Activa: Betreft betaalde waarborgsommen. Materiële Vaste Activa: Onder de Materiële Vaste Activa worden de investeringen in IT, Vervoermiddelen, Meubilair etc gepresenteerd. Debiteuren: Debiteuren betreffende de kortlopende vorderingen op cliënten. Overige Activa: Onder overige activa zijn de nog te vorderen bedragen opgenomen (subsidie, rente e.d.) Overlopende Activa: Onder overlopende activa zijn de vooruitbetaalde bedragen gepresenteerd. Passiva Schulden aan kredietinstellingen: Dit betreft de leningen van BNG-Bank en het Syndicaat van Banken. Schulden aan overige instanties: Onder schulden aan overige instanties zijn de overige langlopende schulden gepresenteerd. Overige schulden: Onder overige schulden zijn de crediteuren, nog betalen loonheffing, nog te betalen vakantiegeld etc opgenomen. Overlopende passiva: Betreft het startersfonds-project en een bedrag aan vooruit ontvangen subsidie. Garantievermogen: Dit betreft het eigen vermogen van de stichting en de achtergestelde lening van MinEZ. Toelichting Staat van Baten en Lasten Rentebaten: Betreffen de renteopbrengsten van de kredietportefeuille Rentelasten: Hieronder worden de rentelasten op aangetrokken leningen gepresenteerd. Provisie, subsidie coachings-activiteiten en overige baten: Deze post bestaat uit de ontvangen afsluitprovisie, de ontvangen subsidie voor de coachings-activiteiten en overige baten. Personeelskosten: Betreft de lonen en salarissen. Afschrijvingen en waardeverminderingen op Materiële Vaste Activa.: Dit betreft de afschrijvingen op de investeringen die verantwoord zijn onder Materiële Vaste Activa. Andere Beheerskosten: De overige operationele kosten zijn verantwoord onder Andere Beheerskosten. Waardeveranderingen van vorderingen: Dit betreft de dotatie die in het boekjaar is gedaan aan de voorziening. ~ 21 ~ Qredits is sociaal
~ 22 ~