Jaarverslag Adviesraad Sociaal Domein Roosendaal

Jaarverslag 2015-2016 Adviesraad Sociaal Domein Roosendaal

Inhoud Inleiding... 2 Missie Adviesraad Sociaal Domein... 2 Samenstelling Adviesraad Sociaal Domein... 2 Korte rapportage per werkgroep... 3 Werkgroep Participatie... 3 Werkgroep Armoede... 3 Werkgroep Jeugdzorg... 4 Werkgroep WMO... 5 Uitgebrachte adviezen en brieven naar het College van B&W... 6 Bijlagen: de verstuurde brieven en adviezen... 7 1. 2015 05 05 Brief met een reactie op verzoek om mee te denken over huishoudelijke hulp... 8 2. 2015 10 13 Brief met een reactie op Gebundelde kracht... 9 3. 2015 10 21 Brief met reactie op Cliëntenparticipatie Werkplein... 12 4. 2016 01 19 Brief over opnemen participatie als taak voor de Adviesraad... 14 5. 2016 03 30 Expertmeeting Kinderen en Armoede... 16 6. 2016 04 21 Brief inzake huishoudelijke hulp... 18 7. 2016 06 26 Brief met een reactie op Jaarstukken 2015... 20 8. 2016 07 31 Advies regeling Vakantie buitenland bijstandsgerechtigden... 22 9. 2016 10 05 Brief over jeugdzorg... 24 Jaarverslag Adviesraad Sociaal Domein Roosendaal 2015-2016 blz. 1

Jaarverslag Adviesraad Sociaal Domein Roosendaal 2015-2016 Inleiding Voor u ligt het jaarverslag over 2015-2016 van de Adviesraad Sociaal Domein Roosendaal. Over 2015 is er geen jaarverslag uitgebracht. De adviesraad is in mei 2015 van start gegaan. De eerste periode is besteed aan een verkenning van het sociale domein. Vlak voor de zomervakantie 2015 zijn een aantal afspraken gemaakt. Na de zomervakantie zijn de werkgroepen stevig aan de slag gegaan. De meeste resultaten zijn pas in 2016 bereikt. Missie Adviesraad Sociaal Domein De Adviesraad wil er met haar adviezen toe bijdragen dat de menselijke maat vooropstaat bij de producten en diensten die in Roosendaal beschikbaar zijn. De Adviesraad onderzoekt daartoe hoe Roosendalers de producten en diensten ervaren. Onze adviezen zijn gebaseerd op ervaringen van inwoners, van belangen- en cliëntenorganisaties en eigen inzichten. De Adviesraad betrekt bij haar adviezen altijd drie vragen. Wat is het effect van het beleid voor de inwoner? Weet de inwoner wat de gevolgen van de maatregelen zijn voor hemzelf? En ook, wordt iemands eigen kracht en netwerk ingezet? Is er sprake van maatwerk in plaats van voor iedereen hetzelfde? En tot slot, mogen de inwoners van Roosendaal zelf meebeslissen over de uitvoering van het beleid? Anders gezegd, krijgt de inwoner het gevoel dat hij de controle heeft en houdt? Kunnen we bij het beleid spreken van rechtvaardigheid? Komt het maatwerk ook echt tegemoet aan de behoeften van de mensen en kan iedereen, voor wie dit noodzakelijk is, in aanmerking komen voor de producten en diensten? Hoe is de kwaliteit van de producten en diensten? Zijn de producten en diensten conform de wetgeving? Sluiten ze op elkaar aan en vullen ze elkaar aan (zo mogelijk)? Vooral ook, zijn ze (bewezen) doelmatig? Zijn beleidsvoorstellen en procedures (aanbesteding, verantwoording, etc.) eenvoudig en transparant? Zijn financiële maatregelen en voorzieningen reëel en realistisch? Worden de regels consistent toegepast (niet elk jaar weer iets anders)? Samenstelling Adviesraad Sociaal Domein In 2014 heeft de gemeente Roosendaal besloten tot het oprichten van een Adviesraad Sociaal Domein Roosendaal. De basis voor het werken van deze adviesraad is terug te vinden in het door de gemeente opgestelde reglement. In maart/april 2015 zijn er sollicitatiegesprekken gevoerd met potentiële leden voor de adviesraad. De gesprekken zijn gevoerd door een onafhankelijke selectiecommissie. De volgende leden zijn benoemd: Hacer Alaca Mark Braat (afgetreden in juli 2015) Suzet Brinkman Leon Brooijmans Hilja van Eekelen Salih Günes Jan Huige Leon Langenberg (voorzitter) Jaarverslag Adviesraad Sociaal Domein Roosendaal 2015-2016 blz. 2

Louis van de Meugheuvel Martin van Osch (afgetreden in oktober 2016) Tobias Reynaers Edwin Stallaert Sanneke Vermeulen Martin de Werker (afgetreden in mei 2015) Medio 2015 is bewust besloten om de twee vacante plaatsen, als gevolg van het aftreden van twee leden, op dat moment niet op te vullen. De belangrijkste overweging hierbij was dat het inwerken van twee nieuw leden vertragend zou werken. Op dat moment waren alle werkgroepen net bezig met het plannen van hun activiteiten. Op 31 december 2016 zijn Tobias Reynaers, Salih Günes en Leon Langenberg afgetreden. De werving voor nieuwe leden en een voorzitter is medio december 2016 gestart. De adviesraad werk met vier werkgroepen: 1) Participatie; 2) Armoede; 3) Jeugdzorg en 4) WMO. De werkgroepen geven vooraf aan welke thema s zij op willen pakken. Vervolgens gaan ze aan het werk om te komen tot een advies. De collega s van de adviesraad worden regelmatig geïnformeerd en om advies gevraagd in elk van de stappen. Adviezen worden altijd uitgebracht na besluitvorming in de volledige raad. Korte rapportage per werkgroep Per werkgroep wordt kort beschreven welke acties uitgevoerd zijn en welke adviezen zijn uitgebracht. Zoals al eerder opgemerkt zijn de uitgebrachte adviezen altijd besloten in een vergadering van de gehele adviesraad. Werkgroep Participatie De werkgroep participatie heeft als eerste actie ingezet op het feit dat de gemeente in het reglement participatie niet als thema had benoemd voor de adviesraad. Hierover zijn gesprekken gevoerd met de wethouder en is een brief naar het College gestuurd. Het College heeft besloten om participatie aan te merken als één van de onderwerpen waar de adviesraad zich mee bezig moet houden. Met de cliëntenraad van sociale zaken is overleg geweest over de taakverdeling tussen de cliëntenraad en de adviesraad. Dit is vastgelegd in een brief aan de cliëntenraad. Kort samengevat is de cliëntenraad het aanspreekpunt als het gaat om regelingen van Sociale Zaken. De adviesraad adviseert over beleidsmatige zaken. De cliëntenraad sociale zaken is één van de raden die gevraagd en ongevraagd zaken in kunnen brengen bij de adviesraad. De werkgroep heeft verschillende gesprekken gevoerd met wethouder Verbraak en ambtenaren van Sociale Zaken. Werkgroep Armoede De Werkgroep Armoede heeft in 2016 het netwerk op het gebied van armoedebestrijding verder in kaart gebracht. Vooral de relevante verenigingen, stichtingen en netwerkoverleggen zijn inmiddels goed in beeld. Het bereiken van de doelgroep blijkt in de praktijk lastig. De Werkgroep Armoede Jaarverslag Adviesraad Sociaal Domein Roosendaal 2015-2016 blz. 3

constateert dat armoede nog steeds als stigmatiserend wordt ervaren. Dat maakt dat de mensen die het betreft er niet graag over praten. Met de Cliëntenraad Sociale Zaken onderhoudt de Werkgroep Armoede goede contacten. Met regelmaat bezoeken leden van de werkgroep vergaderingen van de cliëntenraad. De cliëntenraad houdt de Werkgroep Armoede actief op de hoogte van haar activiteiten en onderwerpen op de agenda. Drie maal per jaar vergadert het Netwerk Armoedebestrijding Roosendaal (NAR). Deze vergaderingen worden standaard bijgewoond door (een afvaardiging van) de Werkgroep Armoede. De werkzaamheden van de Adviesraad Sociaal Domein in het algemeen, en de activiteiten van de Werkgroep Armoede in het bijzonder zijn een vast agendapunt. De Werkgroep Armoede voert op regelmatige basis ambtelijk overleg met de gemeente Roosendaal. In deze gesprekken wordt de werkgroep Armoede op de hoogte gesteld van komende ontwikkelingen in het armoededomein. Tevens zijn deze gesprekken bedoeld om de gemeente ambtelijk te informeren over komende activiteiten van de werkgroep Armoede. In maart 2016 organiseerde de Werkgroep Armoede een expertmeeting met als onderwerp kinderen en armoede. Een viertal sprekers (afkomstig van de Kinderombudsman, gemeentelijk en regionaal welzijnswerk, alsmede het onderwijs) gaven vanuit hun eigen discipline hun visie op de armoedeproblematiek onder kinderen. Uiteraard bood de expertmeeting ruim de gelegenheid tot het stellen van vragen. De meeting heeft uiteindelijk geresulteerd in een verslag met aanbevelingen. Eén van die aanbevelingen is inmiddels ook gerealiseerd. Sinds kort beschikt de Gemeente Roosendaal over een Kindpakket, een specifiek op kinderen in armoede afgestemd samenstel van subsidies en voorzieningen. In november heeft de werkgroep Armoede als organisator meegeholpen aan de Dag van de Dialoog. De werkgroep heeft vier dialoogtafels georganiseerd met als onderwerp Verbinden en Armoede. De dialoogtafels waren bedoeld om burgers met elkaar in contact te laten komen. We hebben ondervonden dat het heel lastig is om de burgers te vinden die vrijwillig over armoede willen praten. Hierdoor was de samenstelling van de geïnteresseerden vooral vanuit stichtingen en de politiek. Toch vinden wij als werkgroep Armoede dat het een geslaagd concept was, omdat dit de eerste keer was dat wij als organisator meededen. De twee dialoogtafels hadden in totaal 34 a 40 deelnemers (10 per tafel). Voor de volgende keer moeten we ons vooral focussen hoe we de burger naar ons toe kunnen trekken. Daarnaast zijn wij als werkgroep proactief met het opzoeken van burgers. We zijn langs geweest bij stichtingen als: de Voedselbank, de Ruilwinkel, stichting Access en Boost hebben wij bezocht om met burgers in contact te komen. Wij gaan in december gewoon door met onze proactieve houding, want we gaan naar de Voorlichting Armoede in de Gemeente Woensdrecht. Daar zullen wij goed luisteren hoe armoedebestrijding wordt vormgegeven door de gemeente Woensdrecht. Vanuit de Werkgroep Armoede is geadviseerd over het Steunfonds tegen huisuitzettingen. Dit steunfonds wordt momenteel geëvalueerd door het college van B&W. Werkgroep Jeugdzorg De werkgroep Jeugdzorg heeft zich medio 2015 voorgenomen om zich op de hoogte te stellen van de ontwikkelingen binnen het jeugdzorg beleid. De gemeenten kregen er namelijk een aantal zorgtaken bij als een gevolg van de transitie. De werkgroep is daarom een kwalitatief onderzoek gestart naar het functioneren van het jeugdzorgstelsel. Hiervoor zijn zij gesprekken aangegaan met: Beleidsmedewerkers gemeente Roosendaal Medewerkers van de Toegang Medewerkers van Juzt Cliëntenraad Juzt Medewerkers van het Zorg Informatie & Inkoop Team (E-mail correspondentie) Jaarverslag Adviesraad Sociaal Domein Roosendaal 2015-2016 blz. 4

Hulpverleners werkzaam in de niet vrij toegankelijke zorg JONG Roosendaal Intern begeleiders van basisscholen Gesprekken met deelnemers aan de conferentie leren over jeugdhulp Tien ouders Jeugdprofessionals Orthopedagogen en psychologen De werkgroep heeft concreet: Kritische vragen gesteld aan het college van burgemeester en wethouders, aangaande het jeugdzorgstelsel, aan de hand van signalen die opgevangen zijn tijdens de eerste gesprekken met enkele betrokkenen binnen het werkveld jeugdzorg Een adviesrapport opgesteld aan de hand van het kwalitatieve onderzoek naar het functioneren van het huidige jeugdzorgstelsel. Dit adviesrapport is gedeeld met het college van burgemeester en wethouders in het kader van de ongevraagde adviestaak van de Adviesraad. Op dit moment wordt het kwalitatieve onderzoek vervolgd. Werkgroep WMO De werkgroep WMO heeft medio 2015 drie speerpunten benoemd: - Mantelzorg - Begeleiding en - Huishoudelijke hulp De overwegingen om deze onderwerpen te kiezen zijn: Voor keuze om mantelzorg op te pakken waren de belangrijkste afwegingen: a. De zorg dat er mogelijk veel mantelzorgers overbelast zijn; b. Door de terugtrekkende overheid en daarbij een steeds groter beroep op het zelf regelend vermogen van mensen, bestaat de kans dat mantelzorgers nog meer taken op gaan pakken met risico s op overbelasting; c. De gemeente heeft in Gebundelde kracht (medio 2015) aangegeven dat op 1 januari 2018 het aantal overbelaste mantelzorgers drastisch terugbracht moet zijn. Begeleiding is gekozen omdat de in de RTA (Roosendaalse Transformatie Agenda) gesproken is over het samenvoegen van verschillende doelgroepen in begeleidingsactiviteiten. Ook zouden deze op andere manieren vormgegeven worden. De werkgroep WMO zag hier kansen maar ook bedreigingen in. Huishoudelijke hulp is gekozen omdat dit een actueel onderwerp was. In de afgelopen jaren is er veel veranderd op dit gebied. Zo is het aantal geïndiceerde uren per cliënt fors teruggebracht. Dit zou kunnen betekenen dat er een groter beroep op mantelzorg gedaan wordt om de vermindering van uren op te vangen. De werkgroep heeft gesprekken gevoerd met: Seniorenraad Fontys Hogeschool Cliëntenraad St. Elisabeth Management van TWB en DAT Vertegenwoordigers cliëntenraad van DAT en van TWB Steunpunt mantelzorg Ambtenaren WMO De werkgroep heeft concreet: Meegedacht in de opzet en vragen van een gemeentelijke enquête huishoudelijke hulp. Jaarverslag Adviesraad Sociaal Domein Roosendaal 2015-2016 blz. 5

Meegedacht en kritische vragen gesteld over de plannen om in 2017 huishoudelijke hulp anders op te zetten. Een eigen onderzoek uitgevoerd naar de tevredenheid over huishoudelijke hulp. Hiervoor zijn interviews gehouden met cliëntenraden en management van de twee grootste aanbieders: DAT en Thuiszorg West-Brabant. Op dit moment loopt een onderzoek naar het mogelijk niet gebruik van huishoudelijke hulp door mensen die hier wel recht op hebben. Voor dit laatste is een studente gerontologie aangetrokken die dit onderzoek uitvoert. Haar bevindingen worden eind januari 2017 verwacht. Uitgebrachte adviezen en brieven naar het College van B&W De adviezen en brieven zijn in de bijlagen van dit jaarverslag opgenomen. 1) 2015 05 05 Brief met een reactie op verzoek om mee te denken over huishoudelijke hulp; 2) 2015 10 13 Brief met een reactie op Gebundelde kracht ; 3) 2015 10 21 Brief met reactie op Cliëntenparticipatie Werkplein ; 4) 2016 01 19 Brief over opnemen participatie als taak voor de Adviesraad; 5) 2016 03 30 Samenvatting Expertmeeting Kinderen en Armoede 6) 2016 04 21 Brief inzake huishoudelijke hulp; 7) 2016 06 26 Brief met een reactie op Jaarstukken 2015. Over dit onderwerp is ook ingesproken tijdens een beeldvormende raadsbijeenkomst; 8) 2016 07 31 Brief over regeling Vakantie buitenland bijstandsgerechtigden en 9) 2016 10 05 Brief over jeugdzorg. Jaarverslag Adviesraad Sociaal Domein Roosendaal 2015-2016 blz. 6

Bijlagen: de verstuurde brieven en adviezen Jaarverslag Adviesraad Sociaal Domein Roosendaal 2015-2016 blz. 7

1. 2015 05 05 Brief met een reactie op verzoek om mee te denken over huishoudelijke hulp Drs. L.H. Langenberg MHA Nispensestraat 104 4701 CZ Roosendaal T 0165 553932 M 06 51602984 E l.langenberg@planet.nl Gemeente Roosendaal T.a.v. wethouder H. Polderman en mevr. I. Colijn Postbus 5000 4700 KA Roosendaal Roosendaal, 5 mei 2015 Betreft: Reactie Adviesraad Sociaal Domein op Notitie Hervorming Huishoudelijke Hulp 2015 Geachte wethouder Polderman en mevrouw Colijn, Recent heeft de Adviesraad Sociaal Domein het verzoek gekregen om een reactie te geven op bovengenoemde notitie. Wij waarderen het zeer dat al in dit stadium een advies gevraagd wordt. Een kleine werkgroep van de Adviesraad heeft de notitie bekeken en deze besproken. De Adviesraad Sociaal Domein onthoudt zich echter van het geven van een advies. Dit vanwege de volgende redenen: - De Adviesraad Sociaal Domein wil gedegen adviezen geven op basis van onderzoek en niet op basis van de mening van enkele leden. Op dit moment is de Adviesraad nog in de opstartfase. Zoals beschreven in de documenten heeft de Adviesraad Sociaal Domein een tweede schil van belangenorganisaties, cliëntenraden etc. nodig om dit onderzoek te doen. De relaties met deze tweede schil moeten nog gelegd worden. - De werkgroep heeft gekeken of op basis van de notitie geschat kan worden welke gevolgen de verschillende voorstellen hebben voor de burgers van Roosendaal. De werkgroep is van mening dat de uitwerking van de gevolgen voor inwoners in de notitie te summier is om op basis hiervan een gedegen advies te geven. Mochten er vragen of opmerkingen over bovenstaande zijn dan verneem ik dit graag. Desgewenst kan er uiteraard ook een mondelinge toelichting gegeven worden. Hoogachtend, Namens de Adviesraad Sociaal Domein L. Langenberg Voorzitter Jaarverslag Adviesraad Sociaal Domein Roosendaal 2015-2016 blz. 8

2. 2015 10 13 Brief met een reactie op Gebundelde kracht Jaarverslag Adviesraad Sociaal Domein Roosendaal 2015-2016 blz. 9

Jaarverslag Adviesraad Sociaal Domein Roosendaal 2015-2016 blz. 10

3. 2015 10 21 Brief met reactie op Cliëntenparticipatie Werkplein Jaarverslag Adviesraad Sociaal Domein Roosendaal 2015-2016 blz. 12

4. 2016 01 19 Brief over opnemen participatie als taak voor de Adviesraad Roosendaal, 19 januari 2016. Het College van Burgemeester en Wethouders van Roosendaal, Stadserf 1 4701 NK Roosendaal Betreft: Reikwijdte adviestaak Adviesraad Sociaal Domein Roosendaal (Participatiewet). Geacht college, Met de instelling van de Adviesraad Sociaal Domein Roosendaal, begin vorig jaar, heeft uw college voor ogen om in het kader van de transformatie in het sociaal domein, de cliënten- en burgerparticipatie op een nieuwe manier vorm te geven. In de adviesraad zijn belangenbehartiging en advisering losgekoppeld. Adviezen van de adviesraad moeten uitstijgen boven de belangen van de specifieke doelgroepen, De meerwaarde van de (brede) adviesraad voor het gehele sociale domein is gelegen in de integrale benadering, aldus uw raadsmededeling van 19 januari 2015. Jaarverslag Adviesraad Sociaal Domein Roosendaal 2015-2016 blz. 14

Na instelling en bemensing van de adviesraad hebben wij onze missie vastgesteld, vier werkgroepen ingesteld, die het gehele sociale domein bestrijken (WMO, Jeugdbeleid, Armoede en Participatie). Wij zijn voortvarend aan de slag gegaan, hebben verkennende en kennismakingsgesprekken gevoerd met het maatschappelijk achterveld (cliëntenvertegenwoordigingen en instanties) en met uw ambtelijke ondersteuners. Tevens hebben wij zowel gevraagd als ongevraagd advies aan u uitgebracht over diverse onderwerpen. Eind vorig jaar hebben wij in aanwezigheid van wethouder Polderman een eerste evaluatievergadering gehouden. Bij die evaluatie kwam aan de orde dat uw intentie van een brede adviesraad, die het gehele sociale domein moet bestrijken (uw eerder genoemde raadsmededeling ter zake van 19 januari 2015) feitelijk niet is vertaald in de preambule en artikel 2 lid 1 van de regeling adviesraad sociaal domein Roosendaal. De advisering over het beleidsterrein participatiewet is kennelijk formeel buiten onze taakomschrijving, respectievelijk buiten onze opdracht gehouden. Het kan niet worden ontkend dat er raakvlakken zijn, dan wel samenhang tussen de drie grote transformaties in het sociale domein. De adviesraad is van mening dat het voor een adequate, integrale en brede advisering over de gehele reikwijdte van het sociale domein, het de voorkeur verdient, dat de taakopdracht van uw adviescommissie tot het brede samenstel van het domein wordt uitgebreid en adviseert u met klem zulks te formaliseren. Naar onze mening hoeft dat ook niet strijdig te zijn met de taken en bevoegdheden van de cliëntenraad van het Werkplein en wij hebben noch de behoefte, noch het voornemen ons die toe te eigenen. Hoogachtend Namens de Adviesraad Sociaal Domein Drs. L. Langenberg MHA, Voorzitter Jaarverslag Adviesraad Sociaal Domein Roosendaal 2015-2016 blz. 15

5. 2016 03 30 Expertmeeting Kinderen en Armoede Expertmeeting Kinderen en Armoede op 30 maart 2016 Graag willen wij als werkgroep Armoedebestrijding van de Adviesraad Sociaal Domein van de Gemeente Roosendaal u een samenvatting geven van de expertmeeting Kinderen en Armoede op 30 maart 2016. De expertmeeting is voor het eerst gehouden vanuit de Adviesraad. Het betrof 4 boeiende sprekers met diverse invalshoeken. Daarnaast hadden wij een opkomst van +/- 50 geïnteresseerden. De bezoekers van de expertmeeting kwamen vanuit verschillende interessegebieden. Zo waren er raadsleden, vrijwilligers van stichtingen, schoolbesturen en geïnteresseerde bewoners van de Gemeente Roosendaal aanwezig. Wij willen hun bij dezen hartelijk bedanken voor hun komst en interesse op de expertmeeting. Wij hopen u graag bij de volgende bijeenkomst weer te zien. Samenvatting Expertmeeting Kinderen en Armoede van de Adviesraad Sociaal Domein Vier invalshoeken vormden de gespreksuitgangspunten: 1. Kinderombudsman (inleidster Coby van der Kooy) De organisatie Kinderombudsman heeft vastgesteld dat 1 op de 8 kinderen leeft onder de armoedegrens en maar liefst 131.000 van hen worden geconfronteerd met een structureel te laag gezinsinkomen. Dat leidt niet alleen tot louter financiële problemen, maar het heeft ook negatieve invloeden op andere domeinen, zoals: School (mindere leerprestaties, spijbelen, vroegtijdig schoolverlaten) Gezondheid ( ondervoeding of slechte voeding, te weinig beweging, obesitas) Sport ( onmogelijkheid om daarin te participeren) Een onderzoek van 2013 concludeerde dat er tussen gemeenten grote verschillen zijn in de aanpak van armoede-kinderen. Vaak is er ook een structureel gebrek aan zicht op de doelgroep en slechts sommige gemeenten hebben een specifiek kinderbeleid in deze. Er valt nog veel te verbeteren: Wie behoort tot de doelgroep en waar bevindt die zich? Vaak is er nog onzichtbare armoede. Zijn eventuele voorzieningen makkelijk bereikbaar en toegankelijk? De vraag om een specifiek kindpakket (advies Kinderombudsman). Samenwerking tussen publieke overheid en private instellingen. Handhaving van de toekenningsnorm voor hulp van 120%< van het sociaal minimum i.p.v. de < 110%-norm die ook gehanteerd/overwogen wordt. ASD-advies aan B&W Gemeente Roosendaal: Stel een overzichtelijk kindhulppakket samen, met een eenvoudige en duidelijke bereikbaarheid ervan, bv. via één kinderhulploket. Een vervolgonderzoek van de Kinderombudsman gaat een instrument ontwikkelen waaraan gemeenten hun eigen kinderhulpbeleid kunnen toetsen en zo nodig kunnen bijstellen. Onze adviesraad zal dat nauwlettend volgen en het netwerk rondom kinderhulp nog meer betrekken bij haar advisering. 2. Stichting Leergeld ( inleider Wim van Leuven) Deze stichting ondersteunt sinds 2005 kinderen (van 4 tot 18 jaar) uit de gemeente Roosendaal om te kunnen deelnemen aan het brede maatschappelijke proces( school en ontspanning) om zo isolement te voorkomen. In 2015 werden 1208 aanvragen ingediend en werd ruim 64.000 euro aan financiële hulp toegekend. Jaarverslag Adviesraad Sociaal Domein Roosendaal 2015-2016 blz. 16

De ondergrens voor ondersteuning is een gezinsinkomen beneden de 1200 (armoedegrensberekening: inkomen + uitkering - schuld < 120% bijstandsniveau). Steunaanvragen bij de Stichting worden geverifieerd middels een thuisbezoek door een getrainde intermediair, die info verzamelt en daarmee het steunverzoek voorlegt aan het stichtingsbestuur. Bij positieve beoordeling (en dus honorering) van de hulp wordt die ingeschreven in het landelijk Leergeld Informatie Systeem (LISY). De bestuursbeslissing wordt uiteraard ook meegedeeld aan de aanvrager en aan de onderwijsinstelling en/of vereniging voor wie de bijdrage geldt. De financiële steun wordt rechtstreeks naar de betreffende school of club overgemaakt. De Stichting werkt nauw samen met het Jeugdcultuurfonds, de Roosendaalse Stichting Paul en de landelijke Stichting Leergeld. De Stichting zal op verzoek trachten meer naamsbekendheid te genereren, mogelijk via een tekst in onderscheiden schoolgidsen. ASD-advies aan B&W Gemeente Roosendaal: Blijf voor armoedevoorzieningen voor kinderen de inkomensgrens hanteren van <120% van het minimuminkomen en attendeer op de hulpmogelijkheden van de Stichting Leerwerk via schoolgidsen en bv. wijkperiodieken. 3. Stichting Paul ( inleider Jan Jongenelen) Sportdeelname stimuleert een kind in zijn sociale en emotionele ontwikkeling en die vergroot het zelfvertrouwen en zelfbewustzijn van de jeugdige sporter. De Stichting Paul wil kinderen in de leeftijdsgroep van 4 tot 18 jaar middels het betalen van sportabonnementen ( tot maximaal 225 per jaar) is staat stellen mee te spelen/sporten. De Stichting Paul ( de naam is een eerbetoon aan de initiatiefnemer Paul Quick) heeft sinds 2013 een groeibereik gekend van 8 naar 80 kinderen. Het allergrootste deel van het beschikbare budget wordt toegekend voor het volgen van zwemlessen. De fondsverwerving van de Stichting geschiedt door verschillende particuliere initiatieven (o.a. de Quick-run bij Thor in september 2016). 4. Da Vinci College, afd. Praktijkonderwijs ( inleider Rens Boons) Kinderen in deze vorm van onderwijs ervaren ook dikwijls de beperkingen die de gezinnen waarin zij opgroeien kennen: niet alleen vaak een tekort aan geld, maar ook een nog al eens negatief zelfbeeld, waardoor een volwaardige deelname aan de samenleving een lastige opgave is. Da Vinci tracht armoede in de wat bredere zin van dat begrip te voorkomen door de praktijkonderwijsleerlingen bewust te maken c.q. te activeren van/in sociale vaardigheden, zelfvertrouwen en het optimaal gebruiken van wat je wel kunt, dus van jouw specifieke mogelijkheden en/of talenten. Vast staat dat veel leerlingen beperkt sociaal redzaam blijven en dus sneller in probleemsituaties geraken, omdat ze bv. ook materieel mee willen doen om mee te kunnen tellen. Ze zijn dus in hoge mate beïnvloedbaar en nog al eens impulsief. Vanwege hun vaak administratieve beperkingen wordt het invullen van bv. formulieren bij overheid en andere instanties vaak te ingewikkeld. ASD-advies aan B&W gemeente Roosendaal: Houd de administratieve belasting voor jongeren uit deze doelgroep beperkt en communiceer met deze jongeren zo veel mogelijk op hun (taal)niveau. Jaarverslag Adviesraad Sociaal Domein Roosendaal 2015-2016 blz. 17

6. 2016 04 21 Brief inzake huishoudelijke hulp Jaarverslag Adviesraad Sociaal Domein Roosendaal 2015-2016 blz. 18

7. 2016 06 26 Brief met een reactie op Jaarstukken 2015 Jaarverslag Adviesraad Sociaal Domein Roosendaal 2015-2016 blz. 20

8. 2016 07 31 Advies regeling Vakantie buitenland bijstandsgerechtigden Jaarverslag Adviesraad Sociaal Domein Roosendaal 2015-2016 blz. 22

9. 2016 10 05 Brief over jeugdzorg Gemeente Roosendaal t.a.v. College van Burgemeester en wethouders van de gemeente Roosendaal Stadserf 1 4701 NK Roosendaal Roosendaal, 05-10-2016. Betreft: Ongevraagd advies inzake Jeugdzorg Geacht College, Afgelopen maanden hebben leden van de Adviesraad sociaal domein Roosendaal (ASDR) een kwalitatief onderzoek uitgevoerd naar het functioneren van het huidige jeugdzorgstelsel. Zij zijn gesprekken aangegaan met verschillende betrokkenen binnen het werkveld jeugdzorg, waaronder verscheidene inwoners van Roosendaal die gebruik maken van jeugdzorg, Jeugdprofessionals, jeugdzorgaanbieders, praktijken van hulpverleners van niet vrij toegankelijke zorg, de Toegang, gemeentelijke ambtenaren, intern begeleiders van basisscholen en anderen. Onderhavig ongevraagd adviesrapport is het resultaat van dit onderzoek. 1. Leefwereld (ervaringsdomein) vs. systeemwereld Uit het onderzoek is gebleken dat er sprake is van een zorgwekkende dichotomie tussen de leefwereld (ervaringsdomein) enerzijds en anderzijds de systeemwereld betreffende de jeugdzorg in Roosendaal. De systeemwereld hecht steeds méér prioriteit aan structurering, efficiëntie en het managen van processen en budgetten. Maatwerk en de ervaringen binnen de leefwereld lijken hiermee in het gedrang te komen. Hoewel er binnen de systeemwereld veel gesproken wordt over het willen leveren van maatwerk, is hier in de praktijk nog lang niet altijd sprake van. Jeugdzorg is echter complex en geen enkele cliënt en zijn/haar situatie is hetzelfde. Dientengevolge moet er altijd rekening gehouden worden met de persoonlijke ervaringen én moet er ruimte blijven voor maatwerk. De zorgarrangementen zijn hiervoor een goed voorbeeld. Hoewel de ASDR positief is over deze ontwikkeling, brengt het denken in zorgarrangementen het risico met zich mee dat de grenzen van de arrangementen zo streng worden gehanteerd, dat de cliënten (de leefwereld) hun zorgbehoeften moeten voegen naar die grenzen. 2. De deskundigheid van jeugdprofessionals Onlangs heeft het Advies- en Klachtenburo Jeugdhulpverlening (AKJ) gemeld dat het aantal klachten over de jeugdzorg in Nederland flink is gestegen. In de eerste helft van dit jaar ging het om 6465 klachten, vergeleken met 7404 in heel 2015. De klachten gaan met name over de manier waarop ouders en jongeren worden behandeld en over de gebrekkige informatievoorziening door gemeenten en jeugdhulpinstanties. De ASDR heeft tien ouders gesproken, waaruit blijkt dat de signalen die het AKJ afgeeft ook in Roosendaal voorkomen Het overgrote deel van de ouders, die de ASDR heeft gesproken, is namelijk Jaarverslag Adviesraad Sociaal Domein Roosendaal 2015-2016 blz. 24

niet te spreken over de werkzaamheden die de jeugdprofessionals voor hen verrichtten. Zo geven zij aan dat hun jeugdprofessionals niet betrokken zijn bij het gezin, geen overzicht hebben over de situatie, niet goed luisteren naar de hulpvraag en ouders niet goed op de hoogte houden van ontwikkelingen. Hieronder volgen enkele opmerkingen van de ouders. Om de anonimiteit en privacy van de ouders te borgen, hebben wij details over de situaties achterwege gelaten. Na twee weken had ik nog altijd geen reactie terug ontvangen op mijn e-mail aan mijn jeugdprofessional. Mijn jeugdprofessional had te weinig inzicht op de situatie en heeft aangegeven zich hier ook op te hebben verkeken. Ik zou het fijn vinden als mijn jeugdprofessional het voortgangsproces beter zou bewaken. In meer dan een jaar tijd is er maar vier of vijf keer contact geweest met mijn jeugdprofessional. Al die keren zocht ik het contact op. Mijn jeugdprofessional werkt niet vanuit de houding: wat heb je van mij als jeugdprofessional nodig?. Hoe kan een jeugdprofessional bijsturen en helpen met mijn hulpvragen als zij geen overzicht heeft op de situatie? Op mijn eigen verzoek is er daarom nu een gezinscoach in beeld gekomen die mij helpt met mijn hulpvragen. Mijn jeugdprofessional regelt nu enkel de financiën. Mijn jeugdprofessional moet nog omschakelen van haar vorige werk naar haar werk als jeugdprofessional. Ze wordt wel harder en staat open om te leren. Mijn advies voor verbetering? Heb meerdere gesprekken en houdt tussentijdse evaluaties. Er moet gekeken worden naar wat er nodig is aan hulp. Ik hoor van mijn jeugdprofessional telkens dat ze het op gaan lossen. De relatie met mijn jeugdprofessional is niet goed en ik neem mijn jeugdprofessional nu ook niet meer serieus. Ik vind het jammer dat het zo veel stress, tijd en geld heeft gekost voor het gezin maar ook voor de gemeente. Dat had niet gehoeven als er naar mijn hulpvragen geluisterd was. Wij hebben er het functieprofiel van de jeugdprofessionals nog eens op nageslagen. Hierin zijn onder andere de volgende taakgebieden opgenomen: - Vraagverheldering - Lichte opvoedondersteuning - Bepalen van de benodigde ondersteuning - Uitvoeren of regelen van ondersteuning - Regievoering - Et cetera. Aan de hand van de gesprekken die de ASDR heeft gevoerd met ouders, kunnen wij stellen dat deze taken niet altijd naar tevredenheid worden uitgevoerd. Naast de ouders die de ASDR heeft gesproken, uiten ook verscheidene zorgaanbieders, psychologen, orthopedagogen, en anderen hun zorgen over de deskundigheid en professionaliteit van de jeugdprofessionals. Jaarverslag Adviesraad Sociaal Domein Roosendaal 2015-2016 blz. 25

De jeugdprofessionals die de ASDR heeft gesproken, geven aan dat zij met hun aanbesteding in het diepe zijn gegooid. Het betrof ten slotte een nieuwe functie waarvan de concrete inhoud zich nog deels moest ontwikkelen. Dit tezamen met de hoge verwachtingen en het sterk toenemend aantal cliënten die de jeugdprofessionals in hun portefeuille hebben, zorgt er voor dat zij kampen met een hoge werken tijdsdruk. Aan preventieve zorg komen zij dan ook nauwelijks toe. De ouders die de ASDR heeft gesproken onderschrijven dit en ook de ambtelijke staf geeft aan dit signaal te hebben ontvangen. Ondanks het feit dat wij meermaals de deskundigheid van de jeugdprofessionals bij de gemeente hebben aangekaart, bemerkt de ASDR nog geen substantiële verbetering. Van de ambtelijke staf verneemt de ASDR dat Spring onder andere de opleiding van de jeugdprofessionals verzorgt en dat de gemeente niet verantwoordelijk is/wil zijn voor de deskundigheid van de jeugdprofessionals. De ASDR is echter van mening dat de gemeente in haar bestuurlijke functie uiteindelijk eindverantwoordelijke is voor de deskundigheid van de jeugdprofessionals die in Roosendaal aangesteld zijn. De ASDR adviseert het college van burgemeester en wethouders dan ook om dit onderwerp hoog op de agenda te plaatsen en om er voor te zorgen dat er ruimte en tijd vrij gemaakt wordt voor kwalitatieve verbetering van de deskkundigheid van de jeugdprofessionals. De ASDR heeft van de ambtelijke staf vernomen dat er een kwaliteitsmedewerker is aangesteld om het functioneren van de jeugdprofessionals te gaan monitoren. Tevens heeft de ASDR vernomen dat er een onderzoek loopt genaamd eenheid binnen eigenheid uitgevoerd door de GGD met als hoofdvraag hoe gaan we de kwaliteit van de verrichtte werkzaamheden van de professionals meten?. De ASDR wil graag antwoord op de volgende vragen: - Als na aanleiding van het onderzoek eenheid binnen eigenheid de kwaliteit van de verrichtte werkzaamheden van de jeugdprofessionals in beeld kan worden gebracht, wat is de gemeente dan concreet van plan om met die kennis te gaan doen? - Op welke specifieke aspecten van het functioneren van de jeugdprofessionals gaat de kwaliteitsmedewerker zich richten? - Welke verbeteringen worden verwacht door het in dienst stellen van deze kwaliteitsmedewerker? - Op welke termijn worden deze verbeteringen verwacht? De ASDR zal met het verstrijken van de termijn een nieuw onderzoek uitvoeren naar de ervaringen van ouders en jongeren die gebruik maken van jeugdzorg. 3. Aantal herzieningen van arrangementen De jeugdprofessionals zijn onder andere verantwoordelijk voor het inschalen van casussen in zorgarrangementen. De meeste jeugdprofessionals bezitten echter geen diagnostische deskundigheid. De ASDR maakt zich zorgen voor de gevolgen indien cliënten foutief in arrangementen worden ingeschaald. De ASDR adviseert het college van burgemeester en wethouders daarom om te registreren hoeveel arrangementen er uitgegeven worden en hoeveel arrangementen er moeten worden herzien. De ASDR verwacht dat dit meegenomen gaat worden in het onderzoek eenheid binnen eigenheid dat uitgevoerd wordt door de GGD. Graag wordt de ASDR op de hoogte gehouden over dit onderzoek. Jaarverslag Adviesraad Sociaal Domein Roosendaal 2015-2016 blz. 26

4. één gezin, één plan & één regisseur De gemeente heeft het voornemen om te streven naar een beleid met als motto één gezin, één plan en één regisseur. Toch is er nog altijd sprake van een apart gezinsplan voor jeugdzorg en WMO. Tevens hebben kinderen in het gezin elk hun eigen gezinsplan. Jeugdprofessionals geven aan hier regelmatig tegenaan te lopen. De ASDR adviseert het college van burgemeester en wethouders om te zorgen voor meer integratie, zodat de zorg voor gezinnen en professionals transparanter wordt en professionals sneller kunnen schakelen. 5. Klacht- en privacy procedure Op de website van de gemeente Roosendaal staat vermeld dat je als burger een klacht in kunt dienen in de volgende gevallen: Bent u niet tevreden over hoe de gemeente u heeft behandeld? Bijvoorbeeld omdat u geen antwoord hebt gekregen op een brief of e-mail? Of omdat een medewerker of bestuurder onbeleefd is geweest? Dan kunt u een klacht indienen. (https://www.roosendaal.nl/klachten-bezwaar-enberoep) Als je een klacht in wilt dienen over een besluit dat de gemeente genomen heeft, oftewel een inhoudelijke klacht, dan ben je genoodzaakt om bezwaar aan te tekenen. Wordt dit bezwaar afgewezen, dan rest enkel nog de mogelijkheid om beroep aan de tekenen bij de rechtbank. Er is, door de negen gemeenten samen, een speciale klachtcommissie aangesteld. De ASDR beveelt het college van burgemeester en wethouders aan om ook de inhoudelijke klachten door deze klachtcommissie te laten behandelen. Dit maakt de klachtenprocedure voor burgers toegankelijker en voorkomt mogelijk lange rechtelijke procedures. Cliënten ontvangen een begeleidend schrijven bij hun gezinsplan met informatie over onder andere de privacy- en klacht/bezwaarprocedure. Hoewel getracht is deze informatie zo duidelijk mogelijk te formuleren, blijft deze informatie voor de burger moeilijk om te lezen. De ouders die de ASDR gesproken heeft, gaven ook aan niet op de hoogte te zijn van waar een klacht ingediend kan worden indien dat nodig zou zijn. Het advies vanuit de ASDR luidt dan ook om jeugdprofessionals deze informatie tijdens het intakegesprek met de cliënt te laten bespreken. Dit zorgt voor transparantie en stelt cliënten in de gelegenheid om vragen te stellen. 6. Registraties Op de website van de Rijksoverheid staat het volgende vermeld: Jeugdhulpaanbieders werken met goed opgeleide en geregistreerde jeugdzorgwerkers en gedragswetenschappers ( ) Dit personeel is ingeschreven in het BIG-register of in het Kwaliteitsregister Jeugd (SKJ). Doorlopende bij- en nascholing is een voorwaarde voor professionals om hun registratie te behouden. Daarnaast moeten jeugdprofessionals zich houden aan een beroepscode. (https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/jeugdhulp/inhoud/kwaliteit-jeugdhulp) Registraties zorgen enerzijds voor kwaliteitsverhoging, anderzijds weten cliënten dat geregistreerde professionals gebonden zijn aan gedragscodes. Door louter geregistreerde professionals of instellingen te contracteren, bewaken de gemeenten de basiskwaliteit. De ambtelijke staf heeft ons medegedeeld dat het Zorg Inkoop Team (ZIT) controleert of zorginstellingen voldoen aan wat er staat beschreven in de jeugdwet. Ambtelijk is ons verzekerd dat Jaarverslag Adviesraad Sociaal Domein Roosendaal 2015-2016 blz. 27

alle jeugdprofessionals van Spring aan de eisen voldoen. De ASDR vraagt zich echter af of ook gecontroleerd wordt of de professionals die begeleiding/behandeling bieden binnen andere organisaties aan deze wettelijke eisen voldoen. De ASDR wil graag antwoord op de volgende vragen: - Wordt er gecontroleerd of de professionals die in dienst zijn van zorginstellingen/ de gemeente voldoen aan de normen van de jeugdwet? - Hoe wordt dit gecontroleerd? 7. Wachttijden Jeugdprofessionals signaleren dat kortdurende behandelingen goed vlot verlopen en er daarom nauwelijks gesproken kan worden over wachttijden. De wachttijden voor woning- en behandelgroepen daarentegen nemen toe. Er verdwijnen steeds meer plekken, als (een) gevolg van bezuinigingen. De jeugdprofessionals en de ASDR maken zich zorgen, aangezien er geen alternatieven (behandelingen) voor in de plaats komen. De ASDR wil graag antwoord op de volgende vraag: - Hoe wil het college van burgemeester en wethouders ervoor gaan zorgen dat ook die cliënten, die in het verleden op een woon- en/of behandelgroep zouden zijn geplaatst en die daar nu niet meer terecht kunnen, de zorg/behandeling ontvangen die zij nodig hebben? Hoogachtend, Namens de Adviesraad Sociaal Domein Roosendaal Drs. L. Langenberg MHA Voorzitter Verantwoording onderzoek Dit advies is gebaseerd op gesprekken met: - beleidsmedewerkers gemeente Roosendaal - medewerkers van de Toegang - medewerkers van Juzt - cliëntenraad Juzt - medewerkers van het ZIT (E-mail correspondentie) - hulpverleners werkzaam in de niet vrij toegankelijke zorg - gesprekken met deelnemers aan de conferentie leren over jeugdhulp - tien ouders - jeugdprofessionals - orthopedagogen en psychologe Jaarverslag Adviesraad Sociaal Domein Roosendaal 2015-2016 blz. 28