ja 1
Marktvisie Macroeconomisch Nu Vorige week Verwachting komende week Hoogste 2014 Speculatie dat de ECB mogelijk op monetaire verruiming overgaat, krijgt de koersen niet in beweging. Laagste 2014 AEX 401,50 404,8 409,0 380,6 USD per EUR 1.369 1,376 1,393 1,349 Olie Brent ($) Front month Elektra (EUR/MWh) Opnieuw zorgen over de olieproductie in Libië. 109,48 107,6 111,4 103,4 Hogere prijzen ondanks het warmere weer. Cal 15, base, NL 43,05 43,00 44,60 41,20 Cal 15, peak, NL 51,15 51,00 55,60 50,80 Gas (EUR/MWh) Een onrustige gasmarkt zorgt voor dalende prijzen. Cal 15 24,30 24,55 26,34 23,30 Day Ahead 18,60 19,42 27,20 18,60 2
Macro-economie Afgelopen week De steeds luider klinkende speculatie dat de ECB in juni over zou gaan op monetaire verruiming, krijgt de koersen niet in beweging. Ten opzichte van een week geleden daalden de koersen met bijna 1%. De AEX noteert vandaag 401.50 punten. Begin deze week bleek dat het aantal in aanbouw genomen woningen in de VS in april met ruim 13 procent is gestegen tot 1,07 miljoen op jaarbasis. Deze stijging was veel sterker dan verwacht. De Universiteit van Michigan maakte echter bekend dat in mei het consumentenvertrouwen in de VS is gedaald, nadat een maand eerder nog het hoogste niveau in 9 maanden werd bereikt. Economen hadden juist verwacht dat het vertrouwen verder zou stijgen. De omzet in Nederlandse winkels die geen voedingsmiddelen verkopen, is in het eerste kwartaal licht gedaald ten opzichte van een jaar eerder. De krimp was wel veel kleiner dan in het voorgaande jaar. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek presteert Nederland relatief goed binnen de afgesproken beleidsthema's van de strategie 'Europa 2020. Met name op het gebied van armoede en sociale uitsluiting, werkgelegenheid, research & development (R&D) en hoger opgeleiden doet ons land het goed. Op het gebied van hernieuwde energie loopt Nederland echter achter op de doelstelling en op andere lidstaten. Vooruitblik Volgens de Duitse centrale bank zal de Duitse economie in het tweede kwartaal minder sterk groeien dan in de eerste 3 maanden van dit jaar. Beleggers blijven voorzichtig en wachten op meer macro-economische cijfers die naar buiten komen. Later in de week krijgen we nog de inkoopmanagersindexen uit de eurozone en huizencijfers uit de VS die mogelijk voor nog wat beweging kunnen zorgen. Aanstaande donderdag stemmen Europeanen voor een nieuw Europees Parlement. President-directeur Benschop van Shell heeft in een interview aangegeven dat het voor Nederland heel interessant kan zijn om een Nederlandse commissaris op een portefeuille als energiezaken te krijgen. 3
Wisselkoers (dollar per euro) Op de valutamarkten is de euro deze week vrijwel in waarde gelijk gebleven ten opzichte van de Amerikaanse dollar en het Britse pond. De gemeenschappelijke Europese munt is de laatste tijd wel aanzienlijk in waarde gedaald sinds de Europese Centrale Bank de mogelijkheid aanhaalde van verdere monetaire versoepeling in de komende maand. De Amerikaanse dollar staat ten opzichte van de Japanse Yen op het laagste niveau sinds begin februari. USD per EUR 1,40 1,39 1,38 1,37 1,36 1,35 1,34 1,33 1,32 EURUSD 1,31 EURGBP 1,30 Wisselkoers GBP per EUR 0,90 0,89 0,88 0,87 0,86 0,85 0,84 0,83 0,82 0,81 0,80 17-Apr 28-Apr 5-May 12-May 19-May 4
Olie, kolen Afgelopen week De prijs voor een vat ruwe olie is ten opzichte van vorige week behoorlijk gestegen door nieuwe zorgen over de olieproductie in Libië. Het zal mogelijk leiden tot druk op de wereldwijde olievoorraden. De kolenprijs beweegt zijwaarts. Onderzoekers van het Britse Global Sustainability Institute waarschuwen dat Europa voor zijn energiebehoefte snel afhankelijker wordt van Noorwegen, Qatar en Rusland. Zonder aanvoer uit het buitenland is Groot-Brittannië over vijf jaar door de eigen voorraden olie, kolen en gas heen, waarschuwen onderzoekers. De Fransen zijn binnen een jaar door de eigen voorraad aan fossiele brandstoffen heen. De onderzoekers adviseren Europese landen om nu echt serieus werk te maken van zonne- en windenergie. USD/BBL 114 112 110 108 106 104 102 100 Brent oil, front month EUR/BBL 83 81 79 77 98 Brent Crude USD/BBL 75 96 Brent Crude EUR/BBL 94 73 17-Apr 28-Apr 5-May 12-May 19-May 5
Vooruitblik Het Internationaal Energie Agentschap stelt zijn verwachting voor 2014 neerwaarts bij en meldt een groei in de vraag naar ruwe olie te voorzien met 100.000 vaten tot 1,3 miljoen vaten olie per dag. Deze aanpassing is niet zo groot dat het prijsschommelingen zal veroorzaken. Uiteraard blijft de situatie in Oekraïne nog steeds op de radar. Gas Korte termijn De korte termijn gasprijzen zijn op weekbasis gedaald. TTF prijzen daalden voornamelijk door de wegvallende vraag in de landen om ons heen. Stromen naar Duitsland en de UK kwamen nagenoeg tot stilstand. Qatar blijft LNG aanvoeren naar de UK en dat zet de prijzen onder druk. Lange termijn Het is relatief rustig in Oekraïne, vandaar dat de prijzen op de curve zijn gedaald. President Poetin is vandaag en morgen op bezoek in China en zal daar proberen een grote gasdeal te sluiten. Er wordt al bijna tien jaar over een deal gesproken, maar het afgelopen half jaar zijn de onderhandelingen in een stroomversnelling gekomen. Het gaat om een contract voor dertig jaar, met een jaarlijkse levering van 38 miljard kubieke meter gas (en mogelijk nog 22 miljard meer). De levering moet in 2018 ingaan, maar voor die tijd moet dan wel een pijpleiding zijn aangelegd. 6
EUR per MWh 26,0 TTF en Zeebrugge gas 25,0 24,0 23,0 22,0 21,0 20,0 19,0 Zeebrugge Cal15 18,0 Cal-15 TTF TTF day-ahead 17,0 17-Apr 28-Apr 5-May 12-May 19-May Vooruitblik De weersomstandigheden zetten de prijzen verder onder druk. Het is deze week 6 of meer graden warmer dan normaal. 7
Elektriciteit Korte termijn (elektra voor morgen en volgende maand) Ondanks het warme weer liggen de prijzen iets hoger. Dit komt vooral omdat er erg weinig wind is. Deze week gaat het iets harder waaien. Lange termijn De prijzen willen niet echt omlaag gaan. Een onrustige gasmarkt en een wat hogere kolenprijs zorgen voor een bodem. We verwachten nog wel dat de prijzen wat gaan dalen, maar dat is dan door een correctie op de fuelspreads. Wanneer dat gebeurt, is moeilijk te voorspellen omdat de markten op dit moment vooral door de onrust in Oekraïne worden gedreven en niet door andere fundamentele zaken. Vorige week is door berichten dat de Eemscentrale van RWE later in bedrijf gaat, het verre eind van de curve gestegen, maar de premie komt nu langzaam weer van de prijs af. In België beweegt de markt weer een volgende dag op een rij omhoog. Het later in bedrijf 8
nemen van de Eemscentrale heeft ook hier grote effecten op de cal15 prijs gehad. EUR/MWh 56 54 52 50 48 46 44 42 40 38 36 34 32 30 Elektriciteit Cal15 DE Base Cal15 BE Base Cal15 NL Peak Cal15 NL Base 17-Apr 28-Apr 5-May 12-May 19-May Vooruitblik We verwachten dat de spotprijzen weer wat dalen. Darkspread en sparkspread We zien dat het niveau van de spark- en de darkspread wat hoger ligt dan de afgelopen tijd. We denken dat dit wel wat gecorrigeerd gaat worden en het niveau iets omlaag zal gaan, maar niet helemaal terug naar een veel lager niveau van eerder. Wanneer deze correctie wordt ingezet, is niet te zeggen. 9
EUR/MWh Dark spread, Spark spread 20 15 10 Darkspread Base Cal15 Sparkspread Peak Cal15 5 0 17-Apr 28-Apr 5-May 12-May 19-May -5 10
Emissies Er blijven teveel certificaten op de markt, de prijs gaat omlaag en beweegt weer langzaam richting de 4,50 EUR/ton. Dit is dichtbij het laagste punt van 4,40 EUR/ton dat de markt eind maart 2014 bereikt heeft. EUR per ton CO 2 7,0 Emissierechten 6,5 6,0 5,5 5,0 4,5 4,0 CO2 Cal14 3,5 3,0 17-Apr 28-Apr 5-May 12-May 19-May 11
Weer Bron: Meteo Consult Klik hier voor de link of ga naar www.weer.nl/nederland/nederland.html als de link niet werkt. 30 Celsius 25 Temperatuurvoorspelling - De Bilt 20 15 10 5 Huidig temperatuurvoorspelling 0 12
Legal Disclaimer De informatie in de Essent Marktinformatie is bedoeld als informatie in algemene zin ten behoeve van professionele partijen en is niet toegespitst op uw persoonlijke situatie. De Essent Marktinformatie geeft een verwachting van de marktontwikkelingen en dient niet beschouwd of gebruikt te worden als een (beleggings)advies of een voorstel of aanbod tot het kopen en/of verhandelen van financiële instrumenten in de zin van de Wet op het financieel toezicht (Wft).. Beslissingen op basis van informatie uit de Essent Marktinformatie zijn uw eigen verantwoordelijkheid en komen voor uw rekening en risico. Essent heeft de grootst mogelijke zorgvuldigheid betracht bij het samenstellen van de Essent Marktinformatie en de daarin vermelde informatie. Niettemin kan Essent niet garanderen dat alle informatie in de Essent Marktinformatie altijd actueel, juist en/of volledig is. Aan de informatie in de Essent Marktinformatie kunnen geen rechten worden ontleend. De informatie in de Essent Marktinformatie kan onderhevig zijn aan wijzigingen. Essent is niet verplicht om u hierover te informeren. Essent is niet verplicht om de hierin opgenomen informatie te actualiseren of te wijzigen. Essent sluit iedere aansprakelijkheid uit voor eventuele schade (direct danwel indirect) die op enigerlei wijze voortvloeit uit de informatie in de Essent Marktinformatie of het gebruik daarvan. Verwijzingen De Essent Marktinformatie kan verwijzen naar door derden verstrekte informatie, al dan niet door middel van hyperlinks. Essent heeft dergelijke informatie niet beoordeeld en geverifieerd op redelijkheid, juistheid, volledigheid of actualiteit. Essent staat niet in voor de inhoud en het functioneren van websites van derden. Essent sluit iedere aansprakelijkheid voor schade ten gevolge van deze verwijzing (-en) uit. Intellectuele eigendomsrechten Essent is exclusief rechthebbende op alle intellectuele eigendomsrechten met betrekking tot de in de Essent Marktinformatie gepresenteerde inhoud, inclusief maar niet beperkt tot alle auteursrechten en merkrechten op alle teksten, logo's, illustraties en foto's, of is gerechtigd tot gebruik door derde rechthebbenden. Niets van de Essent Marktinformatie mag zonder schriftelijke en voorafgaande toestemming van Essent worden gereproduceerd of gebruikt, anders dan het downloaden en het bekijken daarvan op een enkele computer en/of het printen van de benodigde hardcopies ten behoeve van bedrijfsmatig gebruik binnen uw eigen onderneming. Online communicatie Essent garandeert niet dat naar haar gestuurde e-mails of andere elektronische berichten tijdig worden ontvangen en verwerkt. Essent sluit iedere aansprakelijkheid uit voor eventuele schade ten gevolge van het niet of te laat ontvangen ervan. Toepasselijk recht Op deze disclaimer is Nederlands recht van toepassing. De rechtbank te s-hertogenbosch is bij uitsluiting bevoegd te oordelen over eventuele geschillen die in verband met deze disclaimer kunnen ontstaan. 13