Copiers Niches en trends bieden kansen voor office copiermarkt
Colofon Auteur Stef Bais ING Economisch Bureau stef.bais@ing.nl Redactieraad Jurjen Witteveen ING Economisch Bureau jurjen.witteveen@ing.nl Marcel Peek ING Economisch Bureau marcel.peek@ing.nl Maarten Zeij ING Lease maarten.zeij@ing.nl 2
Voorwoord Hechte verbintenis tussen copiers en lease De copiermarkt is nauw verweven met de leasemarkt. Ruim 90% van de copiers wordt immers via een leaseconstructie geplaatst. Deze publicatie is een direct voortvloeisel uit deze hechte verbintenis. ING Lease werkt al jaren nauw samen met aanbieders van copiers die, onder hun eigen naam, lease oplossingen aanbieden. Dit leidt tot flexibiliteit, kostenbeheersing en inperking van risico s bij de gebruikers van copiers. Als gevolg van een afname van het aantal prints en afzet van apparatuur staat de copiermarkt al jaren onder druk. Toch dienen zich nu én in de toekomst ook voldoende kansen aan. Met deze studie laten wij ons licht schijnen op de ontwikkelingen die bepalend zijn voor de copiermarkt. Dit met als doel een beeld te schetsen van de kansen en uitdagingen. Voor onszelf is het een middel om het commerciële beleid en risicobeleid voor de financiering van copiers verder vorm te geven. Door onze ervaringen met u te delen, willen wij graag het strategisch partnerschap tussen ING en de copiermarkt versterken. ING kiest voor een sectorbenadering. Met specialisatie naar type en omvang van te financieren activa willen wij dichtbij partijen in de sector staan. Voor ons heeft dit onderzoek bijgedragen aan een verdere verdieping van onze kennis en extra inzichten opgeleverd om onze dienstverlening zo goed mogelijk aan te kunnen laten sluiten op de wensen van onze klanten. Dit document is een initiatief van ING, maar kon niet worden geschreven zonder de samenwerking met en input van een groot aantal bedrijven uit de sector. Wij danken iedereen die heeft meegewerkt aan interviews, ronde tafel bijeenkomsten of die op andere wijze een bijdrage leverde. Maarten Zeij Assetspecialist ING Lease Stef Bais Econoom ING Economisch Bureau 3
Inhoudsopgave Colofon 2 Voorwoord 3 Inhoudsopgave 4 Samenvatting en conclusie 5 1. Copiermarkt onder druk 6 2. Trends 8 Trend 1: Mobile first en copiers in the cloud 8 Trend 2: Twee-eenheid van duurzaamheid & kostenreductie 9 Trend 3: Het Nieuwe Werken en paperless werken 10 Trend 4: Software en service als onderdeel van het bedrijfsmodel 11 3. Leasing copier 12 Bijlage: Met dank aan 15 Disclamer 17 4
Samenvatting en conclusie Ontwikkeling Krimp Office copiermarkt ( 350 miljoen omzet) onder druk 2011: herstel zichtbaar 2012: krimp Big five sinds lange tijd onveranderd Beperkte marktdynamiek door hoge toetredingsdrempel Samsung nieuwe speler Zwart-wit copiers en kleuren copiers binnen het lagere segment (< 20 prints per minuut) Figuur 1 Afzetontwikkeling office copiermarkt (2007-2012) 45.000 40.000 35.000 30.000 25.000 20.000 15.000 10.000 5.000 0 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Groei Kleuren copiers binnen het hogere segment (>20 prints per minuut) Zwart-wit copiers Kleuren copiers Bron: Infosource Trend Impact Kansen Bedreigingen 1. Mobile first en copiers in the cloud Groot: online opmars zet door Cloud Printing Services & Context-Printing Minder prints 2. Duurzaamheid & kostenreductie Beperkt: Nieuwe printmogelijkheden, zoals Minder prints en afname papiergebruik markt gedomineerd door lasercopiers erasable printing en nanoprinting 3. Het Nieuwe Werken (HNW) Groot: 95% van de kantoororganisaties is Grootschalige digitalisering biedt mogelijk- Minder prints (reductie van 30% tot 50%) bezig met HNW heden, mits bedrijfsmodel is afgestemd 4. Software en service als onderdeel Groot: o.a. als gevolg van internationalisering Digitalisering documenten voor DMS, bedrijfsmodel en groei documentmanagementsystemen aanbieden software solutions op verschillende (DMS) gebieden zoals scan en rotering 5
1. Copiermarkt onder druk Hogere kleurensegment laat wel groei zien De office copiermarkt staat onder stevige druk. Zowel de prijs (-1,5%) als de afzet (-15%) zijn de afgelopen 4 jaar teruggelopen. In 2011 was er herstel zichtbaar, maar dit is in krimpjaar 2012 teniet gedaan. Groei komt voor rekening van de kleuren copiers, die meer en meer terrein winnen op zwart-wit apparatuur. Vooral de afzet binnen het hogere segment (meer dan 20 prints per minuut) heeft de afgelopen jaren een sterke toename laten zien. Consolidatie in krimpende markt Als gevolg van de teruglopende afzet en prijs is de omzet van de office copiermarkt tussen 2008 en 2012 met ruim 16% teruggelopen tot circa 355 miljoen euro (figuur 2). De afgelopen jaren is de positie van de marktleiders verstevigd en vertegenwoordigen de grote vijf (Canon, Ricoh, Xerox, Kyocera en Konica Minolta) circa 85% van de markt, terwijl dit in 2008 nog ruim 65% was (zie tabel 1). De beperkte dynamiek in de markt hangt samen met de hoge toetredingsdrempel, als gevolg van de grote investering die nodig is om de markt te betreden. Daarnaast hebben de lange-termijn contracten een remmende werking op de marktontwikkeling. Doordat klanten meer flexibiliteit wensen (in de vorm van bijvoorbeeld onbepaalde tijd contracten) kan deze situatie in de toekomst veranderen. Figuur 2 Omzet in Nederlandse office copiermarkt (2008-2012)* 400 15% 350 10% 300 5% 250 0% 200-5% 150-10% 100-15% 50-20% 0-25% 2008 2009 2010 2011 2012* Omzet in miljoenen (linker as) _ Omzetontwikkeling (rechter as, %, j.o.j.) * Raming ING Economisch Bureau Bron: Inschatting Infosource Tabel 1 Marktaandeel in office copiermarkt (2008-2012) 2008 2009 2010 2011 2012 Merk Aantal Aandeel Aantal Aandeel Aantal Aandeel Aantal Aandeel Aantal Aandeel Ranking CANON 9.653 15,8% 8.311 15,6% 8.640 16,5% 11.694 20,6% 12.145 23,3% 1 RICOH 13.771 22,5% 12.062 22,6% 11.069 21,1% 13.619 24,0% 12.059 23,1% 2 XEROX 8.434 13,8% 7.954 14,9% 6.613 12,6% 7.630 13,4% 8.838 16,9% 3 KYOCERA 5.506 9,0% 4.595 8,6% 5.690 10,8% 6.813 12,0% 5.537 10,6% 4 KONICA MINOLTA 2.354 3,8% 2.251 4,2% 4.198 8,0% 4.804 8,5% 5.305 10,2% 5 61.146 100% 53.320 100% 52.514 100% 56.820 100% 52.184 100% 6
Daling zwart-wit zet door De dalende afzet in de office copiermarkt is te wijten aan de sterke krimp binnen de zwartwit markt (-53% tussen 2008 en 2012). De vraag loopt binnen alle segmenten terug, maar is in de deelmarkt met minder dan 20 prints per minuut (ppm) het sterkst (-94%). Ondanks dat in de kleurenmarkt de lagere segmenten ook zijn gekrompen, is het kleurensegment als geheel sterk gegroeid (+35%) doordat de afzet van copiers met meer dan 20 ppm een zeer sterke groei heeft laten zien (tabel 2). Naar verwachting zet deze trend ook de komende jaren door: meer kleur en meer copiers met een hoge ppm. Nieuwe speler in opkomst Hoewel het nog nauwelijks zichtbaar is in de markt, zal de komende jaren in ieder geval één nieuwe speler van zich laten horen: Samsung. Het bedrijf heeft voldoende kapitaal om tot de markt toe te treden en een marktpositie te verwerven. Bovendien kan het de vruchten plukken van de synergie tussen verschillende productgroepen. Zo bestaan er bijvoorbeeld veel overeenkomsten tussen printers en copiers. Hoewel het afwachten is hoeveel impact Samsung op de copiermarkt zal hebben, zijn de verwachtingen hoog. Bij eerdere toetredingen tot andere markten, groeide het bedrijf uit van marktchallenger tot marktleider. Tabel 2 Marktaandeel in office copiermarkt (2007-2012) per segment 2008 2012 Segment Aantal Aandeel Aantal Aandeel 2008-2012 Zwart-wit 1: 0-19 10.709 17,5% 597 1,1% -94,4% Zwart-wit 2: 20-39 15.068 24,6% 12.083 23,2% -19,8% Zwart-wit 3: 40-59 7.617 12,5% 3.270 6,3% -57,1% Zwart-wit 4: 60-89 1.181 1,9% 438 0,8% -62,9% Zwart-wit 5: 90+ 3 0,0% 8 0,0% 34.578 16.396-52,6% Kleur 1: 0-9 568 0,9% 3 0,0% -99,5% Kleur 2: 10-19 1.900 3,1% 65 0,1% -96,6% Kleur 3: 20-29 11.449 18,7% 12.748 24,4% 11,3% Kleur 4: 30-49 11.449 18,7% 20.830 39,9% 81,9% Kleur 5: 50+ 1.202 2,0% 2.142 4,1% 78,2% 26.568 35.788 34,7% Totaal 61.146 100,0% 52.184-14,7% Bron: Infosource 7
2. Trends Trend 1: Mobile first en copiers in the cloud Online, altijd en overal. Dit is de trend die zich de afgelopen jaren aftekende en duidelijk is terug te zien in het gebruik van mobiele apparatuur met internetfaciliteiten. Dit heeft grote gevolgen voor de copiermarkt. Internet op mobiele telefoon in 3 jaar verdubbeld Sinds 2012 is het aantal mensen dat in Nederland met een laptop internettoegang heeft het aantal mensen met een desktop met internet voorbij gestreefd. De opmars van internet via mobiele telefoon is nog opvallender. Meer dan 50% van de mensen heeft inmiddels internet via de mobiele telefoon, een ruime verdubbeling in minder dan drie jaar tijd (zie figuur 3). De opkomst van mobiel internet (via smartphone, tablet of laptop) zet naar verwachting door, met grote gevolgen voor de zakelijke en de particuliere markt. Dit wordt versterkt doordat informatie steeds vaker via de cloud beschikbaar is. Figuur 3 Beschikbare Internetfaciliteiten als % van alle inwoners Nederland Cloud Printing nog niet op hoogtepunt Ook voor de copiermarkt heeft de mobile revolution grote gevolgen. Zo is Cloud Printing Services (CPS) geïntroduceerd, dat printen op elk tijdstip en locatie mogelijk maakt. Het is niet duidelijk wat het exacte effect is geweest op het printgedrag maar aannemelijk is dat er vaker wordt geprint aangezien er ook op plaatsen en tijden geprint kan worden, waar en wanneer dat voorheen niet mogelijk was. Naar verwachting zal de CPS-trend de komende jaren doorzetten en tot verdere ontwikkeling komen. Ook doordat mobiele internettoegang het hoogtepunt nog niet heeft bereikt. Context-Printing Als gevolg van het mobiele gebruik zijn aanbieders van copiers veel beter in staat maatwerk te leveren aan de gebruiker. Het aanbod kan immers beter aangepast worden aan de locatie, status, voorkeur en het toestel. Afhankelijk van de locatie (in de buurt of juist ver weg van een copier) en het toestel (smartphone of tablet) kunnen bijvoorbeeld verschillende printopties worden aangeboden. 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Mobile vooral bedreiging voor copiermarkt Ondanks de vele Mobiele mogelijkheden, telefoon heeft het toenemende gebruik van mobiele apparatuur, zoals tablets en Laptop e-readers, vooral een negatief effect op de copiermarkt. Doordat er als gevolg minder PC/ wordt Desktop geprint, komt de copiermarkt verder onder druk te staan. Door in te zetten op CPS kan dit negatieve effect beperkt worden. De Mobile Printing App van Canon is een goed voorbeeld hoe ingespeeld kan worden op de mobiele groei. PC/ Desktop Laptop Mobiele telefoon Bron: CBS 8
2. Trends Trend 2: Twee-eenheid van duurzaamheid & kostenreductie Hoewel duurzaamheid in het verleden nog als hype gezien werd, vormt het nu én in de toekomst een belangrijk thema voor consument en producent. Dit is goed voor het milieu en kan bovendien, zeker in het licht van oplopende grondstofprijzen, bijdragen aan kostenbesparing. De twee-eenheid van duurzaamheid en kostenreductie zal in de toekomst zorgen voor (nog) meer vraag naar energiezuinige auto s, machines, installaties en apparaten. Beperkte impact van erasable printing ondanks potentie De duurzame trend heeft ook een impact op de copiermarkt. Niet alleen wordt er minder en vaker dubbelzijdig geprint maar ook zijn er initiatieven die de traditionele copiermethodiek ingrijpend veranderen. Een belangrijke technologische ontwikkeling binnen deze context vormt uitwisbaar-printen of erasable printing, dat het mogelijk maakt de gedrukte inkt te wissen en het gebruikte papier opnieuw te bedrukken. Aangezien veel documenten slechts één keer worden gelezen kan uitwisbaar-printen een grote impact hebben op de markt. Organisaties die met deze techniek werken, brengen het papiergebruik met maar liefst 40% terug (Gartner).Ook andere initiatieven zoals nanoprinting, waarbij kleinere druppels inkt op het papier worden gedrukt, kunnen bijdragen aan verduurzaming en kostenreductie. Kansen voor marketing van duurzame copiers De toekomst biedt grote kansen voor bedrijven om zich te onderscheiden met het emissieprofiel. Professionele marketing is hierbij het sleutelwoord. Gezien de potentiële besparing en verduurzaming van het copiergebruik en de toenemende vraag naar duurzame producten en diensten, liggen er grote kansen voor organisaties die hierop inzetten. Positionering als meest of zeer duurzame copierleverancier kan daardoor een groeistimulans betekenen. Ondanks deze voordelen, heerst er binnen de copiermarkt scepsis over deze nieuwe vormen van inktprint. De voorkeur wordt vooralsnog gegeven aan copiers die gebruikmaken van lasertechniek. Op belangrijke criteria, als prijs, snelheid en kwaliteit (vooral t.a.v. het behoud) wordt er met behulp van lasertechniek beter gepresteerd. Om nieuwe inktprinttechnieken uit te rollen is er bovendien veel geld nodig dat, als gevolg van onder druk staande marges, niet beschikbaar is. Ondanks de potentie van erasable printing en nanoprinting zal door kapitaalgebrek en de beperkte marktdynamiek (zie deel 1) deze techniek tot 2020 waarschijnlijk slechts op beperkte schaal uitgerold worden. 9
2. Trends Trend 3: Het Nieuwe Werken en paperless werken Het Nieuwe Werken (HNW), een concept waarbij tijd- en plaatsonafhankelijk werken centraal staan, is een gevestigd begrip geworden bij de overheid en het bedrijfsleven. Voor werkgevers vormt HNW een middel om kosten te reduceren. Voor de copiermarkt zal deze trend grote gevolgen hebben voor het verdienmodel. HNW leidt tot 30 tot 50% minder prints Het invoeren van HNW heeft in kantoororganisaties geleid tot een reductie van 30% tot 50% minder prints, waarbij het aantal copiers in sommige gevallen aanzienlijk is teruggebracht. De impact van HNW hangt onder meer met de volgende aspecten samen: digitale beschikbaarheid van informatie die voor werkzaamheden nodig is; aanwezigheid van ICT (zoals remote access/ mobiele apparatuur) die HNW mogelijk maken; aantal dagen dat op kantoor wordt gewerkt Kansen met ander verdienmodel Naast bedreigingen biedt HNW ook kansen voor de copiermarkt. Als gevolg van HNW wordt er binnen kantoororganisatie namelijk steeds meer gedigitaliseerd, van het archief tot poststukken. Multifunctionele copiers zijn hierbij onmisbaar. Om te profiteren van deze ontwikkeling moeten copierleveranciers waarschijnlijk wel hun voorwaarden wijzigen. In de huidige omstandigheden wordt er door de klant immers veelal enkel betaald voor het aantal prints en niet voor het gebruik van scanapparatuur. Potentiële impact HNW zeer groot HNW richt zich op kantoorwerk dat niet gebonden is aan één specifieke werkplek. Het heeft dus geen betrekking op beroepsgroepen als bouwvakkers, tandartsen of locatiegebonden kantoorwerk. In principe kan HNW impact hebben op alle kantoorbanen in Nederland, dat er circa 2,3 miljoen zijn. Uit eerder onderzoek van ING Economisch Bureau blijkt dat ruim 95% van alle kantoororganisaties bezig is met Het Nieuwe Werken. De impact kan dus zeer omvangrijk zijn (voor meer informatie zie: ING, Het Nieuwe Werken neemt kantoororganisaties op de schop (2011). Wat is HNW? Binnen het kader van HNW wordt kantoorwerk op een fundamenteel andere manier georganiseerd. Werknemers kunnen volgens het HNW principe altijd en overal (samen)werken. Hierbij staat het resultaat en niet het aantal gewerkte uren van de werknemer centraal. Hoewel er geen eenduidige definitie van HNW voorhanden is, is de meest gangbare en ladingdekkende definitie: tijd- en plaatsonafhankelijk werken. 10
2. Trends Trend 4: Software en service als onderdeel van het bedrijfsmodel Dienstenniveau onderscheidt de copier Klanten willen werk zoveel mogelijk uitbesteden, het liefst bij zo min mogelijk leveranciers. Hierdoor wordt binnen de copiermarkt, net als in andere sectoren, het leveren van aanvullende diensten steeds belangrijker. Klanten willen bovendien een leverancier die meedenkt over complexe, specialistische vraagstukken en anticipeert op de snelle ontwikkelingen in de markt en de behoefte van de gebruiker. Een aantal belangrijke trends is hiervoor besproken, maar nu én in de toekomst dienen zich meer ontwikkelingen aan die voor de markt relevant zijn. De kwaliteit van de aangeboden diensten zal uiteindelijk het onderscheidend vermogen binnen de copiermarkt bepalen. Software solutions Mede als gevolg van de toenemende mondialisering worden software solutions steeds belangrijker binnen de copiermarkt. Bedrijven opereren steeds vaker internationaal en hebben hierdoor complexere software oplossingen nodig op verschillende terreinen, zoals: scan, archivering en rotering (zoals het achtereenvolgend toesturen aan verschillende ontvangers). De software wordt zowel bij grotere bedrijven als het MKB bovendien steeds vaker via het netwerk geïnstalleerd, waardoor er voor copiers schaalvoordelen zijn te behalen. It s all about the MIF Hoewel software en service een steeds groter onderdeel van de bedrijfsvoering van copiers is, blijft hardware bepalend voor de marktpositie. Het aantal MIF (machines in the field) bepaalt immers de verkoop van softwarepakketen en diensten, zoals advies, onderhoud en reparatie. Documentmanagementsysteem stimuleert copiermarkt De opkomst van Documentmanagementsystemen is van belang voor de copiermarkt. De komende jaren zijn op dit terrein uitbreidingen te verwachten. In een Documentmanagementsysteem (DMS) worden documenten opgeslagen die, aan de hand van kenmerken als documentnaam, auteur en status, snel terug te vinden zijn. Het is hierdoor ook gemakkelijker documenten te indexeren, beveiligen en te routen. Copiers spelen een cruciale rol om DMS in te voeren aangezien documenten eerst vooraf gedigitaliseerd moeten worden. Aanbieders van copiers kunnen bovendien een leidende en adviserende rol spelen bij de inrichting van een DMS. 11
3. Leasing copier De copiermarkt is nauw verweven met de leasemarkt. Ruim 90% van de copiers wordt via een leaseconstructie geplaatst. Vorig jaar ging er maar liefst 340 miljoen euro om in deze leasemarkt. Wat is leasing? Leasing is een vorm van financiële dienstverlening waarbij de leasemaatschappij (lessor) bedrijfsmiddelen gedurende een periode tegen een vaste vergoeding ter beschikking stelt aan de klant (lessee). Lease geeft de mogelijkheid bedrijfsmiddelen in te zetten zonder dat de investering de eigen financiële middelen aantast. Binnen dit kader zijn verschillende leasevormen mogelijk, elk met een eigen karakter. Object en looptijd centraal In principe is bijna elk object te leasen, zolang met het bedrijfsmiddel voor een langere periode inkomsten worden gegenereerd, of kosten worden bespaard. De toename van inkomsten of de kostenbesparingen bieden de onderneming (extra) financiële ruimte die gebruikt kan worden om de leasekosten geheel of gedeeltelijk te betalen. Gezien de tijdelijke toepassingswaarde van verbruiksgoederen, zoals papier en inkt, komen deze producten niet in aanmerking voor lease. Producten die op een duurzame manier een bijdrage kunnen leveren aan het bedrijfsresultaat, zoals een copier, zijn wel geschikt voor een lease oplossing. De looptijd van de leaseovereenkomst is maximaal gelijk aan de economische levensduur van het object. Dit is de periode waarin een machine veroudert en aan vervanging toe is. Zo wordt voorkomen dat er nog termijnen betaald moeten worden wanneer het object vanuit een bedrijfseconomisch perspectief vervangen zou moeten worden. Figuur 4 Ontwikkeling leasemarkt* en economie, per jaar (%, j.o.j.), 2004-2011 40% 30% 20% 10% 0% -10% -20% -30% -40% 2004 2005 2006 _ Ontwikkeling lease markt _ Ontwikkeling leasemarkt (copiers) _ BBP (rechter as) * Exclusief personenauto s en bestelwagens Bron: NVL en ING Economisch Bureau 2007 2008 2009 2010 2011 8% 6% 4% 2% 0% -2% -4% -6% -8% Volatiele leasemarkt onder druk De copiers leasemarkt beweegt mee met de volatiele copiermarkt en is de laatste jaren flink onder druk komen te staan (figuur 4). De definitieve leasecijfers voor 2012 zijn nog niet bekend, maar aangezien de copiermarkt is gekrompen wordt ook een krimp op de leasemarkt verwacht. 12
Financial en Operational Lease Lease kent twee basisvormen: Financial Lease en Operational Lease. Het grote verschil tussen Operational en Financial Lease is dat bij de laatste vorm de klant economisch risico loopt. De positie van de klant is bij Financial Lease, wat het risico van de investering betreft, vergelijkbaar met andere bancaire financieringsvormen. Bij Operational Lease liggen de economische risico s bij de leasemaatschappij Veel flexibiliteit geboden door Operational Lease De copiermarkt is, samen met de automotive markt, de meest volwassen leasemarkt van Nederland. Aanbieders van copiers bieden zelf, onder eigen naam, leaseoplossingen aan. Ze werken daartoe als vendor samen met grote financiële instellingen zoals ING Lease. Het feit dat 90% van de copiers wordt afgezet met behulp van een (operationele) leaseconstructie toont de meerwaarde van lease binnen de copiermarkt. Daarnaast blijkt hieruit dat afnemers de apparatuur niet in eigendom willen hebben en geen risico willen lopen bij eventuele waardevermindering. Het creëert bovendien de nodige flexibiliteit aangezien de gebruiker na afloop van het leasecontract eventueel verouderde apparatuur kan teruggeven (wanneer er een koopoptie is overeengekomen kan het ook gekocht worden). Uit de praktijk blijkt dat weinig leasecontracten de volledige looptijd doorlopen. Door de komst van nieuwe toepassingen en door de wijziging in het gebruik van copiers, wordt het contract binnen de copiermarkt veelal opengebroken om een nieuwe overeenkomst te sluiten. Dit toont de behoefte van de gebruiker om met de nieuwste technieken en methodes te kunnen werken. Lease voordelen voor de klant Leencapaciteit minder aangetast Geld blijft beschikbaar Vaste termijnen, budgetteren eenvoudiger Termijnbetaling tijdens levensduur Bij waardedaling geen risico Flexibilteit In vergelijking met een lening wordt de leencapaciteit bij leasing doorgaans minder aangetast. Dit komt doordat over het algemeen alleen het object waarop de leaseovereenkomst betrekking heeft, tot zekerheid dient. Aangezien het object voor 100% gefinancierd kan worden blijft geld, dat aanwezig is binnen de onderneming, inzetbaar voor andere activiteiten. Bij alternatieve financieringsinstrumenten is dit veelal niet mogelijk. Meestal zijn de termijnen bij het ingaan van het leasecontract vastgesteld. Wijzigingen van de rentestand of het waardeverloop van het object hebben daarna geen invloed meer op de hoogte van de termijnen. Dit maakt het calculeren en budgetteren voor de onderneming eenvoudiger. De looptijd van het leasecontract loopt in de pas met de economische levensduur. Daardoor wordt voorkomen dat er financieringsverplichtingen openstaan, terwijl het object aan vervanging toe is. Bij Operational Lease blijft de leasemaatschappij eigenaar van het object. De klant profiteert hierdoor niet van eventuele waardevermeerdering en loopt geen risico bij een waardedaling. Dit is wel het geval wanneer aan de klant een koopoptie is verleend, wat vaak voorkomt. Nieuwste technologie beschikbaar door upgrade van het leasecontract en all-in facturatie. Daarnaast bieden leaseovereenkomsten betaling mogelijk naar rato van gebruik. 13
Op welke risico s let een leasemaatschappij? Wanneer een leasemaatschappij een leaseovereenkomst aangaat, stelt deze zich bloot aan een aantal risico s. Voorafgaand aan de leaseovereenkomst zal daarom een afweging worden gemaakt tussen de verschillende risico s, die zijn onder te verdelen in transactierisico s en objectrisico s. Transactierisico s bij Financial en Operational Lease Kredietrisico Het risico dat de klant niet meer in staat is de leasetermijnen te betalen. Verkooprisico Prestatierisico Gebruiksrisico Restwaarderisico Het risico dat er weinig of geen gegadigden voor het object te vinden zijn. Wanneer de leasemaatschappij een object terugkrijgt, zal dat immers verkocht of opnieuw geleased moeten worden. De kans dat de leverancier zijn verplichtingen tegenover de klant niet nakomt. Wanneer de leverancier een koopovereenkomst sluit met de klant is er de verplichting een goed werkend object te leveren. In het geval dat de leverancier deze afspraak niet nakomt, kan dit gevolgen hebben voor het leasecontract dat de lessor met de lessee heeft gesloten. Heeft betrekking op de manier waarop de klant het object gebruikt. Zo kan de leasemaatschappij schade lijden doordat het object op een onjuiste manier wordt ingezet of doordat het object intensiever wordt gebruikt dan overeengekomen. Wanneer de leasemaatschappij een Operational Leasecontract is aangegaan, zal moeten blijken of de marktwaarde van het object overeenstemt met de verwachte restwaarde. Bij Operational Lease loopt de lessor het risico dat het object minder opbrengt dan de verwachte restwaarde. 14
Bijlage Met dank aan Mildo Meijer Frank Borst Hans Vloemans Leo Starrenburg Richard Weijers Theo Hek Peter-Jan Bentein Director Marketing IT-division Benelux Samsung Electronics Sales en marketing director Samsung Electronics Vice president Director Finance Ricoh Netherlands Product manager ING Project Manager ING Commercieel Directeur Canon Business Center Zwolle Algemeen secretaris van Nederlandse Vereniging van Leasemaatschappijen 15
16
Disclaimer De informatie in dit rapport geeft de persoonlijke mening weer van de analist(en) en geen enkel deel van de beloning van de analist(en) was, is, of zal direct of indirect gerelateerd zijn aan het opnemen van specifieke aanbevelingen of meningen in dit rapport. De analisten die aan deze publicatie hebben bijgedragen voldoen allen aan de vereisten zoals gesteld door hun nationale toezichthouders aan de uitoefening van hun vak. Deze publicatie is opgesteld namens ING Bank N.V., gevestigd te Amsterdam en slechts bedoeld ter informatie van haar cliënten. ING Bank N.V. is onderdeel van ING Groep N.V. Deze publicatie is geen beleggingsaanbeveling noch een aanbieding of uitnodiging tot koop of verkoop van enig financieel instrument. ING Bank N.V. betrekt haar informatie van betrouwbaar geachte bronnen en heeft alle mogelijk zorg betracht om er voor te zorgen dat ten tijde van de publicatie de informatie waarop zij haar visie in dit rapport heeft gebaseerd niet onjuist of misleidend is. ING Bank N.V. geeft geen garantie dat de door haar gebruikte informatie accuraat of compleet is. De informatie in dit rapport kan gewijzigd worden zonder enige vorm van aankondiging. ING Bank N.V. noch één of meer van haar directeuren of werknemers aanvaardt enige aansprakelijkheid voor enig direct of indirect verlies of schade voortkomend uit het gebruik van (de inhoud van) deze publicatie alsmede voor druk- en zetfouten in deze publicatie. Auteursrecht en rechten ter bescherming van gegevensbestanden zijn van toepassing op deze publicatie. Overneming van gegevens uit deze publicatie is toegestaan, mits de bron wordt vermeld. In Nederland is ING Bank N.V. geregistreerd bij en staat onder toezicht van De Nederlandsche Bank en de Autoriteit Financiële Markten. De tekst is afgesloten op 7 maart 2013. 17