1 HAM-NIEUWS Info van de VERON afdeling A01 Alkmaar. JAARGANG 30: april 2008
2 AFDELING A01 Bestuur: Voorzitter: Fred van Welij PD0NQD 072-5625917 voorzitter@veronalkmaar.nl Secretaris Carel Frumau PA3HIE 072-5091895 secretaris@veronalkmaar.nl 2e Secr. Ruud Vogel PA3EQC 072-5120730 secretaris2e@veronalkmaar.nl Penningm: Henk van Stigt PA0PQ 072-5052337 penningmeester@veronalkmaar.nl Lid: Wim Visser PD0WDV 072-5713423 pd0wdv@amsat.org Lid: Cees Jan Keessen PA3GYG 072-5090880 pa3gyg@amsat.org Financiën afdeling: giro 2813417 t.n.v. VERON afdeling Alkmaar QSL manager: Frits Snelling Berg, PD0FSB, tel: 06-22328322 Grensstraat 1, 1815 VX Alkmaar. pd0fsb@veron.nl Materiaal beheerder: Henk van Stigt, PA0PQ, tel: 072-5052337 Hoogeweg 7A, 1901 MP Bakkum Redactie HAM nieuws: redactie@veronalkmaar.nl First operator PI4ALK: pa3eeq@amsat.org Homepage afdeling Alkmaar: www.veronalkmaar.nl Lighthouse Award/contesten: www.dutchlighthouseaward.nl Bijeenkomsten in principe op de 2e vrijdag van de maand (maanden juli en augustus geen bijeenkomst). Let op HAM nieuws en Electron voor eventuele wijzigingen of kijk op de homepage van de afdeling. Overname van artikelen en/of schema's is met bronvermelding toegestaan.
3 UITNODIGING VOOR DE BIJEENKOMST OP VRIJDAG 11 APRIL 2008 IN DE KANTINE VAN KO HARTOG ELECTROTECHNIEK DE OUDE WERF 18 1851 PW HEILOO AANVANG 20.00 UUR. BESPREKING VR VOORSTELLEN PAUZE GRIMETON RADIOSTATION, FILM EN FOTO S door Carel Frumeau
4 HAMRADIO DELUXE Lex Peters, PE1CVJ tijdens zijn lezing over HamRadio Deluxe in maart 2008
5 HamRadio Deluxe op afstand bedienen Als je HamRadio Deluxe gebruikt en je de radio bedient doormiddel van een CAT kabel, is het ook mogelijk en wel eens leuk om je radio op afstand te bedienen met bv. een laptop. Ik heb dat als volgt gedaan. Je moet dan ook HamRadio Deluxe op de laptop installeren en een nieuwe verbinding maken door bij de COM poort remote in te vullen en het juiste IP adres en poort (7805) Op je PC waar je radio aan hangt moet je in tools-programs-remoteserver op install drukken om het server deel te installeren
Daarna in de file HRDremoteSVR.cfg bereikbaar via de knop config van HamRadio Deluxe een username en password invullen. Die file ziet er als volgt uit. Ham Radio Deluxe Remote Access Server ------------------------------------- Copright (c) 2005 by Simon Brown, HB9DRV. Note: this only runs on Windows NT/2K/XP. It does not run on Windows 95/98/ME/SE. This file defines the configuration of the Remote Access Server. The format of each entry is TOKEN = VALUE. Supported tokens ---------------- COM PORT USER1 to USER20 WELCOME A comma-separated list of COM ports that are returned. If not defined then the server returns a list of all COM ports available on the computer. COM = COM1,COM2,COM3,COM4 COM = COM1 The TCP/IP port on which the server listens for connections. If not defined then the default value of 7805 is used. Select any port number you want which is not in use by other programs. PORT = 7805 Username/passwords, these are case-insensitive. Spaces are removed from the beginning and end of the username and password. The format is USERx = username,password,options where options is a list of case-insensitive tokens seperated by spaces (not commas). The supported options are: NO_MACROS NO_TX RESTART For example: USER1 = Simon,SnowTime,no_tx no_macros Disables the TX and TUNE buttons and all Macros on the user's instance of HRD. (The user could enable TX via a Macro or CAT Command.) RESTART allows the user to restart the service, usually reserve this for only for yourself and friends you trust! USER1 = username,paswoord USER2 = Peter,Uberwald USER20 = Donald,California,no_macros no_tx Optional welcome text, displayed on the remote user's computer. Note that \n is replaced with a newline. Enter up to 511 characters on a single line. 6
Remove this line if you do not want a welcome message. WELCOME = WELKOM OP DE HAMRADIO DELUXE (Remote Access) SERVER van PA0JAD Alkmaar Holland JO22JP.\n\n HOUD ALLES HEEL SVP! EN DENK AAN DE MACHTIGINGS VOORWAARDEN Na het drukken van connect op je laptop komt, na een welkomstschermpje, het volgende scherm. 7 Bij IP adres het gewenste ip adres invullen (van de desktop) evenals een username en password. Dit is hetzelfde username en password die je hebt ingevuld in de file HRDremoteSVR.cfg bereikbaar via de knop config van HamRadio Deluxe, anders werkt het niet. Vervolgens op connect drukken en als er een vinkje bij OK staat ook die aan klikken Na het drukken van connect op je laptop komt, na een welkomstschermpje, het volgende scherm. HamRadio Deluxe en audio HamRadio Deluxe voorziet niet in een link voor de geluidsoverdracht. Voor het maken van een VOIP verbinding in samenwerking met HamRadio Deluxe gebruik ik de volgende freeware programmaatjes voor de geluidsoverdracht IP-sound kan je downloaden van: http://www.dxzone.com/cgi-bin/dir/jump2.cgi?id=12681 Je kan een Client aanmaken door in het zwarte vierkant met de rechtermuis te klikken.
Vervolgens IP adres invullen en de gewenste client naam 8 IP-sound werkt niet met externe IP adressen, daarvoor heb je een tweede programma nodig om gratis gebruik te maken van een externe server n.l. Hamachi. Hamachi Eerst het freeware programma HamachiSetup-1.0.2.5-nl.exe downloaden en daarna account aanmaken. Let op er staan ook versies tussen die je moet betalen. https://secure.logmein.com/products/hamachi/vpn.asp?lang=nl Op de website moet je eerst de registratie invullen als je op de knop downloaden hebt gedrukt. Daarna het programma installeren en daarna wijst het aanmaken van een account zichzelf. In IP-Sound kan je Hamachi automatisch laten starten door de regel autostart Applicatie in te vullen. Als je dat op de laptop en de desktop zo installeert, heb je maar twee programma s op te starten voor een dergelijke verbinding. Als je al eerder Hamachi hebt gebruikt kun je tegen oude accounts aanlopen waardoor je mogelijk geen verbinding kan maken. Al het oude wissen, ook in het register, kan problemen voorkomen. Als je het extern gaat gebruiken moet je wel een ADSL verbinding hebben met voldoende bandbreedte. Ik heb zelf een 8Mb verbinding. Op een1,5 Mb verbinding werkt het niet allemaal tegelijk. Bij mij werkt het al weer een paar weken tot volle tevredenheid. Succes met het koppelen van Hamradio de Luxe. Jan Dekker, PA0JAD
9 PI4ALK en WANL Sinds januari 2008 doen we mee als PI4ALK in de WANL contest. Dit is de locatorcontest, vroeger bekend als de regiocontest van de VRZA. Er wordt gewerkt door hetzelfde team dat ook de velddagen activeert als PI4ALK/P. De QTH van PD0FSB wordt misbruikt als shack en er wordt gewerkt op 2 mr, 70 cm en 23 cm allmode. Iedere 2 e dinsdag van de maand worden er contacten gemaakt met stations op frequenties van 6 meter tot 23 cm. De animo voor deze contest valt dit jaar wel tegen in vergelijking tot andere jaren. Toch is het leuk om op de 2 e dinsdag van de maand met het contestteam contacten te maken op diverse VHF/UHF/SHF frequenties. Tevens zijn er activity contests van andere landen op deze frequenties, dus er is genoeg te werken. Hoe we er voor staan in de contestscore weten we nog niet omdat de score wat verlaat is ingestuurd, maar het is wel erg gezellig om zo één keer in de maand met vrienden wat te contesten. Namens PI4ALK, Frits Snelling Berg, PD0FSB QSL QST afd. Alkmaar, er is QSL voor: NL-9945 PA0 JAD, -PQ, -RYS, -STN,- TVS, -ZAN PA1MP, -RQR, -VW PA2ABC,-JS, -JZ,-PF PA3CLS, -CVY, -CYE, -EEQ, -FPA,-FVQ, -GBY,-GFX, -GG, -GRE,-GYG PA5JD,-X PD0HZS, -JFX, -NQD, -OTE, -STP, -WDV PD1AJT,- MOH PD3SPY PD5LWE PD9SW PE0JXA, -PJW PE1GYH, -REA,-RZW PH0V PH1CP PH7PCF,- X PA6LH PI4ALK
10 PHILIPS In de maarteditie van HAM-nieuws zag ik in een artikel over de Philips radiofabriek een mooie foto van een oude luidspreker. Zelf heb ik tijdens een tentoonstelling van de NVHR een dergelijke luidspreker, met daarnaast een fraaie microfoon, gefotografeerd met de volgende tekst: "Ter herinnering aan de eerste ontvangst Philips-kortegolf telefonie Holland - Indië 11-12 maart 1927." Dat zo'n evenement vorig jaar ongemerkt voorbij is gegaan hier in Nederland... Age de Jong, PA0XAW EEN EENVOUDIGE ZENDER Het hier beschreven laagvermogen QRP-zendertje werd gebruikt om de toespraken en andere evenementen hoorbaar te maken, tijdens het 20 jarig jubileum van de NVHR in 1997. Het is een variant op de in januari 1957 in Radio Bulletin beschreven UN49. In dit toestel worden de ECL80 voor de oscillator en eindbuffer toegepast en een EF86 als modulator versterker. Het triodedeel waarin de moderne Duitse 402 spoel wordt gebruikt werkt als Clapp oscillator. Een Clapp oscillator is altijd te herkennen aan een Colpitts schakeling waarbij in serie met de spoel een condensator is opgenomen. In deze schakeling is het een micacondensator van 250 pf. De gebruikte 402 spoel meet 160 ųh (instelbaar met ferrietkern ) en met de bekende formule van Thomson wordt dat een golflengte van 377 meter. Om bepaalde berekeningen snel uit het hoofd op te lossen, kan het handig zijn om pi te vervangen door 10. Het verschil 3,14 en 3,16 is zo weinig dat bij het berekenen van de omtrek van een cirkel met een diameter van 1 meter er slechts 20 cm verschil zal zijn. De uiteindelijke formule wordt dan = meters golflengte. Altijd nog nauwkeuriger dan de vele vuistregeltjes. De condensatoren C1-2-3-4 moeten alle micacondensatoren zijn. Het uitkoppelen van de frequentie geschiedt via een aftakking op de roosterweerstand en wordt verbonden met het rooster van het penthode deel van de ECL80. Deze krijgt haar negatieve voorspanning van de door de oscillator opgewekte negatieve spanning en tevens de RF wisselspanning. Er wordt schermroostermodulatie toe gepast welke via C7 aan het schermrooster wordt toe gevoerd. Om iets meer vermogen te kunnen opbrengen krijgt het schermrooster een hogere spanning dan in het afgebeelde schema, namelijk 55 volt via een weerstand van 470 kω die direct met de voedingsspanning wordt verbonden en ontbreken R5 en R6 in het Amroh schema. Ook de L2 en C5 zijn vervangen door een combinatie van een hoogfrequent smoorspoel met in serie een ma meter en een via een scheidingscondensator verbonden met een spoel voorzien van 10 aftakkingen waarmee een antenne via een schakelaar wordt aangesloten. Dit was nodig om via een in de zaal gespannen draadantenne voldoende rendement te verkrijgen. De spoel is afstembaar via een variabele condensator van 1000 pf die voorzien is van een blokkeerinrichting. Met deze condensator wordt de stroom die de ma meter aangeeft op
11 het laagste niveau gezet ( dipmeter ). Daarna wordt deze vastgezet om verdraaiing te voorkomen. ( zie het vervangschema van de kring L2/C5, punt A komt aan de anode van het penthodedeel van de ECL80 en punt B aan de hoogspanning ). De in het Amroh-schema aanbevolen afstemkring L2/C5, waarvan L2 een ferrietstaaf is met 40 windingen en C5 een trimmer van 250 pf, heeft slechts een gering bereik, voldoende om thuis te gebruiken. Met deze aangepaste antenne is een wat groter bereik mogelijk, net voldoende voor de wat grote ruimte alwaar het feest gehouden werd. Het vermogen is maar gering en is nauwelijks storend voor de omgeving. Het is dan ook niet veel meer dan dat van een HF generator waarvan de verzwakker uitgeschakeld wordt. Deze kleine zenders werden vroeger veel gebruikt in pick-ups als de radio zelf geen PU ingang heeft, wat vooral begrijpelijk is als het ontvangers zijn die direct op het lichtnet zijn aangesloten en het chassis onder spanning staat. Het is ons natuurlijk overduidelijk bekend dat uitzendingen op deze frequentie verboden zijn, maar met dit eenvoudige apparaat was buiten het gebouw nauwelijks nog ontvangst en bleek voldoende om de tentoongestelde oude toestellen te voorzien van voldoende antenne energie, zodat in de zaal de toespraken en optredende artiesten beluisterd konden worden op de nog werkende radio s uit een ver verleden. De hier afgebeelde zender werd dan ook met succes tijdens deze dag gebruikt. Jammer dat af en toe door demonstraties van een forse vonkzender over een brede band alle ontvangst onmogelijk werd gemaakt. Het apparaat trok tijdens het feest veel bekijks en voor diegene die ook graag het inwendige wilden bekijken werd het toestel na afloop van het feest uit de metalen kast gehaald. Nu was ook de grote spoel met aftakkingen te zien die het mogelijk maakt een juiste aanpassing voor de antenne in te stellen. In Radio Bulletin januari 1957 is een volledige beschrijving te vinden van deze schakeling. Deze schakeling is natuurlijk bijzonder geschikt om met de toegestane en op de juiste frequentie afgestemde kringen in de amateurbanden een leuke telefonie QRP-zender te bouwen voor de 40 of 80 meter. Voor diegene die liever met CW wil werken kan dan de EF86 vervallen en moet het schermrooster van het penthode deel van de ECL80 een hogere spanning krijgen en ontkoppeld worden met een condensator van 0,1 uf. De sleutel kan in de kathode leiding opgenomen worden. Schakeling UN49
12 Zenderschema tankspoel Eenvoudige zender in behuizing
13 Binnenwerk eenvoudige zender Binnenwerk eenvoudige zender (detail) Piet van Schagen, PA3HDY
14 EVRM artikel 10 Vanmorgen in de Telegraaf een stukje gelezen over het plaatsen van antennes, in dit geval een schotel antenne. Opmerkelijk is dat het beroep op artikel 10 van het Europese Verdrag voor de Rechten van de Mens, waarin het universele recht op het ontvangen en verzenden van informatie is vastgelegd, is afgewezen. Argument is dat er voldoende alternatieven beschikbaar zijn waaronder snelle internet verbindingen. Ik hoop niet dat deze beslissing van invloed wordt op de plaatsing van hobby-antennes van ons radiozendamateurs, waarbij in geval van plaatsingsproblemen, er soms hetzelfde wetsartikel wordt aangehaald om een plaatsingsvergunning af te dwingen. Fred van Welij, PD0NQD
15 RYS Electronics, Molenwerf 21A, 1911 DB Uitgeest The Netherlands, Europe Tel: ++31 (0)251 311934, Fax: ++31 (0)251 314032 www.rys.nl E-mail: info@rys.nl Onze openingstijden zijn: Dinsdag t/m vrijdag 10-17 uur Zaterdag na telefonische afspraak HIER HAD UW ADVERTENTIE KUNNEN STAAN! VRAAG NAAR DE VOORWAARDEN