Profielschets Burgemeester van Reimerswaal 2017 Reimerswaal zoekt een nieuwe burgemeester Identificatie Poststuknummer: 17.007436 Versie: Raadsbesluit Datum: 7 april 2017
Gemeente Reimerswaal Oude Plein 1 Postbus 70, 4416 ZH Kruiningen Telefoon: 14 0113 Telefax: (0113) 395 333 internet: e-mail: www.reimerswaal.nl gemeente@reimerswaal.nl Profielschets gemeente Reimerswaal versie 28 maart 2017 1
Geachte lezer, Het gemeentebestuur van Reimerswaal staat voor een grote uitdaging: de zoektocht naar een nieuwe burgemeester! Naar wij hopen staat u voor een uitdagende afweging: ben ik de burgemeester die in dit profiel staat beschreven? Als dat zo is, dan staan u en wij op de drempel naar een groot avontuur: uw eerste ambtstermijn als burgermeester van het boeiende, mooie, levendige en soms bestuurlijk lastige Reimerswaal. Voor u ligt de profielschets waarin de gemeente Reimerswaal zichzelf presenteert en het beeld dat de gemeenteraad heeft bij de nieuwe burgemeester. Om praktische redenen wordt de burgemeester daarbij taalkundig als mannelijk beschreven. Uiteraard spreekt de gemeenteraad daarmee geen voorkeur uit voor een mannelijke of vrouwelijke kandidaat. De gemeenteraad spreekt nadrukkelijk wel de voorkeur uit voor een burgemeester die een burgervader is voor alle inwoners van de gemeente en een boegbeeld van de lokale democratie. Een ieder die dit profiel past, wordt door de gemeenteraad van Reimerswaal van harte uitgenodigd de belangstelling en beschikbaarheid voor dit mooie ambt bekend te maken. Met vriendelijke groet, namens de gemeenteraad, De voorzitters van de fracties in de gemeenteraad van Reimerswaal Profielschets gemeente Reimerswaal versie 28 maart 2017 2
Profiel van de gemeente Profielschets gemeente Reimerswaal versie 28 maart 2017 3
Profielschets van de gemeente De gemeente Reimerswaal is een levendige Zeeuwse plattelandsgemeente, gelegen tussen de Ooster- en de Westerschelde. Grenzend aan Noord-Brabant en met Bergen op Zoom, Goes en Antwerpen vlak naast de deur. Reimerswaal heeft een totale oppervlakte van ongeveer 24.500 ha, waarvan ruim de helft uit water bestaat. De gemeente groeit en is door die groei de afgelopen jaren de grens van 22.000 inwoners gepasseerd. De inwoners wonen verspreid over 7 dorpen en een aantal buurtschappen. Deze dorpen kenmerken zich door geheel eigen dorpsculturen, eigen bevolkingssamenstelling, eigen historie, eigen voorzieningen en een eigen diversiteit aan verenigingen. De dorpen zijn omgeven door het kenmerkende Zeeuwse landschap, waarin grondgebonden agrarische bedrijven de boventoon voeren. Een ander kenmerk van Reimerswaal is de gerichtheid op de schaal- en schelpdierencultures in Yerseke en agribusiness (in het bijzonder fruitteelt-, uienen aardappelverwerking) in Kruiningen en Krabbendijke. Aantal inwoners per kern (per 1 januari 2017) Hansweert 1643 Krabbendijke 4371 Kruiningen 4394 Oostdijk 586 Rilland en Bath 3127 Waarde 1400 Yerseke 6833 De gemeente biedt dus volop ruimte om te werken, te ondernemen, te wonen, te recreëren, op te groeien, kortom: om te leven. Ruimte om te werken en te ondernemen Reimerswaal kent een gunstig klimaat voor ondernemers. De achterliggende jaren heeft in het bijzonder het MKB dit in de richting van de gemeente ook gewaardeerd met meerdere prijzen. Diverse bedrijfstakken zijn hier gevestigd en in opkomst. Yerseke is (inter)nationaal bekend als het centrum voor de schaal- en schelpdierensector, een belangrijke bron van werkgelegenheid voor Reimerswaal. Yerseke neemt ook een steeds belangrijker plaats in als bestemming voor dagtoerisme. Ook de agrarische sector is van vitaal belang voor Reimerswaal. Naast landbouw- en fruitteeltbedrijven geldt dit ook voor de agri-business, vooral geconcentreerd rond Kruiningen. Aan de oostkant van de gemeente bevindt zich een gebied voor glastuinbouw. Reimerswaal ligt in de zogenaamde Zoom-as, de verbinding tussen Antwerpen en Rotterdam. De gemeente is dan ook zeer aantrekkelijk voor de distributiesector. Verspreid door de gemeente zijn er diverse bedrijfsterreinen, waarvan een aantal momenteel wordt uitgebreid. Naast de ambitie om nieuwe bedrijven aan te trekken, is deze uitbreiding ook noodzakelijk om de groei van bestaande lokale bedrijven mogelijk te maken. Ruimte om te wonen en recreëren Flats komt u in Reimerswaal niet tegen, terwijl wonen op hoog niveau meer regel dan uitzondering is. De gemeente tracht het voorzieningenniveau in de dorpen zoveel mogelijk op peil te houden. Reimerswaal kent een actief kerkelijk leven. Uit onderzoek van het CBS blijkt dat nagenoeg 50% van de inwoners minimaal 1x per maand een kerkdienst bijwoont. Driekwart van de inwoners noemt zichzelf kerkelijk meelevend. Het grootste deel daarvan is lid van een protestants christelijke kerkelijke gemeente. Daarnaast zijn er in de dorpen diverse andere geloofsgenootschappen. Reimerswaal kent een levendig verenigingsleven. Muziek, dans, cultuur en vele andere activiteiten spelen in de verschillende dorpen een belangrijke rol. De dorpen beschikken dan ook bijna allemaal over een eigen dorpshuis, dat onderdak biedt aan de activiteiten van diverse verenigingen. Profielschets gemeente Reimerswaal versie 28 maart 2017 4
Reimerswaal is een sportieve gemeente. In vrijwel ieder dorp zijn er diverse binnen- en buitensportverenigingen en veelal ook eigen binnen- en buitensportaccommodaties. In de directe omgeving van de dorpen zijn er volop mogelijkheden voor recreatie. In Kruiningen staat een sporthal en vlak daarbij, net buiten het dorp, het (buiten- en binnen)zwembad D n Inkel. Het water in en rondom Reimerswaal, zoals het nationaal park Oosterschelde en het beschreven Zeeuwse landschap, bieden ruime mogelijkheden voor dagrecreatie. Yerseke heeft een populaire jachthaven. Met ongeveer 4 hectare per kind is er ruimte genoeg om op te groeien. Toch gaat de ruimte niet ten koste van de voorzieningen; vrijwel ieder dorp heeft kinderopvang en basisonderwijs. Voortgezet onderwijs wordt veelal gevolgd in Krabbendijke, Goes en Bergen op Zoom. De gemeente De gemeente Reimerswaal is op 1 januari 1970 ontstaan doordat de gemeenten Kruiningen (waaronder ook Hansweert), Yerseke, Krabbendijke, Waarde en Rilland-Bath werden samengevoegd. De naam van de gemeente verwijst naar de verdronken stad Reimerswaal. De gemeenteraad heeft 19 zetels en vergadert momenteel 3 maal per maand: een themaraad, een opinieraad en een besluitraad. De raad wordt ondersteund door een fulltime griffier en een deeltijd griffie-medewerkster. Het college bestaat, naast de burgemeester, uit drie wethouders. Na de gemeenteraadsverkiezingen in 2014 is er een coalitie gevormd en een coalitieakkoord afgesloten door SGP, CDA en VVD. Op voordracht van deze partijen zijn de drie wethouders in het college benoemd. Zetelverdeling in de gemeenteraad SGP 7 Leefbaar Reimerswaal 3 CDA 3 VVD 2 PvdA 2 ChristenUnie 2 De ambtelijke organisatie kenmerkt zich door een platte structuur met korte lijnen. De organisatie wordt geleid door een tweehoofdige directie, bestaande uit de gemeentesecretaris/directeur en de adjunct-secretaris. Direct daaronder functioneren er zeven afdelingen die door afdelingshoofden worden aangestuurd. De (virtuele) sectoren en de Bestuursdienst in het organogram kennen geen apart echelon leidinggevenden meer. Momenteel wordt gewerkt aan een nieuwe organisatievisie. Zoals iedere gemeente is ook de gemeente Reimerswaal betrokken bij tal van samenwerkingsverbanden. Met ingang van 1 januari 2015 is er een bijzondere samenwerking tussen de 5 Bevelandse gemeenten in GR De Bevelanden. In dit samenwerkingsverband tussen de colleges zijn meerdere taken samengebracht van de gemeenten Borsele, Goes, Kapelle, Noord- Beveland, en Reimerswaal. Dit betreft taken op het terrein van Werk, Inkomen en Zorg (WIZ), ICT, Personeelszaken en Salarisadministratie. Tevens wordt gewerkt aan een gezamenlijk onderdeel Profielschets gemeente Reimerswaal versie 28 maart 2017 5
Informatievoorziening. De onderdelen van het samenwerkingsverband zijn gehuisvest in de diverse gemeentehuizen. De gemeente Reimerswaal draagt, op basis van een dienstverleningsovereenkomst, zorg voor de directievoering en voorbereiding en beheer van de financiële planning en controlcyclus van het samenwerkingsverband. Uitdagingen in de komende jaren De gemeente Reimerswaal zal, als iedere andere gemeente, de komende jaren actief moeten inspelen op de veranderende rol van de gemeentelijke overheid. Diverse ontwikkelingen op landelijk, regionaal en lokaal niveau zullen de lokale overheden nieuwe of gewijzigde taken brengen. De gemeente Reimerswaal probeert daar vroegtijdig en zo goed mogelijk en in nauwe samenwerking met de samenwerkingsverbanden op in te spelen. De veiligheid van het scheepvaartverkeer op de Ooster- en vooral de Westerschelde en de daartussen gelegen kanaalverbindingen zijn van directe invloed op de veiligheid van de inwoners van Reimerswaal. Dit geldt niet minder voor de aanwezigheid van twee kerncentrales (Borsele en Doel) in de directe omgeving van de gemeente. Nauwe betrokkenheid bij de (deels internationale) discussie hierover, is van groot belang. Het beleid van de landelijke overheid is van grote invloed op ondernemers (en daarmee de werkgelegenheid) in Reimerswaal. Dit geldt ook voor de gevolgen van Europese regelgeving. Zo is het regeringsbeleid ten aanzien van de visserij in het algemeen en de Waddenzee in het bijzonder, van grote invloed op de positie van Yerseke als (inter)nationaal centrum voor de schaal- en schelpdierencultures. Het Europees beleid op het gebied van voedselproductie en landbouw, bijvoorbeeld ten aanzien van gewasbescherming, is van grote invloed op de in Reimerswaal grote fruit- en uiensector. Dit kan grote gevolgen hebben voor het Reimerswaals bedrijfsleven en de werkgelegenheid. In goede samenspraak met de sectoren, probeert de gemeente actief in te spelen op ontwikkelingen op nationaal en Europees niveau. De afgelopen jaren is de druk op voorzieningen in de kernen toegenomen. De middenstand in de kernen lijkt zich te stabiliseren. Echter, waar mogelijk probeert de gemeente bij de (her)inrichting van dorpscentra actief in te spelen op de behoefte van de daar gevestigde winkeliers. Andere voorzieningen, zoals de bibliotheken en consultatiebureaus, zijn de afgelopen jaren op een andere wijze vorm gegeven. Hierbij is actief gezocht naar combinaties van diensten en voorzieningen, die elkaar zouden kunnen versterken. Ook de komende jaren kan de gemeente een coördinerende en faciliterende rol spelen in kansrijke combinaties, gericht op het behoud van voorzieningen. Nadere informatie Voor een inzicht in de ontwikkelingen per programma van de programmabegroting verwijzen wij u naar onze website (www.reimerswaal.nl). Via onze website zijn alle actuele beleidsdocumenten te raadplegen. U vindt daar ook een overzicht van de agenda s en verslagen van de gemeenteraad en de besluitenlijsten van het college. Profielschets gemeente Reimerswaal versie 28 maart 2017 6
Profiel van de burgemeester Profielschets gemeente Reimerswaal versie 28 maart 2017 7
Profielschets van de burgemeester De gemeente Reimerswaal kenmerkt zich door diversiteit. Diversiteit in landschap; van dorpskernen in een netwerk van dijken, tot eindeloze uitzichten over land en over water. Diversiteit in kernen en binnen de dorpsgemeenschappen. Verder is er grote verscheidenheid aan belangrijke bedrijfstakken, die bepalend zijn voor de lokale werkgelegenheid en het economisch landschap. De burgemeester van Reimerswaal (m/v) is iemand die zich binnen die diversiteit juist op z n gemak voelt. Iemand die een eigen plaats vindt binnen die veelkleurige lokale samenleving. De burgemeester is integer, sociaal sterk, ambitieus in de invulling van zijn ambt en bestuurlijk zichtbaar en aanspreekbaar. Hij straalt vertrouwen uit, weet vertrouwen van inwoners te winnen en te bewaren! En hij toont zich in houding en gedrag een burgemeester voor en namens alle inwoners van Reimerswaal. Persoonlijkheidsprofiel In Reimerswaal heeft de burgemeester zowel in het openbaar bestuur, als in de samenleving een bijzondere en centrale plaats. Die centrale en zichtbare positie straalt ook uit op het eventuele gezin van de burgemeester. Het is van groot belang dat de burgemeester op een natuurlijke en vanzelfsprekende wijze burgemeester is van alle inwoners. Hij is gemakkelijk benaderbaar, maar behoudt in alle gevallen zijn onafhankelijkheid. Zoals voor alle burgemeesters in Nederland, beschikt ook de burgemeester van Reimerswaal over de volgende eigenschappen (basiscondities): identificatie de burgemeester is in staat om zich in alle situaties te verplaatsen in de positie van de personen met wie hij van doen heeft en is in staat een opstelling te kiezen die daarvan getuigt; bindend vermogen de burgemeester is een verbindende schakel tussen mensen en belangen en is in die rol in staat samenwerking tot stand te brengen en in stand te houden; integriteit de burgemeester geeft in zijn gedrag het goede voorbeeld en spreekt anderen erop aan als hun gedrag zich buiten de geaccepteerde normen en waarden begeeft; onafhankelijkheid de burgemeester staat boven de partijen en heeft zoveel natuurlijk gezag dat anderen deze positie accepteren; stressbestendigheid de burgemeester straalt rust en vertrouwen uit en treedt handelend op als situaties daarom vragen; signaalgevoeligheid de burgemeester zoekt actief informatie uit de bestuurlijke en organisatorische omgeving en uit de samenleving. Profielschets gemeente Reimerswaal versie 28 maart 2017 8
Taken en Rollen In beginsel zijn de taken van een burgemeester in elke gemeente hetzelfde. Die taken zijn: het optreden als burgervader van de gemeente; het vertegenwoordigen van de gemeente en het onderhouden van externe relaties; het handhaven van de openbare orde en veiligheid; de bevordering van de bestuurlijke integriteit van de gemeente; het voorzitten van de gemeenteraad en het college van B&W. In Reimerswaal ligt er een bijzondere nadruk op de rollen als burgervader en als vertegenwoordiger van de gemeente. Juist in deze rollen is de burgemeester een verbinder, die de diversiteit van Reimerswaal samenbrengt tot één gemeente. Hij inspireert de interactie tussen het lokaal bestuur en de samenleving, maar is ook bruggenbouwer in de contacten met andere gemeenten en overheden. De burgemeester is toegankelijk. Hij heeft uit zichzelf warme belangstelling voor het doen en laten van inwoners, maar ook voor de activiteiten van maatschappelijke instellingen, verenigingen, het kerkelijk leven en het bedrijfsleven. Hij heeft een luisterend oor en biedt troost waar zich persoonlijk leed voor doet. De burgemeester is het boegbeeld van de gemeente; voor de inwoners, het bedrijfsleven en de bestuurlijke relaties van de gemeente. Lokaal, regionaal, landelijk en waar zinvol internationaal, legt hij verbanden en contacten en gaat hij in op kansen voor gemeente, inwoners of bedrijfsleven. Hij combineert daarbij de vaardigheden van een netwerker en een ambassadeur. En, wie hem ontmoet, zal niet twijfelen van welke gemeente hij burgemeester is. De burgemeester is energiek en ambitieus; ook ten aanzien van zijn taak in de lokale politiek. Hij heeft zijn bestuurlijke kwaliteiten reeds bewezen en is van nature een leider met een warm hart voor zijn medemens. Hij kan goed schakelen tussen zijn bestuurlijke rollen, maar behoudt daarbij zijn eigen stijl. Hij voelt zich comfortabel in zijn neutrale en onafhankelijke rol. Als voorzitter van de gemeenteraad en het college hecht hij aan de goede sfeer en collegiale verhoudingen, zowel binnen, als tussen beide bestuursorganen. In vergaderingen geeft hij ruimte voor debat, maar waakt streng over de goede omgangsvormen. De gemeenteraad is, samen met het college, in de aanloop naar deze procedure, gestart met een agenda voor verbetering. Doel van dit proces is om de bestuurlijke en persoonlijke onderlinge verhoudingen te verbeteren. De gemeenteraad ziet voor de burgemeester een belangrijke rol in het vervolg van dit proces. Binnen het college wordt van de burgemeester verwacht dat hij, naast de wettelijke taken, ook open staat voor enkele aanvullende taken. Uiteraard zal zijn portefeuille blijven passen bij zijn politiek neutrale positie boven alle partijen. Op het gebied van integriteit is de burgemeester zich bewust van zijn voorbeeldfunctie en bewaakt hij actief de integriteit (van het handelen) van leden van de gemeenteraad, het college en de ambtelijke dienst. Hij maakt het onderwerp in alle geledingen bespreekbaar! Ook onder druk blijft de burgemeester goed presteren en blijft hij zich bewust van zijn taken en verantwoordelijkheden. Als eindverantwoordelijke voor de openbare orde en veiligheid weet hij, ook in een crisissituatie, adviezen op waarde te schatten, maar maakt hij zijn eigen keuzes. Hij is gericht op goede communicatie; tussen hulpdiensten, maar ook naar de inwoners. Profielschets gemeente Reimerswaal versie 28 maart 2017 9
Bestuurscompetenties De belangrijke en centrale positie van de burgemeester binnen de gemeente, blijkt ook uit zijn bestuursstijl. De burgemeester is een verbinder. Hij stimuleert onderlinge samenwerking met behoud van identiteit en ruimte voor individuele prestaties. Hij is zorgzaam, betrokken, maar ook behulpzaam en betrouwbaar. In zijn functioneren in de gemeenteraad en in het college ondersteunt hij het groepsproces en werkt hij met de overtuiging dat het geheel meer is dan de som der delen. In deze stijl past het ook dat de burgemeester een actieve coördinerende rol heeft. Zo verbindt hij mensen en processen, door te waken over planning en structuur. En de burgemeester waakt over de rollen van de verschillende actoren in het openbaar bestuur. Hierbij wordt in het bijzonder ook gedacht aan de verbinding tussen college en gemeenteraad en die met andere gemeenten in de diverse samenwerkingsverbanden. De burgemeester van Reimerswaal beschikt over de volgende bestuursvaardigheden: De burgemeester heeft het vermogen visie uit te dragen. Hij creëert draagvlak, kan anderen op aansprekende wijze over de visie en doelen van de gemeente informeren en ziet ontwikkelingen op een langere termijn. Hij is creatief in het mobiliseren, motiveren en interesseren van mensen. De netwerkvaardigheid van de burgemeester is van groot belang. Hij is enthousiast ambassadeur en vertegenwoordiger van en voor de gemeente. De burgemeester beschikt over onderhandelingsvaardigheden om gestelde doelen te behalen. Onderdeel daarvan is het kunnen benoemen en afwegen van belangen, het tonen van begrip voor diverse standpunten en het streven naar behoud van goede relaties. Belangrijk is ook dat de burgemeester beschikt over organisatiegevoeligheid. Hij weet de korte lijnen binnen eigen organisatie en in het Zeeuws openbaar bestuur goed te benutten; in het bijzonder ten aanzien van de verbonden partijen. Hij moet de invloed en gevolgen van (eigen) beslissingen en activiteiten op de bestuurlijke en ambtelijke organisatie herkennen. Hij (her)kent de sleutelfiguren en weet deze ook tijdig te bereiken. De burgemeester is voor velen het belangrijkste aanspreekpunt van de gemeente. Hij beschikt dan ook over sterke (mondelinge) communicatieve vaardigheden. Ideeën, ontwikkelingen en beleid verwoordt hij in heldere taal, die is afgestemd op zijn gesprekspartner(s) van dat moment. En hij is voor alle inwoners een betrokken luisteraar. Om zich gemakkelijk, vlot en effectief in diverse gemeenschappen en het verenigingsleven te kunnen begeven en bewegen, is sociabiliteit van essentieel belang. De burgemeester legt gemakkelijk persoonlijke contacten en neemt zelf het initiatief hiertoe. Bent u de nieuwe burgemeester van Reimerswaal? Voor de gemeenteraad van Reimerswaal staan de persoonlijkheid en contactuele kwaliteiten van de burgemeester centraal. Hij moet representatief kunnen optreden voor alle inwoners. En een goed gevoel voor humor is zeker welkom! De burgemeester woont en leeft in Reimerswaal en staat midden in de samenleving. Het is daarom belangrijk dat hij affiniteit met en respect heeft voor de christelijke levensovertuiging en voor andere opvattingen van levensbeschouwelijke aard. Mogelijk maakt een assessment deel uit van de procedure, met als doel aanvullende informatie te verkrijgen voor de afronding van het advies van de vertrouwenscommissie aan de gemeenteraad. Van kandidaten wordt verwacht dat zij bereid zijn hieraan deel te nemen. Profielschets gemeente Reimerswaal versie 28 maart 2017 10