PITCH BURGERONDERNEMINGEN 18 JUNI 2015 Rapportage Opgesteld voor: Contactpersoon Stimuland: Provincie Overijssel mw. A. Niewind Postbus 10078 8000 GB Zwolle Imke Bardoel Datum: Stimuland Vilsterseweg 11 7734 PD Vilsteren Tel (0529) 47 81 80 Fax (0529) 45 20 02 info@stimuland.nl www.stimuland.nl
1. Aanleiding en doelstelling De rolverdeling tussen overheid en samenleving verandert. In Overijssel zijn veel burgerinitiatieven die daar invulling aan geven. Een heel aantal burgerinitiatieven zet stappen naar een burgeronderneming. Zij ondervinden dan knelpunten bij het ontwikkelen van de business case en bij de financiering van de plannen. De Pitch Burgerondernemingen wil daarin een bijdrage leveren. De doelstellingen zijn: Burgerondernemingen verder helpen. Kennisuitwisseling tussen burgerondernemingen. Netwerk financiers verder ontwikkelen. 2. Pitch Op 18 juni 2015 vond de Pitch Burgerondernemingen voor het eerst plaats. Locatie was de Statenzaal van het provinciehuis in Zwolle. Er waren zes pitches. Hierna volgt per pitch een kort verslag met de belangrijkste vragen en opmerkingen van de jury en uit de zaal. Pitch 1: Kinderboerderij Wezenlanden (Zwolle) Een kinderboerderij die met zorg- en recreatietaken een bredere aanpak kiest. Miranda van Wely vertelde enthousiast over de helende werking van haar dieren, en over haar plannen voor de inzet en begeleiding van mensen met een beperking. Ook voor recreanten moet deze plek midden in Zwolle, in het park achter het Provinciehuis nog aantrekkelijker worden. Met de nieuwe inkomstenbronnen kan de kinderboerderij zelfstandig verder, ook als de gemeente haar financiële bijdrage vermindert. Werk de exploitatie verder uit. Richt een vereniging Vrienden van de kinderboerderij op. Kijk of je het bestuur kunt versterken, bijvoorbeeld met expertise op het vlak van het werken met vrijwilligers, met een ondernemer en iemand met een financiële achtergrond. Wellicht kun je via sponsoring door het bedrijfsleven extra inkomsten genereren. n150171/02374.20 blz. 2/6
Pitch 2: BWIH (Blijven wonen in Hengevelde) Een dorp dat een care-brede kleinschalige woonvorm wil realiseren. Tim Jongman vertelde over Anton, die na een herseninfarct zowel professionele hulp nodig heeft als de steun van een groep mantelzorgers. Wanneer dat goed geregeld is, kan Anton in zijn dorp blijven wonen. De bewoners hebben hier zelf het initiatief genomen om dit te realiseren, en samenwerking gezocht met zorginstellingen. De investeringen zijn fors. De jury bood aan mee te denken over de financiering. Aanscherping businessplan en onderbouwing van de cijfers is belangrijk. De stichtingskosten zijn hoog in vergelijking met de huurwaarde. Interessant nieuw concept. De vraag naar oplossingen, zodat ouderen kunnen blijven wonen in hun eigen dorp speelt ook in andere dorpen. De verhouding en samenwerking tussen professionele en informele zorg kan wellicht nog sterker. Je zou na kunnen denken of je je sociale doelstelling ook kunt realiseren zonder gebouw. Pitch 3: Eetcafé Sportclub Enschede Een voetbalvereniging die de voetbalkantine transformeert tot huiskamer van de buurt. Jasper Agelink vertelde enthousiast over het succes van hun goedkope maaltijden voor mensen uit de buurt. Steeds vaker worden eenzame en financieel weinig draagkrachtige mensen door de wijkteams doorverwezen naar de voetbalkantine. De hele organisatie wordt gedaan via werkervaringsplekken. Zo snijdt het sociale mes aan twee kanten. Het succes leidde tot het plan voor uitbreiding. Van voetbalvereniging naar vereniging waar ook gevoetbald wordt. De jury schatte de kans op een succesvolle crowdfundingactie hoog in, en gaat het eetcafé daarbij ondersteunen. n150171/02374.20 blz. 3/6
Het is een heel concreet plan, wat zich goed leent voor crowdfunding. Mooi plan. De combinatie van eters en kokers spreekt aan. Maar denk je niet te klein? Een combinatie met moestuinen, waar wijkbewoners hun eigen groenten telen kan bijvoorbeeld een aanvulling zijn. Samenwerking met scholen kan interessant zijn, bijvoorbeeld de koksopleiding van het ROC kan helpen met koken of coördinatie daarvan. Veel mensen ervaren juist in het weekend, in vakanties en met kerst eenzaamheid. Zou je dan ook iets kunnen betekenen? Om meer inkomsten te genereren zou je kunnen werken met twee soorten prijzen: hoger voor mensen die meer kunnen betalen. Pitch 4: Lutten Leeft (Lutten, gem. Hardenberg) Lutten heeft een zeer grote groep actieve vrijwilligers, die al zeer veel activiteiten doen. Tonny Scholten vertelde over de plannen om dit nog professioneler te ondersteunen, en om een digitale vrijwilligersbank met allerlei handige onderdelen te willen realiseren. Wat remt jullie om het gewoon te gaan doen? Je zou bij andere Dorpsraden kunnen navragen hoe zij het doen. Ook initiatievenmakelaars hebben ervaring, met name voor duurzame energie. Er bestaan al websites als Wehelpen, Voordewereldvanmorgen. Daar zou je denkkracht en inspiratie kunnen zoeken. En in je dorp is veel kennis aanwezig, probeer die optimaal te benutten. Veel gemeenten hebben verzekering voor vrijwilligers centraal geregeld. Informeer bij je gemeente. Pitch 5: Gebiedscoöperatie IJsseldelta (Kampen) De IJsseldelta is een aantal jaren een Nationaal Landschap geweest, waarin met financiële ondersteuning van de overheid goede ontwikkelingen in gang zijn gezet. Nu de overheid zich terugtrekt, hebben een aantal (bewoners-)organisaties samen het initiatief genomen om een gebiedscoöperatie op te richten. Egbert Beens vertelde over de pogingen nieuwe verdienmodellen te zoeken. Alleen op het onderdeel duurzame energie reageerde de jury positief. n150171/02374.20 blz. 4/6
Er zijn vooral ondernemers benoemd als doelgroep. In de stuurgroep zitten nog veel overheden, in hoeverre is het een burgerinitiatief? In de begroting staan 10 burgers als lid benoemd. Dat is weinig voor een burgerinitiatief. Het is een coöperatie in de overgang van initiatief van overheden naar initiatief uit het gebied. Die 10 leden zijn 10 Dorpsraden die lid zijn, als vertegenwoordiging van hun dorp. Via een krachtenbundeling van regionale initiatieven zou de coöperatie wellicht een aanvraag kunnen doen bij het Energiefonds Overijssel. Eigenlijk zou je terug moeten naar de overheid, om het gebiedsfonds te vullen. En vandaar kun je verder ontwikkelen. Aangezien die kans klein is, is de tip om aan te haken bij bestaande fondsen. Pitch 6: Doors Wide Open (Goor) Seine Braakman van Doors Wide open vertelde over de stille armoede in zijn dorp, en de acties om daar wat aan te doen. Door de economische crisis is het aantal mensen dat financieel en/of anders klem raakt in deze maatschappij, sterk gestegen. Doors Wide Open doet daar concreet en praktisch wat aan door het bieden van voedselpakketten, regelen van vervoer, overleg met instanties en een boodschappenservice. Belangrijkste inkomstenbron (naast sponsoring door lokale ondernemers) is de winkel waar cadeau- en woonartikelen worden verkocht door vrijwilligers. Naar aanleiding van het succes wil Doors Wide Open ook winkels in andere dorpen in de gemeente Hof van Twente realiseren. Voor hun plannen ontvingen zij de publieksprijs. Een zwaar onderwerp wordt mooi ingevuld. Het plan geeft energie. Extra omzet moet je lokaal organiseren, voor lokale deelnemers. Bedrijven kunnen wellicht sponsoren. Via de website Voor de wereld van morgen kun je je aanmelden voor de ASN Bank wereldprijs. Wellicht een idee voor Doors Wide Open, zie www.voordewereldvanmorgen.nl/asn-bank-wereldprijs n150171/02374.20 blz. 5/6
3. Jury De jury bestond uit: Dorine Putman (ASN Bank, voorzitter) Martijn Arnoldus (Voorjebuurt.nl) Maayke Botman (Oranjefonds) Rositha Egberink (Rabobank Salland) Piet de Noord (KNHM) 4. Publieksprijs Tot slot werd de publieksprijs uitgereikt door Anja Niewind van de provincie, aan Doors Wide Open. 5. Evaluatie Zowel deelnemers als juryleden geven aan dat de Pitch Burgerondernemingen een succesvolle bijeenkomst was. Conclusie is wel dat burgerondernemingen en verdienmodellen voor burgerinitiatieven nog in de kinderschoenen staan. Initiatieven geven aan mogelijkheden voor meer onderlinge uitwisseling interessant te vinden. Juryleden geven aan graag een vervolg te zien: volgend jaar weer een pitch. Een van de doelen van de pitch was burgerondernemingen en financiers bij elkaar te brengen. Voor burgerinitiatieven die de stap n aar burgeronderneming maken is, naast coaching, meestal hybride financiering nodig. Dat proces is nog in ontwikkeling. Financiers geven aan dat ondersteuning daarin wenselijk is. n150171/02374.20 blz. 6/6