113 HONGARIJE Officiële taal Hongaars Bestuursvorm parlementaire republiek Bevolking 9,9 miljoen Hoofdstad Boedapest Valuta Hongaarse forint (HUF) Lid van de EU of EER EU Landnummer +36 Domeinextensie.hu WAAROM WERKEN IN HONGARIJE? De taal en cultuur van Hongarije zijn uniek in Midden-Europa. De levendige hoofdstad Boedapest, die aan weerszijden van de Donau is gelegen, is een mooie, levendige stad. De stad is erg in trek bij liefhebbers van architectuur en cultuur. Hongarije heeft, op IJsland na, de grootste hoeveelheid warmwaterbronnen en staat bekend om zijn kuuroorden. Het land heeft de afgelopen twee decennia veel buitenlandse investeringen aangetrokken. De laatste jaren heeft hierin een verschuiving plaatsgevonden van de textiel- en voedingsmiddelenindustrie naar de productie van luxevoertuigen, hernieuwbare-energiesystemen, kwaliteitstoerisme en informatietechnologie. Door de financiële crisis is de werkloosheid gestegen; vacatures zijn er vooral voor lopendebandmedewerkers, metaalarbeiders en horecapersoneel.
114 Hongarije WERK ZOEKEN De meeste vacatures worden in Hongarije vervuld via persoonlijke contacten. Gepubliceerde vacatures staan in kranten en op banenportalen op internet. Sollicitatietips De gangbaarste manier van solliciteren is het inzenden van een cv met een sollicitatiebrief, maar in het geval van arbeidersfuncties is telefonisch contact met de werkgever in een eerste fase vaak voldoende. Grotere bedrijven kunnen kandidaten verzoeken een sollicitatieformulier in te vullen (soms online). Sollicitanten moeten zich voorbereiden door informatie te verzamelen over de activiteiten en het profiel van het bedrijf en over de functie zelf om na te gaan wat de baan precies inhoudt en of ze er werkelijk belangstelling voor hebben. In het geval van elektronische sollicitaties moet u ofwel het onlineformulier invullen (indien beschikbaar), ofwel (uitsluitend) de gevraagde documenten toezenden. Is het gebruikelijk om een foto aan het cv toe te voegen? Ja, in het algemeen wordt een foto toegevoegd. Hebben handgeschreven sollicitaties de voorkeur? Nee, stuur geen handgeschreven sollicitatiebrief, tenzij er expliciet om wordt gevraagd. Wordt het Europass-cv algemeen gebruikt en geaccepteerd? Het wordt niet algemeen gebruikt, maar wel algemeen geaccepteerd. Telefonisch contact opnemen Het kan helpen om enige tijd na het indienen van uw sollicitatie contact op te nemen. Daarmee geeft u aan dat u echt geïnteresseerd bent. Bovendien onthoudt het bedrijf zo uw naam beter. Aangezien u antwoorden wilt op uw vragen (vergeet niet wat u allemaal wilt vragen) en spontaan wilt kunnen reageren, moet u zich altijd voorbereiden op telefonische contacten. Zorg dat men u vertelt wat de volgende stap in de sollicitatieprocedure zal zijn. Moet ik diploma s meesturen met mijn sollicitatie? Stuur een kopie mee als erom wordt gevraagd. Waarschijnlijk zal erom worden gevraagd tijdens het sollicitatiegesprek of voordat de arbeidsovereenkomst wordt getekend. De echtheid van documenten wordt in eerste instantie niet gecontroleerd, maar voor bepaalde functies (bijvoorbeeld artsen) moet de echtheid worden gecontroleerd voordat de arbeidsovereenkomst wordt getekend. Gebruikelijke periode tussen de publicatie van de vacature en de eerste werkdag Werkgevers nemen hun beslissing doorgaans enkele weken na de uiterste sollicitatiedatum, al hangt dat af van de functie
Hongarije 115 en het aantal sollicitanten. Soms zitten er maanden tussen de sollicitatie en de eerste werkdag. Voorbereiding op het gesprek Werkgevers willen tijdens een sollicitatiegesprek vooral inzicht krijgen in uw persoonlijkheid en bewijs zien van uw inzet. Zij willen ook zien hoe u reageert in situaties met betrekking tot het werk en op onvoorziene omstandigheden. Wie zijn bij het gesprek aanwezig? Normaal gesproken zijn maximaal drie mensen aanwezig bij het sollicitatiegesprek. Geven we elkaar de hand? In het algemeen geeft u de gesprekspartners een hand. Heeft het sollicitatiegesprek een vaste opbouw? Normaal gesproken duurt een gesprek een half uur, maar sommige bedrijven organiseren verschillende gesprekken en tests (bijvoorbeeld een gesprek over onderwerpen die het werk betreffen, een persoonlijk gesprek enz.). De opbouw van het sollicitatiegesprek varieert, maar de sfeer is bijna altijd formeel (ook al kan de toon vriendelijk zijn). U moet u licht gereserveerd opstellen, tenzij u merkt dat de werkgever zelf een meer ontspannen houding aanneemt. Sollicitatiegesprekken zijn doorgaans sterk functiegericht, maar steeds vaker komen ook andere zaken aan bod, zoals persoonlijkheid, vaardigheden en houding, intelligentie en algemeen gedrag. U moet steeds proberen uzelf te verkopen. Licht uw motivatie toe en leg uit waarom u de beste kandidaat bent, uiteraard zonder al te opdringerig te worden. Tijdens het gesprek wordt vaak verwezen naar het cv. Bovendien krijgen sollicitanten bijna altijd de vraag waarom zij hun vorige baan hebben opgegeven en wat hun vijf beste en slechtste eigenschappen zijn. U kunt allerlei vragen stellen over de baan, maar u hoort het gesprek niet te beginnen met vragen over het salaris. Dat onderwerp wordt normaal gesproken aan de orde gesteld door de werkgever. U moet echter wel voorbereid zijn op vragen over uw salarisverwachtingen. Het is daarbij beter om een bandbreedte te noemen dan een exact bedrag. Tegenwoordig wordt van sollicitanten voor een kantoorbetrekking verwacht dat zij een bedrag verbinden aan hun prestaties. Wanneer is een vraag ongepast? In Hongarije is antidiscriminatiewetgeving van kracht. Dat betekent dat u werkgevers geen gevoelige informatie over uzelf hoeft te geven (godsdienst, politieke gezindheid, seksuele geaardheid, een geplande zwangerschap enz.). Als u twijfelt of een vraag relevant is voor de baan, kunt u gewoon vragen waarom het belangrijk is de gevraagde informatie te verstrekken. Moet ik referenties, aanbevelingsbrieven of een bewijs van goed gedrag verstrekken? Referenties worden in Hongarije niet vaak gevraagd, maar relevante referenties kunnen nuttig zijn, bijvoorbeeld een
116 Hongarije schriftelijke verklaring over een eerdere betrekking en een beoordeling van uw capaciteiten. De werkgever kan telefonisch contact op nemen met een eerdere werkgever, mits u daar geen bezwaar tegen hebt. Aanbevelingsbrieven worden niet zo vaak gebruikt, maar kunnen een goede indruk geven wanneer zij van een gerenommeerd bedrijf zijn, vooral als dat bedrijf in dezelfde sector als de toekomstige werkgever actief is. Voor sommige banen is een bewijs van goed gedrag vereist (het kan altijd worden gevraagd, ook wanneer het niet nodig is), maar dat wordt dan wel in de advertentie vermeld. Onderhandelen over uw salaris en arbeidsvoorwaarden De contractonderhandelingen vinden doorgaans aan het eind van de sollicitatieprocedure plaats. Het salaris is bespreekbaar, maar u moet uw verzoek steeds onderbouwen. Houd er ook rekening mee dat voor bepaalde banen (bijvoorbeeld ambtenaren) het salaris bij wet is vastgesteld. Het salaris wordt uitgedrukt als een bedrag op maandbasis. In de arbeidsovereenkomst moet ook het vakantiegeld worden vermeld (in de wet is een minimumbedrag vastgesteld). Over bonussen wordt afzonderlijk onderhandeld, maar als zij een groot deel van het salarispakket uitmaken, worden zij in de overeenkomst opgenomen. Het salaris en de bovenwettelijke voordelen worden met de directeur besproken. Moet ik er rekening mee houden dat ik op proef moet komen werken? Hoelang duurt de proeftijd normaal gesproken? De proeftijd is doorgaans drie maanden. Als de proeftijd korter duurt, kan die worden verlengd tot drie maanden. Als het bedrijf een collectieve arbeidsovereenkomst heeft, kan de proeftijd maximaal zes maanden duren. Vergoedt de werkgever de reiskosten die ik maak voor het sollicitatiegesprek? De reiskosten voor een sollicitatiegesprek worden vrijwel nooit vergoed. Wanneer krijg ik de uitslag te horen? In het algemeen krijgt u de uitslag binnen een paar weken te horen, maar soms kan dat een of twee maanden duren. Feedback en vervolg Het is niet gebruikelijk om feedback te vragen. U krijgt de baan of u ontvangt een afwijzing. Hoe laat word ik verwacht voor het sollicitatiegesprek? Stiptheid is een absolute vereiste. Indien u vertraging hebt, moet u de werkgever zo snel mogelijk inlichten. Bevestig op voorhand dat u op het sollicitatiegesprek aanwezig zult zijn. Indien nodig kunt u een nieuwe afspraak regelen, maar dan moet u er de tweede keer wel voor zorgen dat u aanwezig kunt zijn. Ja, een enkele uitzondering daargelaten.
Hongarije 117 Kledingadvies De kledingvoorschriften hangen af van de baan, maar een formele kledingstijl (pak, jurk enz.) is de norm. Sieraden zijn acceptabel, maar met mate, en alleen voor vrouwen. Nog andere adviezen? Maak bij een sollicitatiegesprek altijd een gemotiveerde indruk. Vragen over het salaris kunt u stellen aan het einde van het sollicitatiegesprek, mits u de informatie daarover niet al hebt gekregen. Luister goed naar de vragen en geef niet te veel informatie. Beantwoord alle vragen. Probeer drie of vier lange zinnen te gebruiken in plaats van veel korte. Glimlach en wees niet bang. Kom er gewoon eerlijk voor uit wanneer u iets niet weet. Bereid u voor op vragen als Wat wilt u over ons weten?.