ONLINEHULP NABIJHEID DANKZIJ DE AFSTAND 21 SEPTEMBER 2018 PHILIPPE BOCKLANDT
Wat je mag verwachten Een kader voor onlinehulp?! Uitdagingen voor zorgverstrekkers Over mosterd 2
Onlinehulp Blended hulp Kader voor onlinehulp 3
Onlinehulp Blended hulp Kader voor onlinehulp Onlinehulp definiëren - onlinehulp - Onlinehulp voor welzijn en gezondheid omvat elke communicatie tussen bezoeker/cliënt/patiënt onderling en/of met een organisatie/hulpverlener/zorgverstrekker waarbij gebruik gemaakt wordt van ICT met de bedoeling om welzijn en gezondheid te bestendigen of te vergroten. Deze communicatie kan in elke fase van een welzijns- en zorgaanbod gebeuren. Bocklandt, P., Adriaensens, E., De Zitter, M., Sap; H. & Vandecasteele, A. (2014) Bouwstenen voor een Vlaams Actieplan Onlinehulp. Leuven: Steunpunt Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, p. 30 NIEUW 4
Onlinehulp Blended hulp Kader voor onlinehulp Onlinehulp definiëren - blended hulp - Blended hulp of zorg combineert face-to-face contacten met online contacten. Een enge interpretatie: face-to-face en online momenten volgen elkaar op. Samen vormen ze een zorgtraject. Het online luik is daarbij plaats- en (vaak) tijdsonafhankelijk. Een ruimere invulling: onlinetools worden ook ingezet tijdens face-to-facecontacten. Bocklandt, P. (2017) Blended hulp wordt het nieuwe normaal Online en face-to-face doordacht combineren In Sociaal.net Analyse XL te raadplegen via http://sociaal.net/analyse-xl/blended-hulp-wordt-het-nieuwe-normaal/ 5
Onlinehulp is communicatie Onlinehulp Blended hulp Kader voor onlinehulp Een middel geen doel Soorten onlinehulp Onlinetoepassingen over (in samenspraak met) de cliënt collegiaal consult cliëntregistratie dossiervorming Face-to-face Geschre -ven Online Onlinetoepassingen voor communicatie met cliënten of hun omgeving Ondersteunende platformen en netwerkdiensten Onlinetoepassingen voor de organisatie Telefoon netwerking sociale kaart beleidsadvisering internettoegang netwerkbeveiliging - facilitaire diensten - communicatie rond welzijn en gezondheid 6
Soorten onlinehulp Onlinehulp Blended hulp Kader voor onlinehulp Een middel geen doel Soorten onlinehulp Passieve onlinehulp = interesse in onlinecommunicatie en netwerk van de cliënt en zijn omgeving Actieve onlinehulp om te informeren communiceren ondersteunen bijv. informatieve website bijv. chat bijv. forum bijv. online zelftest of - dagboek evalueren dienstverlenen bijv. ervaren baat tevredenheid klachten - bijv. online aanmelden reminder - 7
Inspirerende onlinehulptoepassingen 8
Vaststelling vooraf: vaak organisatiegerichte website http://www.jeugdzorgemmaus.be/ 9
Vaststelling vooraf: vaak organisatiegerichte website http://www.jeugdzorgemmaus.be/ 10
Vaststelling vooraf: vaak organisatiegerichte website http://www.kinderpsychiatriedehoeksteen.be/ 11
Vaststelling vooraf: vaak organisatiegerichte website 12
Vaststelling vooraf: vaak organisatiegerichte website https://www.bw-zagan.be/algemeen/ 13
Vaststelling vooraf: vaak organisatiegerichte website http://www.elegast.be/ 14
Vaststelling vooraf: vaak organisatiegerichte website https://andante.be/ (doorscrollen helpt) 15
Vaststelling vooraf: vaak organisatiegerichte website https://www.zitstil.be/ 16
Vaststelling vooraf: vaak organisatiegerichte website http://website.jeugdzorgterelst.be/ 17
Vaststelling vooraf: vaak organisatiegerichte website https://www.ruimtedelink.be/ 18
Vaststelling vooraf: vaak organisatiegerichte website http://clarafey.be/ 19
Vaststelling vooraf: vaak organisatiegerichte website http://www.pangg0-18.be/ 20
Vaststelling vooraf: vaak organisatiegerichte website http://www.pangg0-18.be/ 21
Vaststelling vooraf: vaak organisatiegerichte website https://azdamiaan.be/ 22
Onlinehulp = cliënt centraal NAOMI KWINTEN Naomi Kwinten 23
NAOMI Cliëntgerichte website Duidelijke links Cliënt kiest contact Chat Beeldbellen Onlinedagboek E-learning Serious game Apps Stel je voor Naomi 14 jaar Digital native Studeert gezinshulp Zit in de knoop met zichzelf Vooral na (v)echtscheiding van haar adoptie-ouders Wil ook op zoek naar haar bio-ouders Studiefocus is weg Heeft meer dan een dip > depressie Krast zichzelf Is op zoek naar hulp 24
NAOMI Cliëntgerichte website Duidelijke links Cliënt kiest contact Chat Beeldbellen Onlinedagboek E-learning Serious game Apps Vaststelling: Cliëntgerichte info = niet evident https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2018/09/14/overheid-lanceert-website-over-adhd-meer-zorg-nodig-dan-alleen/ 25
Enkele inspirerende voorbeelden cliëntgerichte website NAOMI Cliëntgerichte website Duidelijke links Cliënt kiest contact Chat Beeldbellen Onlinedagboek E-learning Serious game Apps https://www.psyq.nl/ 26
Enkele inspirerende voorbeelden cliëntgerichte website NAOMI Cliëntgerichte website Duidelijke links Cliënt kiest contact Chat Beeldbellen Onlinedagboek E-learning Serious game Apps https://www.psyq.nl/ + filmpje 27
Enkele inspirerende voorbeelden cliëntgerichte website 4 x inspirerend NAOMI Cliëntgerichte website Duidelijke links Cliënt kiest contact Chat Beeldbellen Onlinedagboek E-learning Serious game Apps Overzichtelijke begrijpbare info getuigenissen https://www.caw.be/zoek-antwoorden/relatie-gezin-omgeving/ Cliëntgerichte opbouw 4 mogelijkheden om contact te leggen 28
Enkele inspirerende voorbeelden cliëntgerichte website NAOMI Cliëntgerichte website Duidelijke links Cliënt kiest contact Chat Beeldbellen Onlinedagboek E-learning Serious game Apps https://jongerengids.be/ 29
Enkele inspirerende voorbeelden cliëntgerichte website NAOMI Cliëntgerichte website Duidelijke links Cliënt kiest contact Chat Beeldbellen Onlinedagboek E-learning Serious game Apps https://depressiehulp.be/ 30
Enkele inspirerende voorbeelden duidelijke links NAOMI Cliëntgerichte website Duidelijke links Cliënt kiest contact Chat Beeldbellen Onlinedagboek E-learning Serious game Apps https://depressiehulp.be/depressie-hulp-nodig 31
Enkele inspirerende voorbeelden duidelijke links NAOMI Cliëntgerichte website Duidelijke links Cliënt kiest contact Chat Beeldbellen Onlinedagboek E-learning Serious game Apps https://www.symbaloo.com/ 32
NAOMI Cliëntgerichte website Duidelijke links Cliënt kiest contact Chat Beeldbellen Onlinedagboek E-learning Serious game Apps Kenmerken van degelijke website Overzichtelijke structuur: = wat is dat hier + is dat relevant voor mij + wat moet ik doen? Bepaal doelgroepen Web-vriendelijke teksten = duidelijke titel + kort verstaanbare info + doorklikken naar meer Verhalen en getuigenissen Authentieke, positieve beelden Zorg dat website visie uitdraagt Hou het eenvoudig Links naar andere websites en sociale media Bocklandt, P. & Claeys, H. (2016) Een veelzijdige kijk op kwaliteit van onlinehulp voor welzijn en gezondheid. Zie: http://www.onlinehulp-vlaanderen.be/mediatheek/kwaliteit/ Decruyenaere, F. (2016) Zorgcommunicatie in verandering. Leuven: Acco 33
Enkele inspirerende voorbeelden cliënt kiest contactkanaal NAOMI Cliëntgerichte website Duidelijke links Cliënt kiest contact Chat Beeldbellen Onlinedagboek E-learning Serious game Apps https://awel.be/ 34
Enkele inspirerende voorbeelden sorrybox 2.0 NAOMI Cliëntgerichte website Duidelijke links Cliënt kiest contact Chat Beeldbellen Onlinedagboek E-learning Serious game Apps http://www.sorrybox.be/v2/index.php 35
Enkele inspirerende voorbeelden chat NAOMI Cliëntgerichte website Duidelijke links Cliënt kiest contact Chat Beeldbellen Onlinedagboek E-learning Serious game Apps https://buddywerking.sittool.net/ 36
Enkele inspirerende voorbeelden chat NAOMI Cliëntgerichte website Duidelijke links Cliënt kiest contact Chat Beeldbellen Onlinedagboek E-learning Serious game Apps 19 u per week bereikbaar Vanuit elk Vlaams CLB Inzet medewerker per CLB = 3 u /maand https://www.clbchat.be/ 37
NAOMI Cliëntgerichte website Duidelijke links Cliënt kiest contact Chat Beeldbellen Onlinedagboek E-learning Serious game Apps Enkele inspirerende voorbeelden Onder andere deze organisaties bieden chathulp aan: 38
Enkele inspirerende voorbeelden beeldbellen NAOMI Cliëntgerichte website Duidelijke links Cliënt kiest contact Chat Beeldbellen Onlinedagboek E-learning Serious game Apps https://www.disofa.nl/#home 39
NAOMI Cliëntgerichte website Duidelijke links Cliënt kiest contact Chat Beeldbellen Onlinedagboek E-learning Serious game Apps Enkele inspirerende voorbeelden beeldbellen GDPR-compliant? Webcamconsult Ja (?), NEN 7510 Mobilea Ja (?), NEN 7510, ISO 27001 Facetalk (Q-conferencing) Ja (?), NEN 7510, NEN 7512 Helpdesk Ja Ja Ja Ja Installatie Soft-ware bij cliënt? Agenda systeem Koppeling met registratiesysteem Nee Nee Nee Ja Ja Ja Ja Nee Skype Facetime WhatsApp (Facebook) Nee Nee Nee Ja, via AppleCare Nee (inloggen) Nee, via Apple agenda Uit Technologietransferproject: SIMBA meer info: https://www.onlinehulp-arteveldehogeschool.be/onlinehulpmethodiek/simba-beeldbellen/ 40 Nee Ja Nee Is mogelijk Is mogelijk Is mogelijk Nee Nee Nee
Enkele inspirerende voorbeelden beeldbellen NAOMI Cliëntgerichte website Duidelijke links Cliënt kiest contact Chat Beeldbellen Onlinedagboek E-learning Serious game Apps http://beeldbellenindeggz.nl/ 41
We verkennen mogelijkheden van beeldbellen in project: SIMBA succesvol implementeren van beeldbellen in ambulante hulp NAOMI Cliëntgerichte website Duidelijke links Cliënt kiest contact Chat Beeldbellen Onlinedagboek E-learning Serious game Apps Met steun van: Met beeldbelaanbieders: 42
Enkele inspirerende voorbeelden onlinedagboek NAOMI Cliëntgerichte website Duidelijke links Cliënt kiest contact Chat Beeldbellen Onlinedagboek E-learning Serious game Apps https://onlinedagboek.be/ 43
Enkele inspirerende voorbeelden onlinedagboek NAOMI Cliëntgerichte website Duidelijke links Cliënt kiest contact Chat Beeldbellen Onlinedagboek E-learning Serious game Apps https://onlinedagboek.be/mogelijkheden-templates 44
Enkele inspirerende voorbeelden e-learning NAOMI Cliëntgerichte website Duidelijke links Cliënt kiest contact Chat Beeldbellen Onlinedagboek E-learning Serious game Apps https://www.noknok.be/# 45
Enkele inspirerende voorbeelden serious game NAOMI Cliëntgerichte website Duidelijke links Cliënt kiest contact Chat Beeldbellen Onlinedagboek E-learning Serious game Apps http://sparx.org.nz/ 46
NAOMI Cliëntgerichte website Duidelijke links Cliënt kiest contact Chat Beeldbellen Onlinedagboek E-learning Serious game Apps Enkele inspirerende voorbeelden apps rond depressie Welke apps en onlinetoepassingen zijn kwaliteitsvol?? Als een cliënt zo n app gebruikt betrekken we dit in onze begeleiding? kunnen we dan feedback geven over de professionaliteit? 47
Enkele inspirerende voorbeelden overzicht zinvolle apps NAOMI Cliëntgerichte website Duidelijke links Cliënt kiest contact Chat Beeldbellen Onlinedagboek E-learning Serious game Apps https://vivesweb.be/evidencebasedapps/ 48
Stel je voor KWINTEN Sociale media Zelftesten Getuigenis Netwerkplatform Onlinedagboek Eigen google maps E-mail Doelen stellen Onlinehulppakketten Tevredenheid Kwinten 17 jaar Enige zoon thuis student Kampt met drugprobleem Voelt zich wat alleen op de wereld Heeft soms een kort lontje Zoekt vorm van vrijwilligerswerk Weet ook niet wat hij verder wil studeren en wil geholpen worden 49
KWINTEN Sociale media Zelftesten Getuigenis Netwerkplatform Onlinedagboek Eigen google maps E-mail Doelen stellen Onlinehulppakketten Tevredenheid Enkele inspirerende voorbeelden social media met verwijzing naar beveiligde communicatietools 50
Enkele inspirerende voorbeelden zelftest KWINTEN Sociale media Zelftesten Getuigenis Netwerkplatform Onlinedagboek Eigen google maps E-mail Doelen stellen Onlinehulppakketten Tevredenheid https://www.druglijn.be/test-jezelf 51
Enkele inspirerende voorbeelden getuigenissen KWINTEN Sociale media Zelftesten Getuigenis Netwerkplatform Onlinedagboek Eigen google maps E-mail Doelen stellen Onlinehulppakketten Tevredenheid https://www.drughulp.be/drugs-ervaringen 52
Enkele inspirerende voorbeelden netwerkplatform KWINTEN Sociale media Zelftesten Getuigenis Netwerkplatform Onlinedagboek Eigen google maps E-mail Doelen stellen Onlinehulppakketten Tevredenheid https://www.giveaday.be/ 53
Enkele inspirerende voorbeelden nogmaals onlinedagboek KWINTEN Sociale media Zelftesten Getuigenis Netwerkplatform Onlinedagboek Eigen google maps E-mail Doelen stellen Onlinehulppakketten Tevredenheid http://www.cannabishulp.be 54
Enkele inspirerende voorbeelden gepersonaliseerde google maps KWINTEN Sociale media Zelftesten Getuigenis Netwerkplatform Onlinedagboek Eigen google maps E-mail Doelen stellen Onlinehulppakketten Tevredenheid 55
Enkele inspirerende voorbeelden kwaliteitsvolle e-mail KWINTEN Sociale media Zelftesten Getuigenis Netwerkplatform Onlinedagboek Eigen google maps E-mail Doelen stellen Onlinehulppakketten Tevredenheid Helder welk soort e-mailvraag ik kan stellen Duidelijk wanneer ik antwoord mag verwachten Stimulerende quote Fouten in e-mailadres worden onmogelijk 56
Enkele inspirerende voorbeelden kwaliteitsvolle e-mail KWINTEN Sociale media Zelftesten Getuigenis Netwerkplatform Onlinedagboek Eigen google maps E-mail Doelen stellen Onlinehulppakketten Tevredenheid Enkel need-to-know om professioneel te kunnen antwoorden Concretere GDPR-info 57
Enkele inspirerende voorbeelden doelen stellen KWINTEN Sociale media Zelftesten Getuigenis Netwerkplatform Onlinedagboek Eigen google maps E-mail Doelen stellen Onlinehulppakketten Tevredenheid http://stag.watikwil.be/ 58
Onlinehulppakketten voor professionals (1) KWINTEN Sociale media Zelftesten Getuigenis Netwerkplatform Onlinedagboek Eigen google maps E-mail Doelen stellen Onlinehulppakketten Tevredenheid https://www.therapieland.nl/zorgaanbieder/ 59
Onlinehulppakketten voor professionals (2) KWINTEN Sociale media Zelftesten Getuigenis Netwerkplatform Onlinedagboek Eigen google maps E-mail Doelen stellen Onlinehulppakketten Tevredenheid https://www.minddistrict.com/professional/nl/ 60
Tevredenheid meten KWINTEN Sociale media Zelftesten Getuigenis Netwerkplatform Onlinedagboek Eigen google maps E-mail Doelen stellen Onlinehulppakketten Tevredenheid https://www.zorgkaartnederland.nl/ 61
Geen hot topic Probleem? Vanuit cliënten Vanuit organisatie Vanuit maatschappij 62
Onlinehulp is geen hot topic Geen hot topic Probleem? Vanuit cliënten Vanuit organisatie Vanuit maatschappij Er zijn andere (beleids-)prioriteiten in de GGZ Hulpverleners/zorgverstrekkers zijn mensen-mensen Zowel in opleiding als op de werkvloer ligt de klemtoon bijna uitsluitend op (individueel) f2f contact Er is weinig/geen gemeenschappelijke drive om meer onlinehulp te realiseren 63
Geen hot topic Probleem? Vanuit cliënten Vanuit organisatie Vanuit maatschappij Op zoek naar sense of urgency Welke problemen in je werking kunnen (deels) opgelost worden door meer onlinehulp in te zetten? Botsman, Rachel & Wolters, Wouter 64
vanuit cliënten enkele mogelijke invalshoeken Geen hot topic Probleem? Vanuit cliënten Vanuit organisatie Vanuit maatschappij Welke van volgende invalshoeken herken je: Cliënten zoeken online betrouwbare info en tools voor hun fysieke en psychische problemen (Potentiële) cliënten verwachten snelle en efficiënte dienstverlening (i.p.v. maandenlange wachtlijsten) Van wachttijd geen dode periode maken Hoge drempel voor een aantal cliënten: verplaatsing, tijdsinvestering, schaamte, wachtruimte, 65
vanuit cliënten toch enkele cijfers over gebruik onlinehulp in 2017 Geen hot topic Probleem? Vanuit cliënten Vanuit organisatie Vanuit maatschappij Druglijn: 3.013 e-mails Druglijn: 12.362 x kennistest + 70.733 x zelftest Alcoholhulp.be + cannabishulp.be + gokhulp.be: 1.357.355 bezoekers Awel: 1.880.304 websitebezoeken > 4.529 forumberichten Tele-Onthaal: 8.400 chatgesprekken > 27 gesprekken per avond Zelfmoordlijn: 1.898 chatgesprekken (gemiddeld 55 minuten) 66
vanuit cliënten specifieker 1 Geen hot topic Probleem? Vanuit cliënten Vanuit organisatie Vanuit maatschappij Zijn we als hulpverlener of zorgverstrekker geïnteresseerd in het online communiceren van cliënten (over hun probleem)? Kwinten (16 jr) post op Instagram dagelijks een foto over zijn wiet-aankopen en wietgebruik. Hij kickt op de reacties van zijn 316 volgers Feebe (18 jr) is lid van een Facebookgroep waar ervaringen met peers worden uitgewisseld over deugddoend automutileren zonder veel schade 67
vanuit cliënten specifieker Geen hot topic Probleem? Vanuit cliënten Vanuit organisatie Vanuit maatschappij 68
Geen hot topic Probleem? Vanuit cliënten Vanuit organisatie Vanuit maatschappij vanuit organisaties enkele mogelijke invalshoeken Welke van volgende invalshoeken herken je? Als medewerker sta ik onder druk door de lange wachtlijsten Wachttijden bevorderen passieve consumenten houding Transfer van therapie naar dagelijks leven is niet vanzelfsprekend Er staat veel zinvolle info op internet maar eigenlijk ken of gebruik ik die onvoldoende Onlinehulp blijft tot nog toe teveel het werk van enkele early adopters 69
vanuit de samenleving enkele mogelijke invalshoeken Geen hot topic Probleem? Vanuit cliënten Vanuit organisatie Vanuit maatschappij Welke van volgende invalshoeken herken je? Voor jongeren en toekomstige volwassenen is online naar hulp zoeken en online terecht kunnen, bijna een evidentie Zorgvraag groeit (o.a. door vergrijzing) beschikbare budgetten zullen nooit voldoende volgen Op internet is veel rommel te vinden onder andere omdat we het internetaanbod aan minder professionelen overlaten Overheid verwacht blended hulp Wordt persoonsgebonden financiering ook in GGZ ingevoerd? 70
Spot op uitdagingen 71
Wat is voor jou een zinvolle uitdaging rond onlinehulp 72
1. Maak werk van meer cliëntgerichte en inhoudelijke websites 73
2. Wissel zinvolle onlinetoepassingen uit 74
3. Geef blended/online een plaats als agendapunt in de werking 75
4. Wissel uit hoe je het online leven van je cliënt in begeleiding betrekt 76
5. Ga in intervisie over blended hulp die werkt 77
6. Ga in overleg met toeleiders en doorverwijzers over onlinehulpkoppelingen 78
6. Bekwaam verder je onlinehulpcompetenties https://www.arteveldehogeschool.be/opleidingen/bijscholingenen-studiedagen/onlinehulp-inschakelen-hulp-en-zorg 79
Waar haal je meer mosterd 80
www.onlinehulp-vlaanderen.be www.onlinehulp-vlaanderen.be 81
www.online-hulpverlening.be www.online-hulpverlening.be 82
Online Arteveldehogeschool https://www.onlinehulp-arteveldehogeschool.be/ 83
Vragen? www.onlinehulp-arteveldehogeschool.be www.sociaal-werk-netwerkt-online.be philippe.bocklandt@arteveldehs.be @PhBocklandt Philippe Bocklandt Philippe Bocklandt 84