RAPPORT VAN BEVINDINGEN FINANCIEEL CONTINUITEITSTOEZICHT bij Stichting Speciaal Onderwijs Midden Nederland Plaats : Houten Bestuursnummer : 40908 Onderzoeksnummer : 248479 Datum onderzoek : 17 september 2013 Datum vaststelling : 10 april 2014
Inhoud 1 Inleiding 5 2 Bevindingen 7 3 Toezichtarrangement financiële continuïteit 9 4 Bestuursreactie op conceptrapport 11 5 Standpunt inspectie 11 Pagina 3 van 11
1 Inleiding Naar aanleiding van een risicoanalyse op de jaarcijfers over 2011 van de Stichting Speciaal Onderwijs Midden Nederland met bestuursnummer 40908 (verder te noemen: de Stichting), heeft de Inspectie van het Onderwijs (hierna: de inspectie) op 27 juni 2012 het bestuur van de Stichting onder aangepast financieel toezicht gesteld. De inspectie heeft op 17 september 2013 een vervolgonderzoek verricht naar de financiële positie van de Stichting. Onderzoeksopzet Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: analyse van de jaarrekening 2012 en bij het bestuur ter aanvulling of verduidelijking opgevraagde financiële gegevens; een gesprek met het bestuur. Tijdens het onderzoek beoordeelden wij de financiële positie van het bestuur, met als leidende vraag of de financiële continuïteit van het onderwijs binnen afzienbare termijn in het geding is. Toezichtkader en afbakening onderzoek De inspectie is bij haar onderzoek uitgegaan van de Beleidsregel Financieel toezicht po en vo 2011, inclusief de aanpassingen toegelicht in de sectorale nieuwsbrieven en tevens vermeld op www.onderwijsinspectie.nl. Het onderzoek is niet te kwalificeren als een accountantsonderzoek. Opbouw rapport In hoofdstuk 2 staan de bevindingen uit het onderzoek naar de financiële positie. Hoofdstuk 3 bevat het toezichtarrangement. In de bijlage is de zienswijze van het bestuur opgenomen. Pagina 5 van 11
2 Bevindingen 2.1 Kengetallen In onderstaande tabel staan de signaleringswaarden waarmee de inspectie de jaarcijfers van onderwijsbesturen/onderwijsinstellingen vergelijkt in haar jaarlijkse risicoanalyse, afgezet tegen de kengetallen van de stichting over de afgelopen drie jaar: PO 2010 2011 2012 Liquiditeit (current ratio) 1 0,82 0,71 0,95 Solvabiliteit 2 0,30 0,09 0,10 0,22 Rentabiliteit < 0-3,1% -0,3% 3,3% Personele lasten/rijksbijdrage 0,95 98,1% 93,5% 87,9% Personele lasten/totale baten 0,90 88,1% 87,7% 83,6% Buffer < 0-5,24% -4,81% -1,94% Uit deze getallen blijkt dat de financiële positie van de stichting in 2012 sterk is verbeterd ten opzichte van de jaren daarvoor. Zowel de liquiditeit als de rentabiliteit zijn op een aanvaardbaar niveau gebracht. De positieve solvabiliteit is weliswaar lager dan de signaleringswaarde, maar vertoont toch een significante stijging. Dit alles resulteert verder in een steeds afnemende negatieve buffer, waardoor het bestuur bij een consistent positief resultaat steeds meer in staat zal zijn risico s op te vangen. 2.2 Overige bevindingen Na de bestuursoverdracht in 2011 heeft het huidige bestuur een aantal maatregelen genomen die op korte termijn moesten leiden tot verbetering van de financiële situatie en de waarborg van de continuïteit. Zoals uit de kengetallen blijkt, is er fors gesaneerd in het personeelsbestand, waardoor de personele lasten ten opzichte van de rijksbijdragen zijn afgenomen en tot op een aanvaardbaar niveau zijn gebracht. Om tot personeelsreductie te komen heeft het bestuur een sociaal plan opgesteld. De uitvoering van dit plan is echter nog niet volledig: er wordt verdere reductie voorgesteld, waardoor de financiële basis sterker zal worden. Om de begroting versus realisatie goed te kunnen monitoren en naar de toekomst te kunnen bijsturen, is er in eigen beheer een sturingsmodel ontwikkeld wat inzicht geeft in de effecten van beheersingsmaatregelen naar de toekomst. In 2013 is het bestuur zelf de administratie gaan voeren. Hiertoe heeft men een eigen administratiekantoor opgezet. Reden hiervoor zijn de kortere lijnen, kostenreductie en het tijdiger kunnen beschikken over de gewenste managementinformatie. Op 1 januari 2015 zal de SO-afdeling van Berg en Bosch gaan fuseren met de Van Leersumschool, een school voor SO in Zeist. De beoogde fusiepartner is financieel gezond en op veel terreinen wordt al intensief samengewerkt. Pagina 7 van 11
3 Toezichtarrangement financiële continuïteit Aangepast financieel continuïteitstoezicht De financiële continuïteit van het bestuur is op dit moment niet in het geding. Het bestuur heeft grote slagen gemaakt door stringent beleid. Voordat het geïntensiveerd toezicht wordt beëindigd, wil de inspectie echter eerst zekerheid hebben dat de ingezette positieve lijn ook wordt gecontinueerd. Op grond van deze overwegingen verlengt de inspectie dan ook het aangepast financieel continuïteitstoezicht. Afspraken Het bestuur informeert ons direct over belangrijke wijzigingen in zijn financiële positie en zendt ons de volgende informatie zo spoedig mogelijk toe: (Concept)jaarrekening 2013 zodra deze beschikbaar is. De informatie kan aanleiding zijn voor navraag of een vervolggesprek. Pagina 9 van 11
4 Bestuursreactie op conceptrapport geachte heer.., Dank voor het toezenden van het concept rapport financieel toezicht. Van mij kant zijn er twee opmerkingen te maken; 1 Het is niet zo dat we een eigen intern financieel administratiebureau in het leven hebben geroepen. Het administratiebureau dat aanvankelijk opgezet was om REC4-4 te ondersteunen heeft sinds januari 2014 een zelfstandige doorstart gemaakt. Op dit moment kopen we bij hen onze financiële ondersteuning in. De tweede opmerking betreft het rentabiliteitsgetal van 3. Volgens onze berekening is dit een vergissing en veel te laag (moet ws. 30 zijn) Vr. Gr... (naam) Alg. Directeur a.i. Berg en Boschschool Pagina 10 van 11
5 Standpunt inspectie Het bestuur heeft op 8 april 2014 gereageerd op het conceptrapport. In hoofdstuk 4 van dit rapport is deze reactie integraal opgenomen. In de reactie wordt de positie van het administratiebureau verduidelijkt. Met betrekking tot de bepaling van het rentabiliteitsratio gaat de inspectie bij de berekening uit van het netto resultaat afgezet tegen de som van de baten vermenigvuldigd met 100%. De uitkomst daarvan komt in dit geval uit gerekend over 2012 op het percentage van 3,3%. Pagina 11 van 11