In deze brochure hebben we aan aantal interviews met onze test engineers verzameld die in de voorbije periode werden afgenomen. Ze geven een goed beeld van het profiel van onze medewerkers die ingezet worden als test engineer. Het spreekt voor zich dat iedere medewerker binnen Passwerk zijn eigen profiel heeft, zijn eigen persoonlijkheid, zijn eigen betrachtingen en motivatie. De bijgevoegde interviews werden reeds eerder gepubliceerd in één van onze Passmappen. De interviews werden dusdanig gerangschikt dat u vooraan de meest recente interviews kan lezen. Teneinde u een beeld te geven over een autismespectrumstoornis geven we u er in een inleidend artikel een beschrijving van.
PAGINA 2 Wat is een autismespectrumstoornis? 3 Interessante links en lectuur rond ASS 5 De andere collega's', dat is dé factor die maakt dat ik zo graag voor de MIVB werk. Ik kan me niet herinneren me in een job ooit al zo snel zo op mijn gemak te hebben gevoeld. Met duizenden medewerkers die letterlijk van alle hoeken van het land komen toegestroomd om elke dag samen te werken, is een zeer open bedrijfsgeest gegarandeerd. Mijn directe collega's appreciëren duidelijk mijn persoonlijke stijl en die heeft mij in die vijf maanden tijd zelfs al enkele echte vrienden opgeleverd. Interview met Mike Ik was dus druk bezig met het opbouwen van een nieuw leven en met Passwerk dat er op het juiste moment bij kwam, voel ik dat ik de voorbije drie jaar een enorme weg heb afgelegd. Dat is iets wat ik me aanvankelijk niet had kunnen inbeelden. Ik heb over mijn capaciteiten en taken nog nooit zoveel dankwoorden gehoord, dat ik het nog altijd bijna niet geloof Interview met Kristiaan Het inzicht in hoe computers en programma's werken en de basiskennis van programmeercodes zorgen ervoor dat ik goed kan inschatten waar zich fouten kunnen voordoen. 7 11 14 Interview met Nathan Andere mensen zeggen ook dat ik zelf veranderd ben sinds ik bij Passwerk aan de slag ben. Ze vinden me spraakzamer en opener. Zelf kan ik moeilijk zeggen of ik anders ben. Wel is het goed dat ik nu kan doen waar ik goed in ben. Ik krijg nu meer respect en voel me goed op het werk. 16 Interview met Jelle Verwacht niet dat ik op dezelfde manier reageer als iemand zonder autisme, weet dat ik verbaal niet zo sterk ben maar schriftelijk wél goed kan communiceren. Zeg wat je bedoelt en gebruik niet te veel impliciete boodschappen of ongeschreven regels. Interview met Bert Werken brengt altijd stress met zich mee, alhoewel het wel meevalt en met de tijd vermindert. Vóór Passwerk was ik werkloos, en toen had ik de stress van economische onzekerheid over de toekomst. Economisch meerwaardig zijn biedt ook een zekere zelfwaardering. Interview met Emmanuel Als ik een bug gevonden heb, dan vind ik dat wel leuk. Dan kan ik de collega s ook eens opjagen. Meestal complimenteren ze me dan. Ze klagen in elk geval niet. Goed gevonden, of zoiets zeggen ze dan. Ik denk dat we hier allemaal een gelijkwaardige rol spelen. Enerzijds met het vinden van fouten, anderzijds met het herstellen van die fouten, of het aanbrengen van verbeteringen. Interview met Jimmy 18 20 23
PAGINA 3 Eerlijk gezegd, ik vind dat als het over jobs gaat, autisten sowieso beter zijn dan gewone mensen. Minder complexen, meer en beter werken. Een volledig uit mensen met ASS bestaand bedrijf zou de concurrentie compleet verpulveren. Meer oog voor het detail, minder gepraat, meer focus, véél meer structuur, duidelijkheid zo transparant als glas en tóch een even goede werksfeer. Interview met Kevin Er wordt veel persoonlijker gewerkt. De jobcoaches letten er echt op met wie ze bezig zijn en leren je sterktes en zwaktes kennen. Hiermee wordt dan rekening gehouden bij de keuze van een project. Interview met Dominic Bij Passwerk houden ze rekening met je autisme. De begeleiding zorgt ervoor dat alles minder hectisch verloopt. De bedrijven waar ik voor werk zijn op de hoogte van mijn ASS zodat ik mij ook veel veiliger voel. Het is ook leuk om altijd op mijn jobcoach te kunnen terugvallen. Interview met Tijana Mijn beste kwaliteiten? Het snel zien van fouten en snel repetitief werk kunnen uitvoeren. Mijn ordelijkheid en nauwkeurigheid. Maar daarnaast ook de mogelijkheid complexe taken te kunnen uitvoeren, het logisch en analytisch denkvermogen daarbij. Verder leer ik snel iets bij. Ook mijn creativiteit in bijvoorbeeld het efficiënt uitvoeren van opdrachten en het zoeken naar oplossingen. Interview met Joeri Dankzij Passwerk heb ik na een lange zoektocht en na het volgen van vele opleidingen en het uitoefenen van minder leuke jobs, eindelijk iets gevonden wat ik graag doe en wat met voldoening schenkt Interview met Johan Dit is de eerste keer dat ik nog geen enkele dag met tegenzin naar het werk kwam Interview met Sam Interactie met collega s vind ik ook heel fijn, dat is stimulerend en motiveert me om verder te werken Interview met Dieter Wat typerend is voor aspergers, is dat we beter presteren in een implusarme omgeving Interview met Dirk 26 29 31 35 39 44 48 54
PAGINA 4 Wat is een autismespectrumstoornis? Autisme Spectrum Stoornis (ASS) is een stoornis die zich kenmerkt door moeilijkheden op drie gebieden: sociale interactie, communicatie en verbeelding. Hoewel alle mensen met autisme binnen deze drie gebieden moeilijkheden ondervinden, uit autisme zich telkens weer heel verschillend. Net zoals ieder van ons ook heel verschillend is. Naar schatting heeft 0,6 tot 1 % van de bevolking een ASS. Dit betekent echter niet dat zij allemaal een officiële diagnose hebben ontvangen. Ongeveer 75 % van de personen met ASS zijn mannelijk. Binnen Passwerk hebben de test engineers een normale begaafdheid. De meeste onder hen hebben echter dankzij hun intelligentie strategieën ontwikkeld om hun autisme te camoufleren. Hierdoor bewegen ze zich blijkbaar heel gewoon door het leven. ASS is een op het eerste zicht onzichtbare handicap. ASS is een informatieverwerkingsstoornis. Informatie wordt op een geheel eigen wijze verwerkt en geïnterpreteerd. Hierdoor kunnen denkbeelden, ideeën en gedachten van personen met ASS als vreemd of eigenaardig overkomen. Personen met autisme zijn detaildenkers. Er is echter veel informatie die van betekenis verandert naargelang de context waarin ze gegeven wordt. De meerwaarde van een medewerker met autisme Mensen met autisme hebben veelal een sterk analytisch vermogen, oog voor detail en gevoel voor orde. Sommigen onder hen beschikken over een splintervaardigheid (bv sterk visueel geheugen, talent voor wiskunde,..) Ze zijn gedreven werkers die betrouwbaar zijn en hun afspraken naleven. Ze zijn tevens zeer consequent in hun gedrag, hebben geen verborgen agenda s, zijn recht door zee en loyaal. Weinig sociale interesse kan een pluspunt zijn omdat er geen tijd verspild wordt aan het onderhouden van sociale interacties tijdens het werk. Specifieke kenmerken Sociale interactie De omgang met anderen is kwantitatief en/of kwalitatief anders. Het gaat hier
PAGINA 5 over wederkerigheid in relaties. Personen met ASS hebben problemen met het juist kunnen inbeelden/inschatten van wat de ander denkt, voelt, van plan is. Hierdoor hebben zij een eigen interpretatie van bepaalde sociale regels. Enkele voorbeelden: Het rigide toepassen van sociale regels, ongeacht de situatie (vb dag zeggen=steeds een hand geven). Moeilijkheden met aanvoelen welk gedrag een bepaalde situatie vereist (vb welk onderwerp mag waar en met wie besproken worden, hoe en wanneer moet ik hulp vragen). Pauzes(=ongestructureerde tijd) kunnen moeilijk te overbruggen zijn. Eén lievelingsonderwerp waar steeds op teruggekomen wordt. Communicatie Op het eerste zicht is er een normale spraak en taal, alleen wordt deze taal als communicatiemiddel vaak niet juist gebruikt : weinig wederzijds, oppervlakkig, repetitief Vaak nemen personen met autisme de tot hen gerichte boodschappen heel letterlijk op. Dit kan leiden tot misverstanden (bv. Zie dat je bureau proper achter blijft). Grapjes en sarcasme kunnen hen ontgaan. Relevante informatie wordt moeilijk onderscheiden van irrelevante informatie (detail denken). Daarom is het belangrijk dat er duidelijke taal wordt gebruikt (bv Niet Hoe was je werk vandaag? maar wel Hoe is het testen van die module deze voormiddag gegaan? ) Er zijn ook problemen met het juist interpreteren van niet verbale communicatie ( bv. mimiek, gebaren, stemintonatie, enz.). Flexibliteit en verbeelding Alhoewel mensen met ASS bij voorkeur routinematige handelingen verrichten, hebben ze ook nood aan gedoseerde variatie zodat het werk uitdagend blijft. Mensen met ASS hebben vaak weerstand tegen (plotse) veranderingen en kunnen zich soms moeilijk aanpassen aan nieuwe situaties. Veranderingen in taken, planning, begeleiding, afspraken worden best op voorhand besproken en uitgelegd. Hier kan visuele ondersteuning een hulpmiddel zijn. Door een tekort in de verbeelding is het moeilijk zich voor te stellen wat er niet is, wat moet komen of geweest is. Dit maakt dat het probleemoplossend denken niet steeds adequaat is. Enkele voorbeelden: Het zelf analyseren, structureren en tot een goed einde brengen van een ongekende taak is té onoverzichtelijk. Personen met ASS missen tevens de verbeelding om betekenissen te zien achter vb gelaatsuitdrukkingen, cynische uitspraken en humoristische uitspraken. Besluit Als gevolg van bovenstaande probleemgebieden ondervinden mensen met ASS veel stress. Om zoveel mogelijk rekening te houden met de aandachtspunten bestaan er hulpmiddelen. De jobcoaches van Passwerk gaan deze hulpmiddelen optimaal aanwenden en zullen ook het centraal aanspreekpunt bij de klant adviseren hoe bepaalde zaken best worden benaderd. De jobcoach tracht steeds een optimale werkomgeving voor de test engineer tot stand te brengen zodat zij uitzonderlijke prestatie kunnen neerzetten. Vanuit Passwerk trachten we niets aan het toeval over te laten zodat onze test engineers zich goed voelen en continu kwalitatieve resultaten kunnen neerzetten.
PAGINA 6 Interessante links en lectuur rond ASS LINKS www.autismecentraal.com Kennis- en ondersteuningscentrum www.autsider.net Onder het spectrum worden de verschillende diagnoses beschreven www.autismevlaanderen.be Vlaamse Vereniging Autisme www.nas.org.uk The National Autistic Society (Engels) www.participate-autism.be Autisme begrijpen http://www.psycho-edu.be/html_nl/film_nl_autis.html Kort filmpje dat de gevolgen van autisme toelicht LECTUUR Brein bedriegt, als autisme niet op autisme lijkt Peter Vermeulen Autisme verteld, verhalen over anders zijn Cis Schiltmans Van een andere planeet, autisme van binnenuit Dominique Dumortier Autisme en communicatie, de kunst om verkeerd te begrijpen Peter Vermeulen Autisme : van begrijpen tot begeleiden Theo Peeters Een echt mens Gunilla Gerland
PAGINA 7 Interview met Mike 'De andere collega's', dat is dé factor die maakt dat ik zo graag voor de MIVB werk. Ik kan me niet herinneren me in een job ooit al zo snel zo op mijn gemak te hebben gevoeld. Met duizenden medewerkers die letterlijk van alle hoeken van het land komen toegestroomd om elke dag samen te werken, is een zeer open bedrijfsgeest gegarandeerd. Mijn directe collega's appreciëren duidelijk mijn persoonlijke stijl en die heeft mij in die vijf maanden tijd zelfs al enkele echte vrienden opgeleverd. Mike, hoe ben je bij Passwerk terechtgekomen? Je mag me gerust een laatbloeier noemen. Pas sinds mei 2012, drie maanden na mijn 45ste verjaardag werd ben ik officieel multidisciplinair ASS mens! Ik heb me gelukkig niet eerst door 45 jaar kommer en kwel moeten worstelen voor eindelijk de diagnose werd gesteld: ik leidde tot dan toe een betrekkelijk rustig, evenwichtig leven, met een normale, bevredigende bediendenloopbaan in het gewone werkcircuit. De meningen van werkgevers en collega s in mijn twintigjarige loopbaan klonken nooit extremer dan 'enorm nauwkeurige en betrouwbare medewerker met een groot gevoel voor humor en een discrete klant en collegavriendelijke aanpak'. Het was mijn partner die zich bij mijn bijwijlen overdreven egocentrische gedrag vragen begon te stellen en mij daar voorzichtig over aansprak. Tegen het einde van 2011 was ikzelf voldoende nieuwsgierig geworden om me toch eens te laten testen. Ik was zelf verbaasd over het resultaat van de screening, maar de diagnose verschafte me tegelijk eindelijk de sluitende inzichten in de typische kenmerken van mijn Aspiegedrag: natuurlijke en duidelijk onbedwingbaar sterke drang naar orde en regelmaat, mijn soms morbide angst voor onzekerheden in werksituaties, mijn uitgesproken voorkeur voor nauwkeurig doordachte schriftelijke communicatie boven snel geïmproviseerde telefonische contacten, mijn 'angst voor het onbekende', zoals mijn eerste psycholoog die ik in 2001 raadpleegde het verwoordde. 'Onderhuidse onrust' was er dus zeker wel, onrust die zich een paar keer in ernstig depressieve perio
PAGINA 8 des vertaalde. Zodra de diagnose gesteld was, heb ik als typisch logisch denkende Aspie (mijn geliefde koosnaampje voor Asperger mens) besloten dat ik evengoed van mijn 'nood' een deugd kon maken, en dus te proberen voor een bedrijf te gaan werken dat zo zeldzaam verstandig was om onze Aspiegeesten naar hun juiste economische waarde in te schatten. In december 2012 had ik me aangesloten bij de PASS groep Oost Vlaanderen, waartoe ook Roeland behoorde. Die laatste was vol lof over Passwerk, ik stuurde daarom in maart 2013 mijn sollicitatiebrief en sinds 4 maart 2014 ben ik dus Passwerk medewerker. Waarom heb je voor Passwerk gekozen? Ik was ondertussen aan de Bibliotheekschool in Gent ook begonnen met een Initiatie in de Bibliotheek, Documentatie en Informatiekunde. De aanwervingsprocedure bij Passwerk duurde net lang genoeg om die éénjarige studie met succes te beëindigen ik had mijn diploma net op zak toen de assessmentweken eindelijk begonnen. Het was kiezen tussen twee paden, maar aangezien Passwerk net de rode loper had uitgerold... Hoe zag je loopbaan eruit voor je bij Passwerk begon? Na mijn studies vertaalkunde ben ik als commercieel administratief bediende meteen het bedrijfsleven ingestapt. Voor één van die jobs vroegen ze mij het computernetwerkje van dertien mensen in het oog te houden. Uiteraard wilde ik dat alleen maar doen als ik ook écht begreep wat ik deed. Zo ben ik Dummies boeken beginnen te lezen en voelde ik steeds beter hoe goed IT bij mijn gestructureerde aanpak paste. Bij het zoeken naar een volgende job ben ik dan bewust bij IT gerelateerde bedrijven gaan solliciteren, en heb zo acht en een half jaar voor een IT distributeur gewerkt, nog altijd als commercieel administratief medewerker, maar in steeds technischer functies. Hoe heb je het assessment en de opleiding ervaren? Had je een goed contact met je collega's? Een zeer fijne ervaring was dat, zowel het assessment als de opleiding. Het assessment was natuurlijk de langste sollicitatieronde ooit, drie weken lang, maar met een heel laag stressniveau en heel wat echt leuke en grappige momenten. De opleiders van M2Q waren tegenover ons compleet zichzelf, geen spatje 'we moeten hier speciaal ons best doen om alles voor die Rare Mensen uitgelegd te krijgen'. Ik denk dat dat nog het allerbelangrijkste punt was. Het liet ons alle zes ontdooien en enthousiast en actief studeren. Vanuit Aalst naar Berchem betekende voor mij elke dag heel vroeg opstaan en twee keer anderhalf uur met de trein, heen en weer, maar geen enkele dag stond me tegen. Vind je het fijn om op verschillende locaties te werken of zou je liever altijd in dezelfde testomgeving blijven? Ik voel me wel degelijk graag verbonden met het werk en met het bedrijf waarvoor ik het uitvoer, maar voor ultrakorte opdrachten wordt dat natuurlijk erg moeilijk. Een hapklaar brokje tussen twee langere opdrachten in, dat lijkt me dan wel weer een leuke afwisseling. Hoe ervaar jij de opdracht bij MIVB? Dat is meteen de diepe kant van het vijftig meterbad! 'Vlooi dat analysedocument van 138 pagina's voor de nieuwe website van de business to businessafdeling maar uit, en creëer alle testcases die je
PAGINA 9 aan de hand daarvan kunt bedenken', tot daar de instructies. 'Niet voor beginnertjes', zou je dan zeggen, maar dat ben ik nu net wél, voordien nog nooit één testcase op papier gezet. Doordat er echter nog alle tijd voor de oplevering van de website was de IT afdeling van de MIVB is constant met een dozijn verschillende projecten bezig kon ik echt alles rustig in mijn eigen tempo onderzoeken en ontdekken, en mijn volgens het boekjeaanpak (zoals we die in de opleiding van Jürgen van M2Q hebben gezien) bleek bij mijn directe oversten alleen maar lof te oogsten. Dat boekje hadden ze bij de MIVB duidelijk nog niet gelezen, en ze vinden het wel mooi. Vind je voldoende uitdaging in deze opdracht? De MIVB behandelt haar medewerkers als volwassenen, er zit niemand constant over je schouder mee te kijken of en wat je precies doet. De uitdaging bestaat er dus in jezelf tot de best mogelijke prestaties te brengen, en dat is me mijn hele carrière altijd al aardig gelukt. Hoe verloopt de communicatie tussen jou en je begeleider bij MIVB? Is het voor jou belangrijk bij de klant een centraal aanspreekpunt te hebben? Mijn officieel aangeduide begeleider heeft het altijd erg druk, maar als ik hem nodig heb, dan is hij er meteen. Voor mijn eigenlijke opdracht zijn er heel wat andere collega's die ik met specifieke vragen kan aanspreken. Zoals ik al zei, het gaat om een volwassen manier van omgaan met de medewerkers, iedereen helpt elkaar, we moeten, als er wat is, niet altijd eerst naar mama of in dit geval papa lopen. Hoe verloopt het contact met je andere collega s? 'De andere collega's', dat is dé factor die maakt dat ik zo graag voor de MIVB werk. Ik kan me niet herinneren me in een job ooit al zo snel zo op mijn gemak te hebben gevoeld. Met duizenden medewerkers die letterlijk van alle hoeken van het land komen toegestroomd om elke dag samen te werken, is een zeer open bedrijfsgeest gegarandeerd. Mijn directe collega's appreciëren duidelijk mijn persoonlijke stijl en die heeft mij in die vijf maanden tijd zelfs al enkele echte vrienden opgeleverd. Heb je nog contact met andere Passwerkers? Passwerk zendt continu haar zonen (en een paar dochters) uit, ook alweer naar alle hoeken van het land, en dus hebben we nauwelijks weet van elkaar en van wat we precies doen. Mijn eerste vijf werkmaanden zijn voorbijgevlogen, ik blijf 's avonds regelmatig in Brussel hangen en in het weekend bij collega vrienden, en dan heb ik thuis nog een partner en een paar heel specifieke, typische aspergerbezigheden. Als ik tegenwoordig nog érgens stress voel, dan is het wel van 'so little time, so much to do'. Dat zal wel een heel goed teken zijn, zeker? En dat ik elke werkdag om vijf uur opsta, om zoveel mogelijk leuks en nuttigs in één dag te kunnen doen... Ik probeer die bovenste beste Roeland mijn allereerste contact bij Passwerk er ook nog bij te krijgen, een goed voornemen voor het nieuwe jaar, het is weer een paar maanden geleden dat we elkaar nog zagen. Hoe verloopt het contact met je jobcoach? Geeft zij een meerwaarde aan de invulling van jouw job bij Passwerk? Ook daar weer een zo heerlijk volwassen aanpak: Lien geeft ons niets meer en niets minder dan wat we écht nodig hebben. Ik onthou voor altijd dat ze tijdens mijn evaluatiegesprek na de allereerste
PAGINA 10 assessmentweek, begin februari 2014, zei dat ze vrolijk werd van mij bezig te zien en te horen, en ik denk dat dat nog altijd aardig lukt. Wat is voor jou belangrijk om in een werkomgeving goed te kunnen functioneren? Die volwassen aanpak komt steeds weer terug: daarin zitten respect en vertrouwen, en die voeden dan weer je zelfrespect en zelfvertrouwen. Wat zijn jouw beste kwaliteiten? Waaraan zou je nog willen werken om nóg beter te kunnen functioneren? Eerlijkheid en openheid, zou dat niet zijn wat ons allemaal, alle aspergerbroeders en zusters met elkaar verbindt? Dat zit gewoon in onze bedrading, het is onze defaultstand. Het hangt helemaal van onze omgeving af of wij het aandurven al onze DIP switches in die lekker comfortabele defaultpositie te laten staan. Driewerf hoera voor de MIVB dus! Voor mijn huidige, allereerste opdracht bij de MIVB lijkt tot nu toe alles zo vanzelfsprekend te verlopen, dat ik op dit ogenblik nauwelijks werkpunten opmerk die ik niet lekker vind gaan. Vanaf dit jaar begin ik aan de uitvoering van mijn helemaal zelfgeschreven testcases, en misschien dat ik dan zal merken dat ik zal moeten werken aan het inperken van mijn natuurlijke drang om alles 'volgens het boekje te doen'? Ik weet het jullie over een halfjaar te zeggen!
PAGINA 11 Interview met Kristiaan Ik was dus druk bezig met het opbouwen van een nieuw leven en met Passwerk dat er op het juiste moment bij kwam, voel ik dat ik de voorbije drie jaar een enorme weg heb afgelegd. Dat is iets wat ik me aanvankelijk niet had kunnen inbeelden. Ik heb over mijn capaciteiten en taken nog nooit zoveel dankwoorden gehoord, dat ik het nog altijd bijna niet geloof Kristiaan, hoe ben je bij Passwerk terecht gekomen? Een vriendin van mijn moeder had over Passwerk gehoord, en dat aan mijn moeder doorgegeven. Zelf was ik toen nog niet zo druk bezig met auti vriendelijk werk te zoeken, ik had mijn diagnose nog maar recent gekregen toen, maar na zelf in het journaal van Eén een korte reportage over Passwerk te hebben gezien, heb ik zelf toch de eerste stap gezet door mijn cv te mailen. En gelukkig heb ik dan eigenlijk redelijk snel, na vier maanden ongeveer, de CEBIR tests kunnen laten afnemen en kon ik vlot aan het proces deelnemen. Waarom heb je voor Passwerk gekozen? Ik had nog maar recent mijn diagnose gekregen en het was toen nog een beetje zoeken wat verder te doen. Passwerk kwam geregeld in de media, het leek mij het enige bedrijf dat professioneel met mensen met autisme omging en ze echt effectief nuttig in dienst stelde. Dus dacht ik: Waarom niet? Laten we dat eens proberen. En dat is zeer goed meegevallen. Hoe zag jouw loopbaan (leven) eruit vóór je bij Passwerk begon? Hm, niet echt fijn om eerlijk te zijn, ik heb mijn diagnose pas laat in mijn leven gekregen, vier of vijf jaar geleden. Ik altijd geprobeerd in een normaal circuit mee te draaien, maar dat kon ik niet aan. Ik had veel last van depressies, kon mijn studies daardoor niet afmaken en kon ook nooit lang een vaste baan houden. Na een zware periode kreeg ik van het OPZ in Geel de diagnose depressie en tekenen van autisme en werd ik in een dagopvang beziggehouden'. Dat beviel me niet. Op aanraden van een vriendin liet ik me zorgvuldig testen bij Indigo, en daar kreeg ik dan eindelijk een duidelijk antwoord, ik had autisme. Eindelijk kon ik de nodige begeleiding zoeken om een gezond en aangepast leven op te bouwen. Hoe heb je het assessment en de opleiding ervaren? Had je een goed contact met je collega s? Het assessment en de opleiding erna waren met momenten best wel moeilijk voor me. Plots moest ik
PAGINA 12 voltijds actief zijn. Maar ik heb het overleefd, mede door de steun van de jobcoaches en van mijn moeder. Het was ook soms een beetje moeilijk om bij sommige collega s raakpunten te vinden, maar het waren allemaal zeer vriendelijke rustige mensen. En zelf probeerde ik dan ook beleefd en vriendelijk terug te zijn. Het was wel een beetje vreemd meer mensen te zien die een beetje zoals ikzelf zijn, meestal ben ikzelf degene die de enige rare is. Vind je het fijn om op verschillende locaties te werken of zou je liever altijd in dezelfde testomgeving werken? Ik denk dat ik toch graag lang op eenzelfde locatie zit, zo leer ik de omgeving en het werk beter kennen, en weet ik ook beter wat men van me verwacht en kan ik beter aan de noden voldoen. Ik heb het geluk dat ik na het behalen van mijn ISTQB meteen bij Belfius kon beginnen en dat ik nog altijd hier mag werken. Zo ben ik gegroeid in het werk hier en zijn ze zeer tevreden met wat ik doe. Waaruit bestaat jouw huidig takenpakket? Ik ben al aanzienlijke tijd vast ingesteld om de Mobile Banking apps op tablets en smartphones te testen. Het gaat vooral om regressietests en om dynamisch werken. Omdat niet altijd een vast scenario is voorzien, moet ik vooral op mijn vorige ervaringen en kennis van deze apps afgaan en goed nadenken wat alle mogelijkheden en combinaties van handelingen zijn. Wat vind je van deze opdracht? Het is wel leuk, het lijkt telkens op een grote complexe puzzel. Het is zoeken naar wat ik allemaal kan doen en waar misschien nog naar gekeken moet worden om de ervaring voor de klant zo comfortabel mogelijk te maken. Wat vind je ervan om met andere Passwerkers te werken? Zoals eerder gezegd is het wel fijn ook andere mensen te zien die een beetje dezelfde ervaringen en moeilijkheden als ik ondervonden hebben. Maar soms gaat het leggen van contacten daardoor een beetje moeilijk. Bovendien heb ik in mijn vrije tijd nogal wat heel gefocuste interesses en kan ik daardoor niet altijd even vlot over andere zaken meepraten. Hoe verloopt de communicatie tussen jou en de klant? Die verloopt zeer goed denk ik, ik heb een vast aanspreekpunt voor mijn opdrachten en verder doen we ons best voor iedereen enthousiast en vriendelijk te zijn. Is het voor jou belangrijk bij de klant een centraal aanspreekpunt te hebben? Dit is voor mij een zeer grote meerwaarde. Als ik zou moeten beginnen met zelf rond te vragen wie mij opdrachten moet geven, dan denk ik dat ik een beetje verloren zou kunnen lopen. Het is zeer handig duidelijk te weten wie bepaalt wat moet gebeuren. Hoe verloopt het contact met de andere collega's bij Belfius? Ik heb niet echt veel contact met andere collega s op de werkvloer, ik probeer wel altijd vriendelijk en beleefd te zijn, maar vooral mij bezig te houden met mijn werk en de opdrachten.
PAGINA 13 Wat is voor jou belangrijk om in een werkomgeving goed te kunnen functioneren? Niet veel afleiding en vooral dat het er niet te warm is, ik heb nogal snel last van de hitte, dus is airco altijd zeer aangenaam! Wat zijn jouw beste kwaliteiten? Dat kan ik moeilijk van mezelf zeggen, ik probeer altijd beleefd te zijn, door te zetten tot iets zo goed mogelijk af is en vooral behulpzaam te zijn. Waaraan zou je nog willen werken om beter te kunnen functioneren? Mezelf beter leren kennen, en een beetje meer discipline zou ook wel handig zijn. Ik zou graag ook nog meer ervaring opdoen en kennis verwerven inzake testen en het IT gebeuren in het algemeen. Ik kom uit een heel andere richting, en voor mijn huidige opdrachten heb ik beide nog niet echt nodig, maar voor latere opdrachten zou het handig zijn mezelf misschien wat meer expert te kunnen voelen. Wat vind je van de ondersteuning die de jobcoach jou geeft? Haar begeleiding is zeer nuttig, in het verleden werd ik in mijn werk niet ondersteund en dat had zeer nadelige gevolgen. Ik voel me nu veel beter begrepen en op mijn gemak. Nu weet ik dat er iemand is die me volgt en die ik kan vertrouwen. En die problemen die ik niet meteen zelf zie, op correcte wijze kan aankaarten. Hoe heeft Passwerk jouw leven veranderd? Passwerk is bijna wonderbaarlijk op het juiste moment in mijn leven gekomen, ik was net in het proces van mezelf te leren kennen en om te gaan met mijn autisme. Ik woonde ongeveer een halfjaar alleen. In Aarschot, geholpen door begeleid wonen van het Kids. Ik was dus druk bezig met het opbouwen van een nieuw leven en met Passwerk dat er op het juiste moment bij kwam, voel ik dat ik de voorbije drie jaar een enorme weg heb afgelegd. Dat is iets wat ik me aanvankelijk niet had kunnen inbeelden. Ik heb over mijn capaciteiten en taken nog nooit zoveel dankwoorden gehoord, dat ik het nog altijd bijna niet geloof Zijn er zaken die je toch nog anders wou zien? Het enige wat ik me op dit moment kan zeggen is dat ik misschien wat meer bijscholing of bijkomende cursussen had verwacht. Zo zouden we professioneel nog meer kunnen uitblinken. Maar het is mogelijk dat ik dit denk omdat ik uit een niet IT omgeving kom. En wie weet, volgend jaar op de grote LARP misschien een paar bekende Passwerkgezichten op bezoek?
PAGINA 14 Interview met Nathan Het inzicht in hoe computers en programma's werken en de basiskennis van programmeercodes zorgen ervoor dat ik goed kan inschatten waar zich fouten kunnen voordoen. Hoe ben je bij Passwerk terechtgekomen? Een tante heeft me over Passwerk geïnformeerd. Zij had de vacature gelezen en heeft ze naar mijn ouders gestuurd. Waarom heb je voor Passwerk gekozen? Het is een perfecte aanvulling op mijn interesses en hobby's. In mijn vrije tijd ben ik voornamelijk met computers bezig, zowel voor het spelen van games als om mezelf verder in het ontwikkelen van software te verdiepen. Hoe zag jouw loopbaan eruit voor je bij Passwerk begon? Ik kwam net van school voor ik bij Passwerk begon. Als schoolverlater is het niet eenvoudig om vast werk te vinden. Mijn werkervaring situeert zich vooral in de wereld van interim en vakantiewerk. Ik heb na mijn schoolperiode, om mijn kennis op dat vlak te verbreden, ook nog een cursus multimedia en webdesign gevolgd. Hoe heb je het assessment en de opleiding ervaren? Had je een goed contact met je collega s? Er was een goede sfeer en ik kwam met alle collega s goed overeen. Momenteel heb ik nog altijd een goed contact met Paul, waarmee ik samen op een project bij Delaware zit. Het voordeel van samen op een project te zitten is dat je elkaar beter begrijpt en elkaar kan helpen. We hebben elk onze sterktes en zwaktes en we kennen elkaar. Tijdens de theoretische opleiding was het wel moeilijk om de hele tijd geconcentreerd en aandachtig te blijven. Praktijkoefeningen gaan me beter af. Vind je het fijn om op verschillende locaties te werken of zou je liever altijd in dezelfde testomgeving werken? De locatie maakt me niet uit. Ik ben vrij flexibel in de samenwerking met anderen en voor het takenpakket dat ik krijg. Bereikbaarheid is voor mij wél belangrijk, want ik ben aangewezen op het openbaar vervoer. Een rustige werkplek zorgt ervoor dat ik me beter kan concentreren.
PAGINA 15 Hoe ervaar jij de huidige opdracht bij Delaware? Het is een vrij complex project dat al ver gevorderd was vooraleer wij mee zijn beginnen testen. We hebben dus een uitgebreide opleidingsperiode gehad. Vooral het omgaan met de terminologie, die gelinkt is aan het project, met afkortingen en andere onderdelen kostte wat tijd om onder de knie te krijgen. Maar dit verloopt steeds beter, waardoor we ook steeds zelfstandiger kunnen werken. Hoe verloopt de communicatie tussen jou en je begeleider bij Delaware? Hij is niet altijd fysiek aanwezig, maar dat is ook niet nodig. We kunnen hem, als er vragen of problemen zijn altijd mailen of aanspreken op de chat. Ik zit er samen met een andere Passwerker en we hebben ook veel aan elkaar. Is het voor jou belangrijk om bij de klant een centraal aanspreekpunt te hebben? Dat maakt het in ieder geval wel makkelijker, aangezien we niet altijd weten welke ontwikkelaar we voor specifieke problemen het best aanspreken. Een centraal aanspreekpunt biedt hier meer zicht op en kan ons naar de juiste persoon doorverwijzen. Hoe verloopt het contact met andere collega s? Goed, als we vragen hebben dan stellen we die aan elkaar. Ze staan hier ook altijd voor open. Heb je nog contact met andere Passwerkers? Ik heb er een aantal op Facebook en Seth kende ik al buiten Passwerk. Veel contact is er met Passwerkers die op een ander project zitten niet. Passwerk organiseert om de drie à vier maanden een Passwerkcafé, waar we wel de gelegenheid hebben om elkaar te ontmoeten. Hoe verloopt het contact met je jobcoach? Goed, als ik vragen of problemen heb kan ik bij haar terecht. Geeft zij een meerwaarde aan de invulling van jouw job bij Passwerk? Ja, ze verduidelijkt mijn opdrachten en zorgt voor een goede samenwerking met de klanten. Wat is voor jou belangrijk om in een werkomgeving goed te kunnen functioneren? Een rustige omgeving met een goede verlichting. Verder kan ik wel vrij zelfstandig werken zodra ik weet wat van mij verwacht wordt. Mijn achtergrond en ervaring in ICT zijn hier zeker een meerwaarde. Wat zijn jouw beste kwaliteiten? Het inzicht in hoe computers en programma's werken en de basiskennis van programmeercodes zorgen ervoor dat ik goed kan inschatten waar zich fouten kunnen voordoen. Waaraan zou je nog willen werken om nog beter te kunnen functioneren? Ik zou graag mijn kennis in programmeertalen willen uitbreiden en leren werken met automatiseringsprogramma's.
PAGINA 16 Interview met Jelle Andere mensen zeggen ook dat ik zelf veranderd ben sinds ik bij Passwerk aan de slag ben. Ze vinden me spraakzamer en opener. Zelf kan ik moeilijk zeggen of ik anders ben. Wel is het goed dat ik nu kan doen waar ik goed in ben. Ik krijg nu meer respect en voel me goed op het werk. Dag Jelle, hoe zag jouw loopbaan eruit vooraleer je bij Passwerk bent beginnen werken? Ik heb enkel stages gedaan onder de vorm van GIBOcontracten. Ik heb als magazijnier, webdesigner en orderpicker gewerkt. De meeste van deze stages werden vroegtijdig afgebroken omdat men vond dat ik te traag werkte. Ik was te gedetailleerd en te voorzichtig bezig. Het waren voor mij dan ook geen positieve ervaringen. Waarom heb je op een gegeven moment besloten bij Passwerk te solliciteren? Via De Kiem had ik van Passwerk gehoord. Ik ben dan op de site gaan kijken en wat ik daar las, sprak me aan. Testwerk in combinatie met begeleiding leek me zeer interessant. Ik heb dan meteen mijn CV verstuurd en zo is het gestart. Heb je door Passwerk bepaalde zaken geleerd? Ja. Ik heb leren testen en nieuwe tools leren kennen. Andere mensen zeggen ook dat ik zelf veranderd ben sinds ik bij Passwerk aan de slag ben. Ze vinden me spraakzamer en opener. Zelf kan ik moeilijk zeggen of ik anders ben. Wel is het goed dat ik nu kan doen waar ik goed in ben. Ik krijg nu meer respect en voel me goed op het werk.
PAGINA 17 Met welke opdracht ben je momenteel bezig? Ik ben nu een applicatie en een website aan het testen bij RSVZ. Ik moet testscenario's opmaken en uitvoeren. Waar ben je voor je huidige opdracht erg goed in? In SQL en VBScript. Ik doe ook meerdere projecten tegelijkertijd. Vroeger kon ik dat absoluut niet, maar nu lukt het wel omdat ik me goed voel en ik het werk goed kan. Word je anders benaderd door mensen zodra ze weten dat je een ASS hebt? Door vrienden en familie niet, op het werk misschien wel. Ik merk zo'n zaken niet echt. Maar ik heb veel vrienden met autisme, dus daar kan ik zeker mezelf zijn. Heb je er iets aan dat ook je collega s binnen Passwerk een ASS hebben? Soms wel, soms niet. Ik werk samen met twee andere Passwerkers en we kunnen over het werk wel veel informatie met elkaar uitwisselen. Dit geeft wel een zeker gevoel van veiligheid. Ik vind het makkelijker omgaan met mensen met autisme die mondig zijn. Ik weet dan goed wat ik aan die mensen heb en dat vind ik het best. Welke tips heb jij voor anderen om hun communicatie met jou te optimaliseren en de samenwerking met je optimaal te laten verlopen? Wees duidelijk in wat je zegt en doet. Ik kan niet tegen achterklap. Zeg zonder omwegen wat je denkt, maar wel op een opbouwende manier. Aan negatieve kritiek heb ik niks. Wat vinden je familie en vrienden ervan dat je nu bij Passwerk werkt? Ze zijn blij dat ik een stabiele job heb gevonden waar ik mij goed in voel. Nu moet ik niet meer op zoek naar werk, waardoor ik rustiger ben en ook dat vindt mijn omgeving goed. Ze moeten zich minder zorgen maken of het wel goed komt met mij. Zou jij andere personen met een ASS aanraden bij Passwerk te komen werken? Zeker. Het testwerk, de begeleiding en het samenwerken met andere mensen met autisme is leuk! Wat vind jij voor jezelf zo belangrijk aan het werken bij Passwerk? De persoonlijke ondersteuning die je krijgt en het werken met de computer.
PAGINA 18 Interview met Bert Verwacht niet dat ik op dezelfde manier reageer als iemand zonder autisme, weet dat ik verbaal niet zo sterk ben maar schriftelijk wél goed kan communiceren. Zeg wat je bedoelt en gebruik niet te veel impliciete boodschappen of ongeschreven regels. Bert, waarom heb je voor Passwerk gekozen? Na tien jaar in een gewone IT job, vond ik nog altijd niet dat het echt vlot liep. Geen enkele baan leek echt perfect voor mij. Het soort werk wel, maar ik had nog altijd geen werkomgeving gevonden die echt bij me paste. Met een ASSdiagnose vond ik daar min of meer een verklaring voor, maar nog altijd geen job waarbij ik me goed zou voelen. Tot ik Passwerk ontdekte. Hun omschrijving van het werk en vooral ook de werkomgeving die ze aanboden, sprak me erg aan. Wat is er anders aan werken bij Passwerk? Ik heb nu de zekerheid dat ik altijd bij iemand terechtkan. Bij Belfius kan ik nu altijd terecht bij één van de drie toffe dames die als mijn begeleidsters zijn aangeduid. Zijn staan altijd open voor mijn vragen en zij zorgen ervoor dat ik altijd weet wat van mij wordt verwacht. Dat apprecieer ik enorm. En natuurlijk is er mijn jobcoach van Passwerk zelf (ook zij is een toffe dame) die me opvolgt en om de twee weken op het bedrijf zelf langskomt om met mij en mijn begeleiders te praten en eventueel waar dat nodig mocht zijn bij te sturen. Kan je iets vertellen over je huidige opdracht? Ik test alle functionaliteiten van de website voor e banking van Belfius en ik test de mobiele apps op smartphones en tablets. Ik help ook bij het maken, uitvoeren en aanpassen van de testdesigns. Wat is voor jou een voorwaarde om op de werkvloer goed te functioneren? Dat ik duidelijke instructies krijg, het liefst met een visueel voorbeeld erbij. En dat ik iemand heb die me steeds zegt wat ik moet doen, of geregeld vraagt of ik nog weet wat te doen. Voel jij je anders behandeld door het feit dat de collega s weten dat je ASS hebt? Passwerk had hen goed op mijn komst voorbereid, dus wisten ze wat ze van mij konden verwachten of niet mochten verwachten. De eerste weken was hun houding tegenover me veeleer aftastend. Ze
PAGINA 19 waren nog op zoek naar wat wel of niet kon, maar nu, na een jaar, ben ik gewoon één van hen. Is het voor jou belangrijk dat de buitenwereld op de hoogte is? Zeker, want zo weten ze dat ik, als ik niet actief aan gesprekken deelneem, niet zomaar asociaal, ongeïnteresseerd of contactgestoord ben. Er bestaat in de maatschappij niet overal een evenwichtig en genuanceerd beeld over ASS. Hoe zou jij ASS uitleggen aan een niet autistisch iemand? ASS is een andere manier om de werkelijkheid waar te nemen. Welke tips heb jij voor anderen om hun communicatie met jou te optimaliseren? Verwacht niet dat ik op dezelfde manier reageer als iemand zonder autisme, weet dat ik verbaal niet zo sterk ben maar schriftelijk wél goed kan communiceren. Zeg wat je bedoelt en gebruik niet te veel impliciete boodschappen of ongeschreven regels. Heb je, nu je bij Passwerk werkt, iets bijgeleerd over jezelf? Dat er toch een job voor mij bestaat waar ik me goed bij kan voelen. Zou je andere mensen met ASS aanraden bij Passwerk te komen werken? Ja. De mensen van Passwerk weten hoe ze met autisten moeten omgaan, welke hun pluspunten en hun beperkingen zijn. Hun persoonlijke aanpak zorgt voor een geschikte werkplek. Test je graag software? Ik heb altijd graag anderen op hun fouten gewezen, dus is dit de ideale job voor mij. Vind je dat mensen met ASS effectief betere softwaretesters zijn? We hebben meer oog voor detail en zijn minder snel tevreden met het eindresultaat. Wat zijn jouw beste kwaliteiten? Ik ben flexibel wat betreft zitplaats, werkuren en taken. Dat is niet direct een eigenschap die je bij autisten zou verwachten, maar ze wordt wel geapprecieerd.
PAGINA 20 Interview met Emmanuel Werken brengt altijd stress met zich mee, alhoewel het wel meevalt en met de tijd vermindert. Vóór Passwerk was ik werkloos, en toen had ik de stress van economische onzekerheid over de toekomst. Economisch meerwaardig zijn biedt ook een zekere zelfwaardering. Hoe heb je Passwerk leren kennen? Mijn moeder had in de krant een artikel gelezen over een bedrijf dat zich specialiseert in het tewerkstellen van personen met autisme, en zij vertelde me erover. Waarom heb je voor Passwerk gekozen? Het feit dat Passwerk zich inzet om mensen met autisme te begeleiden en werk te geven, viel me meteen enorm op. Ik kon dus de kans om te werken op een aangepast niveau en in een ondersteunende omgeving niet laten liggen. Wat deed je in de periode vóór Passwerk? Ik heb de school verlaten toen ik zestien was, en sindsdien ben ik een autodidact. Ik studeerde dus veel over mijn interesses via het internet. Daarnaast speelde ik veel videospelletjes en deed ik aan gewichtheffen. Welke studies heb je gedaan? Test engineer Emmanuel Tot mijn zestiende heb ik op verschillende scholen gezeten, waaronder een paar maanden in de Filippijnen en een tweetal jaar in de Verenigde Staten. Je hebt een tijd in de VS gewoond? Ja, ik heb ongeveer twee jaar in Louisiana gewoond, in het zuiden van de VS. Ik ging daar naar de middelbare school. Het eerste jaar was echt geen positieve ervaring, maar in het tweede jaar ben ik overgestapt naar een school met strengere normen op het vlak van punten. Daar deed ik het beter. Een groot verschil was dat ik in de VS een topstudent was en ik zelfs een paar vrienden had. In België had