Jaarverslag Vzw De Walhoeve Eikhoekstraat Westvleteren Tel. 057/ Fax. 057/

Transcriptie

1 Organisatie voor Jeugdzorg Vzw De Walhoeve Eikhoekstraat Westvleteren Tel. 057/ Fax. 057/ Jaarverslag 2013 Vzw De Walhoeve is een organisatie voor hulpverlening aan jongeren en hun ouders en biedt de volgende modules aan: verblijf, dagbegeleiding, contextbegeleiding en contextbegeleiding in functie van autonoom wonen. Daarnaast participeert vzw De Walhoeve in Crisishulp aan Huis West-Vlaanderen. Verblijf Dagbegeleiding De Walhoeve Eikhoekstraat 65 D Hondtstraat 64a Zwarte Nonnenstraat Westvleteren 8900 Ieper 8630 Veurne

2 Inhoudsopgave VOORWOORD 1. ALGEMEEN Organogram, erkende diensten en personeelsformatie Organogram Erkende diensten Personeelsformatie Accenten in de werking Jaarlijkse voordracht Evaluatie van de samenwerking tussen medewerkers Axenroos STENT Move Website ICT Welzijn op het werk: preventie en bescherming VIPA Crisishulp aan Huis Inzet in crisisnetwerk Walhoevefeesten Jaarlijkse kampen Activiteiten Zorgboerderijen Vrijwilligerswerk Instap in het experimenteel modulair kader Kwaliteitszorg Kwaliteitshandboek ProMES Decreet Rechtspositie van de minderjarige in de Integrale Jeugdhulp BINC ESF- project Samenwerkingsverbanden Overheid Pluralistisch Platform Jeugdzorg (PPJ) Jongerenbegeleiding Overlegstructuren Sociale Dienst Jeugdrechtbank en Comité voor Bijzondere Jeugdzorg (CBJ) Consulenten Artsen Psychiatrisch Ziekenhuis Heilig Hart Scholen en Centra voor Leerlingenbegeleiding Andere voorzieningen Ouders Lo- groep Tevredenheidsmetingen Evaluatie door de jongeren Evaluatie door de ouders Evaluatie door de consulent 34 4 Jaarverslag 2013 De Walhoeve vzw Blz.2/51

3 Scholen VTO beleid Interne bijscholingen Externe bijscholingen en studiedagen Jaarplanning en kwaliteitsplanning Opdrachten doorheen het jaar Evaluatie kwaliteitsplanning Kwaliteitsplanning STATISTISCHE GEGEVENS M.B.T. ONZE CLIENTEN Verblijf Bezettingscijfers Opnames en uittreden Verblijfplaats voor opname Aanmeldingsproblematiek Leeftijd en geslacht Schoolgegevens Verblijfplaats bij uittrede Dagbegeleiding Bezettingscijfers Opnames en uittreden Verblijfplaats voor opname Aanmeldingsproblematiek Leeftijd en geslacht Schoolgegevens Verblijfplaats bij uittrede 50 SLOT 51 Jaarverslag 2013 De Walhoeve vzw Blz.3/51

4 VOORWOORD Nadat alle cijfers zijn ingegeven, geordend en in grafieken zijn gezet door Mario, nadat alles netjes is opgelijst van wat we allemaal aan geloofsbrieven kunnen voorleggen, begint het schrijven van deze tekst. De laatste opdracht in de opmaak van dit verslag is bij ons traditiegetrouw het voorwoord. En dan is het even tijd om te reflecteren, te mijmeren en misschien zelfs een beetje te filosoferen over het voorbije jaar. In 2013 stapten we in het experimenteel modulair kader. Dat werd aangemoedigd door de administratie van Jongerenwelzijn. Voor de buitenstaander is dit een begrip waar men alleen maar de wenkbrauwen van fronst. In de bedrijfswereld drukt men vaak zijn strategieën concreter uit: ze willen hun cliënten een onestop-shop aanbieden. Daarmee bedoelen ze dat ze ervoor zorgen dat ze de oplossingen die hun klanten zoeken, kunnen aanbieden in eigen huis. Zo moeten ze hen niet doorsturen van hot naar her. Big deal: beter voor de klant en wellicht beter voor het bedrijf. In onze business betekent dit de mensen sturen van de ene voorziening naar de andere die nog al te vaak als aparte identiteiten werken. Een versnipperde hulpverlening. De overheid maakt het nu mogelijk om te werken in modules. Heel concreet hebben we op heden binnen Jongerenwelzijn de module verblijf, waar jongeren overnachten, de module dagbegeleiding en de module contextbegeleiding. Binnen die modules zijn er dan nog een aantal varianten. Wij zijn het werken in modules altijd zeer genegen geweest ook al sprak men indertijd nog niet over die begrippen. Reeds in 1990 hebben wij erkenningsaanvragen ingediend voor dag- en thuisbegeleiding vanuit de visie dat men de cliënt het best kan helpen met de zorg die hij op dat moment nodig heeft. Wij waren er toen al van overtuigd dat schakelen tussen de verschillende begeleidingsvormen een meerwaarde kon zijn, al was die gedachte toen uit den boze. De overheid wou hierover indertijd niks horen. De overheid wilde niet dat een tehuis als het ware zijn eigen instroom zou creëren. Dagbegeleiding hebben wij in de loop der tijd kunnen toevoegen aan onze organisatie. Het verkrijgen van thuisbegeleidingsplaatsen hebben wij tot nu toe nog niet verkregen. Spijtig, want dit betekent dat wij onze cliënten niet een one-stop-shop kunnen aanbieden. Onze pogingen in 2013 om samenwerking op te zetten met een thuisbegeleidingsdienst uit de streek stuitte op een njet van hen. Wij zijn in elk geval van plan verder initiatieven te nemen om onze cliënten het volledige aanbod te kunnen geven. Zo zijn we in 2013 gestart met een intersectorale samenwerking met het orthopedagogische centrum St Idesbald in Roeselare om intersectorale multifunctionele trajecten te organiseren. In mensentaal betekent dit dat wij vanuit onze organisatie de gezinsbegeleiding verzorgen voor jongeren uit de Westhoek die in Roeselare of Moorslede op internaat zitten. Het project heeft de ambitie om klein te starten met 1 tot 3 begeleidingen. De meerwaarde voor het gezin bestaat er in dat de gezinsbegeleiding door de samenwerking veel intensiever kan gebeuren. Op vlak van samenwerking hebben we als organisatie dit jaar ook veel energie gestoken in de Lo groep, een samenwerkingsverband dat we hebben met Zonnewende uit Veurne en Kompani uit Oostduinkerke. Samen hebben we een experiment lopen waarbij we met al de partners uit de Integrale Jaarverslag 2013 De Walhoeve vzw Blz.4/51

5 Jeugdhulp van de regio Veurne-Westkust een traject hebben opgezet over het delen van expertise rond cliëntentrajecten. Aan de hand van de methodiek van het waarderend onderzoek, hebben we met al onze partners drie dagen gezocht naar een betere afstemming in het belang van onze cliënten. Het is een uitermate boeiend proces geworden dat zijn voortgang kent in Aan ons ESF project, waarin we op zoek zijn om nieuwe medewerkers onder de beste omstandigheden snel te integreren op de werkplek, hebben verschillende van onze medewerkers dagen lang gewerkt. Samen met de begeleiders van Zonnewende, Kompani en De Walhoeve hebben we o.a. filmmateriaal verzameld om nieuwkomers heel concreet te laten zien hoe senior-begeleiders omgaan met gedragsproblemen van jongeren. Daarnaast zijn de hoofdbegeleiders opgeleid in de methodiek van de Cognitieve gedragstherapie om hun nieuwe collega s bij te staan in het omgaan met moeilijk gedrag. Wie dacht dat organisaties werkzaam in Jongerenwelzijn zouden ontsnappen aan het registratiebeleid van de overheid, is er aan voor de moeite. Ook wij moeten vanaf 2013 onze contextbegeleiding met ouders en jongeren registeren. Meten is weten. Als organisatie willen we daar niet lichtzinnig mee omspringen. Onze criteria zijn duidelijk en transparant met als doelstelling de kwaliteit van de begeleidingen te verbeteren. Daarnaast waken we erover dat onze begeleiders niet gaan opvoeden vanachter hun computer. In het werk met de jongeren willen we dat de arbiter en de coach nog altijd op het speelveld staan en niet in het secretariaat. In de begeleiding van de gezinnen willen we ons niet iedere week in hun huiskamer opdringen als daar geen vraag naar is. We werken vraaggestuurd. Het voorbije jaar hadden we ook een heel intense samenwerking met het architectenbureau Egus uit Gent. We wilden namelijk ons dossier bij VIPA verder uitschrijven voor de verbouwingen die we plannen in Westvleteren. In september zijn we er in geslaagd, mede dank zij de ondersteuning van enkele mensen van de administratie van VIPA en Jongerenwelzijn om ons dossier af te leveren aan de administratie met de vraag om een subsidiebelofte te verkrijgen. Dit verhaal wordt uiteraard verdergezet in Naast de aanvraag voor de verbouwingen hebben we in 2013 beslist om een nieuw administratief gebouw neer te zetten in Westvleteren. Het gebrek aan kantoorruimte zal op die manier ondervangen worden. Eerst zal dit gebouw echter dienst doen als slaapunit tijdens de verbouwingswerken. We voorzien dat dit nieuwe gebouw begin 2015 operationeel zal zijn. Daarna kunnen de slaapkamers in het hoofdgebouw volledig vernieuwd worden. En dan hebben we het nog niet gehad over de taak waar voor ons uiteindelijk de meeste tijd in kruipt en wat onze dagelijkse opdracht is. Laat het ons met een wat verouderd woord zeggen: opvoeden. Het verzorgen, uitdagen, ondersteunen, sturen, begrenzen, kwetsbaar durven zijn, voorbeeld zijn, conflicten durven aangaan, confronteren, doorzetten, luisteren, spelen, lachen, meevoelen, aanmoedigen, dineren, lunchen, ontbijten, huiswerk maken enz. enz. Dank aan iedereen die deze opdracht met hart en ziel op zich neemt. Het is geen gemakkelijke taak, maar het is meer dan de moeite waard. En ik wil hier afsluiten met een gedachte van Theodor Rooseveldt Het is niet de criticus die telt; niet diegene die ons erop wijst waarom de man/vrouw struikelt, of wat de man/vrouw van de daad beter had kunnen doen. De eer komt toe aan de man/vrouw die daadwerkelijk in de arena staat, zijn gezicht besmeurd met stof, zweet en bloed; die zich kranig weet; die fouten maakt en keer op keer tekortschiet, omdat dat nu eenmaal onvermijdelijk is; Jaarverslag 2013 De Walhoeve vzw Blz.5/51

6 Die desondanks toch probeert iets te bereiken; die groot enthousiasme en toewijding kent; die zich geeft voor zijn zaak; die, als het meezit, uiteindelijk de triomf van een grootste verrichting proeft, en die, als het tegenzit en als hij faalt, in elk geval grote moed heeft getoond Bernard Velghe directeur Jaarverslag 2013 De Walhoeve vzw Blz.6/51

7 1. ALGEMEEN 1.1. Organogram, erkende diensten en personeelsformatie Organogram Onderstaande figuur toont het organogram van vzw De Walhoeve. Raad van Beheer Directeur Zorgcoördinator Pedagogisch coördinator Kwaliteitscoördinator Hoofdbegeleider Logistiek medewerkers Administratief medewerkers Begeleiders Erkende diensten Vzw De Walhoeve is een organisatie voor Jeugdzorg. De maatschappelijke zetel is gevestigd in de Eikhoekstraat 65 in Westvleteren. Vzw De Walhoeve beheerde tot eind 2012 drie voorzieningen in twee werkvormen: het residentieel begeleidingstehuis De Walhoeve in Westvleteren en het dagcentrum Mozaïek met een vestiging in Veurne en in Ieper. Sedert januari 2013 is vzw De Walhoeve erkend binnen het experimenteel modulair kader met 12 modules verblijf, 15 modules dagbegeleiding, 1 module contextbegeleiding in functie van autonoom wonen en 27 modules contextbegeleiding. De verblijfsfunctie is gevestigd in Westvleteren. De dagbegeleiding situeert zich op onze locaties in Ieper en Veurne. De contextbegeleiding wordt aangestuurd vanuit de gehele organisatie en niet per module. Daarnaast participeert vzw De Walhoeve in Crisishulp aan Huis West-Vlaanderen. Jaarverslag 2013 De Walhoeve vzw Blz.7/51

8 De Walhoeve Verblijf, Westvleteren: In deze residentiële setting kunnen twaalf kinderen en/of jongeren van nul tot achttien jaar terecht. Deze kinderen en/of jongeren vertonen gedragsproblemen en/of emotionele problemen en komen uit een problematische opvoedingssituatie. Het kan ook gaan om jongeren die een als misdrijf omschreven feit hebben gepleegd. De jongeren leven samen met deskundige begeleiders in één gemengde, verticale leefgroep. Er wordt geopteerd voor samenleven in een verticale groep, maar toch wordt de werking zo veel als mogelijk opgesplitst in twee groepen volgens leeftijd, niveau en eigen keuze. Er zijn eveneens twee studio s voor het trainingscentrum kamerwonen (TCK). Hier kunnen twee jongeren zich voorbereiden op een zelfstandig leven. De verblijfsmodules zijn gekoppeld aan modules voor contextbegeleiding. Vanuit Westvleteren kan ook een contextbegeleiding in functie van autonoom wonen worden uitgevoerd. UAdres: De Walhoeve Eikhoekstraat Westvleteren Tel.:057/ Fax.: 057/ info@dewalhoeve.be Website: De Walhoeve dagbegeleiding in Ieper en in Veurne: Hier staan we in voor de dagbegeleiding van vijftien jongeren van drie tot achttien jaar met gedragsproblemen en/of emotionele problemen met een maximum van tien per centrum. Aan elke module dagbegeleiding is ook een module contextbegeleiding gekoppeld. UAdres: D Hondtstraat 64a Zwarte Nonnenstraat Ieper 8630 Veurne Tel.: 057/ Tel.:058/ Fax:057/ Fax:057/ Personeelsformatie Directeur: Zorgcoördinator: Pedagogisch coördinator: Kwaliteitscoördinator: Hoofdbegeleider: Logistieke medewerkers: Technisch onderhoud: Administratieve medewerkers: Financieel: Begeleiders: Leefgroepbegeleiders: 1 VTE 1 VTE 1 VTE 1 DTE 2 DTE 1 VTE 3 DTE 1 DTE 5 VTE Jaarverslag 2013 De Walhoeve vzw Blz.8/51

9 Contextbegeleiders: 5 DTE 1 DTE UTotale personeelsformatie: 17 VTE 1.2. Accenten in de werking Jaarlijkse voordracht Op 11 januari 2013 hield Pedro De Bruyckere, lector en onderzoeker aan de Arteveldehogeschool een voordracht met als titel Jongeren en sociale media. Facebook, Twitter en LinkedIn zijn ondertussen begrippen die je dagelijks tegenkomt in de media en waar jongeren mee lijken te kunnen spelen. Maar waarvoor gebruiken ze deze sociale media? Wat zijn de kansen en wat zijn de gevaren? We leerden alvast dat men jongeren niet mag weghouden van internet en sociale media. Het is belangrijk hen te leren omgaan met de risico s en hen ondersteuning te bieden in het leren opzoeken van betrouwbare informatie. Hij raadt ouders aan om interesse te tonen in het internetgebruik van hun kinderen. Kinderen en jongeren ervaren dit als positief en de kans is groter dat ze bij hun ouders te rade gaan als het toch eens zou misgaan. Tijdens de lezing ontdekten we dat sociale media veel meer is dan Facebook en ook hoe we jongeren kunnen bereiken. En ja, ze gebruiken het niet alleen voor project X-feestjes Na de voordracht konden alle aanwezigen (al dan niet ondersteund door sociale media) gezellig napraten op de nieuwjaarsreceptie, de opgedane kennis en inzichten fixeren met een Trappist van Westvleteren en genieten van de rijkelijk belegde broodjes Evaluatie van de samenwerking tussen medewerkers In 2005 werd voor iedere functie een competentieprofiel opgesteld en werden de eerste evaluaties van medewerkers uitgevoerd. In 2006 werd het instrument COMET gebruikt. Intussen bleek dat de werkwijze voor een aantal verbeteringen vatbaar is. Deze aanpassingen werden in 2007 uitgevoerd en gaven aanleiding tot de ontwikkeling van een eigen competentietool WACOP (Walhoeve Competentie Plotter). In 2008 werd de competentietool WACOP gebruikt bij de evaluaties van onze medewerkers. Eind 2009 werd het evaluatiesysteem voor medewerkers verder aangepast en worden naast de competenties ook de talenten in rekening gebracht. Het evaluatiegesprek is vervangen door een samenwerkingsgesprek waarbij wordt gefocust op de manier waarop het afgelopen jaar is samengewerkt om de persoonlijke resultaten te bereiken. Het gesprek is een 360 feedback waarbij onder andere wordt geantwoord op de vraag hoe de medewerker de samenwerking als persoon ervaart, wat de medewerker nog meer of anders wil gaan doen en hoe hij de toekomst ziet. De competentietool WACOP wordt aanvullend nog gebruikt bij de evaluatie van nieuwe medewerkers. In 2013 werd de methodiek van het samenwerkingsgesprek opnieuw gebruikt voor de evaluatie van de samenwerking tussen medewerkers. Daarnaast heeft elke medewerker de mogelijkheid om een coachingsgesprek aan te vragen. Jaarverslag 2013 De Walhoeve vzw Blz.9/51

10 Axenroos De axenroos is een uitermate geschikt instrument om de sociale vaardigheden, acties en reacties in communicatie visueel voor te stellen en te benoemen en schept een gestructureerd kader om het relationeel gedrag van de jongere te omschrijven. De axenroos is een ordening van de interacties die zich tussen mensen kunnen afspelen. Die uitwisselingen kunnen benaderd worden vanuit drie invalshoeken: Elke relatie bestaat uit 3 elementen: 1. relatiewijze (de manier waarop de uitwisseling gebeurt: aanbieden, aannemen of vragen en geven, aanvechten, weerstaan, houden en lossen) 2. inzet (wat wordt er uitgewisseld? iets persoonlijks, bijzijn, goederen, diensten, informatie of richtlijnen) 3. relatiekanaal (via welke weg? door taal, via lichaamshouding, schriftelijk ) De axenroos biedt de begeleiders een houvast om het sociaal gedrag op een gedifferentieerde manier te benaderen. Ze geeft meer diepgang aan een gesprek met de jongeren en/of ouders en aan de handelingsplannen voor en evolutieverslagen over de jongere. We gebruiken de axenroos voor de systematische opvolging van sociaal gedrag. De axenroos is niet alleen handig bij het observeren van sociaal gedrag, ze is ook een hulpmiddel om aan sociale vorming te doen. Ze biedt een ruggensteun om op een systematische manier alle relatiewijzen aan bod te laten komen en om inzicht te verwerven in de bewegingen en de samenhang van de interacties tussen de axen. Het niet, overdreven of verkrampt gebruiken van een relatiewijze leidt vaak tot relationele problemen. Wie daarentegen alle relatiewijzen in zekere mate bezit, kan veel gemakkelijker met allerlei sociale situaties omgaan en hoeft zich niet te beperken tot die enkele relatiewijzen die hem liggen. Sinds 2007 worden de jongeren actief bij de methodiek van de axenroos betrokken door vorming en gerichte activiteiten. Dit werd ook in 2013 succesvol verder gezet STENT STENT is een project dat de samenwerking tussen Jeugdzorg, Kinder- en Jeugdpsychiatrie en ambulante Geestelijke Gezondheidszorg wil bevorderen en bestendigen. Samenwerking is immers een groeiproces dat stimulansen moet blijven krijgen. STENT verspreidt informatie over reeds bestaande projecten en stimuleert op deze manier de samenwerkingsinitiatieven die positief geëvalueerd werden door de praktijk en die een win-winsituatie opleveren voor de sectoren. Naast het verspreiden van bestaande goede praktijken zorgt het project voor nieuwe input en impulsen naar de praktijk in de vorm van nieuwe samenwerkingsinitiatieven. Het verbeteren van de kwaliteit van de hulpverlening aan kinderen en jongeren is de uiteindelijke doelstelling. Vanaf 2011 wordt STENT ondersteund door Integrale Jeugdhulp. Het doel van STENT blijft het vergroten van de psychiatrische expertise in de Jeugdzorg door samen met de psychiatrische klinieken in de provincie en met de diensten Geestelijke Gezondheidszorg projecten uit te werken. In 2011 liep een gemeenschappelijke vorming rond het vergroten van de psychiatrische expertise voor de begeleiders in de jeugdzorg. Jaarverslag 2013 De Walhoeve vzw Blz.10/51

11 Twee medewerkers van vzw De Walhoeve namen in 2012 en 2013 deel aan de opleiding georganiseerd door STENT rond het werken met jongeren met een psychiatrische problematiek. De opleidingsduur bedraagt ongeveer 50 opleidingsuren. De opgedane kennis wordt vervolgens gedeeld met het ganse team. De Walhoeve is een actieve partner in dit netwerk Move Van 1990 tot 2010 verscheen drie maal per jaar de Move, een tijdschrift waarin we ervaringen en belevenissen delen. Medewerkers en jongeren dragen hun steentje bij. De lezer maakt kennis met wat de jongeren beleven aan activiteiten of uitstapjes en met de vormings- en opleidingsactiviteiten die voor de medewerkers worden georganiseerd. Verder is er ook een rubriek over kwaliteitszorg en worden wandeltochten en andere evenementen aangekondigd. Het doelpubliek van de Move zijn vooral de cliënten, de ouders en alle mensen die bijdragen aan de werking van De Walhoeve zoals scholen, consulten, en iedereen die De Walhoeve een warm hart toedraagt. In oktober 2010 verscheen de laatste versie van het tijdschrift Move. Vanaf 2011 verscheen Move in de vorm van een digitale nieuwsbrief. Sedert 2012 wordt deze digitale nieuwsbrief gekoppeld aan onze website. We kregen hierop heel wat positieve reacties Website Er wordt veel zorg besteed aan het actueel houden van onze website. Eind 2011 werd gestart met de bouw van een vernieuwde website op basis van Wordpress, een open source publicatieplatform. Hiermee wordt de website nog dynamischer en gemakkelijker te onderhouden en kunnen de mogelijkheden voor het gebruik van sociale media meer worden benut. De nieuwe website is sedert eind februari 2012 te bekijken via TUwww.dewalhoeve.beUT ICT In 2010 kwam een samenwerking tot stand met Katho in Kortrijk waarbij in 2011 een team van studenten Toegepaste Informatica gedurende zes weken werkte aan een opdracht in het kader van hun Small Business Project (SBP). De opdracht bestond uit het opzetten van een digitaal logboek en een documentbeheersysteem voor het kwaliteitshandboek. Beide toepassingen werden gemaakt op de Sharepointserver van de opleiding Toegepaste Informatica van Katho. Er werd door vzw De Walhoeve een bijkomende server aangekocht waarop Sharepointserver 2010 werd geïnstalleerd. Sharepoint werd gekoppeld aan de active directory van de operationele server zodat de medewerkers vlot kunnen inloggen op Sharepoint. In de loop van 2011 werd de kwaliteitscoördinator van vzw De Walhoeve door Katho opgeleid om Sharepoint te configureren en de applicatie op te zetten. In een eerste fase werd het digitaal logboek verder afgewerkt en in gebruik genomen. Dit maakt, voor wat de gegevens betreft die op hen betrekking hebben, integraal deel uit van het dossier van de jongeren en bevat naast de afspraken ook gegevens met betrekking tot observaties, gezin, school, Jaarverslag 2013 De Walhoeve vzw Blz.11/51

12 In 2011 werd met Katho een samenwerking opgezet waarbij studenten uit het tweede en derde jaar van de professioneel gerichte bacheloropleiding Toegepaste Informatica tijdens het practicum werken aan opdrachten die in dialoog met vzw De Walhoeve worden geformuleerd. Op die manier werken de studenten aan reële opdrachten. De opdrachten in 2012 hielden vooral verband met het opzetten van een back-upprocedure voor de Sharepointserver en het instellen van versiebeheer en workflows. Zo zal iedereen op de hoogte blijven van de meest recente aanpassingen van onze documenten. We zijn er alvast van overtuigd dat het gebruik van de Sharepointserver heel wat mogelijkheden opent voor een nog efficiënter computergebruik. In 2012 werden de Sharepointsites verder uitgebreid onder andere met al dan niet tijdelijke platforms voor het verzamelen en delen van informatie ter ondersteuning van werkgroepen. Ook het logboek werd in 2012 verder uitgebreid tot een heus werkinstrument. In 2013 werd gefocust op het opmaken van een module om via Sharepoint de uurroosters op te maken en te beheren. Deze applicatie zal een tijdsbesparing opleveren bij deze administratieve taak. Daarnaast werd sterk geïnvesteerd in het verfijnen van de back-up procedures voor de Sharepointserver. Er worden nu back-ups gemaakt zowel op niveau van Sharepoint, de SQL database en zelfs een dagelijkse Image van de volledige sharepointserver. Eind 2013 werd de scope bepaald voor de verdere samenwerking. Naast het afwerken van de uurrooster applicatie zal in 2014 worden gewerkt aan een netwerkanalyse en een advies voor toekomstige optimalisatie van onze ICT infrastructuur Welzijn op het werk: preventie en bescherming In 2013 werden onder andere de volgende maatregelen getroffen om de arbeidsveiligheid te verzekeren of te verbeteren: ESF-project: verlaging van psychosociale druk bij nieuwe werknemers Verdere opleiding werknemers EHBO Verdere opleiding van werknemers +45 jaar ter verlaging van de psychosociale druk Interne opleiding brandpreventie Verdere oplijsting van gevaarlijke producten In 2013 waren er twee arbeidsongevallen met tijdelijke werkongeschiktheid als gevolg. Daarnaast was er ook één ongeval op de weg van en naar het werk. Er waren geen incidenten van psychosociale aard die zich bij herhaling hebben voorgedaan. Op het actieplan voor 2014 staan volgende acties: Opleiding en uitvoering ergonomie: beeldschermwerk Opleiding rond persoonlijke beschermingsmiddelen Werken rond veiligheid van arbeidsmiddelen Het verfraaien van de arbeidsplaats Verdere opleiding EHBO voor werknemers VIPA VIPA staat voor Vlaams Infrastructuurfonds voor Persoonsgebonden Aangelegenheden. Sedert 2002 kunnen voorzieningen van de Bijzondere Jeugdbijstand bij het VIPA een aanvraag indienen om in aanmerking te komen voor investeringssubsidies. Deze aanvraag bestaat uit twee fasen: Opstellen van een Zorgstrategisch Plan Opstellen van een Technisch Financieel Plan Jaarverslag 2013 De Walhoeve vzw Blz.12/51

13 Op 19 april 2006 werd het zorgstrategisch plan van onze voorziening goedgekeurd door Minister Inge Vervotte op advies van de commissie Zorgstrategie. Er werd in 2006 dan ook verder gewerkt aan de tweede fase van de aanvraag tot goedkeuring masterplan en subsidiebelofte in VIPA, namelijk het indienen van een aanvraag tot subsidiebelofte met de vraag tot goedkeuring van het Technisch Financieel Plan. Deze aanvraag omvat twee delen: Het Technisch Financieel Plan Dit is de concrete uitvoering van het goedgekeurd Zorgstrategisch Plan in één of meerdere projecten. Het Technisch Financieel Plan is dus een globale en beschrijvende schets met kostenraming en uitvoeringstermijnen van de geplande investeringsprojecten voor de eerstkomende 10 jaar, met een financieel plan. Het Projectplan Dit is de verdere uitwerking van één project uit het Technisch Financieel Plan waarvoor effectief de subsidiebelofte wordt gevraagd. In 2006 werd verder gewerkt aan het Technisch Financieel Plan. In juni 2007 werd het Technisch Financieel Plan ingediend samen met een eerste project. Het betreft de aankoop en de verbouwing van een bestaand magazijn en woning tot dagcentrum. Het betreffende gebouw is gelegen aan de D Hondtstraat 64a in Ieper. Op 23 april 2008 ontvingen we een subsidiebelofte voor het volledige project Ieper. Op 23 mei 2008 werd het pand aan de D Hondtstraat door vzw De Walhoeve aangekocht. Op 29 september bezorgden we VIPA een aanvraag tot subsidiebeslissing voor de verbouwingswerken van het pand tot een nieuw dagcentrumgebouw. Eind 2008 werd gestart met het leegmaken van het gebouw, het wegnemen van de bepleistering en het verwijderen van houten binnenmuren. Op 20 april 2009 werd de subsidiebeslissing voor fase 1 (ruwbouw) goedgekeurd. Op 21 september 2009 werd gunstig advies gegeven voor de gunning voor de ruwbouwwerken. Op 5 februari 2010 werd de aanvraag tot subsidiebeslissing fase 2 en 3 (technische uitrusting en afwerking) ingediend. Deze aanvraag werd op 5 februari 2010 gunstig verklaard. Op 29 juni 2010 werd een aanvraag tot betaling van een eerste en tweede schijf ruwbouwwerken ingediend. Deze werd vereffend op 7 juli Op 23 december werd de aanvraag tot betaling van de derde schijf en saldo ruwbouw ingediend. In 2011 werden fase 3 (technische uitrusting en afwerking) en fase 4 (keukenmeubilair) zo goed als voltooid. De technische uitrusting omvatte de loten verwarming, sanitair en verluchting, elektriciteit, binnenpleisterwerken, binnenschrijnwerk, vloerisolatie, vloer- en faiencewerken en linoleum. In 2012 werden nog subsidies ontvangen voor fase 3 en fase 4 (afwerking technieken en meubilair). In juni 2012 werd het gebouw in gebruik genomen. Op 10 oktober 2013 werd de aanvraag tot de goedkeuring van het masterplan en tot het verkrijgen van een subsidiebelofte voor project 2 (verbouwing bovenverdieping Westvleteren) ontvankelijk verklaard. Jaarverslag 2013 De Walhoeve vzw Blz.13/51

14 Situering Crisishulp aan Huis Vzw Crisishulp aan Huis West-Vlaanderen is een samenwerkingsverband tussen drie organisaties binnen de Jeugdzorg die hulp aanbieden bij problematische opvoedings- en leefsituaties: vzw Binnenstad (Brugge), vzw Oranjehuis (Kortrijk) en vzw De Walhoeve (Westvleteren). Doelpubliek Crisishulp aan Huis richt zich tot gezinnen met kinderen tussen 0 en 18 jaar die te maken hebben met een ernstige crisissituatie met impact op de opvoeding en/of het welzijn van de kinderen. Ook binnen gezinnen waar hulpverlening lopende is, kan naar aanleiding van een bepaalde gebeurtenis een noodsituatie ontstaan. Crisishulp aan Huis kan ook interveniëren in gezinnen waar na een periode van uithuisplaatsing het gezin de jongere opnieuw kan opnemen mits de nodige intensieve coaching en ondersteuning. Doelstellingen Crisishulp aan Huis biedt crisisbegeleiding om een uithuisplaatsing te voorkomen en de gezinnen opvoedingsperspectief te bieden. Hiervoor wordt gewerkt aan: Het ondersteunen van de gezinsrelaties; Het vergroten van de draagkracht en het verkleinen van de draaglast; Het herstellen van de leefbaarheid en de veiligheid in het gezin door het aanleren van concrete technieken om de problemen op een meer constructieve manier aan te pakken; Het verbeteren van de communicatie; Het verruimen van het netwerk en het zoeken naar steunfiguren; Het verlagen van de drempel naar andere hulpverleningsdiensten. Naast de hoofdopdracht is de dienst beschikbaar voor crisisinterventie binnen het netwerk crisisjeugdhulpverlening van de Integrale Jeugdhulp. De dienst is ook beschikbaar voor een beperkt aantal begeleidingen in het kader van Integrale Jeugdzorg. Verloop van een begeleiding De hulpverlening is snel, kortdurend en zeer intensief. Snel: Vanwege de crisissituatie hebben we binnen de 24 uur na de aanmelding een eerste face-to-face contact met het gezin. Kortdurend: We stellen voorop dat een crisisbegeleiding 28 dagen duurt. Deze periode kan maximaal twee keer met een week worden verlengd als dit geargumenteerd kan worden vanuit de nood om de lopende kortdurende hulp af te ronden. Zeer intensief: De gezinsmedewerker komt bijna dagelijks aan huis. Daarnaast is er intensief overleg met verwijzers en derden. Naar het einde toe kan de intensiteit worden verlaagd. Hoe gaan we te werk? 1. Kennismaking, voorstelling en opmaken doelstellingenplan: Tijdens de eerste dagen van de begeleiding wordt een doelstellingenplan opgemaakt. Elk gezinslid krijgt de mogelijkheid Jaarverslag 2013 De Walhoeve vzw Blz.14/51

15 belangrijke werkpunten voor zichzelf aan te halen. Dit vereist al een eerste wijziging in de kijk op het probleem: het aandeel in de crisis wordt gezien en herkend. 2. Aanleren en trainen van vaardigheden en gebruiken van methodieken: In functie van de vooropgestelde doelstellingen worden er vaardigheden aangeleerd (pedagogische, sociaal/communicatieve, praktische,...). In de verdere begeleiding worden de vaardigheden opgevolgd en geëvalueerd. We zoeken steeds naar een gepaste methodiek die het best aansluit op de specifieke problematiek en het gezinssysteem. 3. Tussentijdse evaluatie: Na 14 dagen vindt er een tussentijdse evaluatie en eventuele bijsturing van de doelstellingen en gebruikte methodieken plaats. 4. Eindevaluatie en afsluiting: Op het einde van de begeleiding kijken we naar de manier waarop het gezin hun leefsituatie evalueert. In samenspraak met het gezin en de consulent wordt gezocht naar de gepaste vervolghulp. Verwijzing en bereikbaarheid Aanmelding voor crisisbegeleiding gebeurt via het comité voor Bijzondere Jeugdzorg of de sociale dienst van de Jeugdrechtbank of via het netwerk crisishulp binnen de Integrale Jeugdhulp. Aanmelding voor crisisinterventie gebeurt via het netwerk crisishulp binnen de Integrale Jeugdhulp. Voor een meer gedetailleerd overzicht verwijzen we naar het jaarverslag van Crisishulp aan Huis West-Vlaanderen van Dit kan worden aangevraagd bij de coördinator van CaH West- Vlaanderen Nancy Meert Inzet in crisisnetwerk De Walhoeve biedt een mogelijk aanbod binnen het netwerk crisisjeugdhulpverlening van de Integrale Jeugdhulp. Jongeren in een crisissituatie kunnen voor maximum zeven dagen een onderkomen vinden in het begeleidingstehuis. Deze periode is verlengbaar met zeven dagen. Vanuit De Walhoeve is ook een mogelijkheid voor crisisbegeleiding op voorwaarde dat er een indicatiestelling is vanuit het meldpunt en de jongere in het begeleidingstehuis wordt opgenomen. Vanuit de module dagbegeleiding is er een mogelijk aanbod voor crisisbegeleiding Walhoevefeesten Onze 17eP Walhoevefeesten gingen door op 13 en 15 september Het werd een groot succes: 211 senioren op de dansnamiddag, 249 maaltijden, 837 wandelaars en mooi nazomerweer. Onze wandeltocht is binnen Aktivia (de overkoepelende organisatie van wandelclubs) een driesterren kwaliteitstocht. De volgende editie is gepland voor 19 en 21 september Tijdens dit feestweekend stellen we ook verschillende creatieve werkstukjes van de kinderen en jongeren tentoon Jaarlijkse kampen Jaarlijks zijn er vanuit vzw De Walhoeve kampen voorzien (zowel voor beide dagcentra als voor het begeleidingstehuis). Zomervakantie 2013: Jaarverslag 2013 De Walhoeve vzw Blz.15/51

16 - dagbegeleiding Ieper - Veurne: 4 dagen Brugge - Verblijf: 10 dagen Moustiers Saint-Marie (Provence) Kerstvakantie 2013: - Verblijf: 5 dagen Jeugdvakantiecentrum (JVC) te Hechtel-Eksel, Limburg De kinderen en jongeren krijgen uiteraard de kans om ook aan externe kampen deel te nemen, zowel tijdens de zomervakantie, als tijdens tussentijdse schoolvakanties. Hiervoor werken we samen met verschillende andere organisaties. Het gaat om volgende kampen en organisaties: - Paardenkampen - Chirokampen - Sportkampen (De Panne) - Spelewijs (Poperinge en Ieper) - Kansen voor Kinderen (Koekelare) - kampen (Duinen-Heide) - Factor 10 (Mutualiteit) - Reguliere speelpleinwerking - Bizon (Ardennen) - Kampen met mutualiteit - Habbekrats - Lejo - Taalkamp We zijn aangesloten bij de organisatie vakantieparticipatie. Vakantieparticipatie is een dienst van Toerisme Vlaanderen die een vakantieaanbod uitwerkt voor mensen met een laag inkomen. Zij ijveren voor een betaalbaar vakantieaanbod voor iedereen. Dit initiatief maakt het financieel beter mogelijk om alle kinderen een kans te geven op een gevarieerd en uitgebreid aanbod aan vakanties Activiteiten Tijdens het schooljaar zijn er activiteiten voorzien op woensdagnamiddag en s avonds zijn er ad hoc activiteiten. We streven naar een evenwichtig en gevarieerd aanbod. Op zondag gaan de jongeren van het begeleidingstehuis soms wandelen. Velen onder hen zijn lid van wandelclub De Walhoevestappers. Dit vormt een sportieve manier om met nieuwe mensen in contact te komen. Tijdens schoolvakanties zijn er dagelijks activiteiten voorzien van 9u00 tot 17u00, behalve tijdens de zomervakantie in De Walhoeve. Tijdens de zomervakantie gaan de jongeren op kamp, zowel met vzw De Walhoeve als met externe organisaties of maken ze gebruik van het reguliere aanbod aan speelpleinwerking of vakantiejob Zorgboerderijen In 2013 werd samengewerkt met zes zorgboerderijen die mee instaan voor de invulling van de dagbesteding van een aantal jongeren. Tijdens het schooljaar betreft het jongeren die van school gestuurd zijn. In de vakantieperiodes betreft het onder andere jongeren die nog niet rijp zijn voor een vakantiejob. Op die manier wordt onder meer gewerkt aan de arbeidsattitude Vrijwilligerswerk Onze vrijwilligerswerking werd verwerkt in het VIPA-plan. Hierbij willen we ons vooral richten op de werving van vrijwilligers. Jaarverslag 2013 De Walhoeve vzw Blz.16/51

17 Naast professionele medewerkers kunnen ook vrijwilligers een bijzondere bijdrage leveren in de zorg voor cliënten uit de Jeugdzorg. Iedereen die dat wenst, kan wel zijn steentje bijdragen: een handige Harry voor creatief werk, flinke stappers om te wandelen, iemand om onze voetbalploeg te versterken, Boer Leo, onze buurman, staat steeds klaar om een handje toe te steken: overtollig steenafval of aarde wegbrengen met de tractor, de composthoop afvoeren, het uitlenen van materieel, enz. Aan de praktische uitbouw van de jaarlijkse Walhoevefeesten wordt meegeholpen door de leden van de vriendenkring van de wandelclub De Walhoevestappers. De wandelclub De Walhoevestappers is ontstaan vanuit de residentiële voorziening en telt onder zijn leden cliënten van de module verblijf, personeel en familieleden. Daarnaast zijn er ook nog buren en sympathisanten lid. Jaarlijks organiseren zij een wandeltocht en een maaltijd waarvan de opbrengst vooral gebruikt wordt voor de vrijetijdsbesteding van de cliënten van de verschillende voorzieningen (verblijf en dagbegeleiding) en voor de inrichting van gebouwen Instap in het experimenteel modulair kader Vanaf 2014 wordt in de sector van de Jeugdzorg modulair gewerkt. In de modulaire zorgorganisatie vallen de tussenschotten weg die er bestonden tussen bijvoorbeeld het dagcentrum en het residentieel begeleidingstehuis waardoor het mogelijk wordt om naadloos te schakelen. In 2012 konden de organisaties in de Bijzondere Jeugdzorg een aanvraag indienen om al vervroegd te starten als modulaire zorgorganisatie in het experimenteel modulair kader. Eind 2012 werd een erkenningsaanvraag ingediend in het kader van het experimenteel modulair kader. Hierdoor kunnen we onze hulpverlening nog meer aanpassen aan de hulpvragen van de kinderen en/of jongeren en hun gezin. Er wordt hierbij ook sterk ingezet op contextbegeleiding. Onze erkenningsaanvraag werd goedgekeurd. Sedert 1 januari 2013 beschikt vzw De Walhoeve over een erkenning in het experimenteel modulair kader: 12 modules verblijf met daaraan gekoppeld 12 modules contextbegeleiding 15 modules dagbegeleiding met daaraan gekoppeld 15 modules contextbegeleiding 1 module contextbegeleiding in functie van autonoom wonen Er worden per week minimaal 34 uren contextbegeleiding georganiseerd. Contextbegeleiding wordt hierbij ruimer gezien dan gezinsbegeleiding. De erkenning binnen het experimenteel modulair kader biedt heel wat opportuniteiten zowel voor de jongeren en hun gezin als voor de verdere uitbouw van de organisatie. Jaarverslag 2013 De Walhoeve vzw Blz.17/51

18 1.3. Kwaliteitszorg Kwaliteitshandboek In 2007 werd een gedeeltelijke update uitgevoerd van het kwaliteitshandboek. Als gevolg van de resultaten die werden bereikt binnen diverse werkgroepen zoals de werkgroep DRP en rekening houdend met een aantal bijkomende wetgevingen, was het nodig om onze bestaande procedures verder te verfijnen. In 2008 werd verder gewerkt aan deze update. Als gevolg van de implementatie van het Decreet Rechtspositie van de minderjarige in de Integrale Jeugdhulp werden de procedures in het kwaliteitshandboek bijgewerkt. Hiermee samenhangend en rekening houdend met de aanbevelingen die werden gegeven naar aanleiding van een uitgevoerde inspectie werden ook een aantal documenten herwerkt. Zo werden de infobrochures herwerkt tot een versie voor min-zes-jarigen, een versie voor kinderen en een versie voor adolescenten. Ook het huisreglement werd herzien. De jongeren en de consulenten werden bij deze herzieningen betrokken. Eind 2009 werd een grondige actualisering van het kwaliteitshandboek uitgevoerd. In 2011 werden de voorbereidingen getroffen om het kwaliteitshandboek ter beschikking te stellen via de Sharepointserver waardoor het raadplegen van het kwaliteitshandboek nog gebruiksvriendelijker wordt, onder andere door de beschikking over een zoekfunctie. Verder beschikt Sharepointserver ook over een mogelijkheid voor versiebeheer. Sedert 2012 is het kwaliteitshandboek bereikbaar via Sharepoint. raadpleegbaar aan de hand van een handige zoekfunctie. Hierdoor is alles makkelijker In maart en april 2013 werd het kwaliteitshandboek aan een grondige herziening onderworpen en werden procedures in lijn gebracht met het modulair werken. Ook de documenten die gelinkt zijn aan het kwaliteitshandboek, zoals bijvoorbeeld de infobrochures, werden waar nodig herwerkt ProMES De tot 2010 gebruikte Balanced Scorecard leverde nog een aantal problemen. Het uitvoeren van de metingen vergde nog veel energie, de feedback was soms moeilijk te interpreteren, indicatoren stonden volledig los van elkaar waardoor prioriteiten niet altijd even duidelijk waren. Er werd gezocht naar een verbetering van het systeem. Een oplossing werd gevonden in het implementeren van het Productivity Measurement and Enhancement System (ProMES). ProMES werd oorspronkelijk gemaakt voor het opvolgen van organisaties op teamniveau waarbij uitgaande van een missie en een visie (langetermijndoelstelling) in overleg met alle betrokkenen objectieven worden opgesteld waarvoor concrete indicatoren worden bepaald. Vervolgens worden met behulp van de ondersteunende software metingen uitgevoerd en gegevens verzameld voor de diverse indicatoren. Aan de hand van de resultaten worden feedbackrapporten gegenereerd die door de teams worden geëvalueerd. Dit geeft aanleiding tot bijsturingen en acties die bijdragen aan de performantie van het team en de organisatie. Het ProMES systeem is in 1990 ontwikkeld door Pritchard samen met de medewerkers van het psychologiedepartement van de Universiteit van Texas. ProMES is gebaseerd op de motivatietheorie. Door een Zweeds bedrijf werd een ondersteunende softwareapplicatie ontwikkeld. Jaarverslag 2013 De Walhoeve vzw Blz.18/51

19 ProMES is één van de meest wetenschappelijk onderbouwde en onderzochte prestatiemeetsystemen en wordt in tal van bedrijven en organisaties waaronder ook ziekenhuizen gebruikt. In september 2010 werd door vzw De Walhoeve een studiebezoek gebracht aan Kenneth Malm in Örebro (Zweden). Kenneth Malm deed heel wat onderzoek naar de effecten van ProMES en ontwikkelde samen met Fredrik Hendeberg de software ProMES Navigator. Bij die gelegenheid brachten we ook een bezoek aan het ziekenhuis in Örebro waar men ook met ProMES werkt. Eind 2010 werd beslist om ProMES in 2011 op teamniveau te implementeren. Het vormt een verdere verfijning van onze Balanced Scorecard. In april 2011 kwam Kenneth Malm naar De Walhoeve om een aantal medewerkers op te leiden in het instellen en gebruik van de software. Een aantal voor de begeleidingsteams operationele doelstellingen uit de BSC werden opgenomen in ProMES: 1) Verantwoordelijkheid opnemen voor eigen werk 2) Individuele begeleiding organiseren 3) Methodieken toepassen in de groepsbegeleiding 4) Methodieken toepassen in de individuele begeleiding 5) Methodieken toepassen in de gezinnen 6) Participatie van de jongeren stimuleren Bij elke doelstelling werden in overleg met de medewerkers indicatoren opgesteld waarvoor de meting gebeurde met ProMES Navigator. Voor elke indicator werd een effectiviteitscurve opgesteld die de relatie vastlegt tussen het meetresultaat en het effect voor de organisatie. Hierbij worden de effecten bij de verschillende indicatoren ook onderling aan elkaar gelinkt waardoor vergelijking en bepaling van het totaaleffect mogelijk wordt. In 2012 werden de doelstellingen en indicatoren aangepast omdat de bestaande set vooral kwantitatieve metingen betrof. Er werd geopteerd om meer te werken met kwalitatieve indicatoren. In 2012 werd met de begeleiders en de logistiek medewerkers gewerkt rond de volgende doelstellingen: 1) jongeren participeren in de organisatie 2) begeleiders werken met individuele doelstellingen 3) begeleiders hanteren verschillende methodieken 4) medewerkers werken in sterke teams 5) medewerkers staan garant voor een uitstekende materiële omgeving De coördinatoren en hoofdbegeleiders werkten rond volgende doelstellingen: 1) beleidsmedewerkers realiseren een innovatieve cultuur 2) methodieken uit bijscholing worden geïmplementeerd 3) medewerkers krijgen coachingsgesprekken 4) beleidsmedewerkers werken in een sterk team In 2013 werden door doelstellingen (D) en indicatoren (I) die door de designgroep in het kader van het ESF-project werden aangemaakt, opgenomen in de ProMES Navigator. D: Jongeren gaan beter om met anderen I: Aantal conflicten per maand met agressie I: Jongere wordt niet gepest in de groep I: Er heerst een positieve sfeer in de groep D: Jongeren werken aan hun gedrag I: Jongere staat achter opgenomen traject/werkpunt Jaarverslag 2013 De Walhoeve vzw Blz.19/51

20 I: Jongere weet hoe hij werkt aan zijn gedrag I: Jongere rapporteert voortgang in gedragswijziging I: Aantal trajecten met betrekking tot gedrag/vaardigheden die per maand zijn gestart I: Aantal uren individuele begeleidingsgesprekken met betrekking tot gedrag/vaardigheden per maand I: Aantal uren individuele begeleidingstrajecten met betrekking tot gedrag/vaardigheden per maand D: Jongeren kunnen beter met hun emoties omgaan I: Resultaat van bevraging jongeren in verband met het werken aan emoties I: Resultaat van bevraging begeleiders in verband met jongeren werken aan emoties I: Aantal trajecten in groep met betrekking tot emoties die zijn gestart per maand I: Aantal uren individuele begeleidingsgesprekken met betrekking tot emoties per maand I: Aantal uren individuele begeleidingstrajecten met betrekking tot emoties per maand D: Jongeren participeren in de organisatie I: Aantal projecten waarin alle stappen van de participatie zijn doorlopen die per maand eindigen D: Jongeren voelen zich gerespecteerd I: Aantal schadegevallen met betrekking tot hun accommodatie per maand I: Aantal klachten over jongeren of medewerkers met betrekking tot respect voor de jongere I: Resultaat van vragenlijst bij de jongere met betrekking tot respect D: Medewerkers werken in een sterk team I: Resultaat van vragenlijst in verband met team Tijdens de tweemaandelijkse ProMES vergaderingen evalueren we de resultaten voor de verschillende indicatoren en werken alle medewerkers verschillende nieuwe acties uit Decreet Rechtspositie van de minderjarige in de Integrale Jeugdhulp Sedert 1 juli 2006 zijn de bepalingen van het Decreet Rechtspositie van de minderjarige in de Integrale Jeugdhulp (verder DRM) van kracht in alle betrokken sectoren van de Integrale Jeugdhulp. Het decreet voorziet in een eigen statuut en daaraan verbonden specifieke rechten voor de minderjarige in de jeugdhulp. In 2006 werd een interne vorming gegeven aan de medewerkers om hen op de hoogte te brengen van de inhoud van het DRM. De volgende thema s kwamen aan bod: Bekwaamheid van de minderjarige; Belang van de minderjarige; Recht op instemming, informatie en duidelijke communicatie; Recht op inspraak en participatie; Het dossier; Recht op bijstand; Recht op privacy; Recht op een menswaardige behandeling. In 2006 werd ook een verkennende analyse uitgevoerd van de bestaande procedures om na te gaan in hoeverre de gebruikte procedures al dan niet afgestemd waren op het DRM. Op basis van de resultaten werden een aantal prioriteiten bepaald voor de implementatie van het DRM. Jaarverslag 2013 De Walhoeve vzw Blz.20/51