Oranje Nassaustraat 4-6 (voormalig Haveman en voormalig Drabbe)

Transcriptie

1 Oranje Nassaustraat 4-6 (voormalig Haveman en voormalig Drabbe) Beantwoording vragen over bodemverontreiniging 3 juli 2013 vragen aangeleverd door Mw. De Boer, voor de info-avond Wat houd de grondsanering in en geeft dit overlast voor de bewoners? Bij grondsanering wordt grond afgegraven. Omdat er diverse gebouwen staan, is een grondsanering in de vorm van een diepe ontgraving in principe technisch niet mogelijk. Wat houdt de grondwatersanering in en geeft dit overlast voor de bewoners? Om een verontreiniging in het grondwater te verwijderen is het gebruikelijk om dit in-situ te verwijderen. Dat houdt in dat men ter plaatse van de locatie horizontale en verticale (drainage)buizen in de grond aanbrengt om grondwater op te pompen maar ook om voedingsstoffen/chemicaliën aan het grondwater toe te voegen om zo de verontreinigde stoffen versneld af te laten breken. Het aanbrengen van deze buizen kan eventueel overlast geven. De pompen en de zuivering worden meestal zo veel mogelijk ondergronds geplaatst. De gemeente heeft aan een milieukundig adviesbureau opdracht gegeven voor het uitvoeren van een saneringsonderzoek met een kostenraming. In dit onderzoek worden diverse saneringstechnieken technisch en financieel met elkaar vergeleken. Op basis van dit onderzoek wordt vervolgens een gedegen keus gemaakt voor een bepaalde saneringstechniek. Het kan ook zo zijn dat de verontreiniging niet wordt gesaneerd, maar wordt beheerst. Door het jaren lang onttrekken van grondwater kan de verontreiniging zich dan niet verder kan verspreiden. Wanneer wordt de verontreiniging in het grondwater gesaneerd. Volgens de beschikking van de Omgevingsdienst Haaglanden moet de sanering binnen 4 jaar worden uitgevoerd, dus voor Echter door overheden is afgesproken dat een spoedeisende sanering van een verontreiniging op basis van verspreidingsrisico voor 2015 moet zijn gestart. Hoelang duurt de sanering? Dat is niet bekend. Pas wanneer het saneringsonderzoek is afgerond kan een inschatting gemaakt worden van de tijdsduur. Op welke wijze worden maatregelen getroffen om schade aan gebouwen te voorkomen tijdens de sanering. Op basis van een saneringsplan en een geohydrologisch onderzoek wordt bekeken of er zettingen van woningen zijn te verwachten. De grondwatersanering wordt op een dusdanige wijze uitgevoerd dat er geen zettingen en dus geen schade aan gebouwen wordt veroorzaakt. Kan ik een schone grond verklaring krijgen? Een schone grond-verklaring is een term die eigenlijk niet kan. Men kan namelijk grond niet schoon verklaren omdat dan de grond op zeer veel stoffen onderzocht moet worden. Men praat meestal over een geschiktheidsverklaring. Met andere woorden: het perceel geschikt als functie wonen met tuin of wonen zonder tuin. De grond in de buurt is op diverse meetpunten onderzocht, maar deze meetpunten zijn niet bij elke woning geweest. Alleen enkele tuinen aan het Oosteinde zijn onderzocht. Zolang de milieuhygiënische kwaliteit van de grond per woning niet bekend is, kan de gemeente geen verklaring afgeven per woning. 1

2 Gaarne een toelichting waarom de brief van de Omgevingsdienst een groter risico geeft en dit niet in de brief van de gemeente staat vermeld. In beide brieven staat vermeld dat: - er is geen risico voor de volksgezondheid; - er is geen ecologisch risico; - er is wel een verspreidingsrisico. Wegens het verspreidingsrisico moet de verontreiniging met spoed te worden gesaneerd, dus binnen 4 jaar. Een omissie in de brief van de gemeente is niet bekend. Aan wie is de brief van de Omgevingsdienst Haaglanden (ODH) gericht. De brief van de ODH is gericht aan de bewoners/eigenaar van percelen waar de grond of het grondwater sterk is verontreinigd (gehalten boven de Interventie norm). Bewoners/eigenaren van percelen waar de grond of het grondwater licht of matig is verontreinigd, hebben geen brief ontvangen. Op blz. 5 van de ontwerpbeschikking zijn de kadastrale nummers vermeld waar een afschrift van de beschikking heen is gestuurd. In hoeverre zijn de bewoners verantwoordelijk te stellen voor de verontreinigde grond en grondwater. De huidige bewoners/eigenaren van de woningen zijn niet verantwoordelijk voor de bodemverontreiniging. Zijn bewoners/eigenaren gevrijwaard van de zorgplicht? Nee, een ieder heeft de (zorg)plicht om de bodem niet te verontreinigen. Als onverhoopt de bodem wel wordt verontreinigd dan moeten ze deze verontreiniging volledig te saneren. Welke mogelijkheden zijn er voor de bewoners om procedurele stappen te ondernemen. Als u het niet eens bent met de ontwerp beschikking, kunt u zienswijzen indienen bij de Omgevingsdienst Haaglanden. Wanneer de zienswijzen niet worden meegenomen in de definitieve beschikking dan naar de bezwarencommies van de ODH gaan. Als u op de ontwerp beschikking niet heeft gereageerd en bij de definitieve beschikking wel wilt reageren, moet u hiervoor naar Raad van Staten. Wat is nu precies het risico, kan ik vijgen en kruiden uit mijn tuin eten? Als de bovengrond van 0,5 meter sterk verhoogde gehalten bevat, dan wordt het verbouwen en consumptie van gewassen afgeraden. Aangezien de grond (met uitzondering van enkele tuinen aan het Oosteinde) niet is onderzocht, kunnen wij op voorhand niet aangeven of er een risico aanwezig is. De grondwaterspiegel bevindt zich tussen de 0,8 en 1,2 meter diepte. De grondwaterverontreiniging bevindt zich voornamelijk tussen de 4 en 10 meter diepte. Het verontreinigd grondwater geeft daarom geen risico voor consumptie van gewassen. Nabij de bron is plaatselijk ook het ondiepe grondwater sterk verontreinigd. Aangezien planten niet diep wortelen, bestaat er geen risico dat verontreinigingen via het grondwater in de plant kan komen. De wortels van (fruit)bomen bevinden zich voor het grootste gedeelte boven de grondwaterstand. Wij verwachten naar aanleiding van het onderzoek dat u gewoon uit uw tuin kunt eten, maar kunnen risico s niet uitsluiten omdat niet elke tuin is onderzocht en wij dus niet weten hoe de kwaliteit van de grond in uw tuin precies is. aanvullende vragen tijdens de info-avond d.d. 3 juli 2013 Zijn de bewoners in Den Haag ook geïnformeerd? De gemeente Den Haag is geïnformeerd, echter de bewoners zijn niet geïnformeerd (noot: betreffen de bewoners aan Westvlietweg 2, 4, 10, 11, 12). Gaat de gemeente de bewoners nog informeren.? Het is niet gebruikelijk om bewoners buiten de verontreinigingscontour te informeren. In overleg met de wethouder zal de gemeente de betreffende bewoners in Den Haag informeren en verwijzen naar de website van de gemeente. 2

3 Kan men veilig in de Vliet zwemmen? De verontreiniging bevindt zich in het diepe grondwater, en er zijn risico s voor zwemmers. Het zwemmen wordt echter wel afgeraden in verband met de aanwezige pleziervaart en dat het niet verstandig is om in sloten (en dus ook de Vliet) te gaan zwemmen. Hoe kan men het beste de grondwaterverontreiniging saneren? Door middel van biologische reiniging. Door het simuleren van bacteriën kan de verontreiniging versneld worden afgebroken. Door het gedurende 5 10 jaar oppompen van het grondwater zal de verontreiniging in het grondwater zijn teruggebracht tot een aanvaardbaar niveau. Hoe zit het met de waarde van mijn woning? In principe zal de waarde van de woning, wegens de aanwezigheid van een grondwater verontreiniging, niet lager worden. Dit wegens het feit dat er geen gebruiksbeperkingen zijn en dat de huidige bewoners niet verantwoordelijk zijn voor de sanering, en derhalve in de toekomt geen kosten hebben. Momenteel staan in Voorburg en Leidschendam veel woningen te koop en hebben kopers dus veel keus op een woning. De aanwezige grondwaterverontreiniging kan een belemmering zijn, omdat kopers een ruime keus hebben in woningen, en wellicht een woning kiezen zonder een grondwaterverontreiniging. In de brief van de ODH staat de volgende passage: De geconstateerde verontreiniging leidt voor het huidig gebruik, dan wel voorgenomen gebruik van de bodem of de mogelijke verspreiding van de verontreiniging tot zodanige risico's voor mens plant of dier dat spoedige sanering noodzakelijk is. Deze tekst komt niet overeen met de voorgaande tekst alsmede met de brief van de gemeente, namelijk dat er alleen een verspreidingsrisico aanwezig is en geen humane of ecologisch risico. De gemeente/odh gaf aan dat deze zin wellicht een standaard zin is. Wanneer men bedenkingen heeft kan men dit aangeven, waarna de ODH een besluit zal nemen om deze zin te laten staan of aan te passen. Tevens zal wethouder Bruinens deze kwestie ook onder de aandacht brengen van de ODH. Hoe wordt de sanering aanbesteed? Dat is vooralsnog onbekend. Op basis van de geraamde saneringskosten en het gemeentelijk aanbestedingsbeleid wordt bekeken of de werkzaamheden onderhand, openbaar of Europees wordt aanbesteed. 3

4 Oude vagen/antwoorden, aangepast in juli 2013 Wat is er aan de hand? Het ondiepe en diepe grondwater ter plaatse van de binnenplaats aan de Oranje Nassaustraat 4-6 is verontreinigd met diverse gechloreerde koolwaterstoffen. De verontreiniging heeft zich via het grondwater verspreid onder het Oosteinde en Vlietwijck naar de Vliet en bevindt zich tussen de 4 en 10 meter diepte. De verontreiniging heeft een oppervlakte van ca m2. Zijn er risico s voor de bewoners? Nee. Volgens de beschikbare onderzoeksgegevens zijn er geen risico s voor de volksgezondheid. Aangezien de stoffen kunnen uitdampen naar de omgeving, zijn voor de zekerheid luchtmonsters genomen van de lucht onder enkele woningen aan het Oosteinde. Er zijn toen geen verontreinigde stoffen aangetroffen. Kan ik water uit de kraan drinken? Ja, het kraanwater is niet verontreinigd. Bovendien is er op de binnenplaats aan de Oranje Nassaustraat geen waterleiding in de bodem aanwezig. Het ondiepe grondwater ter plaatse van het gemeentelijk trottoir (met de ligging van kabels en leidingen) bevat geen verhoogde gehalten aan gechloreerde koolwaterstoffen. Er is geen kans op besmetting van het drinkwater. Bovendien zitten de waterleidingen op een diepte van 0,8 tot 1 meter. Het grondwater bevindt zich op een diepte van ca. 1 tot 1,5 meter. De waterleidingen hebben dus geen contact met het grondwater. Wie is verantwoordelijk voor de verontreiniging? De grondwaterverontreiniging is veroorzaakt door het Haveman, een voormalig edelmetaalbedrijf. Dit bedrijf was gevestigd aan de Oranje Nassaustraat 2-6 van 1952 tot en met Waarom is de verontreiniging niet gesaneerd? In opdracht van de firma Haveman is de verontreinigde grond en grondwater begin jaren 90 gesaneerd volgens de toenmalige normen. Waarom is er nu wel sprake van verontreiniging? De normen van stoffen in de grond en in het grondwater zijn strenger geworden. Daarnaast zijn de onderzoekstechnieken van een betere kwaliteit. Welke stoffen zijn aangetroffen? Het onderzoek heeft zich met name gericht naar de aan- of afwezigheid van gechloreerde koolwaterstoffen. In het grondwater zijn de stoffen trichlooretheen (TRI), tetrachlooretheen (PER) en enkele afbraakproducten zoals vinylchloride en dichlooretheen aanwezig. De stoffen PER en TRI werden in het verleden gebruikt om metalen te ontvetten. Waarom is er een vervolg onderzoek gedaan? Verder onderzoek was nodig om de verspreiding van de verontreiniging nader te bepalen en te bezien of sanering noodzakelijk is. Wordt de verontreiniging gesaneerd? Zolang er geen risico s zijn voor de volksgezondheid, ecologie en/of verspreiding, wordt de verontreiniging alleen geregistreerd. Er is nu gebleken dat ivm verspreidingsrisico sanering noodzakelijk is. Mijn bomen in de tuin zijn dood gegaan. Kan de grondwaterverontreiniging hiervan de oorzaak zijn? Nee, bomen en planten hebben wortels tot net in het grondwater, dat is op een diepte tussen de 1 en 1,5 meter. De wortels hebben geen contact met de verontreiniging, want de verontreiniging bevindt zich in het grondwater op een diepte van 5 tot 7 meter. Wat is de rol van de Omgevingsdienst Haaglanden bij bodemverontreiniging? De provincie is het bevoegde gezag voor gevallen van ernstige bodemverontreiniging, is wettelijk verplicht om verontreinigingen te registeren en zorgt ervoor dat de omvang van deze verontreiniging in kaart wordt gebracht. Recent heeft de provincie de wettelijke taken overgedragen aan de Omgevingsdienst Haaglanden (ODH). De grondverontreiniging, met gehalten boven de Interventiewaarde, wordt kadastraal vastgelegd. Door middel van een beschikking/besluit wordt officieel aangegeven dat er sprake is van een geval van ernstige bodemverontreiniging. 4

5 Daarnaast toetst de ODH monitoringsresultaten, saneringsplannen, evaluatierapporten en controleert de nazorg. Ook kan de ODH handhavend optreden als men zich niet houdt aan de wettelijke regels. Wanneer is er sprake van ernstige bodemverontreiniging? Er is sprake van ernstige bodemverontreiniging als er meer dan 25 m3 grond of meer dan 100 m3 grondwater is vervuild met een gemiddeld gehalte boven de interventiewaarde. De interventiewaarde is de norm waarboven sprake is van ernstige verontreinigde grond of water. Het is de toetsingswaarde waarboven sanering moet plaatsvinden. Bedrijf Haverman is nu elders in de gemeente gevestigd. Hoe voorkomt de gemeente dat er weer bodemverontreiniging ontstaat? De firma Haveman is nu gehuisvest aan de Populierendreef en heeft voor zijn bedrijf een milieuvergunning. In deze vergunning staan voorschriften waar de firma zich aan moet houden om bodemverontreiniging te voorkomen. Het bedrijf heeft een speciale vloeistofkerende betonvloer. De gemeente controleert regelmatig of het bedrijf de vergunningvoorschriften naleeft. Daarnaast is het productieproces anno 2012 heel anders is dan voor Het bedrijf moet zich ook houden aan de arbo-wet inzake de gezondheid van de werknemers. Waarom betaalt de vervuiler niet? Volgens de wet is een vervuiling die ontstaan is voor 1975 verjaard. De saneringskosten kunnen dan niet meer op de vervuiler verhaald worden. Een verontreiniging die ontstaan is voor 1987 betreft een zogenaamde historische verontreiniging. Saneringskosten voor zaken tussen 1975 en 1987 kunnen in principe verhaald worden bij de veroorzaker, maar dat is vaak erg lastig. Daarnaast is in dit geval niet bekend wanneer verontreiniging ontstaan is, het is gedeeltelijk verjaard. De verontreiniging uit begin 90-er jaren is in opdracht van Haveman volgens de toenmalige normen gesaneerd. De kosten die gemoeid zijn met de diverse bodemonderzoeken zijn door de gemeente betaald. Als ik mijn huis verkoop moet ik de verontreiniging dan melden aan de koper? Ja, een verkoper is volgens de meldingsplicht verplicht om alle negatieve zaken te melden aan de koper. De koper zelf is verplicht om bij derden (bijv. bij de gemeente) te onderzoeken of er belemmeringen zijn voor het perceel (de zogenaamde onderzoeksplicht). 5