STRONG Samen met decentrale
|
|
|
- Christiaan Driessen
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 STRONG Samen met decentrale overheden en maatschappelijke organisaties werkt het Rijk aan ambitieus beleid voor de ondergrond Ruud Cino Programmamanager Bodem en Ondergrond
2 Maatschappelijk belang Meer maatschappelijke aandacht voor het gebruik van bodem & ondergrond: Energievoorziening fossiel: olie, gas, schaliegas, kolen hernieuwbaar: geothermie, warmte koude opslag zoetwatervoorziening: drinkwater, industrie, landbouw Voedselvoorziening (landbouw) Infrastructuur Ondergronds bouwen (tunnels, garages) Transport (buizen, kabels, leidingen) Winning van mineralen (zand, grind, zout) Cultuurhistorisch en natuurlijk erfgoed Opslag water CO2 (klimaat) energiedragers (H2, perslucht) 2
3 Onverwachte gebeurtenissen 3 Ministerie van Infrastructuur en Milieu 21 oktober 2015
4 Onverwachte gebeurtenissen 4 Ministerie van Infrastructuur en Milieu 21 oktober 2015
5 Onverwachte gebeurtenissen 5 Ministerie van Infrastructuur en Milieu 21 oktober 2015
6 STRONG Programma Bodem en Ondergrond Breed Programma i.s.m. decentrale overheden. Onderdelen: Probleemstelling (opgaven voor de ondergrond), juni 2014 Gezamenlijke visie (veilig, duurzaam en efficiënt gebruik met balans tussen beschermen en benutten) en afwegingssystematiek (AS) Als inspiratiebron voor te maken eigen producten Rapporten Schaliegas Herziening Mijnbouwwet- en regelgeving Informatievoorziening (BRO, Informatiehuizen) Kennis- en Innovatieprogramma (KIBO) Bodem voor landbouw en natuur Kabels en Leidingen Verbreed gebiedsgericht grondwaterbeheer (governance, inhoud) 20 mei 2014
7 Uitgangspunten Visie & Afwegingssystematiek Duurzaam en efficiënt: Samenhang boven- en ondergrond in ruimte en tijd (4D-RO) Watersysteembenadering centraal (kwaliteit, kwantiteit) Ga uit van potenties natuurlijk systeem (goederen, ecosysteemdiensten) Nut en noodzaak onderbouwd, zuinig omgaan met (strategische) voorraden Toets op effecten kwaliteit van leefomgeving (milieu, functies, ESD) Voorkomen, beperken, compenseren Exclusief gebruik heeft voorrang op gebruik dat ook elders mogelijk is. Meervoudig gebruik wordt bevorderd; volgorde, meenemen tweede leven Alleen ruimtelijk keuzes/reserveringen als dit echt nodig is ruimte overlaten voor toekomstige ontwikkelingen Omgaan met onzekerheden door adaptief programmeren 7
8 Uitgangspunten Visie & Afwegingssystematiek Veilig en zorgvuldig: Verantwoord omgaan met gevaren en risico s Maak deze inzichtelijk en bespreekbaar Risico s afwegen tegen maatschappelijke kosten en baten Pas het voorzorgsprincipe toe bij nieuwe, nog onzekere risico s Zorgvuldige besluitvorming (inhoud, proces) Betrek de omgeving (burgers, bedrijven, ngo s, wetenschap) ga in gesprek over emoties, risicoperceptie en ethische overwegingen Wees transparant Wees duidelijk over verantwoordelijkheden Benut bestaande kennis in de samenleving optimaal om nieuwe (mogelijke) risico s tijdig te signaleren 8
9 Omgevingswet (1) Verbeterdoelen stelselherziening Inzichtelijkheid, voorspelbaarheid en gebruiksgemak Samenhangende benadering beleid, besluitvorming en regelgeving Versnellen en verbeteren besluitvorming Bestuurlijke afwegingsruimte
10 Omgevingswet (2) Uitgangspunten Omgevingswet: Decentraal tenzij. (provinciaal belang, nationaal belang) Goede samenwerking en afstemming tussen overheden is vanzelfsprekend Wordt daarom niet meer (overal) expliciet geregeld/benoemd! Goede participatie met de omgeving Naast nationale en provinciale omgevingsvisies nu ook gemeentelijke omgevingsvisies verplicht Van sectoraal naar integrale visie en aanpak: afstemming tussen boven- én ondergrond ( 3D-bestemmen ) Ruimte voor lokaal en regionaal maatwerk, bestuurlijke afweging
11 Relevante dossiers 1. Bodembeleid: Wbb gaat rond 2018 op in OW (via aanvullingswet) Convenant Bodem en Ondergrond , met bijbehorend Beleidsdocument duurzaam en efficiënt beheer en gebruik van bodem en ondergrond (17 maart 2015) Aanpak spoedlocaties Verbreed gebiedsgericht (grondwater)beheer (overige verontreinigingen) 20 mei 2014
12 Relevante dossiers 2. Energie: warmte Warmte = > 50% energiegebruik Nederland Diep (geothermie), ondieper (WKO), toplaag (transport, warmtenet) Warmtenetten: Verbinden van vraag een aanbod, toekomstige ontwikkelingen Ruimtelijke uitwerking nationale Warmtevisie naar gemeentelijk /regionaal warmteplan 3. Beleidsnota drinkwater: nationaal belang drinkwatervoorziening nationale grondwater reserves Provinciale aanvullende strategische voorraden 20 mei 2014
13 Relevante dossiers 4. Aanpassing Mijnbouwwet- en regelgeving: Meer regie minister EZ (bevoegd gezag mijnbouwactiviteiten) extra grondslagen: veiligheid, schade, planmatig gebruik nieuwe én bestaande vergunningen (wijzigen, intrekken) Meer betrokkenheid decentrale overheden Regionale concessies (opsporings-, winnings-, opslagvergunningen): adviesrecht provincies (andere overheden via provincies) Locatiespecifiek: winningsplan (WP): adviesrecht provincies, waterschappen én gemeenten Omgevingsvergunning: instemmingsbesluit gemeente 20 mei 2014
14 Relevante dossiers 5. Schaliegas: Rapporten planmer, Verkenning van maatschappelijke effecten en Innovatieve technieken schaliegaswinning zijn opgeleverd Kamerbrief schaliegas (juli 2015): Deze kabinetsperiode geen boringen naar schaliegas Commerciële opsporing & winning komende 5 jaar niet aan de orde In Energierapport 2015 wordt besloten of schaliegas als optie niet wordt uitgesloten Bij niet uitsluiten volgt breed, langjarig wetenschappelijk onderzoek in Europees verband, met alleen ruimte voor boringen met wetenschappelijk doel Schaliegas wordt als een van de activiteiten meegenomen in de planmer voor STRONG Schaliegas komt bij niet uitsluiten terug in de Structuurvisie Ondergrond 20 mei 2014
15 Relevante dossiers 5. Schaliegas: Rapporten planmer, Verkenning van maatschappelijke effecten en Innovatieve technieken schaliegaswinning zijn opgeleverd Kamerbrief schaliegas (juli 2015): Deze kabinetsperiode geen boringen naar schaliegas Commerciële opsporing & winning komende 5 jaar niet aan de orde In Energierapport 2015 wordt besloten of schaliegas als optie niet wordt uitgesloten Bij niet uitsluiten volgt breed, langjarig wetenschappelijk onderzoek in Europees verband, met alleen ruimte voor boringen met wetenschappelijk doel Schaliegas wordt als een van de activiteiten meegenomen in de planmer voor STRONG Schaliegas komt bij niet uitsluiten terug in de Structuurvisie Ondergrond 20 mei 2014
16 STRONG Structuurvisie Ondergrond Rijk: past visie en AS toe voor de Structuurvisie ondergrond Focus op nationale belangen: mijnbouwactiviteiten en drinkwatervoorziening Structuurvisie is bouwsteen voor nationale omgevingsvisie Doorwerking naar decentrale overheden via AMvB OW Structuurvisie is kader voor vergunningverlening mijnbouw (planmatige gebruik bodem en ondergrond) Productbeeld Structuurvisie Ondergrond: Visie (nationale belangen, interactie met regionale overheden) Van afwegingssystematiek naar afwegingskader (voor Mijnbouwvergunningen) Kaart met gebieden (ruimtelijke ordening) rood (verbod), oranje (aanvullende voorschriften), groen (uitnodigend) Aanvullende voorschriften (activiteiten, gebieden) Ontwerp Structuurvisie voorjaar 2016 naar TK 20 mei 2014
17 Doel planmer Inzicht in kansen en knelpunten op regionaal niveau Vragen in planmer: - Tussen welke functies is sprake van uitsluiting of beïnvloeding? - Waar in Nederland doet dit zich voor? - Onder welke voorwaarden zijn functies te combineren? PlanMER moet objectief en beleidsneutraal zijn Uitsluitingen vooraf alleen op technische of juridische gronden Input voor besluitvorming in Structuurvisie Ondergrond 21 Ministerie oktober van 2015 Infrastructuur en Milieu 17
18 Stappen van het planmer 21 Ministerie oktober van 2015 Infrastructuur en Milieu 18
19 Werkwijze Toekomstverkenningen: Energieverkenning (t.b.v. STRONG) HNS & Ecofys (2015) Naast mijnbouw fossiel (olie, gas, schaliegas, kolen) ook aandacht ook voor bodemenergie (geothermie, WKO) Brengt de ruimtevraag (-2050) in beeld van winning, opslag en transport Ruimtelijk matchen van aanbod en vraag, knelpunten in beeld (schalie)gas, geothermie, CO2-opslag Verkenning Drinkwatervoorziening RIVM (2014) GE-scanario: tekort behoeftedekking ca. 300 mln m3/jr zoekgebieden Verkenning Drinkwatervoorziening Deltares (2014) zoekgebieden nationale grondwaterreserves 20 mei 2014
20 Kansrijke gebieden aanvullende strategische voorraden
21 Kansrijke (zoek-) gebieden nationale grondwaterreserves Water van hoge kwaliteit (bv laag Cl) Hoge leeftijd goed afgeschermd Komende 250 jr geen verslechtering kwali-teit Locatie en diepte zijn robuust
22 Analyse scenario s Vier hoeken van het speelveld: 1. Drinkwater voorop 2. Hernieuwbaar 3. Fossiel met CO2-opslag 4. Opslag en handel in gas Ruimtelijke uitwerking voor winning, opslag, transport Beoordeling planmer (o.a. veiligheid, milieu/water, natuur/landschap, functies, ecosysteemdiensten) Beoordeling MKBA Kansen en risico s: agenda voor Structuurvisie Ondergrond 20 mei 2014
23 Scenario s Uitgangspunten scenario s zijn gelijk: Voldoende winning grondwater 80-95% CO 2 reductie in 2050 Opbrengsten en effecten verschillen per scenario Opbouw: Volgorde functies passend bij scenario Een of meer prioritaire functie(s) Aanvullende uitsluitingen bovenop juridische en technische uitsluitingen Scenario s zijn in concept: drinkwater zit er nog niet goed in 21 Ministerie oktober van 2015 Infrastructuur en Milieu 23
24 Drinkwater voorop 1. Drinkwaterwinning - Incl. potentiële nationale grondwaterreserves 2. Zoutwinning 3. Geothermie 4. Opslag in zoutcavernes 5. Gas- en oliewinning gevolgd door opslag 6. Schaliegaswinning 21 oktober
25 Fossiel met CO 2 -opslag 1. Gas- en oliewinning gevolgd door CO 2 -opslag 2. Geothermie 3. Drinkwaterwinning 4. Opslag van gassen en gasolie in zoutcavernes 5. Zoutwinning 6. Schaliegaswinning 25
26 Maximaal hernieuwbaar 1. Geothermie: Ook bij hoge potentie zonder vraag Ook bij hoge vraag en lage potentie (bv. kassen) 1b. Energiebuffering zoutcavernes 2. Drinkwaterwinning 3. Zoutwinning 4. Gas- en oliewinning gevolgd door opslag Geen schaliegaswinning 26
27 Opslag en handel in gas 1a. Gas- en oliewinning gevolgd door aardgasbuffering 1b. Gasbuffering in zoutcavernes 1c. Schaliegaswinning 2. Drinkwaterwinning 3. Geothermie 4. Zoutwinning 21 Ministerie oktober van 2015 Infrastructuur en Milieu 27
28 Vervolgtraject November: uitkomsten planmer: kansen en knelpunten December Februari: van planmer naar ontwerp Structuurvisie Procesteam-Plus, Bestuurlijk Beraad (algemeen) Gesprekken met decentrale overheden (gebieden) Gesprekken met maatschappelijke organisaties Maart 2016: concept ontwerp Structuurvisie Ondergrond concept Bestuurlijke Afspraken (SV + bredere programma) Voorportalen/raden, MR Verzending naar Tweede Kamer 21 Ministerie oktober van 2015 Infrastructuur en Milieu 28
29 Vragen?
Grondwater en ondergrond: een afweging waard!
Grondwater en ondergrond: een afweging waard! Douwe Jonkers plv programmamanager Bodem en Ondergrond Symposium De waarde van grondwater, 23 september 2015 Maatschappelijk belang Meer maatschappelijke aandacht
Structuurvisie Ondergrond
Structuurvisie Ondergrond Technische briefing 19 oktober 2016 Suzanne Buil Rob de Groot Marja Gijsen Hans Wouters Provincie Gelderland 19 oktober 2016 1 Programma STRONG Proces vanaf 2011 Probleemstelling
Programma STRONG. landsdelige bijeenkomsten. Toets probleemstelling
Programma STRONG landsdelige bijeenkomsten Toets probleemstelling Inhoud: Wat is STRONG, Structuurvisie Ondergrond, Probleemstelling? Oogst provinciale workshops 2013 Opbouw Probleemstelling Thema s probleemstelling
Verbreed bodembeleid
Verbreed bodembeleid Ondergrondkwaliteiten in beeld Structuurvisie Rijk Beleidsvisie Bodem provincie Atlas van de ondergrond Besluit bodemenergiesystemen Hij had tekeningen gezien van de gangen waar zulke
Naar een kennisprogramma Bodem & Ondergrond
Naar een kennisprogramma Bodem & Ondergrond Douwe Jonkers Directoraat-Generaal Ruimte & Water COB-congres 30 oktober 2014 Inhoud Aanleiding Thema s Werkwijze Start Kennisprogramma Bodem & Ondergrond Vandaag:
Ons kenmerk: Z / mevrouw M.A. de Jong, de heer H. de Rijk
Notitie Ons kenmerk: Z-2015-15661 / 15945 Behandeld door: mevrouw M.A. de Jong, de heer H. de Rijk Onderwerp: Aantal pag. 5 Bijlagen: Concept notitie reikwijdte en detailniveau planmer Structuurvisie Ondergrond
STRONG Samen met decentrale overheden en maatschappelijke organisaties werkt het Rijk aan ambitieus beleid voor de ondergrond
STRONG Samen met decentrale overheden en maatschappelijke organisaties werkt het Rijk aan ambitieus beleid voor de ondergrond Douwe Jonkers Projectleider STRONG Bodembreed 2014 Inhoud Doelen, beleidsopgaven,
Uitvoeringsprogramma Bodem en Ondergrond
Uitvoeringsprogramma Bodem en Ondergrond Samen met decentrale overheden en maatschappelijke organisaties werkt het Rijk aan ambitieus beleid voor bodem en ondergrond - Werken met één UP Bodem en Ondergrond
Meten en weten aan grondwater in de toekomst
Meten en weten aan grondwater in de toekomst IHW netwerk dag Amersfoort 2016.10.13 Auke Oostra DGRW - Bodem Mijn achtergrond: geologie en bodemsanering 2 Ministerie van Infrastructuur en Milieu Grondwater
2. Bij herziening van bestemmingsplannen beschermde maatregelen tegen proefboringen en winning van schaliegas opnemen. F. Buijserd burgemeester
A U, Gemeente Nieuwkoop College van Burgemeester en Wethouders BUI 1111111111 III mui G' 3.1463 nieuwkoop raadsvoorstel portefeuillehouder G.A.H. Eikhuizen opgesteld door Ruimtelijke Ontwikkeling S Grondbedrijf
Inleiding Omgevingswet CROW bijeenkomst Omgevingswet en Mobiliteit
Inleiding Omgevingswet CROW bijeenkomst Omgevingswet en Mobiliteit Katja Stribos programmamanager Implementatieprogramma Aan de slag met de Omgevingswet 30 maart 2017 Inhoud 1. Stelselherziening onderdelen
Beleid ondergrond Provincie Noord- Brabant
Beleid ondergrond Provincie Noord- Brabant Visie op het benutten van de potenties in de ondergrond 1. Inleiding Aan Kopie aan - Datum 20 september 2013 Contactpersoon A.L. Visser-Grijp Telefoon (06) 18
De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG
> Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Plesmanweg 1-6 2597 JG Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456
Ondergrondscans gemeenten Waalwijk en Capelle a/d IJssel. Gijsbert Schuur - Oranjewoud
Ondergrondscans gemeenten Waalwijk en Capelle a/d IJssel Gijsbert Schuur - Oranjewoud Wat ga ik u vertellen? Strong Ondergrondscans Waalwijk en Capelle a/d IJssel Doel Proces Resultaten Hoe nu verder Rapport
Omgevingswet en de raad
Omgevingswet en de raad Inhoud Waarom de Omgevingswet? Wat is de omgevingswet? Wat verandert er door de omgevingswet Wat vraagt dit van u als raad. Samen met de samenleving Budget reserveren Vrije (beleids)ruimte
Structuurvisie Ondergrond
Structuurvisie Ondergrond Structuurvisie Ondergrond Inhoud Samenvatting 5 1 Inleiding 11 1.1 Aanleiding 11 1.2 Het doel van de structuurvisie 12 1.3 Typering van de structuurvisie 13 1.4 Status en afbakening
Ontwerp Structuurvisie Ondergrond
Ontwerp Structuurvisie Ondergrond Ontwerp Structuurvisie Ondergrond Inhoud Samenvatting 5 1 Inleiding 9 1.1 Aanleiding 9 1.2 Afbakening en status 10 1.3 Leeswijzer 13 2 De ondergrond van Nederland 17
De gemeenteraad buitenspel na de invoering van de Omgevingswet? Gemeenteraad Bergen op Zoom 10 april 2017
De gemeenteraad buitenspel na de invoering van de Omgevingswet? Gemeenteraad Bergen op Zoom 10 april 2017 Waar gaan wij het over hebben? Geheugen opfrissen: Omgevingswet in het kort Betekenis wet voor
Grondwater in de omgevingsvisie
Grondwater in de omgevingsvisie De Omgevingswet treedt in 2019 in werking en verplicht het Rijk, provincie en gemeente tot het opstellen van een omgevingsvisie. Over de termijn waarbinnen de omgevingsvisie
Bloemen uit Brabant. Spreker: Gerd de Kruif Datum: 30 oktober 2014
Bloemen uit Brabant Spreker: Gerd de Kruif Datum: 30 oktober 2014 Met enige bescheidenheid Waar ik het over wil hebben Belang gebiedsgericht grondwaterbeheer (revisited) Context en complexiteit Waar vinden
Afstemming in de ondergrond
Kennisconferentie Duurzame Ontwikkeling van de Ondergrond Afwegingen voor de diepe ondergrond: wat kom je tegen? Afstemming in de ondergrond Linda Maring (Deltares) Arjan van Harten (Provincie Drenthe)
Bestemmingsplan "Partiele herziening verbod voor winning van schaliegas en schalie-olie, gemeente Zwijndrecht"
Bestemmingsplan "Partiele herziening verbod voor winning van schaliegas en schalie-olie, gemeente Zwijndrecht" Gemeente: Zwijndrecht Datum: februari 2015 Fase: vastgesteld bestemmingsplan TOELICHTING HOOFDSTUK
De Raad en de Omgevingswet
De Raad en de Omgevingswet Inhoud - Wat is de Omgevingswet? - Wat betekent deze wet voor de gemeenten - Wat is de rol en de invloed van de raad op de wet - Waar liggen de kansen van de raad en waar moet
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2014 2015 33 136 Structuurvisie Ondergrond Nr. 12 VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG Vastgesteld 13 juli 2015 De vaste commissie voor Infrastructuur en
Milieueffectrapport Structuurvisie Ondergrond (STRONG)
Milieueffectrapport Structuurvisie Ondergrond (STRONG) Oktober 2016 Kenmerk R002-1224711EMG-evp-V02-NL Inhoud Samenvatting... 7 0.1 Inleiding... 7 0.2 Aanpak planmer... 9 0.3 Stap 1 Scoping en risicobeoordeling
Zienswijze Ontwerp Structuurvisie Ondergrond November 2016
Zienswijze Ontwerp Structuurvisie Ondergrond November 2016 Gemeenten Marum 20-12-2016 Inhoud Inleiding... 3 A. Algemeen... 4 A1. Visie op de ondergrond provincie Groningen... 4 B. Visie op duurzaam, veilig
Programma. Governance dilemma s van de diepe ondergrond. Parallelsessie Kennisconferentie Duurzame Ontwikkeling Ondergrond.
Governance dilemma s van de diepe ondergrond Parallelsessie Kennisconferentie Duurzame Ontwikkeling Ondergrond, Assen Hanneke Puts (TNO) Frency Huisman (UP Bodemconvenant) Programma 15.15 16:10 uur Parallelsessies
De Raad en de Omgevingswet
De Raad en de Omgevingswet Stelling Ik ben tevreden met de huidige werkwijze en instrumenten voor de fysieke leefomgeving! Inhoud Waarom de Omgevingswet? Wat is de Omgevingswet? Wat verandert er door de
Zienswijze Ontwerp Structuurvisie Ondergrond
Zienswijze Ontwerp Structuurvisie Ondergrond Gedeputeerde Staten Groningen 20-12-2016 1 Inhoudsopgave Inleiding... 3 A. Algemeen... 1 A1. Visie op de ondergrond provincie Groningen... 1 B. Visie op duurzaam,
Omgevingswet en de raad
Omgevingswet en de raad Inhoud Waarom de Omgevingswet? Wat is de omgevingswet? Wat verandert er door de omgevingswet Wat vraagt dit van u als raad. Samen met de samenleving Budget reserveren Vrije (beleids)ruimte
Omgevingswet SIKB Kennisdag AMvB s
Omgevingswet SIKB Kennisdag AMvB s 11 februari 2016 Wim van Gelder Hier komt tekst SIKB kennisdag AMvB s 11 februari Hier komt 2016 ook tekst Omgevingswet Art. 1.3: doelstelling: met het oog op een duurzame
Ondergrondse Ruimte in Beeld
Ondergrondse Ruimte in Beeld Op weg naar een onderbouwde beslissing S.F. van Gessel TNO Advisory Group Economic Affairs Bouwstenen Bouwstenen TNO TNO Structuurvisie Structuurvisie Overheid Overheid Realisatie
De gemeenteraad buitenspel na de invoering Omgevingswet? Gemeenteraden Hellendoorn en Raalte 28 maart 2017
De gemeenteraad buitenspel na de invoering Omgevingswet? Gemeenteraden Hellendoorn en Raalte 28 maart 2017 Waar gaan wij het over hebben? Geheugen opfrissen: Omgevingswet in het kort Betekenis wet voor
Kansen voor ondiepe geothermie
Kansen voor ondiepe geothermie Ondiepe Geothermie Onttrekken van aardwarmte uit ondiepe formaties Diepte tot circa 1.250 meter Temperatuur 15 tot 45 C Technologie Dieptes (m) Gebruikelijke toepassing WKO
Foto plaatsen. Roadshow Groningen Mei 2016
Foto plaatsen Roadshow Groningen Mei 2016 Opzet presentatie Kern Omgevingswet Context Veranderopgave Het programma Strategie en werkwijze Doelen en acties in 2016 Kern Omgevingswet: eenvoudiger wetgeving
Houden we voldoende drinkwater? Aanvullende Strategische Voorraden voor de drinkwatervoorziening
Houden we voldoende drinkwater? Aanvullende Strategische Voorraden voor de drinkwatervoorziening Voldoende drinkwater in de toekomst Door bevolkingsgroei en economische groei kan de vraag naar drinkwater
Position Paper. AO Water 24 juni 2015
Position Paper AO Water 24 juni 2015 Ambitieniveau Nederland De Europese Commissie stelt dat Nederland door te weinig urgentie, het ontbreken van onderzoek naar de effectiviteit van maatregelen en het
STRONG Samen met decentrale overheden en maatschappelijke organisaties werkt het Rijk aan ambitieus beleid voor de ondergrond
STRONG Samen met decentrale overheden en maatschappelijke organisaties werkt het Rijk aan ambitieus beleid voor de ondergrond Douwe Jonkers Projectleider STRONG MOOR congres, 13 november 2014 Inhoud Doelen,
De grond onder onze voeten
Schatgraven in de ondergrond Sprekers: Astrid Slegers en Ron Nap Datum: 21 mei 2013, ruimteconferemtie PBL De grond onder onze voeten Vormt al tweehonderdduizend jaar de bodem onder ons bestaan Is de belangrijkste
Toepassing van wet- en regelgeving voor de diepe ondergrond
Toepassing van wet- en regelgeving voor de diepe ondergrond Pieter Jongerius De Mijnbouwwet 2 1 De Mijnbouwwet Invloedssfeer Wat is de diepe ondergrond? 100 m 500 m ~ 5 km 3 De Mijnbouwwet Vergunningen
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2014 2015 33 952 Schaliegas Nr. 32 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag, 10 juli
Omgevingswet & Omgevingsvisie. Kansen voor klimaatadaptatie
Omgevingswet & Omgevingsvisie Kansen voor klimaatadaptatie Derk-Jan Verhaak 24 maart 2017 inhoud Omgevingswet Algemeen Omgevingsvisie Kansen voor klimaatadaptatie Peiling: 1. Wie heeft er wel eens van
Normen en decentraal maatwerk. Kansen voor bodem in de omgevingswet. Michiel Gadella Ordenen en faciliteren gebruik bodem
Normen en decentraal maatwerk Kansen voor bodem in de omgevingswet Michiel Gadella Ordenen en faciliteren gebruik bodem STRONG? Bouwen verblijfsfuncties. Onderzoek Toets Saneren Voorkomen verontreinigingen
De Omgevingswet: kansen en bedreigingen voor het Erfgoed
De Omgevingswet: kansen en bedreigingen voor het Erfgoed SIKB Jaarcongres 27 september 2012 Thomas van den Berg Senior beleidsmedewerker Rijksdienst voor het cultureel erfgoed Inhoud - Waarom een nieuwe
Bodem in de Omgevingswet
Bodem in de Omgevingswet Martin van Gelderen Ministerie Infrastructuur en Milieu 1 Verbeterdoelen Ow het vergroten van de inzichtelijkheid, de voorspelbaarheid en het gebruiksgemak; het bewerkstelligen
Gebiedsgericht Grondwater Beheer: het kan nu! Arne Alphenaar Regiobijeenkomst Kansrijke gebieden Zwolle 17 mei 2011
Gebiedsgericht Grondwater Beheer: het kan nu! Arne Alphenaar Regiobijeenkomst Kansrijke gebieden Zwolle 17 mei 2011 Kansrijke gebieden voor beheer van verontreinigd grondwater Bodemconvenant, uitvoeringsprogramma
Oproep voor bijdrage
Oproep voor bijdrage Donderdag 16 mei 2019 Concertgebouw de Vereeniging te Nijmegen 31e Symposium Bodem Breed Hèt netwerk event van de bodem en ondergrond www.bodembreed.nl Bodem Breed 2019 Concertgebouw
1. Inleiding... 2. 2. Doel Structuurvisie Ondergrond en schaalniveau planmer... 2 3. Reactie op hoofdlijnen... 3
Nota van Beantwoording Zienswijzen op de Conceptnotitie Reikwijdte en Detailniveau planmer Structuurvisie Ondergrond 10 juli 2015 Inhoud 1. Inleiding... 2 2. Doel Structuurvisie Ondergrond en schaalniveau
PTB - Omgevingswet en aanvullingswet Bodem. Michiel Gadella Rijkswaterstaat/Bodem+
PTB - Omgevingswet en aanvullingswet Bodem Michiel Gadella /Bodem+ 8-3-2017 Onderwerpen Vormgeving Verhouding Aanvullingswet en Besluit tot Ow Materieel/inhoud Het bodemperspectief Historische verontreinigingen
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2013 2014 33 136 Structuurvisie Ondergrond Nr. 6 BRIEF VAN DE MINISTERS VAN INFRASTRUCTUUR EN MILIEU EN VAN ECONOMISCHE ZAKEN Aan de Voorzitter van de Tweede
Annick de Vries Rathenau Instituut
1 Vul hier de titel in Annick de Vries Annick de Vries Rathenau Instituut Den Haag,13 november 2013 2 Vul hier titel in Annick de Vries Agenda Samen Winnen: aanbevelingen Besluitvormingsstrategieën Lessen
OMGEVINGSWET VOOR DUMMIES. 1 oktober Willem Wensink
OMGEVINGSWET VOOR DUMMIES 1 oktober 2015 Willem Wensink INHOUDSOPGAVE Deel 1: Quiz Deel 2: Omgevingswet Hoofdlijnen wetsvoorstel Uitvoeringsregelgeving Implementatie INHOUDSOPGAVE Deel 1: Quiz 1. WELKE
UP bijeenkomst Aanpassing Wbb. Peter Kiela
UP bijeenkomst Aanpassing Wbb Peter Kiela Wijziging wet- en regelgeving bodemsaneringsbeleid Convenant: Bodemontwikkelingsbeleid en aanpak spoedlocaties Essenties: Decentralisatie Beleid met de ondergrond
Ketensamenwerking in de regio. Foto plaatsen. Roadshow Midden-Nederland i.s.m. Provincie Flevoland. Lelystad, 8 juni 2017
Foto plaatsen Ketensamenwerking in de regio Roadshow Midden-Nederland i.s.m. Provincie Flevoland Lelystad, 8 juni 2017 Ketensamenwerking in de regio Kern Omgevingswet (heel kort) en het belang van ketensamenwerking
Omgevingsvisie in de Omgevingswet
Omgevingsvisie in de Omgevingswet LG Water en Ruimte Nicole Hardon RWS Leefomgeving Bodem+ Ontwikkelingen in de samenleving Verbeterdoelen Omgevingswet Knelpunten in het omgevingsrecht Groeiende samenhang
POKB Thema 1: Omgevingswet: integratie van bodem in omgevingsgericht werken, integraal werken
POKB Thema 1: Omgevingswet: integratie van bodem in omgevingsgericht werken, integraal werken POKB 12 oktober 2017 Marcel Cassee Rijkswaterstaat, Bodem+ Inhoud presentatie Inleidende presentatie (in sneltreinvaart)
Geel in omgevingsvisies
Geel in omgevingsvisies De RWS-bijdrage aan de nationale, provinciale en gemeentelijke omgevingsvisies Peter Harmsen Adviseur ruimtelijke ontwikkelingen Waar zijn we van? 2 RWS BEDRIJFSINFORMATIE Duurzame
Amsterdam, 23 juni 2014
Bureau Energieprojecten Inspraakpunt conceptnotitie Structuurvisie Schaliegas Postbus 23 2290 AA Wateringen Amsterdam, 23 juni 2014 Zienswijze op Notitie Reikwijdte en Detailniveau planmer Structuurvisie
De ondergrond als basis voor een duurzame toekomst.
De ondergrond als basis voor een duurzame toekomst. Bodemenergie in Haarlem Marc van Someren (Bodem en Water Consultancy) 14 februari 2012 ILB Congres Media Plaza - Utrecht De ondergrond als basis voor
Omgevingswet gezocht: bestuurders met visie in onzekere tijden Jop Fackeldey Kristel Lammers Nieuwegein 1 december 2017
Omgevingswet gezocht: bestuurders met visie in onzekere tijden Jop Fackeldey Kristel Lammers Nieuwegein 1 december 2017 Opbouw Waarom ook al weer de Omgevingswet Verkiezingen: Wisseling van bestuurders
Bodem in de Omgevingswet
Bodem in de Omgevingswet Martin van Gelderen november 2017 Herziening bodembeleid: Veranderen Minder sectoraal, meer in verbinding met andere domeinen Na voltooien spoedopgave geen zelfstandige saneringsplicht
De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG
> Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Rijnstraat 8 2515 XP Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456 0000
Provero bijeenkomst. Utrecht, 15 november 2016 Ernst Koperdraat Jos Dolstra
Provero bijeenkomst Utrecht, 15 november 2016 Ernst Koperdraat Jos Dolstra Doel Informeren Met elkaar verkennen van de strategie voor invoering van de Omgevingswet Vraag: hoe ver is uw organisatie? Hoe
De waarde van participatie
De waarde van participatie Omgevingswet Kristel Lammers, VNG & Programma aan de slag met Omgevingswet Marte Kappert, Programma aan de slag met Omgevingswet 28 januari 2017 Raad op Zaterdag, Eindhoven Invalshoeken
Statenvoorstel nr. PS/2015/867
Gebruik van de diepe ondergrond Datum GS-kenmerk Inlichtingen bij 17.11.2015 2015/0361062 mw. ME. Sicco Smit, telefoon 038 4997838 e-mail me.siccosmit@overijssel.nl hr. F. Stam, telefoon 038 4997853 e-mail:
De Omgevingswet voor beginners
De Omgevingswet voor beginners Provero 24 mei 2016 Bert Rademaker Eenvoudig Beter Stelselherziening omgevingsrecht. Waarom? Inzichtelijkheid, voorspelbaarheid en gebruiksgemak Samenhangende benadering
Bodemenergie in de gemeente Arnhem
Bodemenergie in de gemeente Arnhem Congres ILB 14 februari 2012 Marc van der Burght Beleidsadviseur Energie en Bodem Open systeem Gesloten systeem 1 Arnhem wil bodemenergie als bron van duurzame energie
Conceptresultaten planmer Structuurvisie Ondergrond
resultaten planmer Structuurvisie Ondergrond Concept, 12 februari 2016 Verantwoording Titel Conceptresultaten planmer Structuurvisie Ondergrond Opdrachtgever Ivo van der Sommen (Ministerie van Infrastructuur
Structuurvisie Ondergrond In het kort
Structuurvisie Ondergrond In het kort Deze verkorte versie van de Structuurvisie Ondergrond is een productie van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, juni 2018 1 Waarom een structuurvisie voor
Opsporing en winning van aardwarmte
Opsporing en winning van aardwarmte Aardwarmte in Nederland Principe aardwarmte ardwarmte Soorten aardwarmte normale aardwarmtewinning: doublet T = Tp-Ti Tp=70 C Ti=30 C Soorten aardwarmte Mijnwaterproject
Ruimte voor Energie. Mariette Bilius DCMR/PZH/programmabureau Warmte Koude Zuid-Holland
Ruimte voor Energie Mariette Bilius DCMR/PZH/programmabureau Warmte Koude Zuid-Holland www.warmopweg.nl 1 december 2016, klimaat en milieueffectrapportage RUIMTELIJKE ORDENING: BKL Bescherming hoofdinfrastructuur
ONTWIKKEL EEN GEZAMENLIJKE VISIE OP HET DUURZAAM BODEMGEBRUIK. Bijeenkomst XXX dag-maand-jaar, Locatie
ONTWIKKEL EEN GEZAMENLIJKE VISIE OP HET DUURZAAM BODEMGEBRUIK Bijeenkomst XXX dag-maand-jaar, Locatie OPZET VAN DE PRESENTATIE Bodemvisie Waarom? Doel Middel Ingrediënten SPRONG Wie, wat, waarom? Het proces
Omgevingsvisie Delft
Omgevingsvisie Delft De Omgevingsvisie Omgevingswet Aangenomen in 1 e en 2 e kamer In werking: 2020/2021 Omgevingsvisie loopt vooruit op de Omgevingswet Nieuwe instrumenten Omgevingsvisie Omgevingsplan
Omgevingswet Omgevingsvisie. Arjan Nijenhuis, plv. directeur. Eenvoudig Beter
Omgevingswet Omgevingsvisie Arjan Nijenhuis, plv. directeur Eenvoudig Beter Stelselherziening meer dan wetgeving EU Wetsvoorstel/ Amvb s Invoeringsregelgeving Digitalisering Kennis en Kunde Cultuur Stand
De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA s-gravenhage. Datum. Geachte Voorzitter,
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA s-gravenhage Directoraat-generaal Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag
Omgevingswet en impact voor gemeenten
Omgevingswet en impact voor gemeenten Onderwerpen 1. Achtergrond Omgevingswet 2. Veranderingen en samenhang 3. Impactanalyse 2 Waarom een Omgevingswet? de koning wil het De Omgevingswet vereenvoudigt en
Ordening ondergrond. Het is druk in de ondergrond. 28-11-2013. 28-11-2013 GPKL en ondergrond
Ordening ondergrond 28-11-2013 Het is druk in de ondergrond. 1 Men zit elkaar steeds vaker in de weg. En er komen ook nog steeds nieuwe objecten bij. 2 De gevolgen worden merkbaar: Bron:gemeente Amsterdam
Verbreding bodem -ruimte, water, groen grijs, rood Platform Overheid en kwaliteit Bodembeheer Provincies 25 nov 2010
Verbreding bodem -ruimte, water, groen grijs, rood Platform Overheid en kwaliteit Bodembeheer Provincies 25 nov 2010 24 november 2010 Gemma van Eijsden Bodemkwaliteit meer dan een metaal per mg/kgds 2
Provinciaal Omgevingsplan Limburg
Provinciaal Omgevingsplan Limburg Presentatie t.b.v. Regionalrat Düsseldorf, Provinciale Staten Gelderland en Provinciale Staten Limburg Arnhem, 7 maart 2012 POL POL = Provinciaal Omgevingsplan Limburg,
Verandertypen en invoeringsstrategieën Omgevingswet. Raad op zaterdag Ernst Koperdraat 24 september 2016
Verandertypen en invoeringsstrategieën Omgevingswet Raad op zaterdag Ernst Koperdraat 24 september 2016 Wat is het probleem? Het omgevingsrecht is te complex geworden. Er zijn teveel wetten en regels die
Bodem in de Omgevingswet
Bodem in de Omgevingswet Schets op hoofdlijnen Dag van de Zeeuwse Bodem Nicole Hardon 21 april 2016 Aanvullingswet bodem Invoerings wet Omgevings wet Bestuursakkoorden Lokaal beleid Convenanten Omgevingswet
De nieuwe Omgevingswet. Molenadviesraad Amersfoort Mark Ravesloot, senior adviseur molens
De nieuwe Omgevingswet Molenadviesraad 7-4-2017 Amersfoort Mark Ravesloot, senior adviseur molens Uitgangspunten Omgevingswet Vormt basis voor het nieuwe stelsel van regelgeving voor de fysieke leefomgeving
Inzichten uit een regio:
Er is een brede duurzaamheidsscope nodig voor afwegingen rond de bodem; de energietransitie staat daarin centraal. Inzichten uit een regio: Sneller afbouwen van fossiele energie De bodem is onmisbaar bij
Mijnbouw vergunningverlening
Mijnbouw vergunningverlening Informatiebijeenkomst te Bellingwedde over NAM-locatie Langebrug EZ/directie Energiemarkt Mijnbouwbeleid De ondergrond en zijn schatten zo goed mogelijk benutten. Gas, olie,
Bodem in de Omgevingswet, de laatste stand van zaken
Bodem in de Omgevingswet, de laatste stand van zaken Platform Toezicht Bodembeheer 28 november 2017 Marcel Cassee Rijkswaterstaat, Bodem+ Inhoud presentatie Kerninstrumenten Omgevingswet Bodem in de Omgevingswet
Rapport. Overleg Structuurvisie Ondergrond
Rapport Overleg Structuurvisie Ondergrond In het Overlegorgaan infrastructuur en milieu voeren de vertegenwoordigers van de Minister overleg met betrokkenen en hun organisaties over beleidsvoornemens op
Perspectief op de nationale omgevingsvisie en grondbeleid. Jaar van de Ruimte VvG congres 12 november Nathalie Harrems
Perspectief op de nationale omgevingsvisie en grondbeleid Jaar van de Ruimte 2015 VvG congres 12 november 2014 Nathalie Harrems Directie Ruimtelijke Ontwikkeling Wat is er aan de hand? Tijdperk van de
OMGEVINGSWET EN OMGEVINGSPLAN 18 SEPTEMBER 2018 KARIEN LAGROUW
OMGEVINGSWET EN OMGEVINGSPLAN 18 SEPTEMBER 2018 KARIEN LAGROUW DE OMGEVINGSWET 2 PLANNING EN TAAKVERDELING OP WEG NAAR 2021: KAMERBRIEF 8 MAART 2018 VERANDEROPGAVE Meer lokaal Meer algemene regels minder
Het Hart van Holland. Omgevingsvisie 2040
Het Hart van Holland Regionale Agenda Omgevingsvisie 2040 GEMEENTERAAD KAAG & BRAASSEM 7 DECEMBER 2016 JEROEN TRAUDES kaag en braassem katwijk leiden leiderdorp noordwijk oegstgeest teylingen voorschoten
Omgevingswet & Omgevingsvisie
Omgevingswet & Omgevingsvisie cultuurlandschappen en de omgevingswet Utrecht, 17 december 2018 Jan Roest Programmammanager Omgevingswet In dit kwartier. Aanleiding en doelen van de Omgevingswet Systematiek
NEE. wethouder de Weger. Van: J. van den Dool Tel nr: 8353 Nummer: 16A.01250
VOORSTEL AAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS Van: J. van den Dool Tel nr: 8353 Nummer: 16A.01250 Datum: 13 december 2016 Team: JFZ Tekenstukken: Ja Bijlagen: 2 Afschrift aan: F. Kers, F. van Leest, S. de Wolff,
Omgevingswet en aanvullingswet Bodem
Omgevingswet en aanvullingswet Bodem Marcel Cassee /Bodem+ Platform Informatiebeheer 21 maart 2017 Onderwerpen Vormgeving Verhouding Aanvullingswet en Besluit tot Ow Materieel/inhoud Het bodemperspectief
1. Bevolkingsontwikkeling (demografie):
PLANOLOGIE VAN STAD & LAND BNB Huub Hooiveld Eikelhof, 2017 Wat hebben we de vorige keer gedaan? Praktisch: www.planvanhuub.nl Literatuur Handout colleges Definitie van ruimtelijke ordening Wensen Afwegen
Omgevingswet Mis niet de boot!
Omgevingswet Mis niet de boot! Regiodagen 2016 De omgevingswet in wording Werkgroep Omgevingswet VBWTN Mis als BWT niet de boot! Waar heeft u behoefte aan De werkgroep Omgevingswet Voor en door gemeenten
Zienswijze Ontwerp Structuurvisie Ondergrond december 2016
Zienswijze Ontwerp Structuurvisie Ondergrond december 2016 Burgemeester en wethouders Dongeradeel, 20-12-2016 Inhoudsopgave Inleiding... 1 A. Algemeen... 2 A1. Rolneming ruimtelijke kaders voor de ondergrond...
Gebiedsontwikkeling en de Omgevingswet
Gebiedsontwikkeling en de Omgevingswet Bijeenkomst Stibbe 19 mei 2016 Edward Stigter, programmadirecteur Eenvoudig Beter Inhoud presentatie Stand van zaken Stelselherziening Afwegingsruimte en Omgevingsplan
NeVER/VMR 18 juni Klimaatakkoord en omgevingsrecht vanuit energierechtelijk perspectief
NeVER/VMR 18 juni 2019 Klimaatakkoord en omgevingsrecht vanuit energierechtelijk perspectief Waar energie- en omgevingsrecht elkaar ontmoeten Ollongren ziet ruimte voor gemeenten om stoppen met aardgas
Betreft: aanbieding schaliegasparagraaf voor in het Energierapport 2015
Begeleidende brief Emmeloord, 14 december 2015 Ministerie van Economische Zaken t.a.v. Minister H.G.J. Kamp Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Betreft: aanbieding schaliegasparagraaf voor in het Energierapport
Presentatie PILOT REGIONALE ENERGIESTRATEGIE
Presentatie PILOT REGIONALE ENERGIESTRATEGIE 15 nov 2017, SER Marjon Bosman, VNG Mariëlle Hetem, IPO Aanleiding Uitvoering & resultaten Aanbevelingen & vervolg Programma Regionale Energie Strategieën:
Regionale Energie- en Klimaatstrategieën. Lianne Barnhoorn en Iman Brinkman
Regionale Energie- en Klimaatstrategieën Lianne Barnhoorn en Iman Brinkman Houtzaagmolenseminar 24 januari 2019 Programma Wat is de RES? Proces van de RES Doorwerken in ruimtelijke instrumenten Juridische