1. Bevolkingsontwikkeling (demografie):

Transcriptie

1 PLANOLOGIE VAN STAD & LAND BNB Huub Hooiveld Eikelhof, 2017 Wat hebben we de vorige keer gedaan? Praktisch: Literatuur Handout colleges Definitie van ruimtelijke ordening Wensen Afwegen van belangen politiek! Trends en ontwikkelingen RO-SCHEMA Trends & ontwikkelingen in RO 1. Bevolkingsontwikkeling (demografie): individualisering, vergrijzing en krimp 2. Toename (auto)mobiliteit 3. Communicatie & internet 4. Maatschappij Leegstand: winkels, kantoren, stallen 6. Landbouw & platteland in verandering 7. Recreatie & vrije tijd nemen aan belang toe 8. Duurzaamheid: water, klimaat, voedsel en energie

2 Conclusie trends & ontwikkelingen Opzet collegereeks RO gaat over: Nieuwe ruimtevragen Veranderend gedrag Ontwikkelingen uitlokken / bijsturen / tegengaan Hoe maakbaar is de samenleving? PLANNEN MAKEN IN NEDERLAND 1) planologie: wat & waarom? 2) instrumentarium 3) plannen maken is een proces! 4) landschapsbeleid in de praktijk 5) de invloed van Europa discussie & debat Wat gaan we vandaag doen? Organisatie & instrumentarium organisatie van RO in Nederland Specifieke aandacht voor het bestemmingsplan VAN PLANNEN KOMEN PLANNEN! Organisatie & instrumenten

3 Drie facetten van plannen maken Hoe oud is de RO? Trends Toekomstverkenning Prognoses (Structuur)visies Bestemmingsplannen Vergunningen Wanneer begin RO in Nederland en waarom? Projectmanagement Bewonersparticipatie Procesmanagement Begin RO in Nederland 1-Grieken / Romeinen gestructureerd bouwen op basis van plannen 2-Middeleeuwen Begin RO in Nederland Niet bouwen buiten stadsmuren (verboden kringen) Waterschappen Hoogheemraadschap van Rijnland uit 1255!

4 Begin RO in Nederland 3-Woningwet 1901 reactie op wantoestanden in de steden (als gevolg van trek naar stad) Begin RO in Nederland 4-Wederopbouw na WOII enorme bouwproduktie komt op gang Begin RO in Nederland Wet op de ruimtelijke ordening (Wro) 5-wet op RO 1965 bestuurlijk-juridisch kader: Wet op de RO (WRO) In 2009 voor het laatst geactualiseerd (Nieuwe Wro), in 2018 wederom grote verandering op komst (omgevingswet) Sinds 1965: eigen ministerie VROM (inmiddels I&M en BZK) WRO regelt hoe plannen worden opgesteld en gewijzigd betrokken partijen voor wie bindend? procedure en termijnen inspraak? beroep? wel of niet gang naar de rechter mogelijk etc. oorsprong 1965, in 2009 gewijzigd vanaf 2018: omgevingswet

5 RO in drie bestuurslagen Wat betekent dit concreet? 1-Rijk: Inhoud: structuurvisies en AmvB Proces: vooroverleg, zienswijzen 2-Provincie: Inhoud: structuurvisies en verordening Proces: vooroverleg, zienswijzen 3-Gemeente: Inhoud: structuurvisies, bestemmingsplannen, toetsing bouwplannen Proces: vooroverleg, zienswijzen, interactief beleid, wijkaanpak 4-Regio s zijn hulpstructuur! Doorwerking -> Rijksbeleid: structuurvisie Infrastructuur en Ruimte Visie: bijvoorbeeld compact bouwen is belangrijk Verordening (AMVB Ruimte): juridische borging voor zaken van nationaal belang. Bijvoorbeeld: hoogwaterbescherming, bepaalde infrastructuur Dit moeten provincies en gemeenten overnemen! Inspraak Wat betekent dit concreet? Provinciaal niveau: Provinciale structuurvisie (voorheen streekplan) Provinciale ruimtelijke verordening: regels voor woningbouw, ehs, landbouw, etc

6 Wat betekent dit concreet? Regionaal niveau: hulpstructuur zonder wettelijke taken afstemming / afspraken over bijvoorbeeld woningbouw, bedrijventerreinen, etc. Wat betekent dit concreet? Gemeentelijk niveau: structuurvisie(s) sectorale beleidsnota s masterplannen bestemmingsplannen vergunningen Structuurvisie & bestemmingsplan Bestemmingsplannen Structuurvisie: Hoofdlijnen Lange termijn Gebied of thema Niet rechtstreeks bindend Basis voor bestemmingsplan Bestemmingsplan Meer detail: regelt het precieze gebruik Maximaal 10 jaar Gebied Rechtstreeks bindend! Toetsing voor bouwplannen Bindend voor de burger Drie onderdelen: Verbeelding (plankaart) Regels (voorschriften) Toelichting Per bestemming gelden regels, bijvoorbeeld: Welke functie mag erin? (in een school mag je niet wonen) Hoe hoog is een gebouw? (minimale of maximale hoogte) Hoe moet een gebouw op de kavel staan? (rooilijn)

7 Dilemma: hoeveel wil je regelen? Dilemma: hoeveel wil je regelen? Trend: bestemmingsplannen worden flexibeler en globaler Waarom? Burgers ruimte geven om zelf te kiezen Inspelen op tijdelijkheid Geen procedure hoeven doen bij nieuwe functie in pand / gebied Functies zijn niet altijd eenduidig: is KALDI een winkel of horeca? Maar: Je eigen schuur is altijd te klein, die van de buurman altijd te groot! Dilemma: hoeveel wil je regelen? Dilemma: hoeveel wil je regelen?

8 Dilemma: hoeveel wil je regelen? Dilemma: hoeveel wil je regelen? Opstellen van een bestemmingsplan (1) Opstellen van een bestemmingsplan (2) Gemeente stelt op (college van B&W) Aanleiding: Eigen ontwikkeling Aanvraag particulier Actualiseren (elke 10 jaar) Breng ontwikkelingen en beleid in beeld Bevolking, EHS, geplande infra, milieuzoneringen, beschermde waarden, etc, etc. Wat wil je met het gebied? Verbeelding, regels en toelichting Vooroverleg met betrokkenen (ook provincie!) Ontwerp ter visie (concept) Inspraakavond 4 weken ter visie: Zienswijzen Hoorzitting (facultatief) Zienswijzennota Eventueel aanpassen bestemmingsplan

9 Opstellen van een bestemmingsplan (3) Overzicht? Definitief plan wordt vastgesteld door de gemeenteraad Besluit weer ter visie leggen Beroep bij raad van state Belanghebbende Zienswijze ingediend Ook provincie of rijk kan zienswijzen indienen Hele traject kan meerdere jaren duren! Alle formele plannen Bestemmingsplannen en structuurvisies Vanaf circa 2010 Omgevingsvergunning Alles gaat veranderen! Bestemmingsplan belangrijk toetsingskader voor vergunningen Meerdere vergunningen (25!) in 1 procedure: Aanlegvergunning Alarminstallatievergunning Bestemmingsplan, ontheffing Bouwvergunning Flora- en Faunawet, ontheffing Gebruiksvergunning Inritvergunning of uitwegvergunning Kapvergunning Milieuvergunning Monumentenvergunning Natuurbeschermingswetvergunning Objectvergunning Projectbesluit Reclamevergunning Sloopvergunning Omgevingswet in de maak: 2019 Vereenvoudiging van regels water, lucht, bodem, natuur, infrastructuur, gebouwen en cultureel erfgoed 1 integrale afweging beleidsvrijheid: lokale afwegingsruimte digitaal stelsel: alle info beschikbaar voor iedereen Instrumenten: Omgevingsvisie (verplicht) Omgevingsprogramma (vrijwillig, tenzij norm overschreden) 1 Omgevingsplan per gemeente Omgevingsverordening Omgevingsvergunning: alleen bij afwijking

10 Tot slot De invloed van de politiek Voorbeeld Apeldoorn