Zinvol rapporteren in microbiologie : EUCAST. J. Van Eldere

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Zinvol rapporteren in microbiologie : EUCAST. J. Van Eldere"

Transcriptie

1 Zinvol rapporteren in microbiologie : EUCAST J. Van Eldere

2 Inhoud Gevoeligheidsbepalingen in microbiologie Breakpoints en MIC s De oude NCCLS/CLSI en Europese nationale breakpoints PK/PD als objectief criterium voor breakpoints EUCAST : nieuwe criteria voor gevoeligheidsbepalingen EUCAST breakpoints Overschakeling naar EUCAST in de praktijk

3 Minimaal Inhiberende Concentratie of MIC de laagste antibioticumconcentratie die de groei van een bacterie inhibeert 0 µg/ml 0.25 µg/ml 0.5 µg/ml 1.0 µg/ml 2.0 µg/ml 4.0 µg/ml 8.0 µg/ml 16 µg/ml

4 Van MIC naar breakpoints epidemiologische overwegingen N gevoelige populatie In vitro breakpoints intermediaire populatie resistente populatie MIC

5 Van MIC naar breakpoints farmacokinetische overwegingen Concentratie R I High breakpoint Low breakpoint S tijd

6 Inhoud Gevoeligheidsbepalingen in microbiologie Breakpoints en MIC s De oude NCCLS/CLSI en Europese nationale breakpoints PK/PD als objectief criterium voor breakpoints EUCAST : nieuwe criteria voor gevoeligheidsbepalingen EUCAST breakpoints Overschakeling naar EUCAST in de praktijk

7 CLSI en Europese nationale breakpoints cefotaxime vs. E.coli S< / R BSAC UK 2 / >4 CA-SFM Frankrijk 4 / >32 CRG Nederland 4 / >16 DIN Duitsland 2 / >16 NWGA Noorwegen 1 / >32 SRGA Zweden 0.5 / >2 NCCLS V.S. 8 / >64

8 CLSI en Europese nationale breakpoints P. aeruginosa vs β-lactams Swedish breakpoints CLSI breakpoint 0, pipera cefepime meropenem

9 In vivo betekenis van in vitro pen- resistentie voor pneumococci pneumokokken pneumonie Penicilline resistentie (breekpunt resistentie) is klinisch niet relevant» Pallares, NEJM, 95; Siegel, Chest, 99; Deeks, Ped, 99; Castillo, Am J Inf Control, 2000; Watanabe, Resp, 2000; Wu, J Formos Med Assoc, 2000; Henriques, JID, 2000; Gomez-Barreto, Arch Med Res, 2000; Amsden, Ann Pharmacother, 01; Kim, Eur J Clin Microbiol Infect Dis, 02; Yu, CID, 2003 Penicilline-ongevoelige S. pneumoniae pneumonie heeft een hoger risico op mortaliteit (indien behandeld met β-lactams)» Turett, CID, 99; Metlay, CID, 2000; Feikin, Am J Public Health, 2000; Yu, CID, 2003

10 Klinische betekenis van S. pneumoniae MIC Huidige NCCLS/CLSI breekpunten Penicilline MIC (mg/l)

11 PK/PD als criterium voor het bepalen van breekpunten piek Concentratie Oppervlakte onder de curve boven de MIC (AUIC) MIC dal tijd

12 Bacteriële eradicatie & cefta dosering (muis-pneumonie model - K. pneumoniae) Craig 2002

13 T>MIC 90 vs bacteriële eradicatie (β- lactams) Dagan, JAC, 01

14 AB met tijdsafhankelijke werking en beperkt effect van de concentratie Klasse PK parameter Doel van AB dosering β-lactams Clindamycine Oxazolidinones Macroliden Tijd boven MIC (vrije serum concentratie) Optimalisering duur blootstelling

15 AB met concentratie-afhankelijke werking en geen effect van concentratie Klasse PK parameter Doel dosering Aminoglycosides Fluoroquinolones Azalides Ketolides Vrije [piek]/mic of 24h AUC/MIC ratio Optimalisering concentratie

16 Conclusie oude NCCLS/CLSI en Europese nationale breakpoints niet éénduidig gebaseerd op farmacokinetische en epidemiologische overwegingen Significante verschillen tussen NCCLS en Europese breakpoints Geen goede correlatie tussen breakpoints en klinisch resultaat PK/PD objectiveert verband tussen MIC, farmacokinetiek en klinisch resultaat Nieuwe, klinisch relevante basis breakpoints

17 Inhoud Gevoeligheidsbepalingen in microbiologie Breakpoints en MIC s De oude NCCLS/CLSI en Europese nationale breakpoints PK/PD als objectief criterium voor breakpoints EUCAST : nieuwe criteria voor gevoeligheidsbepalingen EUCAST breakpoints Overschakeling naar EUCAST in de praktijk

18 EUCAST : European Committee on Antimicrobial Susceptibility Testing Sinds 1997 Op initiatief van European Society for Clinical Microbiology and Infectious Diseases (ESCMID) Nationale Breekpunten Commissies in Europa (GB, F, D, NL, N, S) gefinancierd door ESCMID Nationale Breekpunten Commissies DG-SANCO of the European Union (E-CDC vanaf 2008)

19 Doelstellingen EUCAST Epidemiologische breekpunten voor surveillance antibioticaresistentie Klinische breekpunten voor bestaande & nieuwe antibiotica Europese harmonisatie gebaseerd op PK/PD, klinisch resultaat Standaardisatie methodologie EU (EMEA) adviseren ivm methoden en interpretatie van maatregelen

20 EUCAST : klinische breekpunten Klinisch gevoelig (S) Antibioticum met hoge waarschijnlijkheid van therapeutisch succes Klinisch intermediair (I) Antibioticum met onbepaalde waarschijnlijkheid van therapeutisch succes Klinisch resistent (R) Antibioticum met hoge waarschijnlijkheid van therapie-falen Klinische breekpunten kunnen aangepast worden aan wijzigende omstandigheden (verandering van dosering, b.v.)

21 EUCAST : klinische breekpunten beschikbare breakpoints Penicillins Cephalosporins Carbapenems Monobactams Fluoroquinolones Aminoglycosides Glycopeptides Macrolides, Lincosamides, Streptogramins Tetracyclines Miscellaneous new anti-gpos metro, co-trim, colistine Azoles (flu-/ voriconazole) lopende harmonisatie processen : Subcommittee antifungals Subcommittee anaerobes Subcommittee antimycobacterials Subcommittee Expert Rules European disk test project

22 EUCAST : klinische breekpunten

23 EUCAST : klinische breekpunten in de praktijk? Landen met nationale commissies (GB, F, NL, D, N, S) hebben EUCAST breekpunten stapsgewijze geimplementeerd EMEA : elk nieuw antibioticum zal verplicht EUCAST breekpunten krijgen tijdens registratieprocedure samenvatting van produktkenmerken zal uitsluitend EUCAST breekpunten bevatten. België : initiatief NAC (BVIKM) introductie EUCAST breekpunten op 1 jan 2010 automaten wordt voorbereid voor herprogrammatie naar EUCAST breekpunten Zone diameters voor disk-diffusie nog te bepalen (initiatief EUCAST) Cfrt website BVIKM:

24 EUCAST : klinische breekpunten in de praktijk? In het labo Aanpassing AST procedures/testsystemen Automaten - LIS, andere (disk-diffusie) Communicatie opleiding medewerkers documentatie (kwaliteitscontrole accreditatie) Buiten het labo Communicatie opleiding clinici Surveillance programma s herijken Aanpassing antibioticabeleid, apotheek

25 EUCAST disk test basisprincipe: EUCAST : in de praktijk? Disk-diffusie MH-medium + confluent inoculum (0.5 Mc Farland) MH medium voor non-fastidious bacteriën MH + 5% paardenbloed + b-nad voor streptococci, H. influenzae, fastidious bacteriën en anaëroben Lading schijfjes : meest zoals voor CLSI QC stammen : zelfde als voor CLSI en ISO document Ontwikkeling : non-fastidious bacterien : mogelijkheid om CLSI regressie curves te gebruiken voor sommige drug/bug combinaties Andere bacterien: project EUCAST

26 EUCAST for Enterobacteriaceae in MYSTIC-Europa (n=33183) Antibiotic CLSI breakpoints Sus rates % EUCAST breakpoints Sus rates % S I R S I R Meropenem Ceftazidime Cefepime Pip/Taz* Cipro* Ieven, 08

27 EUCAST for P. aeruginosa in MYSTIC- België (n=2904) Antibiotic CLSI breakpoints Sus/res rates % EUCAST breakpoints Sus/res rates % S I R S I R Meropenem / /14.7 Ceftazidime / /27.7 Cefepime / /38.8 Pip/Taz* / /30.7 Cipro* / /35.8 Ieven, 08

28 From CLSI to EUCAST: reduction in susceptibility CTX CTZ FEP MER GEN TOB AMI CIP Enterobacterien E. aerogenes , P. aeruginosa Bron: M. Boudewijns

29 conclusie EUCAST klinische breekpunten PK/PD gebaseerd, dosis gebonden, betere correlatie met klinisch resultaat lager dan huidige CLSI breekpunten, hogere resistentiepercentages geven belang communicatie clinici website BVIKM:

30 Post-scriptum: CLSI keert de kar New look CLSI document M100 (M2+M7) : Objective : to increase likelihood of clinical success Revision of breakpoints according to PK/PD data & resistance mechanisms knowledge : No disk diffusion for vancomycin & Staphylococci New reduced breakpoints for enterobacteriaceae : Cephalosporins, piperacillin/tazobactam and Carbapenems New increased breakpoints for S. pneumoniae (except meningitis) Penicillin

Optimalisatie van antibioticum therapie: nieuwe inzichten.

Optimalisatie van antibioticum therapie: nieuwe inzichten. Optimalisatie van antibioticum therapie: nieuwe inzichten. 1. Rol en activiteiten van het European Committee on Antimicrobial Susceptibility Testing (EUCAST) 2. Klinische Farmacie en continu infuus 3.

Nadere informatie

Weg naar rationele(re) breekpunten voor antibiotica: Rol en activiteiten van het European Committee on. En enkele persoonlijke standpunten

Weg naar rationele(re) breekpunten voor antibiotica: Rol en activiteiten van het European Committee on. En enkele persoonlijke standpunten Weg naar rationele(re) breekpunten voor antibiotica: Rol en activiteiten van het European Committee on Antimicrobial Susceptibility Testing (EUCAST). En enkele persoonlijke standpunten Paul M. Tulkens

Nadere informatie

Aanpassen antibioticadoseringen tijdens continue veno veneuze

Aanpassen antibioticadoseringen tijdens continue veno veneuze Aanpassen antibioticadoseringen tijdens continue veno veneuze hemfiltratie (CVVH) Catherine Bouman Internist intensivist Topics 11-12-2014 Antibiotica op de IC Intensief gebruik en vaak van levensbelang

Nadere informatie

MIC bepalingen: fenotype of genotype? W.H.F. Goessens Erasmus Universitair Medisch Centrum Rotterdam Afd. Medische Microbiologie en Infectieziekten

MIC bepalingen: fenotype of genotype? W.H.F. Goessens Erasmus Universitair Medisch Centrum Rotterdam Afd. Medische Microbiologie en Infectieziekten MIC bepalingen: fenotype of genotype? W.H.F. Goessens Erasmus Universitair Medisch Centrum Rotterdam Afd. Medische Microbiologie en Infectieziekten WWW.EUCAST.ORG Susceptible (S) A micro-organism is defined

Nadere informatie

Farmacodynamie: huidige gegevens. antibiotica :

Farmacodynamie: huidige gegevens. antibiotica : Farmacodynamie: huidige gegevens antibiotica : In functie v.d. tijd In functie v. d. concentratie Hoe moet men doseren? 3-1 Van farmacokinetiek naar farmacodynamie... Farmacokinetiek 0.4 conc. vs tijd

Nadere informatie

PK/PD van antibiotica Continu infuus (β- lactam EUCAST breekpunten

PK/PD van antibiotica Continu infuus (β- lactam EUCAST breekpunten PK/PD van antibiotica Continu infuus (β- lactam EUCAST breekpunten lactams, vancomycine) Paul M. Tulkens 1,3 Els Ampe 1,2 1 Unité de pharmacologie cellulaire et moléculaire & Centre de Pharmacie clinique,

Nadere informatie

TEMOCILLINE Een prijs voor ecologie

TEMOCILLINE Een prijs voor ecologie TEMOCILLINE Een prijs voor ecologie Bilulu symposium 2012 G. Coppens Temocilline: een ecologisch alternatief? - Betalactam met Gram negatief spectrum -inclusief ESBL en AmpC type betalactamasen - Alternatief

Nadere informatie

Principes van farmacokinetiek en dynamiek bij antibiotica en overzicht over "Therapeutic Drug Monitoring" (TDM)

Principes van farmacokinetiek en dynamiek bij antibiotica en overzicht over Therapeutic Drug Monitoring (TDM) Principes van farmacokinetiek en dynamiek bij antibiotica en overzicht over "Therapeutic Drug Monitoring" (TDM) Françoise Van Bambeke, Pharm, PhD Els Ampe, Pharm.* Paul M. Tulkens, MD, PhD Unité de pharmacologie

Nadere informatie

European Antimicrobial Resistance Surveillance Network. Belgische deelname (EARS Net) M. Goossens IPH/EPI REPORTS D/2011/2505/45

European Antimicrobial Resistance Surveillance Network. Belgische deelname (EARS Net) M. Goossens IPH/EPI REPORTS D/2011/2505/45 European Antimicrobial Resistance Surveillance Network (EARS Net) M. Goossens IPH/EPI REPORTS D/2011/2505/45 1 Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid Volksgezondheid en Surveillance Juliette Wytsmanstraat,

Nadere informatie

Farmacodynamie: huidige gegevens. antibiotica :

Farmacodynamie: huidige gegevens. antibiotica : 3-1 Farmacodynamie: huidige gegevens antibiotica : In functie v.d. tijd In functie v. d. concentratie Hoe moet men doseren? 3-2 Van farmacokinetiek naar farmacodynamie... Farmacokinetiek 0.4 conc. vs tijd

Nadere informatie

Principes van farmacokinetiek en dynamiek bij antibiotica. en "Therapeutic Drug Monitoring" (TDM) Paul M. Tulkens, MD, PhD

Principes van farmacokinetiek en dynamiek bij antibiotica. en Therapeutic Drug Monitoring (TDM) Paul M. Tulkens, MD, PhD Principes van farmacokinetiek en dynamiek bij antibiotica (met een overzicht over EUCAST breekpunten) en "Therapeutic Drug Monitoring" (TDM) Paul M. Tulkens, MD, PhD Unité de pharmacologie cellulaire et

Nadere informatie

Principes van farmacokinetiek en dynamiek bij antibiotica en overzicht over EUCAST breekpunten en "Therapeutic Drug Monitoring" (TDM)

Principes van farmacokinetiek en dynamiek bij antibiotica en overzicht over EUCAST breekpunten en Therapeutic Drug Monitoring (TDM) Principes van farmacokinetiek en dynamiek bij antibiotica en overzicht over EUCAST breekpunten en "Therapeutic Drug Monitoring" (TDM) Françoise Van Bambeke, Pharm, PhD Paul M. Tulkens, MD, PhD Unité de

Nadere informatie

antibiotica : Hoe moet men doseren?

antibiotica : Hoe moet men doseren? Farmacodynamie: huidige gegevens antibiotica : In functie v.d. tijd In functie v. d. concentratie Hoe moet men doseren? 3C-1 Van farmacokinetiek naar farmacodynamie... Farmacokinetiek 0.4 conc. vs tijd

Nadere informatie

Farmacodynamie: het concept

Farmacodynamie: het concept Farmacodynamie: het concept effect Wat is farmacodynamie dosis-respons modellen het "alles-of-niets" model het lineair model het sigmoidaal model concentratie de invloed van de tijd 2-1 Wat is farmacodynamie?

Nadere informatie

Q 1: Vraag 13/01/2012: Antwoord Prof. Y. Glupczynski: Q 2: Vraag 26/01/2012: Antwoord Béa Jans: enterobacteriaceae carbapenemase +

Q 1: Vraag 13/01/2012: Antwoord Prof. Y. Glupczynski: Q 2: Vraag 26/01/2012: Antwoord Béa Jans: enterobacteriaceae carbapenemase + Q 1: Vraag 13/01/2012: In de richtlijnen van de HGR wordt verwezen naar een gedetailleerde lijst van landen waar CPE epidemisch of endemisch voorkomt. Als je deze landen in aanmerking neemt, dan behoren

Nadere informatie

Welke antibiotica horen op de lijst reserve antibiotica? Prof. Dr. Johan W. Mouton MD PhD FIDSA

Welke antibiotica horen op de lijst reserve antibiotica? Prof. Dr. Johan W. Mouton MD PhD FIDSA Welke antibiotica horen op de lijst reserve antibiotica? Prof. Dr. Johan W. Mouton MD PhD FIDSA Welke antibiotica horen op de lijst reserve antibiotica? 1. Wat zijn dat, reserve antibiotica? 2. Wat is

Nadere informatie

Principes van farmacokinetiek en dynamiek bij antibiotica

Principes van farmacokinetiek en dynamiek bij antibiotica Principes van farmacokinetiek en dynamiek bij antibiotica Françoise Van Bambeke, Pharm, PhD Els Ampe, Pharm.* Paul M. Tulkens, MD, PhD Unité de pharmacologie cellulaire et moléculaire & Centre de Pharmacie

Nadere informatie

PK/PD en resistentie: Hoe kunnen we er tegen vechten

PK/PD en resistentie: Hoe kunnen we er tegen vechten PK/PD en resistentie: Hoe kunnen we er tegen vechten Eradiceren Abnormale bacteriën Mutaties Effluxpompen Concentratie die mutaties voorkomt kritische T > MIC waarden En in de praktijk 4-1 Selectie van

Nadere informatie

Handleiding. Uitvoeren gevoeligheidstesten melkmonsters

Handleiding. Uitvoeren gevoeligheidstesten melkmonsters Handleiding Uitvoeren gevoeligheidstesten melkmonsters Voorwoord Het op de juiste manier inzetten van diergeneesmiddelen, waaronder de onderbouwing voor het toepassen van antibiotica, is van groot belang.

Nadere informatie

PK/PD en resistentie: Hoe kunnen we er tegen vechten

PK/PD en resistentie: Hoe kunnen we er tegen vechten PK/PD en resistentie: Hoe kunnen we er tegen vechten Eradiceren Abnormale bacteriën Mutaties Effluxpompen Concentratie die mutaties voorkomt kritische T > MIC waarden En in de praktijk 4B-1 Selectie van

Nadere informatie

PK/PD van antibiotica Continu infuus (β- lactamen EUCAST breekpunten

PK/PD van antibiotica Continu infuus (β- lactamen EUCAST breekpunten PK/PD van antibiotica Continu infuus (β- lactamen EUCAST breekpunten lactamen, vancomycine) Paul M. Tulkens 1,3 Els Ampe 1,2 1 Unité de pharmacologie cellulaire et moléculaire & Centre de Pharmacie clinique,

Nadere informatie

Farmacokinetiek en farmacodynamiek van antibiotica: wat heeft de afgelopen halve eeuw ons geleerd?

Farmacokinetiek en farmacodynamiek van antibiotica: wat heeft de afgelopen halve eeuw ons geleerd? Farmacokinetiek en farmacodynamiek van antibiotica: wat heeft de afgelopen halve eeuw ons geleerd? Paul M. Tulkens, MD, PhD Een van de Stichters en vorige voorzitter van ISAP (1998-2000) Emeritus Hoogleraar

Nadere informatie

Het optimaliseren van het (selectief) rapporteren van antibiotica. Van Aelst Sophie Supervisor: Laffut Wim H.-Hartziekenhuis Lier

Het optimaliseren van het (selectief) rapporteren van antibiotica. Van Aelst Sophie Supervisor: Laffut Wim H.-Hartziekenhuis Lier Het optimaliseren van het (selectief) rapporteren van antibiotica. Van Aelst Sophie Supervisor: Laffut Wim H.-Hartziekenhuis Lier INLEIDING Waarom? toenemende resistentie verminderde output nieuwe antibiotica

Nadere informatie

Optimaal toedienen van antibiotica volgens PK/PD principes

Optimaal toedienen van antibiotica volgens PK/PD principes Optimaal toedienen van antibiotica volgens PK/PD principes Paul M. Tulkens, MD, PhD Françoise Van Bambeke, Pharm, PhD Els Ampe, Pharm.* Unité de pharmacologie cellulaire et moléculaire & Centre de Pharmacie

Nadere informatie

TDM van betalactam antibiotica op de IC: toekomstmuziek

TDM van betalactam antibiotica op de IC: toekomstmuziek TDM van betalactam antibiotica op de IC: toekomstmuziek Jan J. De Waele MD PhD Surgical ICU Ghent University Hospital Ghent, Belgium. Jan.DeWaele@UGent.be @CriticCareDoc TDM OUTCOME Agenda Het concept

Nadere informatie

Empirische antibiotica therapie

Empirische antibiotica therapie Empirische antibiotica therapie Daniël C. Knockaert Algemene Inwendige Geneeskunde UZ Gasthuisberg, Leuven November 2013 De prognose van bacteriële infecties De balans: kiem- gastheer- behandelaar kiem:

Nadere informatie

Principes van farmacokinetiek en dynamiek bij antibiotica. en "Therapeutic Drug Monitoring" (TDM) Paul M. Tulkens, MD, PhD

Principes van farmacokinetiek en dynamiek bij antibiotica. en Therapeutic Drug Monitoring (TDM) Paul M. Tulkens, MD, PhD Principes van farmacokinetiek en dynamiek bij antibiotica (met een overzicht van EUCAST breekpunten) en "Therapeutic Drug Monitoring" (TDM) Paul M. Tulkens, MD, PhD Unité de pharmacologie cellulaire et

Nadere informatie

PK/PD van antibiotica : een educatieve workshop

PK/PD van antibiotica : een educatieve workshop PK/PD van antibiotica : een educatieve workshop Waarom is PK/PD zo belangrijk? Wiezijnwij? Programma van de workshop 1 PK / PD van antibiotica : van waar komen we? Oorsprong: farmacodynamisch gezien is

Nadere informatie

antibiotica in vitro : Welke eigenschappen moeten in acht worden genomen om de therapiekeuze te optimaliseren?

antibiotica in vitro : Welke eigenschappen moeten in acht worden genomen om de therapiekeuze te optimaliseren? antibiotica in vitro : Welke eigenschappen moeten in acht worden genomen om de therapiekeuze te optimaliseren? 1-1 In vitro bepaling van de activiteit van een antibioticum : antibiogram semi-kwantitatieve

Nadere informatie

Empirische antibiotica therapie

Empirische antibiotica therapie Empirische antibiotica therapie Daniël C. Knockaert Algemene Inwendige Geneeskunde UZ Gasthuisberg, Leuven April 2013 De uitkomst van bacteriële infecties De balans: kiem- gastheer- behandelaar kiem: pneumokokken,

Nadere informatie

Directe diameters, en het effect op analyses van ISIS-AR. Mieke van Triest, epidemioloog ISIS-AR

Directe diameters, en het effect op analyses van ISIS-AR. Mieke van Triest, epidemioloog ISIS-AR Directe diameters, en het effect op analyses van ISIS-AR Mieke van Triest, epidemioloog ISIS-AR Inhoud 1. Verschillende interpretaties 2. Aanleiding probleem 3. Wat is een directe diameter? 4. Hoe groot

Nadere informatie

Critically Appraised Topic. Kritische evaluatie van de Temocilline Breekpunten, E-test en Disk diffusie op Enterobacteriaceae

Critically Appraised Topic. Kritische evaluatie van de Temocilline Breekpunten, E-test en Disk diffusie op Enterobacteriaceae Critically Appraised Topic Kritische evaluatie van de Temocilline Breekpunten, E-test en Disk diffusie op Enterobacteriaceae Dr. Wim Maurissen 06/4/2011 Inhoudsopgave 1. Inleiding History Behandeling Spectrum

Nadere informatie

Farmacodynamie: het concept

Farmacodynamie: het concept 2-1 Farmacodynamie: het concept effect concentratie Wat is farmacodynamie dosis-respons modellen het "alles-of-niets" model het lineair model het sigmoidaal model de invloed van de tijd 2-2 Wat is farmacodynamie?

Nadere informatie

Streptococcus pneumoniae

Streptococcus pneumoniae Referentielaboratorium Gegevens van het Referentielaboratorium Dr. J. VERHAEGEN U.Z. - Leuven - Microbiologie Herestraat, 49 3000 Leuven Tel. : 016/34.70.73 Fax : 016/34.79.31 E-mail : Jan.verhaegen@uz.kuleuven.ac.be

Nadere informatie

Antibioticaresistentie (ABR)

Antibioticaresistentie (ABR) Antibioticaresistentie (ABR) Wat kan ík daaraan doen? Inspiratiedag 21 maart 2019 Ingeborg Groothuis, antibioticaverpleegkundige UMCU / RZN ABR Eefje Jong, internist-infectioloog Meander MC 21maart 2019

Nadere informatie

ampc Wat moet je ermee? Tobias Engel AIOS MMB

ampc Wat moet je ermee? Tobias Engel AIOS MMB ampc Wat moet je ermee? Tobias Engel AIOS MMB S is goed (?) SDD kweek rectum: Enterobacter aerogenes, Piptazo gevoelig Advies MMB: Bij ernstige sepsis à Start meropenem (?????) BRMO MRSA VRE ESBL Carbapenemases

Nadere informatie

Streptococcus pneumoniae

Streptococcus pneumoniae Het surveillanceprogramma werd tot en met mei 1993 door twee referentielaboratoria waargenomen. Sinds januari 1994 is alleen nog het Universitair Ziekenhuis van de K.U. Leuven nationaal referentielaboratorium

Nadere informatie

Resistentieop uwic. Lennie Derde Internist-intensivist UMC Utrecht

Resistentieop uwic. Lennie Derde Internist-intensivist UMC Utrecht Resistentieop uwic Lennie Derde Internist-intensivist UMC Utrecht lderde@umcutrecht.nl @Lennie333 Resistentie in Nederland Indeling van bacteriën G+ G- Coccen Staphylococcen Streptococcen Enterococcen

Nadere informatie

PK/PD van antibiotica of Wat u altijd al wilde weten maar niet durfde te vragen

PK/PD van antibiotica of Wat u altijd al wilde weten maar niet durfde te vragen PK/PD van antibiotica of Wat u altijd al wilde weten maar niet durfde te vragen Waarom is PK/PD zo belangrijk? Programma van de workshop 1-1 PK / PD van antibiotica : van waar komen we? Oorsprong: farmacodynamisch

Nadere informatie

Streptococcus pneumoniae

Streptococcus pneumoniae Nationaal Referentiecentrum Coördinaten van het Referentielaboratorium Dr. J. VERHAEGEN U.Z. - Leuven - Microbiologie Herestraat, 49 3000 Leuven Tel. : 016/34.70.73 Fax : 016/34.79.31 E-mail : Jan.verhaegen@uzleuven.be

Nadere informatie

Haemophilus influenzae

Haemophilus influenzae Rapport 2011 Referentiecentrum voor DEDISTE Anne Tel: 02 535 45 31 Laboratorium Hallepoort Fax: 02 535 46 56 Hoogstraat 322 E-mail: haemophilus@stpierre-bru.be 1000 Brussel 1. Overzicht van de activiteiten:

Nadere informatie

Farmacodynamie: methoden. In vitro modellen Dierenmodellen Klinische studies Populatiestudies

Farmacodynamie: methoden. In vitro modellen Dierenmodellen Klinische studies Populatiestudies Farmacodynamie: methoden In vitro modellen Dierenmodellen Klinische studies Populatiestudies 3B-1 In vitro dynamische modellen Verdunningsmodellen Diffusiemodellen Hybride modellen Fysiologische modellen

Nadere informatie

Optimalisatie van colistine gevoeligheidsbepaling in het routine laboratorium.

Optimalisatie van colistine gevoeligheidsbepaling in het routine laboratorium. Optimalisatie van colistine gevoeligheidsbepaling in het routine laboratorium. Inhoud Inleiding Resistentiemechanismen Gevoeligheidsbepaling Praktisch deel Inleiding: colistine = polymixine E (1940) Gramnegatieve

Nadere informatie

Resistentie. Toegespitst naar onze regio. Een internationaal probleem

Resistentie. Toegespitst naar onze regio. Een internationaal probleem Resistentie Toegespitst naar onze regio Een internationaal probleem 19 e Grande Conférence Verona 2013 Indeling bacteriën Indeling bacteriën Coccen Staven Gram positief Staphylococcen Streptococcen Pneumococ

Nadere informatie

Colistine verneveling bij ventilator-associated pneumonia. Guido Bastiaens, MD PhD AIOS Medische Microbiologie

Colistine verneveling bij ventilator-associated pneumonia. Guido Bastiaens, MD PhD AIOS Medische Microbiologie Colistine verneveling bij ventilator-associated pneumonia Guido Bastiaens, MD PhD AIOS Medische Microbiologie Casus Man, 26 jaar Voorgeschiedenis 2016 diagnose Ewing sarcoom met metastasen in bekken, ribben

Nadere informatie

Klinische richtlijnen of hoe men PK/PD kan implementeren. Eerste deel: Doel en nut Hoe ontwikkelt men richtlijnen? Beperkingen

Klinische richtlijnen of hoe men PK/PD kan implementeren. Eerste deel: Doel en nut Hoe ontwikkelt men richtlijnen? Beperkingen Klinische richtlijnen of hoe men PK/PD kan implementeren Eerste deel: Doel en nut Hoe ontwikkelt men richtlijnen? Beperkingen 5A-1 Wat is het doel van de richtlijnen? kwaliteit van de zorg verbeteren kosten-effectiviteit

Nadere informatie

Streptococcus pneumoniae

Streptococcus pneumoniae Het surveillanceprogramma werd tot en met mei 1993 door twee referentielaboratoria waargenomen. Sinds januari 1994 is alleen nog het Universitair Ziekenhuis Gasthuisberg te Leuven nationaal referentielaboratorium

Nadere informatie

WKB WV 28 MEI 2019 SJK IZEGEM

WKB WV 28 MEI 2019 SJK IZEGEM WKB WV 28 MEI 2019 SJK IZEGEM WKB ZWV JAARLIJKSE ALGEMENE VERGADERING BEROEPSNIEUWS WETENSCHAPPELIJK GEDEELTE ANTIBIOTISCHE BEHANDELING VAN INFECTIES MET ESBL, AMP-C EN CPE KIEMEN ZAVICEFTA PH. DECLERCQ

Nadere informatie

PK/PD van antibiotica

PK/PD van antibiotica PK/PD van antibiotica Waarom is PK/PD zo belangrijk? Programma van de workshop 1-1 PK / PD van antibiotica : van waar komen we? Oorsprong: farmacodynamisch gezien is de antiinfectieuze therapie lange tijd

Nadere informatie

PPS 1Health4Food. Sectoroverstijgend onderzoek dier & volksgezondheid (1Health)

PPS 1Health4Food. Sectoroverstijgend onderzoek dier & volksgezondheid (1Health) PPS 1Health4Food Sectoroverstijgend onderzoek dier & volksgezondheid (1Health) Jet Mars Annet Heuvelink Rianne Buter R&D Gezondheidsdienst voor Dieren 1H4F 1Health4Food: publiek-privaat onderzoeksprogramma

Nadere informatie

Casus 1: Dosisaanpassing bij nierinsufficiëntie

Casus 1: Dosisaanpassing bij nierinsufficiëntie PUO Infectiologie 6 maart 2018 Veerle Grootaert & Matthias Gijsen VZA Werkgroep Antibiotica Casus 1: Dosisaanpassing bij nierinsufficiëntie Vrouw, 81j, zwaar cardiovasculair belast (DM, CVA, VKF, PM) RvO:

Nadere informatie

CAT Critically Appraised Topic

CAT Critically Appraised Topic CAT Critically Appraised Topic Kwaliteitssysteem FOR-003E Titel: Kritische testevaluatie van de Temocilline gevoeligheidsbepaling met disk diffusie en E-test op Enterobacteriaceae Author: Dr. Wim Maurissen

Nadere informatie

Streptococcus pneumoniae

Streptococcus pneumoniae Nationaal Referentiecentrum Coördinaten van het Referentielaboratorium Dr. J. VERHAEGEN U.Z. - Leuven - Microbiologie Herestraat, 49 3000 Leuven Tel. : 016/34.70.73 Fax : 016/34.79.31 E-mail : Jan.verhaegen@uzleuven.be

Nadere informatie

Resistentie aan antibiotica. Waarom? Mechanismen Toestand in België

Resistentie aan antibiotica. Waarom? Mechanismen Toestand in België Resistentie aan antibiotica Waarom? Mechanismen Toestand in België 4A-1 Het waarom van de antibioticaresistentie Een eenvoudige toepassing van Darwin s theorie... gen Selectiedruk enzyme / nucleoproteïne

Nadere informatie

DIENST ZORGINFECTIES. Surveillance van antibioticaresistente bacteriën in Belgische ziekenhuizen: Jaarrapport 2015

DIENST ZORGINFECTIES. Surveillance van antibioticaresistente bacteriën in Belgische ziekenhuizen: Jaarrapport 2015 $$ DIENST ZORGINFECTIES Surveillance van antibioticaresistente bacteriën in Belgische ziekenhuizen: Jaarrapport 215 Surveillance van antibioticaresistente bacteriën In Belgische ziekenhuizen: Jaarrapport

Nadere informatie

Overzicht Aanlevering. Onbekende Codes

Overzicht Aanlevering. Onbekende Codes 04:43 donderdag, oktober 09, 2014 1 Overzicht Aanlevering Laboratorium code ISIS005 Maand - Jaar Februari-2014 Aanlever ID 6858 Datum ingelezen 11/07/2014 Aantal patiënten 1202 Aantal isolaten 2194 Aantal

Nadere informatie

Overzicht Aanlevering. Onbekende Codes

Overzicht Aanlevering. Onbekende Codes 10:51 dinsdag, juli 21, 2015 1 Overzicht Aanlevering Laboratorium code ISIS005 Maand - Jaar Februari-2015 Aanlever ID 7594 Datum ingelezen 27/05/2015 Aantal patiënten 1208 Aantal isolaten 2056 Aantal isolaten

Nadere informatie

Telling van ESBL E. coli in kippenkarkassen. Inhoudstafel

Telling van ESBL E. coli in kippenkarkassen. Inhoudstafel P. : 1/5 Opsteller :C. Garcia-Graells Verificateur :A.Schoonjans, N.Botteldoorn Vertaler: S. Denayer Goedkeuring Naam Functie Handtekening Datum Goedgekeurd door : K. Dierick Diensthoofd Inhoudstafel 1

Nadere informatie

Doseren van Antibiotica PK/PD. Dr. Michiel van Agtmael, internist-infectioloog & klinisch farmacoloog

Doseren van Antibiotica PK/PD. Dr. Michiel van Agtmael, internist-infectioloog & klinisch farmacoloog Doseren van Antibiotica PK/PD Dr. Michiel van Agtmael, internist-infectioloog & klinisch farmacoloog 1 Farmacokinetiek: What the body does to the drug Farmacodynamiek: What the drug does to the body Toxicity

Nadere informatie

Aangrijpingspunten van antibiotica in de prokaryoten. - Celwandsynthese - DNA, RNA en eiwitsynthese

Aangrijpingspunten van antibiotica in de prokaryoten. - Celwandsynthese - DNA, RNA en eiwitsynthese Aangrijpingspunten van antibiotica in de prokaryoten - Celwandsynthese - DNA, NA en eiwitsynthese Dwarsdoorsnede celwand micro-organisme Gram-negatief Gram-positief Algemene mechanismen van antibioticum

Nadere informatie

Doorlooptijden voor ontvangst, verzending en reactie lab per bestand

Doorlooptijden voor ontvangst, verzending en reactie lab per bestand 01:09 dinsdag, januari 16, 2018 1 Overzicht Aanlevering Laboratorium code ISIS005 Maand - Jaar September-2017 Aanlever ID 11242 Datum ingelezen 22/11/2017 Aantal patiënten 1266 Aantal isolaten 2092 Aantal

Nadere informatie

Melissa Depypere 18/04/2012

Melissa Depypere 18/04/2012 Retrospectieve studie naar het verband tussen MIC vancomycine en recidief infecties met coagulase negatieve stafylokokken bij hematologie patiënten Melissa Depypere 18/04/2012 Inleiding o Katheterinfecties

Nadere informatie

Overzicht Aanlevering

Overzicht Aanlevering 02:03 donderdag, december 01, 2016 1 Overzicht Aanlevering Laboratorium code ISIS005 Maand - Jaar April-2016 Aanlever ID 9348 Datum ingelezen 18/10/2016 Aantal patiënten 1188 Aantal isolaten 2025 Aantal

Nadere informatie

Carbapenemases. Maurine A. Leverstein-van Hall

Carbapenemases. Maurine A. Leverstein-van Hall Carbapenemases Maurine A. Leverstein-van Hall Medische Microbiologie, University Medical Centre Utrecht Centrum voor Infectieziekten en Epidemiologie, RIVM Bacterie indeling: onderscheid naar celwand D.m.v.

Nadere informatie

Disclosure slide. (potentiële) belangenverstrengeling. Geen

Disclosure slide. (potentiële) belangenverstrengeling. Geen BRMO Disclosure slide (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder

Nadere informatie

Overzicht Aanlevering. Onbekende Codes

Overzicht Aanlevering. Onbekende Codes 01:45 maandag, februari 09, 2015 1 Overzicht Aanlevering Laboratorium code ISIS005 Maand - Jaar Oktober-2014 Aanlever ID 7338 Datum ingelezen 02/02/2015 Aantal patiënten 1266 Aantal isolaten 2301 Aantal

Nadere informatie

Farmacodynamie: het concept

Farmacodynamie: het concept Farmacodynamie: het concept effect Wat is farmacodynamie dosis-respons modellen het "alles-of-niets" model het lineair model het sigmoidaal model concentratie de invloed van de tijd 3A-1 Wat is farmacodynamie?

Nadere informatie

BACTERIËLE GEVOELIGHEIDSBEPALINGEN: ALGEMENE PRINCIPES EN TECHNIEKEN

BACTERIËLE GEVOELIGHEIDSBEPALINGEN: ALGEMENE PRINCIPES EN TECHNIEKEN BACTERIËLE GEVOELIGHEIDSBEPALINGEN: ALGEMENE PRINCIPES EN TECHNIEKEN 10/01/2017 Stefanie Desmet University Hospitals Leuven Laboratory medicine microbiology stefanie.desmet@uzleuven.be GEVOELIGHEIDSBEPALINGEN

Nadere informatie

PK/PD van antibiotica

PK/PD van antibiotica 1-1 PK/PD van antibiotica waarom is PK/PD zo belangrijk? programma van de workshop 1-2 Antibioticabehandeling: Wat wil de clinicus? De beste therapeutische effecten het medicijn Geen toxische effecten

Nadere informatie

Detectie van ESBL E. coli in kippenkarkassen. Inhoudstafel

Detectie van ESBL E. coli in kippenkarkassen. Inhoudstafel P. : 1/5 Opsteller : NRL Levensmiddelenmicrobiologie Verificateur : Goedkeuring Naam Functie Handtekening Datum Goedgekeurd door : K. Dierick Afdelingshoofd Inhoudstafel 1 Doel en toepassingsgebied...

Nadere informatie

Algemene richtlijnen voor de detectie van carbapenemases bij multi-resistente Pseudomonas aeruginosa* en Acinetobacter spp. in Belgische laboratoria

Algemene richtlijnen voor de detectie van carbapenemases bij multi-resistente Pseudomonas aeruginosa* en Acinetobacter spp. in Belgische laboratoria Algemene richtlijnen voor de detectie van carbapenemases bij multi-resistente Pseudomonas aeruginosa* en Acinetobacter spp. in Belgische laboratoria Andere Pseudomonas spp. (bv: P. putida, P. monteilii,

Nadere informatie

Doseren van Antibiotica PK/PD. Dr. Michiel van Agtmael, internist-infectioloog & klinisch farmacoloog

Doseren van Antibiotica PK/PD. Dr. Michiel van Agtmael, internist-infectioloog & klinisch farmacoloog Doseren van Antibiotica PK/PD Dr. Michiel van Agtmael, internist-infectioloog & klinisch farmacoloog 1 Farmacokinetiek: What the body does to the drug Farmacodynamiek: What the drug does to the body Toxicity

Nadere informatie

van farmacodynamie tot toepassingen in het wereld van Intensieve Zorgen

van farmacodynamie tot toepassingen in het wereld van Intensieve Zorgen β-lactams: van farmacodynamie tot toepassingen in het wereld van Intensieve Zorgen Paul M. Tulkens Unité de pharmacologie cellulaire et moléculaire Université catholique de Louvain, Brussel International

Nadere informatie

Overzicht Aanlevering. Onbekende Codes

Overzicht Aanlevering. Onbekende Codes 01:45 maandag, februari 09, 2015 1 Overzicht Aanlevering Laboratorium code ISIS005 Maand - Jaar September-2014 Aanlever ID 7337 Datum ingelezen 02/02/2015 Aantal patiënten 1158 Aantal isolaten 2002 Aantal

Nadere informatie

Therapeutic Drug Monitoring: Een farmacodynamische aanpak

Therapeutic Drug Monitoring: Een farmacodynamische aanpak Therapeutic Drug Monitoring: Een farmacodynamische aanpak Paul M. Tulkens, MD, PhD Françoise Van Bambeke, Pharm, PhD Els Ampe, Pharm. Unité de pharmacologie cellulaire et moléculaire & Centre de Pharmacie

Nadere informatie

Doorlooptijden voor ontvangst, verzending en reactie lab per bestand

Doorlooptijden voor ontvangst, verzending en reactie lab per bestand 01:09 dinsdag, januari 16, 2018 1 Overzicht Aanlevering Laboratorium code ISIS005 Maand - Jaar Augustus-2017 Aanlever ID 11241 Datum ingelezen 22/11/2017 Aantal patiënten 1149 Aantal isolaten 1904 Aantal

Nadere informatie

Paul M. Tulkens 1 Els Ampe 1,2. Unité de pharmacologie cellulaire et moléculaire Université catholique de Louvain, Brussel

Paul M. Tulkens 1 Els Ampe 1,2. Unité de pharmacologie cellulaire et moléculaire Université catholique de Louvain, Brussel Breekpunten (en EUCAST) Continu infuus (β- lactamen, vancomycine) Tigecycline (waar en waarom...) Tigecycline Paul M. Tulkens 1 Els Ampe 1,2 1 Unité de pharmacologie cellulaire et moléculaire Université

Nadere informatie

ANALYSE EN TERUGKOPPELING VAN RESISTENTIECIJFERS. Matthijs Oyaert Supervisie: Apr. W. Laffut 15 mei 2012

ANALYSE EN TERUGKOPPELING VAN RESISTENTIECIJFERS. Matthijs Oyaert Supervisie: Apr. W. Laffut 15 mei 2012 ANALYSE EN TERUGKOPPELING VAN RESISTENTIECIJFERS Matthijs Oyaert Supervisie: Apr. W. Laffut 15 mei 2012 Inhoud Inleiding Vraagstelling Literatuur Conclusie n Duplicaat isolaten n Frequentie van analyse

Nadere informatie

Algemene kennis over farmacokinetiek (PK)

Algemene kennis over farmacokinetiek (PK) Algemene kennis over farmacokinetiek (PK) C max, klaring, Vd, halfwaardetijd, AUC, biologische beschikbaarheid, proteinebinding Watis ditjargon? Is dit belangrijk voor mij? 2-1 Algemene kennis over farmacokinetiek

Nadere informatie

van farmacodynamie tot toepassingen in het wereld van Intensieve Zorgen

van farmacodynamie tot toepassingen in het wereld van Intensieve Zorgen β-lactams: van farmacodynamie tot toepassingen in het wereld van Intensieve Zorgen Paul M. Tulkens Unité de pharmacologie cellulaire et moléculaire Université catholique de Louvain, Brussel International

Nadere informatie

WETENSCHAPPELIJK INSTITUUT VOLKSGEZONDHEID KWALITEIT VAN MEDISCHE LABORATORIA COMMISSIE VOOR KLINISCHE BIOLOGIE COMITE VAN DESKUNDIGEN

WETENSCHAPPELIJK INSTITUUT VOLKSGEZONDHEID KWALITEIT VAN MEDISCHE LABORATORIA COMMISSIE VOOR KLINISCHE BIOLOGIE COMITE VAN DESKUNDIGEN WETENSCHAPPELIJK INSTITUUT VOLKSGEZONDHEID KWALITEIT VAN MEDISCHE LABORATORIA COMMISSIE VOOR KLINISCHE BIOLOGIE COMITE VAN DESKUNDIGEN GLOBAAL RAPPORT EXTERNE KWALITEITSEVALUATIE VOOR ANALYSEN KLINISCHE

Nadere informatie

Interpretatie van laboratoriumtesten: microbiologie

Interpretatie van laboratoriumtesten: microbiologie Interpretatie van laboratoriumtesten: microbiologie Jens Van Praet Dienst Nierziekten, Infectieziekten en Algemeen inwendige ziekten HIV referentiecentrum Travel clinic Casus 1: Kris Labo-diagnostiek:

Nadere informatie

Surveillance van de pneumokokkeninfecties in België. Verslag voor 2013.

Surveillance van de pneumokokkeninfecties in België. Verslag voor 2013. Coordinaten van het Nationaal Referentiecentrum : Dr J. VERHAEGEN U.Z. - Leuven - Microbiologie Herestraat, Leuven Tel. : /.. Fax : /.. Jan.verhaegen@uzleuven.be Surveillance van de pneumokokkeninfecties

Nadere informatie

Surveillance van de pneumokokkeninfecties in België. Verslag voor 2017 (finaal)

Surveillance van de pneumokokkeninfecties in België. Verslag voor 2017 (finaal) Surveillance van de pneumokokkeninfecties in België. Verslag voor (finaal) Ook tijdens fungeerde het laboratorium microbiologie van het Universitair Ziekenhuis Gasthuisberg te Leuven als nationaal referentiecentrum

Nadere informatie

Doorlooptijden voor ontvangst, verzending en reactie lab per bestand

Doorlooptijden voor ontvangst, verzending en reactie lab per bestand 12:49 donderdag, juli 27, 2017 1 Overzicht Aanlevering Laboratorium code ISIS005 Maand - Jaar Januari-2017 Aanlever ID 10690 Datum ingelezen 29/06/2017 Aantal patiënten 1156 Aantal isolaten 2026 Aantal

Nadere informatie

Naar een optimale workflow voor de detectie van carbapenemase-producerende Enterobacteriaceae vanuit screeningsstalen

Naar een optimale workflow voor de detectie van carbapenemase-producerende Enterobacteriaceae vanuit screeningsstalen Naar een optimale workflow voor de detectie van carbapenemase-producerende Enterobacteriaceae vanuit screeningsstalen Simon Degandt ASO klinische biologie 14 mei 2013 Supervisor: Dr. J. Colaert CPE = Carbapenemase-producerende

Nadere informatie

1 1 12E E Escherichia coli Klebsiella pneumoniae

1 1 12E E Escherichia coli Klebsiella pneumoniae Aanlevering Lab-code ISIS005 Maand September Jaar 2012 Aanlevering-ID 5616 Datum 24-10-2012 Totaal Overzichten #Isolaten ISIS #Isolaten #Patienten ISIS #Patienten 1832 1832 1151 1151 Samenvatting Bijzondere

Nadere informatie

Overzicht Aanlevering. Onbekende Codes

Overzicht Aanlevering. Onbekende Codes 01:37 vrijdag, januari 22, 2016 1 Overzicht Aanlevering Laboratorium code ISIS005 Maand - Jaar April-2015 Aanlever ID 8050 Datum ingelezen 18/11/2015 Aantal patiënten 1120 Aantal isolaten 1889 Aantal isolaten

Nadere informatie

Overzicht Aanlevering. Onbekende Codes

Overzicht Aanlevering. Onbekende Codes 01:40 vrijdag, januari 22, 2016 1 Overzicht Aanlevering Laboratorium code ISIS005 Maand - Jaar Juni-2015 Aanlever ID 8052 Datum ingelezen 18/11/2015 Aantal patiënten 1037 Aantal isolaten 1786 Aantal isolaten

Nadere informatie

Doorlooptijden voor ontvangst, verzending en reactie lab per bestand

Doorlooptijden voor ontvangst, verzending en reactie lab per bestand 01:19 vrijdag, maart 23, 2018 1 Overzicht Aanlevering Laboratorium code ISIS005 Maand - Jaar December-2017 Aanlever ID 11650 Datum ingelezen 15/02/2018 Aantal patiënten 1267 Aantal isolaten 2304 Aantal

Nadere informatie

SNIV 04. Nieuwsbrief. Jaargang 9 nummer 4 december Het doel van SNIV

SNIV 04. Nieuwsbrief. Jaargang 9 nummer 4 december Het doel van SNIV Het doel van SNIV Landelijk inzicht geven in het vóórkomen van infectieziekten in uw eigen verpleeghuis in vergelijking met dat van de andere deelnemende huizen. Uiteindelijk doel is het optimaliseren

Nadere informatie

DOSERING VAN PIPERA ACILLINE/TAZOBACTAM. Leuven, 8 oktober 2011

DOSERING VAN PIPERA ACILLINE/TAZOBACTAM. Leuven, 8 oktober 2011 Symposium Klinische Farmacie DOSERING VAN PIPERA ACILLINE/TAZOBACTAM IN EEN PATIENT MET MORBIEDE OBESITAS Hanna Deman Leuven, 8 oktober 2011 Dosering van piperacilline/tazobactam in een patiënt met morbiedee

Nadere informatie

Innocent NDM? De genetische achtergrond van een NDM positieve, meropenem gevoelige E. coli

Innocent NDM? De genetische achtergrond van een NDM positieve, meropenem gevoelige E. coli Innocent NDM? De genetische achtergrond van een NDM positieve, meropenem gevoelige E. coli Van Infectieziekten-Surveillance Naar Respons 28 mei, 2013, RIVM, Bilthoven Laura van Dommelen Stichting PAMM,

Nadere informatie

Het netwerk voor surveillance van antibioticaresistentie in Centraal-Azië en Oost-Europa (CAESAR)

Het netwerk voor surveillance van antibioticaresistentie in Centraal-Azië en Oost-Europa (CAESAR) Het netwerk voor surveillance van antibioticaresistentie in Centraal-Azië en Oost-Europa (CAESAR) Katherine Kooij WHO Collaborating Centre for Antimicrobial Resistance Surveillance and Epidemiology Centrum

Nadere informatie

SURVEILLANCE VAN SEKSUEEL OVERDRAAGBARE AANDOENINGEN

SURVEILLANCE VAN SEKSUEEL OVERDRAAGBARE AANDOENINGEN DIENST EPIDEMIOLOGIE VAN INFECTIEZIEKTEN SURVEILLANCE VAN SEKSUEEL OVERDRAAGBARE AANDOENINGEN 22- NATIONALE EN REGIONALE GEGEVENS AFKOMSTIG VAN HET NETWERK VAN LABORATORIA VOOR MICROBIOLOGIE EN VAN HET

Nadere informatie

BIJLAGE. Wetenschappelijke aspecten

BIJLAGE. Wetenschappelijke aspecten BIJLAGE Wetenschappelijke aspecten 3 BIJLAGE Wetenschappelijke aspecten A) INLEIDING Sparfloxacine is een antibioticum van de chinolonengroep dat is geïndiceerd voor de behandeling van: - in gemeenschapsverband

Nadere informatie

SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN

SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL Fucithalmic 10 mg/g ooggel Fucithalmic unit dose 10 mg/g ooggel 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING Fucithalmic en Fucithalmic unit dose bevat fusidinezuurhemihydraat

Nadere informatie

DRINGENDE VEILIGHEIDSNOTA. Catalogusnr. Zie bijgevoegde lijst. Beschrijving van het probleem en gezondheidsrisico s

DRINGENDE VEILIGHEIDSNOTA. Catalogusnr. Zie bijgevoegde lijst. Beschrijving van het probleem en gezondheidsrisico s DRINGENDE VEILIGHEIDSNOTA Datum: 15 januari 2018 Naam Product BD Phoenix Gram Negative Panels met colistine Product Catalogusnr. Zie bijgevoegde lijst Lotnr. Alle Vervaldatum (YYYYMMDD) Varia Ter attentie

Nadere informatie

dat lage maximum concentraties (piekspiegels) van pyrazinamide, rifampicine en isoniazide leidden tot resistentie-ontwikkeling van de bacterie.

dat lage maximum concentraties (piekspiegels) van pyrazinamide, rifampicine en isoniazide leidden tot resistentie-ontwikkeling van de bacterie. S AMENVATTING 128 Samenvatting Tuberculose (TB of TBC) is een ernstige infectieziekte veroorzaakt door de bacterie Mycobacterium tuberculosis. Wereldwijd ontwikkelen jaarlijks 9 miljoen mensen TB en overlijden

Nadere informatie

Kleine beestjes, zwaar gewicht Antibioticumresistentie op de IC. Jeroen Keijman, arts-microbioloog

Kleine beestjes, zwaar gewicht Antibioticumresistentie op de IC. Jeroen Keijman, arts-microbioloog Kleine beestjes, zwaar gewicht Antibioticumresistentie op de IC Jeroen Keijman, arts-microbioloog Inhoud Wat is resistentie? Hoe komt een resistente bacterie bij patiënten op de IC? Hoe voorkom je resistentie?

Nadere informatie