Het hoger beroep en het cassatieberoep in burgerlijke zaken in de Nederlandse Antillen en Aruba

Transcriptie

1 Het hoger beroep en het cassatieberoep in burgerlijke zaken in de Nederlandse Antillen en Aruba Proefschrift ter verkrijging van de graad van doctor aan de Universiteit van de Nederlandse Antillen op gezag van de rector magnificus dr. R. Silberie in het openbaar te verdedigen op donderdag 25 februari 2010 om uur op Curacao door Gerard Cornelis Charles Lewin geboren op 30 mei 1966 te Utrecht

2 INHOUDSOPGAVE Lijst van afkortingen /13 Lijst van verkort aangehaalde literatuur /17 Inleiding / Historisch overzicht / 25 Inleiding/25 Codificatie / 25 Concordantie van wetgeving / 26 Rechterlijke organisatie in eerste aanleg / 27 Rechterlijke organisatie in hoger beroep / 30 De Hoge Raad/31 Burgerlijke Rechtsvordering / 35 Beschouwing naar aanleiding van het historisch overzicht / De wettelijke regeling van het hoger beroep / 41 Inleiding / 41 Voor hoger beroep vatbare uitspraken / 41 Berusting / 45 Hoger beroep van verstekvonnissen / 46 Teruggave van hetgeen ter voldoening van het bestreden vonnis is voldaan / 46 Hoger beroep van tussenvonnissen / 47 Tussentijds hoger beroep / 48 Terugwijzing / 55 Schorsende werking / 59 Schorsing van de tenuitvoerlegging / 60 De appeltermijn / 61 Overlijden van de in het ongelijk gestelde partij / 64 De akte van appel / 64 De memorie van grieven / 68 De termijn voor indiening van de memorie van grieven / 70

3 Inhoudsopgave 2.16 Termijnen voor indiening van memories / Termijnen in kort geding / De aanzegging van het appel en de betekening van de memorie van grieven / De Zegelverordening / De memorie van antwoord / Het incidenteel appel / De memorie van antwoord in het incidenteel appel / Incidentele vorderingen in hoger beroep / Verzending van de stukken naar het Hof / Het recht op pleidooi / Het Procesreglement / De behandeling in hoger beroep / Kostenveroordeling en belang / Geen verstek in hoger beroep / Het uitspreken van het vonnis en de afgifte van afschriften / Uitvoerbaarverklaring bij voorraad en executiegeschillen / De procedure die met een beschikking eindigt / De wetsgeschiedenis / De appellabiliteit, het tussentijds appel en de terugwijzing / De appeltermijn / Het beroepschrift/ Het verdere verloop van de procedure / De grenzen van de rechtsstrijd in hoger beroep / Inleiding / De omvang van het hoger beroep / Het principaal appel / Het incidenteel appel / De eis en het verweer / Vermindering van de eis en intrekking van de eis / Wijziging van de eis en het instellen van een eis / De eisen van een goede procesorde / Concentratie en aanvulling van het verweer / Hetgeen partijen aanvoeren in hoger beroep / Grieven/ Hetgeen de appellant aanvoert bij pleitnota / Hetgeen geïntimeerde aanvoert in hoger beroep / Hetgeen geïntimeerde aanvoert bij pleitnota / De bevoegdheden van de rechter om invloed uit te oefenen op hetgeen partijen aanvoeren / Responsie- en onderzoeksplicht van de appelrechter / Responsie- en onderzoeksplicht naar aanleiding van hetgeen de appellant in hoger beroep aanvoert /126

4 Inhoudsopgave Responsie- en onderzoeksplicht naar aanleiding van hetgeen de appellant in eerste aanleg heeft aangevoerd (devolutieve werking) / Responsie- en onderzoeksplicht naar aanleiding van hetgeen geïntimeerde in hoger beroep aanvoert / Responsie- en onderzoeksplicht naar aanleiding van hetgeen geïntimeerde in eerste aanleg heeft aangevoerd (devolutieve werking) / Devolutieve werking en bewijswaardering / Ambtshalve taken van de eerste rechter / De eerste taak: uitleg van de betogen van partijen / De tweede taak: toetsing van de deugdelijkheid van de betogen van partijen / De derde taak: toetsing aan regels van bepaald gewicht / Dwingend recht / Ambtshalve taken van de appelrechter / Vernietiging buiten de grieven om / Bevestiging buiten de bevestigingsgronden om / De openbare orde / De openbare-orderegel / Andere betekenissen van het begrip openbare orde / Antilliaanse/Arubaanse toepassingen van de openbare-orderegel / Verrassingsbeslissingen/ Het geding na verwijzing / Evaluerende opmerkingen over het hoger beroep / Inleiding / Fundamentele dimensies van het procesrecht / Eenheid binnen het Koninkrijk-autonomie van de landen / Conservatief-progressief / Materieel-formeel / De Indische oorsprong / De rechterlijke vrijheid / Een rechtvaardiging / Een tegenwerping / De suggestiebevoegdheid / De grenzen van de rechtsstrijd in hoger beroep / Het tussentijds appel / De terugwijzing / De afstanden / Geen rechtvaardiging meer / Gevolgen van de huidige rol van de griffier van het GEA / Voorstellen tot wijziging van het appelrecht / Voorstellen tot wijziging van de praktijk zonder wetswijziging / Voorstellen tot wetswijzigingen binnen de huidige wettelijke opzet / Voorstellen tot een gewijzigde opzet /193

5 Inhoudsopgave 5. De wettelijke regeling van het cassatieberoep / Inleiding/ Nederlandse wetswijzigingen / Cassatie in het belang der wet / Voor cassatie vatbare uitspraken / Herstel door de rechter bij wie de zaak heeft gediend / Berusting / Verdere ontvankelijkheidskwesties / Tussentijds cassatieberoep / Gefinancierde rechtsbijstand / De cassatietermijn / Schorsende werking en uitvoerbaarheid bij voorraad / De cassatiegronden / De cassatiemiddelen / De dagvaardingsprocedure / De verzoekschriftprocedure / De uitspraak / Verzet in cassatie / Evaluerende opmerkingen over het cassatieberoep / Inleiding / Aantallen cassatieberoepen en vernietigingspercentages / Concordantie van rechtspraak / Grondslagen / Werkingsgebied / Hoe luidt het beginsel van concordantie van rechtspraak? / Maatschappelijke opvattingen / De Cassatieregeling / Versterking van de cassatierechtspraak / 243 Conclusies / 247 Samenvatting / 251 Summary / 263 Bijlage 1. Lijst van uitspraken van de Hoge Raad als appelrechter / 275 Bijlage 2. Lijst van Landsverordeningen waarbij het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering is gewijzigd / 277 Bijlage 3. Tekst van gedeelten van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering met wijzigingen vanaf de invoering en met de Indische tekst / 279 Bijlage 4. Tekst van gedeelten van het Procesreglement / 305 Bijlage 5. Tekst van gedeelten van de Cassatieregeling met wijzigingen vanaf het ontwerp van 1960 /

6 Bijlage 6.TransponeringstabelIen / 315 Bijlage 7. Lijst van uitspraken van de Hoge Raad als cassatierechter / 317 Bijlage 8. Cijfermatige analyse van de uitspraken van de Hoge Raad als cassatierechter / 331 Register van wetsartikelen en andere bepalingen / 333 Rechtspraakregister / 341 Zakenregister /353 Curriculum vitae / 357 Inhoudsopgave 11