Praktische toepassing in de dagelijkse verpleegkundige praktijk

Transcriptie

1 Symposium Kwetsbare ouderen Praktische toepassing in de dagelijkse verpleegkundige praktijk Eendaags symposium, te volgen op Dinsdag 19 juni 2012 of Vrijdag 22 juni 2012 Hogeschool Windesheim Zwolle Hogeschool Utrecht Bestemd voor: verpleegkundigen en verzorgenden die in hun praktijk veelvuldig met (kwetsbare) ouderen in aanraking komen Met onderwerpen als: Verpleegkundige in de zorg voor kwetsbare ouderen Het identificeren van kwetsbare ouderen Zelfmanagement ondersteuning van kwetsbare ouderen Technologie voor de ouderenzorg Behoud zelfstandigheid/zelfredzaamheid, focus in zorg bij ouderen Integrale zorg voor thuiswonende ouderen met complexe problematiek: hoe doen we het? Cursussen & Congressen

2 Symposium Kwetsbare ouderen Praktische toepassing in de dagelijkse verpleegkundige praktijk Het aandeel 65-plussers in de maatschappij neemt tot 2030 toe en daarmee ook het aantal ouderen met lichamelijke, psychische en sociale problemen en ongemakken. Bij tijdige ondersteuning en ingrijpen kunnen mensen langer hun zelfstandigheid behouden en op een prettigere manier oud worden. Kwetsbaarheid op tijd herkennen draagt dus veel bij aan de levenskwaliteit van mensen. Om dat te kunnen, is het wel nodig dat we weten waarover we het hebben, en over wie. Wat is kwetsbaarheid precies? Wie hebben er last van? Hoe kun je het tijdig herkennen? Wat moet er gebeuren om de gevolgen van kwetsbaarheid te voorkomen, te verminderen of uit te stellen? Tijdens dit symposium wordt stilgestaan bij uw rol als verpleegkundige en verzorgende bij de hulpverlening aan kwetsbare ouderen. In de sessies komen alle zorgvelden voor V&V aan bod. Bestemd voor Het symposium richt zich op verpleegkundigen en verzorgenden die in hun praktijk veelvuldig met (kwetsbare) ouderen in aanraking komen. Congrescommissie Dr. Robbert Gobbens, Hogeschool Rotterdam. Dr. Jita Hoogerduijn, Hogeschool Utrecht. Dr. Erik van Rossum, Zuyd Hogeschool Heerlen. Accreditatie Accreditatie is toegekend voor 5 punten door kwaliteitsregister V&V.

3 Programma uur Ontvangst uur Opening door de dagvoorzitter Jita Hoogerduijn uur Verpleegkundige in de zorg voor kwetsbare ouderen Prof. Jan Hamers (19 juni) - Prof. Marieke Schuurmans (22 juni) Het aantal ouderen in een kwetsbare situatie neemt toe. Het is belangrijk dat zij hun zelfredzaamheid behouden. Dit draagt namelijk bij aan goede kwaliteit van leven. Zorgen voor behoud van zelfredzaamheid is één van de kerntaken van de verpleegkunde. In de wijk herkennen verpleegkundigen bedreigingen van kwetsbaarheid (zoals slechte mobiliteit en het ontbreken of afbrokkelen van sociale netwerken) en leggen zij verbinding tussen partijen rondom de oudere. In zorginstellingen handelen zij als inhoudelijke leiders bij het creëren van een veilige leefomgeving met ondersteuning op maat die gericht is op het behoud van zelfredzaamheid. In hun bijdrage gaan prof. Hamers en prof. Schuurmans, mede aan de hand van enkele concrete onderzoeksprojecten, in op de onderscheidende rol van verplegenden en verzorgenden in de zorg voor ouderen met complexe zorgvragen uur Parallelsessie ronde uur Lunch uur Parallelsessie ronde uur Pauze uur Parallelsessie ronde uur Ouderen en verpleegkundigen in beweging - prof. Erik Scherder Bewegen móét, ook op vergevorderde leeftijd. Bewegen is belangrijk voor lichaam én geest. Het heeft niet alleen een positieve invloed op sterkere botten en spieren, maar leidt ook tot een beter denkvermogen, geheugen en stemming. Daarmee is bewegen bijvoorbeeld ook erg belangrijk voor dementerende ouderen. Voldoende aandacht voor beweegactiviteiten en een prikkelende omgeving is dan ook van cruciaal belang in de ouderenzorg, en verzorgenden en verplegenden kunnen hier bij uitstek een belangrijke bijdrage aan leveren. In deze presentatie wordt ingegaan op de achtergronden van het belang van bewegen en aan de hand van diverse studies laat prof. Scherder zien hoe verplegenden het verschil kunnen maken uur Afsluiting door de dagvoorzitter Jita Hoogerduijn

4 Parallelsessies De parallelsessies vinden plaats in drie ronden van één uur. U kunt een keuze maken uit zes sessies. Afhankelijk van de keuzes en het aantal deelnemers zullen wij de sessies verdelen over deze drie ronden. Sessie 1 1 Sessie 2 2 Grijze wolken boven de witte wereld: kwetsbare ouderen en het Senior Friendly Hospital Drs. Herbert Habets In deze sessie volgen we de ziekenhuisopname van een kwetsbare oudere. Het ziekenhuis blijkt geen veilige plek voor deze ouderen. Toch is er veel in beweging! Zowel in Nederland als in tal van andere landen vinden innovatieve, creatieve ontwikkelingen plaats gericht op verbetering van de zorg aan opgenomen oudere patiënten. In deze interactieve bijeenkomst wordt de deelnemer geïnformeerd over de belangrijkste (inter)nationale ontwikkelingen in deze. Specifieke aandacht zal besteed worden aan het Senior Friendly Hospital Framework en de zogenaamde 5-C aanpak in het Orbis Medisch Centrum ontwikkeld in het kader van het Nationaal Programma Ouderenzorg. Het identificeren van kwetsbare ouderen Dr. Robbert Gobbens en dr. Cretien van Campen Kwetsbaarheid bij ouderen is een proces van het opeenstapelen van lichamelijke, psychische en/of sociale tekorten in het functioneren dat de kans vergroot op negatieve gezondheidsuitkomsten (functiebeperkingen, opname, overlijden). Het is van belang deze kwetsbare ouderen in een vroegtijdig stadium op te sporen, zodat preventieve interventies snel gestart kunnen worden. In deze sessie gaan we nader in op het definiëren, het meten en de ontwikkeling van kwetsbaarheid. Ook geven we een beeld van hoeveel en welke ouderen in Nederland kwetsbaar zijn. Vervolgens zal met de aanwezigen gediscussieerd worden hoe we deze risicovolle populatie het beste kunnen identificeren en welke interventies we kunnen verrichten om deze kwetsbaarheid te kunnen verminderen.

5 Sessie 3 3 Sessie 4 4 Integrale zorg voor thuiswonende ouderen met complexe problematiek: hoe doen we het? Dr. Henk Rosendal en drs. Lausanne Mies Het aantal thuiswonende mensen met meerdere chronische ziekten en complexe problematiek stijgt. Willen we deze groep adequaat begeleiden en ondersteunen, dan zijn we ook als professional steeds meer op elkaar aangewezen. Het nadeel van de huidige opleidingen en leermethoden is dat deze vooral monodisciplinair zijn ingestoken. De ziekte en de zorg staat meestal meer centraal dan het leven van de chronisch zieken. Lausanne Mies en Henk Rosendal hebben daarom een aantal cliënten geportretteerd. Ook de reactie van eerstelijns zorgprofessionals hierop is vastgelegd. Deze verhalen en films presenteren zij graag aan de aanwezigen. Aan de hand van korte filmfragmenten gaan zij met de zaal in gesprek over de zorg. Wie heeft de regie? Waar liggen de grenzen van het professionele handelen? Op welke wijze kan mantelzorg worden ingezet, etc. Zelfmanagement ondersteuning van kwetsbare ouderen Dr. Ramon Daniëls en drs. Jeanny Engels Zelfmanagement is een hot issue in de zorg. De overheid wil via zelfmanagement, onder meer in combinatie met e-health, de toenemende druk op de zorg in de komende jaren verlichten. Zelfmanagement wordt omschreven als het individuele vermogen om goed om te gaan met symptomen, de behandeling, en de lichamelijke en sociale consequenties van een chronische aandoening en de bijbehorende aanpassingen in leefstijl. Onderscheid wordt gemaakt naar medisch management (medicatie, voeding, beweging, samenwerken met zorgverleners), sociaal management (werk, onderwijs, sociale relaties, ambities) en emotioneel management (angst, depressie, onzekerheid). Het bieden van ondersteuning van zelfmanagement van cliënten kan op diverse manieren. Groepsprogramma s, web-portals (bijvoorbeeld Mijn Diabetes ) en software programma s die de regie van cliënten ondersteunen zijn daar voorbeelden van. Maar hoe kun je als verpleegkundige zelfmanagement van kwetsbare ouderen ondersteunen? In deze sessie gaan we eerst in op het Guided Care Model en het 5A Behavioral Model dat veel gebruikt wordt in zelfmanagement-programma s. Vervolgens nemen we twee voorbeelden onder de loep: het Individueel Zorgplan en het Zorg uit Voorzorg programma.

6 Sessie 5 5 Sessie 6 6 Technologie voor de ouderenzorg Prof. dr. Luc P. de Witte Technologie kan ertoe bijdragen dat ouderen langer zelfstandig kunnen blijven wonen en de eigen regie kunnen behouden. Technologie kan ook professionals in de zorg ondersteunen bij hun werk, waardoor de kwaliteit van de zorg gehandhaafd kan worden terwijl minder professionals aan meer mensen zorg zullen moeten bieden. De introductie van technologie in de zorg is echter niet eenvoudig. Eén van de oorzaken daarvan is de aanzienlijke kloof tussen de werelden van de techniek en die van de zorg. Tijdens deze sessie maakt u kennis met een scala aan technische oplossingen die een rol kunnen (gaan) spelen in de verpleegkundige zorg van de toekomst. Twee voorbeelden worden nader uitgelicht. Aan de hand van deze concrete voorbeelden wordt met de aanwezigen een discussie gevoerd over aspecten die van belang zijn voor de acceptatie en toepassing van technologie door verpleegkundigen. Technologische oplossingen hebben immers alleen zin als ze gedragen worden door zorgprofessionals en cliënten van zorg. Functiebehoud: behoud van zelfstandigheid en zelfredzaamheid, focus in de zorg bij ouderen Dr. Jita Hoogerduijn Ouderdom komt met gebreken, veel ouderen lijden aan één of meer chronische ziekten, en dat maakt ook dat ouderen regelmatig gebruik moeten maken van zorgvoorzieningen. In de gezondheidszorg hebben we dan ook overal te maken met ouderen. Of het nu is in de thuiszorg, in het ziekenhuis, in de psychiatrie of in het verpleeghuis: overal komen we veel oudere patiënten tegen. In de zorg richten we ons vooral op een goede lichamelijke en geestelijke gezondheid. Daarbij gaat niet alleen om voorkomen en genezen van ziekten en aandoeningen, maar het gaat ook om het bevorderen van het proces dat ouderen in staat stelt om zelfstandig te kunnen blijven leven: Behoud van zelfstandigheid en zelfredzaamheid. In de sessie staat de vraag centraal: Hoe kunnen we zelfstandigheid en zelfredzaamheid van ouderen bevorderen en voorkomen dat ouderen te maken krijgen met functieverlies? We willen deze vragen richten op alle velden in de zorg. Eerst komt aan de orde: kennis en inzicht in de oorzaak, de ontwikkeling en de gevolgen van functieverlies. Daarna gaan we werken aan praktische oplossingen. Na deze sessie heeft iedere deelnemer minstens twee ideeën over de vraag: Hoe kan ik in mijn eigen werksituatie de functionaliteit van ouderen bevorderen.

7 Sprekers Prof. Jan Hamers, hoogleraar ouderenzorg aan de Universiteit Maastricht. Prof. dr. Marieke J. Schuurmans, hoogleraar Verplegingswetenschap, Universiteit Utrecht en lector Zorg voor ouderen, Hogeschool Utrecht Prof. Erik J.A. Scherder, hoog leraar Klinische Psychologie aan de Vrije Universiteit Amsterdam en hoogleraar Bewegings wetenschappen aan de Rijks universiteit Groningen. Dr. Cretien van Campen, projectleider ouderen, Sociaal en Cultureel Planbureau, Den Haag. Dr. Ramon Daniëls, senior onderzoeker kenniskring Autonomie en Participatie van mensen met een chronische ziekte, lid management team opleiding ergotherapie, Zuyd Hogeschool. Dr. Jita Hoogerduijn, senior onderzoeker bij het lectoraat Verpleegkundige en Paramedische Zorg voor Mensen met Chronische Aandoeningen van de Hogeschool Utrecht. Drs. Lausanne Mies, ergo therapeut, sociaal gerontoloog en eigenaar van Remise. Drs. Jeanny Engels, senior programmamedewerker kwaliteit en innovatie chronisch zieken, Vilans. Dr. Robbert J.J. Gobbens, opleidingscoördinator Master Advanced Nursing Practice en onderzoeker Kenniscentrum Zorginnovatie, Hogeschool Rotterdam. Dr. Henk Rosendal, lector Mensen met chronische ziekten bij hogeschool Leiden en lector Wijkzorg bij Hogeschool Rotterdam. Prof. dr. Luc P. de Witte, lector en hoogleraar Technologie in de Zorg, Zuyd Hogeschool en Universiteit Maastricht. Drs. Herbert Habets, verpleegkundige/verplegings wetenschapper in het Orbis Medisch Centrum Sittard-Geleen, seniordocent Zuyd Hogeschool Heerlen.

8 Praktische informatie Datum en locatie Het symposium Kwetsbare ouderen is een eendaags symposium te volgen op dinsdag 19 juni 2012 in Hogeschool Windesheim in Zwolle of op vrijdag 22 juni 2012 in Hogeschool Utrecht. Kosten De deelnamekosten bedragen 175,- per persoon. Abonnees van Bijzijn XL betalen 150,-. Bij inschrijving vóór 15 mei 2012 ontvangt u een vroegboekkorting van 25,- en betaalt u slechts 150,-. Abonnees van Bijzijn XL betalen dan 125,-. De bedragen zijn inclusief btw, symposium materiaal, koffie/thee en lunch. Verhinderd? Alleen schriftelijke annuleringen worden geaccepteerd. Bij annulering t/m 2 weken voorafgaand aan de bijeenkomst wordt 50,- aan administratie kosten in rekening gebracht. Bij annuleren binnen 2 weken voor de start van de bijeenkomst kunnen wij geen restitutie meer verlenen. Vervanging van deelnemers is uiteraard altijd mogelijk. Informatiemarkt Wilt u uw doelgroep bereiken door middel van een stand op de informatiemarkt? Neem dan contact met ons op. Inschrijven U kunt zich inschrijven via. Na inschrijving voor het symposium ontvangt u een bevestiging en separaat een factuur. Ongeveer twee weken voorafgaand aan de bijeenkomst ontvangt u een routebeschrijving en verdere informatie. Meer informatie Cursussen & Congressen T (030) E congressen@bsl.nl Bohn Stafleu van Loghum Postbus GA Houten