Participatie en de omgevingswet

Transcriptie

1 Participatie en de omgevingswet Frans Soeterbroek De 5 maart 2015

2 Socioloog in de fysieke sector Bestuurlijke vernieuwing in de netwerksamenleving Netwerk van lokale initiatiefnemers (Utrechtse ruimtemakers) Complexiteit en lichtheid Mijn profiel

3 veel verbale vernieuwing maar hoe diep dringt het door in het handelen? governance doe (het zelf)-democratie dialoogdemocratie improviserende overheid eigen kracht energieke samenleving burgerparticipatie overheidsparticipatie uitnodigingsplanologie co-creatie spontane stad

4 Waar gaat het om? Samen bouwen aan de kwaliteit van (samen)leven i.p.v. instrument vernieuwen

5 Wat is vooral van belang voor omgevingswet en participatie 1- Wezenlijke zeggenschap i.p.v. participatie als instrument 2- Arena s bouwen waar het mag schuren i.p.v. brave processen 3- Nabijheid en bejegening i.p.v. afstandelijkheid

6 1- Participatie is geen instrument maar dringt diep door

7 basishouding: meebewegen in plaats van uitrollen

8 participatie vanaf moment 0 en bewoners dus niet op afstand zetten

9 de kaders plooien zich naar de samenleving i.p.v. ga uw gang binnen de kaders

10 invloed op strategische beslissingen i.p.v. burgerspeeltuin

11 raads- en collegeprogramma als maatschappelijke agenda

12 co-creatie in plaats van koekoeksklokparticipatie Pas op voor cultuur van we nemen het mee via incidenteel en vrijblijvend gebruik instrumenten als G1000, dorpsgesprek, inspraakavond, week van de toekomst enz.

13 vertrouwen op collectieve intelligentie i.p.v. wij zijn de deskundigen en wij vertegenwoordigen algemeen belang WARFFUMERS GAAN AAN DE SLAG MET NIEUW CONCEPT VOOR WONEN, ZORG EN WELZIJN

14 sturen op sociaal kapitaal en nieuwe verbindingen in plaats van teren op usual suspects Standaardwerk making democracy work Robert Putnam (1992) ==> vertel mij hoeveel zangkoren er in de regio zijn en ik vertel u hoe goed uw bestuur is bridging en bonding werken aan vertrouwen zorgen dat samenleving sterk genoeg is om zich te wapenen tegen bestuurlijke modegrillen

15 samen met de voorlopers netwerken uitbouwen

16 overheidsparticipatie: dat doen we al of we moeten van ver komen? 1. Bewegen we mee of rollen we uit? 2. Betrekken we burgers tijdig of is het reactieve inspraak? 3. Bij grote vraagstukken/dilemma s of binnen veilige kaders? 4. Doen we aan co-creatie of zijn we een koekoeksklok? 5. Bouwen we sociaal kapitaal of teren we op vast clubje? 6. Gebruiken we collectieve intelligentie of staan wij centraal?

17 2- het bouwen van arena s voor ruimtelijke afwegingen

18 loslaten <=> regie/partnerschap onoplosbare sturingsdilemma s Lokale oplossingen <=> brede afwegingen politiek primaat <=> procesrol overheid ruimte voor verschillen <=> rechtvaardige overheid

19 dilemma s niet door organisatie laten oplossen maar politiek en maatschappelijk maken

20 geen platgeslagen beleidsproza maar schurende verhalen van vlees en bloed! omgevingsvisie is vorm van collectieve betekenisgeving (storytelling) maak in je visie voelbaar wat er schuurt en ga er het gesprek over aan maak je verhalen samen met de inwoners en bouw kleine verhalen uit tot nieuw verhaal

21

22 maatschappelijke arena s bouwen Heel het systeem aan tafel Kortsluiten werelden van kosten en baten Verbinden oude machten en nieuwe krachten Samen antwoord vinden op perverse effecten van regelgeving Echte dialoog voeren

23 regelarena en dilemmatafel Regels verander je door samen te gaan knutselen Vorige week kwam in het nieuws dat de gemeente Hollandse Kroon 80 % van de regels uit de APV gaat schrappen onder het motto dat kunnen de mensen zelf wel onderling regelen. De reacties op de sociale media waren grotendeels positief: weg met de regelzucht

24 geef burgers ruimte om zelf omgevingsvisie/plan te maken buurtrechten/ right to challenge burgeromgevingsplan als instrument (inspannings)plicht tot inclusie van alle relevante belangen

25 korte lijnen en lichte regie geen spin in het web spelen wel aanjager en bemiddelaar

26 probeer eens wat uit i.p.v. groot nieuw systeem bouwen

27 lichtvoetigheid in taaie processen why have a meeting when you can have a party?

28 hoe ga je om met sturingsdilemma s? maak ze politiek en leg het in handen van burgers arena s en dialoogtafels wees aanjager/bemiddelaar i.p.v. spin in het web samen (schurende) verhalen maken klein uitproberen en van leren lichtvoetigheid

29 3- Bejegening, nabijheid en verbinding

30 laat beheersing los maar hou mensen vast en help ze

31 pas je eigen normen en ervaringen als burger toe in je werk burgers hebben recht om goed geholpen te worden in plaats van blij mogen zijn met wat je krijgt wees meedenkloket in plaats van hindernisbaan ga intern voor initiatiefnemers aan de slag gaan in plaats van verschuilen achter collega s en procedures geef aandacht in plaats dat de burger zelf steeds moet bellen ga praten met klagers en ga op zoek naar het onderliggende verhaal

32 meebewegen met de wereld buiten stadhuis op straat

33 Maak omgevingbeleid in de omgeving waar het om gaat

34 gebruik buitenwereld om verkokering en cultuur van afstemmen en procedures te doorbreken

35 durf kwetsbaar te zijn we weten het ook niet en hebben u als burger nodig om er wat van te maken

36 ga confrontatie niet uit de weg en verstop je niet

37 bejegening, nabijheid en behandel burger zoals je zelf behandeld wilt worden verbinding oprechte aandacht voor mensen pro-activiteit en meedenkloket ipv hindernisbaan stadhuis op straat en omgevingsbeleid ook buiten maken je contacten onderhouden de lastige burger opzoeken en je niet verstoppen voor kritiek