De suikerfabriek is eigenlijk een waterfabriek

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "De suikerfabriek is eigenlijk een waterfabriek"

Transcriptie

1 De suikerfabriek is eigenlijk een waterfabriek Ir. Frank C.J van Noord 28 februari 2014

2 Frank van Noord Directeur Research & Development Suiker Unie Voorzitter stuurgroep Sustainability Suiker Unie

3 Royal Cosun: Kristalsuiker en -specialiteiten Aardappel specialiteiten Inuline (vezel), Oligofructose uit Cichorei wortelen Fruit en groenten gebaseerde ingrediënten Veevoer, aardappel zetmeel derivaten, biobased products Cosun Biobased Products

4 Royal Cosun Opgericht in leden, allen suiker bieten telers, omzet 2012 circa 1.9 miljard euro Aandelen : niet op de beurs genoteerd Winstdeling : Bieten worden betaald op basis van de EU-minimum prijs plus een deel van de winst van Cosun

5 Suiker Unie Onderdeel van Royal Cosun Producent suiker, melasse, pulp, betacal, groen gas 650 personeelsleden in NL 2 suikerfabrieken (Dinteloord/Vierverlaten) 2 specialiteitenfabrieken (Roosendaal / Puttershoek) 1 suiker- en bio-ethanolfabriek in Anklam (Duitsland)

6 De suikerfabriek is eigenlijk een water (managing) fabriek (waar suiker uitkomt) Belangrijkste waterstromen: Water dat met de bieten meekomt De suikerbiet bevat ongeveer zo n 75% water. Dit water moet de fabriek ook weer verlaten! Water dat gebruikt wordt in het productieproces om bieten te wassen Dit water raakt vervuild met zand, klei en stukjes biet.

7 Bieten teelt Oogst schone bieten Suikerfabriek vroeger suiker proces logistiek Proces Bieten wassen vuil waswater Product logistiek Producten: Suiker Melasse Bietenpulp voor de 50-er jaren (strokarton)

8 Bieten teelt suikerfabriek Oogst schone bieten suiker proces logistiek Bieten wassen vuil waswater Proces Product logistiek Indikker zand en klei afscheiding 3000 m3/uur Producten: Suiker Melasse Bietenpulp

9 Kleine watercircuit indikkers washuis

10 Grote water circuit Water- en grondberging Put 92 Put 77 (waterberging) vergister Put 82 kleiputten Ingedikte modder: 700 m3/uur

11 Bieten teelt suikerfabriek Oogst schone bieten suiker proces logistiek Proces Bieten wassen vuil waswater Product logistiek schoon water biogas Producten: Suiker Melasse Bietenpulp anaerobe zuivering

12 Methaanreactoren Principe: bacteriën zetten suiker uit waswater om in methaangas. Biogas: Groen gas: 80-88% methaan % CO 2 < 5% H 2 < 1% H 2 S 90% methaan ( Slochteren kwaliteit ) druk: 8 bar geur: Tetrahydrothiofeen

13 Bieten teelt suikerfabriek Oogst logistiek Proces Bieten wassen schone bieten vuil waswater m3/uur suiker proces Product logistiek schoon water biogas Producten: Suiker Melasse Bietenpulp anaerobe zuivering

14 Waterstromen in de fabriek Tijdens de campagne komen er ton bieten naar de fabriek. Dit is liter water! Bieten wassen Diffusie Sapzuivering Verdamping kristallisatie ton bieten ton water bietenpulp Condensaat + koeltoren 4000 ton pulp 25% DS ton water ton water Aerobe zuivering Lozing op openbaar oppervlakte water. Of?? melasse witsuiker 100 ton water

15 Aerobe waterzuivering Aantal dagen 240 Dagelijkse lozing intercampagne (mei-aug) Dagelijkse lozing campagne Geloosd: m 3 /dag m 3 /dag intercampagne m 3 campagne m 3 totaal m 3

16 Innovaties water management: symbiose & samenwerking 12 maart

17 Groen Infoblok Groen Infoblok 220 ha glas/50 ha bedrijventerrein Groen Infoblok Groen Infoblok Blauw Infoblok Groen Infoblok Groen Infoblok Groen Infoblok Groen Infoblok

18 Zelfvoorzienend gietwatersysteem Maximale opvang regenwater op bedrijf (3000 m3/ ha glas) Aanvullend gezuiverd proceswater van suikerfabriek of oppervlaktewater Capaciteit: 1 m3/uur/ ha glas = 220 m3/uur Eigen leidingnet Coöperatie Kosten voor tuinder ca. 1,-/m3 Groen Infoblok 12 maart

19 Aquifer Storage & Recovery (ASR)

20 Discussie punten: Innovatie in de waterketen: Hoe kunnen provincie en waterschappen vanuit hun verantwoordelijkheden positief inspelen op innovaties in de waterketen van anderen zoals het bedrijfsleven. Integrale afweging van Duurzaamheid bij innovaties: bij een innovatie kan het zo zijn dat er enorme maatschappelijke en/of milieutechnische voordelen te behalen zijn maar dat deze wettelijk worden geblokkeerd door een klein nadeel. Bestuurlijk gezien komen Beleid en plannen tegenover handhaving te staan. Hoe lossen we dit dilemma op? Zouden er Blue Deals moeten komen naar voorbeeld van de Green Deals?

De duurzaamheid van perspulp

De duurzaamheid van perspulp De duurzaamheid van perspulp Mini symposium OPNV 12 juni 2012 Ad Backx Manager Milieu- en Arbozaken A. Backx Duurzaamheid (vanaf 1-6-2012) Inhoud presentatie 1. Profiel Suiker Unie 2. MVO bij Suiker Unie

Nadere informatie

Voorproefje Cosun MVO-verslag 2011

Voorproefje Cosun MVO-verslag 2011 Voorproefje Cosun MVO-verslag 2011 1 Dit is een voorproefje in druk van het digitale Cosun MVO-verslag over 2011. Wilt u meer gegevens raadplegen over wat wij zoal ondernemen met het oog op onze maatschappelijke

Nadere informatie

Warmte in de Suiker: Het mes snijdt aan twee

Warmte in de Suiker: Het mes snijdt aan twee Warmte in de Suiker: Het mes snijdt aan twee kanten Economie & Duurzaam Waarom? Knelpunten Toekomst COSUN Coöperatie met 10.000000 leden Optimaal tot waarde brengen van Agrarische grondstoffen Aviko :

Nadere informatie

Thema Kansen benutten binnen een duurzame context

Thema Kansen benutten binnen een duurzame context Thema 2010 Kansen benutten binnen een duurzame context voor meer informatie: www.cosun-jaarverslag.nl 12 Cosun Jaarverslag 2010 De bietenteelt is echt belangrijk voor ons Ik heb natuurlijk het meeste contact

Nadere informatie

DUURZAAM GLASTUINBOUWGEBIED IN DINTELOORD

DUURZAAM GLASTUINBOUWGEBIED IN DINTELOORD BENT U OP ZOEK NAAR EEN NIEUWE GLASTUINBOUWLOCATIE? Dan is het zonder meer de moeite waard om eens te komen kijken op Nieuw Prinsenland te Dinteloord. Wij leiden u graag rond en denken mee met het realiseren

Nadere informatie

DUURZAAM GLASTUINBOUWGEBIED IN DINTELOORD

DUURZAAM GLASTUINBOUWGEBIED IN DINTELOORD DUURZAAM GLASTUINBOUWGEBIED IN DINTELOORD Glastuinbouwbedrijven Agro- & Foodbedrijven Duurzame samenwerking Logistieke toplocatie in West-Brabant nieuwprinsenland.nl EGGPLANT WORLDWIDE Duurzame glastuinbouw

Nadere informatie

DUURZAAM GLASTUINBOUWGEBIED IN DINTELOORD

DUURZAAM GLASTUINBOUWGEBIED IN DINTELOORD DUURZAAM GLASTUINBOUWGEBIED IN DINTELOORD Glastuinbouwbedrijven Agro- & Foodbedrijven Duurzame samenwerking Logistieke toplocatie in West-Brabant Duurzame glastuinbouw is de toekomst SYMBIOSE & SAMENWERKING

Nadere informatie

Warmtewisselaars project Diksap Opslag & Verwerking. Marc van Dijk & Gerard van de Graaf / Kapp

Warmtewisselaars project Diksap Opslag & Verwerking. Marc van Dijk & Gerard van de Graaf / Kapp Warmtewisselaars project Diksap Opslag & Verwerking Marc van Dijk & Gerard van de Graaf / Kapp Onderwerpen Introductie suiker produktieproces Diksapopslag & Verwerking Diksapopslag koeling Diksapcampagne

Nadere informatie

Suiker Unie SVZ Aviko Sensus. Duyniegroep. Cosun Biobased Products TEELT BIORAFFINAGE AFZETMARKTEN

Suiker Unie SVZ Aviko Sensus. Duyniegroep. Cosun Biobased Products TEELT BIORAFFINAGE AFZETMARKTEN MVO 2013 in beeld Cosun ID Royal Cosun is een agro-industrieel concern dat stevig geworteld is in de primaire sector, want we zijn een coöperatie van Nederlandse suikerbietentelers die in 1899 is opgericht.

Nadere informatie

De hoogwaardige zuivering van afvalwater papierfabrieken Eerbeek

De hoogwaardige zuivering van afvalwater papierfabrieken Eerbeek De hoogwaardige zuivering van afvalwater papierfabrieken Eerbeek De drie oprichters van IWE Binnen modern en duurzaam ondernemerschap past het niet om het milieu onnodig te belasten. Een besef dat nu wijdverbreid

Nadere informatie

Industriële producten

Industriële producten Industriële producten Logistiek Research & development Voedselveiligheid voorop Productinformatie Inhoudsopgave Logistiek 4 Research & development 5 Voedselveiligheid voorop 6 Productinformatie 7 Kristalsuiker

Nadere informatie

Agromere Serre. Glastuinbouw in de Stad. Beperkingen. Concepten. AVAG ledenvergadering 25 juni 2008 Eric Poot, Wageningen UR Glastuinbouw

Agromere Serre. Glastuinbouw in de Stad. Beperkingen. Concepten. AVAG ledenvergadering 25 juni 2008 Eric Poot, Wageningen UR Glastuinbouw Agromere Serre AVAG ledenvergadering 25 juni 2008 Eric Poot, Wageningen UR Glastuinbouw Met dank aan Marc Ruijs en Bram van der Maas Glastuinbouw in de Stad Beperkingen Ruimte Regels Kansen Meerwaarde

Nadere informatie

Suiker Unie Expeditie Duurzaamheid

Suiker Unie Expeditie Duurzaamheid Suiker Unie Expeditie Duurzaamheid Jaarcongres ISO 26000 Stakeholderdialoog Workshop 3 Zelfverklaring & GRI-rapportage als communicatiemiddel 16-4-2013 - Olaf van Baal Manager R&D Suiker Unie Agenda 1.

Nadere informatie

inh oud Suiker 1. Planten en suiker 2. Suiker uit een biet 3. Suiker uit riet 4. Soorten suiker 5. Gebruik 6. Glucose, Fructose en Sacharose

inh oud Suiker 1. Planten en suiker 2. Suiker uit een biet 3. Suiker uit riet 4. Soorten suiker 5. Gebruik 6. Glucose, Fructose en Sacharose Suiker inhoud Suiker 3 1. Planten en suiker 4 2. Suiker uit een biet 7 3. Suiker uit riet 8 4. Soorten suiker 9 5. Gebruik 16 6. Glucose, Fructose en Sacharose 14 7. Suiker en gezondheid 15 8. Filmpjes

Nadere informatie

REGLEMENT SUIKERSYSTEEM. Coöperatie Koninklijke Cosun U.A. gevestigd te Breda

REGLEMENT SUIKERSYSTEEM. Coöperatie Koninklijke Cosun U.A. gevestigd te Breda REGLEMENT SUIKERSYSTEEM van Coöperatie Koninklijke Cosun U.A. gevestigd te Breda ALGEMENE BEPALINGEN Artikel 1. Toepassing 1. Dit reglement regelt onder meer levering van Suikerbieten door individuele

Nadere informatie

NEW SPACE, NEW OPPORTUNITIES

NEW SPACE, NEW OPPORTUNITIES NEW SPACE, NEW OPPORTUNITIES Strategische ligging Flexibele kavels Ontwikkelruimte Duurzame voorzieningen Welkom op bedrijventerrein Nieuw Prinsenland BENUT DE VRIJHEID OM DE TOEKOMST VAN UW BEDRIJF VORM

Nadere informatie

Nieuwe vezels uit cichorei. CCC MKB Knowledge Fair 27 november 2013 Diederick Meyer

Nieuwe vezels uit cichorei. CCC MKB Knowledge Fair 27 november 2013 Diederick Meyer Nieuwe vezels uit cichorei CCC MKB Knowledge Fair 27 november 2013 Diederick Meyer Agenda van de presentatie Inleiding Sensus Inuline, oligofructose Onderzoek naar toepassingen van vezels uit cichorei

Nadere informatie

Afvalwater als warmtebron om proceswater op te warmen

Afvalwater als warmtebron om proceswater op te warmen Afvalwater als warmtebron om proceswater op te warmen Ir. Marc Feyten 30/03/2011 www.aaqua.be Onze referenties zijn onze visitekaartjes Blue -HEat Recovery Operation Duurzame valorisatie van laag-calorische

Nadere informatie

BIO BASED ECONOMY WERKT!

BIO BASED ECONOMY WERKT! EnErgiEbiEtEn een nieuwe teelt Een concentratie van energie BIO BASED ECONOMY WERKT! groene GRONDSTOFFEN Energietoepassingen groene GRONDSTOFFEN Energiebieten een nieuwe teelt INLEIDING Heel wat biogasinstallaties

Nadere informatie

NEW SPACE, NEW OPPORTUNITIES

NEW SPACE, NEW OPPORTUNITIES BEDRIJVENTERREIN NEW SPACE, NEW OPPORTUNITIES Strategische ligging Flexibele kavels Ontwikkelruimte Duurzame voorzieningen nieuwprinsenland.nl BEDRIJVENTERREIN Welkom op bedrijventer BENUT DE VRIJHEID

Nadere informatie

Het zoete zuiden. Tijdens de campagne die start begin september

Het zoete zuiden. Tijdens de campagne die start begin september Het zoete zuiden West Brabant heeft een rijke historie aan suikerverwerking, er zijn in veel plaatsen suikerfabrieken geweest en op dit moment is er nog een suikerfabriek in West Brabant. In Dinteloord

Nadere informatie

Methane production Biomass digestion An industrial approach for Sustainable Energy

Methane production Biomass digestion An industrial approach for Sustainable Energy Methane production Biomass digestion An industrial approach for Sustainable Energy Johan F. M. Raap Et al. Royal Cosun CFTC 1 discussie Wat is definitie ven energie neutraal?? Is definitie van de keten

Nadere informatie

Het Groene Hart Werkt

Het Groene Hart Werkt Het Groene Hart Werkt Verwaarding van grasmaaisels Aldert van der Kooij Alphen a/d Rijn, 29 maart 2018 Wat zijn maaisels? Maaisels van wegbermen, dijken, parken, watergangen en natuurterreinen Bestaat

Nadere informatie

Biobrandstoffenfabriek Hardenberg. Innovatie en duurzaamheid

Biobrandstoffenfabriek Hardenberg. Innovatie en duurzaamheid Biobrandstoffenfabriek Hardenberg Innovatie en duurzaamheid Presentatie voor het Kenniscentrum Papier en Karton Bio Rights B.V. 11 december 2012 1 Inhoud van de presentatie Biobrandstoffenfabriek Hardenberg

Nadere informatie

Samen naar een robuuste zoetwatervoorziening

Samen naar een robuuste zoetwatervoorziening Ruud Bartholomeus, 21 maart 2019, Utrecht 1 Samen naar een robuuste zoetwatervoorziening Balans tussen watervraag en wateraanbod Ruud Bartholomeus, namens collega s 2 Balans tussen watervraag en wateraanbod

Nadere informatie

WERKEN AAN EEN GROENE TOEKOMST

WERKEN AAN EEN GROENE TOEKOMST WERKEN AAN EEN GROENE TOEKOMST GRONDSTOFFEN VOOR EEN BIOBASED ECONOMIE MIDDEN- N EDERLAND OVER WAGRO Van oorsprong een groen composteringsbedrijf met een terrein van maar liefst 11 hectare, gelegen te

Nadere informatie

Aanmaaktover 38 AANMAKEN 1 TON SUIKER PRIJS Vraag Wat is de prijs van het aanmaken en leveren van 1 ton suiker? Recept

Aanmaaktover 38 AANMAKEN 1 TON SUIKER PRIJS Vraag Wat is de prijs van het aanmaken en leveren van 1 ton suiker? Recept 2017 www.entropie.nl TOVERS VAN HELDER Aanmaaktover 38 AANMAKEN 1 TON SUIKER PRIJS 18.470 Vraag Wat is de prijs van het aanmaken en leveren van 1 ton suiker? Antwoord Recept ΔSσ ΔScf ΔSθ [kj/ K] [kj/ K]

Nadere informatie

Duurzame groei mogelijk door waterhergebruik

Duurzame groei mogelijk door waterhergebruik Duurzame groei mogelijk door waterhergebruik Waterhergebruik bij FrieslandCampina Aalter Door: Gert Snijders Datum: 19 maart 2015 Inhoud Informatie over site FrieslandCampina Aalter Projecten Condensaat

Nadere informatie

Jong & Duurzaam. Klimaat Dieet

Jong & Duurzaam. Klimaat Dieet Jong & Duurzaam Klimaat Dieet Wie zijn wij en waarom zijn we hier? Wij zijn Wij zijn Werkgroep Jong & Duurzaam Eefke Wij zijn De jongerenvertegenwoordigers Wij zijn 1. 2. 3. 4. Klimaat dieet Duurzame Kleding

Nadere informatie

tekst & foto s: Rijk van Vulpen illustratie productieproces: SuikerUnie Langs de toerit staan deze immense silo s

tekst & foto s: Rijk van Vulpen illustratie productieproces: SuikerUnie Langs de toerit staan deze immense silo s tekst & foto s: Rijk van Vulpen illustratie productieproces: SuikerUnie Het is 12 januari als in Groningen de laatste vrachtwagens met suikerbieten hun weg vinden naar Suiker Unie Vierverlaten. De bietencampagne

Nadere informatie

Teelthandleiding. 7.2 opbrengstprognose

Teelthandleiding. 7.2 opbrengstprognose Teelthandleiding 7.2 opbrengstprognose 7.2 Opbrengstprognose... 1 2 7.2 Opbrengstprognose Versie: januari 2011 Om de suikerindustrie in staat te stellen op tijd een goede planning te maken van de campagne

Nadere informatie

Learnshop INDUSTRIE & MILIEU 24/03/10. Duurzaam hergebruik van warmte-energie uit afvalwater! Ir. Marc Feyten

Learnshop INDUSTRIE & MILIEU 24/03/10. Duurzaam hergebruik van warmte-energie uit afvalwater! Ir. Marc Feyten Learnshop INDUSTRIE & MILIEU 24/03/10 Duurzaam hergebruik van warmte-energie uit afvalwater! Ir. Marc Feyten WWW.AAQUA.BE Onze referenties zijn onze visitekaartjes Meerderheid mensheid erkent klimaatopwarming

Nadere informatie

Kringloop neutraal denken Emissie, mineralen, energie

Kringloop neutraal denken Emissie, mineralen, energie Kringloop neutraal denken Emissie, mineralen, energie Eddie ter Braack Waarom nieuwe generatie vergister-raffinage Ontwikkeling/Stand van zaken op dit moment Nog uit te voeren acties Problemen grootschalige

Nadere informatie

Afdrukken pagina 2-23 dubbelzijdig formaat A4 naar behoefte kunnen lege A4-pagina s worden tussengevoegd

Afdrukken pagina 2-23 dubbelzijdig formaat A4 naar behoefte kunnen lege A4-pagina s worden tussengevoegd Gebruiksaanwijzing leerdagboek Exempel Schoon water Afdrukken pagina 2-23 dubbelzijdig formaat A4 naar behoefte kunnen lege A4-pagina s worden tussengevoegd Aanwijzingen Schrijf- en tekenruimte in leerdagboek

Nadere informatie

De economische kansen van de glastuinbouw Workshop - G. Datum 05 april 2011

De economische kansen van de glastuinbouw Workshop - G. Datum 05 april 2011 De economische kansen van de glastuinbouw Workshop - G Datum 05 april 2011 EMT debat 5 apr. 2011 Stef Huisman & Sjaak Bakker Economisch belang glastuinbouw Glastuinbouw Ned - Groente & Bloemen Areaal 10.000

Nadere informatie

Water in AGF koelvers industrie problematiek rondom water in de wereld. Joyce Schroot Adviseur AGF verwerkende industrie 2 december 2014

Water in AGF koelvers industrie problematiek rondom water in de wereld. Joyce Schroot Adviseur AGF verwerkende industrie 2 december 2014 Water in AGF koelvers industrie problematiek rondom water in de wereld Joyce Schroot Adviseur AGF verwerkende industrie 2 december 2014 Inhoudsopgave Intro aardappelen, groente en fruit verwerkende industrie

Nadere informatie

NEW SPACE, NEW OPPORTUNITIES

NEW SPACE, NEW OPPORTUNITIES NEW SPACE, NEW OPPORTUNITIES Strategische ligging Flexibele kavels Ontwikkelruimte Duurzame voorzieningen Welkom op bedrijventerrein Nieuw Prinsenland BENUT DE VRIJHEID OM DE TOEKOMST VAN UW BEDRIJF VORM

Nadere informatie

REGLEMENT SUIKERSYSTEEM. Coöperatie Koninklijke Cosun U.A. gevestigd te Breda

REGLEMENT SUIKERSYSTEEM. Coöperatie Koninklijke Cosun U.A. gevestigd te Breda REGLEMENT SUIKERSYSTEEM van Coöperatie Koninklijke Cosun U.A. gevestigd te Breda ALGEMENE BEPALINGEN Artikel 1. Toepassing 1. Dit reglement regelt onder meer levering van Suikerbieten door individuele

Nadere informatie

Inleiding. Afvalwater. Afvalwaterzuivering

Inleiding. Afvalwater. Afvalwaterzuivering Inleiding Je poetst je tanden en spoelt je mond. Hup, doorspoelen! Vieze handen? Flink wat zeep en de kraan open: hup, ook maar doorspoelen! Elke dag spoel jij vele liters schoon drinkwater door de wastafel,

Nadere informatie

Mogelijkheden van vergisting voor de productie van biogas. Bruno Mattheeuws 09 juni 2007

Mogelijkheden van vergisting voor de productie van biogas. Bruno Mattheeuws 09 juni 2007 Mogelijkheden van vergisting voor de productie van biogas Bruno Mattheeuws 09 juni 2007 AGENDA Biogas-E vzw Biomassa Anaerobe vergisting Digestaat Biogas en de toepassingen Anaerobe vergisting en het milieu

Nadere informatie

MVO-verslag 2011. Koninklijke Coöperatie Cosun U.A. Van de Reijtstraat 15, 4814 NE Breda Postbus 3411, 4800 MG Breda

MVO-verslag 2011. Koninklijke Coöperatie Cosun U.A. Van de Reijtstraat 15, 4814 NE Breda Postbus 3411, 4800 MG Breda MVO-verslag 2011 MVO-verslag 2011 Dit MVO-verslag verschijnt alleen in digitale vorm. Om de leesbaarheid en functionaliteit te vergroten is het verslag in HTML op de website geplaatst. Daarnaast is het

Nadere informatie

Ondergrondse zoetwateropslag in de NLse polders

Ondergrondse zoetwateropslag in de NLse polders Ondergrondse zoetwateropslag in de NLse polders Duurzaam watermanagement in de polders 9 oktober 2017 Brugge Dr. Koen Zuurbier (KWR) Watertekorten agrarische sector Vandaag o Mismatch zoetwateraanbod en

Nadere informatie

Dennis Froeling 2 februari 2017

Dennis Froeling 2 februari 2017 Dennis Froeling 2 februari 2017 Inhoudsopgave HVC Huidige verwerking (berm)gras Uitgangpunten (berm)gras verwerking Technologieën Gras naar papier HVC: Samen halen we eruit wat erin zit 52 aandeelhouders:

Nadere informatie

Suiker Unie natuurlijk

Suiker Unie natuurlijk P 634 De De producent betrokkenen P 73 10 Het De consument zoete leven kiezen P 12 43 Ik De ben levering een zakenman natuurlijk editie juni 2010 1 2009 kerngegevens loopt voorop: het energieverbruik voor

Nadere informatie

Waterkwaliteit 2: Natuur/chemie

Waterkwaliteit 2: Natuur/chemie Waterkwaliteit 2: Natuur/chemie Prof. ir. Hans van Dijk 1 Afdeling Watermanagement Sectie Gezondheidstechniek Inhoud hydrologische kringloop kwalitatief 1. regenwater 2. afstromend/oppervlaktewater. infiltratie

Nadere informatie

Slide 1. Co existentie. Naast elkaar bestaan van GG en niet-gg teelten. Clemens van de Wiel, Jan Schaart & Bert Lotz

Slide 1. Co existentie. Naast elkaar bestaan van GG en niet-gg teelten. Clemens van de Wiel, Jan Schaart & Bert Lotz Slide 1 Co existentie Naast elkaar bestaan van GG en niet-gg teelten Clemens van de Wiel, Jan Schaart & Bert Lotz Slide 2 Co-existentie: context Een GG gewas wordt eerst beoordeeld op veiligheid voor toelating

Nadere informatie

Van biet tot suiker, stap voor stap...

Van biet tot suiker, stap voor stap... L E E S T E K S T 7 3 Aan de bieten kleeft nog slijk. Dit moet men eerst verwijderen. Een speciale transportband die de aarde van de bieten schudt, vervoert ze naar de wasplaats. Daar spuit men met water

Nadere informatie

BioMCN: Advanced Sustainable Biofuels BIObased Industry april 2015 Jeroen Koot -CEO

BioMCN: Advanced Sustainable Biofuels BIObased Industry april 2015 Jeroen Koot -CEO BioMCN: Advanced Sustainable Biofuels BIObased Industry 2015 9 april 2015 Jeroen Koot -CEO Content Bio-methanol belangrijke grondstof voor o.a. transport en chemie BioMCN ontwikkelt duurzame en bio-based

Nadere informatie

Kringloop neutraal denken Emissie, mineralen, energie

Kringloop neutraal denken Emissie, mineralen, energie Kringloop neutraal denken Emissie, mineralen, energie Eddie ter Braack Waarom nieuwe generatie vergister-raffinage Ontwikkeling/Stand van zaken op dit moment Nog uit te voeren acties Problemen grootschalige

Nadere informatie

VEGA-food ingredients

VEGA-food ingredients . VEGA-food ingredients Presentatie OVP `Inspiratiedag Food` 2016 Groen op je bord: ORFI-food voegt de daad bij het woord! Transitie: van theorie in praktijk; Programmaonderdeel: Korte pitches van aansprekende

Nadere informatie

Hergebruik van recirculatiewater in de aardbei stellingteelt

Hergebruik van recirculatiewater in de aardbei stellingteelt Hergebruik van recirculatiewater in de aardbei stellingteelt Bij de teelt van aardbeien op stellingen is het mogelijk om water en mineralen optimaler te gebruiken. Van de bemesting (stikstof en fosfaat)

Nadere informatie

Potatoes goes wild Marktvooruitzichten

Potatoes goes wild Marktvooruitzichten Potatoes goes wild Marktvooruitzichten 22 juni 2018 Inhoudsopgave 01 Introductie Agrico 02 De wereld 03 Buitenlandse concurrentie 04 Leveranciers 05 Afnemers 06 Marktverkenning 07 Toekomst / Trends 01

Nadere informatie

Minder emissies, betere bereikbaarheid. Afscheid Frans v.d. Steen, 26 juni 2014 Huib van Essen, manager Verkeer, CE Delft

Minder emissies, betere bereikbaarheid. Afscheid Frans v.d. Steen, 26 juni 2014 Huib van Essen, manager Verkeer, CE Delft Minder emissies, betere bereikbaarheid Afscheid Frans v.d. Steen, 26 juni 2014 Huib van Essen, manager Verkeer, CE Delft CE Delft Onafhankelijk, not-for-profit consultancy, opgericht in 1978 Ca. 40 medewerkers

Nadere informatie

MINISTERIE VAN HET WAALSE GEWEST

MINISTERIE VAN HET WAALSE GEWEST MINISTERIE VAN HET WAALSE GEWEST N. 2003 959 [2003/200317] 16 JANUARI 2003. Besluit van de Waalse Regering houdende sectorale voorwaarden inzake watergebruik bij de vervaardiging van suiker De Waalse Regering,

Nadere informatie

Samenvatting Jaarverslag 2011

Samenvatting Jaarverslag 2011 Samenvatting Jaarverslag 2011 Voor meer informatie: www.cosun-jaarverslag.nl Coöperatie Bedrijven Resultaten Dit is de samenvatting van het Cosun Jaarverslag 2011. Het complete verslag vindt u vanaf half

Nadere informatie

DE PUT IS GEVULD. Iedere Leerling voorkomt Afval activiteit 3/wereldoriëntatie 2 blz. 1

DE PUT IS GEVULD. Iedere Leerling voorkomt Afval activiteit 3/wereldoriëntatie 2 blz. 1 DE PUT IS GEVULD Na de ontginning van de zandvoorraad wordt de ontstane kuil gevuld met afval. Ondanks andere verwerkingsmethodes, blijft voor een aantal dingen, storten nog steeds de enige mogelijkheid

Nadere informatie

Vezels als grondstof voor biobased producten. Ir. Maurice Henssen (Bioclear b.v.)

Vezels als grondstof voor biobased producten. Ir. Maurice Henssen (Bioclear b.v.) Vezels als grondstof voor biobased producten Ir. Maurice Henssen (Bioclear b.v.) Opdrachtverlening STOWA Grondstoffenfabriek Inhoud presentatie Inventarisatie hoogwaardige afzetmogelijkheden zeefgoed Technische,

Nadere informatie

IJS FABRIEK AARDBEIEN

IJS FABRIEK AARDBEIEN IJS FABRIEK AARDBEIEN Rekenen voor vmbo-groen en mbo-groen Colofon RekenGroen. Rekenen voor vmbo- groen en mbo- groen Module IJsfabriek Aardbeien Leerlingtekst Versie 1.0. November 2012 Auteurs: Monica

Nadere informatie

H C H. 4-amino-2-pentanon propylmethanoaat 4-hydroxy-2-methyl-2-buteenzuur. 2,3-dihydroxypropanal

H C H. 4-amino-2-pentanon propylmethanoaat 4-hydroxy-2-methyl-2-buteenzuur. 2,3-dihydroxypropanal efenopgaven hoofdstuk 12 1 pgave 1 Geef de systematische naam van de volgende stoffen: 2 2 2 4-amino-2-pentanon propylmethanoaat 4-hydroxy-2-methyl-2-buteenzuur 2 2 -methoxycycolpentaancarbonzuur de ester

Nadere informatie

1. De relativiteit van de effluentkwaliteit

1. De relativiteit van de effluentkwaliteit 1. De relativiteit van de effluentkwaliteit 1. Water zuiveren = normen nastreven Basis uitdaging voor meeste sectoren (Nieuwe wetgeving: micropolluenten, ZM, ) 2. Filosofie van Pantarein, water zuiveren

Nadere informatie

Veel gestelde vragen ledenleveringsbewijzen (LLB s)

Veel gestelde vragen ledenleveringsbewijzen (LLB s) Veel gestelde vragen ledenleveringsbewijzen (LLB s) 1. Waarom komt er een nieuw suiker systeem? Per 2017 vervalt de Europese Suikermarktordening. Dit betekent dat de landenquota vervallen en daarmee ook

Nadere informatie

Eigen -/ Keteninitiatief CO2 footprint Innovatie Kennis Centrum

Eigen -/ Keteninitiatief CO2 footprint Innovatie Kennis Centrum Eigen -/ Keteninitiatief CO2 footprint Innovatie Kennis Centrum Versie: 0.0 Datum: 21-4-2015 Auteur: Vrijgave: M.J.A. Rijpert T. Crum 1 IKN (Innovatie Kenniscentrum Nederland) Copier is de initiatiefnemer

Nadere informatie

Maak werk van zon & wind Schone energie voor heel Tynaarlo. Tynaarlo

Maak werk van zon & wind Schone energie voor heel Tynaarlo. Tynaarlo Maak werk van zon & wind Tynaarlo Aanleiding Najaarsnota 2008 aankondiging plannen voor duurzame energie Voorjaar 2009 ontwikkelen scenario s Mei 2009 raadpleging inwoners Tynaarlo Juni 2009 voorstellen

Nadere informatie

Productie en afzetmogelijkheden van Nedersoja

Productie en afzetmogelijkheden van Nedersoja Productie en afzetmogelijkheden van Nedersoja Ondernemen met Nieuwe Eiwitten- 8 december Koen van den Berg - Business Development Manager Agrifirm Plant nhoud Introductie Agrifirm Waarom is Agrifirm bezig

Nadere informatie

Industrie en water in de praktijk:

Industrie en water in de praktijk: Industrie en water in de praktijk: enkele voorbeelden. Door: Marc Geens Industrie en water in de praktijk: enkele voorbeelden Inhoud presentatie: Vertrekpunt Drinkwaterproductie Afvalwaterlozing Geintegreerde

Nadere informatie

De leden van de raad van de gemeente Groningen te GRONINGEN

De leden van de raad van de gemeente Groningen te GRONINGEN Onderwerp Steller Biomassa Anne Helbig De leden van de raad van de gemeente Groningen te GRONINGEN Telefoon 8892 Bijlage(n) - Ons kenmerk Datum Uw brief van Uw kenmerk - Geachte heer, mevrouw, Tijdens

Nadere informatie

Naam: WATER. pagina 1 van 8

Naam: WATER. pagina 1 van 8 Naam: WATER Geen leven zonder water Zonder water kun je niet leven. Als je niet genoeg drinkt, krijgt je dorst. Als je dorst hebt, heeft je lichaam water tekort. Je raakt dit water vooral kwijt door te

Nadere informatie

CONVENANT INTEGRATIE MILIEU EN RUIMTELIJKE ORDENING (IMR) SUIKERINDUSTRIE 2013

CONVENANT INTEGRATIE MILIEU EN RUIMTELIJKE ORDENING (IMR) SUIKERINDUSTRIE 2013 CONVENANT INTEGRATIE MILIEU EN RUIMTELIJKE ORDENING (IMR) SUIKERINDUSTRIE 2013 Groningen, 6 juni 2013 INHOUDSOPGAVE Samenvatting 3 1. Inleiding..4 2. Aanleiding..5 2.1 Kader.5 2.2 Suikerindustrie 5 2.3

Nadere informatie

Vergisting anno 2010 Rendabele vergister onder SDE 2010. Hans van den Boom 22 april 2010 Sectormanager Duurzame Energie

Vergisting anno 2010 Rendabele vergister onder SDE 2010. Hans van den Boom 22 april 2010 Sectormanager Duurzame Energie Vergisting anno 2010 Rendabele vergister onder SDE 2010 Hans van den Boom 22 april 2010 Sectormanager Duurzame Energie Financieren Duurzame energie binnen Rabobank Groep Maatwerk Sustainability naast Food

Nadere informatie

Fosfaatterugwinning Waterstromen Locatie Olburgen

Fosfaatterugwinning Waterstromen Locatie Olburgen Fosfaatterugwinning Waterstromen Locatie Olburgen Arjan Jansen of Lorkeers 22 juni 2011, expertmeeting fosfaat in balans, Doesburg Waterstromen BV 12 jaar oude dochter van Waterschap Rijn & IJssel 20 medewerkers,

Nadere informatie

Samenvatting Jaarverslag Meer informatie op

Samenvatting Jaarverslag Meer informatie op Samenvatting Jaarverslag 2012 Meer informatie op www.cosun-jaarverslag.nl Verwaarding van grondstoffen Ons succes wordt in toenemende mate bepaald door de benutting van de totale grondstof, wat inhoudt

Nadere informatie

Energie uit afvalwater

Energie uit afvalwater Energie uit afvalwater 15 november 2011 Giel Geraeds en Ad de Man Waterschapsbedrijf Limburg is een samenwerkingsverband van Waterschap Peel en Maasvallei en Waterschap Roer en Overmaas Onderwerpen Introductie

Nadere informatie

Verwerking water met resten van gewasbeschermingsmiddelen

Verwerking water met resten van gewasbeschermingsmiddelen Verwerking water met resten van gewasbeschermingsmiddelen Rik de Werd Samenwerken aan een schone Maas 1 december 2010 Foto s: PPO, TOPPS, PC Fruit Inhoud presentatie Vullen en reinigen: perceel of erf?

Nadere informatie

Les 3 - Het waterschap

Les 3 - Het waterschap Les 3 - Het waterschap Inleiding Weet jij wat een waterschap is? Het is eigenlijk best een vreemd woord. Dat het over water gaat is wel duidelijk, maar wat is dan een schap Denk eens aan het woord maatschappij.

Nadere informatie

16-7-2014. Uitgangssituatie. Uitgangssituatie. Waterkwaliteit is verbeterd, maar doelstelling nog niet voltooid.

16-7-2014. Uitgangssituatie. Uitgangssituatie. Waterkwaliteit is verbeterd, maar doelstelling nog niet voltooid. Uitgangssituatie Evaluatie Nota duurzame gewasbescherming 2004-2010 Doel Doelstelling 2010 Resultaat ACTIEPLAN Gezond gewas, Schoon water Ecologische kwaliteit oppervlaktewater Drinkwaterkwaliteit Reductiemilieubelasting

Nadere informatie

Donderdag 22 maart 2012. Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR

Donderdag 22 maart 2012. Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR Donderdag 22 maart 2012 Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR Wereldwaterdag - Basisschool Heiende, Lokeren Geachte directeur en leerkrachten, Geachte burgemeester

Nadere informatie

Europese suikersector duurzaam in balans, ook na 2015

Europese suikersector duurzaam in balans, ook na 2015 Europese suikersector duurzaam in balans, ook na 2015 Position paper Nederlandse suikersector, namens 10.000 suikerbietentelers, over een toekomstbestendig Europees Gemeenschappelijk Landbouwbeleid 2014-2020.

Nadere informatie

Adressen. SVZ Postbus 27 4870 AA Etten-Leur Telefoon (076) 504 94 94 Fax (076) 504 94 00 Internet www.svz.com E-mail info@svz-nl.

Adressen. SVZ Postbus 27 4870 AA Etten-Leur Telefoon (076) 504 94 94 Fax (076) 504 94 00 Internet www.svz.com E-mail info@svz-nl. Jaarverslag 2011 Adressen Royal Cosun Cosun Food Technology Center Postbus 3411 Postbus 1308 4800 MG Breda 4700 BH Roosendaal Telefoon (076) 530 32 22 Telefoon (0165) 58 28 10 Fax (076) 530 33 03 Fax (0165)

Nadere informatie

De Meerlanden: energie in de buurt. Raad Bloemendaal 28 juni 2013

De Meerlanden: energie in de buurt. Raad Bloemendaal 28 juni 2013 De Meerlanden: energie in de buurt Raad Bloemendaal 28 juni 2013 Structuur Aandeelhouders Raad van Commissarissen Directie Staf Publieke Sector Vergisting-Compostering Private Sector Afval BOR Kerncijfers

Nadere informatie

effectiviteit en verlaging

effectiviteit en verlaging Teeltkosten - effectiviteit en verlaging Bram Hanse SID, 8/9 december 2015 1 Start project 2005 Formulering 3 x 15 doel: jaar 2015 15 ton suiker/ha (nationaal gemiddelde) 15 Euro/ton suikerbieten (variabele

Nadere informatie

WELKOM. FEVIA & Parlementaire Commissie voor Leefmilieu, Natuur, Ruimtelijke Ordening, Energie en Dierenwelzijn

WELKOM. FEVIA & Parlementaire Commissie voor Leefmilieu, Natuur, Ruimtelijke Ordening, Energie en Dierenwelzijn WELKOM FEVIA & Parlementaire Commissie voor Leefmilieu, Natuur, Ruimtelijke Ordening, Energie en Dierenwelzijn INHOUD Bedrijfsfilm Remo anno 2016 voorstelling bedrijf Grondstof Assortiment Doelstellingen

Nadere informatie

aviko s wereld van aardappelen Je kunt zoveel meer (met Aviko)

aviko s wereld van aardappelen     Je kunt zoveel meer (met Aviko) aviko s wereld van Met meer dan 50 jaar ervaring en echte passie voor aardappelen brengt Aviko inspiratie in ieder gerecht. aardappelen www.avikofoodservice.nl www.aviko.be Je kunt zoveel meer (met Aviko)

Nadere informatie

Meer gezondheid, minder zware metalen. brochure over het verminderen van contact met zware metalen. omgevingvlaanderen.be

Meer gezondheid, minder zware metalen. brochure over het verminderen van contact met zware metalen. omgevingvlaanderen.be Meer gezondheid, minder zware metalen brochure over het verminderen van contact met zware metalen omgevingvlaanderen.be Hoe kom je in contact met zware metalen? In Vlaanderen zijn er regio s waar meer

Nadere informatie

Water in Klavertje 4

Water in Klavertje 4 Niels van Geenhuizen Coördinator milieu & duurzaamheid DCGV Projectleider Water en Energie Water in Klavertje 4 Maximaal zelfvoorzienend 24 september 2013 Agenda Wie zijn Greenport Venlo/ Klavertje 4 Ambities

Nadere informatie

Landelijke dag Burkina Faso Platform 2010 Workshop Water

Landelijke dag Burkina Faso Platform 2010 Workshop Water Landelijke dag Burkina Faso Platform 2010 Workshop Water 6 november 2010 Sander de Haas Piet Keijzer Introductie Sander de Haas, (geo)hydroloog werkzaam bij PWN Waterleidingbedrijf Noord-Holland. Mede-oprichter

Nadere informatie

Alphenaren krijgen gas uit de schillen van bananen

Alphenaren krijgen gas uit de schillen van bananen Alphenaren krijgen gas uit de schillen van bananen Door Tessa de Wekker - 25-4-2014, 12:37 (Update 25-4-2014, 12:37) bron: Foto Ton Stanowicki ALPHEN AAN DEN RIJN - Nu is het terrein van Indaver Afvalverwerking

Nadere informatie

Ondergrondse zoetwateropslag Greenport Boskoop Marcel Paalman, Boskoop, 4 februari 2014

Ondergrondse zoetwateropslag Greenport Boskoop Marcel Paalman, Boskoop, 4 februari 2014 Ondergrondse zoetwateropslag Greenport Boskoop Marcel Paalman, Boskoop, 4 februari 2014 Inhoud Algemeen Ondergrondse waterberging: Pilots: verticaal putsysteem horizontaal putsysteem Geschiktheid Boskoop

Nadere informatie

Resultaten na 3 jaar. Suikermarktordening. Acties Cosun: Prijsdaling Volumedaling Geografische herverdeling. Forse reorganisatie suikersector in EU

Resultaten na 3 jaar. Suikermarktordening. Acties Cosun: Prijsdaling Volumedaling Geografische herverdeling. Forse reorganisatie suikersector in EU EU suikermarkt Uitzaai 008 Vooruitblik 009 Jan Willem van Roessel Resultaten na jaar Prijsdaling Volumedaling Geografische herverdeling Suikermarktordening Forse reorganisatie suikersector in EU 6 Mln

Nadere informatie

Natuurlijk duurzaam. Duurzaamheidverslag 2014. Ketenverantwoordelijkheid. Klimaat & Energie. Natuurlijk. Maatschappelijk betrokken

Natuurlijk duurzaam. Duurzaamheidverslag 2014. Ketenverantwoordelijkheid. Klimaat & Energie. Natuurlijk. Maatschappelijk betrokken Natuurlijk duurzaam Duurzaamheidverslag 2014 Ketenverantwoordelijkheid Klimaat & Energie Natuurlijk Maatschappelijk betrokken Kerngegevens Suiker Unie Duurzaamheid zit in ons DNA Suiker Unie, onderdeel

Nadere informatie

Schoon water uit suikerbieten

Schoon water uit suikerbieten Schoon water uit suikerbieten Voordracht uit de 17e vakantiecursus in behandeling van afvalwater 'Wat de industrie doet', gehouden op 13 en 14 mei 1982 aan de TH Delft. 1. Grondstof Samenstelling van de

Nadere informatie

Duurzaam ondernemen in Renkum

Duurzaam ondernemen in Renkum Duurzaam ondernemen in Renkum Ontwikkeling Biorefinery Campus Renkum 15 september 2011 Cinemec, Ede De wereld van Norske Skog Follum Skogn Saugbrugs Corporate centre, Oslo Parenco Golbey Walsum Bruck Sing

Nadere informatie

Bouwlokalen INFRA. Het riool in Veghel. Veghel in cijfers en beeld (1) Veghel in cijfers en beeld (2) Veghel in cijfers en beeld (3)

Bouwlokalen INFRA. Het riool in Veghel. Veghel in cijfers en beeld (1) Veghel in cijfers en beeld (2) Veghel in cijfers en beeld (3) Bouwlokalen INFRA Innovatie onder het maaiveld / renovatie van rioolstelsels Het riool in Veghel Jos Bongers Beleidsmedewerker water- en riolering Gemeente Veghel 21 juni 2006 Veghel in cijfers en beeld

Nadere informatie

Teelthandleiding. 8.1 kwaliteit

Teelthandleiding. 8.1 kwaliteit Teelthandleiding 8.1 kwaliteit 8.1 Kwaliteit... 1 2 8.1 Kwaliteit Versie: mei 2014 8.1.1 Inleiding Met de kwaliteit van suikerbieten wordt het totaal aan eigenschappen wat van belang is bij rooien, opslag,

Nadere informatie

GEEN EIGEN DAK, WEL EIGEN ZONNEPANELEN? KOOP NU PANELEN OP ZONSTATION 1. EEN COLLECTIEF ZONNEDAK OP METROSTATION REIGERSBOS

GEEN EIGEN DAK, WEL EIGEN ZONNEPANELEN? KOOP NU PANELEN OP ZONSTATION 1. EEN COLLECTIEF ZONNEDAK OP METROSTATION REIGERSBOS ZONSTATION GEEN EIGEN DAK, WEL EIGEN ZONNEPANELEN? KOOP NU PANELEN OP ZONSTATION 1. EEN COLLECTIEF ZONNEDAK OP METROSTATION REIGERSBOS Amsterdam staat aan de vooravond van een energietransitie. Van vieze

Nadere informatie

JAARVERSLAG 2014 ROYAL COSUN

JAARVERSLAG 2014 ROYAL COSUN ROYAL COSUN JAARVERSLAG 2014 Het jaarverslag 2014 is ook verkrijgbaar in het Engels. In geval van verschillen tussen de Nederlandse en de Engelse versie heeft de Nederlandse voorrang. Naast dit jaarverslag

Nadere informatie

Van Stal tot akker Jos Strobbe Provincie Zeeland

Van Stal tot akker Jos Strobbe Provincie Zeeland Van Stal tot akker Jos Strobbe Provincie Zeeland enkele kengetallen van de Zeeuwse landbouwsector beleid provincie Zeeland acties en instrumentarium Grondgebruik Zeeland (ha) Sector/grondgebruik 2007 2011

Nadere informatie

Toekomstverkenning mogelijkheden recycling reststromen uit voedselverwerkende industrie

Toekomstverkenning mogelijkheden recycling reststromen uit voedselverwerkende industrie Toekomstverkenning mogelijkheden recycling reststromen uit voedselverwerkende industrie donderdag 24 september, 2015 Agrivizier Jan-Henk Welink, ww.duurzaamgrondstoffenbeheer.nl, 015 278 9205, j.h.welink@tudelft.nl

Nadere informatie

Wat heeft FERTINNOWA te bieden aan de Vlaamse telers?

Wat heeft FERTINNOWA te bieden aan de Vlaamse telers? Wat heeft FERTINNOWA te bieden aan de Vlaamse telers? Els Berckmoes 13 september 2018 PCS This project has received funding from the European Union s Horizon 2020 research and innovation FERTINNOWA? Type

Nadere informatie

WAT BIED BORALIT AAN?

WAT BIED BORALIT AAN? WAT BIED BORALIT AAN? Boralit bied 2 systemen aan. Een intensief en een extensief systeem. Wat is het verschil? Bij een intensief systeem wordt er zuurstof in de zuivering geblazen door middel van een

Nadere informatie

De economische betekenis van waterschappen. mr.drs. Peter C.G. Glas Voorzitter Unie van Waterschappen 5 september 2013

De economische betekenis van waterschappen. mr.drs. Peter C.G. Glas Voorzitter Unie van Waterschappen 5 september 2013 De economische betekenis van waterschappen mr.drs. Peter C.G. Glas Voorzitter Unie van Waterschappen 5 september 2013 1 Gefeliciteerd! 2 opzet Waterschappen en ons land Strijd tegen het water Deltaplan

Nadere informatie