Voedingscentrum Bachelor s Award Juryrapport

Transcriptie

1 Voedingscentrum Bachelor s Award 2013 Juryrapport

2 De Voedingscentrum Bachelor s Award Toekomstige productontwikkelaars en marketeers kunnen met hun producten een bijdrage leveren aan de gezondheid van consumenten. Het Voedingscentrum vindt het belangrijk dat ze zich dit realiseren en organiseert daarom dit jaar voor de negende keer de Voedingscentrum Bachelor s Award voor foodgerelateerde HBO- en WO-opleidingen. De opdracht: ontwikkel een nieuw product of concept, of pas een bestaand product zo aan dat het bijdraagt aan een gezonder en duurzamer eetpatroon van de consument. Inzendingen moeten bijdragen aan één of meerdere van onderstaande verbeterpunten, die zijn ontleend aan de Richtlijnen Goede Voeding van de Gezondheidsraad: - het verminderen van de consumptie van verzadigd vet en/of transvet; - het verminderen van de consumptie van zout; - het verhogen van de inname van groente en fruit; - het verhogen van de inname van vis; - het verhogen van de inname van voedingsvezels. Daarnaast is het belangrijk om bij de ontwikkeling van het product rekening te houden met duurzaamheid. Denk hierbij aan het gebruik van duurzaam geproduceerde grondstoffen, dierenwelzijn, eerlijke handel, klimaatbelasting en het tegengaan van voedselverspilling. Jury De inzendingen zijn beoordeeld door een jury bestaande uit vertegenwoordigers van de levensmiddelenindustrie, de retail, de Consumentenbond, het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, het ministerie van Economische Zaken, en het Voedingscentrum: - Mw. Christine Grit, Manager Voeding & Gezondheid, FNLI - Dhr. Ruben Hurkens, Quality Manager Policy & Processes, Ahold - Dhr. Henry Uitslag, Campagneleider Voeding, Consumentenbond - Mw. Anneke Sellis, Beleidsmedewerker, Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport - Dhr. Renze Brouwer, Senior beleidsmedewerker, Ministerie van Economische Zaken - Dhr. Boudewijn Breedveld, Adjunct-directeur, Voedingscentrum - Dhr. Corné van Dooren, Kennisspecialist Duurzaam eten, Voedingscentrum - Mw. Valérie Klostermann, Projectleider Productaanbod, Voedingscentrum (juryvoorzitter) 1/10

3 Werkwijze van de jury Volgens het reglement worden uit alle inzendingen de beste drie genomineerd. Bij deze selectie is gekeken naar de vooraf gestelde criteria en de te verwachten gezondheidswinst van het productidee. Het overzicht van de beoordelingscriteria staat in bijlage 1. Uit de nominaties wordt één winnaar gekozen; deze ontvangt de hoofdprijs. De andere genomineerden ontvangen de 2 e en 3 e prijs. Opleidingsprijzen worden toegekend aan opleidingen die tenminste drie inzendingen hebben verzorgd, maar die niet de hoofdprijs, 2 e of 3 e prijs hebben gewonnen. De beste inzending van de betreffende opleiding ontvangt de Opleidingsprijs. Voorwaarde is wel dat de inzending voldoet aan de vooraf gestelde criteria. Tenslotte kan de jury een Originaliteitsprijs toekennen. Deze is bestemd voor een productidee dat er uitspringt, bijvoorbeeld wat betreft aanpak, gebruik materialen of combinatie van producten, maar die misschien niet voldoet aan alle criteria. Inzendingen Dit jaar hebben tien opleidingen meegedaan aan de Voedingscentrum Bachelor s Award. Zij stuurden in totaal maar liefst 40 inzendingen in. Een recordaantal. De deelnemende opleidingen zijn: Food Design & Innovation (HAS Den Bosch), Voedingsmiddelentechnologie (HAS Den Bosch), Levensmiddelentechnologie (Wageningen UR), Food & Business (Hogeschool Arnhem en Nijmegen), Food, Commerce and Technology (Inholland Delft), Lerarenopleiding Consumptieve Techniek (Fontys Hogeschool) en vier opleidingen Voeding & Diëtetiek (Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, Haagse Hogeschool, en Hanze Hogeschool Groningen). 2/10

4 Originaliteitsprijs BugPao! Hanze Hogeschool Voeding & Diëtetiek Krista Sijtsma, Astrid Compagner, Stefanie Bruin, Marieke van Dijk BugPao! is een broodje van glutenvrij deeg op basis van teff met extra vezels, met een vulling van groenten en gemalen meelwormen. De jury heeft het product geproefd en vindt het een smakelijk en vernieuwend product. Het product verdient de Originaliteitsprijs, omdat het voorloopt op de trends. BugPao! kan nieuwsgierige consumenten kennis te laten maken met insecten als voedsel. En het heeft al heel wat nieuwsgierigheid gewekt, want de studenten hebben met succes heel wat consumenten bereikt via diverse lokale en sociale media, zoals radio, huis-aan-huisbladen en Twitter. Insecten zijn een eiwitrijk ingrediënt en kunnen daarom worden gegeten als een niet-vegetarische vleesvervanger. Dat is in het rapport goed onderbouwd. Insecten hebben een lagere milieubelasting dan andere dieren die vlees leveren en kunnen van afvalstromen leven. Er zijn alleen nog wel vragen rond veiligheid en wetgeving bij de toepassing van insecten. Het product bevat veel vezels, het valt in de voorkeurscategorie voor snacks en is glutenvrij. De studenten hebben de lat hoog gelegd door insecten én glutenvrije bloem te gebruiken. Het product heeft daardoor maar een beperkte doelgroep. Daarbij verwacht de jury dat de consumenten die dit product willen eten, al een behoorlijk gezond en duurzaam eetpatroon hebben. Daarom verwachten we een beperkte gezondheidswinst. Behalve de afzetkanalen die de studenten hebben genoemd, zoals biologische winkels, ziet de jury ook mogelijkheden om dit product te verkopen via toko s en Aziatische winkels. Het is daarnaast geschikt voor de horeca en (bedrijfs-)catering. 3/10

5 Opleidingsprijs Dit jaar reikt het Voedingscentrum maar liefst vijf opleidingsprijzen uit. Deze kennen we toe aan de beste inzending van elke opleiding die tenminste drie inzendingen heeft verzorgd, maar die niet zijn genomineerd voor de hoofdprijs, 2 e of 3 e prijs. De inzendingen moeten wel voldoen aan de vooraf gestelde criteria. Dit jaar kiezen we de beste inzendingen uit van: - Food & Business Hogeschool van Arnhem en Nijmegen - Food, Commerce and Technology Hogeschool Inholland Delft - Lerarenopleiding Consumptieve Techniek Fontys Hogeschool - Voeding & Diëtetiek Haagse Hogeschool - Voeding & Diëtetiek Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Dit zijn de winnaars van de Opleidingsprijzen van dit jaar: Mora Viscurry Food & Business Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Jelmer Staring, Niek van Aken, Rik Vriens, Eline Booyink, Judith Schreurs Mora Viscurry is een product van bewerkte MSC koolvis, en kan als snack worden gegeten. Daarmee wordt een extra moment gecreëerd om vis te eten. Wat betreft samenstelling is dit product beter dan veel andere snacks en kan het bijdragen aan de verhoging van de visconsumptie. De jury ziet namelijk ook mogelijkheden om het product onderdeel te laten zijn van de hoofdmaaltijd. Het product kan voor een grote doelgroep aantrekkelijk zijn, omdat het gemakkelijk in gebruik is en niet duur. Toch is het product ten opzichte van het huidige aanbod niet erg vernieuwend. Behalve op het gebied van het toevoegen van smaak. De studenten zijn er in geslaagd om dit te doen op basis van kruiden, zonder zout toe te voegen. Oven Kroket Food, Commerce and Technology Hogeschool Inholland Delft Teffany Kartopawiro, Lloyd Kloosterman, Stefan Pervoost, Robin Smit, Steph Valentine De Oven Kroket is een kroket die nooit het frituurvet ziet. Consumenten bereiden hem zelf in de oven én ook de producent heeft hem niet voor-gefrituurd. Het vetgehalte is hierdoor lager dan in vergelijkbare producten. De groep kiest voor een product op basis van scharrelrundvlees en denkt dus aan 4/10

6 duurzaamheid. De jury is erg positief over de innovatiekracht en de technologische aspecten van dit product. Het is lovenswaardig dat de studenten met deze bereidingswijze toch een knapperig product leveren. Hun aanpak was erg professioneel: ze hebben dit product bij een bedrijf ontwikkeld, op basis van de oorspronkelijke ovenkroket. Ze hebben het hoge zoutgehalte van de referent als uitgangspunt genomen en een zoutvervanger ingezet. Volgens de jury hadden ze ook eerst het zoutgehalte kunnen verlagen en daarna pas vervangen met kruiden. Nu behouden ze de zoute smaak. Maar ten opzichte van de gangbare kroket zijn er goede productverbeteringen doorgevoerd. Omdat deze productcategorie een grote doelgroep heeft, kan dit product veel gezondheidswinst opleveren. Fruit Dipper Lerarenopleiding Consumptieve Techniek Fontys Hogeschool Richard Knöps, Marieke Gadella De Fruit Dipper is een volkoren koekstokje met een compote-dip van appel en rode biet. Het is bedoeld als tussendoortje in de voorkeurscategorie voor kinderen. Het scoort goed bij de jury omdat de studenten kozen voor volkoren, en groente en fruit als dip. Ze presenteren hiermee een gezond en smakelijk alternatief voor het bestaande aanbod van tussendoortjes die bestaan uit stengel-met-dip. Over het algemeen is er steeds meer behoefte aan gezonde producten die kinderen mee kunnen nemen naar school. De jury ziet daarom zeker mogelijkheden om dit product daadwerkelijk op de markt te brengen. De studenten hebben het product uitgeprobeerd bij mensen met kinderen, en het kwam positief uit de smaaktest. Helaas is er alleen niet gedacht aan duurzaamheid. Pasta di Fossa Voeding en Diëtetiek Haagse Hogeschool Anna van den Berg, Pauline Bulk, Treshna Kotzebue, Eudia Lemmers Pasta di Fossa is een tortellini-pasta gevuld met rivierkreeft, steenbolk en roomkaas light. Er zijn vezels toegevoegd aan het pastadeeg, waardoor het vezelgehalte hoger is dan bij gewone pasta. Maar de jury verwacht dat de studenten dit resultaat ook hadden kunnen bereiken met natuurlijke vezels, bijvoorbeeld met tarwevezels of gewoon volkorenmeel. De pasta maakt het consumenten makkelijk om (vaker) vis te eten. Daarnaast is het een mooie toevoeging op het huidige assortiment van gevulde pasta s, want met vis gevulde pasta s zijn er niet of nauwelijks. De studenten hebben veel nagedacht over duurzaamheid wat betreft de verpakking en de 5/10

7 keuze en herkomst van ingrediënten. Zo hebben ze gekozen voor niet-inheemse rivierkreeft en steenbolk uit bijvangst. Het product is niet getest bij consumenten, maar het lijkt de jury een toegankelijk en smakelijk product. Bertolli Zalm alla Sicillia Voeding & Diëtetiek Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Vivienne Coenen, Vivian van Orsouw, Shannon van Sambeek, Robbin Siemes, Avalon Stoots Bertolli Zalm alla Sicillia is een maaltijdpakket met kruiden voor volkorenpasta met zalm, waarbij de consument zelf verse zalm en groente toevoegt. Dit product is een duidelijke verbetering ten opzichte van het huidige aanbod van vergelijkbare maaltijdpakketten. Terwijl de meeste bestaande pakketten uitgaan van vlees, is dit er één voor een maaltijd met vis. Mensen die wel vis willen eten, maar niet goed weten hoe, krijgen met dit pakket eenvoudige handvatten om vis te bereiden. Bovendien worden er verschillende recepturen aangeboden, zodat de consument flink wat inspiratie opdoet. De studenten hebben degelijk smaakonderzoek uitgevoerd en dit had een positief resultaat. Ook de juryleden leek het een smakelijk product. Omdat de smaak zo positief is ontvangen en het pakket en de instructies zoveel gemak opleveren, verwacht de jury dat het product geschikt is voor een brede doelgroep. Al zijn de ingrediënten aubergine en kappertjes mogelijk te exotisch of minder gangbaar voor een brede doelgroep. En ook de kostprijs van de totale maaltijd, inclusief de verse ingrediënten is aan de hoge kant. 6/10

8 De genomineerden voor de hoofdprijs (in alfabetische volgorde) Oventopper HAS Den Bosch Food Design & Innovation Ralph Geerts, Lieke Klijn, Eefke van Pelt, Els Raedts Oventopper is een saus op basis van groenten en peulvruchten, waarmee vis of vlees kan worden bereid in de oven. Het product valt in de middenwegcategorie voor sauzen. Het is geen voorkeursproduct, omdat het volgens de criteria te veel calorieën bevat. Dit komt door de peulvruchten als ingrediënt. De studenten hebben de jury ervan kunnen overtuigen dat dit product veel gezondheidswinst kan opleveren, omdat consumenten kunnen kennismaken met nieuwe bereidingen met peulvruchten. Daarnaast biedt Oventopper handvatten voor consumenten om vis te bereiden. Dit kan de visconsumptie stimuleren, aangezien veel consumenten niet goed weten hoe ze vis kunnen klaarmaken. Een suggestie voor een vegetarische toepassing zou het concept nog verder versterken. Daarnaast bevat de saus veel vezels en groente. De jury heeft de indruk dat het een smakelijk en eenvoudig te bereiden product is. Het rapport laat zien dat de studenten het concept goed hebben uitgewerkt. Er zijn vijf smaakvarianten ontwikkeld en deze zijn getest onder consumenten, met positieve resultaten wat betreft smaak en textuur. Er is aandacht besteed aan duurzaamheid via de keuze van groenten en peulvruchten. De kostprijs is prima uitgewerkt en niet te hoog. Het lijkt goed mogelijk om Oventopper op grote schaal te produceren. De jury zag dit product zo in het schap liggen. Pizza Bambini Hanze Hogeschool Voeding & Diëtetiek Dennis van Duren, Jolien Feunekes, Sandra Feenstra Pizza Bambini is een pizza van klein formaat, met gepureerde groenten, extra vezels en minder zout. Door de groente te pureren bevat elke pizza maar liefst 120 gram groente. De pizza is specifiek voor kinderen bedoeld. Door de aanpassingen ten opzichte van reguliere pizza s, vindt de jury deze pizza een verantwoorde variant voor deze doelgroep. In de productcategorie pizza s zijn er nog geen varianten die vallen in de voorkeurscategorie. Bovendien is het goed om ouders en kinderen te laten zien dat kinderen genoeg hebben aan een kleinere portie pizza. Het duurzaamheidsaspect is niet breed uitgewerkt, maar omdat het vegetarische pizza is, is het product naar verwachting minder milieubelastend. Vooral dat het een pizza op maat is en er minder voedselverspilling optreedt, is winst op het gebied van duurzaamheid. 7/10

9 En er zijn veel technologische verbeteringen doorgevoerd die ook bij de pizza s voor de volwassen consument veel gezondheidswinst kunnen opleveren. Vintage Spread Hogeschool van Amsterdam Voeding & Diëtetiek Katharine Prause, Lisa Arkenbout, Gladys Lancee, Merel Catshoek, Marlot van Greuningen Vintage Spread is groentespread voor op brood op basis van peulvruchten en groenten. Hierbij is gekozen voor vergeten groenten en seizoensgroenten, waarbij gedurende het jaar vier verschillende (seizoens)varianten op de markt worden gebracht. Daarmee wordt een afwisselend aanbod geboden, wat het commercieel gezien aantrekkelijk maakt. Het product, met veel groenten en peulvruchten, valt in de voorkeurscategorie voor broodbeleg en levert een duurzame eiwitbron door het gebruik van peulvruchten. Volgens de jury is het een uitstekende combinatie van gezond en duurzaam. Ook het marketingaspect is goed uitgewerkt, door bijvoorbeeld de trendy term vintage in de productnaam. De jury ziet dit product als een goede aanvulling op het huidige segment, omdat in deze categorie hartig broodbeleg nog maar weinig varianten bestaan. De studenten gaven zelf al aan dat er problemen zijn met de houdbaarheid. Dit kan een belemmering zijn voor de productie en de verkoop, maar de jury ziet zeker mogelijkheden bij een positionering als een vers, en dus kort houdbaar product. Het kan bijvoorbeeld bij supermarkten worden weggezet als versproduct en via het out-of-home-kanaal bij zaken die verse broodjes voor onderweg verkopen. 8/10

10 De uitslag De jury is tot het volgende oordeel gekomen: Hoofdprijs: Oventopper 2e prijs: Vintage Spread 3e prijs: Pizza Bambini 9/10