To stuip or not to stuip Neurologisch maar toch Praktisch
|
|
- Jan van der Laan
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 To stuip or not to stuip Neurologisch maar toch Praktisch Jan Braakhekke en Katinke van Dijk Neuroloog en Kinderarts/kinderneuroloog Isala kliniek, Zwolle en Rijnstate Ziekenhuis, Arnhem
2 Arts et al., 1999
3
4
5
6 Leerdoelen Herkennen wanneer een aanval epileptisch is: In anamnese In lichamelijk onderzoek De differentiaal diagnostische overwegingen De meest voorkomende medicamenteuze therapie Wanneer starten en stoppen
7 Indeling Algemene feiten Anamnese/ lichamelijk onderzoek Differentiaal diagnose: Kindergeneeskundig Kinderneurologisch Diagnostiek Medicatie Wanneer wel? Wanneer niet meer? Extra bij epilepsie Take home message
8 Algemene feiten: Definitie PLOTSELING optredende ABNORMALE verschijnselen VOORBIJGAAND ten gevolge van EXCESSIEVE ontlading van POPULATIE neuronen
9 Algemene feiten Incidentie / : 40-60/ kinderjaren (hypoglycemie, hypoxie, congenitale afwijkingen, koortsconvulsies) 30-49/ puberteit/adolescentie (drugs, alcohol, traumatisch hersenletsel) 3-5% ooit een keer een aanval
10 Algemene feiten Aanval =/= Epileptische Aanval Epileptische aanval =/= Epilepsie Epilepsie =/= Epilepsie
11 Algemene feiten Aanval =/= Epileptische Aanval Epileptische aanval =/= Epilepsie Epilepsie =/= Epilepsie
12 Algemene feiten Multipele Ongeprovoceerde Aanvallen = Epilepsie
13
14 Herkennen wanneer een aanval epileptisch is: Anamnese Omstandigheden (zitten/activiteit/licht/ koorts/slaapdeprivatie) Symptomen net voor/bij begin aanval Aanval zelf (duur/trekkingen/kleur/ incontinentie/ (tong)beet/ogen) Symptomen na de aanval (uitval/moeheid/ misselijkheid) Tractus anamnese (cardiaal, medicatie) Familieanamnese (cardiaal, epilepsie)
15 Herkennen wanneer een aanval epileptisch is: Anamnese Anamnese Anamnese Anamnese EEG CT/MRI/etc
16 Anamnese/Onderzoek Tongbeet epilepsie vs. syncope: Sensitiviteit TC-insult 24% Specificiteit vs. Pseudo-epilepsie 99% Specificiteit vs. alle niet epileptische aanvallen 100% Laterale tongbeet: specificiteit 100%
17 Herkennen wanneer een aanval epileptisch is: Lichamelijk onderzoek Begin/ vervolg Trekkingen Tongbeet Ogen open/dicht Ademhaling Reactie na de aanval DENK AAN DE VIDEO
18 Differentiaal diagnose: Kindergeneeskundig Reflex syncope 50-80% Cardiale syncope 2-6% Andere cardiale oorzaken Metabole oorzaken (glc, Na, Calc, Mg) Breath holding spells Sandifer syndroom Dagdromen/ADD REM-slaapstoornis (pavor nocturnus) Zelfstimulatie Psychogene/pseudo-epileptische aanvallen
19 Differentiaal diagnose: Kindergeneeskundig Reflex syncope Cardiale syncope Andere cardiale oorzaken Breath holding spells
20 Differentiaal diagnose: Kindergeneeskundig Sandifer syndroom Benigne paroxysmale torticollis Spasmus nutans Benigne paroxismal tonic upward/downward gaze Dagdromen/ADD Benigne slaapmyoclonus REM-slaapstoornis (pavor nocturnus) Slaapapnoe-hypersomnie-syndroom/ narcolepsie
21 Differentiaal diagnose: Kindergeneeskundig Zelfstimulatie Pseudo-epileptische aanval
22 Differentiaal diagnose: Neurologisch Benigne (neonatale) slaap myoclonus Benigne infantiele myoclonus Benigne Paroxysmale vertigo Paroxysmale dyskinesieën Dystonie aanvallen Paroxismale choreoathetose: Kinesiogeen/non kinesiogeen.
23
24 Differentiaal diagnose: Classificatie Acuut symptomatisch (1 week) Laat symptomatisch Idiopatisch (vooral genetisch) Cryptogeen (wel oorzaak maar onbekend)
25 Differentiaal diagnose: Classificatie Partiëel: Eenvoudig Complex Gegeneraliseerde aanvallen: Absences Myoclonus Tonisch Clonisch Atoon Ongeclassificeerd
26 Differentiaal diagnose: Classificatie Acuut symptomatisch (1 week) Laat symptomatisch Idiopatisch (vooral genetisch) Cryptogeen (wel oorzaak maar onbekend)
27 Diagnostiek: EEG Acuut symptomatisch (1 week) Laat symptomatisch Idiopatisch (vooral genetisch) Cryptogeen (wel oorzaak maar onbekend)
28 Diagnostiek EEG: JUIST OF ONJUIST a. Is de aanval epileptisch? b. Wat is de recidiefkans? c. Is er een (syndroom) diagnose te stellen? d. Is de behandeling adequaat? e. Kan de medicatie gestopt worden?
29
30
31 Diagnostiek: EEG EEG epileptiform =/= Epilepsie Epilepsie =/= EEG epileptiform
32 Diagnostiek: EEG Epileptiforme afwijkingen: Kinderen 3 % Kinderen met migraine 10% Kinderen met ADHD 15 %
33 EEG interictaal normaal Bron te ver weg
34 Diagnostiek: MRI MRI bij partiële aanvallen, bij neurologische symptomen, bij alarmtekenen MRI niet bij evidente epilepsie syndromen (klassieke absences, Rolandische epilepsie, juveniele myoclonus epilepsie) MRI volgens epilepsie-protocol Denk aan herbeoordeling (kinder)- neuroradioloog
35 Epilepsie: Volgens Engel (2001) 1. Ictale fenomenologie 2. Aanvalstype 3. Epilepsiesyndroom 4. Etiologie 5. Optredende beperkingen
36
37
38 Ahmed Ahmed 3
39 Ahmed Ahmed 4
40
41 Pseudo-epileptische aanvallen
42 Medicatie: starten R R R Leefregels Na afwegen voor-/nadelen met ouders SUDEP Sociale functioneren
43
44
45 Medicatie: starten Bij een zekere diagnose epilepsie Als de frequentie en/of ernst van de aanvallen medicatie rechtvaardigt Zoveel mogelijk gericht op de classificatie van de epilepsie Na afweging met ouders Streven naar monotherapie en aanvalsvrijheid
46
47 Medicatie: welke? Lokatiegebonden epilepsie: carbamazepine, oxcarba, valproïnezuur, lamotrigine Gegeneraliseerd met ton.-clonische aanv: Valproïnezuur, carbamazepine, oxcarba, clobazam Typische absences: valproïnezuur, ethosuximide, lamotrigine Keppra
48 Medicatie: welke? Juv. Myoclon. Epilepsie: valproïnezuur Fotosens. Epilepsie: valproïnezuur Syndr van West: ACTH, vigabatrine, valproïnezuur, nitrazepam Keppra
49 AED focal Sec Prim Myocl. Absence GTCS GTCS jerks carba ethosux 0 -???-? + + lamotr levetir ? valpro
50
51 Medicatie: stoppen Altijd streven naar 2 jaar aanvalsvrijheid, tenzij Ip altijd trachten af te bouwen Langzamer afbouwen dan ongeveer 2 maanden is niet bewezen. 1 e stap afbouw kan groter zijn dan laatste. Ouders weer attenderen op de leefregels/ veiligheid.
52 Ahmed, 9 jaar Kortdurend afwezig Aparte blik in de ogen Onderbreekt bezigheden Reageert niet op aanspreken Moeizaam op school x per dag Al jaren! M vraagt al jaren om aandacht hiervoor HV in spreekkamer provoceert absence Ahmed 1
53 AANVAL Ahmed? Ahmed 2
54 Ahmed Ahmed 3
55 Ahmed Ahmed 4
56 DIAGNOSE Ahmed? Ahmed 5
57 CAE, Childhood Absence Epilepsy 40 kg Valproaat 750 mg 1000mg Aanvalsfrequentie 15/d naar 3/d 1250 mg 1500 mg Af en toe absence Leerprestaties stijgen Ahmed 6
58 Gewicht stijgt Trillende handen Spreekbeurt over epilepsie: 9! Geen absences meer Ahmed 7
59 BLOEDSPIEGEL? Ahmed 8
60 Ahmed 9
61 Gewicht stijgt Trillende handen Spreekbeurt over epilepsie: 9! Geen absences meer Overzetten op ethosuximide 1000mg (opbouw, valproaat afbouwen) Ahmed 10
62 Gaat goed Of toch nog absences? HV provoceert niets Controle EEG Ahmed 11
63 Amy, 5 jaar, 19 kg Staaraanvalletjes 5 jaar, meermaals per dag Erger bij vermoeidheid en zonlicht Amy 1
64 AANVAL Amy? Amy 2
65 Amy 3
66 Amy 4
67 DIAGNOSE Amy? Amy 5
68 JME, Juveniele Myoclonus Epilepsie Valproinezuur 250 mg Minder aanvallen, langer durend Zonlicht blijft provoceren Alerter, meer van deze wereld Amy 6
69 Valproinezuur 500 mg Moe Aangekomen Helderder Nog aanvallen bij zonlicht Amy 7
70 Keppra 250 mg Veel minder moe Lekker aktief Iets meer aanvallen Amy 8
71 Keppra 500mg Geen verbetering Meer buikpijn Veel aanvallen Duren langer Amy 9
72 Zarontin 500mg Helpt goed! Huiduitslag???? Amy 10
73 Chantal, 16 jaar Korte wegrakingen, korte delen van het verhaal kwijt 10 seconden afwezig, geen val Schokjes handen s Ochtends Soms cluster van aanvalletjes gedurende 45 minuten Laat dingen uit handen vallen Geen reaktie op aanspreken Ogen draaien niet weg 7 maanden, wekelijks Chantal 1
74 AANVAL Chantal? focaal? gegeneraliseerd? Chantal 2
75 EEG: normaal 24-uurs EEG: normaal Weer 2 aanvallen Chantal 3
76 DIAGNOSE Chantal? Chantal 8
77 Take home message Is elke aanval wel wat het is? Anamnese is het belangrijkste, maar video kan helpen Classificeren helpt bij: diagnostiek. medicatiekeuze voorlichten van ouders over prognose
78 Klinkenberg, Nicolai. Classificatie en behandeling van epilepsie op de kinderleeftijd. Praktische Pediatrie, 2009;1:18-24 Nederlandse Vereniging voor Neurologie, Nederlandse Liga tegen Epilepsie. Epilepsie: Richtlijnen voor diagnostiek en behandeling.2006 Palsma, van den Heuvel, Brouwer, Bink-Boelkens. Wegrakingen bij kinderen: een systematische benadering. Tijdschr Kindergeneeskd, 2007;75: Smit. Niet-epileptische aanvalsgewijs optredende Bewegingspatronen bij kinderen van 0 tot 12 jaar. Praktische Pediatrie, 2009;1:34-38 Stroink, de Louw, Hendriksen, Vles e.a. Dilemma s in de epilepsie: Kinderen met aanvallen. Elsevier Gezondheidszorg, Maarssen, 2009 Panayiotopoulos A clinical guide to Epileptic Syndromes and Their Treatment. Springer, London, 2007
Epilepsie bij kinderen Voorstellen kind met aanvallen volgens de nieuwe classificatie en 1e stap in de behandeling. Symposium 2 juni 2018 sessie 1
Epilepsie bij kinderen Voorstellen kind met aanvallen volgens de nieuwe classificatie en 1e stap in de behandeling. Symposium 2 juni 2018 sessie 1 Marleen Arends Epilepsieconsulent Martiniziekenhuis Groningen
Nadere informatieKinder epilepsie syndromen. Mieke Daamen Verpleegkundig specialist Kempenhaeghe
Kinder epilepsie syndromen Mieke Daamen Verpleegkundig specialist Kempenhaeghe Opbouw presentatie Korte kennistoets 3 casus Heb je vragen, stel ze gerust! Korte kennistoets Hoe vaak komt epilepsie bij
Nadere informatieKinderneurologie.eu. Epilepsie met voornamelijk tonisch clonische aanvallen
Epilepsie met voornamelijk tonisch clonische aanvallen Wat is epilepsie met voornamelijk tonisch clonische aanvallen? Epilepsie met voornamelijk tonisch clonische aanvallen is een verzamelnaam voor epilepsiesyndromen
Nadere informatieZes - Traps Raket. Epidemiologie. Classificatie van aanvallen en epilepsiesyndromen. Epidemiologie. Epilepsie ja/nee
Epidemiologie Classificatie van en epilepsiesyndromen Joost Nicolai Sepion 12 juni 2009 Incidentie epilepsie: 50 per 100.000 (NL 7.500 per jaar) Prevalentie epilepsie: 5-10 per 1.000 (NL: 75.000-150.000)
Nadere informatieKinderepilepsie in beeld. Nynke Doornebal Kinderarts - kinderneuroloog
Kinderepilepsie in beeld Nynke Doornebal Kinderarts - kinderneuroloog Kenmerken van epilepsie: 1. Excessieve ontlading van populatie neuronen 2. Onwillekeurige, aanvalsgewijs optredende motorische, sensibele,
Nadere informatieLokale handreiking epilepsie voor de specialist ouderengeneeskunde regio Arnhem-Nijmegen
Lokale handreiking epilepsie voor de specialist ouderengeneeskunde regio Arnhem-Nijmegen DEFINITIE Epilepsie is een ziekte van de hersenen waarbij er sprake is van twee nietgeprovoceerde epileptische aanvallen
Nadere informatieOpbouw presentatie. Korte kennisquiz. Kinder epilepsie syndromen. Korte kennisquiz 4 Casussen. Hebje vragen, stelzegerust!
Kinder epilepsie syndromen Joke Creemers en Mieke Daamen Verpleegkundig specialist Kempenhaeghe Korte kennisquiz 4 Casussen Opbouw presentatie Hebje vragen, stelzegerust! Korte kennisquiz 1 Hoe vaak komt
Nadere informatieWanneer is het epilepsie?
Wanneer is het epilepsie? Vascular rounds 2018 Syncope: een multidisciplinaire aanpak Mariëlle Vlooswijk Disclosure potential conflicts of interest Geen (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst
Nadere informatieVolwassen vrouw met aanvallen
Volwassen vrouw met aanvallen Carly Jansen, verpleegkundig specialist Kempenhaeghe Claudia Kamsma, verpleegkundig specialist SEIN Netwerk Epilepsie Zorg Even voorstellen Wie zijn jullie? Inhoud Diagnostiek
Nadere informatieDiagnostiek Epilepsie ja / nee Beschrijving aanvallen Classificatie aanval Classificatie epilepsie syndroom Classificatie etiologie
De veel voorkomende kinderepilepsie-syndromen:. Diagnostiek Epilepsie ja / nee Beschrijving aanvallen Classificatie aanval Classificatie epilepsie syndroom Classificatie etiologie Sepion, 12 juni 2009
Nadere informatieCONVULSIES BIJ KINDEREN: EEN GEWONE KOORTSSTUIP?
CONVULSIES BIJ KINDEREN: EEN GEWONE KOORTSSTUIP? O. F. Brouwer Afdeling Neurologie Universitair Medisch Centrum Groningen EPILEPSIE Waarom ontstaat een epileptische aanval? Afwijkende prikkelbaarheid van
Nadere informatieclassificatie van epilepsieën Floor Jansen
classificatie van epilepsieën Floor Jansen classificatie schema 2017 classificatie schema 2017 directe relatie tussen aanvalstype en etiologie directe relatie tussen aanvalstype en etiologie focaal Focal
Nadere informatieKoortsconvulsies: hoe zat het ook al weer? Oebo Brouwer, kinderneuroloog UMCG
Koortsconvulsies: hoe zat het ook al weer? Oebo Brouwer, kinderneuroloog UMCG Definitie (Epileptische) aanvallen bij koorts zonder infectie van het centrale zenuwstelsel of een andere specifieke oorzaak
Nadere informatieprof.dr. E. Achten, MD, PhD, afdeling Neuroradiologie, Universiteit van Gent
PERSONALIA prof.dr. E. Achten, MD, PhD, afdeling Neuroradiologie, Universiteit van Gent drs. J.J. Ardesch, neuroloog, Stichting Epilepsie Instellingen Nederland, Zwolle prof.dr. P. Boon, Dienst Neurologie,
Nadere informatieHet zieke brein. Het epileptische brein & PNEA
Het zieke brein Het epileptische brein & PNEA Geen Disclosures Epilepsie Wat is epilepsie? Epileptische aanvallen ontstaan door een plotselinge, tijdelijke verstoring van het elektrisch evenwicht in de
Nadere informatieEen update over epilepsie en veel gestelde vragen
Figuren uit brochure epilepsie UZ Leuven nieuwe diagnose per jaar, per 100 000 personen Epilepsy across the spectrum National Academies Press Een update over epilepsie en veel gestelde vragen Dr Laura
Nadere informatieMyoclonische absence epilepsie
Myoclonische absence epilepsie Wat is myoclonische absence epilepsie? Myoclonische absence epilepsie is een vorm van epilepsie waarbij kinderen staaraanvalletjes hebben die samen gaan met een kortdurende
Nadere informatieDE WEGRAKING en alles wat daar op lijkt
Platform epilepsieverpleegkundigen i.s.m. SEPION DE WEGRAKING en alles wat daar op lijkt Bea Martens en Ruby Soekhoe Verpleegkundig specialisten Epilepsiecentrum Kempenhaeghe Juni 2014 Inhoud Wederzijds
Nadere informatieEpilepsie in het verpleeghuis, een handreiking
Home no. 5 November 2017 Congresnummer: Specialist ouderengeneeskunde in the lead Eerdere edities Verenso.nl Epilepsie in het verpleeghuis, een handreiking Bob van Gelder, Willem-Jan Hardon vangeldercals@gmail.com
Nadere informatiePatiëntgerichte Zorg voor Epilepsie. 23 oktober 2012 Willem-Jan Hardon, Neuroloog
Patiëntgerichte Zorg voor Epilepsie 23 oktober 2012 Willem-Jan Hardon, Neuroloog Patiëntgerichte Zorg voor Epilepsie + Algemeen + Diagnostiek + Behandeling + StartPoliEpilepsie + Marjolein Kalse, Epilepsieconsulent
Nadere informatieKinderneurologie.eu. www.kinderneurologie.eu. Lichtflitsgevoelige epilepsie
Lichtflitsgevoelige epilepsie Wat lichtflitsgevoelige epilepsie? Lichtflitsgevoelige epilepsie is een vorm van epilepsie waarbij de epilepsieaanvallen kunnen worden uitgelokt door lichtflitsen of door
Nadere informatieIs het wel een wegraking?
Is het wel een wegraking? Criteria Voorbeelden Kennelijk bewusteloos? - Valneiging + abnormale motoriek - Niet responsief - Amnesie Ja Nee Val+ intact bewustzijn Veranderd bewustzijn zonder val TIA, beroerte
Nadere informatieDE WEGRAKING en alles wat daar op lijkt
DE WEGRAKING en alles wat daar op lijkt Bea Martens en Inge Frumau Verpleegkundig specialisten Epilepsiecentrum Kempenhaeghe Heeze en Stichting Epilepsie Instellingen Nederland Juni 2013 Inhoud Wederzijds
Nadere informatieEen verkeerde diagnose met vreselijke gevolgen. Marc Engelen (Kinder)neuroloog AMC
Een verkeerde diagnose met vreselijke gevolgen Marc Engelen (Kinder)neuroloog AMC Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Geen Opbouw van de presentatie 1. Feitelijke beschrijving
Nadere informatieBenigne infantiele focale epilepsie met piekgolven in de midline gedurende de slaap
Benigne infantiele focale epilepsie met piekgolven in de midline gedurende de slaap Wat is een benigne infantiele focale epilepsie met piekgolven in de midline gedurende de slaap? Een benigne infantiele
Nadere informatieEpilepsiePlus: oorzaak structureel of niet? Kees Braun Rudolf Magnus Instituut voor Neurowetenschappen WKZ / UMC Utrecht
EpilepsiePlus: oorzaak structureel of niet? Kees Braun Rudolf Magnus Instituut voor Neurowetenschappen WKZ / UMC Utrecht indeling oorzaken epilepsiesyndromen: de kapstok voor de neuroloog idiopathisch
Nadere informatieEen kind met een insult De stuipen op het lijf! Jolanda Schieving, kinderneuroloog Ties Eikendal, SEH arts
Een kind met een insult De stuipen op het lijf! Jolanda Schieving, kinderneuroloog Ties Eikendal, SEH arts (potentiële) belangenverstrengeling Geen Disclosure belangenverstrengeling van de sprekers van
Nadere informatieEpilepsie en levensfases. Hilde Braakman, kinderneuroloog Willeke van Blarikom, GZ- psycholoog
Epilepsie en levensfases Hilde Braakman, kinderneuroloog Willeke van Blarikom, GZ- psycholoog Epilepsie in verschillende levensfases Baby-peuter-kleuter-schoolkindvolwassenen 18-18 + 50-50 + Syndroom van
Nadere informatieAanvallen bij kinderen
Aanvallen bij kinderen Nicolien Brandenbarg ANIOS Kindergeneeskunde Freek van den Heuvel Kindercardioloog Inhoud Wegrakingen bij kinderen & oorzaken Benadering en anamnestische clues Differentiatie tussen
Nadere informatieKinderneurologie.eu. GEFS+ Syndroom
GEFS+ Syndroom Wat is het GEFS +syndroom? Het GEFS +syndroom is een erfelijke vorm van epilepsie waarbij in een familie zowel kinderen voorkomen met terugkerende koortsstuipen en/of met verschillende soorten
Nadere informatieEpileptische aanvallen op de PICU
Epileptische aanvallen op de PICU Astrid van der Heide Neuroloog/kinderneuroloog Inhoud Wat is epilepsie Status epilepticus Video s Take home message Wat is epilepsie? Wat is een epileptische aanval? Plotselinge
Nadere informatieInhoud. Voorwoord. Over de auteurs. 1 Inleiding 1
Voorwoord Over de auteurs V XIII 1 Inleiding 1 2 Anamnese 3 2.1 Inleiding 3 2.2 Specifieke anamnese 3 2.3 Algemene anamnese 3 2.4 Ontwikkelingsanamnese 4 2.5 Voorgeschiedenis 4 2.6 Familieanamnese 5 3
Nadere informatieE-learningcursus Omgaan met epileptische aanvallen
E-learningcursus Omgaan met epileptische aanvallen Verdiepingsinformatie bij de cases Onderwerp Bron Te vinden via 1. Prikkeloverdracht Epilepsiefonds http://www.epilepsie.nl/informatie zie Wilt u uitgebreide
Nadere informatieKinderneurologie.eu. www.kinderneurologie.eu. Maligne migrerende partiële epilepsie op de kinderleeftijd.
Maligne migrerende partiële epilepsie op de kinderleeftijd. Wat is maligne migrerende partiële epilepsie op de kinderleeftijd.? Maligne migrerende partiële epilepsie op de kinderleeftijd is een ernstig
Nadere informatieInternationaal nieuws
Internationaal nieuws Epikrant jg.34 nr.1 jan-feb-mrt 2017) Herwerkte CLASSIFICATIE VAN EPILEPSIE-AANVALSTYPES Versie 2017 ILAE, the International League Against Epilepsy (vertaling uit 2017 Reviced Classification
Nadere informatieSyndroom van Lennox-Gastaut
Syndroom van Lennox-Gastaut Wat is het syndroom van Lennox-Gastaut? Het syndroom van Lennox-Gastaut is een ernstig epilepsiesyndroom bij jonge kinderen wat gekenmerkt wordt door verschillende soorten epilepsie
Nadere informatieStatus epilepticus bij verstandelijk beperkten 1 juni 2018
Status epilepticus bij verstandelijk beperkten 1 juni 2018 Marijke van Hees Epilepsieconsulent WKZ/UMCUtrecht Kinderverpleegkundige Netwerk Epilepsie Zorg Een status epilepticus geeft altijd schade? Je
Nadere informatie12 Langdurige epileptische aanvallen
12 Langdurige epileptische aanvallen Definitie en etiologie Incidentie Anamnese Lichamelijk onderzoek Epileptische aanvallen duren van enkele seconden tot hooguit enkele minuten. In de literatuur wordt
Nadere informatieEpilepsie heeft gevolgen, voor het kind en gezin
Epilepsie heeft gevolgen, voor het kind en gezin Mevr. van Broekhoven, moeder van Matthijs Mieke Daamen, verpleegkundig specialist Kempenhaeghe Netwerk Epilepsie Zorg Huidige situatie Medicatie: Lamictal
Nadere informatieNASCHOLING EPILEPSIE INHOUD AANVALLEN HERKENNEN, REGISTREREN,TIPS EN TRUCS
Platform epilepsieverpleegkundigen i.s.m. SEPION NASCHOLING EPILEPSIE AANVALLEN HERKENNEN, REGISTREREN,TIPS EN TRUCS OBSERVATIE VAN AANVALLEN BIJ VOLWASSENEN Inge Frumau verpleegkundig specialist SEPION
Nadere informatieEpilepsie. Richtlijnen voor diagnostiek en behandeling
Epilepsie Richtlijnen voor diagnostiek en behandeling Samengesteld door de Nederlandse Vereniging voor Neurologie en de Nederlandse Liga tegen Epilepsie Epilepsie Richtlijnen voor diagnostiek en behandeling
Nadere informatieRichtlijnen Diagnostiek en Behandeling van Epilepsie
5 Richtlijnen Diagnostiek en Behandeling van Epilepsie Herziene, tweede versie: juni 2005 Nederlandse Vereniging voor Neurologie Werkgroep Richtlijnen Epilepsie 10 Leden: Prof.dr. C.A. van Donselaar, neuroloog
Nadere informatieStatus epilepticus bij kinderen 1 juni 2018
Status epilepticus bij kinderen 1 juni 2018 Marijke van Hees Epilepsieconsulent WKZ/UMCUtrecht Kinderverpleegkundige Netwerk Epilepsie Zorg Een status epilepticus geeft altijd schade? Je spreekt over een
Nadere informatieConsultatiedocument Farmacotherapeutisch Kompas voor registratiehouders
Consultatiedocument Farmacotherapeutisch Kompas voor registratiehouders Graag reactie voor 30 juni 2017 van de registratiehouders die volgens de consultatieprocedure kunnen reageren Epilepsie Keuzemenu:
Nadere informatie7 Epilepsie. 1 Inleiding. In dit thema komen aan de orde: 2 Wat is epilepsie? 3 Leven met epilepsie. 4 Epilepsie-aanvallen. SAW DC 7 Epilepsie
DC 7 Epilepsie 1 Inleiding In dit thema komen aan de orde: 2 Wat is epilepsie? 3 Leven met epilepsie 4 Epilepsie-aanvallen 1 1 2 Wat is epilepsie? Een epileptische aanval is een plotselinge kortsluiting
Nadere informatieEpilepsie. ManaMa Jeugdgezondheidszorg : Maturatie & Milieu Prof. Dr. An Jansen, Maatschappelijke Gezondheidszorg
Epilepsie ManaMa Jeugdgezondheidszorg : Maturatie & Milieu Prof. Dr. An Jansen, Maatschappelijke Gezondheidszorg Sociaal functioneren Welzijn Hersenbeschadiging Neurologisch deficit Klinische expertise
Nadere informatieParoxysmale kinesiogene chorea en paroxysmale kinesiogene dystonie zijn dus vormen van een paroxysmale kinesiogene dyskinesie.
Paroxysmale kinesiogene dyskinesie Wat is paroxysmale kinesiogene dyskinesie? Paroxysmale kinesiogene dyskinesie is een bewegingsstoornis waarbij een kind aanvallen heeft waarbij zijn/haar lichaam onbedoelde
Nadere informatiebij welk gedrag denken aan epilepsie?
bij welk gedrag denken aan epilepsie? Scenario Jongen bekend met aandacht, leer, taal, gedrag en interactie problematiek van jongs af aan. Loopt vast -> heranalyse -> afwezigheden, staren Epilepsie? Scenario
Nadere informatieEpilepsie in cijfers.
Acute aanpak van een epileptische aanval. Dr. A. Meurs Neurologie Referentiecentrum voor Refractaire Epilepsie (RCRE) UZ Gent Epilepsie in cijfers. prevalentie in Vlaanderen: 5 / 1000 aantal patiënten
Nadere informatiedr. Boudewijn Gunning, dr. Frans Leijten [red.] basisboek
Epilepsie dr. Boudewijn Gunning, dr. Frans Leijten [red.] basisboek ISBN 978-90-368-2057-8 ISBN 978-90-368-2058-5 (ebook) DOI 10.1007/978-90-368-2058-5 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Media
Nadere informatieDuchenne spierdystrofie en epilepsie
Duchenne spierdystrofie en epilepsie 2013-2017 (prefrontale) cortex hippocampus ( zeepaardje ) cerebellum Ruben Hendriksen Kempenhaeghe, 2 juni 2018 OVERZICHT - Introductie: epilepsie - Stukje historie
Nadere informatieBeoordelingsrapport Sultiam (Ospolot ) bij de indicatie cryptogene epilepsie binnen het maligne rolandische spectrum
2018009354 1 Toevoeging per 22 februari 2018: Sinds het verschijnen van onderstaand rapport is er in 2012 een SKGZ-geschil geweest waaruit bleek dat er aanvullende informatie is voor een specifieke subgroep
Nadere informatieKinderneurologie.eu. De ziekte van Unverricht Lundborg
De ziekte van Unverricht Lundborg Wat is de ziekte van Unverricht Lundborg? De ziekte van Unverricht Lundborg is een erfelijke vorm van epilepsie die gekenmerkt wordt door myocloniëen, kortdurende schokjes
Nadere informatieBeoordelingsrapport Sultiam (Ospolot ) bij de indicatie cryptogene epilepsie binnen het maligne rolandische spectrum
2011095573 1 Beoordelingsrapport Sultiam (Ospolot ) bij de indicatie cryptogene epilepsie binnen het maligne rolandische spectrum Samenvatting De Commissie Farmaceutische Hulp heeft een beoordelingsrapport
Nadere informatieDiagnostiek en behandeling van epilepsie bij volwassenen met een verstandelijke beperking
NVAVG-Standaard 4 Diagnostiek en behandeling van epilepsie bij volwassenen met een verstandelijke beperking S4 NVAVG juni 2008 WWW.NVAVG.NL Inhoudsopgave 1 Voorwoord 3 Geschiedenis en opdrachtformulering
Nadere informatieBehandeling van oudere patiënt met epilepsie. C.L.P. Deckers SEIN Zwolle
Behandeling van oudere patiënt met epilepsie C.L.P. Deckers SEIN Zwolle Incidentie van epilepsie nieuwe gevallen per 100.000 inwoners 160 140 120 100 80 60 40 20 0 0 10 20 30 40 50 60 70 80 leeftijd (jaren)
Nadere informatieEpilepsie komt bij kinderen veel voor. Voor
Epilepsie bij kinderen De behandeling van verschillende syndromen Bij de medicamenteuze behandeling van epilepsie bij kinderen moeten, meer nog dan bij volwassenen, de mogelijke bijwerkingen worden afgewogen
Nadere informatieKempenhaeghe. Epilepsiecentrum Sterkselseweg 65 5591 VE Heeze 040-2279022. Presentatie: Maria Stijnen Epilepsieverpleegkundige
Kempenhaeghe Epilepsiecentrum Sterkselseweg 65 5591 VE Heeze 040-2279022 Presentatie: Maria Stijnen Epilepsieverpleegkundige Wat is epilepsie: Verschijnselen die optreden bij plotseling overmatige ontlading
Nadere informatieFlowchart: Diagnostiek. Richtlijn epilepsie volwassenen ErasmusMC, versie juli 2012 Pagina 1
Flowchart: Diagnostiek Richtlijn epilepsie volwassenen ErasmusMC, versie juli 2012 Pagina 1 Pagina 2 Flowchart behandeling Pagina 3 Flowchart classificatie epilepsie Pagina 4 Patiënten karakteristieken
Nadere informatieEpilepsie. bij 60-plussers
Epilepsie bij 60-plussers Wat is epilepsie? Epilepsie is een stoornis die ongeveer 1 op de 150 à 250 personen treft. In België gaat het dus om meer dan 60.000 personen. Er bestaan trouwens verschillende
Nadere informatieAlles over epilepsie. Epileptische aanval. Aanvallen: fokaal of gegeneraliseerd. Piekgolfcomplex. Rol van EEG 2-6-2013
--0 Epileptische aanval Alles over epilepsie Oebo Brouwer Afdeling Neurologie Universitair Medisch Centrum Groningen Abnormaal gelijktijdig vuren van een grote groep hersencellen, leidend tot (voor patiënt
Nadere informatieEpilepsie. bij kinderen
Epilepsie bij kinderen Wat is epilepsie? Epilepsie is een stoornis die ongeveer 1 op de 150 à 250 personen treft. In België gaat het dus om meer dan 60.000 personen. Er bestaan trouwens verschillende vormen
Nadere informatieEllen Peeters MANP Karin schlepers Stichting Epilepsie Instellingen Nederland
Ellen Peeters MANP Karin schlepers Stichting Epilepsie Instellingen Nederland 1. Algemene informatie verstandelijke beperking 2. Oorzaken Verstandelijk beperking en epilepsie 3. Complexe zorg 4. Behandeling
Nadere informatieKinderneurologie.eu. GABRG2-syndroom.
GABRG2-syndroom Wat is het GABRG2 syndroom? Het GABRG2 syndroom is een aandoening waarbij kinderen en/of volwassen last hebben van koortsstuipen en/of epilepsieaanvallen als gevolg van een verandering
Nadere informatieMedicamenteuse en andere behandelingsvormen bij het kind met een moeilijk instelbare epilepsie
Medicamenteuse en andere behandelingsvormen bij het kind met een moeilijk instelbare epilepsie Eveline E.O. Hagebeuk Kinderneuroloog/ neuroloog SEIN Zwolle Niet medicamenteuse behandeling Jongen 1 jr Ongecompliceerde
Nadere informatieAls een donderslag bij heldere hemel
Als een donderslag bij heldere hemel Ruud van der Kruijk, neuroloog Slingeland Ziekenhuis Doetinchem Mede namens Sarah Vermeer, neuroloog Rijnstate, Peter Coppens huisarts te Ulft en Rik van Dijk huisarts
Nadere informatieEerste Hulp Bij Aanvallen
Eerste Hulp Bij Aanvallen Platform epilepsieverpleegkundigen i.s.m. SEPION M. van Buren MANP L. Rietveld J. Zwiers MSc MANP NASCHOLING EPILEPSIE Wat gaan we bespreken Terugblik epileptische aanvallen EHBA
Nadere informatieEpilepsie. bij adolescenten
Epilepsie bij adolescenten Wat is epilepsie? Epilepsie is een stoornis die ongeveer 1 op de 150 à 250 personen treft. In België gaat het dus om meer dan 60.000 personen. Er bestaan trouwens verschillende
Nadere informatieEpilepsie. Dr Tom J Snijders Neuroloog, UMC Utrecht Voorzitter redactieraad Hersentumor.nl
Epilepsie Dr Tom J Snijders Neuroloog, UMC Utrecht Voorzitter redactieraad Hersentumor.nl Epilepsie: symptoom van de tumor Medicatie Status epilepticus Rijgeschiktheid Nieuwe ontwikkelingen Epilepsie:
Nadere informatievertigo beoordeling op de SEH Bart van der Worp
vertigo beoordeling op de SEH Bart van der Worp disclaimer geen duizeligheidsexpert geen belangenverstrengeling oorzaken duizeligheid vestibulair centraal cardiovasculair intoxicatie metabool BPPD neuritis
Nadere informatiehuisartsennascholing 10 sept 2013
huisartsennascholing 10 sept 2013 -polyneuropathie -restless legs syndrome Joost van Oostrom Afdeling Neurologie Rijnstate Programma (2x) WAAROM moeten we hier iets over weten WAT moeten we hierover weten
Nadere informatieDe medicamenteuze therapie bij epilepsie
De medicamenteuze therapie bij epilepsie door M. W. van Heycop ten Ham Inleiding De medicamenteuze therapie wordt bepaald door de vorm van epilepsie waaraan de patiënt lijdt. In dit artikel worden alleen
Nadere informatieStuipen bij koorts of Koortsstuipen?
Stuipen bij koorts of Koortsstuipen? Peter Aerssens Correct taalgebruik Engels seizure, fit convulsion epilepsy Nederlands epileptische aanval epilepsie 15 jaar Kinderneurologie 2 1. Epileptische aanval
Nadere informatieEpilepsie van aanval tot zorg
STAND VAN ZAKEN Epilepsie van aanval tot zorg Cees A. van Donselaar en J.A. (Hans) Carpay Epilepsie komt veel voor. De prevalentie in Nederland is 5:1000 inwoners. De diagnose wordt meestal gesteld op
Nadere informatieKinderneurologie.eu. SUDEP
SUDEP Wat is SUDEP? SUDEP is de naam voor het plotseling onverwacht overlijden van een persoon die bekend is met epilepsie zonder dat duidelijk is waarom deze persoon is overleden. Hoe wordt SUDEP ook
Nadere informatieEline. Interactieve casus. Zelfstandig leven met epilepsie: Een kwestie van vallen en opstaan?
Zelfstandig leven met epilepsie: Een kwestie van vallen en opstaan? Carly Jansen Ruby Soekhoe Verpleegkundig specialisten epilepsie Kempenhaeghe Interactieve casus Eline - Leeftijd: 35 jaar - Gezin: gehuwd,
Nadere informatieLeefregels na opname kind met licht traumatisch hoofd-/hersenletsel
Leefregels na opname kind met licht traumatisch hoofd-/hersenletsel Uw kind is in het ziekenhuis opgenomen geweest met een licht traumatisch hoofd- of hersenletsel en mag weer naar huis. In deze folder
Nadere informatieUniversity of Groningen. Genotyping and phenotyping epilepsies of childhood Vlaskamp, Danique
University of Groningen Genotyping and phenotyping epilepsies of childhood Vlaskamp, Danique IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from
Nadere informatieVerstandelijk beperkt en Epilepsie. Platform epilepsieverpleegkundigen i.s.m. SEPION K. Schlepers J. Zwiers MSc MANP NASCHOLING EPILEPSIE
Verstandelijk beperkt en Epilepsie Platform epilepsieverpleegkundigen i.s.m. SEPION K. Schlepers J. Zwiers MSc MANP NASCHOLING EPILEPSIE Inhoud Verstandelijke beperking Relatie VB en epilepsie De praktijk
Nadere informatieEPILEPSIE. Reeks van Apn + falen van hyperpolarisatie en inhibitie van neuronen rondom de focus
EPILEPSIE I. DEFINITIES EPILEPSIE-AANVAL: klinische manifestatie van paroxysmale stoornis van de cortexactiviteit, geïnduceerd door veralgemeende of focale synchrone neuronale ontladingen EPILEPSIE: herhaaldelijk
Nadere informatieWerkstuk door een scholier 1645 woorden 31 mei keer beoordeeld
Werkstuk door een scholier 1645 woorden 31 mei 2005 5 31 keer beoordeeld Vak Biologie Hallo, mijn werkstuk gaat over epilepsie. Epilepsie is allen volgens mij wel bekend. Als ik aan epilepsie denk, denk
Nadere informatieHersentumoren en rijbewijs. Naam: prof. dr. Jan J.Heimans Functie: Neuroloog VU medisch centrum
Hersentumoren en rijbewijs Naam: prof. dr. Jan J.Heimans Functie: Neuroloog VU medisch centrum Gezondheidsproblemen kunnen de rijvaardigheid beïnvloeden. Hiervoor zijn twee redenen: 1. Het vermogen om
Nadere informatiepagina 1 van 6 Let op: Deze geprinte versie is 24 uur geldig. Epilepsie en zwangerschap Medische Werkinstructie Algemeen Inleidende gegevens Doel: Type: Handelingsclassificatie: Anatomische classificatie:
Nadere informatieEpilepsie, M. Hendriks, J. Nicolai, K. Oostrom,
Klinische Kinderneuropsychologie, Swaab, Bouma, Hendriksen, König (red.) Uitgeverij Boom, 2011 Hoofdstuk 18 blz. 413-433 Epilepsie, M. Hendriks, J. Nicolai, K. Oostrom, 18.1 Wat is epilepsie? 18.1.1 Definitie
Nadere informatieKinderneurologie.eu. Episodische ataxie
Episodische ataxie Wat is episodische ataxie? Episodische ataxie is een aandoening waarbij kinderen gedurende een aantal uren problemen hebben met het bewaren van hun balans en evenwicht, wat na afloop
Nadere informatieKinderneurologie.eu. Epilepsie. www.kinderneurologie.eu
Epilepsie Wat is epilepsie? Epilepsie is een aandoening waarbij kinderen en volwassenen last hebben gehad van meer dan één epilepsie-aanval binnen één jaar. Het hebben van één enkele epilepsie-aanval is
Nadere informatieEPILEPSIESYNDROMEN IN DE KINDERLEEFTIJD: INVLOED OP HET COGNITIEF FUNCTIONEREN
FACULTEIT GENEESKUNDE EN GEZONDHEIDSWETENSCHAPPEN Academiejaar 2013-2014 EPILEPSIESYNDROMEN IN DE KINDERLEEFTIJD: INVLOED OP HET COGNITIEF FUNCTIONEREN Annelien MALFAIT Promotor: Dr. Marijke Miatton Scriptie
Nadere informatieAfbouwen medicatie voor epilepsie
Afbouwen medicatie voor epilepsie Van de kinderneuroloog heeft u gehoord dat uw kind de medicatie tegen de epilepsie mag afbouwen en uiteindelijk kan stoppen met het slikken van de anti-epileptica. In
Nadere informatieLes epilepsie. Inhoud. Wat is epilepsie. Epileptische aanval. Acuut uitgelokt vervolgopleiding kinderverpleegkunde
Inhoud Les epilepsie vervolgopleiding kinderverpleegkunde 12-06-2014 Wat is epilepsie? Indeling aanvallen Waarom observeren? Wat te doen bij aanval Epilepsie en syndroom Behandeling Opname in het ziekenhuis
Nadere informatie1. Wat is epilepsie Oorzaak 5 Uitlokkende factoren 5 Erfelijkheid 6
Epilepsie 2 Inhoud 1. Wat is epilepsie 4 2. Oorzaak 5 Uitlokkende factoren 5 Erfelijkheid 6 3. Soorten aanvallen 7 Partiële aanvallen 7 De meest voorkomende gegeneraliseerde aanvallen 8 4. Diagnostiek/onderzoeken
Nadere informatieEpilepsie. bij vrouwen
Epilepsie bij vrouwen Wat is epilepsie? Epilepsie is een stoornis die ongeveer 1 op de 150 à 250 personen treft. In België gaat het dus om meer dan 60.000 personen. Er bestaan trouwens verschillende vormen
Nadere informatieKan de nieuwe classificatie de definitie van epilepsie verbeteren? D. Velis
1 Kan de nieuwe classificatie de definitie van epilepsie verbeteren? D. Velis 2 Kan de nieuwe classificatie de definitie van epilepsie verbeteren? Standpunten van de Commission on Classification and Terminology
Nadere informatieJan Yperman Ziekenhuis Briekestraat Ieper Infobrochure Epilepsie
Jan Yperman Ziekenhuis Briekestraat 12 8900 Ieper www.yperman.net/neurologie secneuro@yperman.net 057 35 74 40 Infobrochure Epilepsie Inhoudstabel 1. Wat is epilepsie?... 3 1.1. Een aanval van epilepsie...
Nadere informatiePrikkelverwerking en epilepsie. Jacqueline Goudswaard, NVAVG-SEIN symposium13 april 2018
Prikkelverwerking en epilepsie Jacqueline Goudswaard, NVAVG-SEIN symposium13 april 2018 There was nothing in the intellect that was not first in the senses ( Aristoteles) Zintuigen liggen aan de basis
Nadere informatieAanvalsvrijheid vergelijkbaar met carbamazepine CR
Indrukwekkende Aanvalsvrijheid vergelijkbaar met carbamazepine CR 100 80 % patiënten 60 40 73.0% 72.8% 20 0 Keppra 1000-3000mg/dag (173/237) Carbamazepine CR 400-1200mg/dag (171/235) Aanvalsvrijheid in
Nadere informatieEpilepsie. C. Lafosse Revalidatieziekenhuis RevArte. Wat is epilepsie? Soorten epilepsie Gegeneraliseerde aanvallen Partiële aanvallen Behandeling
Epilepsie Epilepsie C. Lafosse Revalidatieziekenhuis RevArte Wat is epilepsie? Soorten epilepsie Gegeneraliseerde aanvallen Partiële aanvallen Behandeling Wat is epilepsie? Bij epilepsie is er sprake van
Nadere informatieKinderneurologie.eu. Het syndroom van west. www.kinderneurologie.eu
Het syndroom van west Wat is het syndroom van West? Het syndroom van West is een ernstig leeftijdsgebonden epilepsiesyndroom met een bepaald type epilepsieaanvallen (salaamkrampen genoemd), typische afwijkingen
Nadere informatieHersenbeschadiging Het CSWS syndroom ontstaat gemakkelijker wanneer er sprake is van een beschadiging in de. deze tekst kunt u nalezen op
CSWS-syndroom Wat is het CSWS syndroom? Het CSWS syndroom is een ernstig epilepsie syndroom waarbij er tijdens de diepe slaap vrijwel voortdurend epileptische activiteit aanwezig is in de hersenen. Hoe
Nadere informatieNoordzeeziekte. Movement disorders GRONINGEN He althy Ageing: moving to the next generation
Noordzeeziekte He althy Ageing: moving to the next generation WAT IS NOORDZEEZIEKTE? Noordzeeziekte is een ziekte waarbij mensen last hebben van: myoclonieën: onwillekeurige spierschokken; epileptische
Nadere informatieDuizelingwekkend. Wat hebben we een duizelige patiënt te bieden?
Duizelingwekkend Wat hebben we een duizelige patiënt te bieden? Jik Nihom, neuroloog Diederick van Zuijlen, KNO arts Mirella Nijmeijer, huisarts Anja van Kempen, huisarts Leerdoelen Duizeligheid is niet
Nadere informatie