landbouw en natuurlijke omgeving dierhouderij en -verzorging productiedieren CSPE BB

Transcriptie

1 Examen VMBO-BB 2017 gedurende 240 minuten landbouw en natuurlijke omgeving dierhouderij en -verzorging productiedieren CSPE BB Naam kandidaat Kandidaatnummer Bij dit examen hoort een digitaal bestand. Dit examen bestaat uit 13 opdrachten. Voor dit examen zijn maximaal 83 punten te behalen. Voor elk opdrachtnummer staat hoeveel punten met een goede uitvoering behaald kunnen worden. PB-0941-b-17-1-o

2 Onderdeel A tijdsduur ongeveer 70 minuten 12p 1 Maak de minitoets bij opdracht 1. Voor dit onderdeel heb je het bestand start_skal.htm nodig. Varkenshouder Van der Speck heeft een oudere vleesvarkensstal. Deze wil hij ombouwen tot een stal waar hij biologische vleesvarkens kan houden. Zijn stal voldoet namelijk niet aan de eisen voor biologische varkenshouderij. Er zitten bijvoorbeeld nog geen glasramen in de stal. Hier zie je een bovenaanzicht van de bestaande stal. De afmetingen zijn allemaal binnenmaten. 20 m 1,35 m 3,25 m 2,65 m 10 m Legenda: roostervloer dichte vloer voerbak voergang Voordat je aan de opdracht begint De examinator vertelt je waar je het benodigde bestand kunt vinden. Open het bestand. PB-0941-b-17-1-o 2 / 16 lees verder

3 Uitvoering van de opdracht Varkenshouder Van der Speck wil weten hoeveel biologische varkens er in de stal mogen. Ook wil hij weten welke aanpassingen er nodig zijn aan de stal. 9p 2 Beantwoord de vragen die varkenshouder Van der Speck heeft. Bereken de oppervlakte van een hok. Hoeveel biologische varkens tot 110 kg mogen er maximaal in één binnenhok? Elk hok krijgt straks een eigen uitloop. Bereken hoeveel m 2 uitloop er minimaal bij elk binnenhok gemaakt moet worden. In de uitloop komt een dichte vloer, maar biologische varkens moeten volgens de eisen wel kunnen wroeten. Hoe kan varkenshouder Van der Speck ervoor zorgen, dat varkens kunnen wroeten in de uitloop? In een biologische stal is daglicht verplicht. Daarom wil varkenshouder Van der Speck glasramen in de stal maken. In de eisen voor een biologische stal staat dat elke varkensplaats (elk varken) ten minste 0,08 m 2 daglicht moet hebben. Bereken hoeveel glasramen van 0,8 m 2 er minimaal in de stal moeten komen volgens de eis. PB-0941-b-17-1-o 3 / 16 lees verder

4 Biologische varkens moeten elke dag ruwvoer kunnen eten. In de zomer gaat varkenshouder Van der Speck vers gras bijvoeren. In de winter wil hij ruwvoer bijvoeren dat 1 hij zelf kan telen op zijn land, 2 hij goed kan bewaren en 3 de varkens goed verteren. Geef in de tabel aan welke ruwvoeders geschikt zijn om in de winter bij te voeren en welke niet. soort ruwvoer wel geschikt niet geschikt grashooi gerstestro snijmaïs bierbostel vers gras Varkenshouder Van der Speck vraagt zich af wanneer het vlees van een varken nog wel en wanneer niet meer als biologisch vlees verkocht mag worden. 3p 3 Geef bij elke uitgevoerde behandeling met een kruisje aan of het vlees als biologisch vlees verkocht mag worden of niet. uitgevoerde behandeling Eén hok met varkens is twee keer tegen schurft (een parasiet) behandeld, omdat één van de aangekochte biggen schurft bleek te hebben. Een varken die een ontstoken poot had, is op advies van de dierenarts één week dagelijks behandeld met een antibioticum. Een varken is één week voor de slacht behandeld met een antibioticum, waar een wachttijd van zes dagen op zit. wel biologisch vlees niet biologisch vlees Als je klaar bent met de opdracht Sluit het bestand. PB-0941-b-17-1-o 4 / 16 lees verder

5 Onderdeel B tijdsduur ongeveer 100 minuten Voor dit onderdeel heb je nodig: kalf of pink meetlint De examinator geeft aan welk kalf of welke pink je voor dit onderdeel moet gebruiken en geeft je een bedrijfslijst. 9p 4 Bekijk het dier en bepaal het type. Zoek de gevraagde gegevens van het dier op in de bedrijfslijst en schrijf ze in de tabel. gevraagde gegevens gegevens kalf of pink levensnummer kalf/pink naam (indien van toepassing) geboortedatum geslacht ( of ) naam of levensnummer moeder naam of levensnummer vader Omcirkel het type waartoe het dier behoort, volgens jouw inschatting. melktype / dubbeldoel / vleestype PB-0941-b-17-1-o 5 / 16 lees verder

6 Bekijk onderstaande kenmerken bij het dier en omcirkel de juiste score in de tabel. melktype (score 1) score* vleestype (score 3) borstbreedte stand schouderbladen vorm van opzij vorm van bovenaf vulling achterhand / bevleesdheid * 1 = melktype 2 = dubbeldoel 3 = vleestype Tel de scores op en kruis in de eerste kolom van de tabel het type aan waartoe je dier behoort. melktype score 5, 6 en 7 dubbeldoel score 8 t/m 12 vleestype score 13, 14 en 15 Omcirkel of je het type goed of fout hebt ingeschat. Ik heb het type van het dier goed / fout ingeschat. PB-0941-b-17-1-o 6 / 16 lees verder

7 4p 5 Bepaal het gewicht van het dier. Meet de borstomvang van het dier.... cm In de tabel kun je het gewicht in kilogram aflezen met behulp van de borstomvang en het type. borstomvang (in cm) melktype dubbeldoel vleestype Lees in de tabel het gewicht van het dier af.... kg PB-0941-b-17-1-o 7 / 16 lees verder

8 Zet nu op de juiste plek in de grafiek een kruisje met daarbij het 4-cijferige levensnummer van jouw dier. Gebruik hiervoor het gewicht (dat je hebt bepaalt door de borstomvang te meten) en de leeftijd in maanden van het dier. grafiek: gemiddelde groei van jongvee gewicht (in kg) leeftijd (in maanden) melktypisch dubbeldoel vleestypisch Omcirkel wat de groei van het dier is, vergeleken met de gemiddelde groei van jongvee. meer dan / gelijk aan / minder dan de gemiddelde groei van jongvee Laat de examinator weten als je klaar bent met de opdracht. De examinator geeft je een grafiek met gegevens van het jongvee op het bedrijf. 4p 6 Vergelijk de groei van het dier met de groei van de rest van het jongvee in de stal. Gebruik de grafiek die je hebt gekregen van de examinator. Omcirkel de juiste antwoorden. Hoe groeit het jongvee op dit bedrijf? minder goed dan / gelijk aan / beter dan het gemiddelde omdat... PB-0941-b-17-1-o 8 / 16 lees verder

9 Zoek het dier op de grafiek die je hebt gekregen van de examinator. Wijkt het dier af vergeleken met het jongvee op het bedrijf? wijkt wel af / wijkt niet af omdat... De veehouder wil graag dat het jongvee op tweejarige leeftijd (24 maanden) afkalft. Stel, jouw dier is nu twee jaar oud. 2p 7 In welke maand en welk jaar had de veehouder dan moeten insemineren?.. jaar en maand Noem twee gedragingen waaraan je kunt zien dat een koe tochtig is. PB-0941-b-17-1-o 9 / 16 lees verder

10 Om parasieten te bestrijden gebruikt de veehouder onderstaand anti-parasietenmiddel. Tectonik pour-on (14067N) voor uitwendig gebruik bij runderen. Het werkzame bestanddeel van Tectonik is Permethrine (3,6 gram). Permethrine is een krachtige en breedwerkzame insecticide tegen vele kruipende insecten en vliegende insecten (vliegen, wespen enzovoort). Niet toepassen in de nabijheid van oppervlaktewater, maar wel toepassen bijvoorbeeld in stallen. Uitwendige lokale aanwending. De totale dosis in een dunne streep op de ruglijn aanbrengen, van de nek tot de basis van de staart. Alle dieren van een koppel tegelijk behandelen. Door de blauwe kleur is markering niet nodig. Na behandeling met Tectonik pour-on de runderen niet direct de zon in laten gaan. Dosering: 1 ml per 10 kg lichaamsgewicht met een maximum van 25 ml per rund. Indien nodig behandeling herhalen na zeven weken. Wachttermijn: Vlees: drie dagen Melk: geen Tectonik pour-on is verkrijgbaar in een 1 liter en 2,5 liter flacon. Voor de volgende opdracht heb je een flacon anti-parasietenmiddel nodig. 2p 8 Bepaal met het eerder bepaalde gewicht van het dier hoeveel ml anti-parasietenmiddel je het dier toe moet dienen. Schrijf dit hier op.... ml Maak de flacon gereed en laat deze controleren door de examinator. Breng op het dier het anti-parasietenmiddel aan. PB-0941-b-17-1-o 10 / 16 lees verder

11 2p 9 Beoordeel je eigen werk. Je hebt een anti-parasietenmiddel aangebracht op het dier. In de tabel staan hierover drie beoordelingspunten. Gebruik één van de volgende cijfers: 2 goed 1 gedeeltelijk goed 0 slecht of niet gedaan Geef een toelichting bij elke beoordeling. beoordelingspunt cijfer toelichting Ik heb de juiste hoeveelheid anti-parasietenmiddel gebruikt. Ik heb de totale dosis antiparasietenmiddel van nek tot de basis van de staart in een dunne streep aangebracht. Ik heb tijdens het aanbrengen van het anti-parasietenmiddel veilig gewerkt. PB-0941-b-17-1-o 11 / 16 lees verder

12 Voor de volgende opdracht heb je nodig: kunstmelkpoeder thermometer maatbeker emmer garde tabel: mengschema kunstmelk Stap 1: Neem warm water van ongeveer 45 C. Stap 2: Voeg kunstmelk toe en los op. Stap 3: Vul met warm water aan tot de gewenste liters en temperatuur. 2 liter 0,4 kg 3 liter 4 liter 0,8 kg 6 liter 6 liter 1,2 kg 9 liter 8 liter 1,6 kg 12 liter 10 liter 2,0 kg 15 liter Let op: bij opdracht 10 word je beoordeeld op werktempo. Als je de opdracht binnen 10 minuten hebt uitgevoerd, krijg je het maximumaantal punten voor werktempo. De examinator geeft aan wat je met de gemaakte kunstmelk moet doen. 6p 10 Maak voor een kalf van zes weken oud 3 liter kunstmelk aan (stap 3) volgens het mengschema. Hoeveel gram melkpoeder heb je voor 3 liter kunstmelk gebruikt? Reinig de gebruikte materialen. PB-0941-b-17-1-o 12 / 16 lees verder

13 Onderdeel C tijdsduur ongeveer 70 minuten Voor de volgende opdracht heb je nodig: drie konijnen weegschaal Een konijnenhouder heeft twee stallen op zijn bedrijf. Een stal met voedsters en een stal met vleeskonijnen. De stal met de vleeskonijnen is verdeeld in zes afdelingen. Eén afdeling heeft ongeveer 500 vleeskonijnen. De jonge konijnen blijven gemiddeld vijf weken bij de voedster en gaan dan naar de vleeskonijnenstal. Aan het begin van iedere week weegt de konijnenhouder willekeurig vijftien van de konijnen uit elke afdeling. Hij controleert op oorschurft (korsten op de oren) en kale hakken. Ook bekijkt hij de conditie van de konijnen door langs de ruggenwervel te voelen. Wanneer hij de gegevens verzameld heeft, vult hij een overzichtstabel in. Als bij de controle vijf of meer van de konijnen oorschurft heeft, gaat hij de hele afdeling behandelen. Konijnen met kale hakken worden uit de afdeling gehaald. tabel: overzicht resultaten week 33 overzicht week 33; afdeling 1 aantal konijnen: 500 gemiddeld gewicht in gram aantal oorschurft aantal kale hakken gemiddelde groei afgelopen week: 275 gram leeftijd: 10 weken opmerkingen: 0 konijnen uit de stal gehaald goede conditie geen behandeling tegen oorschurft nodig PB-0941-b-17-1-o 13 / 16 lees verder

14 De examinator geeft aan welke drie konijnen je moet gebruiken. De konijnenhouder heeft al 12 konijnen gecontroleerd en vraagt jou de laatste drie dieren van afdeling 1 te controleren. 7p 11 Controleer de drie konijnen en vul de overzichtstabel verder in. konijn gewicht in gram controle week 34; afdeling 1 oorschurft ja/nee kale hakken ja/nee conditie goed/matig/slecht nee nee goed nee nee goed ja nee matig nee nee goed nee nee goed nee nee goed ja nee goed nee ja slecht nee nee goed nee nee goed nee nee goed nee nee goed Moeten er nog maatregelen getroffen worden bij deze 15 konijnen in afdeling 1? PB-0941-b-17-1-o 14 / 16 lees verder

15 9p 12 Vul de overzichtstabel van week 34 in met de gegevens van opdracht 11 en de onderstaande vragen. Schrijf bij alle vragen de berekening op. overzicht week 34; afdeling 1 aantal konijnen: 500 leeftijd: gemiddeld gewicht in gram aantal oorschurft aantal kale hakken opmerkingen:.. konijn(en) uit de stal gehaald goede / matige / slechte conditie gemiddelde groei afgelopen week: wel / geen behandeling met oorschurft nodig Schrijf de leeftijd in het overzicht op. Geef aan hoeveel konijnen oorschurft en kale hakken hebben. Geef bij opmerkingen aan of er nog meer bijzonderheden zijn en omcirkel de juiste antwoorden. Het totale gewicht van de konijnen 1 tot en met 12 is gram. Bereken het totale gewicht van de 15 gecontroleerde konijnen in grammen. Bereken nu het gemiddelde gewicht van deze 15 konijnen en zet dit in het overzicht. De gemiddelde groei kun je nu uitrekenen door het gemiddelde gewicht van week 33 (2190 gram) af te trekken van het gemiddelde gewicht van week 34. Wat is de gemiddelde groei in de afgelopen week (week 34)? Zet dit ook in het overzicht. PB-0941-b-17-1-o 15 / 16 lees verder

16 Wat is de gemiddelde groei per dag van de konijnen in week 34? tabel: gemiddelde groei per dag van vleeskonijnen bij een bepaalde leeftijd leeftijd groei in gram per dag 4 weken 20 5 weken 30 6 weken 40 7 weken 45 8 weken 50 9 weken weken weken weken 30 Vergelijk de gemiddelde groei per dag van de konijnen uit afdeling 1 van week 34 met de gegevens uit de tabel. De konijnen waren in de afgelopen week 10 weken. Wat is je conclusie? 14p 13 Maak de minitoets bij opdracht 13. einde PB-0941-b-17-1-o 16 / 16 lees verder