INTRODUCTIE PUBLISHER

Transcriptie

1 INTRODUCTIE PUBLISHER Publisher is een eenvoudig DTP-programma waarbij u snel briefpapier, visitekaartjes, kalenders of uitnodigingen kan maken. Publisher openen Indien Publisher op de correcte manier is geïnstalleerd: Klik op Start Programma s Microsoft Publisher Je kan ook een snelkoppling zoeken op het bureaublad. Klik of dubbelklik hierop om het programma te openen. De menubalk In Publisher vind je boven in het scherm een menubalk. Je kan ieder item van het menu openen door op de betreffende naam te klikken. Je kan ook een menuopdracht openen door je ALT-toets ingedrukt te houden met de onderstreepte letter. Voorbeeld: je wenst menuopdracht Bestand te openen hou je ALT-toets ingedrukt + letter B. Tijdens deze cursus zal af en toe gevraagd worden om te klikken op een menu-opdracht. Mijn vriendje Volg je even mee? Af en toe houdt mijn vriend je even gezelschap en loodst je gemakkelijker doorheen deze cursus. Ieder gelijkenis met bestaande personen berust trouwens op louter toeval! Publisher Caroline Decock Pagina: 1

2 WERKEN MET INGEBOUWDE SJABLONEN Bij het openen van Publisher wordt er een publicatiegalerij geopend met ingebouwde sjablonen. Publisher bevat 1600 sjablonen voor de lay-out van publicaties. Het venster is verdeeld in twee delen, een linkerdeel dat een taakvenster bevat en een rechterdeel dat een voorbeeldweergave bevat. TAAKVENSTER Het taakvenster bevat een uitschuiflijst Beginnen met een ontwerp, met de volgende mogelijkheden: Per publicatietype, waarbij de publicaties gesorteerd staan volgens soort publicatie, vb wenskaart, briefkaart, etc. Bij het aanklikken van een categorie, verschijnt een subcategorie. Klik de categorie Wenskaarten aan, er verschijnen verschillende subcategorieën. Klik de categorie Verjaardag aan. In het rechtervenster verschijnen alle briefkaarten die betrekking hebben op deze categorie. Per ontwerpset, waarbij de publicaties gesorteerd staan volgens de ontwerpset. Ontwerp je een bedankkaartje, een folder en een faxvoorblad, dan kan dit volgens dezelfde lay-out gebeuren. Deze sjablonen zijn dezelfde als bij Publicaties volgens wizard, alleen staan ze anders gesorteerd. Lege publicaties, heeft verschillende sjablonen, waarbij u een ontwerp volledig vanaf nul kan invullen. De pagina s zijn leeg, enkel instellingen zoals paginagrootte, aantal pagina s, uitlijning of randen vindt u hier. Indien je liever geen keuze wenst te maken uit de catalogus kan je klikken op het icoontje naast de uitschuiflijst, om de galerij te verbergen. Publisher Caroline Decock Pagina: 2

3 Publicatiegalerij verbergen bij het opstarten Je kan verhinderen dat de publicatiegalerij telkens opstart bij het openen van Publisher door in het menu te klikken op Extra opties Tabblad Algemeen Doe het vinkje uit naast Taakvenster Nieuwe publicatie gebruiken bij opstarten. Taakvenster Het taakvenster kan je sluiten door op het kruisje bovenin het taakvenster te klikken. Het taakvenster roep je terug op door in het menu te klikken op Beeld Taakvenster of door twee maal na elkaar te klikken op CTRL+C. Je kan verschillende opdrachten oproepen door op het uitschuifpijltje te klikken in het taakvenster. Publisher Caroline Decock Pagina: 3

4 WORKSHOP MAAK JE EIGEN BRIEFKAART Maak een briefkaart Volg je even mee? Open Publisher Beginnen met een ontwerp, Per publicatietype Klik op Briefkaarten Kies voor uitnodiging In het rechtervenster zie je verschillende soorten uitnodigingen. Ga met de verticale schuifbalk naar beneden tot je aan de gewenste kaart komt. Kies voor Uitnodiging voor feestdagen. Klik op Vervaagde kleuren Je briefkaart wordt gemaakt. In het linkervenster klikken we op vervolgens op de volgende thema s: Publicatieontwerpen Je bent toch niet zo tevreden met het ontwerp! Geen nood, klik in het linkervenster op publicatieontwerpen en kies een ander ontwerp. We kiezen voor Feest. Kleurenschema s Je bent niet tevreden met de huidige kleuren! Klik in het linkervenster op kleurenschema s en maak je keuze. Later volgt hoe je een kleurenschema zelf kan aanpassen. Lettertypeschema s Een publicatie bestaat gewoonlijk uit een combinatie van titels, hoofdtekst en bijschriften. Klik in het linkervenster op lettertypeschema s. Deze combinatie kan je wijzigen door een ander lettertypeschema te nemen. Het eerste lettertype van een schema komt voor in de koptitels, het tweede in de hoofdtekst.(zie ook Lettertypeschema s op pagina 38) Opties briefkaart Je briefkaart bestaat uit twee delen, een voorkant en een achterkant. Dit zie je onderaan het scherm in de statusbalk. Om te zien hoe de achterkant van je briefkaart eruit ziet, klik je op het cijfer 2. Klik nu voor verdere informatie in het linkervenster op Opties Briefkaart Formaat In het bovendeel van dit venster kan je een keuze maken uit het formaat van je publicatie, bij een briefkaart is deze optie echter niet beschikbaar. Publisher Caroline Decock Pagina: 4

5 Gegevens van kant 2 Indien gewenst voeg je bijkomende informatie op kant 2. Aantal exemplaren per vel Hoeveel briefkaarten druk je af op 1 vel papier? Je spaart papier door meerdere exemplaren op 1 vel af te drukken. Heb je dit echter niet nodig, dan doe je dit niet, dan spaar je wat inkt uit. Persoonlijke informatie In je publicatie worden er een aantal gegevens ingevuld, voorbeeld Telefoon, Fax, . Dit is geen juiste informatie, dit dien je aan te passen aan je eigen gegevens. Publisher bevat vier verschillende informatiesets (voor ieder lid van je gezin ). Deze blijven steeds bij het programma behoren en kan je achteraf in andere publicaties gebruiken. Het verdient daarom de moeite om deze aan te passen. Klik in het menu op Bewerken Persoonlijke gegevens Kies de set persoonlijke gegevens die je wenst bij te werken. Voorbeeld Privé-gegevens. Vul je naam in, adres, telefoon, fax, adres, naam organisatie, je motto, functie. Het is niet nodig om ieder vak in te vullen. Je kan tevens een kleurenset kiezen die automatisch op je ontwerp zal toegepast worden. Logo wordt verder uitgelegd. Klik op Bijwerken om deze gegevens bij te werken. Bij iedere publicatie kan je deze set gebruiken. Teksten aanpassen van je publicatie Je publicatie bestaat voornamelijk uit tekstvakken. In sommige tekstvakken zie je een uitleg over wat je daar kan intypen. Door in een dergelijk tekstvak te klikken, wordt de volledige tekst geselecteerd. Typ je eigen tekst is en klaar is kees. Publisher Caroline Decock Pagina: 5

6 In andere tekstvakken kan je de tekst volledig selecteren door gebruik van CTRL+A. Andere manieren om teksten te selecteren is om hierover ingedrukt te slepen met je muisaanwijzer. Het verder aanpassen van teksten wordt nog verder uitgelegd. Je kan enkel maar tekst bewerken in een tekstvak, door in het tekstvak te klikken. Een tekstvak selecteren Een tekstvak selecteer je door op de rand te klikken. Deze verandert van een streepjesopmaak naar een stipjesopmaak. Een tekstvak verwijderen Selecteer het tekstvak en druk op je delete-toets. Zie verder uitleg bij tekstvakken. Een eigen logo instellen Op je briefkaart zie je ook een logo. Dit logo kan je aanpassen aan je wensen. Klik op je logo. Er verschijnt een toverstaf. Klik op deze toverstaf. De informatie in het linkervenster verandert. Kies voor opties logo. Kies voor Publisher-ontwerp, wanneer je tevreden bent met het huidige logo. Kies voor Ingevoegde figuur en klik op Figuur kiezen. Zoek je eigen logo en voeg dit in door op de knopjes te klikken. Indien je de publicatie gaat opslaan(zie volgend hoofdstuk) zal gevraagd worden of het nieuwe logo bij je persoonlijke gegevens dient gevoegd te worden. Indien ja, dan kan je dit logo in deze gegevens terug vinden en in iedere publicatie wordt dit ingevoegd. Publisher Caroline Decock Pagina: 6

7 Een logo van Publisher Hier kies je voor Publisher-ontwerp. Afbeelding: Geen figuurtje verdwijnt, enkel een vak voor een tekst is voorzien. Hoe pas je deze afbeelding met je eigen figuur aan? Klik op dit logo en klik op de piramide. Rond de piramide verschijnen greepjes. Klik met de rechtermuisknop op deze figuur en kies voor Figuur wijzigen Uit bestand (later komt de illustraties nog uitgebreid aan bod). Zoek een figuur en klik op Invoegen. Klik terug op je logo en op het toverstafje. Regels tekst: dit geeft enkele regels tekst onder je logo weer. Kies in deze oefening voor twee regels tekst. In het bovenste vak typ je het woord Publisher. In het onderste vak typ je je eigen naam. Klik in het linkervak op Ontwerpen logo. Kies een ander ontwerp. Zoals het voorbeeld hiernaast kan je logo eruit zien. Je eerste publicatie is klaar en kunnen we maar beter opslaan! Publisher Caroline Decock Pagina: 7

8 PUBLICATIES EENVOUDIG OPSLAAN Klik op het icoontje Opslaan in de werkbalk Standaard Of klik in het menu op Bestand Opslaan als Of klik op CTRL+S Zoek een map waar je het bestand wenst op te slaan en typ een bestandsnaam. Een publicatie krijgt steeds als extensie pub. De volledige naam van een bestand ziet er als volgt uit workshop1.pub Standaard map wijzigen Publisher geeft altijd dezelfde map weer, waar je publicaties worden bewaard. Indien je deze locatie wenste te wijzigen, klik in het menu op Extra opties Algemeen In dit venster vind je twee mappen, de map die standaard geopend wordt bij het openen of opslaan van je publicaties en de map die standaard geopend wordt bij het openen of opslaan van je figuren. Om een map te wijzigen, selecteer je deze map, klik je op de knop Wijzigen en zoek de gewenste map. Automatisch opslaan Bij het maken van een publicatie vergeet je immers de tijd (werken met Publisher is zo leuk!). Daarom kan je instellen dat je computer om de zoveel tijd zelf vraagt om je werk op te slaan. Klik daarom in het menu op Extra Opties Opslaan Geef hier het aantal minuten op dat dient tussen twee herinneringen bij het opslaan. Publisher Caroline Decock Pagina: 8

9 EEN PUBLICATIE SLUITEN Klik in het menu op Bestand Sluiten Hierbij krijg je de keuze uit Ja om je publicatie op te slaan. Nee om je publicatie te sluiten en niet te bewaren. Annuleren waarbij je computer geen opdracht uitvoert. Na het sluiten van je publicatie verschijnt een lege publicatie in het rechtervenster. EEN NIEUWE PUBLICATIE Klik hiervoor op het icoontje Nieuw in de werkbalk Standaard. Of klik in het menu op Bestand Nieuw, je komt opnieuw in de catalogus van Publisher. Of klik op de toetsencombinatie CTRL+N In het taakvenster kan je bovenin kiezen voor een nieuwe publicatie. In het onderste deel van dit linkervenster kan je een keuze maken uit de volgende onderwerpen: Lege publicatie maakt een nieuwe lege publicatie en verwijdert je taakvenster(haal je terug via Beeld Taakvenster) Op basis van een bestaande publicatie je maakt een publicatie op een bestaande publicatie, je begint als het ware met een kopie van een gemaakte publicatie. EEN BESTAANDE PUBLICATIE OPENEN Klik hiervoor op het icoontje Openen in de werkbalk Standaard. Of klik in het menu op Bestand Openen Of klik op je toetsencombinatie CTRL+O Zoek vervolgens de map waarin je bestand zit. Zoek vervolgens de naam van je bestand. Selecteer je bestand en klik op de knop Openen van dit venster. Kies in het taakvenster voor Nieuwe publicatie. Onderaan dit venster kan je de laatste drie geopende publicaties terug openen, via menu Bestand kan dit ook. Publisher Caroline Decock Pagina: 9

10 WORKSHOP MAAK JE EIGEN VISITEKAARTJE Sluit eventueel eerder gemaakte publicaties af. Neem een nieuwe publicatie via Bestand Nieuw Zorg dat het taakvenster op je scherm staat Beeld Taakvenster Kies in het taakvenster voor Nieuwe publicatie Kies hier voor Per publicatietype Kies voor Visitekaartjes Klik in het menu op Bewerken Persoonlijke gegevens, Privé-gegevens en Bijwerken Kies in het linkervenster voor Publicatieontwerpen en kies hier toch nog een ander ontwerp uit. Kies nog een ander schema uit. Verander het lettertype Kies bij opties voor Staand of Liggend. Zorg ervoor dat er meerdere kaartje op 1 pagina worden afgedrukt. Bewaar je visitekaartje onder de bestandsnaam VisitekaartjeJeNaam.pub WORKSHOP ONTWERP EEN WENSKAART Maak een verjaardagskaart. In het linkervenster zie je hier nog een bijkomende optie Een toepasselijke tekst selecteren. Klik hierop en maak een keuze uit de verschillende teksten. Volgens het soort ontwerp kan je andere informatie in het linkervenster verkrijgen. Deze kaart heeft ook 4 pagina s en kan je bekijken en bewerken. Publisher Caroline Decock Pagina: 10

11 EEN PUBLICATIE VOLGENS ONTWERP Zorg dat het taakvenster op je scherm staat en kies voor Nieuwe publicatie. Kies voor Per ontwerpset. Kies voor Basisontwerpen. Kies voor Blokken. Je kan nu volgens de lay-out blokken, verschillende soorten ontwerpen maken. De ontwerpen staan op een andere manier gesorteerd, volgens lay-out. EEN LEGE PUBLICATIE Zorg ervoor dat het taakvenster op je scherm staat en kies voor Nieuwe publicatie. Kies voor Lege publicatie. Een boekje maken Kies voor katern, er worden automatisch vier pagina s gemaakt. Voeg automatisch pagina s in. Een katern kan immers niet bestaan uit 1 of 2 pagina s, vier is hier wel het minimum. Een boekje met vier pagina s: pagina 1 en 4 worden op hetzelfde blad afgedrukt, pagina 2 en 3 worden op eenzelfde blad afgedrukt. Een boekje met 8 pagina s: pagina 1 en 8 worden op hetzelfde blad afgedrukt, pagina 2 en 7 worden op eenzelfde blad afgedrukt, pagina 3 en 6, pagina 4 en 5. Publisher Caroline Decock Pagina: 11

12 SCHERMINHOUD Kies in Publisher voor een Lege volledige pagina. Eventueel kan je voor de volgende onderwerpen het taakvenster verbergen, door op het kruisje te klikken of Beeld Taakvenster aan te klikken. Werkbalken In je scherm is het raadzaam dat de werkbalk Standaard en Opmaak steeds aanwezig zijn. Beeld Werkbalken en klik bij de gewenste werkbalken. Werkbalken kan je ook oproepen door met de rechtermuisknop te klikken in het grijze gedeelte van de werkbalken en de betreffende werkbalk aan te klikken. Langs de linkerkant vind je een objectenwerkbalk. Standaard-en opmaakwerkbalk in één rij In sommige gevallen komen standaard-en opmaakwerkbalk in één rij, soms werkt dat vervelend. Om dit aan te passen, klik je in het menu op Beeld Werkbalken Aanpassen Tabblad Opties Plaats het vinkje uit naast Standaard-en opmaakwerkbalk weergeven in één rij. Menu-opdrachten openklappen In een menu worden enkel maar de meest gebruikte opdrachten terug gegeven. Wens je echter dat het menu steeds volledig weergegeven wordt, dan klik je in het menu op Beeld Werkbalken Aanpassen Tabblad Opties Kies voor Altijd volledige menu s weergeven. Door met je rechtermuisknop te klikken op het grijze gedeelte kan je ook kiezen voor Aanpassen! Menu-opdrachten zwevend maken Sommige menu-odprachten bevatten bovenaan een horizontale lijn. Voorbeeld: Klik in het menu op Schikken Verschuiven Hou je muisaanwijzer ingedrukt op het horizontale lijntje en sleep dit menu in je scherm. Statusbalk Onderaan het venster is de statusbalk aanwezig, die meer informatie geeft over de Wizard, het aantal pagina s in je publicatie, positie muisaanwijzer en grootte object. Publisher Caroline Decock Pagina: 12

13 Het eerste getal geeft informatie over de positie van je muisaanwijzer ten opzichte van de linkerrand van je pagina. Het tweede getal geeft informatie over de positie van je muisaanwijzer ten opzichte van de bovenmarge van je pagina. Het derde getal geeft informatie over de breedte van je object. Het vierde getal geeft informatie over de hoogte van je object. Door te dubbelklikken op deze getallen krijg je de werkbalk Afmetingen. Linialen Linialen maak je zichtbaar of onzichtbaar door te klikken in het menu op Beeld Linialen. Je verplaatst een liniaal door je muisaanwijzer hierop ingedrukt te houden en te verslepen. Door je muisaanwijzer ingedrukt te houden op het blokje tussen de linialen en te slepen, versleep je beide linialen in 1 keer. Wanneer je je CTRL-toets ingedrukt houdt bij het verslepen van de linialen, dan wordt tevens het nulpunt verplaatst op je linialen. Hoe kan je de linialen in cm of punten weergeven? Klik in het menu op Extra Opties Algemeen Maateenheden Centimeters of naar keuze. Hulplijnen Hulplijnen helpen je om objecten mooier op je publicatie te plaatsen. Hulplijnen werken ook magnetisch en trekken objecten aan, zodat deze gemakkelijker uitgelijnd worden. Hulplijnen worden per pagina ingesteld! Hulplijnen toevoegen Ga met je muisaanwijzer naar je liniaal, tot je muisaanwijzer in een tweepuntige pijl verandert. Hou nu je SHIFT-toets ingedrukt en sleep tot in je blad. Er verschijnt een groene lijn. Je kan op deze manier horizontale en verticale hulplijnen invoegen, de linialen helpen je om deze op een gekozen afstand te plaatsen. Je kan tevens hulplijnen toevoegen via het menu. Klik in het menu op Schikken Liniaalhulplijnen en kies voor een verticale of horizontale hulplijn. Publisher Caroline Decock Pagina: 13

14 Hulplijnen kan je verplaatsen door terug je shifttoets ingedrukt te houden op een lijn en deze te verslepen. Hulplijnen verwijderen Hulplijnen verwijder je, door deze buiten je blad te slepen. Je kan alle hulplijnen verwijderen door te klikken in het menu op Schikken Liniaalhulplijnen Alle liniaalhulplijnen verwijderen. Marges Dit zijn de blauwe en roze lijnen die op het blad worden weergegeven. Klik in het menu op Schikken Lay-outhulplijnen. Stel de marges in. Lay-outhulplijnen komen op ieder blad van je publicatie terecht. Met de rasterhulplijnen kan je het blad eenvoudig in gelijke delen verdelen. Gespiegelde achtergronden dit dient vooral wanneer je met een buiten- en binnenmarge gaat werken. Dit heeft maar zin, wanneer linker- en rechtermarge verschillend zijn. Vooral voor boekjes, nieuwsbrieven, etc. Het kan gebeuren dat men voor de binnenmarge een grotere marge nodig heeft, wanneer men een publicatie wil inbinden. Het verschil tussen een hulplijn en een lay-outhulplijn: een hulplijn komt enkel maar terecht op de pagina waarop ze gemaakt is. Een lay-outhulplijn komt op elke pagina van je publicatie terecht. Muisaanwijzers Klik in het menu op Extra Opties Gebruikersondersteuning Klik het vak Handige muisaanwijzers aan. De standaardmuisaanwijzers zijn veranderd in handige muisaanwijzers. Nota: de auteur van deze cursus vindt deze helemaal niet handig Publisher Caroline Decock Pagina: 14

15 Begrenzingen en hulplijnen verbergen Klik in het menu op Beeld Begrenzingen en hulplijnen verbergen. Dit geeft een duidelijker beeld weer van je publicatie. Of klik op CTRL+SHIFT+O (zeer handige sneltoetscombinatie) In-en uitzoomen Indien je objecten gaat bewerken, teksten intypen en objecten verplaatsen kan het handig zijn om je document wat dichter te bekijken of juist wat verder. Klik daarom in de werkbalk Standaard op het minteken om je blad in te zoomen. Klik op het plusteken om je blad uit te zoomen en je object van dichter te bekijken. In-en uitzoominstellingen bewaren Kies in de standaardwerkbalk eerst 100% Kies vervolgens in de standaardwerkbalk 25% Klik vervolgens op je F-9 toets. Eerst word je blad in de eerste instelling getoond, bij het terug aanklikken van je F-9 toets in de tweede instelling, enzovoort. Rechtermuisknop Klik met je rechtermuisknop op je blad. In-/Uitzoomen Of Beeld In-/Uitzoomen Volledige pagina volledig blad op je scherm of CTRL+SHIFT+L Paginabreedte breedte van je pagina Geselecteerde objecten enkel het object wordt op je scherm getoond. Verder kan je een keuze maken uit de verschillende zoompercentages Dubbele pagina Je kan een dubbele pagina zichtbaar maken op je scherm door te klikken in het menu op Beeld Dubbele pagina. Publisher Caroline Decock Pagina: 15

16 TEKSTVAK, LIJN, OVAAL, RECHTHOEK EN AANGEPASTE VORMEN Open Publisher. Kies voor Lege Publicaties Kies voor volledige pagina en klik op Maken. Sluit eventueel de Wizard af. Tekstvakken invoegen Klik in de objectenwerkbalk op het icoontje Tekstframe. Ga met je muisaanwijzer naar je blad en begin te slepen. Er verschijnt een tekstvak met witte bolletjes rond. In het tekstvak zie je een cursor. Je kan onmiddellijk tekst intypen. Het is handig om eerst in te zoomen op het object rechtermuisknop In-uitzoomen geselecteerde objecten. Achteraf kan je de F9-toets gebruiken om telkens in-of uit te zoomen. Menu: Invoegen Tekstvak Ovaal of Cirkel Klik in de werkbalk Objecten op het icoontje Ovaal Hou je muisaanwijzer ingedrukt en sleep een ovaal. Klik in de werkbalk Objecten op het icoontje Ovaal. Hou je shifttoets ingedrukt en sleep met je muisaanwijzer een cirkel. Laat de muisknop los, voor je de shifttoets loslaat. Rechthoek of Vierkant Volg juist dezelfde werkwijze als bij ovaal. Lijn of Pijl Volg dezelfde werkwijze, gebruik de shifttoets voor een perfecte volle lijn of een lijn die onder een hoek van 45 loopt. Aangepaste vormen Volg dezelfde werkwijze, hier kan je ook je shifttoets gebruiken. Wanneer een object of vorm getekend dient te worden vanuit een middelpunt, dan begin je daar te tekenen terwijl je CTRL-toets ingedrukt dient te zijn. Sommige vormen beschikken over een greepje om het formaat te wijzigen van form. Door daarom je muisaanwijzer ingedrukt te houden, kan je de vorm veranderen. Invoegen Figuur Autovormen In bepaalde autovormen kan je tekst typen. Dit kan in de toelichtingen. Publisher Caroline Decock Pagina: 16

17 TEKSTFRAMES EN OBJECTEN SELECTEREN, GROOTTE, PLAATS Tekstvak of object selecteren en verwijderen Klik met je rechtermuisknop op dit object en kies voor Object verwijderen Of klik in het menu op Bewerken Object verwijderen Je kan ook het tekstvak selecteren en op je delete-toets klikken. Een tekstvak selecteer je door op de rand te klikken, zie Een tekstvak selecteren op pagina 6. Tekstvak of object verkleinen of vergroten Ieder tekstvak bevat 4 tot 8 formaatgreepjes. Door je muisaanwijzer ingedrukt te houden op een greepje en te slepen, kan je het tekstvak vergroten of verkleinen. Hou je intussen je CTRL-toets ingedrukt, dan vergroot of verklein je ten opzichte van het middelpunt van het tekstvak. De getallen op de statusbalk helpen je de grootte van je tekstvak instellen. Grootte/Breedte verhouding vergrendelen Dubbelklik op een tekstvak en kies voor tabblad Grootte. Om de breedte te kunnen veranderen van grootte, zonder dat de hoogte mee verandert, schakel je het vinkje naast Hoogte/Breedte verhouding vergrendelen uit. Exacte grootte instellen Dubbelklik op de rand van je tekstvak of object. Kies voor het tabblad Grootte. Stel bij grootte de juiste hoogte en breedte in. Nog handiger is om te dubbelklikken op de afmetingen op de statusbalk. Een afmetingenbalkje verschijnt. Bij het derde teken kan je de breedte instellen, bij het vierde teken de hoogte. Het balkje blijft aanwezig tot je op het kruisje gaat klikken. Deze werkbalk kan je ook wergeven door de werkbalk Afmeting te openen. Plaats van een tekstvak of object Roep terug de werkbalk Afmeting op, zie vorig punt. X afstand van het tekstvak ten opzichte van de linkerrand van je blad. Y afstand van het tekstvak ten opzichte van de bovenkant van je blad.marges zijn hier niet bijgerekend. Dubbelklik op een tekstvak, kies voor het tabblad Indeling. Onderaan vind je bijkomende opties voor de positie van je tekstvak. Dit is steeds de positie van de linkerbovenhoek van je tekstvak. Publisher Caroline Decock Pagina: 17

18 OPVULKLEUREN VAN OBJECTEN EN TEKSTVAKKEN Voeg een opvulkleur toe door te klikken op het pictogram Opvulkleur. Of door met de rechtermuisknop te klikken en te kiezen voor Autovorm opmaken Kleuren en lijnen Opvulkleur Uniforme kleuren Teken een object of tekstvak. Klik op het icoontje Opvulkleur in de werkbalk opmaak. Kies één van de combinatiekleuren uit (uitleg over combinatiekleuren op pagina ). Je tekstvak krijgt als achtergrond het gekozen kleur. Meer kleuren Klik op basiskleuren indien je alle kleuren in een basisversie wenst. Klik op alle kleuren om meer kleuren te kunnen mengen Opvuleffecten Klik terug op het icoontje Opvulkleur en kies voor Opvuleffecten. Kies voor twee kleuren. Kies een eerste kleur. Kies een tweede kleur. Doorzichtigheid maakt je figuur deels doorzichtig, plaats je later een figuur achter deze figuur, dan wordt deze doorzichtig gemaakt. Arceringsstijl verschillende keuzes van arcering. Klik dan nog op een variante. Op het voorbeeld zie je een cirkel met een vulling bestaande uit twee kleuren. De cirkel is deels doorzichtig, zodat je de rechthoek ziet die erachter staat. Opvuleffect met vorm draaien indien je het object gaat draaien, draait het opvuleffect mee. Schakel je deze optie uit, dan draait enkel het object, de opvulling blijft staan. Bitmappatroon Klik op het Pictogram Opvulkleur Opvuleffecten Tabblad Bitmappatroon. Patroon Klik op het Pictogram Opvulkleur Opvuleffecten Tabblad Patroon. Kies een voorgrond en achtergrondkleur. Publisher Caroline Decock Pagina: 18

19 Figuur Klik op het pictogram Opvulkleur Opvuleffecten Tabbald Figuur. Zoek een figuur door te klikken op Figuur selecteren. Tint Klik op het pictogram Opvulkleur Opvulkleur Tabblad Tint om een keuze te verkrijgen uit verschillende tinten gebaseerd op een basistint. Opvulkleur verwijderen Klik op het pictogram Opvulkleur en kies voor Geen opvulling KLEURENSCHEMA S Kies in het taakvenster voor Kleurenschema s. Teken een aantal objecten in een lege publicatie. Kies voor een kleurenschema. Onder de knop Opvulkleur kan je een keuze maken tussen de verschillende tinten van je schema. Vul de objecten met deze opvulkleuren. Kies vervolgens een ander schema, de kleuren passen zich aan. Een aangepast kleurenschema maken Kies een kleurenschema en klik op de knop Aangepast Kleurenschema. Kies telkens een kleur dat je wenst op te nemen in je schema. Kies bij nieuw telkens een ander kleur. Klik op Kleurenschema opslaan om dit te bewaren en geef een passende naam. Kleurenschema s vind je ook bij Opmaak Kleurenschema s Publisher Caroline Decock Pagina: 19

20 LIJN-EN RANDSTIJL Eenvoudige randen Klik in je frame en klik in de werkbalk Opmaak op de knop Lijn-Randstijl. Kies hier één van de stijlen uit of klik op Meer stijlen om een grotere keuze te kunnen maken. Of klik met de rechtermuisknop en kies voor Autovorm opmaken Kleuren en lijnen Kleur van een lijn, via Lijnen met patroon, meer keuzemogelijkheden. Streepjes andere motiefjes Opmaakprofiel ingebouwde motiefjes Tekengewicht grootte van het motiefje In het voorbeeldvenster zie je een voorbeeld van je kader. Een kader maken met één of meer verschillende randen Rond het voorbeeldvenster zie je verschillende pictogrammen. Sommige staan ingedrukt, andere niet. Om een aangepast kader te maken, zorg je ervoor dat er geen enkel pictogram ingedrukt staat door bij Standaard op het eerste pictogram te klikken. Geen enkele kant is meer geselecteerd! Klik op het eerste pictogram Bovenrand (onder het woord Voorbeeld). Kies een kleur, dikte, opmaakprofiel, etc Klik het pictogram Bovenrand uit en klik op het pictogram Onderrand Kies een kleur, dikte, opmaakprofiel, etc Doe zo verder voor linkerrand en/of rechterrand. Kaderillustratie Met beschikbare kaderillustraties Klik in bovenstaande kader op het knopje Kaderillustratie Kies een beschikbare kaderillustratie. Figuren niet uitrekken de figuur behoudt zijn oorspronkelijke hoogte en breedte. Figuren passend maken de figuren worden soms een beetje hoger of breder om het kader wat meer gesloten te maken. Met eigen illustratie Je kan een kader een opmaak geven met een eigen gekozen illustratie of zelfgemaakt logo. Klik op het pictogram Lijn/Randstijl en kies voor Meer lijnen. Publisher Caroline Decock Pagina: 20

21 Kies voor Kaderilllustratie Kies een willekeurige stijl uit de lijst en klik op Rand wijzigen. Kies een figuur. Typ een naam voor de aangepaste rand, voorbeeld je eigen naam. Klik op Ok Een foto wordt echter vaak als te complex aanzien om als rand te fungeren. Een rand verwijderen Klik op het pictogram Lijn/Randstijl en kies voor Geen Een lijnkleur Klik in de werkbalk Opmaak op het icoontje Lijnkleur of klik met de rechtermuisknop op het frame Frame wijzigen Lijnkleur Deze optie is maar mogelijk mits er eerst een rand is gekozen. Je kan hier tevens kiezen voor meer kleuren. Bijzonderheden voor pijlen Dubbelklik op een ingevoegde pijl. Op het tabblad Kleuren en lijnen kies je een pijlpunt, en een dikte van deze pijlpunt. Doe hetzelfde voor de eindpunt. Publisher Caroline Decock Pagina: 21

22 SCHADUW VAN OBJECTEN Eenvoudige schaduwstijl Selecteer je object en klik op het pictogram Schaduwstijl Maak een keuze uit de verschillende stijlen. Schaduwinstellingen Klik op Schaduwinstellingen om je schaduw beter te verplaatsen of een kleurtje te geven. 3-D Schaduw Selecteer je object en klik op het pictogram 3D-stijl Maak terug een keuze uit de verschillende stijlen. Klik op Schaduwinstellingen om je schaduw beter te plaatsen, de belichting te regelen of een kleurtje te geven. Belichting van onderen. OBJECTEN EN TEKSTVAKKEN DRAAIEN Selecteer je object en zorg voor de werkbalk afmeting, bij het pictogram draaihoek typ je het gewenste getal. Selecteer je object, ga met je muisaanwijzer naar het groene bolletje, hou je muisaanwijzer ingedrukt en draai je object. Klik op het pictogram Vrij draaien in de werkbalk Standaard. Vrij draaien Rondom je object verschijnen groene bolletjes waarmee je het object kan draaien. Linksom draaien draait je object 90 naar links Rechtsom draaien draait je object 90 naar rechts Horizontaal spiegelen spiegelt je object om een verticale as Verticaal spiegelen spiegelt je object om een horizontale as Publisher Caroline Decock Pagina: 22

23 SELECTEREN EN GROEPEREN VAN MEERDERE OBJECTEN Volg je even mee? Neem een nieuw blad. Teken hierin drie rechthoeken en geef deze telkens een ander opvulkleur. Selecteren Een object selecteer je door erop te klikken. Indien meerdere objecten boven of naast elkaar staan, is het soms moeilijk om een bepaald object te selecteren. Dit kan je doen door op je tabulatortoets te klikken: Tab je selecteert een volgend object Shift+Tab je selecteert een vorig object Meerdere objecten selecteren Klik op een object. Hou je shifttoets ingedrukt en klik op een ander object. Wanneer meerdere objecten geselecteerd zijn, verschijnt een groeperingsteken. Andere manier van selecteren Teken met de witte pijl een rechthoek volledig rond de objecten die je wenst te selecteren. Groeperen Klik op een object. Hou je shifttoets ingedrukt en klik op een ander object. Hou je shifttoets ingedrukt en klik op het derde object. Onder deze selectie verschijnt een pictogram, objecten groeperen. Klik je hierop, dan worden deze drie objecten als groep beschouwd. Geef je nu een opvulkleur, dan krijgt de volledige groep deze kleur, idem voor alle verdere opmaak. Je kan echter nog één object ook een andere opmaak geven, door specifiek op dit object nogmaals te klikken en een opmaak te geven. Een groep kan je tevens verplaatsen, knippen of kopiëren. Groep opheffen Klik terug op het icoontje en klik vervolgens even in je document om de selectie op te heffen. Groeperen en groep opheffen vind je terug in het menu Schikken Publisher Caroline Decock Pagina: 23

24 OBJECTEN VERSCHUIVEN Selecteer een object en klik in het menu op Schikken Verschuiven Het is handiger door dit menu in je scherm te slepen. Om objecten rechtstreeks te verschuiven, druk je op de pijltjestoetsen. OBJECTEN SCHIKKEN Objecten naar achter-of voorgrond verplaatsen Teken in een nieuwe publicatie drie objecten die je deels over elkaar plaatst. Selecteer een object en klik in de werkbalk Standaard op het pictogram Naar voorgrond of Naar achtergrond. Op de tekening rechts staat de rechthoek op de voorgrond. De cirkel staat op de achtergrond. Naar voorgrond betekent voor ALLE objecten. Naar achtergrond betekent achter ALLE objecten. Meer keuze krijg je door op het uischuifpijltje te klikken naast Het pictogram Naar voorgrond. Deze opties vind je tevens door in het menu te klikken op Schikken Volgorde Objecten als figuren bewaren Groepeer enkele objecten. Klik met de rechtermuisknop op deze groep en kies voor Opslaan als figuur. Zoek de map waar je deze figuur in wenst te bewaren. Typ een bestandsnaam. Kies een bestandstype. Publisher Caroline Decock Pagina: 24

25 Objecten uitlijnen Objecten uitlijnen ten opzichte van elkaar Teken drie objecten in een publicatie. Selecteer deze objecten. Klik in het menu op Schikken Uitlijnen of verdelen en breng het werkbalkje als een zwevende werkbalk in je scherm. Klik na iedere opdracht op je toets ongedaan maken. Van links naar rechts uitlijnen Alle objecten zijn geselecteerd. Klik op het pictogram Links uitlijnen. De objecten worden volgens hun linkerkant op elkaar geplaatst. Om via de rechterkant uit te lijnen klik je op het pictogram Rechts uitlijnen. Hiernaast zie je drie links uitgelijnde objecten. Van boven naar onder Alle objecten zijn geselecteerd. Klik op het pictogram Boven uitlijnen om volgens de bovenlijn uit te lijnen. Kli k op het pictogram Onder uitlijnen om volgens de onderlijn uit te lijnen. Hiernaast zie je drie objecten die met de onderkant uitgelijnd staan. Horzontaal of verticaal centreren Alle objecten zijn geselecteerd. Klik op het pictogram centreren om deze via een horizontale lijn te centreren. Of klik op het pictogram Midden uitlijnen om deze via een verticale lijn te centreren. Hiernaast zie je drie horizontaal gecentreerde objecten. Om objecten volledig te centreren ten opzichte van elkaar, dien je deze zowel horizontaal als verticaal te centreren. Uitlijnen op marges Je kan objecten niet enkel uitlijnen ten opzichte van elkaar, maar ook ten opzichte van de marges. Selecteer alle objecten. Klik op het pictogram Ten opzichte van margehulplijnen. Gebruik nu de pictogrammen Links uitlijnen, boven uitlijnen, etc. Hiernaast zie je objecten die onder en links uitgelijnd zijn ten opzichte van de marges. Horizontaal of verticaal verdelen Bij het uitlijnen op marges kan je nog twee bijkomende opties gebruiken. Horizontaal verdelen: verdeelt de geselecteerde objecten over de horizontale breedte van je blad. Verticaal verdelen: verdeelt de geselecteerde objecten over de verticale lengte van je blad. Hieronder zie je drie horizontaal verdeelde objecten. Publisher Caroline Decock Pagina: 25

26 TEKST INVOEGEN EN BEWERKEN IN TEKSTVAKKEN Tekst selecteren Om een stukje tekst te selecteren, sleep je hierover met je muisaanwijzer ingedrukt. Om een woord te selecteren, dubbelklik je op dit woord. Om alle tekst van je tekstvak te selecteren klik je CTRL+A (in vroegere versies F8-toets). Tekst kan je verwijderen zoals in andere programma s (deletetoets, backspacetoets). Je kan geselecteerde tekst verwijderen door te klikken met je rechtermuisknop en kies voor Tekst verwijderen. Tekst binnen een tekstvak draaien Tekst binnen tekstvak 90 draaien Het tekstvak blijft staan, de tekst draait 90. Dubbelklik op een tekstvak en kies voor het tabblad Tekstvak. Plaats een vinkje bij Tekst binnen tekstvak 90 draaien. Marges binnen in een tekstvak Dubbelklik op een tekstvak en kies voor het tabblad Tekstvak. Stel de marges in van de tekst tot aan de randen van je tekstvak. Tekst uitlijnen in een tekstvak Dubbelklik op je tekstvak en kies voor het tabblad Tekstvak. Kies bij Verticaal uitlijnen voor de gewenste optie. Boven uitlijnen Tekst staat boven in het tekstvak Midden uitlijnen Tekst staat in het midden van het tekstvak. Boven en onder de tekst is er evenveel ruimte. Onder uitlijnen Teskt staat onder in het tekstvak. Tekst van een tekstvak indelen in kolommen De tekst van je tekstvak kan je indelen in kolommen. Dubbelklik op je tekstvak en kies voor het tabblad Tekstvak. Klik op de knop Kolommen Kolommen: verdeelt een tekstvak in kolommen, indien de eerste kolom volgetypt is, wordt de tweede gevuld. Afstand: ruimte tussen tekst en kolomrand Voorbeeld van een tekstvak, ingedeeld in twee kolommen, met in de linkerkolom een ander lettertype. Publisher Caroline Decock Pagina: 26

27 Je kan ook klikken in de werkbalk standaard op het icoontje Kolommen. Tekst autoaanpassen Tekst kan zich automatisch aanpassen aan de grootte van het tekstvak. Dubbelklik op de rand van je tekstvak. Kies voor tabblad Tekstvak. Niet Tekst past zich niet aan het tekstvak aan. Formaat van tekst in overloop wijzigen indien er tekst teveel is getypt, wordt deze kleiner gemaakt tot deze in het tekstvak kan. Tekst verkleint. Best passend Tekst past zich aan het tekstvak aan. Tekst vergroot of verkleint. Publisher Caroline Decock Pagina: 27

28 TEKST LATEN OVERLOPEN IN ANDERE TEKSTVAKKEN Volg je even mee? Neem een nieuwe pagina en teken hierin drie niet te grote tekstvakken. Typ tekst tot het eerste tekstvak vol is en typ nog wat verder. Onder het tekstvak verschijnt een teken wat betekent dat het tekstvak nog tekst bevat. Om nu de tekst te laten overlopen naar het volgende tekstvak, ga je als volgt te werk. Klik in het eerste tekstvak. Kijk in de werkbalk, daar vind je een mini-werkbalk met volgende pictogrammen: Klik op het eerste pictogram, tekstframes koppelen. Je muisaanwijzer is veranderd in een melkkannetje( of beter letterkannetje). Klik nu in het tweede tekstvak. De tekst die niet meer in het eerste tekstvak kon, wordt nu in het tweede tekstvak geplaatst. Boven of onder je tekstframes worden er symbolen geplaatst waarmee je gemakkelijk van tekstvak naar tekstvak kan overspringen. Je kan nu ook het derde tekstvak koppelen met het tweede op deze manier. Typ vervolgens tekst in het tweede tekstvak tot dit overloopt in het derde. Het tweede pictogram op de werkbalk kan je gebruiken om tekstvakken van elkaar te ontkoppelen. Het derde pictogram gebruik je om naar een vorig tekstvak te gaan. Het vierde pictogram gebruik je om naar een volgend tekstvak te gaan. Indien de werkbalk niet aanwezig is op het scherm, kan je deze te voorschijn halen door in het menu te klikken op Beeld Werkbalken Tekstframe koppelen Automatische overloop Open een tekstverwerkingsprogramma en kopieer een groot stuk tekst. Maak in Publisher een tekstvak en klik hierin. Klik op Plakken Indien de tekst niet in het tekstvak kan, volgt volgende boodschap: Vervolgens vraagt Publisher of dit voor dit tekstfragment mag. Een tekstframe wordt veelal op een nieuwe pagina gemaakt en krijgt de volle breedte van je pagina. Publisher Caroline Decock Pagina: 28

29 Tekstboodschap in verschillende tekstvakken Wanneer tekst op verschillende pagina s staat, kan je een boodschap meegeven in het tekstvak. Dubbelklik op het tekstvak en kies voor het tabblad Tekstvak. Vervolg op pagina toevoegen: wanneer een tekstvak doorloopt naar een tekstvak op een andere pagina, kan je in dit tekstvak de boodschap Vervolg op pagina x laten toevoegen. Vervolg van pagina : wanneer een tekstvak het vervolgtekstvak van een ander tekstvak is, kan je in dit tekstvak de boodschap Vervolg van pagina y laten toevoegen. BIJKOMENDE OPTIES VAN TEKSTVAKKEN Tekstbestand invoegen Je kan teksten uit andere programma s invoegen in Publisher. Klik in een tekstvak met de rechtermuisknop en kies voor Tekst wijzigen Tekstbestand. Zoek vervolgens het gewenste tekstbestand. Eventueel zal nog een vraag gesteld worden in verband met de automatische overloop. Menu Invoegen Tekstbestand Tekst bewerken in Word Vaak is het interessanter om een tekst in Word te bewerken en in te typen. Klik in het tekstvak in Publisher en kies voor Tekst wijzigen Artikel in Microsoft Word bewerken. In Word kan je terug door te klikken in het menu op Bestand sluiten en terugkeren naar Publisher. Menu Bewerken Artikel in Microsoft Word bewerken Publisher Caroline Decock Pagina: 29

30 TEKENOPMAAK Tekst opmaken kan je op twee manieren doen: ofwel geef je geselecteerde tekst een opmaak ofwel stel je eerst deze opmaak in voor je gaat tikken. Teken opmaak met de werkbalk opmaak Zorg ervoor dat de werkbalk opmaak op je scherm staat (Beeld Werkbalken Opmaak). Volgende opties zijn mogelijk: Times New Roman Lettertype 10 lettergrootte B Plaatst geselecteerde tekst vet I Plaatst geselecteerde tekst schuin U Plaatst een lijn onder geselecteerde tekst Tekstkleur Geeft een kleur aan geselecteerde tekst Tekst vergroten of verkleinen vergroot je tekst met 1 of 2 Pt. Tekenopmaak met het menu Selecteer een stukje tekst en klik in het menu op Opmaak Lettertype Volgende opties zijn mogelijk: Dit is superscript tekst. Dit is subscript tekst. Dit is tekst. Dit is reliëf tekst. Dit is KLEIN KAPITAAL en HOOFDLETTERS. Dit is schaduw. Dit is verzonken. Publisher Caroline Decock Pagina: 30

31 Kleur van een lettertype Selecteer een stukje tekst en klik in het menu op Opmaak Lettertype Kleur Hier kan je een kleur kiezen. Leuker is om hierbij te kiezen voor Opvuleffecten. Je kiest een basiskleur en kan op deze manier JE tekst telkens een ander kleurtje geven, gebaseerd op deze basiskleur. Spatiëring van een woord Zorg ervoor dat de werkbalk Afmeting op het scherm staat. Selecteer een woord en vergroot de afspatiëring tussen de letters. De lettertjes blijven gelijk, doch de ruimte tussen de letters vergroot. Voorbeeld: Hier g e b r u i k e n we de spatiëring tussen tekst. Of klik in het menu op Opmaak Tekenafstand of met de rechtermuisknop kiezen voor Tekst wijzigen Tekenafstand. Tekst breder of smaller maken Terug de werkbalk Afmetingen op het scherm. Selecteer je tekst en kies voor Tekst aanpassen. Voorbeeld: Tekstbreder maken Of klik terug in het menu op Opmaak Tekenafstand en kies voor Teken Formaat wijzigen Afspatiëring Indien de spatiëring enkel tussen twee tekens dient te gebeuren, selecteer je beter deze tekens en kies je voor Afspatiëren. Publisher Caroline Decock Pagina: 31

32 ALINEAOPMAAK Selecteer een alinea of klik in een alinea. Selecteer meedere alinea s indien de opmaak over meerdere alinea s dient te gaan. Uitlijning van een alinea Links uitlijnen alle tekst staat in het tekstvak met een linkerkantlijn netjes onder elkaar. Centreren alle tekst staat in het tekstvak gecentreerd ten opzichte van het tekstvak. Linker-en rechterkantlijn staan ongelijk onder elkaar. Vooral bedoeld voor titels. Rechts uitlijnen alle tekst staat in het tekstvak met een rechterkantlijn netjes onder elkaar. Uitvullen alle tekst staat in het tekstvak met een linker-en rechterkantlijn netjes onder elkaar, behalve de laatste regel. Voorbeelden van uitlijning zie je op de volgende pagina. Klik in het menu op Opmaak Regelafstand (goede Wordgebruikers zullen deze benaming waarschijnlijk wat eigenaardig vinden). Tussen de regels: afstand tussen de regels van een alinea. Voor alinea s: witruimte voor een alinea Na alinea s: witruimte na een alinea. Regelafstand kan je tevens wijzigen door gebruik van de rechtermuisknop. Tekst wijzigen Regelafstand of door gebruik te maken van de werkbalk afmetingen. Inspringing en lijsten Icoontjes werkbalk Opmaak Nummering geeft een genummerde lijst weer Opsommingtekens geeft een lijst met een teken weer Inspringing verkleinen doet je alinea links inspringen, of geeft een ander niveau in je opsomming Inspringing vergroten doet je alinea rechts inspringen of geeft een ander niveau in je opsomming Klik in het menu op Opmaak Inspringing en lijsten Bovenste instellingen dienen vooral voor het maken van lijsten. Publisher Caroline Decock Pagina: 32

33 Inspringingen Klik in je ingetypte alinea en klik in het menu op Opmaak Inspringingen en lijsten of klik in je tekst en kies met je rechtermuisknop voor Tekst wijzigen Inspringingen en lijsten. Oorspronkelijk: de standaard ingetypte tekst Links uitlijnen: tekst komt netjes onder elkaar volgens de linkermarge. Twee keer op drie doet een hartstilstand zich in de familiekring voor. Slechts één maal op drie daarbuiten. Dat betekent meestal dat het slachtoffer een goede kans maakt door getuigen opgemerkt te worden. Wie getuige zegt, zegt tevens iemand die in staat is om snel adequate hulp in te roepen. En misschien ben jij dat. Inspringing eerste regel: de eerste regel van de alinea springt in. Je kan kiezen met hoeveel de eerste regel dient in te springen door bij eerste regel een getal in te typen of met de pijltjes een getal te kiezen. Twee keer op drie doet een hartstilstand zich in de familiekring voor. Slechts één maal op drie daarbuiten. Dat betekent meestal dat het slachtoffer een goede kans maakt door getuigen opgemerkt te worden. Wie getuige zegt, zegt tevens iemand die in staat is om snel adequate hulp in te roepen. En misschien ben jij dat. Verkeerd-om inspringen: alle regels van de alinea, behalve de eerste, springen in. Twee keer op drie doet een hartstilstand zich in de familiekring voor. Slechts één maal op drie daarbuiten. Dat betekent meestal dat het slachtoffer een goede kans maakt door getuigen opgemerkt te worden. Wie getuige zegt, zegt tevens iemand die in staat is om snel adequate hulp in te roepen. En misschien ben jij dat. Citaat: alle regels van de alinea springen zowel rechts als links in. Alle tekst staat zowel links als rechts netjes onder elkaar. Twee keer op drie doet een hartstilstand zich in de familiekring voor. Slechts één maal op drie daarbuiten. Dat betekent meestal dat het slachtoffer een goede kans maakt door getuigen opgemerkt te worden. Wie getuige zegt, zegt tevens iemand die in staat is om snel adequate hulp in te roepen. En misschien ben jij dat. Aangepast: hiermee kan je zelf instellen hoeveel je tekst links en rechts dient in te springen. Tabulatorstops In een tekstvak kan je tevens tabulatorstops instellen. Er zijn vier soorten tabulatorstops: Links: doet je tekst links uitlijnen. Rechts: doet je tekst rechts uitlijnen. Gecentreerd: de tekst staat gecentreerd uitgelijnd. Decimaal: de tekst staat met het decimaal teken. Voorbeeld hieronder. Publisher Caroline Decock Pagina: 33

34 Een tabulatorstop kan je gemakkelijk instellen via de liniaal (Beeld Linialen). Volg je even mee? Teken een tekstvak. Klik in de liniaal op het cijfer waar je de tabulatorstop wenst in te stellen. Indien een andere tabulatorstop dan een linkse dient ingesteld te worden, klik je in de liniaal op het uiterste linkse vakje van de liniaal tot je de juiste tabulatorstop hebt gevonden. Klik vervolgens terug in de liniaal. Je springt met je cursor steeds naar een volgende tabulatorstop door op je tabulatortoets te klikken(toets met dubbele pijltjes op het klavier). Uitgebreide mogelijkheden van tabstops in het menu Je kan verdere opmaakmogelijkheden benutten van tabulatorstops via het menu. Klik in het menu op Opmaak Tabs Bij Tabpositie typ je het getal waar en tabstop dient te komen. Bij uitlijning kies je de gewenste uitlijning van je tabstop. Bij opvulteken kan je een opvulling van je tabstop kiezen of een opsommingsteken. Klik per tabstop die je wenst, steeds op de knop Instellen. Een controle krijg je doordat je tabstop in het grote witte vak staat. Tabstops verwijderen Een tabstop kan je verwijderen door in de liniaal je muisaanwijzer op een tabstop ingedrukt te houden en deze uit je liniaal te slepen. Je kan ook tabstops wissen via het menu. Klik in het menu op Opmaak Tabs Om alle tabstops te wissen, klik je op de knop Alles wissen. Om één tabstop te wissen, selecteer je de tabstop en klik je op de knop Wissen. Publisher Caroline Decock Pagina: 34

35 Standaardtabs Je kan ervoor zorgen dat er standaardtabs ingesteld staan via de uitschuiflijst Standaardtabs. Typ hierin het gewenste getal. Bij het indrukken van je tabtoets op je klavier verspringt je cursor naar de gewenste positie. Pas op, deze tabs zie je niet in de liniaal. LIJNEN BOVEN EN ONDER EEN ALINEA INSTELLEN Boven of onder een alinea kan je een horizontale lijn plaatsen. Typ een stukje tekst en selecteer dit. Klik in het menu op Opmaak Horizontale regels Je maakt een keuze tussen een lijn voor een alinea, erna of beide. Weergave Dikte dikte van de lijn Kleur Kleur van de lijn Opmaakprofiel Soort lijn Positie afstand vanaf de linker- of rechtermarge gemeten Voor alinea Witte ruimte die tussen je lijn en je tekst komt. OPMAAK KOPIËREN VAN TEKEN-OF ALINEAOPMAAK Typ in een tekstframe enkele alinea s tekst. Geef een woord een opmaak naar keuze (neem maar iets opvallends). Klik in dit woord (met opmaak) Klik op het icoontje Opmaak kopiëren. Je muisaanwijze verandert in een borsteltje en klik(of sleep) op een ander woord om deze opmaak naar dit woord te kopiëren. Indien je verschillende keren een opmaak moet kopiëren, dubbelklik je beter op dit icoontje Opmaak kopiëren. Om de opmaak kopiëren dan te stoppen, klik je terug op dit icoontje. Publisher Caroline Decock Pagina: 35

36 DECORATIEVE INITIAAL Maak opnieuw een tekstvak en typ een alinea tekst, bestaande uit enkele regels tekst. Klik vervolgens in je tekstvak met je rechtermuisknop en kies voor Tekst wijzigen Decoratieve initiaal Maak je keuze uit de verschillende mogelijkheden en klik op Toepassen om reeds een voorbeeld te zien zonder af te sluiten of klik op Ok om onmiddellijk toe te passen. Aangepaste decoratieve initiaal Klik in je tekst en kies voor Tekst wijzigen Decoratieve initiaal Tabblad Aangepaste decoratieve initiaal. Kies een positie en formaat van de initiaal Verlaagd: Verhoogd: Aangepast: Regels: op welke hoogte dient de initaal te komen Formaat van: grootte van de initaal, in regels uitgedrukt Aantal initialen: uit hoeveel tekens dient je initaal te bestaan Uiterlijk Lettertype: het lettertype van je initiaal of huidig lettertype Tekenstijl: andere tekenstijl of terug de huidige tekenstijl Kleur: andere kleur of gebruik het huidige kleur Een initiaal verwijderen Klik terug op met de rechtermuisknop op Tekst wijzigen Decoratieve initaal wijzigen Klik op de knop Verwijderen Publisher Caroline Decock Pagina: 36

37 OPMAAKPROFIELEN Indien je een opmaak van een alinea of een tekst vaak gaat gebruiken, kan je er maar beter een opmaakprofiel van maken, deze kan je dan steeds terug in je publicatie gebruiken. Je beschikt reeds over het opmaakprofiel Standaard. Dit vind je terug door in het taakvenster te klikken op Stijlen en opmaak of door te klikken op het pictogram Stijlen en opmaak. Een nieuw opmaakprofiel maken via het taakvenster Volg je even mee? Klik op het pictogram Stijlen en opmaak. Klik op de knop Een nieuw opmaakprofiel maken. Typ de naam van je nieuwe opmaakprofiel, voorbeeld Pub1. Kies bij lettertype voor tahoma 12, klein kapitaal, kleur blauw. Kies bij Inspringing en lijsten voor links 1 cm. Kies bij regelafstand voor 1,5 Kies bij tekenafstand voor je tekst breder maken met 160% Stel een linkse tab in op 5 cm. Klik vervolgens op OK en sluiten. Typ in een tekstvak een stukje tekst. Kies nu in de werkbalk Opmaak op het vak opmaakprofiel en kies hier voor Pub1. Je tekst krijgt nu de opmaak van dit profiel. Je kan ook gebruik maken van een opmaakprofiel door in het taakvenster het gewenste opmaakprofiel aan te klikken. Opmaakprofielen worden gemaakt per publicatie. Eventueel kan je de opmaakprofielen van een andere publicatie importeren door in het taakvenster Stijlen en opmaak te klikken op de knop Opmaakprofielen importeren. Zoek vervolgens het gewenste bestand. Klik op OK, het opmaakprofiel wordt bij je huidige opmaakprofielen gevoegd. Een opmaakprofiel maken op ingetypte tekst Typ een alinea tekst in. Geef een opmaak aan deze tekst. Selecteer de tekst. Klik in het vak opmaakprofiel in de werkbalk opmaak (zie figuur hierboven) en typ een naam voor dit opmaakprofiel. Druk op je entertoets. Dit opmaakprofiel kan je gebruiken in je publicatie. Publisher Caroline Decock Pagina: 37

38 Een opmaakprofiel wijzigen Klik in het taakvenster op het uitschuifpijltje van het opmaakprofiel dat gewijzigd dient te worden. Maak je keuze uit deze lijst. Op deze manier kan je een opmaakprofiel van naam veranderen, verwijderen of wijzigen. Bij het verwijderen van een opmaakprofiel, wordt ook de toegepaste opmaak verwijdert. Lettertypeschema s In Publisher kan je gebruik maken van verschillende lettertypeschema s. Om deze schema s beter te leren gebruiken, volg je beter de volgende opdracht. Volg je even mee? Typ enkele titeltjes tekst in een tekstvak. Kies in het taakvenster voor Lettertypeschema s. Kies een lettertypeschema uit. Er verandert bijna niks. Lettertypeschema s worden uitgevoerd op de ingebouwde opmaakprofielen van Publisher. Door een lettertypeschema te kiezen worden deze beschikbaar. Kies in het taakvenster voor Stijlen en opmaak. Pas op iedere alinea tekst een ander opmaakprofiel uit de lijst toe. Er zijn verschillende ingebouwde koppen, verschillende titels, accenten en gewone platte tekst. Klaar? Kies nu terug in het taakvenster voor Lettertypeschema s. Neem een ander schema. Alle titels, koppen en gewone tekst worden aan je schema aangepast. Een schema wordt toegepast op een volledige publicatie. Opties van lettertypen Klik in het taakvenster bij Lettertypeschema s. Klik op de knop Opties van lettertypen. Indien je een schema wenst toe te passen, doch liever je reeds ingetypte opmaak wenst te behouden, schakel je beter deze opties uit. Publisher Caroline Decock Pagina: 38

39 SPELLING EN TAALVOORZIENINGEN In Publisher wordt onder ieder niet gekend woord een rood lijntje geplaatst. Om de spellingsfouten te verbergen, klik je in het menu op Extra Spelling Spelfouten niet aangeven. Op dezelfde manier kan je er terug voor zorgen dat de fouten terug aangegeven worden. Opties voor spellingcontrole Klik in het menu op Extra Spelling Opties voor spellingcontrole Spelling controleren tijdens het typen, kan het typen vertragen en dient soms uitgeschakeld te worden. Herhaalde woorden markeren, tweemaal hetzelfde woord na elkaar typen, wordt als fout aanzien. Vb: dat moet je je vader vertellen Woorden in hoofdletters negeren: omdat woorden in hoofdletters vaak eigennamen zijn en deze niet in een woordenboek voorkomen, worden ze vaak als spellingsfout aanzien. Daarom kan je verhinderen dat Publisher deze als fout gaat bekijken. Woorden met getallen negeren: woorden waarin getallen voorkomen worden dan niet als fout aanzien. Internet-en bestandsadressen negeren: deze worden dan ook niet als fout aanzien, een internetadres staat immers nooit in het interne woordenboek van Publisher. Spellingscontrole Klik met de rechtermuis op een foutief ingetypt woord. Er verschijnt een menu met enkele keuzemogelijkheden. Klik de juiste mogelijkheid aan. Alles negeren: de computer negeert voortaan dit woord. Toevoegen aan woordenboek: indien toegevoegt aan het woordenboek, wordt dit woord in geen enkele publicatie meer als fout beschouwd. Spellingscontrole met het menu Klik in de werkbalk Standaard op het pictogram Spelling en Grammatica Of klik in het menu op Extra Spelling Spelling Het woord kan je vervolgens wijzigen door een suggestie te kiezen of door in het vak wijzigen te verbeteren. Negeren: je computer dient niets te doen, dit éénmalig. Alles negeren: je computer negeert voortaan dit woord in je tekstvak. Publisher Caroline Decock Pagina: 39

40 Wijzigen: je computer wijzigt dit woord éénmalig. Alles wijzigen: je computer wijzigt overal in je tekstvak dit woord; Alle artikelen controleren: de spellingscontrole wordt hierdoor uitgevoerd op alle tekstvakken van je publicatie. Taal instellen Klik in het menu op Extra Taal Taal instellen. Indien er bepaalde stukken in andere talen staan dan de standaardtaal, kan je deze markeren, zodat de spellingscontrole in deze taal gebeurd. Door te klikken op de knop Alle tekst, wordt alle tekst in deze taal gemarkeerd. Synoniemen Bij het ontbreken van wat inspiratie kan de synoniemenlijst je vooruit helpen in je zoektocht naar het juiste woord. Klik op een woord en kies met de rechtermuisknop voor Taalprogramma s Synoniemenlijst In het onderste vak vind je enkele betekenissen van je ingetypte woord, voor wanneer je dit zelf niet meer mocht weten (natuurlijk ook handig om onbegrijpelijke teksten van je collega s te lezen). In het rechtervak vind je enkele synoniemen, door het aanklikken van een synoniem en te klikken op de knop vervangen, vervang je het oorspronkelijke woord. Woordafbreking Publisher neemt in een tekstvak automatisch een andere regel wanneer een woord niet meer op de vorige regel kan. Bij grote woorden kan er een grote witte ruimte op het einde van een regel onstaan. Het is echter niet aangeraden om woorden zelf te splitsen. Indien marges verkleinen, tekst vergroot of verkleint, blijft er dan een koppelteken tussen je woord staan. Daarom is het beter om je programma zelf te laten splitsen, mits enige controle. Je kan wel zelf een tijdelijk afbreekstreepje tussen een woord plaatsen via CTRL+afbreekstreepje. Klik in het menu op Extra Taal Woordafbreking Afbreekzone: de ruimte die tussen het einde van het laatste woord op een regel en de rechtermarge moet blijven bestaan. Publisher Caroline Decock Pagina: 40

41 Woorden automatisch afbreken: de computer breekt automatisch bij het intikken van tekst de woorden af op het einde van een regel. Handmatig: hier krijg je zelf meer controle over het afbreken. Afbreken op: Ja je bent akkoord met het afbreken, je kan echter nog altijd de cursor verplaatsen in het woord Nee er wordt niet afgebroken in dit woord en het volgende woord komt te voorschijn Annuleren je stopt met afbreken Autocorrectie Klik in het menu op Extra Autocorrectie Hiermee verbetert Publisher automatisch verkeerd ingetypte letters. Namen van dagen met hoofdletter: automatisch krijgt vb maandag een hoofdletter Twee beginhoofdletters corrigeren: HEt was goed Zinnen met hoofdletter beginnen: automatisch krijgt een beginwoord een hoofdletter Tabelcellen met hoofdletter beginnen: iedere cel van een tabel krijgt hiermee een hoofdletter Onbedoeld gebruik van CapsLock (of Shiftlock) corrigeren: je hebt per ongeluk je Shiftlock toets ingedrukt zodat hoofdletters kleine letters zijn en omgekeerd. Tekst vervangen tijdens het typen: je vind een volledige lijst met woorden die wanneer ze getypt zijn zoals in de linkerkolom, automatisch verbeterd worden door het gegeven in de rechterkolom. Autocorrectie tijdens het typen Maak een tekstvak. Begin een woord te typen dat niet met een hoofdletter begint. Publisher maakt automatisch een hoofdletter(zie vorig item). Ga met je muisaanwijzer naar dit verbeterde woord. Er verschijnt een keuzemenu aan dit woord. Ongedaan maken Automatisch hoofdlettergebruik: maakt dit éénmalig ongedaan. Zinnen niet meer met een hoofdletter gebinnen: doet dit niet meer voor dit tekstvak. Autocorrectie-opties instellen: zie vorig item. Tekst bijvoegen die automatisch verbeterd wordt Volg je even mee? Klik in het menu op Extra Autocorrectie-opties In het linkervak Door, typ je de tekst die moet vervangen worden. Typ hier je voor- en achternaam. In het rechtervak Vervang, typ je de tekst die je moet vervangen, vb je initialen. Klik op toevoegen en sluit dit venster. Maak nu een tekstvak en typ hierin je initialen, je volledige naam komt tevoorschijn. Publisher Caroline Decock Pagina: 41

42 Gebruik echter geen bestaande woorden in het vak Door, het is niet aangenaam wanneer telkens bij het intikken van bijvoorbeeld het woordje de telkens Dewilde Erik tevoorschijn zou komen. Autoopmaak tijdens het typen Tijdens het typen kan er ook een bepaalde opmaak tevoorschijn komen. Extra Autocorrectie-opties AutoOpmaak tijdens typen OPTIES VAN TEKST Extra Opties Tabblad bewerken Tekst bewerken door slepen en neerzetten: tekst kan je gemakkelijk verplaatsen door een stukje tekst te selecteren, muisaanwijzer hierop ingedrukt houden en verslepen naar de juiste plaats. Automatisch hele woorden selecteren: bij het selecteren wordt er automatisch een volledig woord geselecteerd. Tijdens opmaak heel woord automatisch opmaken: typ enkele woorden, klik in een woord, klik op het icoontje vet, het volledige woord komt vet. Afbreken: hier kan je de afbreekzone instellen voor alle tekstframes die verder in je publicatie gemaakt worden. SYMBOLEN INVOEGEN Klik in het menu op Invoegen Symbool Kies bij Lettertype het gewenste lettertype. Om een symbool in te voegen, selecteer je dit en klik je op Invoegen. SPECIALE TEKENS WEERGEVEN Klik in de werkbalk Standaard op het icoontje Speciale tekens weergeven om de codes van je document zichtbaar te maken. Publisher Caroline Decock Pagina: 42

43 HANDELINGEN ONGEDAAN MAKEN In de werkbalk Standaard bevindt zich het pictogram Ongedaan maken. Door hierop te klikken maakt dit je laatste handeling ongedaan. Je kan ook klikken in het menu op Bewerken Ongedaan maken of CTRL+Z Indien je toch deze handeling wenst (je twijfelt even), kan je terug klikken op het pictogram opnieuw en vergelijken. Je kan ook klikken in het menu op Bewerken Opnieuw of CTRL+Y Deze pictogrammen zorgen ervoor dat je even iets kan uitproberen! Publisher Caroline Decock Pagina: 43

44 FIGUURFRAME INVOEGEN Klik op het pictogram Figuurframe invoegen. Teken in je blad een figuurframe door te slepen. Voeg je figuur in door het gewenste bestand te kiezen. Klaar! FIGUREN UIT DE ILLUSTRATIEGALERIE INVOEGEN Klik op het pictogram Frame van mediagalerie. In het taakvenster kan je bij Zoeken naar een trefwoord opgeven. Druk op de knop Zoeken om het zoeken te starten. In het taakvenster verschijnen de figuren die aan het opgegeven trefwoord voldoen. Om een figuur in te voegen, klik je op deze figuur. Ben je niet tevreden klik op de knop Wijzigen om een nieuwe zoekopdracht te starten. Zoekopties Collecties Alle figuren staan ingedeeld in collecties. Je kan hiermee het zoeken in collecties uitschakelen of juist inschakelen. Om een collectie met subcollecties volledig uit te schakelen klik je in het vakje en vervolgens nog eens om de subcollecties uit te schakelen. Dezelfde werkwijze hanteer je voor het inschakelen van een collectie. Resultaten moeten zijn Keuze tussen illustraties, film, foto, geluid. Mediagalerie Heimwee naar de illustratiegalerie van vroeger? Klik onderaan op Mediagalerie. In het nieuwe venster klik je best in het linkerdeel op Office-collecties. Alle figuren staan terug ingedeeld in catalogusjes. Klik in het linkergedeelte de gewenste catalogus aan. In het rechterdeel zie je de figuren die tot deze catalogus behoren. Een figuur voeg je in door erop te klikken. Publisher Caroline Decock Pagina: 44

45 Voor je gaat invoegen Naast iedere figuur vind je terug een uitschuiflijstje met enkele opties. Invoegen voegt je figuur in Kopiëren kopieert je figuur Verwijderen uit Mediagalerie verwijdert je figuur uit de mediagalerie. Clip openen in je kunt een clip openen in een ander programma. Kopiëren naar collectie kopieert je figuur naar een andere collectie. Trefwoorden bewerken geeft je een overzicht over welke trefwoorden bij een figuur behoren, eventueel voeg je een trefwoord bij. Vergelijkbare stijl zoeken er zal een figuur gezocht worden met vergelijkbare trefwoorden. Voorbeeld/Eigenschappen je kunt hier zien hoeveel geheugenruimte je figuur inneemt, welk bestandsformaat dit is, etc. Bewerkingen op ingevoegde figuren Een figuur kan je maar bewerken wanneer deze geselecteerd is. Een werkbalk figuren verschijnt of via Beeld Werkbalken Figuur Volgende opties zijn beschikbaar: Kleur Automatisch: het oorspronkelijke kleur van je figuur Grijswaarden: vormt de kleuren om naar grijswaarden Zwart-wit: vormt de kleuren om naar zwart of wit Wassen: vormt de kleuren om naar een watermerk Contrast Meer contrast. Alle kleuren worden feller, onderscheid tussen bleek en donker wordt duidelijker. Dit kan resulteren tot een figuur met enkel zwart en wit. Minder contrast. Alle kleuren worden minder fel, onderscheid tussen de kleuren wordt minder duidelijk. Dit kan resulteren tot een grijze figuur. Helderheid Meer helderheid Er wordt aan alle kleuren wit toegevoegd. Dit kan resulteren tot een witte figuur. Minder helderheid Alle kleuren worden donkerder. Dit kan resulteren tot een zwarte figuur. Bijsnijden We kunnen een stukje afknippen van een figuur. Klik op het pictogram Bijsnijden. Ga met je muisaanwijzer naar je figuur en sleep een stukje af van de gewenste kant. Lijn/Randstijl Voegt een kader toe aan je figuur Publisher Caroline Decock Pagina: 45

46 Tekstomloop Wanneer je een figuur in een tekstvak brengt, kan je de tekst rond deze figuur op verschillende manieren laten lopen. Een figuur dient steeds op de VOORGROND te staan ten opzichte van een tekstvak. Om kader: de tekst loopt rond je figuur alsof deze in een kader stond. Contour: de tekst loopt rond de afgelijnde vorm van je figuur Transparant: de tekst loopt niet alleen rond de vorm van je figuur, maar ook in de ruimtes tussen je figuur Boven en onder: de tekst loopt enkel maar boven en onder je figuur Geen: tekst loopt door je figuur, je plaatst dan beter je figuur naar de opties Wassen en vervolgens naar de achtergrond Omlooppunten bewerken: er verschijnt een rode lijn met zwarte blokjes rond je figuur. Deze blokjes kan je verplaatsen. Klik daarna bij tekstomloop op contour, indien een vraag gesteld wordt, zeg je nee. Figuur opmaken Deze opties zijn veelal dezelfde als bij het opmaken van een tekstvak of object. Tabblad Indeling: Tekstomloop optie links: er wordt enkel tekst langs de linkerzijde van het object geplaatst. De andere opties zijn gelijkaardig. On-line Mediagalerie Haalt figuren rechtstreeks van internet en plaatst deze in je illustratiegalerie. Klik in het taakvenster Illustratie invoegen op On-line mediagalerie. Internet brengt je naar de gewenste website. Klik op Accepteren. Zoeken naar Typ daar een trefwoord Klik alle gewenste clips aan, klik vervolgens op downloaden De clips worden automatisch in je illustratiegalerie gevoegd, volgens trefwoord en tevens in de categorie Gedownloade clips. Kleuren van een figuur wijzigen in tinten van eenzelfde kleur Selecteer je figuur. Klik op de knop Figuur opmaken op de werkbalk Figuren. Kies voor het tabblad Figuur Afbeeldingsinstelling Andere instelling kiezen of klik op de knop Andere kleuren. Kleur Andere kleur kiezen en Toepassen Op ok klikken en sluiten. Opmaak van een figuur kopiëren naar een andere figuur Geef een figuur een rand, randkleur, eventueel een opvulkleur of een andere kleur. Klik op de knop Opmaak kopiëren uit de werkbalk Standaard. Klik op een andere figuur, de opmaak van figuur 1 is gekopieerd naar de andere figuur. Publisher Caroline Decock Pagina: 46

47 WORDART Klik op het icoontje Wordart op de werkbalk Objecten. Kies een Wordart-figuur Typ je tekst, eventueel gescheiden door een enter. Kies een lettertype, vet, schuin, etc Werkbalk Wordart Tekst bewerken de reeds ingetypte tekst kan je terug bewerken Wordartgalerie kies terug een andere lay-out voor je figuur Wordart opmaken je figuur kan je opmaken zoals een andere figuur, grootte, etc Wortart vorm geeft vorm aan je figuur Tekstomloop zie figuren Wordart letters zelfde grootte geeft eenzelfde grootte aan letters Verticale tekst plaatst je tekst verticaal Wordart uitlijning dit is van toepassing wanneer je tekst gescheiden door een enter hebt getypt, de tekst kan dan uitgelijnd worden volgens voorkeur Wordarttekenafstand ruimte tussen de tekens Klik in je blad om Wordart te stoppen. Dubbelklik op je Wordart-object om dit terug te bewerken. Twee teksten gescheiden door een enter. Alle tekens zijn even groot, hoofd-en kleine letters. De letters van de teskst zijn uitgevuld. WORKSHOP: ONTWERP JE EIGEN LOGO We ontwerpen een visitekaartje waarop ons eigen gemaakt logo komt. Hier noemen we Suzzie Wallens en we verkopen eigen gemaakte bootjes. Maak een dergelijk logo met je eigen initialen en je eigen hobby of werk. De letters krijgen een schaduw en het vak zelf krijgt een opvulkleur. Behalve de twee wordartfiguren, bevat dit logo nog twee tekstframes, een tekstframe met een symbool en een tekstframe met het vervolg van de naam allens. Een gedraaid wit vierkant en een witte ovaal bedekken stukken van het wordartframe met de letter W. Publisher Caroline Decock Pagina: 47

48 ONTWERPGALERIE-OBJECTEN In Publisher kan je voorgemaakte objecten invoegen. Volg je even mee? Klik in de werkbalk Objecten op het icoontje Ontwerpgalerie-objecten. Je komt in een catalogus terecht, waarbij je terug kan kiezen volgens ontwerp of volgens de lay-out. Kies volgens ontwerp. Kies voor een blikvangercitaat. Plaats je blikvanger op de gewenste plaats in je publicatie. Vergroot of verklein zoals andere objecten. Klik in je blikvanger en klik op je CTRL+A toets om al je tekst te selecteren. Typ de gewenste tekst Klik op het toverstafje om alsnog het ontwerp te veranderen van Lay-out. Bij de wizard kan je vervolgens nog de kleurencombinatie aanpassen. Probeer verdere objecten uit van deze ontwerpgalerie. Menu Invoegen Ontwerpgalerie-object Eigen ontwerpen toevoegen aan de ontwerpgalerie Maak nu een eigen logo, bestaande uit enkele objecten en een tekstvak. Groepeer dit ontwerp. Klik in het menu op Invoegen Selectie toevoegen aan Ontwerpgalerie. Typ een objectnaam een een categorie waartoe je ontwerp dient te behoren. Klik op OK om te bevestigen. Klik op het pictogram Objectgalerie-object. Kies voor het tabblad Eigen objecten. Daar vind je vast en zeker je eigen object in terug. Publisher Caroline Decock Pagina: 48

49 TABELLEN Klik op het pictogram Tabel in de werkbalk Object. Trek in je publicatie een kader waar je tabel dient te komen. Een tabel wordt in Publisher ook in een frame geplaatst! Kies een aantal rijen, een aantal kolommen. Kies een opmaak voor je tabel, die best bij je inhoud past. In je tabel ga je steeds over van cel naar cel via je tabtoets. Je kan ook gewoon in een cel klikken. Om terug te keren, druk je op Shift+tab. Druk je in de laatste cel op je tabtoets, dan wordt er een rij bijgevoegd. Formaat veranderen Aangezien een tabel in een frame zit, verander je een tabel van grootte net zoals een figuur, object of tekstframe. Selectie Cellen selecteer je door je muisaanwijzer erover ingedrukt te slepen. Of klik in het menu op Tabel Selecteren en maak de gewenste keuze. Verwijderen Selecteer één of meerdere cellen, kolommen, rijen of een volledige tabel. Klik in het menu op Tabel Verwijderen en kies voor tabel, kolom of rij Invoegen Selecteer één of meerdere cellen, kolommen of rijen. Klik in het menu op Tabel Invoegen en maak je keuze. Een nieuwe tabel invoegen, voegt terug een nieuw frame in. Samenvoegen of splitsen Selecteer enkele cellen en klik in het menu op Tabel Cellen samenvoegen. De cellen worden samengevoegd tot één cel. Om cellen te splitsen, selecteer je een samengevoegde cel en klik in het menu op Tabel Cellen splitsen. Publisher Caroline Decock Pagina: 49

50 Cellen diagonaal splitsen Selecteer enkele cellen en klik in het menu op Tabel Cellen diagonaal opsplitsen. Kies voor Van linksboven naar onder, of omgekeerd. In ieder deel van de cel kan je tekst typen. Doorvoeren Typ tekst in een cel. Selecteer deze cel en enkele cellen hieronder. Klik in het menu op Tabel Omlaag doorvoeren. De tekst in de eerste cel wordt in iedere andere cel geplaatst. Tabelgalerie Klik in een tabel. Om een andere opmaak te geven aan je tabel klik je in het menu op Tabel Tabelgalerie. Klik op Opties voor meer mogelijkheden. Klik je op dit venster een optie uit, dan wordt deze optie niet toegepast op je tabel. Voorbeeld je hebt reeds een mooie letteropmaak aan je tabel gegeven en toch wens je nog een opmaak van de galerie toe te passen. Om je eigen opmaak te behouden, schakel je het vinkje uit naast Tekstopmaak. Tabeleigenschappen Lijnopmaak We maken een tabel met verschillende buitenrand, en verschillende binnenranden. Dit is een voorbeeld voor randen van je tabel opmaken. Wanneer je deze oefening kan, kan je alle mogelijke lijnopmaken maken. Volg je even mee? Maak een tabel met drie rijen en drie kolommen. Kies voor geen tabelopmaak. Dubbelklik op de tabelrand om het eigenschappenvenster te openen. Kies voor het tabblad Kleuren en lijnen. Schakel eerst alle lijnen uit door bij Standaard te klikken op het pictogram Geen rand. Kies bij Standaard voor het pictogram Buitenrand. Kies nu een lijnkleur en een tekengewicht, je kan tevens voor een kaderillustratie kiezen, pas wel de dikte aan. Schakel nu alle buitenranden uit, door naast het voorbeeldvenster te klikken op bovenrand, onderrand, linkerrand en rechterrand. Schakel de horizontale binnenrand in. Kies een kleur en dikte. Publisher Caroline Decock Pagina: 50

51 Schakel de horizontale binnenrand uit en schakel de verticale binnenrand in. Kies kleur en dikte. Je tabel heeft nu een andere buitenrand en andere binnenranden. Geen lijnen Tabellen dienen vaak om gegevens volgens een bepaalde structuur onder te brengen, zonder dat de lijnen van de tabel zichtbaar zijn. Door te klikken op tabeleigenschappen Standaard Geen randen, zijn er wel randen, doch deze worden niet afgedrukt. Celeigenschappen Dubbelklik op je tabelrand en kies voor het tabblad Eigenschappen van cel. Je vindt hier dezelfde opties als bij een tekstvak. Opvulkleur, grootte, etc Alle opties zoals bij een object kan je hier toepassen. Mooie tabellen uit de galerie Voorbeelden van mooie tabellen vind je in de galerie onder de categorie Kalenders of onder de categorie Zakelijke formulieren. Mooie voorbeelden van tabellen vind je tevens in de Ontwerpgalerie-objecten. Publisher Caroline Decock Pagina: 51

52 UITBREIDING INVOEGMOGELIJKHEDEN Persoonlijke gegevens Klik in het menu op Invoegen Persoonlijke gegevens Maak je keuze, vb naam Er wordt een tekstvak met je naam in de publicatie ingevoegd. Achteraf kan je deze gegevens wijzigen door te klikken in het menu op Bewerken Persoonlijke gegevens. Datum en tijd Om datum en tijd in te voegen, dien je eerst een tekstvak te maken. Klik daarna in het menu op Invoegen Datum en tijd. Indien automatisch bijwerken aangevinkt staat, past de datum en tijd zich steeds aan. Sectie Maak om dit te begrijpen een publicatie met een vijftal pagina s. Maak een koptekst op alle pagina s. Om nu te vermijden dat er op de eerste en derde pagina een koptekst komt, gaan we als volgt te werk: Klik op derde pagina, in deze pagina begint er voor ons een nieuwe sectie. Klik daarom in het menu op Invoegen Een sectie beginnen met deze pagina. In de statusbalk zie je een sterretje bij dit paginanummer. Klik op de eerste pagina en kies voor Invoegen Kop-en voetteksten weergeven op de eerste pagina van deze sectie. Klik op de derde pagina en kies voor Invoegen Kop-en voetteksten weergeven op de eerste pagina van deze sectie. Met secties kan je ook de nummering veranderen van pagina s, zodat er per sectie steeds opnieuw genummerd wordt. Publisher Caroline Decock Pagina: 52

53 KNIPPEN, KOPIËREN EN PLAKKEN Knippen Volg je even mee? Teken een tekstvak en typ hierin wat tekst. Selecteer een stukje tekst en klik op het pictogram Knippen. Het stukje tekst verdwijnt en wordt op een klembord geplaatst. Plaats je cursor op een andere plaats en klik op het pictogram Plakken. Het stukje tekst wordt daar geplakt. Kopiëren Teken een tekstvak en typ hierin wat tekst. Selecteer een stukje tekst en klik op het icoontje Kopiëren. Het stukje tekst blijft staan en wordt op een klembord geplaatst. Plaats je cursor op een andere plaats en klik op het icoontje Plakken. Het stukje tekst wordt daar geplakt. Je kan meerdere keren een stukje tekst plakken. Dit komt doordat dit stukje tekst op een klembord wordt geplaatst. Knippen en kopiëren met de muis Selecteer een tekst, hou je muisaanwijzer nu ingedrukt op deze tekst en sleep deze tekst naar de gewenste locatie. Op die manier kan je een tekst verplaatsen. Om te kopiëren hou je ook nog je CTRL-toets ingedrukt. Teksten knippen of kopiëren kan je ook doen met de rechtermuisknop. Knippen en kopiëren met het menu of sneltoetsen Bewerken Knippen Bewerken Kopiëren Bewerken Plakken CTRL+X CTRL+C CTRL+V Hierboven is uitleg gegeven over het knippen of kopiëren van teksten, dit geldt ook voor objecten en volledige tekstvakken. Om een volledig tekstvak te knippen of kopiëren, zorg je ervoor dat er geen tekst geselecteerd staat. Opties van Plakken Typ een stukje tekst en geef dit een opmaak. Selecteer dit stukje, kopieer. Plak in een ander tekstvak. Aan deze geplakte tekst verschijnt een pictogram. Je kan kiezen om de oorspronkelijke tekst met opmaak te behouden of om enkel de tekst zonder opmaak te behouden. Publisher Caroline Decock Pagina: 53

54 Het office-klembord Klik in het menu op Bewerken Office klembord In het taakvenster zie je het klembord. In dit klembord kan je 24 items plakken. Om een item in je publicatie te plakken, klik je gewoon op dit item. Je kan dit meerdere keren doen. Om een item te verwijderen, zoek je het uitschuifpijltje naast het item en klik je op Verwijderen. Je kan tevens alle gegevens van het klembord in je publicatie plakken of alle gegevens wissen. Publisher Caroline Decock Pagina: 54

55 PAGINAOPMAAK Nieuwe pagina invoegen Om een nieuwe pagina in te voegen in je publicatie klik je in het menu op Invoegen Nieuwe pagina Aantal nieuwe pagina s: typ hier het gewenste getal in. Maak je keuze of deze voor of na de huidige pagina moeten komen. Opties: Lege pagina, een volledige lege pagina Één tekstframe invoegen op elke pagina, voegt al een tekstframe in. Alle bestaande objecten dupliceren op pagina: de objecten van de gekozen pagina worden gekopieerd naar alle nieuwe pagina s. Voorbeeld staat een cirkel op pagina 1, dan zal deze cirkel ook op de nieuwe pagina s staan. Onderaan het scherm zie je de verschillende pagina s. Je kan naar een andere pagina overgaan door op het betreffende icoontje te klikken. Een pagina verwijderen Klik in het menu op Bewerken Pagina verwijderen Naar een pagina gaan Klik onderaan het scherm op de gewenste pagina. Ofwel klik in het menu Beeld Ga naar pagina en typ het paginanummer in. Pagina-instelling Klik in het menu op Bestand Pagina-instelling Kies een lay-out voor je publicatie. Volg telkens de richtlijnen op het scherm. Standaard wordt er van een A4-formaat uitgegaan. Breedte en Hoogte kan je aanpassen via het type Aangepast. Publisher Caroline Decock Pagina: 55

56 Achtergrondkleur van een Pagina Klik in het menu op Opmaak Achtergrond In het taakvenster kan je een keuze maken uit verschillende achtergronden. Bij iedere achtergrond kan je beslissen of dit voor 1 pagina of meerdere pagina s dient te gebeuren. Achtergrond aanpassen Klik op de optie Meer achtergronden. Kies bij kleurovergang eventueel voor twee kleuren, kies een arceringsstijl en een variante. Pas toe. Achtergronden worden vooral bij Webpagina s toegepast. BASISONTWERP FOLDER OF DRIELUIKJE OF BROCHURE Kies voor een nieuwe publicatie. Kies voor een volledige Pagina. Via het menu Bestand Pagina-instelling, plaats je deze pagina liggend. Voeg nog een pagina in via Invoegen Pagina Plaats je marges overal op 1.5 cm via Schikken Lay-outhulplijnen Marges Plaats 3 kolommen op je pagina s via Schikken Lay-outhulplijnen Kolommen Voeg enkele horizontale hulplijnen in die je helpen bij het schikken van tekstvakken. Bewaar onder de bestandsnaam drieluikje, dit wordt achteraf verder aangevuld. Mooie brochures vind je tevens in de ontwerpgalerie, in de categorie Brochures. Een brochure dien je altijd in drie te plooien. Daarom is het handiger om op de rasterhulplijnen een klein fijn streepje te plaatsen met het pictogram Lijn. Dit valt heus niet op en het plooien gaat veel gemakkelijker. Een brochure kan je op verschillende manieren plooien. Haal eerst een voorbeeldbrochure bij je, zodat je duidelijk ziet op welke kant je voorkant begint. Publisher Caroline Decock Pagina: 56

57 ACHTERGROND VAN EEN PUBLICATIE Wat is de achtergrond? De achtergrond is de plaats waar je elementen neerzet die op elke pagina van een publicatie moeten worden herhaald, zoals kop- en voetteksten, paginanummers of afbeeldingen. U hoeft deze elementen niet te plaatsen op elke pagina waar u ze wilt opnemen, maar u kunt dit eenmalig op de achtergrond doen. Deze elementen worden dan automatisch herhaald. De achtergrond noemen we tevens het hoofddocument. Hoe ga je naar de achtergrond of voorgrond? Om naar de achtergrond te gaan: Klik in het menu op Beeld Hoofddocument of druk op CTRL+M Om je erop te wijzen dat je op de achtergrond of het hoofddocument bezig bent, staat onderaan in de statusbalk de letter R. Om naar de voorgrond te gaan: Klik in het menu op Beeld Hoofddocument of druk op CTRL+M Plaats in de achtergrond de objecten die op iedere pagina herhaald dienen te worden. De achtergrond van één pagina verbergen Klik in het menu op Beeld Hoofddocument negeren Alle instellingen van het hoofddocument worden niet afgedrukt op deze pagina. Een object dat op de voorgrond staat naar de achtergrond plaatsen en omgekeerd Selecteer het object en klik in het menu op Schikken Op de achtergrond plaatsen Kop-en voettekst Klik in het menu op Beeld Kop-en voettekst. Je komt in het hoofddocument terecht. De werkbalk Koptekst en voettekst verschijnt op je scherm. Eerste pictogram paginanummer Tweede pictogram datum Derde pictogram tijd Vierde pictogram keuze tussen koptekst of voettekst. Klik op sluiten om de koptekst of voettekst te sluiten. Achteraf dubbelklik je op je kop-of voettekst om in het hoofddocument terecht te komen. Publisher Caroline Decock Pagina: 57

58 Tekst en figuren herhalen op tegenoverliggende pagina s (zoals bij een boek) Met deze procedure krijg je twee achtergronden, één voor de linkerpagina's van de publicatie en één voor de rechterpagina's. Neem een nieuwe publicatie met 7 pagina s. Volg je even mee? Klik in het menu op Beeld Dubbele pagina. Teken een cirkel met opvulkleur en klik op Knippen. Klik in het menu Beeld op Achtergrond. Klik op Plakken in het menu Bewerken en plaats het object op de rechterachtergrond. Klik in het menu Schikken op Layouthulplijnen. Schakel het selectievakje Twee achtergronden met gespiegelde hulplijnen maken in. Klik op OK. Het object dat u op de rechterachtergrond hebt geplaatst, is nu gespiegeld op de linkerachtergrond. Klik in het menu op Beeld Voorgrond Paginanummer in je publicatie Ga naar de achtergrond van je publicatie. Voeg een tekstvak in op een pagina. Klik in het menu op Invoegen Paginanummer. Een paginanummer wordt ingevoegd in de kop- of voettekst. Publisher Caroline Decock Pagina: 58

59 AFDRUKVOORBEELD Voor je gaat afdrukken, bekijk je het ontwerp beter in de afdrukweergave. Klik op het pictogram Afdrukvoorbeeld. Je komt in het afdrukvoorbeeld terecht, dit zie je doordat het woord Afdrukvoorbeeld tussen haakjes in de blauwe titelbalk staat. Je muisaanwijzer is veranderd in een vergrootglas, door te klikken met het vergrootglas op je publicatie zoom je in of uit. Het afdrukvoorbeeld sluit je door op de knop Sluiten te drukken. Boven in je scherm verschijnt een nieuwe werkbalk. Eerste pictogram Vorige Pagina Tweede pictogram Volgende Pagina Afdrukken Drukt je publicatie af. Vierde pictogram Toont 1 pagina van je publicatie op het scherm Vijfde pictogram Selecteer hier het aantal pagina s van je publicatie dat je op je scherm wenst. Zoompercentage Bepaal hier hoe groot je de publicatie op het scherm wenst door het zoompercentage aan te passen. Kleur/Grijswaarde Wanneer de publicatie in grijstinten afgedrukt gaat worden, is het nuttig om dit ook eens in deze grijswaarden te bekijken. Eigenlijk is het niet nodig om een publicatie in het afdrukvoorbeeld te bekijken. Wanneer je een publicatie maakt, is datgene wat je maakt, datgene wat je gaat afdrukken. Verberg dan wel de begrenzingen en hulplijnen door te klikken in het menu op Beeld Begrenzingen en hulplijnen. Publisher Caroline Decock Pagina: 59

60 ONTWERPCONTROLE Voor je gaat afdrukken, kan het handig zijn om het ontwerp, de lay-out en de inhoud te controleren. Klik in het menu op Extra Ontwerpcontrole. Klik op de gewenste pagina s of alle pagina s. Indien een probleem wordt gevonden, krijg je hiervan een melding. Je kan dit negeren of doorgaan. Voorbeeld: indien een object zich buiten een marge bevindt zal hiervan een melding gebeuren. Je kan enkele controle-elementen in-of uitschakelen door te klikken op Extra Ontwerpcontrole Opties. AFDRUKKEN Om je volledige publicatie af te drukken, klik je op het pictogram Afdrukken. Afdrukopties via een bureauprinter Klik in het menu op Bestand Afdrukken Het bovenste deel van dit venster, geeft je meer informatie over je printer zelf, of hier kan je een andere printer uit kiezen. Afdrukbereik Alle pagina s drukt alle pagina s af Pagina s van typ in het eerste vak de pagina die eerst afgedrukt moet worden tot en met de pagina die je in het tweede vak typt. Huidige pagina Pagina die op je scherm staat, waarop je cursor staat. Dubbelzijdig afdrukken Een aantal publicaties dienen afgedrukt te worden op 1 pagina. Indien je printer het dubbelzijdig afdrukken niet ondersteunt, kan je als volgt tewerk gaan. Ga uit van een folder die je wenst af te drukken. Klik in het menu op Bestand Afdrukken Pagina: 1 t/m 1 Haal je papier uit de printer, draai dit en kies voor Bestand Afdrukken Pagina: 2 t/m 2 Afdrukken via een commerciële afdrukservice Om een publicatie af te leveren bij een commerciële afdrukservice is het best om de wizard Inpakken en wegwezen te gebruiken. Klik in het menu op Bestand Inpakken en wegwezen Naar een commerciële afdrukservice. Volg telkens de raadgevingen op het scherm. Publisher Caroline Decock Pagina: 60