SAMENWERKING A2-CEMEENTEN

Transcriptie

1 SAMENWERKING A2-CEMEENTEN Cranendonck Heeze-Leende Valkenswaard de Hofnar 15 Postbus GA Valkenswaard T (040) F (040) aemeentegivalkenswaard.nl Aan de leden van de Gemeenteraad Valkenswaard Uw kenmerk Kenmerk Onderwerp Behandeld door Bijlage(n) Datum 41231/44685 Raadsinformatiebrief evaluatie tegemoetkoming zorgkosten D.W. Willems-Merkx 1 6 juni 2016 Geachte raadsleden, In 2015 is besloten de gemeentelijke collectiviteit uit te breiden als aanvulling op het huidig minimabeleid. De gemeentelijke collectiviteit bestaat uit 3 aanvullende pakketten (incl. basispakket) van CZ. Gemeente Valkenswaard biedt, net als de andere twee A2-gemeenten, een premiebijdrage. Het doel is zoveel mogelijk deelnemers, binnen de doelgroep, aan de gemeentelijke collectiviteit. Dit betekent namelijk dat ze een goede verzekering met veel en hoge dekking hebben. De premiebijdrage zorgt ervoor dat het financieel binnen bereik komt. De gemeentelijke collectiviteit is per 2016 gestart. Voor 2015 gold als compensatie van zorgkosten de regeling 'Tegemoetkoming zorgkosten chronisch zieken en gehandicapten 2015.' Om zicht te krijgen op de resultaten van het eerste jaar en de actiepunten voor het komend jaar, vindt u hierbij de evaluatie. Manager Werk en Inkomen

2 _

3 Evaluatie collectieve zorgverzekering en regeling tegemoetkoming ziektekosten chronisch zieken en gehandicapten 2015 Inleiding In 2015 is besloten de gemeentelijke collectiviteit uit te breiden als aanvulling op het huidig minimabeleid. De gemeentelijke collectiviteit bestaat uit 3 aanvullende pakketten (incl. basispakket) van CZ. De A2-gemeenten bieden een premiebijdrage. Het doel is zoveel mogelijk deelnemers, binnen de doelgroep, aan de gemeentelijke collectiviteit. Dit betekent namelijk dat ze een goede verzekering met veel en hoge dekking hebben. De premiebijdrage zorgt ervoor dat het financieel binnen bereik komt. De gemeentelijke collectiviteit is per 2016 gestart. Voor 2015 gold als compensatie van zorgkosten de regeling 'Tegemoetkoming ziektekosten chronisch zieken en gehandicapten 2015.' Deze evaluatie gaat in op aantallen aanvragen/personen en kosten voor beide regelingen, We kijken hoe zich dat verhoudt tot de prognoses. We beginnen met conclusie en aandachtspunten van de gemeentelijke collectiviteit. Daarna volgt de toelichting met een duiding van aantallen, inzet en kosten. Als laatste belichten we de 'Regeling tegemoetkoming chronisch zieken en gehandicapten 2015'. Conclusie en aandachtspunten Deelnamegraad De deelnamegraad is lager dan de ambitie, die was geformuleerd. Er is een groot verschil tussen deelnamegraad tussen de A2-gemeenten. Mogelijke verklaringen zijn: 0 Buiten beschouwing laten vermogen in Valkenswaard o Aanwezigheid van het CZ-regiokantoor in Valkenswaard Geen mailings in Heeze-Leende Gezien het preventieve karakter van de gemeentelijke collectiviteit is het van belang een zo groot mogelijke groep deel te laten nemen. We raden aan het vermogen buiten beschouwing te laten om de deelnamegraad te verhogen. We hebben te maken met het eerste jaar en dus de opstart. Door in 2016 en de jaren daarna weer actief te communiceren, tussenpersonen te mobiliseren, gaan we ervan uit dat er steeds meer mensen gaan deelnemen. Actiepunten: o Overweging voor de colleges van Heeze-Leende en Cranendonck om vermogen buiten beschouwing te laten. o Samen met coördinatoren sociaal team bepalen we hoe het sociaal team een rol kan spelen om mensen te interesseren voor deelname aan de collectieve ziektekostenverzekering, o In WMO-beschikkingen attenderen we mensen op het feit dat de collectieve ziektekostenverzekering eigen bijdragen WMO-voorzieningen vergoedt, o Inzet communicatiemiddelen die dit jaar ook zijn ingezet: folders, posters, persberichten, websites e.d. voortzetten o Spreekuren W&l in Heeze-Leende en Cranendonck samen met CZ-medewerker o In samenspraak met gemeente Heeze-Leende bepalen of en hoe de mailings Wtcg en WMO voor 2017 wel uitgevoerd kunnen worden. 1

4 Pakketkeuze Het percentage voor het pakket 'Start' is redelijk volgens verwachting. De overgrote meerderheid kiest voor de zwaardere pakketten 'Extra' en 'Extra uitgebreid'. Zeker het laatste pakket heeft relatief meer deelnemers dan verwacht. Dit kan kan ook door de financiële prikkel komen van het compenseren van vooraf betalen van het eigen risico. Dit betekent nl. dat het uitgebreide pakket relatief 'goedkoper' uitvalt dan het 'Extra' pakket. Uiteraard is het positief dat mensen zich uitgebreid verzekeren. Mochten we desondanks deelname aan pakket Extra Uitgebreid willen beperken, zouden premiebijdragen aangepast moeten worden. Aandachtspunt is wel dat mensen die nu voor 'Extra uitgebreid' er niet in 2017 op achteruit moeten gaan. Dit betekent het verhogen van de premiebijdragen 'Extra' en 'Start' i.p.v. verlagen van premiebijdrage 'Extra uitgebreid'. Dit betekent een extra kostenpost. De vraag is of dit terugverdiend wordt door minder deelname aan 'Extra uitgebreid' pakket. De huidige gemeentelijke bijdragen worden dan ook gehandhaafd. Aanschrijvina groepen Om een zo groot mogelijk bereik te krijgen, zijn diverse groepen/bestanden gebruikt om mensen aan te schrijven. Dit bracht ook met zich mee dat sommige mensen zijn aangeschreven, die niet aan alle voorwaarden voldoen. Desondanks verdiende dit de voorkeur; om te voorkomen dat we mensen niet bereikten. De mensen die nu in basisverzekering zitten, hebben gebruik gemaakt van de overgangsregeling die nog voor 2016 geldt. Zij moeten geïnformeerd worden dat per 2017 de collectiviteitskorting op basisverzekering vervalt. Actiepunten: In overleg met WMO-raden en Cliëntenraad W&l communicatie verder toespitsen op doelgroep «Benaderen mensen die nu in de basisverzekering zitten. Mensen die in bronheffing zitten, persoonlijk benaderen i.v.m. schuldenproblematiek. Deelnemers die niet in bronheffing zitten, informeren over het vervallen van de oude collectiviteitskoring en wijzen op mogelijkheden pakketten huidige gemeentelijke collectiviteit. CZ De communicatie en informatievoorziening door CZ voldeed niet aan de verwachtingen. We hebben hierdoor tussentijds moeten bijstellen en zelf mensen moeten informeren over bepaalde zaken. Actiepunten: 9 We evalueren met CZ en maken nieuwe afspraken over nauwere samenwerking in de uitvoering. 2

5 Beoordelen gemeenteliike bijdrape Het heeft meer tijd gekost dan verwacht om gegevens van deelnemers boven tafel te krijgen. Er is veel persoonlijk contact geweest om ervoor te zorgen dat iedereen zijn aanvraag compleet kreeg. Uiteindelijk hebben bijna alle deelnemers recht op de maximale bijdrage. Valkenswaard Omdat er in Valkenswaard een glijdende schaal voor inkomen wordt gehanteerd, was het moeilijk voor mensen op voorhand inzicht te krijgen in de hoogte van gemeentelijke bijdrage. Dit vonden mensen lastig omdat ze graag de bijdrage wisten voordat ze een keuze maakten. Bij de jaarlijkse beoordeling van inkomen, willen we vanaf komend jaar werken met risicoprofielen. Het grootste deel van de deelnemers geniet een uitkering, Aow of pensioen. Dit inkomen verandert jaarlijks nauwelijks. De jaarlijkse vaststelling van de gemeentelijke bijdrage kan plaatsvinden op basis van beschikbare gegevens uit Suwinet. Dit is klantvriendelijker. Op deze manier voorkomen we nl. dat deelnemers jaarlijks gegevens moeten overleggen. Dit is alleen nodig bij wijziging van de inkomens- of persoonlijke situatie. Actiepunten: werken met risicoprofielen bij jaarlijkse beoordeling inkomen. Op basis van ervaringen van dit jaar, inschatting benodigde uitvoeringscapaciteit maken voor komend jaar en deze via berap opnemen in begroting GRSA

6 Toelichting collectieve zorgverzekering Deelnemers collectieve zorgverzekering In onderstaande tabel staat het aantal deelnemers per gemeente gespecificeerd naar pakket. Cranendonck Eleeze-Leende Valkenswaard Totaal Alleen basisverzekering* Start Extra Extra uitgebreid Totaal Kinderen Totaal (incl. kinderen) Prognose aantal deelnemers % realisatie t.o.v. prognose 52% 14% 77% 59% *Deelnemers basisverzekering De gemeentelijke collectiviteit bestaat uit 3 aanvullende pakketten. De basisverzekering zonder aanvullend pakket valt hier eigenlijk niet onder. Voor 2016 is CZ akkoord gegaan met een overgangsregeling, waarbij mensen in de basisverzekering kunnen blijven deelnemen met de korting die voorheen gold. Per 2017 vervalt deze korting. Alternatief was om deze groep een aanvullend pakket aan te bieden bij de prolongatie eind november Gezien de mogelijke schuldenproblematiek is hiervoor niet gekozen. Omdat deelname alleen in 2016 mogelijk is, moet in de loop van dit jaar contact opgenomen worden met deze groep. Wellicht in combinatie met schuldhulpverlening waar nodig. Deelnemers aan collectieve zorgverzekering 2016 die al aan "oude" zorgverzekering deelnamen Cranendonck Eleeze-Leende Valkenswaard Totaal Alleen basisverzekering Start Extra Extra uitgebreid Totaal Deelnemers die vanaf 2016 aan collectieve zorgverzekering deelnemen Alleen basisverzekering Cranendonck Heeze-Leende Valkenswaard Totaal Start Extra Extra uitgebreid Totaal

7 Deelnamegraad Het aantal deelnemers blijft, ondanks de extra inzet die we hebben gepleegd, achter bij de prognose. Valkenswaard heeft 77% van de prognose behaald, Cranendonck 52% en Heeze-Leende 14%. In Heeze- Leende is ervoor gekozen om de zorgverzekering in eerste instantie wat meer low-profile in de markt te zetten. Voor Cranendonck is de zorgverzekering op dezelfde wijze als in Valkenswaard in de markt gezet (gerichte aanschrijvingen en algemene publiciteit) maar is het aantal nieuwe deelnemers relatief lager. Mogelijke verklaringen hiervan zijn het volledig buiten beschouwing laten van het vermogen in Valkenswaard en de aanwezigheid van het regiokantoor CZ in Valkenswaard. Effecten van communicatie-inzet, staan beschreven onder 'Inzet communicatie' op bladzijde 8. Pakketkeuze Aan de deelnemers aan de oude zorgverzekering is standaard het pakket Extra aangeboden (prolongatie). Dit verklaart het relatief groot aantal personen met dit pakket. Voor de nieuwe deelnemers heeft het overgrote deel gekozen voor het aanvullende pakket Extra Uitgebreid. Door de hoge gemeentelijke bijdrage was dit pakket goedkoper dan het pakket Extra. Wel hebben deelnemers een hogere maandelijkse last omdat ook het eigen risico onderdeel van de premie is. Het niet gebruikte deel ontvangt men na afloop van het kalenderjaar terug van CZ. Op basis van landelijke cijfers was vooraf de verwachting dat 10% van de deelnemers zou kiezen voor het aanvullende pakket Start, 70% voor Extra en 20% voor Extra Uitgebreid. Achteraf blijkt de verhouding 10%, 54% en 36% te zijn. De verklaring hiervoor is dat het pakket extra uitgebreid door de hoge gemeentelijke bijdrage relatief goedkoop is. Dit kan door de financiële prikkel komen van het compenseren van vooraf betalen van het eigen risico. Bij de nieuwe deelnemers is deze verhouding zelfs 15%, 20% en 65%. Uiteraard is het positief dat mensen zich uitgebreid verzekeren. Mochten we desondanks deelname aan pakket Extra Uitgebreid willen beperken, zijn er twee mogelijkheden: o Minder gemeentelijke bijdrage voor pakket Extra uitgebreid. Dit zorgt ervoor dat bestaande deelnemers minder bijdrage krijgen de komende jaren. Hun besluit om deel te nemen is mede bepaald door gemeentelijke bijdrage. De bijdrage verlagen zal voor veel onrust bij deelnemers zorgen. Meer gemeentelijke bijdrage voor pakket Extra. Als we deze bijdrage verhogen, moeten we ook de bijdrage van het Start pakket verhogen. Anders kloppen de verhoudingen tussen pakket Start en Extra niet meer. Dit zorgt voor extra kosten. Gezien bovenstaande punten, handhaven we de gemeentelijke bijdragen voor de komende jaren. 5

8 Verhouding uitkering/geen uitkering Cranendonck Heeze-Leende Valkenswaard Totaal Uitkering % 29 64% % % Geen uitkering % 16 36% % % Totaal % % % % Duidelijk wordt dat in Heeze-Leende minder mensen zonder uitkering deelnemen. Dit houdt waarschijnlijk verband met het niet kunnen aanschrijven van andere doelgroepen (WMO, Wtcg). In Cranendonck zijn aantallen met uitkering en zonder uitkering nagenoeg gelijk. In Valkenswaard zijn er beduidend meer mensen zonder dan met uitkering die deelnemen. Opvallend is dat er maar 95 personen deelnemen met een hoger inkomen dan 110%. Bijna alle deelnemers krijgen dus de maximale bijdrage. Bij mensen met een uitkering is de verhouding van basispakket, Start, Extra en Extra uitgebreid 16%, 8%, 51% en 25%. Omdat een groot deel van de uitkeringsgerechtigden al voor 2016 deelnam aan de zorgverzekering is het aandeel van het pakket Extra hoog. De prolongatie was nl. voor het pakket Extra. Leeftijdsopbouw Cranendonck Heeze-Leende Valkenswaard Totaal Jonger dan jaar jaar Deelnemers aan de collectieve ziektekostenverzekering zijn vooral vertegenwoordigd in de groep 50 jaar en ouder. Van niet uitkeringsgerechtigden is 55% ouder dan 65 jaar. Het is logisch, gezien deze groep relatief meer zorgkosten heeft. Dat maakt de pakketten aantrekkelijker voor hen. Kostenprognose 2016 Cranendonck Heeze-Leende Valkenswaard Totaal Start Extra Extra uitgebreid Totaal Totaal per jaar Extra tussentijdse instroom Totaal per jaar Prognose Overschot De verwachte kosten gemeentelijke bijdrage voor Heeze-Leende en Cranendonck zijn veel lager dan begroot. Dit is bij Valkenswaard ook het geval, maar het verschil tussen prognose en realisatie is relatief minder groot. 54% van het geprognosticeerd budget wordt daadwerkelijk uitgegeven. Dit komt redelijk overeen met de deelnamegraad van 59%. 6

9 Afhandeling aanvragen gemeentelijke bijdrage De aanmeldingen kwamen pas medio december 2015 op gang. ledereen kon tot 1 januari 2016 van pakket veranderen. CZ is tot begin februari 2016 bezig is geweest met het verwerken van mutaties. Dit zorgde ervoor dat er pas medio februari zekerheid over wie er deelnam. Om deelnemers zo spoedig mogelijk duidelijkheid te geven over de hoogte van de gemeentelijke bijdrage en deze ook zo snel mogelijk betaalbaar te kunnen stellen, is besloten om medio december 2015 te starten met het afhandelen van de gemeentelijke bijdrage. Hierbij is het risico genomen dat er een onjuiste gemeentelijke bijdrage toegekend is omdat mensen op een later stadium van pakket of zorgverzekering overgestapt zijn. In 30 gevallen is dit het geval geweest. Deze personen hebben een herzien besluit ontvangen. CZ Met CZ is afgesproken dat CZ de communicatie en voorlichting voor haar rekening zou nemen. Begin december 2015 werd duidelijk dat dit niet volgens verwachting verliep. Hierop is door W&l geanticipeerd en er is tot 1 januari 2016 veel tijd geïnvesteerd in voorlichting per telefoon, op kantoor CZ en op gemeentehuizen. Verzamelen gegevens Hiernaast heeft het veel tijd gekost om de gegevens te verzamelen die deelnemers moesten inleveren. Belangrijkste reden is dat de deelnemers deels van hoge leeftijd zijn (313 deelnemers heeft pensioengerechtigde leeftijd) of moeite hadden de gevraagde gegevens te begrijpen/overleggen. Besloten is om geen aanvragen buiten behandeling te stellen i.v.m niet aanleveren gegevens. Bij niet inleveren gegevens zijn mensen gebeld. Ongeveer 20 aanvragen hebben we uiteindelijk buiten invordering moeten stellen i.v.m. het niet aanleveren van gegevens. Het afhandelen van de gemeentelijke bijdrage van niet uitkeringsgerechtigden kost meer tijd dan voorzien. Dit kwam door de vermogensvaststelling bij Cranendonck en Heeze-Leende en gedetailleerde staffelmethode voor Valkenswaard. Kosten uitvoering De benodigde capaciteit voor de uitvoering van de collectieve zorgverzekering is dan ook hoger dan vooraf ingeschat. Een belangrijke oorzaak hiervan zijn de extra inspanningen die gedaan zijn in voorlichting en het verzamelen van gegevens bij deelnemers. Dit betrof voornamelijk oudere mensen en mensen die niet bekend zijn met het aanleveren van gegevens bij gemeentelijke regelingen. Voor een klein deel is dit uitgevoerd door de medewerkers van W&l. Hiernaast zijn er 4 tijdelijke medewerkers aangetrokken. De kosten van uitvoering gemeentelijke collectiviteit en regeling chronisch zieken 2015 bedragen t.o.v. de prognose van Er wordt gekeken of dekking in begroting mogelijk is. 7

10 Inzet communicatie Om deelname te bevorderen hebben we de volgende acties ondernomen: o Aanschrijven van de bijstandsuitkeringsgerechtigden o Aanschrijven van de Wtcg groep, die toestemming heeft gegeven voor gegevensoverdracht* 9 Aanschrijven van de groep met voorziening WMO o Voorlichting aan sociaal team/wmo-consulenten* o Posters en brochures o Persberichten diverse keren* o Berichten op websites* o Inrichten telefonische spreekuren* Advisering van medewerkers W&l op het CZ-kantoor in Valkenswaard o Spreekuur gemeentehuis Cranendonck *Deze communicatie is ook ingezet voor de 'regeling tegemoetkoming zorgkosten chronisch zieken en gehandicapten 2015' Daarnaast is voor de 'regeling tegemoetkoming zorgkosten chronisch zieken en gehandicapten 2015' onderstaande actie ingezet:» Aanschrijven van de groep die maximale gemeentelijke bijdrage heeft gekregen voor collectieve ziektekostenverzekering (inkomen tot 110%). Deze aanschrijving is succesvol gebleken; er zijn relatief veel aanvragen uit voortgekomen. In Heeze-Leende zijn Wtcg en WMO doelgroep niet aangeschreven. Afspraak was dat de Wtcg groep aangeschreven zou worden. Het bestand kon echter niet uit het systeem gehaald worden in Heeze- Leende. Het lijkt erop dat dit een negatief effect heeft gehad op het aantal aanvragen. Van de groep Wtcg en WMO hebben we geen inkomensgegevens, wel de indicatie dat ze van zorg gebruik maken. In de brief hebben we aangegeven dat we ze attent willen maken op de mogelijkheid, maar dat er wel een aantal voorwaarden geldt. Inkomensgrens is duidelijk genoemd, met tabellen met concrete bedragen, zodat mensen meteen zien of ze in aanmerking komen. Dit verklaart waarom sommige mensen zijn aangeschreven die niet tot de doelgroep behoren i.v.m. inkomen. Verder is het zo dat in het WMO-bestand mensen zitten die gebruik maken van huishoudelijke hulp en dit zelf geregeld en betaald hebben. Omdat de gemeente (vanuit WMO) wel een bijdrage aan de aanbieder betaalt, zijn deze mensen in het WMO-bestand opgenomen. Dit verklaart waarom een aantal mensen zijn aangeschreven die niet tot de doelgroep behoren, omdat ze geen hoge zorgkosten hebben en/of geen laag inkomen. 8

11 Toelichting 'regeling tegemoetkoming zorgkosten chronisch zieken & gehandicapten' Overzicht aanvragen Cranendonck Heeze-Leende Valkenswaard Totaal Aanvragen chronisch zieken Aantal personen % toekenning* Prognose personen** % realisatie t.o.v. prognose 87% 50% 135% 108% * Het aantal ingekomen aanvragen/personen is niet gelijk aan het aantal uiteindelijk toegekende aanvragen. We verwachten dat bij deze regeling wel veel aanvragen toegekend zullen worden. Omdat de afhandeling nog in gang is, hebben we hier nog geen zicht op. We zien wel dat in aanvragen tot nu toe een gemiddeld bedrag van 360 wordt toegekend. Om een prognose van de kosten te maken, gaan we uit van 80% toekenning en een gemiddeld bedrag van 360. **Prognose personen: prognose aantal personen in het voorstel voor de 'regeling tegemoetkoming zorgkosten chronisch zieken en gehandicapten 2015'. We zien dat deze regeling hoger scoort t.o.v. de prognose dan de collectieve ziektekosten-verzekering. Op A2-niveau wordt 108% van het verwachte aantal deelnemers gehaald. Er zijn ook bij deze regeling wel verschillen tussen gemeenten. De prognose wordt voor een groot deel gehaald bij Cranendonck (87%), voor de helft gehaald bij Heeze-Leende (50%) en ruim overschreden bij Valkenswaard (135%). Het tekort bij Heeze-Leende is bij deze regeling te verklaren omdat we niet de Wtcg- en WMO-groep konden aanschrijven. Voor de overschrijding bij Valkenswaard is het buiten beschouwing laten van vermogen een plausibele verklaring. Prognose kosten Cranendonck Heeze-Leende Valkenswaard Totaal Verwachte kosten* Prognose** Verwacht overschot/tekort / / *Verwachte kosten: op basis van de reeds afgehandelde aanvragen. **Prognose: eerdere prognose in het voorstel voor de 'regeling tegemoetkoming zorgkosten chronisch zieken en gehandicapten 2015'. Bij Heeze-Leende en Cranendonck blijven we (ruim) binnen budget. Bij Valkenswaard is er een verwacht tekort op het budget ( ). Actiepunten: We gaan soepel om met aanvragen die in april/mei nog binnenkomen. 9

12