Aanpassing aanpak Collectieve ziektekostenverzekering voor mensen met een minimum inkomen (CZM)

Transcriptie

1 Onderwerp Aanpassing aanpak Collectieve ziektekostenverzekering voor mensen met een minimum inkomen (CZM) Zaaknummer Teammanager Ernst-Jan Meerbeek B & W datum 20 februari 2017 Team Maatschappelijke ontwikkeling Naam steller Ida Hellebrekers Portefeuillehouder Lucien Peeters Openbaarheid Bevoegd orgaan Deze adviesnota is openbaar B & W Ter kennisname Commissie Leven ADVIES 1. In te stemmen met het voorstel om vanaf het jaar 2018 structureel de rechtmatigheid van de collectieve ziektekostenverzekering vooraf te beoordelen in plaats van achteraf middels een steekproef en in 2017 hiertoe een eenmalige inhaalslag uit te voeren; 2. De gemeenteraad te informeren middels bijgevoegde raadsinformatiebrief.

2 Aanleiding Voor mensen met een laag inkomen is het van groot belang dat zij zich goed verzekeren tegen zorgkosten. De gemeente biedt momenteel in samenwerking met zorgverzekeraar VGZ en CZ een collectieve ziektekostenverzekering voor mensen met een minimum inkomen (CZM). Sinds 2015 verstrekt de gemeente een bijdrage in de premie bij het meest uitgebreide pakket bij VGZ. Vanaf 2017 geldt dit ook voor CZ. Deze bijdrage is vastgesteld op 20,00 per persoon per maand en wordt in de vorm van bijzondere bijstand verstrekt. Deze bijdrage wordt rechtstreeks met VGZ en CZ verrekend in de premie. Er wordt achteraf steekproefsgewijs gecontroleerd of mensen recht hebben op deze bijdrage. Op basis van de ervaringen van de steekproeven in 2015 en 2016, zijn we echter tot de conclusie gekomen dat te veel mensen de premiebijdrage onterecht hebben ontvangen. Met deze adviesnota adviseren wij daarom om ingaande 2018 bij nieuwe deelnemers aan de CZM vooraf het recht op deelname te beoordelen en in 2017 een eenmalige inhaalslag uit te voeren waarbij alle huidige deelnemers aan CZM worden getoetst of ze voldoen aan de gestelde voorwaarden. Beoogd resultaat Uitvoering geven aan een verbeterde werkwijze van het verstrekken van bijzondere bijstand ten behoeve van de collectieve ziektekostenverzekering voor minima. Argumenten 1.1 Door vooraf te toetsen verstrekken we middelen rechtmatig en besparen we op de post bijzondere bijstand Er is nu twee jaar (2015 en 2016) achteraf steekproefsgewijs gecontroleerd of mensen recht hadden op de eigen bijdrage. Dit hield in dat 40 personen (van ongeveer 600) er uit zijn gehaald. Hieruit bleek ruim de helft bijstand dan wel individuele inkomenstoeslag te hebben. Van de personen die overbleven, bleek bijna 50% geen recht te hebben in verband met een te hoog vermogen of een te hoog inkomen. Van de steekproef 2016 bleek 17,5% van de deelnemers geen recht te hebben. In sommige gevallen betreft het een ruime overschrijding van een te hoog vermogen of een te hoog inkomen, in andere gevallen betreft het een beperkte overschrijding. We hanteren hierin echter een vastgestelde grens die niet overschreden mag worden. Hoewel het een steekproef betreft, is 17,5 % een aanzienlijk percentage. Als we dit door trekken naar het totaal aantal deelnemers, dan betreft dit 110 personen (17,5% van 628) die geen recht hebben. Uitgaande van 17,5% betekent dit dat we jaarlijks ruim ,00 extra kosten maken aan nietrechthebbenden. Door vooraf te controleren, verstrekken we de middelen rechtmatig namelijk voor minima en besparen we structureel op de post bijzondere bijstand. 1.2 Door vooraf te toetsen zorgen we ervoor dat mensen die onterecht deelnemen aan de CZM hier tijdig van op de hoogte zijn Mensen krijgen vooraf bericht of ze wel of niet worden toegelaten tot de CZM en komen niet achteraf voor verassingen te staan (namelijk terugbetalen) als blijkt dat ze geen recht hadden. We hebben te maken met een kwetsbare doelgroep, voornamelijk ouderen. Hierin hebben we als gemeente een verantwoordelijkheid om hen te beschermen tegen onrechtmatige verkrijging van in dit geval bijzondere bijstand. 1.3 We geven als gemeente consequent uitvoering aan het toetsen van rechtmatige toewijzing van minimaregelingen Door vooraf het recht te toetsen van deelname aan CZM zijn we als gemeente consequent in ons minimabeleid. Bij de overige minimaregelingen (individuele inkomenstoeslag, meedoenbudget en kindregelingen) wordt ook vooraf getoetst. Nu geldt alleen voor CZM dat we achteraf steekproefsgewijs controleren. Destijds is gekozen voor steekproefsgewijze toetsing vanuit het oogpunt van minder

3 bureaucratie en vertrouwen. Na twee jaar op deze manier te hebben gewerkt moeten we concluderen dat deze werkwijze niet voldoet, en niet geschikt is voor de (kwetsbare) doelgroep van de CZM. 1.4 Hiermee beogen we een zorgvuldige en complete beoordeling in 2017 van het recht op deelname aan de CZM van alle huidige deelnemers. In de komende maanden houden we een eenmalige inhaalactie om het recht te beoordelen van alle huidige deelnemers aan de CZM. Alle mensen met een bijstandsuitkering en/of toekenning individuele inkomenstoeslag worden uitgefilterd en hoeven niet gecontroleerd te worden. De inkomenssituatie van deze groep immers bekend. De overige groep ontvangt een verzoek om gegevens aan te leveren, welke vervolgens door een rechtmatigheidscoach worden gecontroleerd. De verwachting is dat er +/- 400 controles uitgevoerd dienen te worden. Voor de personen die geen recht blijken te hebben wordt de CZM stopgezet en deze personen dienen de onterecht ontvangen premiebijdrage terug te betalen over het jaar We gaan alleen terugvorderen over het jaar 2017 en niet over de voorgaande jaren 2015 en Reden hiervoor is dat wij eind 2014 hebben gekozen voor het achteraf steekproefsgewijs controleren. Deelnemers die in 2015 en 2016 buiten de steekproef vielen, worden buiten beschouwing gelaten. 1.5 Hiermee beogen we structureel een zorgvuldig proces omtrent het vaststellen van het recht op CZM vanaf 2018 en verder De personen die het jaar ervoor al deelnamen aan de CZM, ontvangen vanaf 2018 van het Schakelplein standaard een toekenningsbeschikking. Nieuwe deelnemers die zich vanaf 2018 aanmelden worden op voorhand individueel beoordeeld. Van de verwachte 50 nieuwe deelnemers per jaar verwachten we 20 personen direct een toekenningsbeschikking te kunnen afgeven omdat ze een bijstandsuitkering hebben of individuele inkomenstoeslag. Dit betekent dat we ongeveer 30 personen over houden van wie het recht beoordeeld moet worden. Personen die na controle geen recht blijken krijgen een alternatief pakket aangeboden door de zorgverzekeraar wat vergelijkbaar is qua dekking maar zonder de collectieve voordelen. Jaarlijks wordt achteraf een steekproef gehouden waarbij 20% van alle deelnemers worden gecontroleerd. Op deze manier wordt iedereen elke 5 jaar gecontroleerd op eventueel wijzigingen in vermogen of inkomen. Risico s Het aantal te controleren deelnemers aan de CZM is nog niet precies bekend. Dit heeft invloed op de procesgang en de inzet en kosten van de in te huren medewerker. We hebben ruim ingeschat en verwachten dat de benoemde tijdsinvestering en kosten niet overschreden zullen worden. We hebben momenteel tot medio 2017 tijdelijk extra formatie voor de functie rechtmatigheidscoach. Echter, gezien de jaarlijks beperkte tijdsinvestering verwachten we dit in de toekomst regulier te kunnen opvangen. Kanttekeningen Met het voornemen tot gedeeltelijke terugvordering voldoen we in feite niet aan de wettelijke verplichting vanuit de Participatiewet om terug te vorderen over alle jaren waarbij er geen recht was. We hoeven de terugvorderingen uit de steekproef 2016 niet terug te draaien. De personen in kwestie moesten terugbetalen over het jaar 2016 én De uitvoering heeft hierin op grond van de Participatiewet rechtmatig gehandeld en volgens het beleid van achteraf steekproefsgewijs controleren. Wanneer het advies niet wordt overgenomen, betekent dit: dat er structureel een bedrag van naar verwachting ,00 onrechtmatig wordt besteed. Dit kan gevolgen hebben voor een goedkeurende verklaring van de accountant.

4 dat er jaarlijks deelnemers aan de CZM achteraf een bedrag terug moeten betalen in plaats van dat ze vooraf al geïnformeerd worden dat ze niet deel kunnen nemen. Communicatie In de communicatie richting inwoners en deelnemers aan de CZM is reeds explicieter aangegeven wat de voorwaarden zijn om deel te mogen nemen. Ook zullen wij in de beschikking nog duidelijker aangeven dat de persoon in kwestie een inlichtingenplicht heeft om bij vermogenstoename of wijzigingen in het inkomen dit aan ons te melden. We zijn daarnaast al in gesprek met de beheerder van gezondverzekerd.nl om de informatieverstrekking op de website nog duidelijker te maken. Er wordt een persbericht opgesteld waarin inwoners geïnformeerd worden over de inhaalslag en de gewijzigde werkwijze. Er is een raadsinformatiebrief opgesteld om de raad te informeren over deze ontwikkeling. Financiële gevolgen Kosten voor de eenmalige inhaalactie: Uitgaande van 400 beoordelingen, gaan we uit van een eenmalige investering van ,00 voor het tijdelijk inhuren van een medewerker. Deze kosten worden betaald uit de post: bijzondere bijstand uitbesteed werk: (66205/43754). Deze ingehuurde medewerker is hier ongeveer 6 weken fulltime mee bezig. Omdat het een behoorlijke administratieve taak is die op korte termijn moet worden uitgevoerd, is het niet mogelijk om dit bij een interne medewerker te beleggen. Structureel verwachten we een besparing van ,00 op de bijzondere bijstand. Personele/organisatorische gevolgen De controle wordt uitgevoerd door het Schakelplein in samenwerking met een rechtmatigheidscoach. Voor de eenmalige inhaalactie in 2017 wordt tijdelijk een rechtmatigheidscoach ingehuurd. Juridische gevolgen Naar aanleiding van de inhaalactie zullen beschikkingen worden afgegeven waartegen bezwaar kan worden gemaakt. Rechtmatigheid De inhaalactie en structurele werkwijze ten aanzien van het verstrekken van bijzondere bijstand voldoen aan de wettelijk eisen van de Participatiewet en lokaal beleid. Fatale termijnen Bij voorkeur zo spoedig mogelijk zodat de inhaalactie direct in gang gezet kan worden. Vervolgtraject besluitvorming N.v.t. Evaluatie - We evalueren in mei 2017 hoe de inhaalactie is verlopen - We evalueren eind 2018 hoe de structurele werkwijze per 2018 verloopt. Bijlagen 1. Raadsinformatiebrief CZM 2. Persbericht CZM Naslagwerk N.v.t.

5 AAN De leden van de gemeenteraad van Venray Maatschappelijke Diensten Raadhuisstraat 1 Postbus 500, 5800 AM Venray Telefoon (0478) Telefax (0478) gemeente@venray.nl Internet KvK-nummer IBAN NL20 BNGH (belastingen) IBAN NL11 BNGH (algemeen) BIC BNGHNL2G Datum 20 februari 2017 Behandeld door Ida Hellebrekers Ons kenmerk Datum uw brief Pagina 1 van 2 Uw kenmerk Onderwerp Aanpassing aanpak zorgverzekering voor mensen met laag inkomen Geachte raadsleden, Middels deze brief willen wij u informeren over de gewijzigde werkwijze bij de collectieve ziektekostenverzekering voor mensen met een laag inkomen. Voor mensen met een laag inkomen is het van groot belang dat zij zich goed verzekeren tegen zorgkosten. De gemeente biedt momenteel in samenwerking met zorgverzekeraars VGZ en CZ een collectieve ziektekostenverzekering aan voor mensen met een minimum inkomen (CZM). Sinds 2015 verstrekt de gemeente een bijdrage in de premie bij het meest uitgebreide pakket bij VGZ. Vanaf 2017 geldt dit ook voor CZ. Deze bijdrage is vastgesteld op 20,00 per persoon per maand en wordt in de vorm van bijzondere bijstand verstrekt. Deze bijdrage wordt rechtstreeks met VGZ en CZ verrekend in de premie. Hierbij werd tot op heden achteraf steekproefsgewijs gecontroleerd of mensen recht hebben op deze bijdrage. Nieuwe werkwijze Destijds is gekozen voor steekproefsgewijze toetsing vanuit het oogpunt van minder bureaucratie en vertrouwen. Op basis van de resultaten van de steekproeven in 2015 en 2016, zijn we echter tot de conclusie gekomen dat te veel mensen de premiebijdrage onterecht hebben ontvangen vanwege en te hoog inkomen of een te hoog vermogen. Om dit voortaan te voorkomen heeft het college van B en W besloten de werkwijze te veranderen. De gemeente Venray gaat met ingang van 2018 vooraf toetsen of mensen met een laag inkomen in aanmerking komen voor de CZM. Inhaalactie in 2017 In de komende maanden houden we een eenmalige inhaalactie om het recht te beoordelen van alle huidige deelnemers aan de CZM. Van sommige deelnemers kan het recht op deelname meteen worden vastgesteld. Dit omdat ze bijvoorbeeld al een voorziening voor mensen met een laag inkomen ontvangen, zoals een bijstandsuitkering of een minimaregeling. De overige deelnemers ontvangen in februari of maart 2017 een brief met het verzoek om informatie aan te leveren om

6 Datum 10 januari 2017 Ons kenmerk Pagina 2 van 2 het recht op deelname aan de collectieve verzekering te kunnen beoordelen. In deze brief wordt ook aangegeven wat men kan verwachten bij deze beoordeling. Wanneer na beoordeling blijkt dat een deelnemer geen recht heeft op deelname aan de CZM, wordt de maandelijkse bijdrage over het jaar 2017 teruggevorderd. Ook wordt de deelname aan het gemeentepakket beëindigd. De deelnemers worden hierover schriftelijk geïnformeerd. Deze personen krijgen van de zorgverzekeraar een vergelijkbaar pakket aangeboden, maar zonder de collectieve voordelen. Deelnemers die wél recht hebben, ontvangen hierover ook bericht. Voor hen wijzigt er uiteraard niets. Werkwijze vanaf 2018 Nieuwe deelnemers die zich vanaf 2018 aanmelden worden op voorhand individueel beoordeeld, voordat zij worden toegelaten tot de CZM. Personen die niet aan de voorwaarden voldoen krijgen een alternatief pakket aangeboden door de zorgverzekeraar wat vergelijkbaar is qua dekking maar zonder de collectieve voordelen. Jaarlijks wordt achteraf een steekproef gehouden waarbij 20% van alle deelnemers worden gecontroleerd. Op deze manier wordt iedereen elke 5 jaar gecontroleerd op eventueel wijzigingen in vermogen of inkomen. Hiermee beogen we structureel een zorgvuldig proces omtrent het vaststellen van het recht op deelname aan de CZM. Wij hopen u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd. Hoogachtend, Het college van burgemeester en wethouders,, burgemeester, secretaris

7 Persbericht Onderwerp Datum 14 februari 2017 Aanpassing werkwijze zorgverzekering voor mensen met laag inkomen Berichtnummer Pagina 1 van 1 Aanpassing controle recht op zorgverzekering voor mensen met laag inkomen De gemeente Venray gaat voortaan vooraf toetsen of mensen met een laag inkomen in aanmerking komen voor de collectieve ziektekostenverzekering (het gemeentepakket). Uit controles blijkt dat veel deelnemers vanwege een te hoog vermogen of een te hoog inkomen geen recht hebben op deze voordelige verzekering. Om dit in het vervolg te voorkomen toetst de gemeente vanaf 2018 vooraf of iemand in aanmerking komt. Sinds enkele jaren is het voor inwoners van Venray met een laag inkomen mogelijk een aanvullende zorgverzekering af te sluiten bij zorgverzekeraars VGZ en CZ. De gemeente draagt voor het meest uitgebreide pakket van zowel VGZ als CZ bij in de maandelijkse premie met 20,-. Voorheen werden deelnemers pas achteraf, nadat de verzekering al was toegekend, getoetst. Dit gebeurde aan de hand van een steekproef. Uit de resultaten van deze steekproef is gebleken dat achteraf toetsen geen geschikte werkwijze is voor de collectieve zorgverzekering. Om deze reden heeft het college van B en W besloten deze werkwijze te veranderen. Geen recht? Wat nu? Van sommige deelnemers kan de gemeente het recht op deelname meteen vaststellen. Dit omdat ze bijvoorbeeld al een voorziening voor mensen met een laag inkomen ontvangen, zoals een bijstandsuitkering of een minimaregeling. De overige deelnemers ontvangen in februari of maart 2017 een brief met het verzoek om informatie aan te leveren om het recht op deelname aan de collectieve verzekering te kunnen beoordelen. In deze brief geeft de gemeente ook aan wat men kan verwachten bij deze beoordeling. Wanneer na beoordeling blijkt dat een deelnemer geen recht heeft op deelname aan het gemeentepakket, wordt de maandelijkse bijdrage over het jaar 2017 teruggevorderd. Ook wordt de deelname aan het gemeentepakket beëindigd. De deelnemers worden hierover schriftelijk geïnformeerd. Deze personen krijgen van de zorgverzekeraar een vergelijkbaar pakket aangeboden, maar zonder de collectieve voordelen. Deelnemers die wél recht hebben, ontvangen hierover ook bericht. Voor hen wijzigt er uiteraard niets. Heeft u vragen over de collectieve ziektekostenverzekering of over de controle, neem dan contact op met het Schakelplein via: (0478) (keuze 1) Noot aan de redactie/niet voor publicatie Neem voor meer informatie contact op met Liezeth Wintjens, communicatieadviseur gemeente Venray, tel. (0478)