Koolzaadhof. advies. ontwerplab Nagele

Transcriptie

1 L Koolzaadhof N advies ontwerplab Nagele

2 - 2 -

3 Koolzaadhof inhoudsopgave 4 inleiding 4 plan van aanpak 6 analyse Koolzaadhof 12 haakwoningen 16 gevelrenovatie haakwoningen 22 aanbouw haakwoningen 26 herbouw haakwoningen 30 openbaar groen 42 nieuwbouw overgang L. Koolzaadhof maakt onderdeel uit van een aantal themakaternen en een Masterplankaart opgezet door het Ontwerplab Nagele, in opdracht van Gemeente Noordoostpolder en woningbouwvereniging Mercatus. Deze katernen met projecten en randvoorwaarden voor projecten vormen een handvat voor toekomstige ontwikkelingen van het dorp Nagele, een monument van de moderne tijd. Andere katernen zijn: A. Het Nieuwe Nagele B. Spelregels voor Het Nieuwe Nagele C. Dorpsentrees D. Park Nagele E. Dorpsweide F. Kerngebied G. Wonen en werken in het bedrijvenpark H. Verkeer en parkeren in Het Nieuwe Nagele I. Injecties voor Het Nieuwe Nagele J. Gerstehof + Lucernehof K. Vlashof + Klaverhof L. Koolzaadhof M. Karwijhof - 3 -

4 inleiding plan van aanpak De Koolzaadhof vormt samen met de Klaverhof een tweelinghof. Dit tweelinghof heeft in de ontwerpfase van Nagele lange tijd dezelfde stedenbouwkundige stempel gekend als de Gerstehof en Lucernehof. Deze kenmerkt zich door twee haakvormige stempels die in elkaar grijpen. In een later stadium is een overgangszone geïntroduceerd tussen de Koolzaadhof en de Klaverhof. De Koolzaadhof kent de hoogste mutatiegraad van Nagele. De woningen in de haak zijn klein en bieden weinig wooncomfort. De woningen in de haakvormige stempel zijn halverwege de jaren vijftig gebouwd. Deze arbeiderswoningen zijn ontworpen door Mart Stam en Wim van Bodegraven. Het is een van de weinige woningbouwprojecten van Mart Stam die in West-Europa zijn gebouwd. In de jaren 70 zijn op de overgang naar de Karwijhof 10 seniorenwoningen gebouwd. Deze woningen zijn ook gebouwd op de drempels van de Klaverhof en de Gerstehof. De Koolzaadhof is één van de hoven waar het ontwerp van de gebouwen en de openbare ruimte goed op elkaar zijn afgestemd. Dit gegeven is sinds de oplevering afgezwakt en door diverse renovaties en herinrichtingen is het niet meer zo goed zichtbaar welke kwaliteit het origineel ontwerp had. De belangrijkste toekomstige ruimtelijke opgave in de Koolzaadhof ligt in de kwaliteit van de openbare ruimte in combinatie met het in ere herstellen van de gevels van de woningen in de haak vormige stempel. Kansen en kenmerken in de Koolzaadhof: - Unieke gebouwen in het oeuvre van Mart Stam - Aanwezigheid moestuinen - Hoogste mutatiegraad van Nagele - Hoge aantal reparatieverzoeken - Rommelig aanblik door erfafscheidingen - Weinig ruimte in de woning - Eenzijdig woningaanbod Korte termijn: Op korte termijn projecten opstarten die betrekking hebben op de openbare ruimte. Centraal staan hier de beeldkwaliteit en burgerparticipatie. Deze projecten kunnen zijn: aanplanten erfafscheidingen, overtuintjes en groeninrichting naar ontwerp van Mien Ruys realiseren. Wat ook op korte termijn opgestart moet worden is het oprichten van een vereniging van eigenaren om op langere termijn een collectieve aanpak van projecten mogelijk te maken. Middellange termijn: Op middenlange termijn kunnen de projecten aanbouw haakwoning en gevelrenovatie haakwoning worden uitgevoerd. Door de aanbouw kan er meer woningdiversiteit ontstaan en door de gevelrenovatie kan het wooncomfort en de beeldkwaliteit worden verbeterd. Lange termijn: Projecten op lange termijn zouden herbouw haakwoningen en nieuwbouw overgang kunnen zijn. Mochten de woningen in de haak bouwkundig niet meer te renoveren zijn dan is herbouw van de haakwoningen een project dat gerealiseerd kan worden. Nieuwbouw op de overgang is toegestaan. Er zal bekeken moeten worden hoe dit wenselijk is en op welke termijn dit zou kunnen plaatsvinden. restaura e Karwijhof versnipperd eigendom Vlashof Klaverhof Koolzaadhof collec ef eigendom Lucernehof Gerstehof innova e

5 Koolzaadhof kaart Nagele

6 analyse Koolzaadhof tekening Nagele voor 1962 (uitsnede) - 6 -

7 plankaart Nagele 1962 (uitsnede) - 7 -

8 Klaverhof Ring Koolzaadhof tekening Nagele 2010 (uitsnede) - 8 -

9 43 woningen Waarvan 10 seniorenwoningen Mercatus: 30 woningen Particulier: 13 woningen 10 seniorenwoningen 25 tussenwoningen 8 hoekwoningen Eigendom Legenda Aantal woningen Mercatus Particulier - 9 -

10 bebouwing in de hof bebouwing op de overgang bebouwing in de haak

11 luchtfoto Koolzaadhof 10 seniorenwoningen op de overgang tussen de Koolzaadhof en de Karwijhof 33 woningen in de haakvormige stempel

12 haakwoningen De woningen van Stam en Van Bodegraven hebben aan de voorzijde een vestibule waarin de entreehal is ondergebracht. De entreehal vormt de geleidelijke overgang van buiten naar binnen en was een belangrijk uitgangspunt voor het ontwerp van de woning. Dit thema van de drempel komen we ook tegen op andere schaalniveaus in Nagele. In de entreehal is alle verkeersruimte geconcentreerd, waarmee de bescheiden, experimentele plattegrond volledig is geoptimaliseerd. Vanuit de entreehal heeft men toegang tot de keuken, het toilet, de trap naar de verdieping en de woonkamer. Op de verdieping waren aanvankelijk vier slaapkamers gesitueerd om een kleine overloop. Ook hier is de verkeersruimte geminimaliseerd ten gunste van het oppervlak van de slaapkamers. Aan het einde van de overloop bevond zich een kleine wasruimte met een wastafel en douche. In de loop der jaren is in veel woningen een slaapkamer heringericht tot badkamer. Aan de achterzijde hebben de woningen een schuur en een diepe tuin op het zuiden. De woning heeft een royale breedtemaat van 6,7 meter, maar is met een krappe 6 meter ondiep volgens huidige maatstaven. Behalve door een optimale indeling werd de ruimtelijkheid van de compacte woningplattegrond versterkt met een gevel met veel daglichtopeningen. De gevels kenmerkten zich door een grote mate van uniformiteit en een horizontale gevelverdeling onderbroken ter plaatse van de woningscheiding. De doorlopende dakrand maakte het blok tot een geheel door alle individuele woningen visueel te verbinden. In de voorgevel, boven het dak van de uitbouw, zat een gevelbrede strook bovenlichten die zorgde voor daglicht in alle ruimtes die aan de entreehal grenzen. Door toetreding van daglicht in keuken, toilet, trappenhuis en woonkamer leken deze vertrekken ruimer. Slechts bij een woning (Koolzaadhof 6) is de originele gevelindeling behouden. Voorgevel, met vestibule Achtergevel Achtergevel

13 oorspronkelijke belijning en vlakverdeling voorgevel oorspronkelijke belijning en vlakverdeling achtergevel doorlopende dakrand zijgevel

14 originele materialen 1. metselwerk, roodbruin 2. asbestcementplaat, wit 3. hardhouten kozijn v.v. stalen draaiende delen, wit 4. hardhouten kozijn v.v. draadglas, wit

15 Begane grond Verdieping Vooraanzicht Dwarsdoorsnede Bijzonderheden 93,6 m2 BVO 4 slaapkamers, kleine douche Beukmaat 6,71 m Steile trap 1. entreehal 2. toilet 3. woonkamer 4. keuken 5. kast 6. bijkeuken 7. berging 8. overloop 9. douche 10. slaapkamer

16 gevelrenovatie haakwoningen De gevels van de woningen in de haak werden in het originele ontwerp gekenmerkt door een hoge mate van uniformiteit. De doorlopende belijning, terugkerende vlakverdeling en uniforme kleuren zijn cruciaal voor een succesvolle renovatie. Niet alleen een esthetische restauratie is noodzakelijk maar ook een significante woningverbetering. De renovatie gaat niet alleen maar over de buitenste schil, maar over het hele gevelpakket. Op deze manier wordt een duurzame aanpak van de woningen bewerkstelligd waardoor tegemoet gekomen kan worden aan de laatste eisen op gebied van wooncomfort en duurzaamheid. De oorspronkelijke gevelindeling en kozijnindeling moeten hersteld worden. De oorspronkelijke materialen kunnen vervangen worden door nieuwe materialen volgens hiernaast weergegeven overzicht Asbestcementplaat kan vervangen worden door een vezelcementplaat van zeer harde persing welke door en door gekleurd is, voorzien van een transparante beschermlaag tegen UV, krassen en organische aantasting zoals mos. Kozijnonderdelen uitvoeren in hardhout geschilderd. Het draadglas in de vestibule herstellen en geïsoleerd uitvoeren. Metselwerk dient onbeschilderd en een egaal vlak te zijn. Dus bij gevelherstel als een geheel hersteld te worden en niet alleen op de plekken waar dat nodig is.

17 - 17 -

18 Veranderingen t.o.v. het originele ontwerp In het originele ontwerp bestaat de vestibule uit een vlak van metselwerk, twee puien en een dak. In één pui was de entreedeur opgenomen en de andere bestond uit draadglas. Bij de vorige renovatie is de pui met draadglas vervangen door een met rabatdelen beklede pui waarin één klein kozijn is opgenomen. De originele gevelindeling bestond uit horizontale vlakken ingesloten door verticale stroken metselwerk. Horizontaal waren de vlakken afwisselend asbestcementplaat en kozijnen. De asbestcement vlakken waren geen onderdeel van een pui, waardoor de horizontale belijning werd benadrukt. In de vorige renovatie zijn de witte asbestcementvlakken verwijderd en vervangen door andere panelen die een onderdeel vormen van de pui. Bij deze renovatie is de compositie van de gevel veranderd, maar is het wooncomfort nauwelijks verbeterd. De raamstroken boven de vestibule zijn vervallen waardoor er aanzienlijk minder daglicht in de woning komt. De kozijnen vormen een doorlopend horizontaal vlak dat slechts bij de woningscheiding onderbroken wordt. In het originele ontwerp waren alle kozijnramen gevuld met glas. Sindsdien zijn sommige kozijnramen gevuld met rabatdelen i.p.v. glas. Deze wijziging levert geen positieve bijdrage aan de beeldkwaliteit

19 - 19 -

20 Bewerkte foto met kozijnen, dakrand, gevelindeling en gevelbekleding volgens origineel ontwerp.

21 - 21 -

22 aanbouw haakwoningen Aan de achterzijde van de woning moet er meer vrijheid zijn om de woning aan te passen. Die vrijheid moet zich beperken tot de eerste bouwlaag zodat het hoofdvolume van de rij intact blijft. Hier kan tegemoet gekomen worden aan een veel gehoorde klacht van de Nagelezen. De woningen hebben te weinig (berg) ruimte en/of missen een hobbyruimte. De woningen zijn relatief breed, 6,7 meter. Hierdoor kan er een grote volumevergroting plaatsvinden door 2 meter aan te bouwen. Dit is de ruimte tussen de achtergevel en de vaste berging. Op deze manier kan er een grote vrijheid gecreëerd worden om de woning in te delen naar de wens van de bewoner. Achterop het perceel zou een nieuw volume ontworpen kunnen worden dat een volwaardige woonruimte is. Door deze ruimte los van de woning te bouwen ontstaat er meer flexibiliteit in het gebruik van de tuinkamer. Er kan geslapen en gewerkt worden, maar het kan ook als berging functioneren. Binnen de compositie van de haak zal een nieuwe laag geïntroduceerd worden in de hof. De uiteindelijke materialisering en detaillering zal nader bepaald moeten worden aan de hand van bouwwijze, fasering en in relatie tot de omgeving. De uniformiteit binnen de haak is hierbij van groot belang. Het is dus niet toegestaan dat alle bewoners individueel een aanbouwplan gaan maken. Door deze opgave collectief op te pakken wordt niet alleen de beeldkwaliteit gegarandeerd, maar het wordt de bewoner ook makkelijk gemaakt omdat de vergunningsprocedure aanzienlijk vereenvoudigd kan worden

23 Rij van 6 woningen Voorzijde Verbijzondering op de hoeken Voorzijde Te bebouwen zone 2m diep 1 bouwlaag Eventueel een tuinkamer achterop het perceel Achterzijde

24 Begane grond Verdieping Vooraanzicht Dwarsdoorsnede Te bebouwen zone 2m diep 1 bouwlaag tot bovenkant berging van 93,6 m2 BVO naar 107,2 m2 BVO 1. entreehal 2. toilet 3. woonkamer 4. keuken 5. kast 6. bijkeuken 7. berging 8. overloop 9. douche 10. slaapkamer

25 Begane grond Verdieping Vooraanzicht Dwarsdoorsnede Grote mate van flexibiliteit in de nieuwe plattegrond 1. entreehal 2. toilet 3. woonkamer 4. keuken 5. kast 6. vrij in te delen ruimte 7. berging 8. overloop 9. douche 10. slaapkamer

26 herbouw haakwoningen Het slopen van de haakwoningen is niet toegestaan. Renovatie van deze woningen is vereist om ze naar een hoger niveau te tillen op zowel monumentaal gebied als op bouwfysisch gebied. In dit voorstel is onderzocht wat er gebeurt als er een herbouwopgave wordt geformuleerd in de haak. Er is getracht het origineel ontwerp dusdanig aan te passen dat het voldoet aan het huidige bouwbesluit. Kort samengevat kunnen we stellen dat bij een herbouwopgave de woning aan het bouwbesluit voldoet door het volume te vergroten met 5%. Cruciale wegingsfactoren zijn de vrije hoogte binnen de woning en de trap. Om de woning te laten voldoen zal hij dus iets hoger en iets dieper gemaakt moeten worden. Het grote voordeel van herbouw t.o.v. een grondige renovatie zit in de volwaardige verdieping. De slaapkamers en badkamer zijn iets ruimer en de trap zou ook door een rolstoellift gebruikt kunnen worden. Het grote nadeel is dat de oorspronkelijke compositie van de gevel verloren gaat. De vestibule heeft nu een vrije hoogte van 2,1 meter. Door deze te verhogen naar 2,6 meter wordt het aanblik van architectuur significant aangetast. Het wooncomfort kan ook vergroot worden door een combinatie van de aanbouwprojecten en gevelrenovatie. Daarbij blijft het originele ontwerp meer intact en kan er in kleine stappen gebouwd worden. Een herbouw vraagt een grote investering omdat de hele haak als één project gerealiseerd moet worden. Een grondige renovatie kan makkelijker gefaseerd worden waardoor het financieel ook interessant wordt. Bij een eventuele herbouw zou een manier gevonden moeten worden om de vrijehoogte in de vestibule op 2,1 meter te houden. Wanneer dit niet mogelijk blijkt dan mag de vrije hoogte in de vestibule naar 2,6 meter mits de vrije hoogte binnen het hoofdvolume op de beganegrond naar 3 meter gaat. In dat geval kunnen de ramen boven de vestibule in de gevelindeling opgenomen worden. In de tekeningen op bladzijden is de vrije hoogte in de vestibule gelijk aan de hoogte in het hoofdvolume

27 origineel bouwbesluit 2003 origineel bouwbesluit 2003 origineel bouwbesluit 2003 Begane grond Verdieping Vooraanzicht origineel bouwbesluit 2003 Dwarsdoorsnede Volumevergroting van ca. 5% 1. entreehal 2. toilet 3. woonkamer 4. keuken 5. kast 6. bijkeuken 7. berging 8. overloop 9. douche 10. slaapkamer

28 Variant 1. toilet in kern Begane grond Verdieping Vooraanzicht Dwarsdoorsnede 98,3 m2 BVO Circulatie rond kern 3 of 4 slaapkamers op de verdieping Berging vervangen door berging tegen erfgrens aan entreehal 2. toilet 3. woonkamer 4. keuken 5. kast 7a. berging 8. overloop 9. douche 10. slaapkamer

29 Variant 2. toilet in vestibule Begane grond Verdieping Vooraanzicht Dwarsdoorsnede Variant met toilet in entreehal met multifunctionele tuinkamer 1. entreehal 2. toilet 3. woonkamer 4. keuken 5. kast 7a. berging 8. overloop 9. douche 10. slaapkamer

30 openbaar groen De inrichting van het openbaar groen speelt een cruciale rol in Nagele. Het ontwerp van de architectuur en de groeninrichting versterken elkaar. Groen en steen gaan hand in hand en vormen samen één beeld waarbij het één niet zonder de ander kan. Het ontwerp van Mien Ruys is niet overal gerealiseerd. Daar waar het wel is aangeplant is het op sommige plekken alweer veranderd. G G I d n m L L b e n n U j m D M B F J n n Q j m E b a b a b a b tekening Mien Ruys 1956 B. Robinia pseudoacacia D. Fraxinus excelsior Westhof s Glorie E. Crataegus oxyacantha F. Crataegus monogyna G. Alnus cordata I. Aronia floribunda J. Corylus avellana Q. Elaeagnus angustifolia U. Prunus sargentiia. a. Crataegus oxycantha b. Cotoneaster simonsii d. Elaeagnus angustifolia e. Acer campestre j. Cotoneaster dielsiana elegans m. Symplocarpus chenaultii n. Ligustrum vulgare atrovirens

31 B. Robinia pseudoacacia (Robinia, Witte accacia) G. Alnus cordata (Hartbladige els) D. Fraxinus excelsior Westhof s Glorie (Es) I. Aronia floribunda (Appelbes) E. Crataegus oxyacantha (Tweestijlige meidoorn) J. Corylus avellana (Hazelnoot, Hazelaar) F. Crataegus monogyna (Eenstijlige meidoorn) Q. Elaeagnus angustifolia

32 Aandachtspunten 6. overgang 4. vizier 1. hofweide rijbeëindiging 5. erfafscheidingen haakweide In de Koolzaadhof zijn een aantal aandachtspunten die aangepakt moeten worden om weer tot een kwalitatief goed groenontwerp te kunnen komen. De kwaliteit van het groen moet omhoog, op een aantal plekken zal het origineel ontwerp hersteld kunnen worden. Er zijn ook plekken waar de essentie van het originele ontwerp bewaakt moet worden maar de exacte invulling wel mag afwijken

33 Vizier (kijkend naar de Karwijhof) Erfgrens Overgang Haakweide Hofweide

34 1a. Parkeren op Hofweide Hofweide verkleinen t.b.v. realisatie parkeerplaatsen, rand van de hofweide versterken Open relatie vanaf de drempelzijde, groenafscheiding naar geparkeerde auto s toe Muur van auto s In 1956 hadden maar enkele mensen een auto. Nu heeft ieder huishouden gemiddeld meer dan één auto. Een rij geparkeerde auto s vormt een visuele wand die de open relatie tussen de hofweide en de woningen aantast. De parkeerplaatsen zijn gerealiseerd op de de hofweide waardoor de ruimtelijke kwaliteit van de weide is aangetast. Groene afscheiding tussen hofweide en auto s In dit voorstel wordt de weide kleiner gemaakt waardoor er meer parkeerplaatsen gemaakt kunnen worden en tegelijk de weide zijn sterke vorm weer terug krijgt. De open relatie met de hof is hoe dan ook aangetast door de muur van geparkeerde auto s, dit is een onomkeerbaar verschijnsel. De auto s worden hier visueel gescheiden van de weide door een filter van beplanting die de rand van de weide accentueert

35 1b. Parkeren op Hofweide Aan drie zijden de parkeervakken verwijderen en de hofweide herstellen In deze zone betonnen grastegels toepassen Muur van auto s In dit voorstel word de weide groter gemaakt door de gerealiseerde parkeervakken te verwijderen en een zone te introduceren waar gras groeit tussen grastegels. Als er veel auto s staan behoort deze zone tot de infrastructuur en als er weinig auto s zijn wordt de open relatie met de woningen versterkt. Hofweide loopt visueel door over de parkeervakken De exacte uitwerking zal integraal moeten worden ontworpen in relatie tot Park Nagele

36 2. Rijbeëindiging Rijbeëindiging is deels geprivatiseerd, slechts één woning heeft een groene haag Bewerkte foto: meidoorn op de erfgrens. In het originele ontwerp is hier een groene massa van Tweestijlige meidoorn getekend. Dit zorgt niet alleen voor een stevige beëindiging van de hof, maar ook voor een ander soort ruimtebeleving in de collectieve ruimte voor de woningen. De witte bloesem van de meidoorn en de witte materialen van de woningen vormde een harmonieuze combinatie. Dit is een goed voorbeeld hoe op alle schaalniveau s het groen en de architectuur één ontwerp zijn

37 3. Haakweide De Haakweide is eigendom van de gemeente Noordoostpolder. Mensen uit heel Nagele die een moestuin willen hebben kunnen hier een tuin pachten. De ruimtelijke kwaliteit van de haakweide hangt erg af van de aanwezigheid en de kwaliteit van de individuele moestuin. Een stukje tuin dat niet wordt verpacht staat braak en draagt niet bij aan de beeldkwaliteit. Enige vorm van structuur die een geheel maakt van de losse tuintjes zou hier niet misstaan. Dit zou een doorlopende haag op de grens kunnen zijn en/of een beleid hoe om te gaan met niet verpachte tuintjes. Bij dit project is burgerinitiatief en participatie heel belangrijk. Een voorbeeld voor hoe dat zou kunnen werken is de wei van Geluc bij de Gerstehof en Lucernehof

38 4. Vizier Vizier, kijkend naar de zuidelijk uitbreiding Vizier, kijkend naar de Karwijhof Met de realisatie van de zuidelijke uitbreiding van Nagele is er een straat aangelegd van de Ring, door de vizier naar de Klamp en Wendakker. Deze straat is tegen de Karwijhof aangelegd waardoor hier een mogelijkheid is ontstaan om aan de achterzijde van de woning de auto te parkeren. Dit ziet er rommelig en onverzorgd uit. Met het aanplanten van Tweestijlige meidoorn zouden de auto s van het zicht onttrokken kunnen worden. Ook aan de Koolzaadhof zouden de Tweestijlige meidoorn struiken, zoals getekend door Mien Ruys, aangeplant moeten worden

39 5. Erfafscheidingen Huidige erfafscheidingen Erfafscheidingen met ligusterhaag en gelijke achterdeuren In het ontwerp van Mien Ruys is er een open relatie tussen de achtertuin en de openbare ruimte. In de beginjaren van Nagele was het gebruikelijk om een haag aan te planten die men voornamelijk laag snoeide zodat je er makkelijk overheen kon kijken. Door de intrede van de schutting en de steeds groeiende vraag naar meer privacy in de tuin, zijn de afscheidingen op de erfafscheidingen hoger geworden en diverser. Schuttingen zijn immers in allerei variaties en kleuren te verkrijgen. Op veel plekken in heel Nagele geeft dit een rommelig aanblik waardoor de openbareruimte tussen de woningen minder kwaliteit heeft. In dit voorstel is te zien hoe een uniforme groene erfafscheiding kan bijdragen aan de ruimtelijke beleving van de openbare ruimte

40 6. Overgang Huidige aanblik, overgang aan de linkerzijde De strook met gras was op deze plek vol begroeid met struikgewas. Hierdoor was de erfgrens aan het zicht onttrokken. Na het aanleggen van de nieuwe riolering door de gemeente is de struikbeplanting niet terug geplant. Hierdoor ontstaat een rommelige en armoedige aanblik. Bewoners van de aanpalende woningen voelen zich in de steek gelaten door de gemeente, omdat zij het idee hadden dat de gemeente beloofd had de beplanting te herstellen na het afronden van de rioleringswerkzaamheden. Of deze aanname waar is of het op een misverstand berust is onduidelijk op dit moment

41 Huidige aanblik bewerkte foto: beplanting vormt een groene wand die tevens de privacy garandeert van de woningen op de overgang

42 nieuwbouw overgang De 10 seniorenwoningen op de overgang zijn mooi gesitueerd met de hofweide aan de voorzijde en het vizier aan de achterzijde. De woningen zijn in de jaren 70 gebouwd en zijn niet van een noemswaardige architectonische kwaliteit. Op de lange termijn is nieuwbouw toegestaan op deze plek. De nieuwbouw hoeft niet te bestaan uit rijenwoningen, maar het geheel moet leesbaar blijven als één geheel. Dit zouden ook twee onder één dak kunnen zijn als in de Karwijhof of vrijstaande villa s zoals in de Tarwehof

43 Vizier aan de achterzijde Hofweide aan de voorzijde Vanaf de hofweide kijkend over de drempel Vanaf de hofweide kijkend over de drempel

44 Er kunnen op deze plek 10 rijwoningen worden teruggebouwd in één of twee bouwlagen of een combinatie van beide. Bewerkte foto met woningen naar ontwerp van Atelier Kempe Thill gebouwd in Roosendaal

45 Er kunnen op deze plek 6 tot 8 twee onder één dak woningen worden gebouwd in één of twee bouwlagen of een combinatie van beide. Goede referenties staan in Nagele in de Tarwehof en Karwijhof. Woningen in de Karwijhof Woningen in de Tarwehof

46 Er kunnen op deze plek 5 vrijstaande woningen worden gebouwd bestaande uit een hoofdvolume van twee bouwlagen en een volume van één bouwlaag waardoor een geleed volume ontstaat. De 5 woningen moeten één eenheid zijn. Referentie: villa in Rhenen naar ontwerp van Paul de Ruiter

47 - 47 -

48 colofon deze uitgave is gemaakt door Ontwerplab Nagele in opdracht van Gemeente Noordoostpolder en woningbouwvereniging Mercatus, Emmeloord d.d. 30 juni