Geachte voorzitter, RIS Aan de leden van de Commissie Samenleving. Maaike Heijnen. Stafgroep Onderzoek, Strategie & Projecten

Transcriptie

1 Typ teksttyp teksttyp tekst drs. K.P. Klein Wethouder van Stedelijke Economie, Zorg en Havens 060 Retouradres: Postbus 12600, 2500 DJ Den Haag Aan de leden van de Commissie Samenleving Datum 26 september 2017 Onderwerp Eerste halfjaar rapportage 2017 Wmo m- RIS Contactpersoon Maaike Heijnen Dienst Onderwijs, Cultuur en Welzijn Afdeling Stafgroep Onderzoek, Strategie & Projecten Telefoonnummer adres Geachte voorzitter, Hierbij bied ik u de eerste halfjaar rapportage Wmo 2017 aan. De rapportage treft u als bijlage bij deze brief aan. Met deze brief wil ik ook enkele andere zaken toelichten, te weten opgestarte en afgeronde onderzoeken en innovaties in de zorg. Eerste halfjaar rapportage: Toename click en call De aantallen click en call zijn in het eerste halfjaar van 2017 hoger dan in dezelfde periode in Dit is onder andere het gevolg van de invoering van het nieuwe maatwerkarrangementen, waarover veel vragen bij bestaande cliënten waren. Ook de toeloop naar de Servicepunten en het opstellen van persoonlijke plannen is hoger. Oorzaak hiervan ligt in de grotere bekendheid van de Servicepunten en van de cliëntondersteuning. In deze halfjaarrapportage zijn op verzoek van de raad de doorlooptijden opgenomen. Daaruit blijkt dat door extra inzet van personeel de doorlooptijd is teruggedrongen. Het percentage tijdig afgehandelde meldingen MWA is op koers om de toegezegde 90% per 1 september 2017 te realiseren. De vormvrije melding voor hulp bij het huishouden is in de relatief rustige zomerperiode ingevoerd. Vormvrije meldingen vergen extra bewerkingstijd (meer ambtelijke capaciteit). Voor het najaar bestaat er een risico op een toename van het aantal meldingen en mogelijk oplopen van de afhandelingstermijn. Ik stuur er uiteraard strak op dat dit niet plaatsvindt. De rapportage is als bijlage bij deze brief gevoegd. Met de overgang naar halfjaarsrapportages lopen de rapportages over de Wmo gelijk met de bestaande planning- en controle cyclus met jaarrekeningen en halfjaarsberichten. Voor de financiële rapportage over het eerste halfjaar van 2017 verwijs ik u dan ook naar het halfjaarsbericht Toezegging: Ontsporing mantelzorgers Staatssecretaris van Rijn heeft gemeenten verzocht pilots te ontwikkelen gericht op de aanpak van ontsporing bij mantelzorgers. In dat verband heb ik op 15 september 2016 aan uw commissie toegezegd nadere informatie te geven over de Haagse inzet op dit onderwerp. In de eerste helft van 2017 is in het stadsdeel Loosduinen een pilot gestart, die zich richt op het signaleren en handelen van professionals rondom mantelzorgers van dementerende ouderen met het doel ontsporing te Gemeente Den Haag Postbus T Spui DJ Den Haag Den Haag

2 voorkomen. Daarbij dienen kennisvergroting, het ontwikkelen van interventies en het uitwisselen daarvan bij te dragen aan de preventie. Toezegging: Meedenken hoofdlijnen mantelzorg In het voorjaar heeft de commissie verzocht geïnformeerd te worden over de hoofdlijnen mantelzorg. Het Voortgangsbericht actieprogramma Informele Zorg met de hoofdlijnen van het beleid wordt nog naar u verstuurd. Verder wil ik met uw commissie over hoofdlijnen van deze aanpak van gedachten wisselen. Hiervoor is op 1 november a.s. een speciale commissiebijeenkomst met als thema informele zorg georganiseerd. Toezegging: Vormvrije melding Op 29 juni jl. is de vormvrije melding hulp bij het huishouden gerealiseerd. Haagse burgers kunnen met een zeer beperkt aantal gegevens (NAW) een melding doen. De vormvrije melding voor hulp bij het huishouden wordt dit najaar geëvalueerd. In oktober wordt een planning gemaakt voor het vormvrij maken van de woon- en vervoersvoorzieningen. Toezegging: Hulpmiddelen en verhuizing Wethouder Bruines zegde de commissie toe om na te gaan hoe de gemeente omgaat met inwoners uit Den Haag die over Wmo hulpmiddelen beschikken en naar een andere gemeente verhuizen. Kunnen zij hun hulpmiddel blijven gebruiken? In gevallen waarin een gebruiker van een Wmo hulpmiddel naar een plaats buiten de gemeente verhuist en het hulpmiddel daar ook nodig heeft, neemt die persoon contact op met nieuwe gemeente en doet daar een Wmo melding. De nieuwe gemeente kan het hulpmiddel dan vervangen of overnemen. Als de vervangingsprocedure nog niet is afgerond op het moment van verhuizing, is een coulanceregeling van toepassing. In die gevallen blijft de betreffende voorziening nog maximaal 8 weken ter beschikking van de gebruiker. Onderzoek Bij het doorontwikkelen van de Wmo hoort ook het oogsten van de opgedane ervaringen. Het proces van ontwerpen, uitvoeren, monitoren en aanpassen wordt blijvend gevoed met onderzoeken. In het afgelopen half jaar zijn de volgende onderzoeken opgestart of afgerond. Klanttevredenheidsonderzoek webwinkel voor vrijwilligers en mantelzorgers De webwinkel en producten die via de webwinkel verkrijgbaar zijn, zijn een uiting van waardering voor de inzet van mantelzorgers en vrijwilligers. In 2016 heeft de gemeente een klanttevredenheidsonderzoek uitgevoerd onder ruim gebruikers van de webwinkel voor mantelzorgers en vrijwilligers. Circa van hen (bijna 30%) heeft gereageerd. Dit is een relatief hoog responspercentage. Over het algemeen zijn mantelzorgers en vrijwilligers blij met hun waardering: Ik ben blij dat het er is. Ik heb mijn vouchers verzilverd en van de voorstellingen genoten. Het is een blijk van waardering. De belangrijkste conclusies uit het onderzoek zijn in het kort: De klanten die aan het onderzoek hebben meegedaan zijn overwegend positief. Zij geven de webwinkel gemiddeld een 7,0. Mantelzorgers zijn hierin iets positiever dan vrijwilligers. Niet over alle aspecten van de webwinkel zijn klanten echter even tevreden. Het proces van aanmelden krijgt gemiddeld een 6,1. Zowel mantelzorgers als vrijwilligers vinden het aanmelden moeilijk en onoverzichtelijk en geven aan dat er om die reden mensen (zullen) afhaken. Over de andere aspecten van de webwinkel, zoals de website zelf, de producten en over het bestellen en verzilveren van vouchers zijn klanten in het algemeen tevreden en geven gemiddeld een 7,0 of hoger. Wel is er ook op al deze aspecten ruimte voor verbetering. 2/5

3 Het aanbod aan producten kan verbeterd worden door meer aanbod en meer variatie in producten en andere typen producten, zoals waardebonnen of meer praktische producten (bijv. benzine en levensmiddelen). Ook vinden met name vrijwilligers het aantal producten dat weinig credits kost, te gering. Voor elk besteld product krijgen klanten een voucher die ze moeten uitprinten en vervolgens inleveren bij de winkel. Vooral het printen kost voor met name mantelzorgers veel moeite. Zij willen de vouchers per post of digitaal op een smartphone ontvangen. Verder zou het handig zijn als producten thuisgestuurd zouden kunnen worden en als producten meteen besteld zouden worden (in plaats van eerst een voucher te krijgen). De webwinkel zou dan iets meer als andere webwinkels werken. Ook wordt aangegeven dat het handig zou zijn als men de vouchers kan gebruiken in de webshops van winkels. Een aantal verbeteringen zijn direct doorgevoerd in de huidige webwinkel. De verbeteringen met een grotere impact worden meegenomen in de doorontwikkeling van de webwinkel in Belangenbehartiging mantelzorgers Op verzoek van de gemeente is Zorgbelang Zuid-Holland recent gestart met een onderzoek naar de behoeften en ideeën van individuele mantelzorgers ten aanzien van de behartiging van hun belangen. Het onderzoek bestaat uit een aantal gesprekken met groepen mantelzorgers, waarin de vraag wordt voorgelegd welke behoeften er zijn bij mantelzorgers aan vertegenwoordiging of anderszins een stem. De uitkomsten van dit onderzoek worden in december a.s. verwacht en worden door de gemeente met een advies voorgelegd aan de deelraad Wmo van de Cliëntenraad Sociaal Domein, met als doel tot een structurele vorm van belangenbehartiging voor mantelzorgers te komen. Pilot kwaliteitsmeting resultaatgebied 1 Voeren van een huishouden Per 1 januari 2017 zijn de contracten voor de nieuwe maatwerkarrangementen (MWA) ingegaan. De nieuwe contracten betekenen voor de hulp bij het huishouden de grootste omslag: onder de nieuwe contracten wordt namelijk vraaggericht geïndiceerd in te bereiken resultaten in plaats van uren. In het eerste halfjaar zijn de voorbereidingen getroffen voor de pilot kwaliteitsmeting resultaatgebied 1. Het doel is het monitoren en verbeteren van de kwaliteit van de geleverde ondersteuning. Dit doen wij om van te leren en indien nodig het beleid, de (werk)processen en de dienstverlening aan te passen. De pilot loopt van september tot en met december 2017 en wordt uitgevoerd door Zorg-Lokaal. Cliëntervaringsonderzoek Wmo over 2016 Vanaf 2016 zijn gemeenten, op grond van artikel van de Wmo 2015, verplicht jaarlijks te onderzoeken hoe cliënten de kwaliteit van de maatschappelijke ondersteuning ervaren. Net voor de zomer is dit onderzoek voor de gemeente Den Haag uitgevoerd. In de bijlage vindt u de factsheet met de resultaten van dit klantervaringsonderzoek. De opvallendste punten zijn: De samenstelling van de steekproef is veranderd (meer ouderen en minder jongeren, groter aandeel hulp bij het huishouden en woonvoorzieningen). Dit heeft geleid tot een hogere respons dan vorig jaar en deze is daarmee gelijk aan de rest van Nederland. Den Haag scoort op alle onderwerpen lager ten opzichte van vorig jaar. Het onderzoek is in 2017 uitgevoerd over ervaringen van cliënten over De meeste recente ervaringen van cliënten (bijv. over de aanloopproblemen bij de herbeoordelingen van de hulp bij het huishouden naar MWA in 2017) beïnvloeden daarbij de scores. Den Haag scoort beter dan de referentiegroep op het resultaat dat bereikt wordt met de ondersteuning. 3/5

4 Innovaties in de zorg Bij de vorige halfjaarrapportage is een overzicht van een aantal innovaties gepresenteerd. Hieronder een stand van zaken over innovaties in de Wmo. Introductie Haagse Keurmerk Vrijwilligers Als eerste in de stad hebben in mei 2017 zeven vrijwilligersorganisaties het Haagse Keurmerk Vrijwilligers (HKV) ontvangen. Waar het landelijke keurmerk Goed Geregeld vooral bedoeld is voor grote professionele organisaties die met vrijwilligers werken, zorgt het HKV ervoor dat ook kleinere vrijwilligersorganisaties hun kwaliteit kunnen aantonen op gebied van Vrijwillige Inzet. Dit jaar hebben al 30 organisaties zich bij PEP gemeld voor gratis ondersteuning bij het behalen van dit keurmerk en het aantal aanmeldingen blijft stijgen. Stimuleringsopdracht MWA ( Maatwerkarrangement) (RIS ) De Stimuleringsopdracht MWA is half mei officieel van start gegaan. Als eerste is het bestaan van de Stimuleringsopdracht bekend gemaakt bij de aanbieders van Wmo maatwerkarrangementen en andere betrokken partners. Naar aanleiding hiervan zijn met acht gecontracteerde partijen en samenwerkingspartners (waaronder welzijn en bewonersinitiatieven) gesprekken gevoerd over projectaanvragen. Op dit moment zijn negen aanvragen in voorbereiding en worden er nog vier aanvragen verwacht voor dit najaar. Daarnaast is een werksessie verzorgd op het innovatieve evenement Meeting the Market om in contact te komen met ondernemers en hun innovatieve ideeën. Hieruit is een vijftal gesprekken voortgekomen, die mogelijk tot aanvragen kunnen leiden. Start Proeftuinen uitvoerende teams (RIS ) Sinds de kick-off op 8 mei 2017 zijn twee proeftuinen gestart waarin Uitvoerende Wijkteams in de praktijk zijn gaan leren en experimenteren met een nieuwe toegang tot de Wmo. De opdracht van de Uitvoerende Wijkteams is de toegang tot de Wmo laagdrempelig en in de wijk te organiseren, in samenwerking met de aanwezige organisaties en voorzieningen. In de proeftuinen ligt de focus op het plan van aanpak van de klant. Dit plan wordt gemaakt aan de hand van gesprekken met de klant. Het is gericht op het vergroten van de kwaliteit van zijn/haar leven en wat daarvoor nodig is. Soms past het bestaande aanbod van de gemeente (ondersteuning, huishoudelijke hulp, scootmobiel etc.) bij wat nodig is maar het kan ook geheel daar buiten liggen. Het Uitvoerende Wijkteam heeft de ruimte om out-of-the-box te denken en op zoek te gaan naar innovatieve oplossingen om maatwerk te bieden. In de proeftuinen zijn de review sessies een belangrijk onderdeel. In deze sessies wordt een casus uitgewerkt samen met ketenpartners vanuit de gehele stad en experts vanuit de gemeentelijke uitvoering en beleid. Leerpunten en oplossingen worden opgehaald om verder uit te werken binnen de proeftuinen. Met de in de praktijk behaalde resultaten wordt de uitvoering verder vormgegeven. Zo ontstaat in de proeftuin een cyclus van beproeven, bespreken en bijsturen. In december verwacht ik de commissie te informeren over de eerste resultaten van de proeftuinen. Zonnebloemauto Op 22 juni jl. is de eerste van de vijf Zonnebloemauto s onthuld op de standplaats Servicepunt Mariahoeve. Om burgers nog beter te ondersteunen in hun mobiliteit is een rolstoelauto tegen een gereduceerd tarief te huren. De Zonnebloem verhuurde vanaf eind 2015 al één rolstoelauto in Den Haag (standplaats Forepark). In het najaar worden de andere rolstoelauto s over verschillende locaties in de stad verspreid. Scootmobielpool (RIS ) Naast de Zonnebloemauto is er op het Servicepunt Mariahoeve ook een scootmobielpool aanwezig. Burgers mogen gratis een scootmobiel lenen. Wegens succes is het aantal scootmobielen in de pool 4/5

5 uitgebreid. Daarnaast is in op 1 augustus een tweede scootmobielpool in het wijkcentrum De Burcht geopend en wordt verdere uitbreiding bezien. Vijfde zorginnovatiebijeenkomst op 16 juni 2017 De vijfde zorginnovatiebijeenkomst stond in het teken van toegankelijkheid. Centraal stonden het delen van kennis over verschillende initiatieven gericht op fysieke, digitale en sociale toegankelijkheid. Initiatieven, zoals de website Ongehinderd.nl, Running Blind en the Upside Café kwamen aan het woord. Op initiatief van de gemeente is een start gemaakt met de challenge en hackathon toegankelijkheid, die op de innovatiebijeenkomst zijn gepresenteerd. Daarbij werd een oproep gedaan aan organisaties en ervaringsdeskundigen met een visuele beperking die een bijdrage willen en kunnen leveren aan het vinden van (technologische) oplossingen voor barrières die blinden en slechtzienden ervaren. In een reeks van bijeenkomsten worden samen met ervaringsdeskundigen, ondernemers, studenten en wetenschappers de vraagstukken op het terrein van toegankelijkheid verder uitgediept. Vervolgens wordt tijdens de aansluitende design dagen gezocht naar innovatieve oplossingen. De design dagen vinden plaats op 15 en 19 september. Programma Sociaal eigenaarschap Eind 2016 bent u geïnformeerd over de stand van zaken zorgcoöperaties (RIS ). In het afgelopen half jaar zijn binnen het programma Sociaal eigenaarschap de volgende activiteiten uitgevoerd: In de proeftuin wijkgerichte aanpak zijn drie intentie-akkoorden zorgcoöperatie i.o. ondertekend door initiatiefnemers en samenwerkende partijen. De gemeente stelt kortdurende expertise (maatwerk ondersteuning) beschikbaar om lastige vraagstukken op te lossen. Een handboek, bevattend methodiek en instrumenten, is beschikbaar gesteld aan frontlijnwerkers van de stadsdelen en medewerkers van de welzijnsinstellingen. De aanpak is geëvalueerd. De uitkomsten geven aan dat verbinden van initiatiefnemers en ondersteuning bij planvorming, in potentie leidt tot een aanbod onder regie van de inwoners, dat wijkgericht en dicht bij de burger is. Tevens kunnen in deze omgeving ook innovaties ontstaan. De ondersteuning van de gemeente in de vorm van informatie, kennis delen, oplossen van knelpunten en zoeken naar regelruimte is essentieel. In een richtlijn zijn de kenmerken van sociaal eigenaarschap zorg en ondersteuning beschreven. Een inventarisatie naar verschillende financieringsvormen van sociaal eigenaarschap is uitgevoerd. De voorbereiding van een brede campagne over sociaal eigenaarschap is getroffen. Binnen de helpdesk samenzorgregelen ( ) is samen met de dienst Publiekszaken (DPZ) in het kader van het actieplan burgerparticipatie (RIS ) de pilot initiatieven makelaar gestart. De initiatieven makelaar is een vast contact persoon en verbinder 1ste lijnsondersteuning. Via de initiatieven makelaar zijn 9 initiatieven opgehaald waarvan 3 gericht op de Wmo. Binnen de 2e lijns functie (oplossen knelpunten) zijn 3 initiatieven tafels georganiseerd, waarvan 1 gericht op zorg en ondersteuning. De lokale MAEX Den Haag is gelanceerd en is i.s.m. DPZ het co-financieringsfonds MAEX impuls opgericht. Bestaande initiatieven kunnen hier aanspraak op maken om hun organisatiekracht te versterken. Inmiddels hebben in een eerste ronde 10 Haagse initiatieven een bijdrage uit het fonds ontvangen. Er volgen dit jaar nog 2 rondes. Ik vertrouw erop u hiermee voldoende geïnformeerd te hebben. Met vriendelijke groet, de wethouder van Stedelijke Economie, Zorg en Havens, Karsten Klein 5/5