Sport- en beweegaanbod

Transcriptie

1 KombiFit Organisatie: Koninklijk Nederlands Korfbalverbond Contactpersoon: heer Jan Tonny Visser Contactpersoon 2: heer Hajo van der Harst Erkenningen: Sport- en beweegaanbod Achtergrond Samenvatting KombiFit is een aanbod van verschillende sporten binnen de korfbalvereniging, speciaal ontwikkeld voor mensen van 45 jaar en ouder. Het sportaanbod van KombiFit is laagdrempelig, afgestemd op de eigen fysieke mogelijkheden en de behoefte van de deelnemers. Daarnaast vindt het vooral op een veilige manier plaats in de prettige sociale omgeving van de korfbalvereniging. KombiFit 45+ is bedoeld voor leden die dreigen uit te vallen, omdat het voor hen fysiek een steeds grotere uitdaging wordt om op competitieniveau te blijven korfballen. Daarnaast biedt het niet-korfballers een mogelijkheid om binnen de prettige sociale omgeving van de korfbalvereniging de sport van hun keuze te beoefenen. Tot slot maakt korfbal altijd deel uit van de lokale verenigingsomgeving en heeft zo ook de mogelijkheid om indirecte doelgroepen (ouders, grootouders, familieleden, vriendenkring, werk gerelateerd etc.) te interesseren voor dit veilige sportaanbod. Het Korfbalverbond wil met KombiFit inactieve 45-plussers voorzien in een volwaardig en gevarieerd sportaanbod. KombiFit vindt wekelijks plaats, waarbij de exacte dag en het tijdstip wordt bepaald door de vereniging in samenspraak met de deelnemers. Dus iedere week actief en gezond bezig zijn met ook veel aandacht en ruimte voor gezelligheid en het leggen van nieuwe contacten. KombiFit begint met een warming-up, wordt vervolgd met een centrale sportactiviteit en eindigt altijd met een cooling-down. Na afloop van de training is het tijd om in de informele sfeer van het clubhuis gezellig na te praten. KombiFit is een sportprogramma dat het KNKV voor haar verenigingen heeft ontwikkeld om dit sportaanbod met ondersteuning vanuit de sportbond aan te bieden aan 45-plussers. Dit betreft de groep sporters, die graag wekelijks actief willen blijven, maar niet meer de mogelijkheid hebben om op competitieniveau actief te blijven. KombiFit is verder geschikt voor niet actieve 45-plussers die graag met andere mensen gezond willen sporten of bewegen. Het uitgangspunt is dat naast korfbal een gevarieerd sport- en beweegaanbod verzorgd wordt, dat is afgestemd op de behoefte van de deelnemers. Een KombiFit 45+ programma vindt wekelijks plaats verdeeld in drie blokken van 12 tot 16 weken (najaar outdoor, winter indoor en voorjaar outdoor). Het programma kent minimaal 3 tot 4 sport- en beweegactiviteiten per blok om 1 / 9

2 op die manier een gevarieerd aanbod te creëren. Een training duurt gemiddeld 1 uur afhankelijk van de hoofdactiviteit. De vereniging stelt per blok haar eigen startpakket aan sport- en beweegactiviteiten samen. Er kan o.a. worden gekozen uit de onderstaande activiteiten. 4Korfbal / Beachkorfbal Koersbal/ Bowls Disc Golf Speedminton Sportief wandelen Nordic walking Fithockey Anders,. Kortom, KombiFit 45+ is veelzijdig beweegprogramma, dat door de diverse sport- en spelmogelijkheden goed kan worden afgestemd op de behoefte van de deelnemers. Doel van het sport- en beweegaanbod Meer 45-plussers blijven structureel sporten of bewegen (40x per jaar) bij de korfbalvereniging met als gevolg minder uitstroom van senioren. Daarnaast gaan niet actieve 45+ leden opnieuw sporten met groei van het ledenaantal van de vereniging tot gevolg. Subdoelen Door KombiFit te organiseren bedient de vereniging meerdere doelgroepen. Naast het boeien van deze diverse doelgroepen via aantrekkelijk sportaanbod, is de binding onderling een belangrijke garantie voor een langdurig lidmaatschap. Om die reden hebben KombiFit leden een positieve uitstraling richting de bestaande leden. Behouden en werven van de doelgroep 45+ in relatie tot het doen van vrijwilligerswerk binnen de vereniging; Samenwerking met andere partijen op lokaal niveau. (o.a. om de doelgroep beter te bereiken). o Bijvangst is dat de vereniging zet zich breed inzet voor de maatschappij. Door diverse disciplines binnen de korfbalsport aan te bieden verhoogt dit de betrokkenheid binnen de vereniging; o Het verhogen van de bezettingsgraad van de accommodatie. KombiFit kan prima overdag plaatsvinden op momenten dat de accommodatie niet wordt gebruikt; Hoofddoel Meer 45-plussers blijven structureel sporten of bewegen (40x per jaar) bij de korfbalvereniging met als gevolg minder uitstroom van senioren. Daarnaast gaan niet actieve 45+ leden opnieuw sporten met groei van het ledenaantal van de vereniging tot gevolg. Subdoelen Door KombiFit te organiseren bedient de vereniging meerdere doelgroepen. Naast het boeien van deze diverse doelgroepen via aantrekkelijk sportaanbod, is de binding onderling een belangrijke garantie voor een langdurig lidmaatschap. Om die reden hebben KombiFit leden een positieve uitstraling richting de bestaande leden. Behouden en werven van de doelgroep 45+ in relatie tot het doen van vrijwilligerswerk binnen de vereniging; Samenwerking met andere partijen op lokaal niveau. (o.a. om de doelgroep beter te bereiken). o Bijvangst is dat de vereniging zet zich breed inzet voor de maatschappij. Door diverse disciplines binnen de korfbalsport aan te bieden verhoogt dit de betrokkenheid binnen de vereniging; o Het verhogen van de bezettingsgraad van de accommodatie. KombiFit kan prima overdag plaatsvinden op momenten dat de accommodatie niet wordt gebruikt; Doelgroep KombiFit richt zich primair op de 45-plusser. KombiFit 45+ biedt de vereniging de mogelijkheid om in de lokale omgeving een keuze voor een specifieke doelgroep te maken. Voorbeelden hiervan zijn: Senior leden die dreigen uit te stromen en oud-leden in beeld: leden die willen stoppen met wedstrijdkorfbal en leden die regelmatig als toeschouwer op het korfbalveld te vinden zijn, maar die niet actief deelnemen. Oud-leden uit beeld (niet actief): leden die ooit korfbal hebben gespeeld, maar slechts zelden langskomen op een korfbalaccommodatie. Ook ouders van jeugdleden die hun kind brengen voor trainingen en wedstrijden 2 / 9

3 worden hiertoe berekend. Nieuwe doelgroep: er zijn tal van ongeorganiseerde individuele sporters of beweeggroepjes in steden en dorpen die incidenteel (onregelmatig) bewegen en meer op zoek zijn naar een accommodatie als uitvalsbasis of wel naar een wekelijks georganiseerd (nieuw) beweegaanbod. Niet actieve 45-plussers: KombiFit is uitermate geschikt voor de nog niet actieve 45-plusser om eenvoudig in te stappen in dit veilige en laagdrempelige sportprogramma. Intermediaire doelgroep Projectleider / coördinator KombiFit; de projectleider, aangesteld door het bestuur, is verantwoordelijk voor de oriëntatie, voorbereiding, planning, werving, uitvoering, afronding en stelt hiervoor de benodigde plannen van aanpak op. De projectleider zal een werkgroep, bestaande uit vrijwilligers en trainers van de club en mogelijk externen afkomstig van de samenwerkende partners, samenstellen met een duidelijk rol- en taakomschrijving. Uitvoerder van de activiteit; een trainer (in bezit van diploma Korfbaltrainer 2) van de korfbalvereniging is in de meeste gevallen de uitvoerder van KombiFit. De sportconsulent genoemd hieronder zal tijdens het eerste seizoen een actieve bijdrage leveren aan het uitvoeren van de daadwerkelijke sportactiviteiten. Sportconsulent KNKV; de sportconsulent ondersteunt de werkgroep en specifiek de trainers bij de uitvoering. Het scholen van het kader via cursussen en train de trainer trajecten zijn essentiële onderdelen hierbij. Probleembeschrijving Probleem Het KNKV analyseert jaarlijks haar ledencijfers en kwam ongeveer 10 jaar geleden al tot de conclusie dat er sprake was van een stevige uitstroom van seniorleden in de leeftijd van 45 jaar en ouder. De afgelopen 5 jaar heeft er een daling plaatsgevonden van circa seniorleden (12% t.o.v. het totaal aantal leden) en hiervan zijn ongeveer 500 leden ouder dan 45 jaar (25%). De belangrijkste argumenten toen en nu zijn de verminderende fysieke mogelijkheden voor het spelen van wedstrijdkorfbal. Dit argument loopt samen op met de reden van een (te) grote belasting van twee keer per week trainen en een wedstrijd in het weekend. Het destijds ontbreken van een alternatief en meer laagdrempeliger sportaanbod zorgde voor de bovengemiddelde uitstroom van oudere senioren. Uit gesprekken met deze categorie sporters blijkt wel dat ze graag actief zouden willen blijven alleen al vanwege de sociale contacten en de sfeer binnen de club. Echter het gemis van een sportaanbod op maat leidt er toch toe dat deze categorie senioren langzaam aan het uitstromen is. Hiermee verdwijnt tevens een doelgroep (potentiële) vrijwilligers met meer tijd dan mensen die nog fulltime werken. Deze senioren brengen daarnaast veel ervaring mee op verschillende terreinen, die een goede bijdrage kunnen leveren aan de vereniging. Het programma KombiFit probeert nu in te spelen op dit probleem van vroegtijdige uitstroom door een sportaanbod samen te stellen door en voor deze categorie. Het betekent dat de sportcarrière kan worden verlengd en dat de 45-plusser langer aan de korfbalsport verbonden blijft. Het programma daagt tevens oud leden uit om toch het bewegen weer op te pakken binnen de sociale setting van de korfbalvereniging. Het verlengen van de sportcarrière draagt bij aan een betere gezondheid en vitaliteit. Het programma KombiFit biedt ook juist nieuwe kansen om de ongeorganiseerde incidenteel sportende 45-plusser aan zich te binden. Door het aanbieden van een aantrekkelijk sportaanbod (o.a. diverse sport- en beweegactiviteiten) met als uitvalsbasis de accommodatie van de korfbalvereniging. Een voordeel hierbij is dat de sportaccommodatie van een korfbalvereniging vaak centraal ligt in de wijk, waardoor het clubhuis ook prima als buurthuis dienst kan doen. De doelgroep 45-plus heeft vaak ook mogelijkheden om overdag te sporten en kan daardoor mede zorgen voor een betere bezettingsgraad van de accommodatie. Het bijkomende voordeel van het gebruik van de accommodatie overdag is de verlaging van de kans op vandalisme. Het doel hierbij is meer mensen vaker aan het sporten te krijgen (40 weken per jaar). Uit onderzoek (InSites Consulting, Boeien & Binden de invloed van sociale binding op sportparticipatie) blijkt dat er een positieve relatie is tussen sociale binding en sportparticipatie). Denk qua type sporter hierbij aan wandelaars (Nordic Walking), joggers/lopers, fietsers (wielrennen, ATB), etc. 3 / 9

4 Aanpak Strategie 1. De sportvereniging start met het maken van een analyse van de eigen en lokale situatie (buurtscan). Op basis hiervan wordt de doelgroep bepaald. 2. Draagvlak creeren binnen de vereniging om voor deze doelgroep sportaanbod te ontwikkelen. 3. Stuurgroep en werkgroep formeren, waarbij samenwerking met andere lokale partijen centraal staat. 4. In gezamenlijk overleg wordt het sportaanbod samengesteld en de (co)financiering van de interventie bepaald. 5. Opleiden kader om het betreffende sportaanbod op een goede en deskundige wijze te kunnen verzorgen. 6. Wervingscampagne: potentiële deelnemers informeren en werven. 7. Start introductie activiteiten. 8. Deelnemers introductie activiteiten binden aan de vereniging en het sportaanbod. 9. Duurzaam en structureel sport- en beweegaanbod voor de betrefffende doelgroep in verenigingsverband. Samenwerking Sportverenigingen, gemeente, buurtsportcoaches, wijk- en buurtcentra, welzijnsorganisaties, GALM-groepen, sportraden. Een afvaardiging van deze partijen zal plaatsnemen in de stuurgroep en van een aantal partijen zal ook een afvaardiging plaatsnemen in de werkgroep. Daarnaast heeft het KNKV een samenwerkingsovereenkomst met de Nederlandse Frisbee Bond en de Nederlandse Indoor en Outdoor Bowls Bond. Deze partners zetten hun kennis en ervaring in om activiteiten als discgolf en bowls op te zetten binnen het Kombifit programma. Duur en intensiteit De sportaanbieder(s) start met een introductie programma van een aantal weken. Elke week vindt er een activiteit van +/- 1 uur plaats. Na een aantal weken vindt er een evaluatie met de deelnemers plaats en worden de deelnemers gestimuleerd om lid te worden van de betreffende vereniging. Daarna vindt er wekelijks een structureel programma plaats. Het is de bedoeling dat de Kombifit activiteiten gedurende het korfbalseizoen (zowel veld als zaal) wekelijks aangeboden worden (+/- 1 uur per week). Het korfbalseizoen is verdeeld in drie grote blokken, namelijk de eerste helft veldseizoen (najaar), het zaalseizoen (november t/m maart) en de tweede helft veldseizoen (voorjaar). Elk blok bestaat uit ongeveer 10 tot 12 weken. Opzet van de interventie Het bestuur van de korfbalvereniging start de voorbereidingen voor het uitvoeren van de interventie KombiFit met het aanstellen van een projectleider / coördinator en deze gaat stapsgewijs als volgt te werk: Oriëntatie en voorbereiding: de projectleider maakt een Buurtanalyse, doelgroep- e n doelbepaling, en concept wervingsplan en zorgt voor draagvlak binnen de vereniging en samenwerkende partners. Tijdsduur: 4 weken Planning: de projectleider vormt een werkgroep en maakt een plan van aanpak met deelplannen voor de werving en uitvoering (inclusief kennismakingsprogramma). Tevens maakt de projectleider en rol- en taakverdeling voor de werkgroep. Tijdsduur: 6 weken Werving deelnemers: via diverse kanalen en social media worden de deelnemers geworven afhankelijk de gekozen doelgroep. Na het volgen van een kennismakingsprogramma van 3 weken (inclusief informatie bijeenkomsten) volgt de definitieve inschrijving. Tijdsduur: 2 maanden 4 / 9

5 Uitvoering sport/beweegactiviteiten: het programma KombiFit wordt in 3 blokken van weken bij de korfbalvereniging uitgevoerd. Een wekelijkse training duurt 1 à 1½ uur afhankelijk van de sportactiviteit. De trainers / begeleiding kunnen hierbij worden ondersteund door de sportconsulent van het KNKV. Tijdsduur: Ongeveer 40 weken, start medio augustus en eindigend medio juni. Afronding: Evaluatie van volledige traject inclusief tevredenheidsonderzoek deelnemers. Tijdsduur: 1 maand na afloop programma Locatie en uitvoerders De lokale korfbalvereniging voert het programma uit met de eigen accommodatie als basis. De gemeente, wijk en buurtcentra of welzijnsorganisatie kunnen een rol vervullen in het bepalen van het lokale plan en specifieke doelgroep en de werving van de doelgroep Overdraagbaarheid Ondersteuning De ondersteuning vanuit de bond wordt gedaan door verenigingskaderconsulenten, die verenigingen beleidsmatig ondersteunen met het opzetten van een plan van aanpak. De sportconsulenten ondersteunen op het gebied van de praktische uitvoering en scholen het kader bij om dit sportaanbod goed uit te voeren. Verenigingskaderconsulent KNKV (VKC); de verenigingskaderconsulent KNKV adviseert en ondersteunt de projectleider bij het ontwikkelen van de diverse deelplannen t.b.v. het programma KombiFit. De sportconsulenten van het KNKV geven actieve ondersteuning gericht op de doelgroep zowel bij het kennismakingsprogramma als gericht op de trainers (train de trainer) bij de uitvoering van het sportprogramma. Het KNKV deelt zijn ervaringen met andere sportbonden, gemeenten, sportraden op workshops e.d. Lokale professionals in de buurt kunnen een bijdrage leveren aan zowel de werving van de 45-plussers, als het inbrengen van kennis over deze doelgroep: gemeente, wijk- en buurtcentra, welzijnsorganisaties etc. Handleiding Er is een uitgebreide handleiding beschikbaar voor de opzet van Kombifit. Daarnaast zijn er per sport- en beweegaanbod diverse instructies beschikbaar. Kwaliteitsbewaking De activiteiten worden geregistreerd en o.a via een interactieve webpagina kunnen verenigingen onderling kennis uitwisselen. Materialen Het KNKV heeft een handleiding beschikbaar en heeft tevens de mogelijkheid om via de collega sportbonden, waarvan een activiteit in het beweegprogramma wordt opgenomen, informatie te verstrekken. Het KNKV heeft verder een webpagina KombiFit, waar alle informatie op staat. Implementatie Randvoorwaarden 5 / 9

6 Draagvlak Het KNKV zet haar Sportconsulenten, maar ook vooral haar Verenigingskaderconsulenten (meer beleidsmatig ingesteld) in om zoveel mogelijk aansluiting te zoeken bij de vaak door de gemeente geïnitieerde beweegprogramma's. De Verenigingskaderconsulenten ondersteunen korfbalverenigingen bij het goed opzetten en onderhouden van hun lokale netwerk. Deskundigheid Aan de trainers wordt de eis gesteld dat ze kennis hebben van de doelgroep en dat ze tevens in staat zijn om les te geven in meerdere sportdisciplines. Bereik 28 gemeenten/stadsdelen/wijken 28 sportverenigingen Locaties 28 gemeenten/stadsdelen/wijken, 28 sportverenigingen Aantal deelnemers 500 tot 700 deelnemers Ervaringen met de uitvoering Het afgelopen jaar hebben studenten van de Hogeschool te Rotterdam uitgebreid onderzoek gedaan en aan de hand van hun bevindingen is het programma verbeterd en uitgebreid. Het rapport is beschikbaar. Referenten Referenten Naam en functie Edu van Deursen, contactpersoon KombiFit adres telefoonnummer Uitspraak van de persoon over kwaliteit van de interventie / het aanbod Nieuwe doelgroepen zijn een verrijking voor de vereniging. In nauwe samenwerking met de gemeente Den Haag zijn alle 55 plussers in de directe omgeving van de accommodatie aangeschreven om hen te stimuleren (meer) te bewegen. Middels een fittest en professioneel advies georganiseerd vanuit de gemeente Den Haag hebben senioren deze kans gegrepen om gedurende een speciaal KombiFit introductie programma kennis te maken met KombiFit. De Haagse Jeugdsport Coördinatoren hebben een GALM cursus gevolgd om speciaal de 55+ doelgroep 6 / 9

7 verantwoord te kunnen laten (her)beginnen met beweegactiviteiten waarbij het plezier voorop staat waarbij zowel de buitenaccommodatie (inclusief een beachcourt) alsmede onze sporthal en speciale sportmaterialen ingezet worden. Middels deze programma s in combinatie met de actieve samenwerking met de gemeente Den Haag alsmede het KNKV zijn wij in staat gesteld om jeugd alsmede nieuwe doelgroepen aan ons te binden om mede een verdere invulling te geven aan Buurthuis van de Toekomst. Binnen onze missie van de vereniging zal het bedienen van nieuwe doelgroepen, naast onze core business Korfbal, een blijvend punt van aandacht zijn en bestaande programma s continue beoordeeld en indien nodig aangepast worden om een aansprekend beweeg en sportaanbod te kunnen blijven bieden midden in de krachtwijk Den Haag Zuidwest. Naam organisatie Eibernest, Den Haag Type organisatie korfbalvereniging Website Referent 2 Naam en functie Nicolette van Battum, bestuurslid adres nvbattum@hotmail.com telefoonnummer Uirspraak van de persoon over kwaliteit van de interventie / het aanbod Bij het opstarten van het KombiFit programma voor onze vereniging Rust Roest in Eindhoven zijn wij intensief begeleid door het KNKV. Medewerkers van het KNKV hebben ons geholpen bij het opstellen van het plan van aanpak en tijdens intervisie avonden gedurende het traject hebben we onder andere tips ontvangen over hoe we het programma kunnen vormgeven, hoe we nieuwe leden voor het programma kunnen werven en hoe we het binnen onze vereniging een eigen plaats kunnen geven. De uitwisseling van ervaringen met andere verenigingen die ook bezig waren het programma op te starten zijn hierbij zeer waardevol geweest. Door SportKracht zijn onze trainers ondersteund met oefeningen ten behoeve van het nieuwe materiaal dat we hebben kunnen aanschaffen, maar ook met aanwijzingen hoe de doelgroep het beste benaderd kan worden en waar specifiek op gelet moet worden. Dit alles heeft geleid tot een zeer succesvolle introductie van het programma bij Rust Roest. 7 / 9

8 Naam organisatie Rust Roest Type organisatie Korfbalvereniging Website Kosten en uren Kosten en uren Personeel (coördinatie) totaal 3.210,- waarvan, Projectleider vereniging = 2.000,- KNKV verenigingskaderconsulenten = 960,- KNKV cursus diverse sporten = 250,- Personeel (uitvoering totaal 7.880,- waarvan, Trainers vereniging (4 personen) = KNKV sportconsulenten 12 dagdelen = 2.880,- Materiaal / accommodatie totaal 5.850,- Container met materiaal van 5 sporten = 2.500,- Accommodatie = 800,- Drukwerk = 1.750,- Totale kosten van het project KombiFit= ,- Toelichting op kosten en uren Personeel (coördinatie): De vereniging stelt een projectleider aan voor twee jaar voor gemiddeld 80 uur à 25,- per uur. Deze projectleider vanuit de club zorgt voor het plan van aanpak, zorgt voor de interne organisatie en stelt een wervingsplan op om oud-leden en ouders als deelnemer te enthousiasmeren (info -avond) voor KombiFit. Het KombiFit programma bestaat per seizoen uit drie delen, namelijk veld najaar, zaalperiode en veld voorjaar. De projectleider is verantwoordelijk voor de coördinatie hiervan. De verenigingskaderconsulent Korfbalbond ondersteunt voor 4 dagdelen à 240,- de projectleider bij het maken van een plan van aanpak (activiteitenplan) aan de hand van de door het KNKV beschikbaar gestelde Toolkit. De verenigingskaderconsulent geeft tevens advies en ondersteuning bij de werving van leden voor het programma (beschikbaar stellen lijsten oud-leden, communicatie richting deze doelgroep etc.) Vooral in het tweede jaar wordt ondersteuning verleend bij het goed borgen van de activiteit voor de landere termijn. Door middel van een scholing om les te geven in de 5 sportdisciplines worden minimaal 2 trainers geschoold in het geven van de 5 geselecteerde sporten uit het programma. Personeel (uitvoering): De vereniging zet minimaal 2 trainers voor 200 uur à 25,- per uur De sportconsulent KNKV ondersteunt de trainers o.a. door middel van het geven van voorbeeldlessen (12 dagdelen) 8 / 9

9 Materiaal / accommodatie: Aanschaf van een container met spelmateriaal voor de 5 sporten (Bowls, Frisbee, Fithockey, Speedminton, Nordic Walking) Het inhuren van de binnenaccommodatie gedurende de winterperiode Het ontwikkelen van posters, flyers en nieuwsbrieven ter promotie van het project. Bijlage / 9