Midterm review uitvoeringsprogramma Brainport 2020

Transcriptie

1 Midterm review uitvoeringsprogramma Brainport 2020 TECHNOLOGY KplusV maart 2014 Pagina 1

2 Doelstellingen prioritaire maatregelen, per actielijn, per domein Inleiding Het uitvoeringsprogramma Brainport 2020 bevat ruim zeventig acties op de domeinen People, Technology, Basics, Business (en Governance). Een groot deel van de acties is opgenomen in het urgentieprogramma In deze bijlage vindt u een overzicht van de actielijnen, beoogde resultaten en acties uit het Brainport 2020 urgentieprogramma. Randvoorwaarden Van elk domein, elke actielijn, elke actie en elk project wordt de algemene voortgang, de investeringen en de trekker weergegeven in de rapportage. Alle data zijn verzameld middels een deskresearch aangevuld met telefonische interviews met projectleiders, beleidsmedewerkers en andere stakeholders. De rapportage is opgebouwd aan de hand van de Brainport 2020 uitvoeringsagenda. Dit betekent dat alle acties en projecten direct corresponderen met de projecten in de uitvoeringsagenda. Hierbij moet opgemerkt worden dat gebruik is gemaakt van de huidige naamgeving van de projecten. Er is gekozen om ook nieuwe relevante projecten 1 toe te voegen aan de rapportage om een beter beeld te geven van de huidige status van de actie(lijn). Nieuwe projecten zijn weergegeven in een grijze opvulling per tabel. Status De algemene voortgang wordt in de kolom status weergegeven middels een stoplicht model, waarbij de kleuren staan voor: groen: actief en/of op schema; oranje: in ontwikkeling (o) of vertraagd (v); rood: geen ontwikkeling of zwaar vertraagd. Investering Alle zekere investeringen en exploitatiekosten (i.e. uitgegeven of begroot) worden weergeven (in ). Wanneer de investeringen en exploitatiekosten nog niet definitief zijn, zijn deze cursief weergegeven. Niet alle investeringen waren volledig te achterhalen of beschikbaar (e.g. vertrouwelijk), waardoor deze rapportage de minimale investering weergeeft. De rapportage is bottom-up opgebouwd. De bedragen per domein zoals gerapporteerd in de Midterm Review Brainport 2020 bestaan uit een optelsom van alle projecten per actie en actielijn. Hierdoor is het niet waarschijnlijk dat er investeringsbedragen dubbel worden geteld. 1 Dit betekent dat niet alle nieuwe projecten zijn toegevoegd. Relevantie is bepaald op basis van gesprekken met interviewpartners. Pagina 2

3 Rijk/EU, Regio en Bedrijfsleven en Tevens is in de tabel de financiering opgenomen; de verdeling over Rijk/EU, Regio (provincies en gemeenten) en Bedrijfsleven en. Trekker Per project is de huidige trekker van het project opgenomen. Wanneer geen trekker staat vermeld is het onduidelijk wie de trekker van het project is. Pagina 3

4 1.1 Technology Waarborgen van het open innovatie ecosysteem Het borgen van publieke en private onderzoekscapaciteit op innovatiecampussen van nationaal belang en scienceparks Indicator Startsituatie Doel 2015 Doel 2020 Publieke R&D (CBS) 0,350 mld. 0,500 mld. 0,650 mld. Private R&D (CBS) 3,3 mld. 3,5 mld. 3,5 mld. 5. Versterk de internationale concurrentiekracht van de innovatiecampussen van nationaal belang: High Tech Campus Eindhoven en Chemelot Campus in Geleen Op de High Tech Campus is van onder andere geïnvesteerd in ECN/Solliance ( 28 miljoen), continuering van Holst ( 20 miljoen) en de accelerator Mu. De High Tech Campus is in 2012 verzelfstandigd, door verkoop van Philips aan Chalet Group. De High Tech Campus is gegroeid en huisvest nu circa 125 bedrijven die arbeidsplaatsen opleveren. Pagina 4

5 Ook op de Chemelot Campus wordt geïnvesteerd in de onderzoeksinstituten InSciTe (DSM, TU/e, Chemelot, TU/e, MU en provincie Limburg circa 90 miljoen) en Aachen Maastricht Institute for Biobased Materials (UM, RWTH, Fraunhofer, naar schatting circa 80 miljoen), een pilot plant (circa 45 miljoen), het Chemelot Materials Centre ( 55 miljoen) en een CentreCourt. Verder vestigt Lanxess zich op de Chemelot Campus. DSM heeft in 2012 aangekondigd 100 miljoen te investeren in kennis en innovatie (voor de campussen Geleen en Delft). Tevens is het project open services boulevard voor technology transfer naar het mkb opgezet. Op de Chemelot Campus zijn 47 bedrijven, onderwijs- en onderzoeksinstellingen gevestigd. Dit levert 1350 FTE op en er volgen 280 studenten onderwijs. Totaal actie Status Investering / Groen mln 16 mln 240 mln Projecten Status Investering/ Trekker Doorontwikkeling Groen mln 2 16 mln 240 mln Chemelot Campus Chemelot Campus Doorontwikkeling High Tech Campus 3 Groen High Tech Campus 6. Verhoog de attractiviteit van innovatiecampussen van potentieel nationaal belang: TU/e Science Park, Maastricht Health Campus, High Tech Automotive Campus en Fhealinc Het TU/e Science park is grotendeels gerenoveerd (prestigieuze architectuur prijzen gewonnen). Tevens is geïnvesteerd in het instituut FOM/Differ, Big Data Center, Light Institute en accelerator Catalyst. Ook op de Maastricht Health Campus is geïnvesteerd, onder andere in Brains Unlimited (neuropsychologie) door de provincie Limburg en de R&D faciliteiten van Medtronic. Op de High Tech Automotive Campus is het Automotive Facility Centre gerealiseerd. Het gebied Fhealinc-Willemspoort in 's-hertogenbosch is doorontwikkeld en projectorganisatie opgezet. Fhealinc moet zich ontwikkelen naar een open innovatiecampus. Groen mln 9 mln 15.3 mln 51.2 mln Projecten Status Investering / Trekker TU/e Science park Groen TU/e Maastricht Health Campus Groen mln 9 mln 15 mln 50.5 mln MUMC Automotive campus Groen 58 mln Automotive campus Fhealinc Groen 1 mln 4 300k 700k Jeroen Bosch Ziekenhuis Schatting, de hefboom van de provinciale investeringen is 2-3. De investeringen in de High Tech Campus zijn (grotendeels) vertrouwelijk en zodoende niet opgenomen Pagina 5

6 7. Versterk R&D-instituten binnen de topsectoren door rolling commitments' Na het wegvallen van FES middelen en start van het topsectorenbeleid is de langdurige financiering van de topinstituten onder druk komen te staan. Er wordt actief gezocht naar structurele oplossingen die de continuering van de (onderzoekslijnen binnen) topinstituten waarborgen. Zo wordt het ESI ondergebracht bij TNO en is de voorlopige continuering van Holst ( ) en DPI ( ) veiliggesteld. Momenteel wordt gewerkt aan het samenstellen van internationale consortia met het oog op Horizon2020. Oranje (v) mln 200 mln 27 mln 190 mln Projecten Status Investering / Trekker DPI Groen mln 5 7 mln DPI ESI Groen 5 mln 5 mln ESI Holst Centre Oranje (v) 20 mln 20 mln Holst Centre CTMM Oranje (v) 300 mln mln 150 mln CTMM BMM Oranje (v) 95 mln 7 45 mln 40 mln BMM Grootschalige onderzoeksinfrastructuur Sinds 2011 heeft het ministerie van OCW structureel 20 miljoen extra toegevoegd aan de begroting van NWO voor grootschalige onderzoeksinfrastructuur, bovenop de structurele 20 miljoen die sinds 2008 beschikbaar werd gesteld. In 2013 is er een call voor grootschalige onderzoeksinfrastructuur geweest vanuit het ministerie van OCW met een beschikbaar budget van 75 miljoen. Toekenningen zijn nog niet bekend (gemaakt). Oranje (o) Trekker Ministerie van OCW Creëren van massa in publieke R&D-infrastructuur Indicator Startsituatie Doel 2015 Doel 2020 Massa in de R&Dinfrastructuur in TTR ELAt binnen de clusters, in wetenschappelijke en bedrijfseconomische zin die inspelen op maatschappelijke - aantal instituten - publieke R&D 8* 0,35 mld 12 0,5 mld 16 0,65 mld uitdagingen binnen de clusters t/m Loopt juli 2014 af. Dit is totale uitgaven van het project. Pagina 6

7 8. Realisatie van researchinstituten in TTR ELAt binnen de clusters Er zijn circa 12 projecten in ontwikkeling en/of in uitvoering. De meeste instituten worden meestal gerealiseerd op één van de campussen in Zuidoost-Nederland (en kunnen daarmee ook daar benoemd zijn). De vaste basisfinanciering van (veel) topinstituten blijft een belangrijk aandachtspunt. Inmiddels zijn Differ/FOM (verhuizing in 2015, fundamental energy research), Solliance (solar), BrainsUnlimited (neuropsychologie) en testbeds in het kader van lighting door TU/e gerealiseerd. CFT 2.0 realiseert IPC-samenwerkingsprojecten in de high tech sector, maar heeft geen structurele financiering. CIRE is ontwikkeld maar heeft nog niet het open innovatiekarakter. Op Chemelot zal door samenwerking van DSM, UM, TU/e, de Provincie Limburg en Chemelot het topinstituut InSciTe worden gerealiseerd. Realisatie van CHaRM (House of Regenerative Medicine) heeft vertraging opgelopen door de ontwikkeling van InSciTe. Ook is het Aachen-Maastricht institute Biobased Materials in ontwikkeling. Er is een partnership ontstaan op het gebied van smart mobility in het DITCM. Voor eventuele deelname aan KIC Innolive (medische technologie) zijn voorbereidingen gaande in het kader van Active and Healthy Aging (Philips, TU/e, gemeente Eindhoven, Brainport Development, UM, KU Leuven, Medical Delta). Tevens zijn partners uit Zuidoost-Nederland betrokken bij voorbereidingen voor KIC Food for Future en KIC Urban Mobility. De call voor de nieuwe KIC's wordt in 2014 verwacht. (Nog) niet gerealiseerd is ECVC. Pagina 7

8 Oranje (o) mln 12.5 mln mln mln Projecten Status Investering / Trekker CFT 2.0 (HTS) Groen 2 mln 1 mln 1 mln Brainport Industries CIRE (Lifetec) Oranje (o) Philips, TU/e Imaging ECVC (LifeTec) Rood MUMC (HoRM) Chemelot Health Campus Association of Regenerative Medicine (CHaRM) (LifeTec) Oranje (o) 100 k k Chemelot via InScite DIFFER (Solar en Energie) Groen 5 mln 5 mln FOM Solliance / ECN (Solar en Energie) DITCM (smart mobility) Realisatie experimentele research omgeving door testbeds (Industrial design) Centre for Care Technology Research (CCT) (homecare) THEMATIC (homecare) Brains Unlimited (neuropsychology) Groen 28.2 mln 28.2 mln TU/e, Holst Centre, ECn, TNO Groen 700 k 700 k 9 HTAC Groen TU/e, Eindhoven Energy Institute Groen UM Oranje (v) MUMC Groen 44 mln 6.5 mln 11.5 mln 26 mln UM / Health Campus Maastricht InSciTe Groen mln 30 mln mln DSM, TU/e, Chemelot, Um Provincie Limburg Aachen Maastricht Institute Biobased Materials Oranje (o) 80 mln k 12 UM, RWTH, Er is een budget van 100 k beschikbaar om CHaRM op te starten. Bijdragen voor losse projecten zijn niet meegenomen Besluit 2/2014. De mate van zekerheid van deze investeringingen varieerd per bron. Jaarlijks waarbij op termijn het bedrijfsleven een deel van de kosten op zich zal nemen. Pagina 8

9 Enabling Technologies Groen 9.3 mln 4.65 mln 4.65 mln Chemelot Campus en MHC KIC InnoLive Oranje (v) EIT KIC Urban Mobility Oranje (v) EIT KIC Food for Future Oranje (v) EIT, Wagingen Chemelot Materials Center Groen 55 mln (2/2014) 15 mln 40 mln Chemelot, Provincie Limburg Business Case voor onderzoeksinstituut Groen Brainport Development Data Science Haalbaarheidsonderzoek Institute Groen Brainport Development of manufacturing Nutrim Groen UM Betere verbinding van publieke en private R&D-capaciteit Optimale toegang tot publieke en private R&D onderzoeksinfrastructuur voor MKB Indicator Startsituatie Doel 2015 Doel 2020 % innovatief MKB bedrijven 37% 40% 45% dat samenwerkt met bedrijven en Publiekprivaat commitment voor innovatie binnen topsectoren Door het kabinet is het topsectorenbeleid ontwikkeld. Hiervoor is landelijk budget gereserveerd, circa 1 miljard per jaar beschikbaar. Daarvan is circa 800 miljoen geoormerkt voor kennis en innovatie, 50 miljoen voor onderwijs en arbeidsmarkt en het resterende budget is geoormerkt voor specifieke bijdragen aan departementen. Op dit moment is niet in beeld welk deel daarvan in Brainport 2020 regio neerslaat 13. Trekker Topsectorenbeleid Oranje (v) Ministerie van EZ Valorisatieprogramma Solar Valorisatieprogramma Solar is vanuit de provincie Noord-Brabant gelanceerd. Trekker Solar (solar en elektrisch rijden) Groen 24 mln 12 mln 12 mln Provincie Noord-Brabant 13 Naast dit budget is er jaarlijks circa 2 miljard aan middelen begroot voor het generieke bedrijvenbeleid (zie ook actie 13). Pagina 9

10 Kenniswerkersregeling 2.0 Deze actie is niet gerealiseerd. Rood Rijk/EU %Regio Bedrijfsleven en Trekker Optimale benutting van de vooraanstaande kennis- en technologiepositie van TTR ELAt binnen de Europese kennisinfrastructuur Indicator Startsituatie Doel 2015 Doel 2020 Krachtige internationale kennispositie van universiteiten, instituten en bedrijven Directe verbindingen tussen publieke en private investeringen in onderzoek en Citatie impact (NOWT) 1,34 1,35 1,35 - Patenten per miljoen inwoners % innovatieve bedrijven dat 20% 30% 40% internationaal samenwerkt bij innovatie ontwikkeling waardoor versnippering wordt voorkomen EU funding Deelname Kaderprogramma (in mln per jaar) 9. Deelname aan European Innovation Partnerships Er is vanuit Brainport 2020 participatie in het EIP Active and Healthy Aging, waarbij Slimmer Leven 2020 is betrokken. Hierin wordt KIC InnoLive voorbereid. Tevens is er betrokkenheid bij EIP Agri (productiviteit landbouw). EIP Active and Oranje (v) Healthy Aging en EIP Agri Trekker EIP 10. Vergroot de impact van Nederlandse co-locaties van het European Institute of Innovation and Technology In Brainport 2020 zijn een tweetal KIC's gerealiseerd: KIC EIT ICT Labs en KIC InnoEnergy. Vanuit het Rijk zijn geen middelen vrij gekomen voor deze KICs. Wel is met ondersteuning van de provincie Noord-Brabant het netwerk Smart Energy Regions opgezet. Partners vanuit Brainport 2020 zijn betrokken bij het KIC Climate (trekker: Wageningen) en de voorbereidingen van KIC InnoLive en KIC Food for Future. Nieuwe calls worden verwacht in Pagina 10

11 Rood mln 18.4 mln 6 mln 80 mln Projecten Status Investering / Trekker EIT ICT Labs Groen 94.1 mln 18.4 mln 75.7 mln EIT KIC InnoEnergy Groen EIT Smart Energy Regions Groen 10.3 mln 6 mln 4.3 mln Provincie Noord- Brabant, TU/e, Brainport development KIC Innolive Oranje (o) EIT KIC Climate Oranje (o) EIT KIC Food for Future Oranje (o) EIT Europese ondersteuning voor topinnovatieregio s In het kader van Brainport2020 is een Taskforce EU ingericht. Mede dankzij inspanningen van deze Taskforce is de Brainport 2020 agenda leidend in de smart specialisation strategy en uitgangspunt voor OP Zuid (EFRO programma ). Afgelopen periode is er vanuit de partners van Brainport 2020 kennis en expertise ingebracht voor de totstandkoming van het Horizon 2020 programma. Eerste calls in het kader van Horizon 2020 zijn begin 2014 geopend. Mogelijkheden voor grensoverschrijdende projecten zijn opgenomen in de Interreg programma's. Momenteel worden voorbereidingen getroffen om consortia om te vormen tot volwaardige KICs. Niet gerealiseerd zijn: regionale luiken in Horizon 2020; instellen EU Region of Innovation. Midpoint richt voor Midden-Brabant een steunpunt Europese subsidies in. Oranje (v) Trekker Taskforce EU Openstellen innovatieregelingen in Nederland, Vlaanderen, Wallonië en NRW voor deelname van over de grens Interreg V (Nederland-Vlaanderen, Nederland-Duitsland, Euregio Maas-Rijn) kan mogelijkheden bieden. Verder zijn er bilaterale afspraken gemaakt tussen het Rijk en NRW. Met Vlaanderen vindt afstemming plaats rondom clusters, met Wallonië is minder samenwerking. De grensoverschrijdende clusterstimuleringsregeling voor het MKB is gerealiseerd en uitgevoerd. Oranje (v) Trekker Ministerie I&M Pagina 11

12 Pagina 12