Schrijfvisie, Schrijfschriften in blokschrift. Voor slechtzienden of leerlingen met een (licht) motorische achterstand

Transcriptie

1 Schrijfvisie, Schrijfschriften in blokschrift Voor slechtzienden of leerlingen met een (licht) motorische achterstand Recensie-exemplaar V2.1 juni 2008

2 Schrijfvisie Schrijfschriften en kopieermateriaal in blokschrift voor de slechtziende leerling. Schrijfvisie is bedoeld voor - leerkrachten en ambulant begeleiders werkzaam in het Speciaal Onderwijs voor slechtzienden (Cluster 1 scholen) - leerkrachten, intern begeleiders en remedial teachers in het regulier en speciaal onderwijs die een slechtziende leerling in hun groep hebben - (ergo)therapeuten die schrijftraining geven aan kinderen met een probleem op het gebied van het visueel functioneren of kinderen met een lichte motorische achterstand Blokschrift voor de slechtziende leerling Dit blokschriftalfabet onderscheidt zich door: - de gedrukte voorbeeldletter lijkt zoveel mogelijk op de geschreven letters - alle stokken en lussen zijn even lang gehouden - het kind krijgt een voorbeeldletter op blanco papier aangeboden en kiest direct voor zijn eigen verwerkingsgrootte - voorbeelden staan aan begin en eind van de regel - de lijnen waartussen geschreven wordt, zijn extra gemarkeerd door zwarte hokjes aan begin en eind - de lange ij wordt niet langer als tweeklank geschreven - de e heeft een schuine lijn - de streepjes van de f en de t staan lager dan gebruikelijk, ze hangen aan de lijn - er worden ook hoofdletters aangeleerd, deze lijken zoveel mogelijk op de kleine letters Geschiedenis Op de scholen van Koninklijk Visio in Huizen en Amsterdam, bleek er behoefte te zijn aan aangepaste schrijfbladen voor slechtziende leerlingen. Eind jaren negentig was het aanbod van beschikbare schrijfmethodes beperkt. De smalle, soms vage liniering, de illustraties en kleur-op-kleur druk bleken voor slechtziende leerlingen vaker een probleem dan plezierig. En de keuze uit remediërende methodes waarin blokschrift werd aangeleerd, was beperkt. Om materiaal op maat voor visueel beperkte leerlingen te maken is een werkgroep opgericht, bestaande uit enkele leerkrachten, een orthopedagoge en een ergotherapeute. In eerste instantie is gewerkt aan aangepaste schriftjes en schrijfbladen. Dit heeft na vele jaren geresulteerd in een vernieuwd blokschrift-alfabet en aangepaste liniatuur voor slechtzienden. Vanuit deze basis is de methode Schrijfvisie ontstaan: schrijfschriften voor leerlingen in twee uitvoeringen en een verzamelmap voor de leerkrachten.

3 Schrijfvisie bestaat uit: - 7 schrijfschriften; hierin leren de leerlingen de cijfers, kleine letters, dubbelklanken, hoofdletters en zinnen schrijven - een verzamelmap voor de leerkracht met informatie, alfabet-kaarten, extra oefenmateriaal en bladen met verschillende soorten liniatuur - een handboek Schrijven met slechtziende kinderen met achtergrondinformatie en didactische adviezen bij schrijfproblemen. Opbouw van de serie schrijfschriften: - Deel 1 - cijferboekje - Deel 2 - kleine letters ( o i r j k s d a ) - Deel 3 - vervolg kleine letters ( m p t n h e l z ) - Deel 4 - vervolg kleine letters ( g b u v f ij ) - Deel 5 - dubbelklanken - Deel 6 - zinnen - Deel 7 - hoofdletters en namen Er zijn twee uitvoeringen leverbaar: Een standaardset - met twee lijnen om tussen te schrijven - en een aangepaste set met vier lijnen. Opbouw van de verzamelmap: - handleiding bij het gebruik van de schrijfschriften - alfabet - en cijferkaarten - diploma s voor de leerling - lege bladen met verschillende soorten liniatuur - herhalingsstof - aangepaste bladen (zie pag. Kleine letters D2-3 van de gewone 4 en de lage 4) Productinformatie Voor vragen over (de inhoud van) Schrijfvisie kunt u contact opnemen met: Els Vervaart (orthopedagoge), Ria van den Dungen (ambulant leerkracht) of Anke Hamelink (ergotherapeute) Bestelinformatie Bestellingen van Schrijfvisie kunt u plaatsen op de website Voor vragen over bestellingen kunt u contact opnemen met: Reinier Pos of Astrid Rietveld Visio KIOSB Xsites Oud Bussumerweg RX Huizen Nederland Tel Kerklaan CJ Kortenhoef Nederland Tel

4 Inhoudsopgave verzamelmap Handleiding bij de schrijfschriften van Schrijfvisie Hoe is Schrijfvisie ontstaan? Opbouw van Schrijfvisie Toelichting op de vorm van de blokletters Toelichting op de liniatuur Het aanleren van een letter of cijfer Volgorde voor het aanleren van de letters Terug naar de reguliere methode Verbale ondersteuning bij de kleine letters van Schrijfvisie Verbale ondersteuning bij de hoofdletters van Schrijfvisie Alfabet en cijferkaarten Diploma Liniatuur Herhalingsstof kleine letters Herhalingsstof woorden en zinnen Aangepast blad voor schrijfwijze van cijfer 4

5 Verbale ondersteuning bij de kleine letters van Schrijfvisie Verbale ondersteuning is bedoeld als geheugensteuntje voor de leerling om de lettervorming in te slijpen. Gebruik altijd dezelfde woorden tijdens het aanleren van een letter en leer het kind bij lastige letters aan om dit tijdens het schrijven te zeggen. In het begin zal dit hardop gebeuren, later kan dit omgebogen worden naar in zichzelf zeggen. Bespreek bij het werken in de schrijfschriften eerst met de leerling de voorbeeldletter. Bij gebruik van een blad met een extra hulplijn boven, kan benoemd worden dat de stok bij die lijn begint. Bij een blad met een hulplijn onder, kan benoemd worden dat de stok bij die lijn eindigt. Geprobeerd is de verbale ondersteuning zo kort mogelijk te houden. De woorden die tussen haakjes staan, kunnen toegevoegd worden als die speciale leerling meer verbale begeleiding nodig heeft. Ook tussen haakjes staat genoemd waar de letter op lijkt, om de overeenkomst in de beweging te benadrukken. Geregeld wordt de term tover c gebruikt; deze komt uit Schrijven met een Smile en is overgenomen, aangezien hij kinderen zo aanspreekt. De tover c is de letter c en wordt zo genoemd omdat er andere letters mee getoverd worden: de a, de d, de g, de o en de q. Deze letters beginnen allen met een tover c en dan is er een variatie in afwerking. In de praktijk blijkt de tover c de omkering tussen d en b te verminderen als kinderen goed gebruik maken van de verbale ondersteuning. Ook voor linkshandige leerlingen, die meer duwend schrijven, helpt het de ronding van de o de goede kant op te maken. a b c d e f g Tover c, omhoog, stok naar beneden, stop (op de lijn; lijkt op een tover c met een stokje). Een stok omlaag, klim omhoog langs de stok (tot de lijn), bocht naar rechts (stop tegen de stok). Tover c (bots op de lijn, stop). Tover c, omhoog (boven de lijn), glij langs de stok naar beneden, stop (op de lijn; lijkt op een a met een lange stok). Streepje schuin omhoog, tover c erom. Klein bochtje, stok naar beneden, streepje hangt aan de lijn (de f lijkt op een wandelstok met een streepje, zonodig echte wandestok met ronding als handvat laten zien en voelen). Tover c, omhoog, stok naar beneden, zak door de lijn en een haakje (lijkt op een a met een stok met een haakje).

6 Aangepaste versie Schrijfvisie V $ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z.,?!:;<> 6

7 diploma uitgereikt aan: voor het onderdeel cyfers handtekening leerkracht

8 Aangepaste versie Schrijfvisie V

9 Schrijfvisie standaard V

10 Schrijfvisie standaard V jos j jos 10

11 Schrijfvisie standaard V j j j j j j j j j j j jos os os os 11

12 Schrijfvisie standaard V j j j j j j j j j j j jos os os os os 12

13 Schrijfvisie standaard V

14 Schrijfvisie standaard V

15 Schrijfvisie standaard V

16 Aangepaste versie Schrijfvisie V kok kok sik sik dom dom mak mak kas kas jok jok 16

17 Aangepaste versie Schrijfvisie V ik kryg een dreun een dreun op myn neus ik huil au dat doet pyn 17

18 Aangepaste versie Schrijfvisie V aa aa A A A A bb bb B B B B 18

19 Aangepaste versie Schrijfvisie V Anne, Aziz, Amalia, Abdullah Bob, Babet, Beatrix, Bastiaan Cees, C#ril, Celine, Christiaan 19

20 Schrijfvisie standaard V Anne, Aziz, Amalia, Abdullah Bob, Babet, Beatrix, Bastiaan Cees, C#ril, Celine, Christiaan 20