Kan (veiligheids-)cultuur ons helpen grote ongevallen te begrijpen?

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Kan (veiligheids-)cultuur ons helpen grote ongevallen te begrijpen?"

Ferdinand Desmet
6 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Kan (veiligheids-)cultuur ons helpen grote ongevallen te begrijpen? Bijeenkomst ContactGroep Chemie, Frank Guldenmund, Safety & Security Science Group, Technische Universiteit Delft 1

2 Overzicht Waarneming en realiteit Cultuur definiëren Veiligheidscultuur Beelden van veiligheidscultuur Cultuur als proces 2

3 Wat is dit? 3

4 4

5 De handdruk Observatie Interpretatie Attributie 5

6 6

7 Enkele beschrijvingen van afbeelding Een vrouw geeft wat geld aan een man maar hij wil meer geld zien Een vrouw die een man probeert om te kopen Een man neemt geld aan van een vrouw Een man geeft geld aan een vrouw. Er is een probleem en zij bespreken dit Onderhandeling Goed opgeleide mensen die iets bespreken Een vrouw vraagt de weg en een man legt dit uit Een discussie onder vrienden Een heftige discussie Een ruzie. Zij heeft hem op een of andere manier beledigd Een dame die haar huisadres aan een man geeft 7

8 8

9 Waarneming en realiteit 9

10 Definitie van cultuur Cultuur is een ongrijpbare [fuzzy] verzameling van attituden, opvattingen, gedragsconventies, en basisaannamen en waarden die door een groep mensen wordt gedeeld en die het gedrag van ieder van de groepsleden beïnvloedt en ieders interpretatie van de betekenis van het gedrag van andere mensen Spencer-Oatey,

11 Definitie van cultuur Cultuur is een ongrijpbare [fuzzy] verzameling van attituden, opvattingen, gedragsconventies, en basisaannamen en waarden die door een groep mensen wordt gedeeld en die het gedrag van ieder van de groepsleden beïnvloedt en ieders interpretatie van de betekenis van het gedrag van andere mensen Spencer-Oatey,

12 ... 12

13 In een notendop: cultuur beïnvloedt wat mensen zien, horen, voelen, zeggen en doen 13

14 Veiligheidscultuur Tsjernobyl (1986) > veiligheidscultuur Piper Alpha (1987) > veiligheidscultuur Davis Besse NPP Ohio (2002) > veiligheidscultuur Texas City (2005) > veiligheidscultuur 14

15 reports 15

16 Perspectieven op veiligheidscultuur 1. Cultuur als een stam > antropologisch perspectief 2. Cultuur als een trap > pragmatisch perspectief 3. Cultuur als een nummer > analytisch perspectief 4. Cultuur als een proces > betekenisgeven en overeenstemmen 16

17 Cultuur als een inheemse stam 17

18 Antropologisch perspectief Doel: een cultuur begrijpen, niet beoordelen of evalueren Methode: veldonderzoek (observaties, interviews, focus groepen, document analyse, vragenlijst) Resultaat: een zee aan kwalitatieve data Tijd oriëntatie: verleden (+ heden) 18

19 Cultuur als een trap GENERATIVE HSE is how we do business around here Toenemende geïnformeerdheid PROACTIVE we work on the problems that we still find CALCULATIVE we have systems in place to manage all hazards REACTIVE Safety is important, we do a lot every time we have an accident PATHOLOGICAL who cares as long as we re not caught Toenemend vertrouwen en verantwoordelijkheid 19

20 Pragmatisch perspectief: niveaus van volwassenheid Doel: verbetering > treetje hoger Methode: behaviourally anchored rating scales (BARS) Resultaat: kwantificaties drukken mate van volwassenheid uit Tijd oriëntatie: heden (+ toekomst) 20

21 Cultuur als een nummer 21

22 Analytisch perspectief Doel: beschrijving (en diagnose?) van veiligheidsklimaat Methode: vragenlijsten (attituden, percepties) Resultaat: getallen (gemiddelden, standaard deviaties, correlaties, etc.) Tijd oriëntatie: heden (nu) 22

23 Cultuur als een proces 23

24 Het ontwikkelingsproces van cultuur naar Berger & Luckmann, 1966) 24

25 Betekenisgeven Wat is er hier aan de hand? 25

26 Uitwisselen Wat denken wij dat er hier aan de hand is? 26

27 Formaliseren Laten wij vastleggen wat er hier aan de hand is 27

28 Opleiden, trainen Dít is wat er hier aan de hand is 28

29 Versterken Wij denken allen dat alleen dít hier aan de hand is 29

30 Een nieuwe definitie van cultuur Cultuur is de verzameling van gemeenschappelijke normen, waarden en wereldbeelden die zich ontwikkelen in een groep wanneer de leden met elkaar in een bepaalde context samenwerken Bang,

31 Cultuur als product van betekenisgeving en afstemming 31

32 Cultuur als product van betekenisgeving en afstemming Eend! 32

33 Kan (veiligheids-)cultuur ons helpen grote ongevallen te begrijpen? Frank Guldenmund :: 33

Vergelijkbare documenten

Cultuur, macht(hebbers) en veiligheid Frank Guldenmund, Sectie Veiligheidskunde, TUD

Cultuur, macht(hebbers) en veiligheid Frank Guldenmund, Sectie Veiligheidskunde, TUD NVVK Conferentie De kracht van macht Arnhem (Papendal), 20-21 maart 2013 1 Onvoorspelbaarheid 2 3 Overzicht 1. Cultuur