Proeftuinen VIV-J innovatief, maar ook reëel? MARIJKE VAN GENABEEK, 16 MEI 2017

Transcriptie

1 Proeftuinen VIV-J innovatief, maar ook reëel? MARIJKE VAN GENABEEK, 16 MEI 2017

2 Historisch perspectief code penal , 1834: eerste jongensgevangenis in Rotterdam, kinderwetten 1905: Civielrechtelijke en Strafrechtelijke Kinderwet, oordeel des onderscheids, tuchtschool, dwangopvoeding, jeugd-tbr, herziening jeugdstrafrecht 1965, PIBB, jeugddetentie PIJ, 2008 : GBM, 2011: sluitend stelsel verplichte nazorg, 2014 : invoering Adolescentenstrafrecht (ASR) in het belang van gunstige ontwikkeling van de jeugdige pedagogische insteek belangrijker dan vergelding verwevenheid/samenhang met jeugdbeschermingsmaatregelen

3 ontwikkeling vanuit wisselend perspectief Jaren 90: bouw (jeugd)gevangenissen Vanaf 2000 psycho-medische benadering, what works 2010: scheiding straf-civiel, meer ambulant, minder gesloten 15 invoering Jeugdwet

4 Verschillende werkelijkheden De juridische werkelijkheid De politieke werkelijkheid De uitvoeringswerkelijkheid

5 Scheiding straf-civiel

6 Aanleiding tot VIV-JJ VERKENNING INVULLING VRIJHEIDSBENEMING VOOR JUSTITIËLE JEUGD Forse capaciteitsreductie vanaf 2010 Sluiting JJI s zonder lange termijnvisie Verlies regionale dekking Een regime voor verschillende titels Verschuiving positie binnen forensische keten Van stepped naar matched care

7 toekomstperspectief Een efficiënt en effectief proces van plaatsing en screening tbv een integraal plan van aanpak lokale en regionale plaatsen zo dicht mogelijk bij eigen leefsysteem ten tijde van vrijheidsbeneming Landelijke voorziening(en) specifieke behoefte aan specialistische zorg en hogere mate van (fysieke) beveiliging voorziening (poli/ Forfact) tussen verblijf en (na)zorg

8 Organogram VIV JJ Oorspronkelijk tot juli 2017 Verlenging t/m 22 December 2017

9 VIV PROEFTUINEN MONITOR AWRJ

10 Beveiliging x zorg zorgbehoefte H M Proeftuin overwegen JJI L Alterna - tieven L M H R-N-R model/ desistance goodlivesmodel beveiligheidsnoodzaak

11 Kleinschalige voorziening Zo lokaal mogelijk; Kleinschalig; Doorlopen bestaande zorg; Variatie in zorg en mate van beveiliging; Actieve betrokkenheid systeem Uitvoeren van screening en diagnostiek tbv maatwerkarrangement Lokale ketensamenwerking: toegankelijk voor externe partners

12 Amsterdam (Spirit) een laagbeveiligde setting in woonwijk jongeren (max. 8) in voorlopige hechtenis (vooralsnog 18-) BJJ niet van toepassing, rechter plaatst rechtstreeks betrokkenheid van de ouders centraal Ketensamenwerking: o.a. de IFA (Intensieve Forensische Aanpak) Integraal plan voor de toekomst en toeleiding naar school en/of werk. Reeds gestarte zorg/hulptrajecten gecontinueerd Dagbesteding: voortzetting school en werk of plaatsing locale school gezamenlijke woon- en leefruimte. Toegang eigen slaapkamer met badge Naast camerabewaking, altijd huismeester aanwezig

13 overwegingen Behoefte aan voorziening in Amsterdam na sluiting Amstelbaken Mogelijkheid stand-alone voorziening Alternatief voor JJI (alternatieve locatie voor tul voorlopige hechtenis) Ontworpen als aanvulling op ambulant aanbod Relatie tot gemeentelijke aanpak risico-jeugd Tot nu toe Betere ingang bij ouders door titel Netwerk(overleg) functioneert goed Toeleiding nog vraagstuk Veel geïnvesteerd in buurt, blijft nodig

14 Kleinschalige voorziening Nijmegen Kleinschalige voorziening gekoppeld aan JJI Doelgroep spreiding van preventief gehecht tot einde PIJ BJJ van toepassing Snelle diagnostiek en aansluiting zorg Jongere/ systeem centraal Verblijf in teken diagnostiek en aansluitende start zorg Faciliteren doorloop zorg/ onderwijs Ondersteuning veiligheidsnoodzaak: af- en opschaling Regionale dekking

15 overwegingen Aansluiting op sterk aanwezige sociale infrastructuur Actieve ( bestuurlijke) bijdrage gemeente Nijmegen Beschikbaarheid twee minder beveiligde voorzieningen Bestemming al beschikbaar Mogelijkheid tot doelgroep differentiatie in relatie tot JJI zorgbehoefte afgezet tegen forensische titel) Tot nu toe Bereidheid keten om te investeren (werkgroepen) Continuïteit vergt aandacht Gemengde groep jongeren Risico- inschatting vraagstuk

16 Kleinschalige Voorziening en Screening en Diagnostiek in Groningen (JUVAID) Preventief gehechte jongeren (8 j/m), GBM, time-out Uitgaan van individuele behoefte aan zorg en mate van beveiliging (pasjes) Zo dicht mogelijk bij het eigen leefsysteem, netwerkbijeenkomsten Mogelijkheid overplaatsing naar JJI Juvaid (Het Poortje Jeugdinrichtingen, locatie Veenhuizen) bij niet nakomen afspraken Aanbod dagprogramma: school, vrije tijd en activiteiten 24 uur per dag professionele begeleiding en beveiliging

17 overwegingen Koppeling aan jeugdzorgvoorziening Gemakkelijke aansluiting bestaande infrastructuur JJI als vangnet Regionale voorziening in het Noorden Eerdere ervaring P.O.P. (Pas op de Plaats) Combinatie KV en SD Tot nu toe Op casusniveau snel succes Alert blijven op oud denken Vanaf maart direct plaatsing in KV, niet in poitiecel (nog) geen eenduidige toeleiding

18 Screening en diagnostiek Koppeling diagnostiek aan zorg/interventies Veiligheidsnoodzaak x zorgbehoefte Risicotaxatie als forensisch instrument Gezinsdiagnostiek is empowerment Onderdeel advisering eerste en tweede raadkamer Onderdeel van ketensamenwerking Inrichting forensische zorg

19 De Hartelborgt Screenings instrument inschatting beveiligingsbehoefte Speciaal ingerichte afdeling in JJI voor screening en diagnostiek Inrichten diagnostisch proces aangevuld met forensische zorg (Fivoor) aangepaste versie huidige raadkamerformat JJI Een integraal trajectplan zorg Matched Care

20 overwegingen Aanwezige actieve ketenstructuur (convenant reclassering, geslaagd LIJ pilot, forensisch platform jeugd) Regierol door RvK Hands-on mentaliteit betrokkenheid gemeente(s) Ervaring met verschillende veiligheidsregimes (BBI Kralingen) Bestaande ervaring met GGZ aanbieder FIVOOR ( doorplaatsing vanuit VIC, MDFT pilot) Tot nu toe Eigen inhoudelijk programma Gemeenschappelijk ketenadvies op basis betere samenwerking Rol RvK x OM

21 Den Heyacker trajectplan zorg regionaal schema forensische jeugdzorg schema forensische jeugdzorg samenwerkingsverband forensische jeugdzorg Het ontwerpen van forensische samenwerking

22 overwegingen Regionale reikwijdte met gemeente Breda als uitvalsbasis Centrale rol jeugdbescherming Actieve bijdrage gemeente Vooruitlopend op regionale spreiding KV s Werkgroepen gestart Tot nu toe Werkgroepen( ketenpartners) dragen proces Continuïteit in ketensamenwerking

23 innovatie Wearable biometrics Meet hartslag Koppeling aan mobiel Jongeren volgsysteem Selectieve toegang

24 Voorgeleidingen Voorgeleidingen IBS Proeftuin Amsterdam 11/16 02/17 Groningen 12/16 02/17 Rotterdam 11/16 02/17 Nijmegen 11/16 02/17 Breda 12/16 02/ (61.3%) 7 (18%)* 16 8 (50%) 2 (25%) (48.9%) 12 (29%) 21 5 (24%) 1 (20%) 6 6 (100%) 3 (50%) *Periode voorgeleidingen beslaat niet gehele looptijd proeftuin

25 Innovatief, reëel?

26 kwesties & kansen Instroom Straf-civiel Regionale spreiding Omgaan met risico s Financiële dekking voor gehele traject In toekomst verhouding tot Landelijk specialistische voorziening (LSV) Innovaties forensische expertise herkenbaar en breed inzetbaar