Proeftuin Kleinschalige Voorziening Screening & Diagnostiek

Transcriptie

1 Proeftuin Kleinschalige Voorziening Screening & Diagnostiek 1 Het Roer Om POO0844_FLD_Proeftuin_A5_fc_03_KJ.indd :27

2 Zorg en beveiliging op maat Justitiële jeugdinrichting (JJI) Juvaid, onderdeel van Het Poortje jeugdinrichtingen, beschikt per december 2016 over een proeftuin Kleinschalige Voorziening en Screening & Diagnostiek. De proeftuin is een samenwerking met ketenpartners en zorgaanbieders. De Kleinschalige Voorziening met Screening & Diagnostiek De proeftuin Kleinschalige Voorziening (KV) is een proef, waarbij gekeken wordt naar een alternatieve verblijfslocatie voor jongeren die een preventieve hechtenis krijgen opgelegd (art. 493, lid 3 en art. 80 van het wetboek van Strafvordering). Mits goed omschreven, kan er in de proeftuin ook in het kader van een Gedrags beïnvloedende Maatregel (GBM) een jongere worden geplaatst. In de KV kan zorg, maar ook beveiliging op maat worden geboden. Dit maakt het mogelijk om gezonde en protectieve factoren in het leven van de jongere te continueren en zo mogelijk zelfs te versterken. Vanuit de KV kan de jongere de eigen school, sportclub of al gestarte therapie in de eigen leefomgeving blijven bezoeken. Tijdens het verblijf vindt in samenwerking met (keten)partners screening en diagnostiek plaats om vorm te geven aan een Integraal Trajectplan Zorg. Dit plan komt tot stand in nauwe samenwerking met alle organisaties die deel nemen aan de uitvoering ervan, de regierol wordt eenduidig belegd. De jongere en diens systeem worden sterk betrokken bij dit proces: vanuit de gehanteerde methodiek ligt de focus op het versterken van de eigen kracht, op jongeren- en systeemparticipatie. POO0844_FLD_Proeftuin_A5_fc_03_KJ.indd :27

3 Aanleiding In 2015 verscheen het rapport Verkenning Invulling Vrijheidsbeneming Justitiële Jeugd (VIV JJ, een traject van het Ministerie van Veiligheid en Justitie). Hierin werd een mogelijke koers uitgezet voor een duurzame, flexibele en toekomstbestendige inrichting van het jeugdstrafrechtstelsel. Uit ervaring weten we dat sommige jongeren wel een strafrechtelijke consequentie nodig hebben, maar dat het om zeer korte verblijven kan gaan en dat niet alle jongeren de hoge mate van beveiliging van een JJI nodig hebben. Omdat de instroom van jongeren in een JJI al jaren daalt en heeft geleid tot de sluiting van een aantal JJI s, komt het ideaal om jongeren in de eigen regio te plaatsen steeds verder onder druk te staan. Kern van het rapport VIV JJ is dat de jongere (en zijn systeem) centraal staat met diens individuele behoefte aan zorg en mate van beveiliging, binnen de kaders van het jeugdstrafrecht. Om de mogelijkheden tot lokale en kleinschalige voorzieningen te verkennen, voert onder andere JJI Juvaid in co-creatie met (keten) partners een gecombineerde proeftuin KV uit om in de praktijk te kunnen onderzoeken welke innovatie er mogelijk is. Dit terwijl tegelijkertijd gemeenten meer mogelijkheden hebben gekregen om de zorg dichter bij de jongere en het gezin te organiseren. In de KV kan zorg, maar ook beveiliging op maat worden geboden. Dit maakt het mogelijk om gezonde en protectieve factoren in het leven van de jongere te continueren en zo mogelijk zelfs te versterken. POO0844_FLD_Proeftuin_A5_fc_03_KJ.indd :27

4 Wat is het doel van een proeftuin? De proeftuin biedt een unieke kans om met ketenpartners en lokale zorgaanbieders te onderzoeken om meer maatwerk te leveren en tot een vloeiende overgang en verbeterde samenwerking te komen in alle fases van het strafrechtelijke traject. De (korte) periode van vrijheidsb eneming wordt benut om een krachtige impuls te geven en om tot een positieve wending in het leven van de jongere te komen. Vanaf dag één werken de jongeren samen met professionals, uit hun eigen leefomgeving, aan hun toekomst om (terugval in) crimineel gedrag te voorkomen. De meer intensieve en integrale samenwerking tussen ketenpartners en lokale partners bij de totstandkoming en uitvoering van een integraal trajectplan dient tot een verbeterde, op de jongere afgestemde zorg ( matched care ) te leiden. Onderlinge samenwerking wordt onder andere ook gestimuleerd door werkplekken voor samenwerkingspartners in te richten in de proeftuin KV. Zo kan er voor, met en rondom de jongere worden samengewerkt. Activiteiten vanuit de KV beperken zich niet tot de daar geplaatste jongeren. Naast een consultfunctie en deskundigheidsbevordering wordt ook het forensisch aanbod van de JJI (bijv. delictanalyse, trainingen, motiverende gespreksvoering) aangereikt om risicojongeren en hun begeleiders te ondersteunen bij hun taak in het kader van preventie of nazorg. De proeftuin biedt een unieke kans om met ketenpartners en lokale zorg aanbieders te onderzoeken om meer maatwerk te leveren en tot een vloeiende overgang en verbeterde samenwerking te komen in alle fases van het strafrechtelijke traject. POO0844_FLD_Proeftuin_A5_fc_03_KJ.indd :27

5 De doelgroep In totaal kunnen er maximaal acht jongeren (jongens en meisjes) tegelijk verblijven in de KV. Er dient sprake te zijn van een straf rechtelijke titel: preventieve hechtenis, mits goed omschreven kan er sprake zijn van de GBM. Nachtdetentie kan hierbij een vorm zijn. Er gelden duidelijke indicaties en contra-indicaties: Indicaties Contra-indicaties First- en second offenders Jongere is gemotiveerd of te motiveren voor hulpverlening Systeem van de jongere is welwillend Lopend hulpverleningstraject dat kan/ moet worden voortgezet Vorm van dagbesteding aanwezig of voldoende motivatie hiervoor Ernstig delict en/of delictgeschiedenis (aantal delicten en ernst) met daaraan gekoppelde (lange) strafverwachting Strafrechtelijk onderzoeksbelang en/of ernstig (recidive)gevaar die zware inperkende beveiligingsmaatregelen noodzakelijk maken Zeer ernstige zorgproblematiek (ernstige verslaving, suïcidaliteit, psychiatrische problematiek) die klinische observatie en/of veel somatische zorg vereist Leefsysteem gekenmerkt door veel risicofactoren (juist beter om hem uit het leefsysteem te halen) Verwachte maatschappelijke onrust (bijv. door nabijheid slachtoffer, mediagevoeligheid) Jongere toont sterke weerstand om tot samenwerking te komen POO0844_FLD_Proeftuin_A5_fc_03_KJ.indd :27

6 De werkwijze Met het proces van screening en diagnostiek en de totstandkoming van een trajectplan is in een eerdere pilot met de methode Pas op de Plaats (POP) geëxperimenteerd. Deze pilot kwam destijds door nauwe samenwerking van ketenpartners tot stand. Veel elementen van deze module, zoals de netwerkbijeenkomsten, werken met het reflectiewerkboek, psycho-educatie en motiverende gespreksvoering, vormen onderdeel van de methodiek van de Proeftuin. Op de locatie is 24 uur per dag toezicht en professionele begeleiding aanwezig van pedagogisch medewerkers en een gastheer/gastvrouw. Het betreft een al bestaand team met veel kennis van de forensische doelgroep, het neerzetten van een orthopedagogisch leefklimaat en de methodieken YOUTURN en POP. Het team stelt zich ondersteunend op ten aanzien van het (professionele) systeem rondom de jongere en werkt trajectgericht. Jongeren gaan vanuit de KV naar eigen dagbesteding en afspraken buiten de KV. Hierover worden (strenge) afspraken gemaakt. De inzet is om de bestaande dagbesteding (school/werk) voort te zetten dan wel dagbesteding in de eigen sociale context te hebben. Mocht dit niet mogelijk zijn dan heeft Portalis, de school voor Voortgezet Speciaal Onderwijs en Arbeidstoeleiding, een tijdelijk aanbod. De vrijheden worden afgestemd op het benodigde beveiligingsniveau van elke individuele jongere. Wanneer blijkt dat de mate van vrijheid en zelfstandigheid van een jongere niet passend is, en de jongere zich onvoldoende begeleidbaar opstelt, kan een jongere worden doorgeplaatst in een JJI. POO0844_FLD_Proeftuin_A5_fc_03_KJ.indd :27

7 Locatie & looptijd De proeftuin KV is gehuisvest in een besloten unit van de JeugdhulpPlus voorziening Wilster in Groningen, onderdeel van Het Poortje Jeugdinrichtingen. Deze locatie biedt de mogelijkheid om te variëren in beveiligings maatregelen: zo weinig als kan, zo veel als nodig is. De proeftuin is na een periode van 6 maanden verlengd tot 1 januari Wie zijn erbij betrokken? Bij de proeftuin KV zijn in de voorbereiding en uitvoering de volgende ketenpartners betrokken: VenJ/DJI Raad voor de Kinderbescherming Jeugdreclassering & Reclassering Gemeente Groningen Veiligheidshuis Openbaar Ministerie Het Poortje (Juvaid, Wilster en Portalis) Elker Accare NIFP Politie De proeftuin heeft inclusief verlenging een totale looptijd van 13 maanden. POO0844_FLD_Proeftuin_A5_fc_03_KJ.indd :27

8 8 Vragen? Mocht u vragen hebben over de proeftuin KV, dan kunt u contact opnemen via het adres: kleinschaligevoorziening@hetpoortje.nu Postadres Postbus AA Groningen Bezoekadres Hoogeweg TN Groningen E info@hetpoortje.nu T (050) twitter.com/het_poortje Het Poortje Jeugdinrichtingen en Elker Jeugd- en opvoedhulp werken bestuurlijk samen. juni 2017 POO0844_FLD_Proeftuin_A5_fc_03_KJ.indd :27