Provincie Noord-Brabant Normatieve opbrengsttoedeling nieuwe OV-concessies

Transcriptie

1 Provincie Noord-Brabant Normatieve opbrengsttoedeling nieuwe OV-concessies Datum: Auteurs: Tristan Bains Status: F02 HYPERCUBE B U S I N E S S I N N O V A T I O N

2 Inhoud 1 Aanleiding Oude concessie-indeling versus nieuwe concessie-indeling Conclusie Resultaten en methodiek Verdeling saldoreizen Resultaten Verdeling ritkaarten Resultaten Verdeling regionale OV-chipkaartproducten Resultaten Verdeling Landelijke productopbrengsten Resultaten Verdeling overig Resultaten Bronnen... 9

3 1 Aanleiding De provincie Noord-Brabant besteedt haar OV-concessies per 14 december 2014 opnieuw aan. In het kader van die aanbesteding zijn de OV-concessies opnieuw ingedeeld. In plaats van de huidige vijf zijn er straks nog twee concessies. De hoofdlijn is dat de huidige concessies West-Brabant en Breda/Oosterhout-Utrecht worden samengevoegd tot één concessie en de huidige concessies Midden- Brabant, De Meierij en Noordoost-Brabant ook worden samengevoegd tot één concessie. De provincie wil de reizigersopbrengsten 2012 (exclusief de reizigersopbrengsten van het vrije reisrecht van OV-studentenkaarthouders) toedelen aan de nieuwe concessie-indeling. Dat kan niet op alle onderdelen exact. We doelen dan op de wagenverkopen en de landelijke producten. Toch is in het kader van de afspraken over de nieuwe concessieperiode een duidelijk referentiepunt nodig inzake de reizigersinkomsten per nieuwe concessie. Hypercube is gevraagd een zo goed mogelijke normatieve toedeling van de reizigersopbrengsten 2012 (exclusief de reizigersopbrengsten van het OV-studentenreisrecht) te maken voor de nieuwe concessies. Met normatief bedoelen we dat op basis van de beschikbare gegevens een naar onafhankelijk expertoordeel van Hypercube, een zo goed mogelijke toedeling van de reizigersopbrengsten tot stand komt, waaraan de provincie Noord-Brabant als aanbestedende dienst en de inschrijver op de desbetreffende concessie zich a priori binden. In dit rapport presenteert Hypercube de gevraagde normatieve toedeling van opbrengsten aan de nieuwe concessies en lichten we de benutte bronnen en gevolgde werkwijze toe. 1.1 Oude concessie-indeling versus nieuwe concessie-indeling In de oude situatie waren er 5 concessies: West-Brabant, Midden-Brabant, Noordoost-Brabant, De Meierij en de concessie Breda/Oosterhout-Utrecht. Door een herindeling ontstaan er in de nieuwe situatie 2 concessies: West-Brabant en Oost-Brabant. De nieuwe concessies ontstaan door het combineren van oude concessies en het overhevelen van een aantal lijnen. Heel West-Brabant blijft West-Brabant op twee lijnen na die naar Oost-Brabant gaan. Voor Midden-Brabant geldt dat het helemaal naar de nieuwe concessie Oost-Brabant gaat op twee lijnen na die in West blijven. 3

4 In tabelvorm: West-Brabant (nieuw) Oost-Brabant (nieuw) concessie West-Brabant (m.u.v. lijn 135 en 635) concessie Noordoost-Brabant concessie Breda/Oosterhout-Utrecht Concessie De Meierij Lijn 633 en 634 Midden-Brabant concessie Midden-Brabant (m.u.v. lijn 633 en 634) Lijn 135 en 635 concessie West-Brabant 2 Conclusie De reizigersinkomsten 2012 uit de vijf concessies van de percelen die Veolia en Arriva nu nog verzorgen, zijn toebedeeld aan de 2 nieuwe concessies West-Brabant en Oost-Brabant zoals gedefinieerd in het bestek voor de nieuwe concessieperiode (vanaf december 2014). Exclusief de opbrengsten uit het SOV-contract (vrij reizende studenten), zijn in ,6 miljoen aan reizigersinkomsten in de concessies van de provincie Noord-Brabant gerealiseerd. Onderstaande tabel deelt die inkomsten toe aan de nieuwe twee concessies. Bovendien is een onderverdeling gemaakt naar subcategorieën. Categorie West Oost Saldoreizen Ritkaarten Opbrengsten regionale OV-chipkaart producten Opbrengsten landelijke producten Overig

5 De relatieve verdeling ziet er als volgt uit Gewicht Categorie West Oost 60,4% Saldoreizen 48% 52% 25,0% Ritkaarten 53% 47% 7,6% Opbrengsten regionale OV-chipkaart producten 58% 42% 5,8% Opbrengsten landelijke producten 51% 49% 1,1% Overig 45% 55% 50% 50% De toedeling aan de nieuwe concessies is nauwkeurig. Voor maar een klein deel vier lijnen uit het oorspronkelijke Veolia-perceel kon niet op basis van de oude concessies herverdeeld worden naar de nieuwe concessies; deze 4 lijnen verhuizen niet mee met hun oude concessie. Vervolgens leggen de inkomsten uit saldoreizen verreweg het meeste gewicht in de schaal en de verdeling daarvan is dankzij de beschikbare OV-chipkaarttransacties zeer accuraat. De lijnen waarop gereisd is zijn bekend in alle rittransacties. Rond de toedeling van de omzet van ritkaarten is iets meer onzekerheid aan de orde. De omzet was op perceelniveau bekend. Voor de herverdeling van de omzet uit het Veoliaperceel waren twee recente onderzoeken beschikbaar die een beeld geven op welke lijnen de ritkaarten gebruikt zijn. 3 Resultaten en methodiek Voor het verdelen van de reizigersopbrengsten zijn we uitgegaan van de in het kader van de aanbesteding van de nieuwe OV-concessies aan inschrijvers ter beschikking gestelde informatie, zoals bijlage I.10 Overzicht reizigersopbrengsten 2011 en september 2013 bij de Zesde Nota van Inlichtingen. Hierin stond bij het perceel van Veolia een bedrag van 20.96M en bij het perceel van Arriva een bedrag van 6.77M. Binnen de opbrengsten uit regionale OV-chipkaartproducten (Jeugdmaandabonnement en Brabantse Dalkorting) moest nog 1.91M verdeeld worden. Deze 1.91M bleek vervolgens in andere bronnen 1 wel aan de percelen toebedeeld. De inkomsten van het Arriva-perceel vallen allemaal in wat de nieuwe concessie Oost-Brabant wordt. Voor het Veolia-perceel moet er een opsplitsing gemaakt worden; alle inkomsten uit de oude concessie West-Brabant moeten nu exclusief twee lijnen, ook bij West-Brabant geteld. De inkomsten uit de oude concessie Midden-Brabant vallen overwegend bij de nieuwe oostelijke concessie en deels (eveneens twee lijnen) bij de nieuwe concessie West-Brabant. De analyse spitst zich daarom vooral toe op de verdeling van de inkomsten uit het oude Veolia-perceel. We hebben aan de hand van de geleverde bronnen naar 5 categorieën onderverdeeld; saldoreizen, ritkaarten, regionale OV-chipkaartproducten, landelijke producten en overige inkomsten. 1 Opbrengsten dalkorting en jeugdmaandabo 2011 en 2012 en antwoord op vraag 534, Vierde Nota van Inlichtingen 5

6 Hieronder volgt een overzicht per categorie van de resultaten en de gevolgde werkwijze. Omdat praktisch gezien alleen de opbrengsten van het Veolia-perceel herverdeeld dienden te worden, volgt steeds eerst per categorie een tabel met de onderverdeling van de oude opbrengsten in het Veoliaperceel naar de nieuwe concessies West en Oost. Vervolgens worden deze aantallen gecombineerd met de uitkomsten voor het Arriva-perceel (die in Oost blijven vallen) en in een tweede tabel gepresenteerd. 3.1 Verdeling saldoreizen De categorie saldoreizen bestaat uit alle mensen die met een OV-chipkaart gereisd hebben en betaald hebben voor de individuele reis (al dan niet met korting). Voor het verdelen van de reizigersinkomsten over de concessies hebben we gebruik gemaakt van de OV-chipkaarttransacties uit 2012 en de saldo-opbrengsten per lijn geaggregeerd en bij de juiste nieuwe concessie ingedeeld Resultaten Saldoreizen Veolia-perceel (excl. Arriva-perceel) 61% 39% Gecombineerd met de OV-chipdata voor Arriva-perceel geeft dit de volgende verdeling voor de saldoreizen: Saldoreizen verdeling 48% 52% 3.2 Verdeling ritkaarten De categorie ritkaarten bestaat uit alle niet-verchipte kaartjes die in de bus gekocht kunnen worden. Het gaat hierbij om losse kaartjes die in 2012 veelal 3,00 of soms 6,00 (Brabantliner, ritten buiten de provinciegrenzen) kosten voor één ritje. In de Veolia reizigersopbrengsten is onderscheid gemaakt tussen ritkaarten die verkocht zijn in de oude concessies West- en Midden-Brabant. Deze getallen moesten nog gecorrigeerd worden voor de buslijnen die niet meeverhuizen met hun oude concessie. Het aantal reizigerskilometers per lijn is ontleend aan de OV-chipkaartdata. De daaruit voortkomende verdeling staat model voor de verdeling van het gebruik van de ritkaarten op diezelfde lijnen Resultaten Veolia West Veolia Oost Ritkaarten Veolia (excl. Arriva) 73% 27% Gecombineerd met de ritkaarten verkocht door Arriva geeft dit de volgende verdeling voor de ritkaartopbrengsten: 6

7 West Oost Ritkaarten verdeling 53% 47% 3.3 Verdeling regionale OV-chipkaartproducten De categorie regionale OV-chipkaartproducten bestaat uit Jeugdmaandabonnementen en Dalkorting Brabant. Hetgeen verdeeld is betreft de verkoopopbrengsten van de aanschafwaarde van het product (vastrecht). Met behulp van de aan de OV-chipkaarttransacties ontleende daadwerkelijk gemaakte aantal kilometers per lijn, is een verdeling gemaakt in percentages voor de lijnen van het Veolia-perceel Resultaten Regionale OV-chipkaartproducten Veolia-perceel 73% 27% (excl. Arriva-perceel) Gecombineerd met de regionale OV-chipkaartproductopbrengsten uit het Arriva-perceel geeft dit de volgende verdeling voor de totale regionale OV-chipkaartproductopbrengsten: Regionale OV-chipkaartproducten verdeling 58% 42% 3.4 Verdeling Landelijke productopbrengsten De commissie verdeling sterabonnementen (CVS) verzorgde in 2012 de toedeling van opbrengsten uit de oorspronkelijke landelijke producten. Deze categorie bestaat uit alle sterabonnementen, OVjaarkaarten en stad/streeksupplementen. Voor het verdelen van de CVS-opbrengsten zijn de inkomsten uit de CVS kwartaalrapportages per (oude) concessie genomen. Omdat er een aantal lijnen van concessie veranderd is binnen de oorspronkelijke concessie West- en Midden-Brabant, is er op basis van daar uit de OV-chipdata afleidbare afgelegde kilometers, een correctie gedaan om tot een bruikbare nieuwe West-Oost-verdeling te komen. Feitelijk staan de geregistreerde reizen van alle OV-chipkaartgebruikers model voor de herverdeling van de door de CVS aan West- en Midden-Brabant toebedeelde inkomsten Resultaten Gecorrigeerde resultaten CVS Veolia-perceel 68% 32% Gecombineerd met de CVS-inkomsten voor Arriva geeft dit de volgende verdeling voor de totale CVSinkomsten: 7

8 Gecorrigeerde resultaten CVS Veolia-perceel 51% 49% Bron: CVS kwartaalrapportages Verdeling overig In de categorie overig, die maar 1% beslaat van alle omzet, vallen producten als Viziris, Altijd korting, de Kruidvatactie en de buurtbus. De buurtbus is goed voor ongeveer 83% van de omzet van deze categorie in het Veolia-perceel. Uit de bronnen blijkt de omzet van iedere lijn en van iedere lijn is daar te vinden in welke nieuwe concessie deze valt Resultaten Overig Veolia-perceel (excl. Arriva) 70% 30% Gecombineerd met de aggregatie van de producten die in overig vallen voor Arriva geeft dit de volgende verdeling voor de categorie overig: Overig verdeling 45% 55% 8

9 4 Bronnen Deel I - Bijlage I.10 Overzicht reizigersopbrengsten 2011 en 2012 Arriva reizigersopbrengsten 2C. Arriva reizigersopbrengsten 2012 kaartgroep 9 Veolia reizigersopbrengsten 2F. Veolia reizigersopbrengsten 2012 kaartgroep 9 Opbrengsten dalkorting en jeugdmaandabonnementen 2G. Opbrengsten dalkorting en jeugdmaandabo 2011 en 2012 CVS kwartaalrapportages 2012 Aangepaste Bijlage bij vraag 534 Vierde Nota van Inlichtingen, 10 september 2013 OV-chipdata 2012 Colofon Dit is een publicatie van: Hypercube Business Innovation Postbus AR Utrecht Telefoon: info@hypercube.nl KvK-nummer: Hypercube is een onafhankelijk adviesbureau voor de publieke en private sector. Op economisch en maatschappelijk verantwoorde wijze werkt Hypercube aan vooruitgang van de samenleving. Sinds 1 januari 2000 geeft het bureau strategische adviezen in vier sectoren: openbaar vervoer,sport, en duurzaamheid. 9