Omgaan met tieners Positief opvoeden van tieners. Copyright 2011 The University of Queensland Geschreven door Alan Ralph and Matthew R.

Transcriptie

1 Omgaan met tieners Positief opvoeden van tieners Copyright 2011 The University of Queensland Geschreven door Alan Ralph and Matthew R. Sanders 1

2 Overzicht Ontwikkeling van tieners Gedrag van tieners Valkuilen voor ouders 5 principes van positief opvoeden 2

3 Ontwikkeling van tieners Tussen 10 en 12 jaar komen kinderen in de puberteit, onderdeel van adolescentie (overgang naar volwassenheid) Lichamelijk Volgroeid lichaam Sexuele rijping Verstandelijk Hersenontwikkeling Ontwikkeling naar abstract en invoelend denken Sociaal-emotioneel Zelfbeeld en individualiteit Belang van leeftijdgenoten 3

4 Wat we moeten weten! Hersenontwikkeling bij tieners - Impulsieve denken heeft de overhand - Emotionele en verstandelijke werken nog niet goed samen - Hersenontwikkeling 14-16j Zien! Reageren " # Denken 4

5 Wat willen ouders bereiken? Tieners die uitgroeien tot zelfstandige, onafhankelijke individuen met goede communicatieve vaardigheden, die eigen emoties weten te hanteren, rekening houden met anderen en problemen die ze tegenkomen kunnen oplossen! 5

6 Wat verandert er voor jou als ouder wanneer je kind tiener wordt? 6

7 Gedrag van tieners dat ouders blij maakt Ze kunnen voor zichzelf zorgen Ze kunnen een ernstig gesprek aangaan Ze kunnen al eens alleen thuis blijven Ze maken nieuwe vaak hechte vriendschappen Hun interessegebieden breiden uit Ze kunnen helpen in huis Ze brengen nieuwe ervaringen binnen andere 7

8 Gedrag van tieners dat ouders zorgen baart Zich afzetten tegen ouders Weigeren te doen wat gevraagd wordt Tegenspreken en discussiëren Dingen eisen Onbeschofte taal gebruiken of schelden Weinig interesse in schoolse taken Invloed leeftijdgenoten Aanstootgevende kleding dragen Andere. 8

9 Tieners opvoeden. Tienertijd: Het slechte nieuws: verhoogde kwetsbaarheid voor het ontwikkelen van gedrags- en emotionele problemen Maar: Gezin en positieve gezinsinteracties beschermen tiener hiertegen WAT JE DOET IN JE GEZIN MAAKT VERSCHIL! 9

10 Valkuilen voor ouders Geen aandacht geven als uw tiener goed gedrag stelt Aandacht voor ongepast gedrag Geen goed voorbeeld geven Kritiek leveren of erom lachen Niet consequent reageren Als ouders elkaar niet steunen Niet-helpende gedachten of overtuigingen Onrealistische verwachtingen 10

11 Positief opvoeden van tieners Gericht op het stimuleren van een goede ontwikkeling en op een constructieve, niet-kwetsende manier omgaan met ongewenst gedrag Gebaseerd op goede communicatie en positieve aandacht waardoor tieners de kans krijgen vaardigheden te leren die ze nodig hebben 5 basisideeën 11

12 1. Zorgen voor een veilige, stimulerende omgeving - Een uitdagende, boeiende omgeving waarin ze de gelegenheid krijgen om dingen te ontdekken, te onderzoeken en vaardigheden te ontwikkelen - Veiligheid bieden: interesse tonen en toezicht houden Tieners moeten het vertrouwen van hun ouders verdienen en ouders moeten bereid zijn tieners grotere vrijheid te geven. Praten met je tiener, Aandacht en affectie geven! 12

13 2. Zorgen voor een positieve leeromgeving Tieners willen meer en meer dingen zelfstandig doen. Ouders kunnen mogelijkheden creëren voor hun tiener om nieuwe ervaringen op te doen en nieuwe vaardigheden te leren. - Weet waar je tiener in is geïnteresseerd en praat hierover - Laat ze helpen in huis en betrek ze bij gezinsbeslissingen - Prijs je tiener voor wat goed gaat - Help je tiener problemen oplossen maar neem niet uit handen (luister, stimuleer het bedenken van oplossingen en stilstaan bij de mogelijke gevolgen van elke oplossing vooraleer een besluit te nemen) 13

14 3. Aansprekende discipline gebruiken Wat is aansprekende discipline? - Consequent zijn, direct reageren op ongewenst gedrag en leren hoe ze op de juiste manier kunnen reageren Doel van aansprekende discipline? - Zelf verantwoordelijkheid nemen voor gedrag, bewust zijn van de behoeften van anderen en zelfbeheersing ontwikkelen Biedt voorspelbaarheid en veiligheid 14

15 3. Aansprekende discipline gebruiken - Duidelijke regels en afspraken bespreken met tieners met inbegrip van consequenties - Wat beslis je als ouder? (rood) - Wat beslist de tiener? (groen) - Waar wil je over onderhandelen? (oranje) - Direct aanspreken bij regelovertreding - Tieners leren meewerken door duidelijke, kalme verzoeken - Gedragscontracten - Omgaan met emoties van tieners Blijf steeds rustig als ouder! 15

16 Duidelijke, kalme verzoeken Kies een goed moment als uw tiener niet druk of gehaast is Kom dichtbij en noem zijn naam om aandacht te vragen Vertel uw tiener met een kalme stem precies wat u wil dat hij doet Als er geen haast is bij de taak, sta dan enige onderhandeling toe Laat uw waardering blijken als uw tiener meewerkt 16

17 Omgaan met een tiener die tegendraads is Wees duidelijk over wat u verwacht Besluit wat u van uw tiener verwacht Waarover kan onderhandeld worden en waarover niet Houd een gezinsbespreking Geef waardering als uw tiener meewerkt Reageer zo snel mogelijk als uw tiener tegendraads is Ga naar uw tiener, zeg wat probleem is, vraag naar afspraak, geef nieuwe kans Gebruik consequenties/gedragscontracten indien nodig 17

18 Meer informatie: Hilde Weekers 0496/