Kwantitatieve Analyse Oeuvre Hugo Claus. Guy De Pauw CLiPS - Universiteit Antwerpen 17 juni 2010
|
|
|
- Joannes de Wilde
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Kwantitatieve Analyse Oeuvre Hugo Claus Guy De Pauw CLiPS - Universiteit Antwerpen 17 juni
2 2
3 1 Methodologie We onderzoeken de onderstaande werken, ingedeeld in vier fasen: begin, midden, einde en controle. Jaar Titel Bron Begin 1950 De Metsiers PDF 1952 De hondsdagen PDF 1956 De koele minnaar PDF 1962 De verwondering PDF 1963 Omtrent Deedee PDF Midden 1972 Het jaar van de kreeft PDF 1972 Schaamte PDF 1977 Jessica! PDF 1978 Het verlangen PDF 1983 Het verdriet van België PDF Einde 1988 Een zachte vernieling PDF 1989 De zwaardvis PDF 1994 Belladonna PDF 1996 De geruchten PDF 1998 Onvoltooid verleden PDF Controle 2000 Een slaapwandeling OCR Elke tekst werd linguïstisch geanalyseerd met behulp van het Tadpole 1 pakket. Deze software doet aan tokenization (oa het bepalen van zinsgrenzen, leestekens afsplitsen) en linguïstische analyse. Een voorbeeld van de uitvoer: ID woord lemma morf woordsoort hoofd label 1 [ ] LET() 0 ROOT 2 Agnes Agnes [Agnes] SPEC(...) 5 su 3,, [,] LET() 2 punct 4 je je [je] VNW(...) 5 su 5 mag mogen [mag] WW(...) 0 ROOT 6 drie drie [drie] TW(...) 7 det 7 keer keer [keer] N(...) 8 obj1 8 raden raden [raad][en] WW(...) 5 vc 9,, [,] LET() 8 punct 10 [ ] LET() 8 punct 11 zeg zeggen [zeg] WW(...) 0 ROOT De kolom woord bevat het woord zoals het wordt aangetroffen in de brontekst. Vervolgens vinden we het lemma van het woord, een rudimentaire morfologische analyse en de woordsoort. De kolom hoofd geeft aan welk ID in de zin het syntactische hoofd van het woord is, terwijl label de aard van de syntactische relatie uitdrukt. Op basis van de kolommen hoofd en label is het mogelijk een dependentieanalyse van de zin te construeren (zie ook p. 51). Voor de meeste berekeningen wordt elke tekst onderverdeeld in stukjes van 4000 woorden. Zo worden er voor Het Verdriet van België bijvoorbeeld 75 stukjes gemaakt en wordt de berekening voor elk stukje apart gemaakt. Vervolgens wordt het gemiddelde (en standaarddeviatie) van die 75 berekeningen beschouwd als het uiteindelijke resultaat. Deze methode probeert ervoor te zorgen dat de absolute lengte van een werk wordt uitgeschakeld als factor bij de berekeningen. Op de volgende pagina s vind je voor elke berekening twee grafieken: een gedetailleerde grafiek per werk en een grafiek die de werken onderverdeeld in drie grotere periodes
4 2 Type/Token Ratio: Grafieken DeMetsiers 1952Dehondsdagen 1956Dekoeleminnaar 1962Deverwondering 1963OmtrentDeedee 1972Hetjaarvandekreeft 1972Schaamte 1977Jessica! 1978Hetverlangen 1983HetverdrietvanBelgie 1988Eenzachtevernieling 1989Dezwaardvis 1994Belladonna 1996Degeruchten 1998OnvoltooidVerleden early middle end 4
5 Type/Token Ratio: Uitleg De type/token ratio meet de lexicale variatie binnen een document. In deze metingen is een token een woordvorm, een type het lemma voor die woordvorm. Een voorbeeld: Hij heeft het gehad Er zijn vier tokens in deze zin, maar er zijn slechts drie verschillende types (hij hebben (2x) het). De type/token ratio (TTR) voor deze zin is dan 3/4, ofwel Hoe hoger de TTR, hoe groter de lexicale variëteit van de tekst, of - kort door de bocht gezegd - hoe rijker de woordenschat van de auteur. De effecten van Alzheimer zouden moeten leiden tot een verarmde woordenschat, ttz een lagere type/token ratio. De grafieken tonen aan dat dit effect niet merkbaar is voor Een Slaapwandeling en dat eerder een tegenovergestelde tendens kan worden vastgesteld. 5
6 3 Type/Token Ratio (inhoudswoorden): Grafieken DeMetsiers 1952Dehondsdagen 1956Dekoeleminnaar 1962Deverwondering 1963OmtrentDeedee 1972Hetjaarvandekreeft 1972Schaamte 1977Jessica! 1978Hetverlangen 1983HetverdrietvanBelgie 1988Eenzachtevernieling 1989Dezwaardvis 1994Belladonna 1996Degeruchten 1998OnvoltooidVerleden early middle end 6
7 Type/Token Ratio (inhoudswoorden): Uitleg Hier wordt TTR berekend uitsluitend op basis van inhoudswoorden. Lidwoorden, voegwoorden, voornaamwoorden en voorzetsels worden met andere woorden niet meegerekend. Dit levert globaal gezien hogere TTR waarden op, maar de tendens blijft dezelfde. 7
8 4 Percentage eigennamen: Grafieken DeMetsiers 1952Dehondsdagen 1956Dekoeleminnaar 1962Deverwondering 1963OmtrentDeedee 1972Hetjaarvandekreeft 1972Schaamte 1977Jessica! 1978Hetverlangen 1983HetverdrietvanBelgie 1988Eenzachtevernieling 1989Dezwaardvis 1994Belladonna 1996Degeruchten 1998OnvoltooidVerleden early middle end 8
9 Percentage eigennamen: Uitleg Hier wordt het percentage van eigennamen berekend. Verwacht wordt dat Alzheimer patiënten meer moeite hebben met het herinneren en (re)produceren van eigennamen en het gebruik hiervan zullen vermijden. Ook voor deze berekening vinden we geen significante effecten terug in Een Slaapwandeling. 9
10 5 Gemiddelde woordlengte: Grafieken DeMetsiers 1952Dehondsdagen 1956Dekoeleminnaar 1962Deverwondering 1963OmtrentDeedee 1972Hetjaarvandekreeft 1972Schaamte 1977Jessica! 1978Hetverlangen 1983HetverdrietvanBelgie 1988Eenzachtevernieling 1989Dezwaardvis 1994Belladonna 1996Degeruchten 1998OnvoltooidVerleden early middle end 10
11 Gemiddelde woordlengte: Uitleg De gemiddelde woordlengte wordt berekend aan de hand van het aantal syllaben per woord. Een vereenvoudigd taalgebruik zou moeten leiden tot het gebruik van over het algemeen minder lange woorden. Ook in deze berekening geldt eerder het tegendeel voor Een Slaapwandeling. Een uitschieter hier is wel De Metsiers. 11
12 6 Gemiddelde zinslengte: Grafieken DeMetsiers 1952Dehondsdagen 1956Dekoeleminnaar 1962Deverwondering 1963OmtrentDeedee 1972Hetjaarvandekreeft 1972Schaamte 1977Jessica! 1978Hetverlangen 1983HetverdrietvanBelgie 1988Eenzachtevernieling 1989Dezwaardvis 1994Belladonna 1996Degeruchten 1998OnvoltooidVerleden early middle end 12
13 Gemiddelde zinslengte: Uitleg Zinslengte wordt eenvoudigweg berekend aan de hand van het aantal woorden per zin. In de onderste grafiek zien we een duidelijke tendens naar kortere zinnen doorheen het oeuvre. Hoewel deze tendens het verwachte dieptepunt bereikt in Een Slaapwandeling, toont de bovenste grafiek aan dat Een Slaapwandeling een gelijkaardige gemiddelde zinslengte heeft als Onvoltooid Verleden uit Een opvallende uitschieter qua zinslengte is De Verwondering. 13
14 7 Flesch Reading Ease: Grafieken DeMetsiers 1952Dehondsdagen 1956Dekoeleminnaar 1962Deverwondering 1963OmtrentDeedee 1972Hetjaarvandekreeft 1972Schaamte 1977Jessica! 1978Hetverlangen 1983HetverdrietvanBelgie 1988Eenzachtevernieling 1989Dezwaardvis 1994Belladonna 1996Degeruchten 1998OnvoltooidVerleden early middle end 14
15 Flesch Reading Ease: Uitleg De Flesch Reading Ease score drukt de leesbaarheid van een tekst uit. De score wordt berekend op basis van de gemiddelde zins- en woordlengte met behulp van de volgende formule: (1.015 * gemiddelde zinslengte) - (84.6 * gemiddelde woordlengte) De resulterende score kan je op de volgende manier interpreteren 2 : easily understandable by an average 11-year-old student easily understandable by 13- to 15-year-old students best understood by university graduates Met andere woorden: hoe hoger de score, hoe leesbaarder, gemakkelijker de tekst. Let wel dat de formule en de interpretatie van het resultaat ontwikkeld zijn op basis van het Engels en in absolute termen niet noodzakelijk toepasselijk zijn op het Nederlands. Met deze score kunnen de werken onderling wel met elkaar vergeleken worden in termen van leesbaarheid. Over het algemeen blijft de leesbaarheid constant doorheen het oeuvre met De Metsiers en De Verwondering als uitschieters. 2 readability test 15
16 8 Gemiddelde inhoudswoordlengte: Grafieken DeMetsiers 1952Dehondsdagen 1956Dekoeleminnaar 1962Deverwondering 1963OmtrentDeedee 1972Hetjaarvandekreeft 1972Schaamte 1977Jessica! 1978Hetverlangen 1983HetverdrietvanBelgie 1988Eenzachtevernieling 1989Dezwaardvis 1994Belladonna 1996Degeruchten 1998OnvoltooidVerleden early middle end 16
17 Gemiddelde inhoudswoordlengte: Uitleg De lengte van functiewoorden heeft men per definitie niet onder controle. Daarom kan het handig zijn om de gemiddelde lengte te berekenen uitsluitend op basis van inhoudswoorden. Deze berekening toont echter dezelfde tendens. 17
18 9 Gemiddeld aantal inhoudswoorden per zin: Grafieken DeMetsiers 1952Dehondsdagen 1956Dekoeleminnaar 1962Deverwondering 1963OmtrentDeedee 1972Hetjaarvandekreeft 1972Schaamte 1977Jessica! 1978Hetverlangen 1983HetverdrietvanBelgie 1988Eenzachtevernieling 1989Dezwaardvis 1994Belladonna 1996Degeruchten 1998OnvoltooidVerleden early middle end 18
19 Gemiddeld aantal inhoudswoorden per zin: Uitleg Zinslengte berekend uitsluitend op basis van inhoudswoorden. Gelijkaardige tendens als in de berekening op alle types van woorden. 19
20 10 Specificiteit van woorden: Grafieken DeMetsiers 1952Dehondsdagen 1956Dekoeleminnaar 1962Deverwondering 1963OmtrentDeedee 1972Hetjaarvandekreeft 1972Schaamte 1977Jessica! 1978Hetverlangen 1983HetverdrietvanBelgie 1988Eenzachtevernieling 1989Dezwaardvis 1994Belladonna 1996Degeruchten 1998OnvoltooidVerleden naamwoorden stdev werkwoorden stdev early middle end naamwoorden stdev werkwoorden stdev 20
21 Specificiteit van woorden: Uitleg Alzheimer patiënten zouden geneigd zijn meer algemene woorden te gebruiken en dus specifiek woordgebruik te vermijden. Om de specificiteit van de woordkeuze te berekenen maken we gebruik van Wordnet, een hiërarchisch georganiseerd lexicon. Wordnet neemt de vorm aan van een netwerk, waar woorden met elkaar in verbinding staan. Zo worden onder andere synoniemen en antoniemen aangeduid binnen Wordnet. Voor deze berekening zijn we enkel geïnteresseerd in de concepten hyponiem 3 en hyperoniem 4. Het woord takenpakket is bijvoorbeeld een hyponiem van pakket. pakket is een hyponiem van groep; groep is een hyponiem van iets. iets heeft geen hyperoniem. Voor elk lemma in de tekst dat in Wordnet voorkomt, berekenen we het kortste pad naar een woord dat geen hyperoniem heeft. Hoe langer dat pad, hoe specifieker het woord in kwestie. Dit kunnen we niet vaststellen voor Een Slaapwandeling, noch voor naamwoorden, noch voor werkwoorden. Alweer lijkt de tendens eerder tegengesteld. 3 is een hyponiem van kan geparafraseerd worden als is een specifiek soort van 4 is een hyperoniem van kan geparafraseerd worden als is een meer algemene vorm van 21
22 11 Frequentie in corpus: Grafieken DeMetsiers 1952Dehondsdagen 1956Dekoeleminnaar 1962Deverwondering 1963OmtrentDeedee 1972Hetjaarvandekreeft 1972Schaamte 1977Jessica! 1978Hetverlangen 1983HetverdrietvanBelgie 1988Eenzachtevernieling 1989Dezwaardvis 1994Belladonna 1996Degeruchten 1998OnvoltooidVerleden early middle end 22
23 Frequentie in corpus: Uitleg Deze berekening zoekt voor elk woord de frequentie op in de frequentielijst samengesteld op basis van het CGN 5. Hoe hoger de waarde, hoe meer frequent het woord. Of met andere woorden: hoe lager de waarde, hoe ongebruikelijker het woord. De waarden zelf zijn niet informatief in absolute termen. We beschouwen enkel de relatieve verhouding tussen de werken/perioden onderling. Van Alzheimer patiënten wordt verwacht dat ze geneigd zijn om meer voor de hand liggende woorden te gebruiken. Ook hier zien we een omgekeerde trend. Een mogelijke verklaring hiervoor zou een verhoogd percentage aan out-of-vocabulary woorden kunnen zijn, maar de metingen hieromtrent tonen aan dat Een Slaapwandeling hier niet significant afwijkt van de rest van de teksten (zie p. 27). 5 Corpus Gesproken Nederlands 23
24 12 Frequentie in corpus (inhoudswoorden): Grafieken DeMetsiers 1952Dehondsdagen 1956Dekoeleminnaar 1962Deverwondering 1963OmtrentDeedee 1972Hetjaarvandekreeft 1972Schaamte 1977Jessica! 1978Hetverlangen 1983HetverdrietvanBelgie 1988Eenzachtevernieling 1989Dezwaardvis 1994Belladonna 1996Degeruchten 1998OnvoltooidVerleden early middle end 24
25 Frequentie in corpus (inhoudswoorden): Uitleg De gemiddelde frequentie van inhoudswoorden. Grosso modo dezelfde tendenzen zijn merkbaar. 25
26 13 Percentage van Out-of-Vocabulary woorden: Grafieken DeMetsiers 1952Dehondsdagen 1956Dekoeleminnaar 1962Deverwondering 1963OmtrentDeedee 1972Hetjaarvandekreeft 1972Schaamte 1977Jessica! 1978Hetverlangen 1983HetverdrietvanBelgie 1988Eenzachtevernieling 1989Dezwaardvis 1994Belladonna 1996Degeruchten 1998OnvoltooidVerleden early middle end 26
27 Percentage van Out-of-Vocabulary woorden: Uitleg Het percentage van woorden in de tekst dat niet voorkomt in de frequentielijst (en met andere woorden zeer laag frequente woorden of potentiële nieuwvormen zijn). Dit percentage werd berekend uitsluitend op basis van inhoudswoorden. Hoe hoger dit percentage, hoe ongebruikelijker het woordgebruik. Geen duidelijke tendenzen zijn echter merkbaar. 27
28 14 Percentage van gebruikte lemmata: Grafieken DeMetsiers 1952Dehondsdagen 1956Dekoeleminnaar 1962Deverwondering 1963OmtrentDeedee 1972Hetjaarvandekreeft 1972Schaamte 1977Jessica! 1978Hetverlangen 1983HetverdrietvanBelgie 1988Eenzachtevernieling 1989Dezwaardvis 1994Belladonna 1996Degeruchten 1998OnvoltooidVerleden early middle end 28
29 Percentage van gebruikte lemmata: Uitleg In deze berekening tellen we eerst het totaal aantal lemmata dat in het werk wordt gebruikt. Vervolgens gaan we na - in tranches van 10% - hoeveel procent van deze lemmata er op dat moment reeds werden aangetroffen. Een voorbeeld ter verduidelijking: de plot van De Metsiers in de bovenste grafiek. Van alle lemmata die in het werk worden gebruikt, zijn er na 10% van het boek reeds 25.9% gebruikt, in tegenstelling tot de meeste werken, waar er op dat moment slechts een 20-tal procent van de lemmata werden geïntroduceerd. Men zou deze berekening kunnen beschouwen als een meting van hoe snel de auteur zijn lexicale repertoire opgebruikt. Of nog anders uitgedrukt (onder zwaar voorbehoud): een steile start, gevolgd door een afvlakkende curve, wijst erop dat de auteur doorheen het werk minder nieuwe concepten introduceert en het werk dus thematisch relatief constant blijft. Een Slaapwandeling bewandelt hier het gemiddelde parcours. 29
30 15 Percentage van gebruikte lemmata (eerst 20%): Grafieken DeMetsiers 1952Dehondsdagen 1956Dekoeleminnaar 1962Deverwondering 1963OmtrentDeedee 1972Hetjaarvandekreeft 1972Schaamte 1977Jessica! 1978Hetverlangen 1983HetverdrietvanBelgie 1988Eenzachtevernieling 1989Dezwaardvis 1994Belladonna 1996Degeruchten 1998OnvoltooidVerleden early middle end 20 30
31 Percentage van gebruikte lemmata (eerst 20%): Uitleg In deze grafieken zien we een uitvergroting van de eerste 20%. Hier zien we wel dat Een Slaapwandeling (als we Jessica! 6 buiten beschouwing laten) een relatief trage groeicurve heeft, wat er (weerom onder voorbehoud) op wijst dat het werk thematisch gezien relatief homogeen is. 6 Kan de trage groeicurve van Jessica! worden verklaard door het feit dat het oorspronkelijk een toneelstuk is? 31
32 16 Lexicale herhaling (context=2): Grafieken DeMetsiers 1952Dehondsdagen 1956Dekoeleminnaar 1962Deverwondering 1963OmtrentDeedee 1972Hetjaarvandekreeft 1972Schaamte 1977Jessica! 1978Hetverlangen 1983HetverdrietvanBelgie 1988Eenzachtevernieling 1989Dezwaardvis 1994Belladonna 1996Degeruchten 1998OnvoltooidVerleden early middle end 32
33 Lexicale herhaling (context=2): Uitleg Hier wordt berekend hoe vaak er lexicale herhaling is binnen een bepaalde tijdspanne. Een voorbeeld: Ik heb het gehad In deze zin hebben we lexicale herhaling, aangezien we twee woordvormen van hetzelfde lemma hebben vinden binnen een context van twee woorden. Een ander voorbeeld: Ik heb het helemaal gehad Voor een context van 2 woorden vinden we in deze zin geen lexicale herhaling. Voor een context van 3 dan weer wel. Alzheimer patiënten zouden neigen tot een hogere graad van lexicale herhaling. Voor een context van 2 woorden is dit uiteraard minimaal. Op de volgende bladzijden kan je dezelfde berekening vinden voor een steeds groter wordende context. 33
34 17 Lexicale herhaling (context=5): Grafieken DeMetsiers 1952Dehondsdagen 1956Dekoeleminnaar 1962Deverwondering 1963OmtrentDeedee 1972Hetjaarvandekreeft 1972Schaamte 1977Jessica! 1978Hetverlangen 1983HetverdrietvanBelgie 1988Eenzachtevernieling 1989Dezwaardvis 1994Belladonna 1996Degeruchten 1998OnvoltooidVerleden early middle end 34
35 Lexicale herhaling (context=5): Uitleg Licht merkbare tegenovergestelde tendens. 35
36 18 Lexicale herhaling (context=10: Grafieken) DeMetsiers 1952Dehondsdagen 1956Dekoeleminnaar 1962Deverwondering 1963OmtrentDeedee 1972Hetjaarvandekreeft 1972Schaamte 1977Jessica! 1978Hetverlangen 1983HetverdrietvanBelgie 1988Eenzachtevernieling 1989Dezwaardvis 1994Belladonna 1996Degeruchten 1998OnvoltooidVerleden early middle end 36
37 Lexicale herhaling (context=10): Uitleg Licht merkbare tegenovergestelde tendens. 37
38 19 Lexicale herhaling (context=20): Grafieken DeMetsiers 1952Dehondsdagen 1956Dekoeleminnaar 1962Deverwondering 1963OmtrentDeedee 1972Hetjaarvandekreeft 1972Schaamte 1977Jessica! 1978Hetverlangen 1983HetverdrietvanBelgie 1988Eenzachtevernieling 1989Dezwaardvis 1994Belladonna 1996Degeruchten 1998OnvoltooidVerleden early middle end 38
39 Lexicale herhaling (context=20): Uitleg Licht merkbare tegenovergestelde tendens. 39
40 20 Distributie van woordsoorten: Grafieken N WW BW ADJ VNW 1950DeMetsiers 1952Dehondsdagen 1956Dekoeleminnaar 1962Deverwondering 1963OmtrentDeedee 1972Hetjaarvandekreeft 1972Schaamte 1977Jessica! 1978Hetverlangen 1983HetverdrietvanBelgie 1988Eenzachtevernieling 1989Dezwaardvis 1994Belladonna 1996Degeruchten 1998OnvoltooidVerleden N WW BW ADJ VNW early middle end 40
41 Distributie van woordsoorten: Uitleg Hier wordt de relatieve distributie van een aantal woordsoorten weergegeven. Alzheimer patiënten zouden minder naamwoorden gebruiken en dit compenseren met meer werkwoorden en voornaamwoorden. Deze tendens is niet merkbaar bij Claus. 41
42 21 Percentage Interjecties: Grafieken DeMetsiers 1952Dehondsdagen 1956Dekoeleminnaar 1962Deverwondering 1963OmtrentDeedee 1972Hetjaarvandekreeft 1972Schaamte 1977Jessica! 1978Hetverlangen 1983HetverdrietvanBelgie 1988Eenzachtevernieling 1989Dezwaardvis 1994Belladonna 1996Degeruchten 1998OnvoltooidVerleden early middle end 42
43 Percentage Interjecties: Uitleg Men zou kunnen verwachten dat schrijftaal de spreektaal nabootst. Dit zou moeten leiden tot een verhoogd percentage aan interjecties. De omgekeerde trend kan worden vastgesteld. 43
44 22 Percentage dialoog: Grafieken DeMetsiers 1952Dehondsdagen 1956Dekoeleminnaar 1962Deverwondering 1963OmtrentDeedee 1972Hetjaarvandekreeft 1972Schaamte 1977Jessica! 1978Hetverlangen 1983HetverdrietvanBelgie 1988Eenzachtevernieling 1989Dezwaardvis 1994Belladonna 1996Degeruchten 1998OnvoltooidVerleden early middle end 44
45 Percentage dialoog: Uitleg In het onderzoek naar de werken van Iris Murdoch werd een verhoogd percentage aan dialogen vastgesteld. De metingen op het werk van Claus laten een omgekeerde tendens zien. 45
46 23 Gemiddeld aantal (bij)zinnen per zin: Grafieken DeMetsiers 1952Dehondsdagen 1956Dekoeleminnaar 1962Deverwondering 1963OmtrentDeedee 1972Hetjaarvandekreeft 1972Schaamte 1977Jessica! 1978Hetverlangen 1983HetverdrietvanBelgie 1988Eenzachtevernieling 1989Dezwaardvis 1994Belladonna 1996Degeruchten 1998OnvoltooidVerleden early middle end 46
47 Gemiddeld aantal (bij)zinnen per zin: Uitleg Alzheimer patiënten zouden over het algemeen syntactisch eenvoudigere constructies moeten maken. Dit kan onder meer gemeten worden door het gemiddeld aantal (bij)zinnen per zin te berekenen. De grafieken laten in deze wel een duidelijke tendens zien. In Een Slaapwandeling worden gemiddeld minder bijzinnen gebruikt, maar het is duidelijk dat dit een tendens is die in de natuurlijke evolutie van het oeuvre merkbaar is. 47
48 24 Percentage Passiefconstructies: Grafieken DeMetsiers 1952Dehondsdagen 1956Dekoeleminnaar 1962Deverwondering 1963OmtrentDeedee 1972Hetjaarvandekreeft 1972Schaamte 1977Jessica! 1978Hetverlangen 1983HetverdrietvanBelgie 1988Eenzachtevernieling 1989Dezwaardvis 1994Belladonna 1996Degeruchten 1998OnvoltooidVerleden early middle end 48
49 Percentage Passiefconstructies: Uitleg Passiefconstructies vereisen een grotere cognitieve inspanning. Het percentage van passiefconstructies (tov het totaal aantal (bij)zinnen) zou achteruit moeten gaan bij Alzheimer patiënten. Deze trend wordt bevestigd. 49
50 25 Gemiddelde inbedding in dependentie-analyse: Grafieken DeMetsiers 1952Dehondsdagen 1956Dekoeleminnaar 1962Deverwondering 1963OmtrentDeedee 1972Hetjaarvandekreeft 1972Schaamte 1977Jessica! 1978Hetverlangen 1983HetverdrietvanBelgie 1988Eenzachtevernieling 1989Dezwaardvis 1994Belladonna 1996Degeruchten 1998OnvoltooidVerleden early middle end 50
51 Gemiddelde inbedding in dependentie-analyse: Uitleg Deze berekening meet de complexiteit van de gebruikte syntactische structuren. In de onderstaande syntactische structuur krijgt het woord my een inbeddingsscore van 4, aangezien er vier stappen moeten worden gezet om van het hoofd van de zin (shot) tot aan my te geraken. Hoe complexer de zin, hoe dieper de woorden zijn ingebed met betrekking tot het hoofd. 7 Complexe syntactische structuren eisen veel werkgeheugen voor een taalgebruiker. Alzheimer patiënten zouden daarom de voorkeur geven aan minder complexe syntactische structuren. Deze tendens kan in zekere mate worden vastgesteld
Examen VWO - Compex. wiskunde A1
wiskunde A1 Examen VWO - Compex Voorbereidend Wetenschappelijk Onderwijs Tijdvak 1 Woensdag 25 mei totale examentijd 3 uur 20 05 Vragen 14 tot en met 21 In dit deel staan de vragen waarbij de computer
Indien hier B toegekend wordt, neemt de beoordelaar contact op met de examemnverantwoordelijke in verband met de verdere beoordeling.
Beoordelingsmodel Napoleon Voorbeeld tekst Napoleon Bonaparte was een Frans militair en politiek leider op het einde van de 8 e en het begin van de 9 e eeuw. Hij voerde oorlog in bijna heel Europa en breidde
Taaljournaal Leerlijnenoverzicht - Lezen
Taaljournaal Leerlijnenoverzicht - Lezen 1.1 Eigen kennis 1.1.1 Kinderen kunnen hun eigen kennis activeren, m.a.w. ze kunnen aangeven wat ze over een bepaald onderwerp al weten en welke ervaringen ze er
Benodigde voorkennis taal verkennen groep 5
Taal actief 4 taal verkennen groep 5-8 taal verkennen groep 5 In dit document een overzicht opgenomen van de benodigde voor de lessen Taal verkennen groep 5. Deze kenn maakt onderdeel uit van de leerlijn
Glossary Begrijpelijke Taal
Glossary Begrijpelijke Taal Afstand tussen referenten of proposities De afstand tussen referenten of proposities in een tekst. Een referent is een persoon of ding waarnaar in de tekst verwezen wordt. Een
Comprehensive Aphasia Test (CAT) CAT workshop juni 2014. Evy Visch-Brink
Comprehensive Aphasia Test (CAT) CAT workshop juni 2014 Evy Visch-Brink Dutch version CAT Comprehensive Aphasia Test, 2004 Kate Swinburn, Gillian Porter, David Howard CAT-NL, 2014 Evy Visch-Brink, Dorien
Daar het bestreden vonnis de huurovereenkomst ontbindt op de dag. van de uitspraak ervan zonder daarbij vast te stellen dat de na de
Daar het bestreden vonnis de huurovereenkomst ontbindt op de dag van de uitspraak ervan zonder daarbij vast te stellen dat de na de rechtsvordering verrichte prestaties niet voor teruggave in aanmerking
TermTreffer in de praktijk: tips voor de gebruikers December 2015
TermTreffer in de praktijk: tips voor de gebruikers December 2015 1. Wat is automatische termextractie 2. Toepassingen van termextractie 3. De werking van de TermTreffer 4. De TermTreffer in gebruik Deze
De bovenkamer. Josée Coenen. een kleurrijke grammatica van het Nederlands. colofon
Josée Coenen De bovenkamer een kleurrijke grammatica van het Nederlands colofon Dit overzicht is samengesteld door Josée Coenen, auteur van De bovenkamer. Vormgeving Marjo Starink Bazalt 2016 Voor meer
VOORBEELD VAN FEEDBACKRAPPORT SELOR TAALTEST
Dit rapport wordt ter informatie aangeboden om uit te leggen hoe Selor de taalcompetenties evalueert en hoe Selor feedback geeft in de feedbackrapporten voor kandidaten. Dit voorbeeld dekt niet alle mogelijke
instapkaarten taal verkennen
instapkaarten inhoud instapkaarten Taal verkennen thema 1 les 2 1 thema 1 les 4 2 thema 1 les 7 3 thema 1 les 9 4 thema 2 les 2 5 thema 2 les 4 6 thema 2 les 7 7 thema 2 les 9 8 thema 3 les 2 9 thema 3
Extra opdrachten met het zinsbouwpakket. Bijlage bij het Basisboek syntaxis
Extra opdrachten met het zinsbouwpakket Bijlage bij het Basisboek syntaxis 1 Hoofdstuk 1: 1. De volgende opdrachten kun je alleen uitvoeren als je het zinsbouwpakket hebt. a. Zoek het puzzelstukje 'wolf'
Nieuwe zoekfuncties SUBTLEX-NL
Nieuwe zoekfuncties SUBTLEX-NL SUBTLEX-NL is een databestand dat informatie verschaft over de frequentie van woorden in Nederlandse ondertitels. Uit ons onderzoek is gebleken dat dergelijke woordfrequenties
71 S. instapkaarten taal verkennen 5KM. MALtABERG. QVRre. v;rw>r t. -t.
v;rw>r t 7 S SS QVRre F9 - -t. t- L 5KM i r MALtABERG instapkaarten taal verkennen S -4 taal verkennen komt er vaak een -e achter. Taa actief. instapkaarten taal verkennen. groep 8 Maimberg s-hertogenbosch
Workshop BLIKSEM - Leesbegrippen in de BLIKSEM Oefenteksten en Toetsen
Leesbegrippen Groep 5 1. alinea (7)* 2. anekdote (2) 3. bedoeling van de schrijver (3) 4. boodschap overbrengen (1) 5. bronvermelding (2) 6. conclusie (1) 7. de bedoeling van de schrijver (2) 8. de clou
Wat maakt WizeNote uniek?
wizenote Wat maakt WizeNote uniek? Het belang van begrijpelijk schrijven Online informatie is vaak veel te moeilijk. Op basis van veel onderzoek is onze schatting dat 80% van de zakelijke teksten geschreven
Beoordelingsinstrument Digitale Leermiddelen Taalonderwijs
kennisnet.nl Beoordelingsinstrument Digitale Leermiddelen Taalonderwijs Op de volgende pagina s treft u het beoordelingsinstrument Digitale Leermiddelen Taalonderwijs. Het instrument is ingedeeld in acht
Naam: Mijn doelenboekje. Grammatica. Werelden - Eilanden - Dorpen 5 / 6 / 7 / 8.
Naam: Mijn doelenboekje Grammatica Werelden - Eilanden - Dorpen 5 / 6 / 7 / 8 www.gynzy.com Inhoud & Legenda In dit doelenboekje zijn de volgende Werelden te vinden: Taalkundige ontleding...3 Redekundige
instapkaarten taal verkennen
-b fl41..- 1 rair î ; : ; - / 0 t- t-, 9 S QURrz 71 1 t 5KM 1o r MALNBERG St 4) 4 instapkaarten ji - S 1,1 1 thema 5 1 les 2 S S S - -- t. Je leert hoe je van het hele werkwoord een voltooid deelwoord
Programma van Inhoud en Toetsing
Onderdeel: Grammatica zinsdelen (RTTI) Lesperiode: 1 Aantal lessen per week: 4 Hoofdstuk: 1, 2,3 & 5 Theorie blz 28, 68, 108, 188, 189 De leerling moet de volgende zinsdelen kennen: persoonsvorm onderwerp
Programma van Inhoud en Toetsing (PIT)
Onderdeel: Hoofdstuktoets [Je leert over] onderwerp, deelonderwerpen en hoofgedachte. 2F Ik kan onderwerp en deelonderwerpen van een tekst vinden. 2F Ik kan de hoofdgedachte van een tekst vinden. 2F Ik
Grammaticaboekje NL. Om een beeld te krijgen van de inhoud: De inhoudsopgave, een paar onderwerpen en de eerste bladzijde van de trefwoorden.
9 789082 208306 van Om een beeld te krijgen van de inhoud: De inhoudsopgave, een paar onderwerpen en de eerste bladzijde van de trefwoorden. Opzoekboekje voor leerlingen in klas 1 tot en met 3 in de onderbouw
Een hele eenvoudige benadering van de oplossing van dit probleem die men wel voorgesteld heeft, is de volgende regel:
Accent op voorzetsels en partikels Het tweede probleem dat ik wil gebruiken ter illustratie is een probleem dat meer van belang is voor de spraaktechnologie. Een van de technologieën die spraaktechnologen
Drie maal taal. Taal beschouwen in realistische situaties
Ronde 3 Joost Hillewaere Eekhoutcentrum Contact: joost.hillewaere@kuleuven-kulak.be Drie maal taal. Taal beschouwen in realistische situaties 1. Inleiding Waarom leren kinderen taal op school? Taal heeft
Project: Kennisdocument Onderwerp: p90 Datum: 23 november 2009 Referentie: p90 onzekerheid Wat betekent de p90 (on)zekerheid?
Project: Kennisdocument Onderwerp: p90 Datum: 23 november 2009 Referentie: p90 onzekerheid Wat betekent de p90 (on)zekerheid? De p90 onzekerheid staat in het kader van de garantieregeling voor aardwarmte
PIT HAVO-2 +HAVO/VWO Onderdeel: Spelling H1 en H2 Algemene informatie: Wat moet je kennen: Wat moet je kunnen: Toetsing:
PIT HAVO-2 +HAVO/VWO-2 2016-2017 Vak: Nederlands Onderdeel: Spelling H1 en H2 Lesperiode: 1 Aantal lessen per week: 4 Hoofdstuk: 1 en 2 Extra materiaal: Nieuw Nederlands Online De leerling kent de volgende
College voor Toetsen en Examens Februari 2017
College voor Toetsen en Examens Februari 2017 Voor u ligt de toelichting op de rapportages van de Diagnostische Tussentijdse Toets (DTT) schrijfvaardigheid Nederlands. Deze toelichting is bedoeld om u
Programma van Inhoud en Toetsing (PIT)
2016-2017 Vak: Nederlands Klas: vmbo-tl 2 Onderdeel: Spelling 1 & 2 Digitale methode 1F Spelling: verdubbeling en verenkeling. 1F Spelling: vorming van het bijvoeglijk naamwoord. 1F Werkwoordspelling waarvan
Niveauproef voor Nederlands in ASO 3 de graad
Niveauproef voor Nederlands in ASO 3 de graad Waarom? Voor Nederlands zijn er 3 modules van elk 4 uur per week. De uren worden aansluitend gegeven, het gaat dus om een volledige namiddag. De vaardigheden
VOORBEELD VAN FEEDBACKRAPPORT SELOR TAALTEST
Dit rapport wordt ter informatie aangeboden om uit te leggen hoe Selor de taalcompetenties evalueert en hoe Selor feedback geeft in de feedbackrapporten voor kandidaten. Dit voorbeeld dekt niet alle mogelijke
A1 A2 B1 B2 C1. betrekking op concrete betrekking op abstracte, complexe, onbekende vertrouwde
Luisteren - kwalitatieve niveaucriteria en zinsbouw tempo en articulatie Teksten hebben Teksten hebben Teksten hebben Teksten hebben Teksten hebben o.a. betrekking op zeer betrekking op betrekking op betrekking
Siméa Nienke Lam de Waal, MA Dr. Annette Scheper
Vertelvaardigheid: Kleuters versus kinderen met SLI Siméa 11-04-2013 Nienke Lam de Waal, MA Dr. Annette Scheper Inhoud Waar hebben we het over? Achtergrond Onderzoeksvragen Methode Resultaten Discussie
Gezondheidsenquête, België Methodologie. Wetenschap ten dienste van Volksgezondheid, Voedselveiligheid en Leefmilieu.
Methodologie Wetenschap ten dienste van Volksgezondheid, Voedselveiligheid en Leefmilieu. Methodologie Inleiding Om sociale ongelijkheden in gezondheid in kaart te brengen en om mogelijke trends in de
TAALDREMPELS OPLEIDINGSVLOER INFORMATICA
TAALDREMPELS OPLEIDINGSVLOER INFORMATICA Aan: Directie opleiding Informatica Van: Huis van het Nederlands 11/04/2012 Dit zijn talige eisen die alleen de opleiding stelt. Voor de werkvloer zijn ze niet
i n h o u d Inhoud Inleiding
V Inhoud Inleiding IX 1 Informatie structureren 1 1.1 Onderwerp in kaart brengen 1 1.1.1 Je doel vaststellen 1 1.1.2 De lezers inschatten 2 1.1.3 Het onderwerp afbakenen 3 1.1.4 Van ideeën naar mindmap
Taalbeschouwelijke termen bao so 2010
1 Bijlage: Vergelijking taalbeschouwelijke termen leerplannen basisonderwijs en secundair onderwijs In deze lijst vindt u in de linkerkolom een overzicht van de taalbeschouwelijke termen uit het leerplan
Samenvatting De belangrijkste onderzoeksvraag waarop het werk in dit proefschrift een antwoord probeert te vinden, is welke typen taalkundige informatie het nuttigst zijn voor de lexicale desambiguatie
tip! in leerjaar 1, is nog weinig verschil; mavo mag deze samenvatting ook gebruiken
Boekverslag door Tmp_cox 1720 woorden 25 oktober 2012 5.8 259 keer beoordeeld Vak Methode Nederlands Nieuw Nederlands NIEUW NEDERLANDS; Samenvatting, (mavo), havo, vwo hoofdstuk 1 t/m 6 tip! in leerjaar
Programma van Inhoud en Toetsing
Onderdeel: Grammatica zinsdelen (RTTI) Lesperiode: 1 Hoofdstuk: 1, 2,3 & 5 Theorie blz 28, 68, 108, 188, 189 De leerling moet de volgende zinsdelen kennen: persoonsvorm onderwerp werkwoordelijk gezegde
1 keer beoordeeld 4 maart 2018
7 Samenvatting door Syb 764 woorden 1 keer beoordeeld 4 maart 2018 Vak Nederlands Nederlands Toets week 3 ZAKELIJKE TEKSTEN LEZEN Het onderwerp van een tekst bestaat uit een paar woorden. Een deel onderwerp
Het sem metrix. metrix-project. De profielgebaseerde meting van lexicale. University of Leuven RU Quantitative Lexicology and Variational Linguistics
Het sem metrix metrix-project De profielgebaseerde meting van lexicale variatie op een grotere schaal Kris Heylen & Yves Peirsman University of Leuven RU Quantitative Lexicology and Variational Linguistics
De bovenkamer. Het gebruik van De bovenkamer bij Taal actief. Josée Coenen. een kleurrijke grammatica van het Nederlands
Josée Coenen De bovenkamer een kleurrijke grammatica van het Nederlands Het gebruik van De bovenkamer bij Taal actief Bij de verschillende onderdelen van Taal actief kunt u onderdelen uit De bovenkamer
Maatschappelijk Formeel (FORM)- B1
Maatschappelijk Formeel (FORM)- B1 Voor wie? Voor jongeren (16+) of volwassenen (18+) die zelfstandig willen functioneren in meer formele contexten in de Nederlandse of Vlaamse samenleving. Hoe wordt er
Samenvatting Zoeken naar en leren begrijpen van speciale woorden Herkenning en de interpretatie van metaforen door schoolkinderen
Samenvatting Zoeken naar en leren begrijpen van speciale woorden Herkenning en de interpretatie van metaforen door schoolkinderen Onderzoek naar het gebruik van metaforen door kinderen werd populair in
Schrijven tekstkenmerken productief A1 A2 B1 B2 C1 C2. Bereik van de woordenschat
Schrijven tekstkenmerken productief A1 A2 B1 B2 C1 C2 Bereik van de Heeft een zeer die bestaat uit geïsoleerde woorden en uitdrukkingen met betrekking tot persoonlijke gegevens en bepaalde concrete situaties
Woordenschat. 11. Woordenschat. Opdracht 11.1
11. Woordenschat Opdracht 11.1 Vraag: Wijs aan wat de lexicale woorden zijn in: (a) De bestuurder vergat voor de zoveelste keer bij de halte te stoppen. (b) Kartonnen melkpakken zijn slechter voor het
FONDS VOOR ARBEIDSONGEVALLEN
FONDS VOOR ARBEIDSONGEVALLEN December 2012 De arbeidsongevallen in de uitzendsector in 2011 1 Inleiding De arbeidsongevallen van uitzendkrachten kunnen worden geanalyseerd aan de hand van 3 selectiecriteria
The Value of Deliberate Metaphor W.G. Reijnierse
The Value of Deliberate Metaphor W.G. Reijnierse Samenvatting De waarde van opzettelijke metaforiek Proefschrift W. Gudrun Reijnierse In de afgelopen dertig jaar zijn metaforen voornamelijk bestudeerd
VERANTWOORDING. De uitgangspunten, opbouw en inhoud van de Woordenschat Toets Nederlands
VERANTWOORDING De uitgangspunten, opbouw en inhoud van de Woordenschat Toets Nederlands Een eentalige toets voor de receptieve woordenschatomvang in het Nederlands Rianne Dolmans Boom INHOUDSOPGAVE 1 Beschrijving
Taaltechnologie voor mensen met communicatieve beperkingen: een optie? Emiel Krahmer, Erwin Marsi en Lilian Beijer. Inleiding
Taaltechnologie voor mensen met communicatieve beperkingen: een optie? Emiel Krahmer, Erwin Marsi en Lilian Beijer Inleiding Voor een grote groep Nederlanders is het lezen van "gewone" teksten niet eenvoudig,
De ontleding van het Corpus Gesproken Nederlands
De ontleding van het Corpus Gesproken Nederlands Ton van der Wouden en Heleen Hoekstra Een corpus, in de zin van een verzameling tekst, bij elkaar brengen is tegenwoordig geen kunst meer. Met een computer
NE/B/1 - NE/K/1 NE/B/2 - NE/K/2. Klas 3 P1. PTA Nederlands BLW/KLW methode: Ta!ent COHORT: 2012-2014
PTA Nederlands BLW/KLW methode: Ta!ent COHORT: 01-014 CODE VERANT- WOORDING KERNDEEL WEGING KENNIS CIJFER CODE VAKVAARDIGHEID CIJFER CODE WEGING AANVULLENDE OPMERKINGEN 1 Fictie (herhaling) boeken kiezen,
De kaartenbank.indd Sander Pinkse Boekproductie / 15:06 Pag. 47. Kaart 17. Ik heb de band lek, getekend door C. van Bree in 1991.
De kaartenbank.indd Sander Pinkse Boekproductie 07-11-13 / 15:06 Pag. 47 47 Kaart 17. Ik heb de band lek, getekend door C. van Bree in 1991. De kaartenbank.indd Sander Pinkse Boekproductie 07-11-13 / 15:06
Programma van Inhoud en Toetsing (PIT)
Schooljaar 2015 2016 Nederlands havo vwo 1 Lesperiode: 1 week 36 t/m week 38 Hoofdstuk: Spelling H 2 t/m 6 De stam van het werkwoord Splitsbare werkwoorden Persoonsvorm tegenwoordige tijd en de bijbehorende
Standaardrapportage (strikt vertrouwelijk)
Standaardrapportage (strikt vertrouwelijk) Naam: Mevrouw Bea Voorbeeld Adviseur: De heer Administrator de Beheerder Datum: 19 juni 2015 Inleiding In dit rapport wordt ingegaan op alle afgeronde onderdelen.
In het voorgaande artikel werd aangegeven hoe de vaste verdeling van cijfers in getallen, zoals deze voortvloeit
ADMINISTRATIE Cijferanalyse met behulp van Benford s Law (2) HET LIJKT INGEWIKKELDER DAN HET IS In het voorgaande artikel werd aangegeven hoe de vaste verdeling van cijfers in getallen, zoals deze voortvloeit
Educatief Professioneel (EDUP) - C1
Educatief Professioneel (EDUP) - C1 Voor wie? Voor hogeropgeleide volwassenen (18+) die willen functioneren in een uitdagende kennis- of communicatiegerichte functie: in het hoger onderwijs, als docent
Leerstofoverzicht Taal in beeld groep 4
Leerstofoverzicht Taal in beeld groep blok woordenschat spreken/luisteren schrijven taalbeschouwing Les : betekenis door plaatje Les : spreken Les : bij elke tekst hoort een schrijver Les : spelen met
$% & ' & , -., /.., 0 )+ # ""1 2 # ""! 3 & &&- $# 4$"4# ""! & /
! ""# " $% & ' & ' & ( )* +! ""# """$, -., /.., 0 )+ # ""1 2 # ""! 3 & &&- $# 4$"4# ""! & / 0 ( $5 *. * 6 3 7 2 # 56 3 35 6., 7 8 * 5 53 9 73 6 13 : 58 ;
LESSTOF. Formuleren 1F
LESSTOF Formuleren 1F INHOUD INLEIDING... 3 STRUCTUUR... 3 INHOUD... 6 Lesstof Formuleren 1F 2 INLEIDING Muiswerk-programma s zijn web-based programma s voor het onderwijs. Dat betekent dat gebruikers
FOCUS : TOEKENNINGSDUUR
FOCUS : TOEKENNINGSDUUR 2013.2 1 De toekenningsduur: een nieuwe variabele van de POD Maatschappelijke Integratie 1. INLEIDING Onderzoek naar toekenningsduur binnen de Belgische bijstand werd eerder door
Mogelijke elementen van de microstructuur:
Mogelijke elementen van de microstructuur: semantische informatie - betekenisomschrijving (definitie) - semantische relaties tussen betekenissen bij polyseme woorden - semantische relaties tussen woorden
Netwerkdiagram voor een project. AOA: Activities On Arrows - activiteiten op de pijlen.
Netwerkdiagram voor een project. AOA: Activities On Arrows - activiteiten op de pijlen. Opmerking vooraf. Een netwerk is een structuur die is opgebouwd met pijlen en knooppunten. Bij het opstellen van
Spoor je leerlingen dus aan om een verzorgde taal te hanteren tijdens en buiten de lessen. Je maakt hen enkel sterker!
Jongeren en chattaal geen probleem, standaardtaal is ook een must in ons systeem! September Aandacht voor Standaardnederlands Taal verbindt en maakt van een groep mensen een samenleving. Een rijke taal
Handleiding Van klinimetrie naar subdoel Versie 5.2 Juli HANDLEIDING Van klinimetrie naar subdoel
HANDLEIDING Van klinimetrie naar subdoel 1 HET AANMAKEN VAN EEN METING 03 2 HET AANMAKEN VAN DE TOTAALSCORE EN DE SUBSCORES 04 3 HET TONEN VAN DE UITKOMSTEN NA UITVOERING VAN METING 07 2 Met de introductie
9. Lineaire Regressie en Correlatie
9. Lineaire Regressie en Correlatie Lineaire verbanden In dit hoofdstuk worden methoden gepresenteerd waarmee je kwantitatieve respons variabelen (afhankelijk) en verklarende variabelen (onafhankelijk)
Oorzaken achter d/t-fouten Is een verklaring een legitimatie? Prof. dr. Dominiek Sandra Universiteit Antwerpen
Oorzaken achter d/t-fouten Is een verklaring een legitimatie? Prof. dr. Dominiek Sandra Universiteit Antwerpen Opbouw De paradox achter d/t-fouten: Onuitroeibaar? ondanks eenvoud, vroeg aanleren en sancties
Ontleden. Er zijn twee manieren van ontleden: taalkundig ontleden en redekundig ontleden.
Ontleden Er zijn twee manieren van ontleden: taalkundig ontleden en redekundig ontleden. Bij het redekundig ontleden verdeel je de zin in zinsdelen en geef je elk zinsdeel een redekundige naam. Deze zinsdelen
G0N11a Statistiek en data-analyse: project Eerste zittijd Modeloplossing
G0N11a Statistiek en data-analyse: project Eerste zittijd 2007-2008 Modeloplossing Opmerking vooraf: Deze modeloplossing is een heel volledig antwoord op de gestelde vragen. Om de maximumscore op een vraag
Tabel 2.1 Overzicht van de situatie op de arbeidsmarkt van de onderzochte personen op 30/06/97. Deelpopulatie 1996
Dit deel van het onderzoek omvat alle personen tussen de 18 en 55 jaar oud (leeftijdsgrenzen inbegrepen) op 30 juni 1997, wiens dossier van het Vlaams Fonds voor de Sociale Integratie van Personen met
Vitamine B12 deficiëntie
Vitamine B12 deficiëntie Quality of life prospectief onderzoek Dit rapport bevat de analyses van de B12 Quality of Life Questionnaire, waarin 20 personen met een laag-normale vitamine B12 waarde zijn gevraagd
Nederlandse Samenvatting
Nederlandse Samenvatting Agrammatische Broca-afasie wordt meestal veroorzaakt door een hersenbeschadiging in (de omgeving) van het gebied van Broca (Brodmann s areas 44 en 45). Hierdoor krijgt de patiënt
De taalgebruiker. 2. De taalgebruiker. Opdracht 2.1
2. De taalgebruiker Opdracht 2.1 Vraag: Mensen zeggen bij kennismaking over het algemeen tegen personen met een hogere status iets als Hoe maakt u het?. Aan vrienden vragen ze eerder Hoe gaat het? of iets
Vroege spraak- en taalontwikkeling
Vroege spraak- en taalontwikkeling Margreet Langereis Viataal Cochleair Implant Centrum Nijmegen/Sint-Michielsgestel 17 maart 2006 Inhoud presentatie Wat is taal? Mijlpalen op gebieden van de taalontwikkeling
Audit WoordenSchatuitbreiding.
Naam: Groep: Audit WoordenSchatuitbreiding. Invoeringsfase: Opmerkingen (knelpunten afspraken): Datum: Tijd: 1. Doelen: a. b. c. 2. Discussie en/of reflectie: 3. Klassenbezoek / feedback: Werkwijze: Observatiepunten
Programma van Inhoud en Toetsing (PIT)
Lesperiode: 1 week 36 t/m week 38 Hoofdstuk: Spelling 2 t/m 6 De stam van het werkwoord Splitsbare werkwoorden Persoonsvorm tegenwoordige tijd en de bijbehorende regel De stam van werkwoorden kunnen noteren
Educatief Professioneel (EDUP) - C1
Educatief Professioneel (EDUP) - C1 Voor wie? Voor hogeropgeleide volwassenen (18+) die willen functioneren in een uitdagende kennis- of communicatiegerichte functie: in het hoger onderwijs, als docent
Wegwijzer: Een breed publiek aanspreken
Wegwijzer: Een breed publiek aanspreken In de meeste gevallen heb je een specifieke doelgroep voor ogen en stem je je taalgebruik op die doelgroep af. Maar soms wil je het brede publiek aanspreken. In
De vrouwen hebben dan ook een grotere kans op werkloosheid (0,39) dan de mannen uit de onderzoekspopulatie (0,29).
In het kader van het onderzoek kreeg de RVA de vraag om op basis van de door het VFSIPH opgestelde lijst van Rijksregisternummers na te gaan welke personen op 30 juni 1997 als werkloze ingeschreven waren.
Samenvatting. A. van Leeuwenhoeklaan MA Bilthoven Postbus BA Bilthoven KvK Utrecht T
A. van Leeuwenhoeklaan 9 3721 MA Bilthoven Postbus 1 3720 BA Bilthoven www.rivm.nl KvK Utrecht 30276683 T 030 274 91 11 info@rivm.nl Uw kenmerk Gevoeligheid van de gesommeerde depositiebijdrage onder 0,05
Werkwijzers. 1 Wetenschappelijke methode 2 Practicumverslag 3 Formules 4 Tabellen en grafieken 5 Rechtevenredigheid 6 Op zijn kop optellen
Werkwijzers 1 Wetenschappelijke methode 2 Practicumverslag 3 ormules 4 Tabellen en grafieken 5 Rechtevenredigheid 6 Op zijn kop optellen Werkwijzer 1 Wetenschappelijke methode Als je de natuur onderzoekt
Onderzoek Leesbaarheid Polisvoorwaarden Reisverzekeringen. juni 2017
Onderzoek Leesbaarheid Polisvoorwaarden Reisverzekeringen juni 2017 Opstellers: Loo van Eck Klinkende Taal Independer Pascalstraat 28 Tolstraat 127 Snelliuslaan 10 6716 AZ EDE 1074 VJ AMSTERDAM 1222 TE
Inhoud. 1 Spelling 5. Noordhoff Uitgevers bv
Inhoud 1 Spelling 5 1 geschiedenis van de nederlandse spelling in vogelvlucht 11 2 spellingregels 13 Klinkers en medeklinkers 13 Spelling van werkwoorden 14 D De stam van een werkwoord 14 D Tegenwoordige
Programma van Inhoud en Toetsing (PIT)
Vak: Nederlands Programma van Inhoud en Toetsing (PIT) 2016-2017 Lesperiode: 1 Hoofdstuk: Spelling 2 t/m 6 De stam van het werkwoord Splitsbare werkwoorden Persoonsvorm tegenwoordige tijd en de bijbehorende
Onderdeel: Spelling Algemene informatie: Wat moet je kennen: Wat moet je kunnen: Toetsing:
Vak: Nederlands Klas: IG2 MH/HV Onderdeel: Spelling week 1 t/m week 4 Aantal lessen per week: 2 Methode: Nieuw Nederlands 5 e editie Hoofdstuk: 1 & 2 Blz. 33 t/m 35 Digitale methode 1F Spelling: verdubbeling
Vaardigheden. 1. Q1000 Spelling- en grammatica 2. Q1000 Nauwkeurigheid 3. Q1000 Typevaardigheid 4. Q1000 Engels taalniveau
Vaardigheden Wat zijn vaardigheden? Vaardigheden geven aan waar iemand bedreven in is. Ze zijn meestal aan te leren. Voorbeelden van vaardigheden zijn typen en kennis van het Nederlands. Wat meet Q1000
Programma van Inhoud en Toetsing (PIT)
Programma van Inhoud en Toetsing (PIT) 2015-2016 Lesperiode: 1 week 36 t/m week 38 Hoofdstuk: Spelling 2 t/m 6 De stam van het werkwoord Splitsbare werkwoorden Persoonsvorm tegenwoordige tijd en de bijbehorende
RUBRIC VERGELIJKEN. Toelichting
RUBRIC VERGELIJKEN Toelichting Deze rubric is ontwikkeld in het kader van het project Bevorderen van genrespecifieke teksten schrijven in de Mens- & Maatschappijvakken 1. Er zijn rubrics ontwikkeld voor
Samenvatting Nederlands Deel 5
Samenvatting Nederlands Deel 5 Samenvatting door een scholier 745 woorden 7 mei 2016 4 3 keer beoordeeld Vak Methode Nederlands Nieuw Nederlands Groene kaders deel 5 Beschrijvend verband Als de schrijver
Referentiële onzekerheid, computermodellen en semantische kindertaalcorpora
Referentiële onzekerheid, computermodellen en semantische kindertaalcorpora Barend Beekhuizen 1, Afsaneh Fazly 2, Aida Nematzadeh 2 & Suzanne Stevenston 2 1 Universiteit Leiden 2 University of Toronto,
Zakelijk Professioneel (PROF) - B2
Zakelijk Professioneel (PROF) - B2 Voor wie? Voor hogeropgeleiden die hun taalvaardigheid in het Nederlands zullen moeten bewijzen op de werkvloer in Vlaanderen, Nederland of in een buitenlands bedrijf
CVO Tweedekansonderwijs Antwerpen NIVEAUBEPALING NEDERLANDS ASO 3
CVO Tweedekansonderwijs Antwerpen NIVEAUBEPALING NEDERLANDS ASO 3 Voor Nederlands zijn er 3 modules van elk 4 uur per week. De uren worden aansluitend gegeven, het gaat dus om een volledige namiddag. De
HTS Report. Positiviteitstest. Jeroen de Vries ID Datum Zelfrapportage. Hogrefe Uitgevers BV, Amsterdam
PT Positiviteitstest HTS Report ID 15890-3155 Datum 18.07.2017 Zelfrapportage PT Inleiding 2 / 8 INLEIDING De Positiviteitstest is een vragenlijst die op basis van zelfrapportage in kaart brengt in hoeverre
11. Deelopdracht 8: Invloed stress op gezondheid
11. Deelopdracht 8: Invloed stress op gezondheid Om te kijken naar een verband tussen stress en een ander gezondheidsaspect is er een vragenlijst afgenomen bij de mensen die de stresstest gedaan hebben.
Factsheets Leeswijzer
Factsheets Leeswijzer Voor het Koopstromenonderzoek Randstad 2011 zijn naast een hoofdrapport en een internetapplicatie factsheets ontwikkeld om de onderzoeksresultaten overzichtelijk en helder te presenteren.
Amerikaanse handboeken boekhouden uit de 20 ste eeuw: een taalkundige studie van de complexiteit
UNIVERSITEIT GENT FACULTEIT ECONOMIE EN BEDRIJFSKUNDE ACADEMIEJAAR 2008 2009 Amerikaanse handboeken boekhouden uit de 20 ste eeuw: een taalkundige studie van de complexiteit Masterproef voorgedragen tot
5 Niet meer twijfelen 107 Geweest is/is geweest 107 Vele of velen? 108 Hen/hun/ze 110 U/uw, jou/jouw 111 Als/dan 111 Dat/wat 113 Dat/die 115
Inhoud Inleiding 13 1 De vaart erin 17 Gebruik verzorgde spreektaal 17 Te ouderwets 17 Checklist ouderwets woordgebruik 19 Te populair 23 Vermijd de lijdende vorm 24 Hoe herkent u de lijdende vorm? 25
EEN SEXTANT VOOR EEN TAALSPECIALIST
EEN SEXTANT VOOR EEN TAALSPECIALIST Bijdragen tot Joost Buysschaert in profiel Onder redactie van Sonia Vandepitte Bart Defrancq Lieve Jooken 37 JOOST WAS HET GEWOON OM DERGELIJKE ZINNEN TE ANALYSEREN.
Educatief Startbekwaam (STRT) - B2
Educatief Startbekwaam (STRT) - B2 Voor wie? Voor hogeropgeleide volwassenen (18+) of jongeren (16+) aan het einde van het secundair of voortgezet onderwijs in het buitenland die starten met een studie
Samenvatting Nederlands Formuleren
Samenvatting Nederlands Formuleren Samenvatting door Luca 1052 woorden 28 maart 2016 8,2 1 keer beoordeeld Vak Methode Nederlands Nieuw Nederlands Dubbelop Onjuiste herhaling; Tautologie; Pleonasme; Contaminatie;