Comprehensive Aphasia Test (CAT) CAT workshop juni Evy Visch-Brink

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Comprehensive Aphasia Test (CAT) CAT workshop juni 2014. Evy Visch-Brink"

Transcriptie

1 Comprehensive Aphasia Test (CAT) CAT workshop juni 2014 Evy Visch-Brink

2 Dutch version CAT Comprehensive Aphasia Test, 2004 Kate Swinburn, Gillian Porter, David Howard CAT-NL, 2014 Evy Visch-Brink, Dorien Vandenborre, Hyo Jung de Smet, Peter Mariën, 2014

3 Test instrumentarium 2014 Afasie Bedside Check (ABC) ScreeLing Akense Afasie Test > CAT PALPA

4 Doelstellingen CAT - Vaststellen afatische stoornis en ernst van de stoornis. - Beoordelen of verwijzing naar de neuropsycholoog noodzakelijk is - Volgen herstelverloop of achteruitgang vanwege een degeneratieve ziekte. - Geven van doelstellingen voor stoornisgerichte taaltherapie - Nagaan invloed afasie op functioneren in dagelijks leven - Patiënt motiveren en betrekken bij de doelstelling van de therapie

5 Waar is de CAT niet geschikt voor - Vaststellen specifieke stoornissen bij hele lichte afasieën. - Vaststellen kwaliteit nonverbale communicatie - CAT is geen handleiding voor de therapie: de invulling van het therapieplan gebeurt door de logopedist in overleg met de patiënt.

6 CAT Cognitie Lijnen delen (gezichtsvelddefecten), semantisch geheugen (toegankelijkheid nonverbaal semantisch geheugen) woordvloeiendheid (frontale stoornis indien groot verschil tussen benoemen en deze taken) herkenningsgeheugen ideationele praxis (ideomotorische/ideatoire apraxie) rekenen (nb.premorbide!)

7

8 CAT: Taaltest Taalbegrip: mondeling/schriftelijk taalbegrip woorden: matchen met afbeelding (fonologische en semantische afleiders) keuze fonologische afleider (minimale paren PALPA, lexicale decisie PALPA) keuze semantische afleider (semantische associatie test) vergelijking inputroutes

9 CAT: Taaltest Taalbegrip: mondeling/schriftelijk taalbegrip zinnen: matchen met afbeelding (zinnen + alternatieven bekend moeilijke constructies voor afatici) makkelijke inhoudswoorden (zinsconstructie centraal) problemen met zinslengte: vergelijken met nazeggen getallen en zinnen problemen met reversibele en passieve zinnen: WEZT willekeurige keuze van antwoorden: problemen met werkwoord > zie WEZT vergelijking ingangsroutes

10 CAT: Taaltest Taalbegrip: paragrafen: vgl met zinnen linguistisch niet zo complex als zinsbegrip. Informatieve lijn moet redelijk te volgen zijn.

11 CAT: Taaltest Taalproductie: nazeggen woorden invloed voorstelbaarheid: route via semantiek invloed aantal lettergrepen: probleem fonologische output lange woorden beter dan korte woorden: verwerking auditieve input nazeggen complexe woorden indien slecht > agrammatisme nazeggen nonwoorden stoornis fonologische buffer (zie ook benoemen en hardop lezen)

12 CAT: Taaltest Taalproductie: nazeggen cijferreeksen korte termijngeheugen (geen contextinformatie) vgl met aanwijzen cijfers bij conductie afasie nazeggen zinnen (betekenisvolle zinnen met een toenemende lengte) problemen: semantische fouten, korte termijngeheugen, syntactische fouten, fonologische fouten

13 CAT: Taaltest Benoemen: woordfrequentie, voorstelbaarheid, levend/niet levend dimensie, woordlengte gevarieerd trage antwoorden: problemen toegang semantische/ fonologische representatie fonologische en semantische fouten

14 CAT: Taaltest Benoemen werkwoorden: zie ook WEZT Beschrijving situatieplaat verschil vloeiende/niet-vloeiende sprekers beoordeling nauwkeurigheid en adequaatheid informatie tempo/vloeiendheid van presentatie grammaticale variatie grammaticale correctheid

15 CAT: Taaltest Lezen woorden: varierend in woordfrequentie, voorstelbaarheid, overeenkomst spelling/klank stoornissen: orthografische inputroute, fonologische output, lexicale, sublexicale route (zie ook PALPA-taken) (oppervlakte dyslexie, deep dyslexia)

16 CAT: Taaltest Lezen complexe woorden (agrammatisme) functiewoorden: deep dyslexia nonwoorden: fonologische dyslexie (goed bij oppervlaktedyslexie)

17 CAT: Taaltest Schrijven kopieren hoofdletters omzetten in schrijfletters schriftelijk benoemen (semantische, fonologische fouten) schrijven op dictaat schriftelijke beschrijving van situatieplaat (nauwkeurigheid en adequaatheid, grammaticale correctheid)

18 CAT: Vaardigheidsvragenlijst Effect stoornissen op dagelijks leven Spreken, Begrip van gesproken taal, Begrip van geschreven taal, Schrijven (Genieten)

19 CAT: Vaardigheidsvragenlijst Hoe vindt u dat het met het spreken/begrijpen/lezen/ schrijven gaat? met uw naasten met een vreemde in een groep als u gestresst bent

20 CAT: nederlandstalige bewerking -vertaling = bewerking -pilotstudie -normering (573 gezonden, 257 afatici) normgroepen zoveel mogelijk uit verschillende regio s test/hertest betrouwbaarheid correlatie TT: hoge correlatie taalbegrip en taalproductie correlatie ScreeLing: idem

21 CAT: voorspeller van herstel (engels onderzoek) Initiele score (maand na de beroerte) bij een modaliteit significante voorspeller van de score op een jaar binnen dezelfde modaliteit. Score Taalbegrip op een jaar voorspeld door score taalbegrip op een maand Score Taalproductie op een jaar voorspeld door score taalproductie op een maand

22 CAT: effect van therapie In de periodes van 1-3 maanden en 3-6 maanden resulteerde meer therapie niet in meer verbetering. In de periode van 6-12 maanden trend dat meer therapie resulteerde in meer verbetering.

23 Ideale testprocedure - Bedside test: screening taal- en/of spraakstoornissen - (Verkorte) Token Test: aanwezigheid en ernst afasie. - ScreeLing: bevestiging aanwezigheid afasie en oriëntatie linguïstische stoornissen - CAT: bevestiging aanwezigheid afasie en specificatie stoornissen taalmodaliteiten en linguïstische stoornissen - Eventueel subtesten PALPA en andere specifieke testen (Semantische Associatie Test, Werkwoord en Zinnen Test, etc.)

24 Patiëntengroepen CAT - Afasie vanwege een beroerte in postacute en chronische fase. - Afasie vanwege een trauma - Afasie vanwege een tumor - Specifieke vormen van dementie die beginnen met een geïsoleerde taalstoornis gedurende een aantal jaren

25

26

27

28

29

30

31

32 -

33

34 CAT Normering: 573 normalen NL en VL 257 afatici NL en VL Uitgave: Pearson

CAT-NL. Kennismaking met de Comprehensive Aphasia Test Nederlandstalige bewerking. 2014, Pearson Assessment & information BV

CAT-NL. Kennismaking met de Comprehensive Aphasia Test Nederlandstalige bewerking. 2014, Pearson Assessment & information BV White paper CAT-NL Kennismaking met de Comprehensive Aphasia Test Nederlandstalige bewerking White paper 1 www.pearsonclinical.nl www.pearsonclinical.be 2014, Pearson Assessment & information BV White

Nadere informatie

ATP. NVLF congres 18 november R. Bastiaanse M.M.V.M. Van Groningen-Derksen S. Nijboer M. Taconis N. Verwegen M.Zwaga

ATP. NVLF congres 18 november R. Bastiaanse M.M.V.M. Van Groningen-Derksen S. Nijboer M. Taconis N. Verwegen M.Zwaga ATP NVLF congres 18 november 2011 R. Bastiaanse M.M.V.M. Van Groningen-Derksen S. Nijboer M. Taconis N. Verwegen M.Zwaga 275,- Verkrijgbaar bij Bohn Stafleu van Loghum Opzet presentatie Wat is het auditief

Nadere informatie

Welke mee'nstrumenten kunnen worden gebruikt om de aard en de ernst van de afasie vast te stellen in de verschillende fasen van herstel.

Welke mee'nstrumenten kunnen worden gebruikt om de aard en de ernst van de afasie vast te stellen in de verschillende fasen van herstel. Welke mee'nstrumenten kunnen worden gebruikt om de aard en de ernst van de afasie vast te stellen in de verschillende fasen van herstel. Afasiecongres 10 oktober 2015 Marije van der Staaij en Elsbeth Boxum

Nadere informatie

Uitgangsvragen en aanbevelingen

Uitgangsvragen en aanbevelingen Uitgangsvragen en aanbevelingen behorende bij de richtlijn Diagnostiek en Behandeling van afasie bij volwassenen. De aanbevelingen dienen te worden gelezen in relatie tot de tekst in de desbetreffende

Nadere informatie

Schema Afasie. 1 De logopedist neemt bij het vermoeden van een afasie de ScreeLing af, bij voorkeur binnen een week na de beroerte.

Schema Afasie. 1 De logopedist neemt bij het vermoeden van een afasie de ScreeLing af, bij voorkeur binnen een week na de beroerte. Schema Afasie Stap Methodisch handelen nr. Uitgangsvraag nr. Aanbeveling Verwijzing en aanmelding 3 Welke invloed hebben duur en intensiteit van afasietherapie op het herstel van de afasie? 11 De logopedist

Nadere informatie

SCHEMA AFASIE. Stap Methodisch handelen nr. Uitgangsvraag nr. Aanbeveling

SCHEMA AFASIE. Stap Methodisch handelen nr. Uitgangsvraag nr. Aanbeveling SCHEMA AFASIE Stap Methodisch handelen nr. Uitgangsvraag nr. Aanbeveling Verwijzing en aanmelding 3 Welke invloed hebben duur en intensiteit van afasietherapie op het herstel van de afasie? 4 Wat is voor

Nadere informatie

White paper 2 CAT-NL. Psychometrische eigenschappen. 2014, Pearson Assessment & information BV

White paper 2 CAT-NL. Psychometrische eigenschappen. 2014, Pearson Assessment & information BV White paper CAT-NL Psychometrische eigenschappen White paper 2 www.pearsonclinical.nl www.pearsonclinical.be 2014, Pearson Assessment & information BV White paper CAT-NL Psychometrische eigenschappen White

Nadere informatie

Primair progressieve afasie: meer dan taal? neuropsychologie en gedrag

Primair progressieve afasie: meer dan taal? neuropsychologie en gedrag Primair progressieve afasie: meer dan taal? neuropsychologie en gedrag Inge de Koning, Klinisch Neuropsycholoog Erasmus MC Primair progressieve afasie: varianten - Progressieve niet-vloeiende afasie (PNFA)

Nadere informatie

Richtlijn linguïstische diagnostiek en therapie bij een verworven afasie, augustus 2012

Richtlijn linguïstische diagnostiek en therapie bij een verworven afasie, augustus 2012 Richtlijn linguïstische diagnostiek en therapie bij een verworven afasie, augustus 2012 Redactie: Evy Visch-Brink Petra Links Joost Hurkmans 1 sopgave Deel 1 Voorwoord 1 Wat is een richtlijn 1.1 Definitie

Nadere informatie

inhoud Voorwoord... 11 deel i: neurowetenschappen in taal en taalstoornissen... 17 Hst 1: Historisch overzicht van de afasiologie...

inhoud Voorwoord... 11 deel i: neurowetenschappen in taal en taalstoornissen... 17 Hst 1: Historisch overzicht van de afasiologie... inhoud Voorwoord... 11 deel i: neurowetenschappen in taal en taalstoornissen... 17 Hst 1: Historisch overzicht van de afasiologie... 19 1.1. Historiek vóór 1860... 20 1.2. Broca, Wernicke en Lichtheim

Nadere informatie

Gluren bij de Buren Spreken en slikken lijkt zo vanzelfsprekend. Anne Pross & Lindy Geerink Logopedisten bij Carintreggeland

Gluren bij de Buren Spreken en slikken lijkt zo vanzelfsprekend. Anne Pross & Lindy Geerink Logopedisten bij Carintreggeland Gluren bij de Buren Spreken en slikken lijkt zo vanzelfsprekend Anne Pross & Lindy Geerink Logopedisten bij Carintreggeland Inhoud 1. Carintreggeland 2. Wie zijn wij? 3. Het werkveld van de logopedist

Nadere informatie

Concentratie- en geheugenproblemen als beperking op de communicatieve interactie

Concentratie- en geheugenproblemen als beperking op de communicatieve interactie Concentratie- en geheugenproblemen als beperking op de communicatieve interactie Francien Lammerts Logopedist Groene Hart Ziekenhuis Neurologie symposium concentratie & geheugen 15 november 2016 Voorstellen

Nadere informatie

TOS en Dyslexie. De grenzen van mijn taal....zijn de grenzen van mijn wereld

TOS en Dyslexie. De grenzen van mijn taal....zijn de grenzen van mijn wereld TOS en Dyslexie De grenzen van mijn taal....zijn de grenzen van mijn wereld Inhoud: Wie zijn wij? Wat is een TOS? TOS en dyslexie, cormobiditeit TOS en dyslexie, dé aanpak Wie zijn wij? Auris: helpt mensen

Nadere informatie

Draaiboek RATS-3 en FIAT

Draaiboek RATS-3 en FIAT RATS-3 Femke: 010-7043414, 06-38195651 f.nouwens@erasmusmc.nl Marjolein: 010-7044545 m.hagelstein@erasmusmc.nl Fax: 010-7044721 FIAT-studie Carolina: 010-7032429, 06-631233224 Fax: 010-7034033 c.mendez@erasmusmc.nl

Nadere informatie

Voorwoord. Kwaliteitskringproduct Beschrijvingen bij logopedische onderzoeken KK245 Woerden 2

Voorwoord. Kwaliteitskringproduct Beschrijvingen bij logopedische onderzoeken KK245 Woerden 2 Voorwoord Geachte collega s. Dit kringproduct geeft een beschrijving van de meest gebruikte logopedische tests. Het beschrijft wat de tests / testonderdelen precies inhouden en hoe de scores geïnterpreteerd

Nadere informatie

Citation for published version (APA): Niewold, C. (2006). Spontaan herstel van afasie in en na de acute fase Utrecht: LOT

Citation for published version (APA): Niewold, C. (2006). Spontaan herstel van afasie in en na de acute fase Utrecht: LOT UvA-DARE (Digital Academic Repository) Spontaan herstel van afasie in en na de acute fase Niewold, C. Link to publication Citation for published version (APA): Niewold, C. (2006). Spontaan herstel van

Nadere informatie

SAMENVATTING Het doel van dit proefschrift is drieledig. Ten eerste wordt inzicht verschaft in het gebruik van directe-rede-constructies (bijvoorbeeld Marie zei: Kom, we gaan! ) door sprekers met afasie.

Nadere informatie

Het meetinstrument heeft betrekking op de volgende categorieën Lichaamsregio Hoofd/hals Overige Aandoening (ICD)

Het meetinstrument heeft betrekking op de volgende categorieën Lichaamsregio Hoofd/hals Overige Aandoening (ICD) Uitgebreide toelichting van het meetinstrument Akense Afasie Test (AAT) 29 oktober 2018 Review 1: M. Jungen Review 2: E. v Engelen Invoer: E. van Engelen 1 Algemene gegevens Het meetinstrument heeft betrekking

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Afasie. Dienst Logopedie & Afasiologie. GezondheidsZorg met een Ziel

Patiënteninformatie. Afasie. Dienst Logopedie & Afasiologie. GezondheidsZorg met een Ziel i Patiënteninformatie Dienst Logopedie & Afasiologie Afasie GezondheidsZorg met een Ziel Wat is afasie? Afasie is een verworven taalstoornis ten gevolge van een hersenletsel. We lichten de belangrijkste

Nadere informatie

De spontane taal van patiënten met restafasie

De spontane taal van patiënten met restafasie STEM-, SPRAAK- EN TAALPATHOLOGIE Vol. 18, No. 02, 2013, pp. 13-23 32.8310/02/1813-13 c Groningen University Press De spontane taal van patiënten met restafasie Renate Lindner 1, Elsbeth Boxum 2, Roel Jonkers

Nadere informatie

RICHTLIJN DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING VAN AFASIE

RICHTLIJN DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING VAN AFASIE RICHTLIJN DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING VAN AFASIE Samenvatting versie voor mensen met afasie en naasten Afasie is een taalstoornis, geen intelligentiestoornis Juli 2017 1 van 23 Inhoud Inleiding... 3 H1:

Nadere informatie

SMTA. Uitgangspunt SMTA. Innovaties in de Geriatrische Revalidatie Symposium UNO-VUmc Martine Verkade en Joost Hurkmans 1

SMTA. Uitgangspunt SMTA. Innovaties in de Geriatrische Revalidatie Symposium UNO-VUmc Martine Verkade en Joost Hurkmans 1 Madeleen de Bruijn, muziektherapeut Martine Verkade, logopedist SMTA SPEECH MUSIC THERAPY FOR APHASIA Speech Music Therapy for Aphasia Uitgangspunt SMTA Combinatiebehandeling van logopedie en muziektherapie

Nadere informatie

DE KLINISCH LINGUΪST BEROEPSPROFIEL. Taalontwikkelingsstoornissen Verworven taalstoornissen

DE KLINISCH LINGUΪST BEROEPSPROFIEL. Taalontwikkelingsstoornissen Verworven taalstoornissen DE KLINISCH LINGUΪST BEROEPSPROFIEL Taalontwikkelingsstoornissen Verworven taalstoornissen Januari 2007 Copyright Vereniging voor Klinische Linguïstiek (VKL) Januari 2007 Secretariaat: Vereniging voor

Nadere informatie

Siméa Nienke Lam de Waal, MA Dr. Annette Scheper

Siméa Nienke Lam de Waal, MA Dr. Annette Scheper Vertelvaardigheid: Kleuters versus kinderen met SLI Siméa 11-04-2013 Nienke Lam de Waal, MA Dr. Annette Scheper Inhoud Waar hebben we het over? Achtergrond Onderzoeksvragen Methode Resultaten Discussie

Nadere informatie

WHITE PAPER CAT-NL ERNSTBEPALING KRITIEKE WAARDEN WHITE PAPER , PEARSON BENELUX B.V.

WHITE PAPER CAT-NL ERNSTBEPALING KRITIEKE WAARDEN WHITE PAPER , PEARSON BENELUX B.V. WHITE PAPER CAT-NL ERNSTBEPALING KRITIEKE WAARDEN WHITE PAPER 3 WWW.PEARSONCLINICAL.NL WWW.PEARSONCLINICAL.BE 2016, PEARSON BENELUX B.V. White paper CAT-NL Ernstbepaling Kritieke Waarden White paper 3

Nadere informatie

19-12-2014. Disclosure belangen sprekers. Logopedisch onderzoek naar Taalproblemen. Programma. Doel & Vraagstelling

19-12-2014. Disclosure belangen sprekers. Logopedisch onderzoek naar Taalproblemen. Programma. Doel & Vraagstelling Disclosure belangen sprekers Communicatieproblemen bij MS; Taal of Cognitie? Caroline Bruggeman, logopedist Nieuw Unicum Neeltje Kant, neuropsycholoog Nieuw Unicum Fatima Haring, logopedist Medisch Centrum

Nadere informatie

Citation for published version (APA): Niewold, C. (2006). Spontaan herstel van afasie in en na de acute fase. Utrecht: LOT.

Citation for published version (APA): Niewold, C. (2006). Spontaan herstel van afasie in en na de acute fase. Utrecht: LOT. UvA-DARE (Digital Academic Repository) Spontaan herstel van afasie in en na de acute fase Niewold, C. Link to publication Citation for published version (APA): Niewold, C. (2006). Spontaan herstel van

Nadere informatie

Cognitieve stoornissen na een hersenletsel en gevolgen hiervan voor de afasiebehandeling

Cognitieve stoornissen na een hersenletsel en gevolgen hiervan voor de afasiebehandeling Cognitieve stoornissen na een hersenletsel en gevolgen hiervan voor de afasiebehandeling Doriene van der Kaaden Logopedist/afasietherapeut en psycholoog i.o. Opbouw lezing Doel lezing Interdisciplinaire

Nadere informatie

How Do Children Read Words? A Focus on Reading Processes M. van den Boer

How Do Children Read Words? A Focus on Reading Processes M. van den Boer How Do Children Read Words? A Focus on Reading Processes M. van den Boer Samenvatting Leesvaardigheid is van groot belang in onze geletterde maatschappij. In veel wetenschappelijke studies zijn dan ook

Nadere informatie

Spreken in ellipsen bij Broca afasie een N=1 studie

Spreken in ellipsen bij Broca afasie een N=1 studie Spreken in ellipsen bij Broca afasie een N=1 studie Ingrid Doezeman Logopedist MRC Doorn Inleiding Patiëntbeschrijving Hulpvraag Therapiekeuze N=1 studie Reduced Syntax Therapy Resultaten Conclusie Patiëntbeschrijving

Nadere informatie

Afasie bij kinderen met epilepsie. Symposium 'Verworven kinderafasie,

Afasie bij kinderen met epilepsie. Symposium 'Verworven kinderafasie, Afasie bij kinderen met epilepsie Symposium 'Verworven kinderafasie, 13-01-2017 Afasie bij kinderen met epilepsie Epilepsiesyndromen en achteruitgang op gebied van taal/ afasie 3 casussen; aard en verloop

Nadere informatie

Spontaan herstel van afasie in en na de acute fase

Spontaan herstel van afasie in en na de acute fase Spontaan herstel van afasie in en na de acute fase Published by LOT phone: +31 30 253 6006 Trans 10 fax: +31 30 253 6000 3512 JK Utrecht e-mail: lot@let.uu.nl The Netherlands http://wwwlot.let.uu.nl/ Omslagillustratie:

Nadere informatie

Nederlandse Samenvatting

Nederlandse Samenvatting Nederlandse Samenvatting Agrammatische Broca-afasie wordt meestal veroorzaakt door een hersenbeschadiging in (de omgeving) van het gebied van Broca (Brodmann s areas 44 en 45). Hierdoor krijgt de patiënt

Nadere informatie

Testinstrumentarium Taalontwikkelingsstoornissen

Testinstrumentarium Taalontwikkelingsstoornissen Primair en speciaal onderwijs Testinstrumentarium Taalontwikkelingsstoornissen Indicatiestelling taal- en spraakproblematiek Voor 4 tot 10 jarigen Digitale verwerking, makkelijk in gebruik Geen vertaalde,

Nadere informatie

Functionele of stoornisgerichte therapie: keus of geen keus

Functionele of stoornisgerichte therapie: keus of geen keus Stem-, Spraak- en Taalpathologie 32.8310/03/1305-173 Vol. 13, 2005, No. 3, pp. 173-178 Nijmegen University Press Functionele of stoornisgerichte therapie: keus of geen keus Judith Faber-Feiken 1 en Roel

Nadere informatie

Ik heb vragen rond 'expressieve taalstoornis' of 'taalstoornis' alleen en begon nu wat te twijfelen of dat synoniemen zijn voor dysfasie of niet.

Ik heb vragen rond 'expressieve taalstoornis' of 'taalstoornis' alleen en begon nu wat te twijfelen of dat synoniemen zijn voor dysfasie of niet. Vraag In de aanloop naar volgend schooljaar krijgen we heel wat vragen rond de type 7 taal-spraak groep. Onder andere over welke 'termen' ok of niet ok zijn ifv opmaak gemotiveerd verslag / verslag. Ik

Nadere informatie

Primaire progressieve afasie & Spontane-taalanalyse

Primaire progressieve afasie & Spontane-taalanalyse Primaire progressieve afasie & Spontane-taalanalyse Onderzoek naar de spontane taal van patiënten met primaire progressieve afasie. Carolien de Vries 28 oktober 2008 Rijksuniversiteit Groningen Onderzoek

Nadere informatie

PPA. Primair Progressieve afasie (PPA) Een introductie. Donderdag 3 december 2015 Symposium Logopedie en Dementie (VVL) Frank Paemeleire

PPA. Primair Progressieve afasie (PPA) Een introductie. Donderdag 3 december 2015 Symposium Logopedie en Dementie (VVL) Frank Paemeleire Primair Progressieve Afasie (PPA): een introductie Walter Teoh (2009) Symposium Logopedie en Dementie - VVL - 3 december 2015 www.mixreeks.be WAT IS PPA? PPA Primair: taal is hoofdstoornis, er kunnen eventueel

Nadere informatie

VERSLAG CHC- INTELLIGENTIEONDERZOEK 6 16 jaar

VERSLAG CHC- INTELLIGENTIEONDERZOEK 6 16 jaar VCLB De Wissel - Antwerpen Vrij Centrum voor Leerlingenbegeleiding Naam: School: Klas: Geboortedatum: Onderzoeksdatum: Kalenderleeftijd: VERSLAG CHC- INTELLIGENTIEONDERZOEK 6 16 jaar 1. Probleemstelling

Nadere informatie

Bepaling van het taalbegrip bij kinderen tot en met 25 maanden. Liesbeth Schlichting Rijksuniversiteit Groningen

Bepaling van het taalbegrip bij kinderen tot en met 25 maanden. Liesbeth Schlichting Rijksuniversiteit Groningen Bepaling van het taalbegrip bij kinderen tot en met 25 maanden Liesbeth Schlichting Rijksuniversiteit Groningen Taalstoornissen Primair: specifieke taalontwikkelingsstoornissen (SLI) Secondair: niet-specifiek

Nadere informatie

Citation for published version (APA): Niewold, C. (2006). Spontaan herstel van afasie in en na de acute fase Utrecht: LOT

Citation for published version (APA): Niewold, C. (2006). Spontaan herstel van afasie in en na de acute fase Utrecht: LOT UvA-DARE (Digital Academic Repository) Spontaan herstel van afasie in en na de acute fase Niewold, C. Link to publication Citation for published version (APA): Niewold, C. (2006). Spontaan herstel van

Nadere informatie

Varieties of developmental dyslexia

Varieties of developmental dyslexia Varieties of developmental dyslexia Castles and Coltheart (1993) Onderwerp: verschillende vormen van ontwikkelde dyslexie - er zijn subgroepen van dyslexie - relatie tussen verkregen en ontwikkelde dyslexie

Nadere informatie

Het meetinstrument heeft betrekking op de volgende categorieën Lichaamsregio Hoofd/ hals Overig, ongespecificeerd

Het meetinstrument heeft betrekking op de volgende categorieën Lichaamsregio Hoofd/ hals Overig, ongespecificeerd Uitgebreide toelichting van het meetinstrument Akense Afasie Test (AAT) 28 september 2011 Review 1: I. Spelthann Review 2: M. Jungen Invoer: E. van Engelen 1 Algemene gegevens Het meetinstrument heeft

Nadere informatie

Heeft Transcraniële Direct Current Stimulatie (tdcs) een toegevoegd effect op de afasie behandeling in de sub-acute fase?

Heeft Transcraniële Direct Current Stimulatie (tdcs) een toegevoegd effect op de afasie behandeling in de sub-acute fase? Heeft Transcraniële Direct Current Stimulatie (tdcs) een toegevoegd effect op de afasie behandeling in de sub-acute fase? Kerstin Spielmann dr. W.M.E. van de Sandt-Koenderman Prof. Dr. G.M. Ribbers R o

Nadere informatie

Taaltests. Limitatieve lijst RIZIV Preverb Fonologie Lexicon Semantiek Morfologie Syntaxis Prag Leeftijd Normen uitgave

Taaltests. Limitatieve lijst RIZIV Preverb Fonologie Lexicon Semantiek Morfologie Syntaxis Prag Leeftijd Normen uitgave Taaldiagnostiek in Nederland en Vlaanderen: meerwaarde van de Renfrew Taalschalen Nederlandse Aanpassing (RTNA) Inge Zink Taaldiagnostiek Nederlandse taalgebied Taaltests Limitatieve lijst RIZIV Preverb

Nadere informatie

CAT-NL WHITE PAPER 4. Scoringscriteria en scoringsvoorbeelden subtest 17 Benoemen: zelfstandige naamwoorden WHITE PAPER 4

CAT-NL WHITE PAPER 4. Scoringscriteria en scoringsvoorbeelden subtest 17 Benoemen: zelfstandige naamwoorden WHITE PAPER 4 WHITE PAPER 4 CAT-NL Scoringscriteria en scoringsvoorbeelden subtest 17 Benoemen: zelfstandige naamwoorden WHITE PAPER 4 WWW.PEARSONCLINICAL.NL WWW.PEARSONCLINICAL.BE PEARSON BENELUX B.V. White paper CAT-NL

Nadere informatie

De Afname, Indexen en Subtests

De Afname, Indexen en Subtests De Afname, Indexen en Subtests Dé test voor diagnose en evaluatie van taalproblemen bij kinderen van 5 t/m 18 jaar Diagnose stellen Stappenplan om tot diagnose te komen 1. Observatieschaal De Observatieschaal

Nadere informatie

Visuele aandachtspanne. Madelon van den Boer Universiteit van Amsterdam

Visuele aandachtspanne. Madelon van den Boer Universiteit van Amsterdam Visuele aandachtspanne Madelon van den Boer Universiteit van Amsterdam Programma Waarom visuele aandachtspanne (VAS)? Wat is VAS? Relatie met lezen Recente ontwikkelingen Samenvatting Vragen Dyslexie Een

Nadere informatie

VUmc Basispresentatie

VUmc Basispresentatie Moderne Dementiezorg 24 november 2014 Workshop 4.13: Afasie Inhoud Afasie Taalstoornissen bij dementie Communicatieproblemen in het dagelijks leven Interventie mogelijkheden Casuïstiek Laura Bas, logopedist

Nadere informatie

HOOFDSTUK 3 EEN VERKORTE VERSIE VAN DE AKENSE AFASIETEST. Heesbeen, I.M.E. & Loon-Vervoorn, W.A. van (2001). Aangeboden aan Logopedie en Foniatrie

HOOFDSTUK 3 EEN VERKORTE VERSIE VAN DE AKENSE AFASIETEST. Heesbeen, I.M.E. & Loon-Vervoorn, W.A. van (2001). Aangeboden aan Logopedie en Foniatrie EEN VERKORTE VERSIE VAN DE AKENSE AFASIETEST Heesbeen, I.M.E. & Loon-Vervoorn, W.A. van (2001). Aangeboden aan Logopedie en Foniatrie SAMENVATTING De Akense Afasietest (AAT) is in Nederland een van de

Nadere informatie

1. ONDERZOEK. Voorwaarden bij onderzoek:

1. ONDERZOEK. Voorwaarden bij onderzoek: Charter voor onderzoek en behandeling van spraak-, taal- en communicatieproblemen bij de ziekte van Huntington Versie voor zorgmedewerkers, mantelzorgers en patiënten 1. ONDERZOEK Voorwaarden bij onderzoek:

Nadere informatie

Overzicht van de bij het DLE Boek verschenen aanvullingen

Overzicht van de bij het DLE Boek verschenen aanvullingen Sinds de 2001-editie van het DLE boek zijn de volgende aanvullingen verschenen: - Aanvulling januari 2014 leverbaar - Aanvulling PDF mei 2013 opgenomen in aanvulling januari 2014 - Aanvulling oktober 2012

Nadere informatie

WAT DOET DE LOGOPEDIST?

WAT DOET DE LOGOPEDIST? TAAL Afasie Afasie is een taalstoornis die ontstaat door een hersenletsel in de linker hersenhelft. Dit wordt meestal veroorzaakt door een beroerte (CVA), maar kan ook ontstaan door een hersentumor, een

Nadere informatie

Charter voor onderzoek en behandeling van spraak-, taal- en communicatieproblemen bij de ziekte van Huntington Versie voor logopedisten

Charter voor onderzoek en behandeling van spraak-, taal- en communicatieproblemen bij de ziekte van Huntington Versie voor logopedisten Charter voor onderzoek en behandeling van spraak-, taal- en communicatieproblemen bij de ziekte van Huntington Versie voor logopedisten ONDERZOEK Voorwaarden bij onderzoek: Vroegtijdig starten Uitgebreid

Nadere informatie

Stoornis of breder? De stoornis beschrijven De 5 aspecten in een handzaam schema! Casuïstiek Conclusie

Stoornis of breder? De stoornis beschrijven De 5 aspecten in een handzaam schema! Casuïstiek Conclusie Overzicht diagnostisch instrumentarium spraak-taalonderzoek Edith Hofsteede-Botden Rianneke Crielaard Kentalis Sint-Michielsgestel Team Spraak-Taal Overzicht diagnostisch instrumentarium spraak-taalonderzoek

Nadere informatie

Aanpassing aan het beschadigde (taal)brein: Complexiteit in telegramstijltherapie voor Broca-afasie

Aanpassing aan het beschadigde (taal)brein: Complexiteit in telegramstijltherapie voor Broca-afasie Aanpassing aan het beschadigde (taal)brein: Complexiteit in telegramstijltherapie voor Broca-afasie Dr. Marina Ruiter Klinisch onderzoeker - Sint Maartenskliniek RD&E Spraak- en taalpatholoog/logopedist

Nadere informatie

Richtlijn DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING VAN AFASIE

Richtlijn DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING VAN AFASIE Richtlijn DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING VAN AFASIE Versie voor mensen met afasie en naasten Juli 2017 1 van 77 Inleiding... 3 H1: Over de richtlijn... 6 H2: Over afasie... 11 H3: Meetinstrumenten om de aard

Nadere informatie

Richtlijn DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING VAN AFASIE

Richtlijn DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING VAN AFASIE Richtlijn DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING VAN AFASIE Versie voor mensen met afasie en naasten Juli 2017 1 van 77 Inleiding... 3 H1: Over de richtlijn... 6 H2: Over afasie... 11 H3: Meetinstrumenten om de aard

Nadere informatie

Kinderafasie uit de kinderschoenen?

Kinderafasie uit de kinderschoenen? Titel Naam Kinderafasie uit de kinderschoenen? R o t t e r d a m N e u r o r e h a b i l i t a t i o n R e s e a r c h RoNeRes Taalexpertiseteam VKAl Rijndam Revalidatie Rotterdam Bundeling van krachten

Nadere informatie

Toon mij de rode cirkel, en ik vertel je de diagnose

Toon mij de rode cirkel, en ik vertel je de diagnose KENNIS NEDERLANDS TIJDSCHRIFT VOOR LOGOPEDIE JAARGANG 90 ONLINE PUBLICATIE Toon mij de rode cirkel, en ik vertel je de diagnose De Token Test revisited AUTEURS EVELIJN RAVEN-TAKKEN Logopedist, hogeschooldocent

Nadere informatie

Afasie. Logopedie. Beter voor elkaar

Afasie. Logopedie. Beter voor elkaar Afasie Logopedie Beter voor elkaar Afasie In deze folder leest u wat afasie is en krijgt u adviezen hoe u de communicatie met iemand met afasie kan verbeteren. Ook staat beschreven wat de logopedist kan

Nadere informatie

Aantekeningen naar aanleiding van de workshop van Ellen Gerrits tijdens het congres TOS in Utrecht op 18 mei 2017

Aantekeningen naar aanleiding van de workshop van Ellen Gerrits tijdens het congres TOS in Utrecht op 18 mei 2017 Aantekeningen naar aanleiding van de workshop van Ellen Gerrits tijdens het congres TOS in Utrecht op 18 mei 2017 Kinderen met TOS zijn slimme kinderen die moeite hebben met praten en vertellen, en met

Nadere informatie

CELF-4-NL & CELF Preschool-2-NL

CELF-4-NL & CELF Preschool-2-NL CELF-4-NL & CELF Preschool-2-NL Clinical Evaluation of Language Fundamentals Sjoerd Pieters Consultant Pearson Basis van de CELF s constructie test modaliteiten: Receptief Expressief -> 5 taaldomeinen

Nadere informatie

Deel 1 Gebruik van het computerprogramma Behandeldoelen tos. 2 Stappen bij het opstellen van een behandelplan 29

Deel 1 Gebruik van het computerprogramma Behandeldoelen tos. 2 Stappen bij het opstellen van een behandelplan 29 Inhoud Inleiding 15 Deel 1 Gebruik van het computerprogramma Behandeldoelen tos 1 Het computerprogramma 23 1.1 Inleiding 23 1.2 Doel van het computerprogramma Behandeldoelen tos 23 1.3 Doelgroep en gebruikers

Nadere informatie

Het meetinstrument heeft betrekking op de volgende categorieën Lichaamsregio Hoofd / hals Overige, ongespecificeerd

Het meetinstrument heeft betrekking op de volgende categorieën Lichaamsregio Hoofd / hals Overige, ongespecificeerd Uitgebreide toelichting van het meetinstrument ComVoor Voorlopers in communicatie 31 oktober 2011 Review M. Jungen Invoer: E. van Engelen 1 Algemene gegevens Het meetinstrument heeft betrekking op de volgende

Nadere informatie

Het Afasieteam. Gluren bij de buren 2 oktober 2013. Elsbeth Boxum

Het Afasieteam. Gluren bij de buren 2 oktober 2013. Elsbeth Boxum Het Afasieteam Gluren bij de buren 2 oktober 2013 Elsbeth Boxum Introductie: - van mij - van jullie Kennisrondje Inhoud van deze presentatie 1. Doelstellingen en uitgangspunten van het afasieteam 2. Samenstelling

Nadere informatie

Logopedische interventie bij mensen met beginnende dementie 9 maart 2012. Inhoud. Dementie (DSM IV)

Logopedische interventie bij mensen met beginnende dementie 9 maart 2012. Inhoud. Dementie (DSM IV) Logopedische interventie bij mensen met beginnende dementie 9 maart 2012 Antoinette Keulen Logopedist/spraak-taalpatholoog Afdeling neurologie VUmc a.keulen@vumc.nl Inhoud Dementie (op jonge leeftijd)

Nadere informatie

RAPPORT John Sample Datum: 21-08-2012

RAPPORT John Sample Datum: 21-08-2012 Vertrouwelijk RAPPORT John Sample Datum: 21-08-2012 John Sample 1 / 8 DAT voor HRM Figurenreeksen Op deze test die het non-verbaal abstractievermogen meet, behaalde de heer Sample een benedengemiddelde

Nadere informatie

Het leren van Engels bij kinderen met TOS

Het leren van Engels bij kinderen met TOS Het leren van Engels bij kinderen met TOS Siméa congres 15-04-2016 Master Thesis Logopediewetenschap Inge Zoutenbier, MSc Onder begeleiding van: Dr. Rob Zwitserlood In een notendop http://auris.instantmagazine.com/auriscomdigit

Nadere informatie

CHC - Werkdocument benadering het zeer lage IQ. Talige personen met vermoedelijke ML boven 7 jaar

CHC - Werkdocument benadering het zeer lage IQ. Talige personen met vermoedelijke ML boven 7 jaar CHC - Werkdocument benadering het zeer lage IQ Talige personen met vermoedelijke ML boven 7 jaar Naam: School: Klas: CL in maanden: Onderzoeksdatum: Geboortedatum: CL: CL*: Gf: Vloeiende intelligentie

Nadere informatie

Communicatie bij afasie

Communicatie bij afasie Communicatie bij afasie Informatie voor patiënten en naasten F0802-3560 februari 2011 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam

Nadere informatie

handleiding digitaal

handleiding digitaal handleiding digitaal een eigentijds therapie-programma voor mensen met afasie e-mail:atie@afasie-digitaal.nl website: www.afasie-digitaal.nl atie köbben-van vessem: concept, tekst en foto s. digitaal wordt

Nadere informatie

ST 1-6 Vlaanderen diagnosticeert spellingproblemen met een nieuwe Vlaamse spellingtest Christel Van Vreckem VVL-congres, Gent: ICC 10 maart 2017

ST 1-6 Vlaanderen diagnosticeert spellingproblemen met een nieuwe Vlaamse spellingtest Christel Van Vreckem VVL-congres, Gent: ICC 10 maart 2017 ST 1-6 Vlaanderen diagnosticeert spellingproblemen met een nieuwe Vlaamse spellingtest VVL-congres, Gent: ICC 10 maart 2017 PWO-onderzoek, gesubsidieerd door OED, ODC Leer+ SITUERING Voorwaarden voor goede

Nadere informatie

Masterscriptie: De effectiviteit van cognitief-linguïstische versus communicatieve therapie op het benoemen

Masterscriptie: De effectiviteit van cognitief-linguïstische versus communicatieve therapie op het benoemen Universiteit Utrecht Opleiding MSc Logopediewetenschap Clinical Language, Speech, and Hearing Sciences Masterscriptie: De effectiviteit van cognitief-linguïstische versus communicatieve therapie op het

Nadere informatie

Citation for published version (APA): Niewold, C. (2006). Spontaan herstel van afasie in en na de acute fase Utrecht: LOT

Citation for published version (APA): Niewold, C. (2006). Spontaan herstel van afasie in en na de acute fase Utrecht: LOT UvA-DARE (Digital Academic Repository) Spontaan herstel van afasie in en na de acute fase Niewold, C. Link to publication Citation for published version (APA): Niewold, C. (2006). Spontaan herstel van

Nadere informatie

Taalherstel na intensieve revalidatie is beter te voorspellen: Wie wordt er beter van?

Taalherstel na intensieve revalidatie is beter te voorspellen: Wie wordt er beter van? Taalherstel na intensieve revalidatie is beter te voorspellen: Wie wordt er beter van? Marieke Blom-Smink R o t t e r d a m N e u r o r e h a b i l i t a t i o n R e s e a r c h RoNeRes Zal ik weer kunnen

Nadere informatie

Bijlage 3. Symptomen van de eerste orde

Bijlage 3. Symptomen van de eerste orde Bijlage 3 Symptomen van de eerste orde Stoornissen in het kortetermijngeheugen* De persoon met dementie onthoudt de recente gebeurtenissen niet meer, of beter: slaat de nieuwe indrukken steeds moeilijker

Nadere informatie

Het Afasieteam. Afasie. Denken. Spraak. Communicatie. Taal. Revalidatie

Het Afasieteam. Afasie. Denken. Spraak. Communicatie. Taal. Revalidatie Revalidatie Het Afasieteam Spraak Denken Afasie Communicatie Taal Het Afasieteam Afasie is een taalstoornis die veroorzaakt wordt door een hersenbeschadiging. De beschadiging treedt op door een beroerte

Nadere informatie

RECHTS TEMPORALE variant FTD

RECHTS TEMPORALE variant FTD COMMON PRACTICE Patroon? EN ANDERE MIMICS VAN ALZHEIMER Patiënt Gebaseerd op waargebeurde verwijzingen/patiënten E.G.B. Vijverberg, neuroloog, AUMC/BRC Casus 1 Casus 1 Patroon? Patiënt (65Y, M) Geheugenproblemen

Nadere informatie

Inhoudsopgave verkorte versie Concept Richtlijn Afasie

Inhoudsopgave verkorte versie Concept Richtlijn Afasie Inhoudsopgave verkorte versie Concept Richtlijn Afasie 1. Welke meetinstrumenten kunnen gebruikt worden om de aard en de ernst van de afasie vast te stellen in de verschillende fasen van herstel?... 2

Nadere informatie

I N D I C A T I E S T E L L I N G C L U S T E R 2

I N D I C A T I E S T E L L I N G C L U S T E R 2 I N D I C A T I E S T E L L I N G C L U S T E R 2 INLEIDING DEELDOCUMENT LOGOPEDIE Het deeldocument Logopedie is tot stand gekomen in landelijk overleg van de spraak-, taaldeskundigen van de CvI s voor

Nadere informatie

Invloed van taalvaardigheid op spraakverstaan in rumoer

Invloed van taalvaardigheid op spraakverstaan in rumoer Invloed van taalvaardigheid op spraakverstaan in rumoer E. Huysmans (VUmc, Amsterdam) N. Stolk (UvA Taalwetenschap, Amsterdam) S.T. Goverts (VUmc, Amsterdam) Visuele variant van de SRT: Text Reception

Nadere informatie

Het effect van diepe hersenstimulatie op spontane taalproductie bij de ziekte van Parkinson

Het effect van diepe hersenstimulatie op spontane taalproductie bij de ziekte van Parkinson Het effect van diepe hersenstimulatie op spontane taalproductie bij de ziekte van Parkinson Drs. Katja Batens Promotor: Prof. Dr. Patrick Santens Copromotor: Prof. Dr. Dirk Van Roost Achtergrond informatie

Nadere informatie

Kim A. H. Cordewener Variatie in de Spellingvaardigheid van Kinderen: Voorspellers, Verwerving en Instructie 2014 Radboud Universiteit

Kim A. H. Cordewener Variatie in de Spellingvaardigheid van Kinderen: Voorspellers, Verwerving en Instructie 2014 Radboud Universiteit Kim A. H. Cordewener Variatie in de Spellingvaardigheid van Kinderen: Voorspellers, Verwerving en Instructie 2014 Radboud Universiteit Wanneer kinderen vier, vijf of zes jaar oud zijn, maken ze bewust

Nadere informatie

Taal en Cognitie: Een Black Box Revelation. Esli Struys WOT/WOLEC, 10 mei 2011

Taal en Cognitie: Een Black Box Revelation. Esli Struys WOT/WOLEC, 10 mei 2011 Taal en Cognitie: Een Black Box Revelation Esli Struys WOT/WOLEC, 10 mei 2011 Overzicht Historisch overzicht Chomsky vs Skinner Cognitieve linguïstiek Psycho/neurolinguïstiek Casus Syntaxis en het brein

Nadere informatie

Overzicht van de bij het DLE Boek verschenen aanvullingen. Meest recente versie verschenen in. Nr. Titel Pag.

Overzicht van de bij het DLE Boek verschenen aanvullingen. Meest recente versie verschenen in. Nr. Titel Pag. A A1 Taal Taal Algemeen A1.1 Taalschaal A1.1 DLE Boek editie 2015 A1.2 Taalschaal Taalschaal 1 A1.1 DLE Boek editie 2015 Taalschaal Taalschaal 2 A1.2 DLE Boek editie 2015 Taaltoets Alle Kinderen groep

Nadere informatie

Zakelijk Professioneel (PROF) - B2

Zakelijk Professioneel (PROF) - B2 Zakelijk Professioneel (PROF) - B2 Voor wie? Voor hogeropgeleiden die hun taalvaardigheid in het Nederlands zullen moeten bewijzen op de werkvloer in Vlaanderen, Nederland of in een buitenlands bedrijf

Nadere informatie

Taalstoornissen bij de Ziekte van Alzheimer. Eva Louwersheimer, arts-onderzoeker Alzheimer Centrum, VUmc

Taalstoornissen bij de Ziekte van Alzheimer. Eva Louwersheimer, arts-onderzoeker Alzheimer Centrum, VUmc Taalstoornissen bij de Ziekte van Alzheimer Eva Louwersheimer, arts-onderzoeker Alzheimer Centrum, VUmc Ziekte van Alzheimer Auguste D. Alzheimer Ziekte van Alzheimer ~ 260.000 patiënten in Nederland Belangrijkste

Nadere informatie

Voor u ligt de informatiefolder over afasie. In deze folder vindt u meer informatie over de communicatieproblemen die u op dit moment ervaart.

Voor u ligt de informatiefolder over afasie. In deze folder vindt u meer informatie over de communicatieproblemen die u op dit moment ervaart. Afasie Voor u ligt de informatiefolder over afasie. In deze folder vindt u meer informatie over de communicatieproblemen die u op dit moment ervaart. Het is belangrijk om deze informatiefolder ook aan

Nadere informatie

Comprehension and production of verbs in aphasic speakers Jonkers, Roel

Comprehension and production of verbs in aphasic speakers Jonkers, Roel Comprehension and production of verbs in aphasic speakers Jonkers, Roel IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the

Nadere informatie

Normering van de verkorte versie van de Token Test

Normering van de verkorte versie van de Token Test Normering van de verkorte versie van de Token Test Bepaling van de cutoffscore, ernstindeling en kritieke waarde Tamar van den Berg Samenvatting (ingekort) Samenvatting De Token Test is ontwikkeld om personen

Nadere informatie

CHC Werkdocument Benadering het zeer lage IQ. Talige personen met vermoedelijke ML tussen 2 en 7 jaar

CHC Werkdocument Benadering het zeer lage IQ. Talige personen met vermoedelijke ML tussen 2 en 7 jaar CHC Werkdocument Benadering het zeer lage IQ Talige personen met vermoedelijke ML tussen 2 en 7 jaar Naam: Onderzoeksdatum: School: Geboortedatum: Klas: CL: CL in maanden: CL*: START met plaatjes concepten

Nadere informatie

Citation for published version (APA): Niewold, C. (2006). Spontaan herstel van afasie in en na de acute fase Utrecht: LOT

Citation for published version (APA): Niewold, C. (2006). Spontaan herstel van afasie in en na de acute fase Utrecht: LOT UvA-DARE (Digital Academic Repository) Spontaan herstel van afasie in en na de acute fase Niewold, C. Link to publication Citation for published version (APA): Niewold, C. (2006). Spontaan herstel van

Nadere informatie

DIAS: Diagnostisch Instrument voor Apraxie van de Spraak

DIAS: Diagnostisch Instrument voor Apraxie van de Spraak DIAS: Diagnostisch Instrument voor Apraxie van de Spraak Judith Feiken, Centrum voor Revalidatie- UMCG, loc. Beatrixoord Roel Jonkers, Rijksuniversiteit Groningen Met dank aan: Stichting Afasie Nederland

Nadere informatie

Executief functioneren in relatie tot taal bij kinderen met ADHD en kinderen met SLI. Esther Parigger juni 2012

Executief functioneren in relatie tot taal bij kinderen met ADHD en kinderen met SLI. Esther Parigger juni 2012 Executief functioneren in relatie tot taal bij kinderen met ADHD en kinderen met SLI Esther Parigger juni 2012 APA, 2000 ADHD Taalproblemen zijn ook opgenomen in de symptoomlijst! Diagnose Symptomen -aanwezig

Nadere informatie

Neurowetenschappen, taal en het onderwijs: Een verstandshuwelijk?

Neurowetenschappen, taal en het onderwijs: Een verstandshuwelijk? Neurowetenschappen, taal en het onderwijs: Een verstandshuwelijk? Esli Struys, CLIN, VUB Seminarie VLOR, 25 oktober 2012 30-10-2012 1 Overzicht -Mind, Brain, Language & Education (MBLE): mogelijkheden,

Nadere informatie

Afasie Wat u moet weten.

Afasie Wat u moet weten. Afasie Wat u moet weten www.nwz.nl Inhoud Wat is afasie? 3 Hoe ontstaat afasie? 3 Wat is een CVA? 4 Wat merkt u van afasie? 5 Afasie in het dagelijks leven 5 Spontaan herstel 5 Revalidatie 6 Logopedie

Nadere informatie

MINI MENTAL STATE EXAMINATION (MMSE) (Derix,MMA; Teunisse,S; Hijdra,A; Wens,L; Hofstede,AB; Walstra,GJM; et al.) Aanwijzingen afnemen MMSE

MINI MENTAL STATE EXAMINATION (MMSE) (Derix,MMA; Teunisse,S; Hijdra,A; Wens,L; Hofstede,AB; Walstra,GJM; et al.) Aanwijzingen afnemen MMSE RIJKSINSTITUUT VOOR ZIEKTE- EN INVALIDITEITSVERZEKERING Openbare instelling opgericht bij de wet van 9 augustus 1963 TERVURENLAAN 211 1150 BRUSSEL Dienst voor geneeskundige verzorging MINI MENTAL STATE

Nadere informatie

De invloed van afasie op coherentie

De invloed van afasie op coherentie De invloed van afasie op coherentie De relatie tussen morfosyntaxis, telegramstijl en verbale functionele communicatie met coherentie Masterscriptie Naam: Ines Schiffer Datum: 02/07/2018 Specialisatie:

Nadere informatie

In antwoord op uw schrijven

In antwoord op uw schrijven 188 Stem-, Spraak- en Taalpathologie VISCH-BRINK & WIELAERT 32.8310/03/1305-188 Vol. 13, 2005, No. 3, pp. 188-193 Nijmegen University Press In antwoord op uw schrijven Evy Visch-Brink 1, Sandra Wielaert

Nadere informatie