Bijlage 1: Informatie over het beleidskader en de LAP-doelstellingen

Transcriptie

1 Bijlage 1: Informatie over het beleidskader en de LAP-doelstellingen Formeel kader en beleidskader Gemeenten hebben op grond van de Wet milieubeheer een wettelijke zorgplicht voor de periodieke inzameling van huishoudelijk afval bij elk binnen het gemeentelijk grondgebied gelegen perceel. In de plaatselijke verordening (Afvalstoffenverordening) geven de gemeenten deze verplichting vorm, bijvoorbeeld door aan te geven welke stromen door huishoudens gescheiden moet worden gehouden. Gemeenten hebben eveneens op grond van de Wet milieubeheer een wettelijke zorgplicht voor afvalstoffen van particuliere huishoudens die te groot of te zwaar zijn om op dezelfde wijze als huishoudelijk restafval aan de inzameldienst te worden aangeboden. Gemeenten dienen hiervoor ten minste één brengvoorziening in de vorm van een milieustation of -straat ter beschikking te stellen. Bij dit brengpunt kunnen de grove delen van het huishoudelijk afval, zoals meubilair, grof tuinafval en huishoudelijk bouw- en sloopafval worden gescheiden om vervolgens nuttig te worden toegepast. Het algemene beleid voor gescheiden inzameling van huishoudelijk afval is beschreven in hoofdstuk 14 Afvalscheiding van het beleidskader van het LAP (Landelijk Afvalbeheer Plan). In dit hoofdstuk is aangegeven en gemotiveerd dat gemeenten de stromen gft-afval, papier en karton, glas, textiel, wit- en bruingoed, klein chemisch afval en componenten uit grof huishoudelijk afval gescheiden dienen in te zamelen. In tabel 1a zijn voor enkele componenten uit (grof) huishoudelijk afval onder meer de doelstellingen voor gescheiden inzameling opgenomen. Tevens zijn de resultaten voor Simpelveld voor de jaren 2005 en 2006 in de tabel vermeld. Tabel 1a: Gescheiden inzameling huishoudelijk afval (afgeronde getallen); situatie in 2000 en doelstellingen voor 2006 Door consumenten te scheiden afvalstoffen Aanbod (2000, kton) landelijk Gescheiden ingezameld (2000, %) landelijk Doelstelling (2006, %) landelijk Doelstelling Simpelveld 2006 (kg per inwoner) Inzameling Simpelveld 2005 (kg per inwoner) Inzameling Simpelveld 2006 (kg per inwoner) gft-afval papier en ,1 75,7 karton Glas ,1 20,7 (eenmalig) Textiel ,2 4,2 wit- en ,1 3,9 bruingoed Klein chemisch afval ,9 1,3 1,3 1 Er wordt vanuit gegaan dat 85 tot 90% van al het papier en karton herbruikbaar is. De doelstelling is om 85 % van het herbruikbaar deel in te zamelen. Dat komt overeen met circa 75 % van al het papier en karton. Jaarlijks komt ruim 120 kg per inwoner vrij.

2 De in tabel 1a aangegeven hoeveelheden voor gft-afval betreffen de middels de minicontainer (inclusief de verzamelcontainers bij hoogbouw en gelaagde bouw) ingezamelde fractie. In tabel 1b zijn ter informatie ook de hoeveelheden afval weergegeven die op andere wijzen worden ingezameld, zoals het ophalen van grof vuil en snoeihout aan huis en het aanbieden van de burger van (gescheiden) afval op het milieupark. Tabel 1b: Afvalinzamelresultaten 2005 en 2006 voor gemeente Simpelveld 2005 ton Totaal 2005 ton 2005 kg/inwoner 2006 Ton Totaal 2006 ton 2006 kg/inwoner Restafval 2146,3 187,7 2132,7 188,6 - haalsysteem 1865, ondergronds 242,5 283,9 - milieupark 38,5 40,8 Grof huish.afv. 287,2 25,1 298,6 26,4 - haalsysteem 30,1 30,8 - milieupark 257,1 267,8 GFT-afval 1837,5 160,8 1749,4 154,7 - haalsysteem 1575,2 1494,9 - grof tuinafval 50,5 47,4 halen - grof tuinafval milieupark 211,8 207,1 Papier 835,7 73,1 855,9 75,7 - vereniging 797,4 818,7 - milieupark 38,3 37,2 Textiel 36,36 3,2 47,29 4,2 - Rd4+ch.inst. 19,36 20,69 - milieupark 17 23,9 - kringloopw. 2,7 Glas 229,5 20,1 234,2 20,7 Kca 14,7 1,3 15,2 1,3 - huis-aan-huis 2,3 2,2 - milieupark 12,4 13,0 Wit- en bruingoed 47,0 4,1 44,6 3,9 Aantal inwoners Simpelveld 2005: : 11307

3 Bij evaluaties van de resultaten van gescheiden inzameling door gemeenten is gebleken dat niet alle doelstellingen voor alle gemeenten of delen van gemeenten haalbaar zijn. Daarom zijn in het Stimuleringsprogramma afvalscheiding en afvalpreventie (STAP) gedifferentieerde taakstellingen geformuleerd. Dat betekent dat verschillende taakstellingen gelden voor verschillende stedelijkheidsklassen. Voor Simpelveld zijn de doelstellingen (stedelijkheidsklasse 4) en de inzamelresultaten over 2005 en 2006 in de laatste drie kolommen van tabel 1a weergegeven. Hieruit blijkt dat uitsluitend de doelstelling van gftafval wordt gehaald. Het streven is om de in het Landelijk Afvalbeheer Plan (LAP) genoemde doelstellingen te realiseren. De doelstelling voor Simpelveld (stedelijkheidsklasse 4) is hierbij om 60% gescheiden afval (gft, papier, textiel, glas) en 40% ongescheiden rest- en grof huishoudelijk afval in te zamelen. In tabel 1c zijn de scheidingspercentages voor droge componenten en restafval weergegeven. Uit deze tabel blijkt dat het scheidingspercentage droge componenten voor 2005 en 2006 respectievelijk 55,2 en 54,8% bedraagt. Ook deze laatste doelstelling wordt zowel voor 2005 als voor 2006 niet gehaald. Tabel 1c: Scheidingspercentages Gemeente Simpelveld over 2005 en ton 2005 kg/inwoner kg/inwoner Rest- en grof afval 2433,5 212,9 2431,3 215,0 Droge componenten 3000,8 262,5 2946,6 260,6 Totaal afval 5434,3 5377,9 Scheidingspercentage 44,8 45,2 rest- en grof afval Scheidingspercentage droge componenten 55,2 54,8

4 Bijlage 2: Invoering en evaluatie basissysteem; sorteeranalyse Met het invoeren van het Basissysteem is tevens een eerste stap gezet naar het uniformeren van het afvalbeleid van de aan de Rd4 deelnemende gemeenten. In het betreffende raadsvoorstel van 15 juli 2004 is tevens aangegeven dat de besluitvorming over de invoering van het Vervolgsysteem in 2007 zal plaatsvinden, nadat een evaluatie van het Basissysteem heeft plaatsgevonden. Een diftarsysteem is een systeem waarbij de tariefstelling afhankelijk wordt van het afvalaanbod ( de vervuiler betaalt ). In het Afvalinzamelplan is gekozen voor een diftarsysteem gebaseerd op volume-frequentie. Bij dit systeem wordt de tariefstelling afhankelijk gemaakt van de grootte van het volume van de gebruikte containers en het aantal keren dat deze containers worden aangeboden. Simpelveld kent vanaf de invoering van de minicontainers feitelijk al een eenvoudige vorm van een diftarsyteem. Per adres worden één rest- en één gft-container van 140 liter ter beschikking gesteld. Het is momenteel niet mogelijk om een grotere 240 liter container aan te vragen. Wel kan gebruik worden gemaakt van één of meerder extra containers van 140 liter. In ongeveer 50 huishoudens staan extra containers. Het gebruik van deze extra containers wordt door de hoge tariefstelling ontmoedigd. Door de kleine containers in combinatie met de relatief hoge tarieven voor de extra containers scoort Simpelveld goed (ten opzichte van de overige gemeenten in de regio) met betrekking tot de inzamelresultaten en het bereiken van de milieudoelstellingen (vastgelegd in het Landelijk Afvalbeheer Plan). In tabel 2a zijn de inzamelgegevens voor de belangrijkste afvalstromen binnen Simpelveld en de overige Rd4-gemeenten weergegeven. Tabel 2a: Inzamelgegevens voor de belangrijkste afvalstromen binnen Simpelveld en de overige Rd4-gemeenten weergegeven (resultaten in kg per inwoner) 2005 in kg Restafval GFT Papier 2006 % % in kg verschil in kg in kg verschil in kg in kg %- verschil Brunssum , , ,7 Heerlen , , ,5 Kerkrade , , ,5 Landgraaf , , ,6 Nuth , , ,0 Onderb n , , ,2 Simpelveld , , ,4 Voerendaal , , ,9 Vaals , , ,3 Gemiddeld , , ,2

5 Evaluatie Basissysteem Tijdens het bechippen van de minicontainers zijn 4947 adressen aangetroffen die afvalstoffen kunnen aanbieden, 36 adressen minder dan aanvankelijk bij de gemeente bekend was. Voor de volledigheid zijn 522 huisadressen aangesloten op verzamelsystemen en maken 4425 adressen gebruik van minicontainers. Voor GFT, papier en textiel (inzamelgegevens voor textiel zijn niet in tabel 2a opgenomen) benadert Simpelveld de landelijke inzameldoelstellingen (zie tabel 1a van bijlage 1). Uit tabel 2a blijkt verder dat Simpelveld een van de laagste hoeveelheden restafval per inwoner inzamelt, namelijk 183 kg per inwoner in 2006 (gemiddeld in de regio Parkstad is 247 kg per inwoner). De resultaten in tabel 2a betreffen voor restafval en gft de hoeveelheden die middels de minicontainer en de verzamelcontainers (bij hoogbouw en gelaagde bouw) zijn ingezameld. Het bechippen van de containers (eind 2005) heeft in 2006 geleid tot een afname met 0,7 % van het restafval en een afname van 5,1 % van het gft-afval. De hoeveelheid aan huis ingezameld grof vuil nam in 2006 met 2,3% toe. Het aantal bezoeken aan de milieuparken (7018 in 2005 en 7501 in 2006) nam eveneens met 6,9% toe. Sorteeranalyse In september 2005 en september 2006 is in alle Rd4 gemeenten een sorteeranalyse van het ingezamelde afval uitgevoerd. Hoewel dit een momentopname is waardoor er voorzichtig met conclusies moet worden omgesprongen, is één van de meest opvallende resultaten van de sorteeranalyse voor Simpelveld de nog relatief grote hoeveelheid GFT in het restafval, namelijk 48,6 en 48,0% (gewichtsprocenten) voor respectievelijk 2005 en In eerste instantie zou je op basis hiervan denken dat er slecht gescheiden wordt. Dit wordt echter door de inzamelresultaten ontkracht. Simpelveld zamelt namelijk 138 en 131 kg GFT per inwoner voor respectievelijk 2005 en 2006 in. Dit is ongeveer 60% van de totale vrijkomende hoeveelheid GFT. Simpelveld voldoet hiermee aan de landelijke scheidingsdoelstelling voor GFT, namelijk 55%. In de rapportage over de sorteeranalyses wordt gesteld dat de oorzaak van het relatief hoge aanbod van gft-afval in het restafval naar verwachting komt door het hoge aanbod van gft (de laagbouw met (grote) tuinen). Kunststoffen komen ook nog in belangrijke mate in het restafval voor, namelijk 13,6% in 2005 en 12,7% in In 2005 bevond zich nog 4,3 % oud papier in het restafval, in 2006 was dit nog 3,5%.

6 Bijlage 3: Beoogde doelen van de invoering van het Vervolgsysteem Stimuleren afvalpreventie en afvalscheiding. Door het toepassen van een individuele aanslagoplegging (financiële prikkel) in combinatie met een intensieve voorlichting, wordt de burger gestimuleerd daar waar mogelijk afval te vermijden of beter te scheiden. De mate van de financiële prikkel heeft hierbij invloed op de scheidingsresultaten. Afname van het totale afvalaanbod. De afname van het totale afvalaanbod is gedeeltelijk het resultaat van het afschermen van de verzamelcontainers voor restafval. Een financiële prikkel bij rest- en GFTafvalinzameling zal resulteren in verdere afname van het afvalaanbod. Toepassen individuele aanslagoplegging. Bij individuele aanslagoplegging geldt dat de afvalstoffenheffing is opgesplitst in een vast en een variabel gedeelte. De hoogte van het vaste gedeelte staat niet in relatie tot het afvalaanbod en wordt bij ieder belastingplichtig adres in rekening gebracht. De hoogte van het variabele deel wordt bepaald door de containergrootte én door het aantal keren dat de container wordt aangeboden. Uniformering van de (regionale) afvalinzameling Rekening houdend met de diversiteit van het inzamelgebied is het streven om te komen tot een geleidelijke uniformering van het afvalinzamelsysteem. Dit levert naast het voordeel van schaalgrootte ook een grotere mate van eenduidigheid naar de burger toe op en voorkomt zodoende afvaltoerisme tussen de onderlinge gemeenten. Behalen LAP-doelstelling. Het streven is om de in het Landelijk Afvalbeheer Plan (LAP) genoemde doelstellingen te realiseren. De doelstelling voor Simpelveld (stedelijkheidsklasse 4) is hierbij om 60% gescheiden afval (GFT, papier, textiel, glas) en 40% ongescheiden rest- en grof huishoudelijk afval in te zamelen. Afschermen verzamelcontainers. Om identificatie en registratie bij verzamelsystemen te kunnen toepassen worden de huidige systemen vervangen door ondergrondse inzamelsystemen welke voorzien zijn van toegangscontrole- en registratiefaciliteiten. Uit doelmatigheidsoogpunt is er voor gekozen om via verzamelsystemen alleen restafval in te zamelen. Het gescheiden inzamelen van GFT-afval via verzamelsystemen bij appartementcomplexen komt hiermee te vervallen (zie raadsbesluit van 15 juli 2004). Tijdens de invoering van het basissysteem is Rd4-gemeentebreed reeds actief beleid gevoerd voor het realiseren van toegangscontrolesystemen bij verzamelsystemen. Producentenverantwoordelijkheid Sinds 1 januari 2006 is het Besluit beheer verpakkingen en karton van kracht. Op dit moment vinden er nog onderhandelingen plaats tussen de VNG en een aantal collectieve organisaties van het bedrijfsleven over een principeakkoord en hieraan gerelateerde inzamelstructuur. Kern van het Besluit is dat de producent of importeur zorg moet dragen voor de gescheiden inname van de door hem in de markt gezette verpakkingsmaterialen (zoals papier en karton, kunststof, metaal en glas). De hieraan gerelateerde kosten worden door de consument betaald bij de aankoop van een product. De achterliggende gedachte hierbij is dat er een kostenverschuiving plaatsvindt van de burger naar de consument. Hierbij geldt het principe van de vervuiler (consument) betaalt. Willen we dat de burger niet dubbel betaalt voor het afvoeren van deze afvalstromen, is het van belang de burger te stimuleren om deze afvalstromen gescheiden te laten aanbieden en niet via het restafval te laten afvoeren. Het vervolgsysteem sluit hierop aan en stimuleert de burger om het verpakkingsafval gescheiden aan te bieden. Ook hier geldt het principe de vervuiler betaalt, indien de burger er bewust voor kiest om het verpakkingsafval via het restafval af te voeren.

7 Bijlage 4: Inzamelresultaten Limburgse gemeenten met volumefrequentiesysteem In onderstaande tabel 4a zijn de inzamelresultaten weergegeven van Limburgse gemeenten met een zelfde stedelijkheidsklasse als Simpelveld (klasse 4) en Voerendaal (klasse 5) voor het jaar 2005, waarbij reeds het volumefrequentiesysteem is ingevoerd. Tabel 4a: Inzamelresultaten Limburgse gemeenten voor het jaar 2005, waarbij reeds het volumefrequentiesysteem is ingevoerd (resultaten in kg per inwoner). Gemeente inwoner Stedelijkh. klasse gewest tariefsdiffe rentiatie Restafval in kg GFT-afval in kg Oud papier in kg Bergen N.Limburg Vol./freq Haelen M.Limburg Vol./freq Heel M.Limburg Vol./freq Heijthuizen M.Limburg Vol./freq Hunsel M.Limburg Vol./freq Kessel N.Limburg Vol./freq M.Wansum N.Limburg Vol./freq Meijel N.Limburg Vol./freq Rog.&Neer M.Limburg Vol./freq Sevenum N.Limburg Vol./freq Thorn M.Limburg Vol./freq Beesel N.Limburg Vol./freq Gennep N.Limburg Vol./freq Venray N.Limburg Vol./freq

8 Bijlage 5: Tarief opbouw Gemeente Simpelveld Begrippen Vaste kosten: alle Rd4-kosten exclusief: de kosten voor de verwerking van GFT- en restafval+ de door de gemeente doorbelaste kosten Vaste tarief: de vaste kosten gedeeld door het aantal belastbare aansluitingen wat resulteert in een tarief per aansluiting (vaste aanslag). Variabele kosten: de kosten voor de verwerking van alle aan huis ingezamelde rest- en gft afval. Variabel tarief: het tarief dat via de afvalstoffenheffing met de burger verrekend wordt voor het aanbieden van rest en gft-afval. Uitgangspunten: 1. Geen differentiatie in het variabel tarief voor het aanbieden van gft- of restafval. Hiervoor is gekozen om de vervuiling van het gft-afval te voorkomen. 2. De differentiatie in de variabele tarieven is er op gericht om het aanbieden van afval in een minicontainer met een volume van 240 ltr te stimuleren. Dit om maximaal voordeel te behalen uit het volume frequentie systeem en de hiermee te behalen besparing op de logistieke kosten. 3. Hoogte vaste tarief: kan per gemeente variëren. 4. Variabele tarief: uniform Rd4-gemeenten breed, dit om afvaltoerisme te voorkomen. Berekening vaste tarief (indicatief): Kosten Rd4, exclusief verwerkingskosten voor Rest en gft-afval Kosten inzameling aan huis ,00 Kosten milieuparken ,00 Kosten extra bezoeken milieupark (+/ extra wegens invoer diftar) ,00 Kosten gemeente: uitbesteding afvaltaken 3.375,00 zwerfvuil 9.530, Subtotaal (excl. BTW) ,00 BTW 19% , Totaal (incl. BTW) ,45 kapitaallasten 1.188,00 doorberekende secretariekosten (incl. ambt. app.) , Totaal (incl. BTW) ,45 Kosten GBRD aanslagoplegging (2 x 6,35 x 4953) (incl. BTW) , TOTALE KOSTEN (incl. BTW) ,55 Aantal aansluitingen: 4953 Vaste tarief = totale kosten/aantal aansluitingen = 149,87 incl. BTW Afgerond: VASTE TARIEF AFVALSTOFFENHEFFING: 150,00

9 Berekening variabele tarieven: De variabele tarieven zijn Rd4-gemeentenbreed geldende tarieven waarbij rekening is gehouden met alle eerder genoemde beleidsuitgangspunten (geen differentiatie in aanbieden van gft en restafval, stimuleren gebruik 240 ltr enz). Uitgangspunten bij het tot stand komen van de tarieven zijn (gebaseerd op resultaten in de gemeente Onderbanken en Nuth): Aannames (begroting Rd4) totale hoeveelheid gft afval 1130 ton totale hoeveelheid restafval 1910 ton totale hoeveelheid afval bedraagt 3040 ton (totale verwerkingskosten incl. btw.). Aanbiedpercentage 140 ltr restcontainer 70% Aanbiedpercentage 240 ltr restcontainer 65% Aanbiedpercentage 140 ltr gft-container 35% Aanbiedpercentage 240 ltr gft-container 40% Aanbiedpercentage ondergrondse containers of zakken 1,6 keer per week Soortelijk gewicht gft afval 0,178 kg/liter Soortelijk gewicht rest afval 0,13 kg/liter Rekening houdend met de hierboven vermelde aannames resulteert dit in een tarief voor het aanbieden van een container met een inhoud van: 240 liter van 4.60 incl. btw. per aanbieding 140 liter van 3,40 incl. btw. per aanbieding. Voor het aanbieden van afval in het ondergrondse inzamelsysteem of gekenmerkte vuilniszak geldt een tarief van 1,00 per aanbieding.

10 Bijlage 6: Vergelijking huidige basissysteem met vervolgsysteem Inzameling volgens het basissysteem (2008) Middels mini- en verzamelcontainers ingezamelde hoeveelheid: restafval: 2070 ton gft-afval: 1480 ton Inzamel- en verwerkingskosten Rd4: ,06 Inzameling volgens het vervolgsysteem (2008) Middels mini- en verzamelcontainers ingezamelde hoeveelheid: restafval: 1910 ton gft-afval: 1130 ton Inzamel- en verwerkingskosten Rd4: ,50 Kosten GBRD aanslagoplegging: ,10 Totaal: ,60 Voordeel voor de burger: ,46 Alle bedragen incl. BTW.