Hoe kijkt een inspecteur naar kwaliteit (en kwaliteitszorg)? Monique Okkerse Swaantje de Bekker

Transcriptie

1 Hoe kijkt een inspecteur naar kwaliteit (en kwaliteitszorg)? Monique Okkerse Swaantje de Bekker

2 Programma Kennismaking Veranderingen in het toezicht Kwaliteitsgebieden nieuw waarderingskader 2017 Didactisch handelen en kwaliteitszorg Reflectie eigen school/scholen Vragen en discussie

3 Geel = ja Rood = nee Ik heb al weleens een inspectiebezoek nieuwe stijl meegemaakt. Ik heb kennis van het nieuwe waarderingskader Het didactisch handelen is in nieuw kader het belangrijkste Bij een slecht pedagogisch klimaat wordt een school onvoldoende Samen (school en inspectie) lesobservaties doen is goed

4 Verschillende onderzoeken Kwaliteitsonderzoek naar besturen en scholen (risico en 4-jaars verplichting) VVE- onderzoek Thema onderzoeken, bijvoorbeeld:» Meldcode» startende leraren» sociale kwaliteit» overgang basisonderwijs - voortgezet onderwijs Onderzoek naar de staat van het onderwijs

5 Nieuw toezicht Rol inspectie: Waarborgfunctie en stimulerende functie Toezicht op maat: veel waar het moet, weinig waar het kan; Risico gericht toezicht; Voorkomen dat scholen onvoldoende / zeer zwak worden. Het bestuur is verantwoordelijk voor de kwaliteit van het onderwijs; De inspectie beoordeelt in het nieuwe toezicht ook het zicht dat het bestuur heeft op de kwaliteit van de scholen en de verbeterkracht van het bestuur.

6 Een nieuw waarderingskader samenhangend en breed Kwaliteitsgebieden Standaarden Geen gedetailleerde indicatoren po, vo, so, mbo 6

7 Hoofdvragen in het waarderingskader 1. Leren kinderen maximaal? Kwaliteitsgebied 1: onderwijsresultaten 2. Geven leraren goed les? Kwaliteitsgebied 2: onderwijsproces 3. Is er een veilig, stimulerend en ambitieus klimaat voor lln? Kwaliteitsgebied 3: schoolklimaat en veiligheid 4. Bewaakt en ontwikkelt de directie de kwaliteit van de school? Kwaliteitsgebied 4: kwaliteitszorg en ambitie 7

8 Twee hoofdlijnen in het toezicht 1. Toezicht op scholen en besturen (vierjaarlijks) Bestuur: heeft het bestuur zicht op de kwaliteit, stuurt het op de verbetering daarvan en is het financieel gezond? School: leren leerlingen genoeg, is er zicht op hun ontwikkeling, krijgen ze goed les en zijn ze veilig? Elke 4 jaar bij alle besturen en een representatief aantal scholen per bestuur. Ook elke 4 jaar naar alle scholen (Tweede Kamer), nog discussie over de vorm. Bij besturen die goed sturen op onderwijskwaliteit, zich daarover goed verantwoorden en die financieel gezond zijn, doen wij een stapje terug -> minder toezicht.

9 Uitgangspunten waarderingskader 2017 Alle sectoren één gezamenlijk basiskader Helder onderscheid in kader tussen wettelijke eisen en eigen aspecten van kwaliteit Stimulerend toezicht: Uitdagen tot ontwikkeling Meer dan basiskwaliteit Kader gebruiken voor eigen evaluaties

10 Oordelen en waarderingen per standaard Wettelijk voorschrift Eigen aspecten Basis: schoolplan Oordeel waardering Onvoldoende Voldoende Kan beter (alleen als de standaard geen wettelijke basis heeft) Voldoende Goed

11 Onderzoek bij het bestuur We kijken naar het kwaliteitsgebied Kwaliteitzorg en Ambitie KA1. Kwaliteitszorg Het bestuur en de school hebben een stelsel van kwaliteitszorg ingericht en verbeteren op basis daarvan het onderwijs. KA2. Kwaliteitscultuur Het bestuur en zijn scholen kennen een professionele kwaliteitscultuur en functioneren transparant en integer. KA3. Verantwoording en dialoog Het bestuur en de school leggen intern en extern toegankelijk en betrouwbaar verantwoording af over doelen en resultaten en voeren daarover actief een dialoog.

12 Verificatie onderzoek Doel: 1. Vaststellen of het kwaliteitsgebied kwaliteitszorg en ambitie voldoende is. 2. Informatie verzamelen over de feitelijke onderwijskwaliteit van de school.

13 Onderzoek op verzoek naar een goede school Verzoek naar goede school: Voorwaarde: er is een zelfevaluatie beschikbaar Wij beoordelen de feitelijke kwaliteit t.o.v. het beeld van het bestuur (ook onderdeel kwaliteitszorg bestuur) Onderzoek wordt uitgevoerd aan de hand van waarderingskader.

14 Kwaliteitsonderzoek: wat doet een inspecteur? Kennismaken Lesobservaties (soms samen met directeur of Ib er) Gesprekken met directie, intern begeleider, leerkrachten, ouders en leerlingen Documentanalyse Teruggeven van bevindingen Triangelen, doelgericht onderzoek, verbanden en verklaringen De inspectie aan het werk Rapport van bevindingen en toekenning toezichtarrangement: Basisarrangement; Aangepast arrangement onvoldoende of zeer zwak.

15 Wat vindt u? In tweetallen: Waar moet de inspectie naar kijken/op toezien? Wat zou de rol moeten zijn? Toezichthouder of adviseur?

16 Wat verandert er na 1 augustus 2017? Gedifferentieerde oordelen :zeer zwak, onvoldoende, voldoende en goed Wettelijk dan oordelen, voldoende of onvoldoende Voor goed waarderen eigen aspecten van kwaliteit Excellent via jurymodel Toezicht meer gericht op dialoog en stimuleren van kwaliteit Nieuwe methodieken: Zelfevaluatie, gesprekken ouders en leerlingen, feedbackgesprek met presentatie, samen de klas in Toezicht op hoe besturen de kwaliteit van scholen in beeld hebben en stimuleren en toezicht op scholen Waarborgfunctie; Risicogericht toezicht blijft bestaan. Filmpje nieuw toezicht.

17 Vraag Wat is een goede les?

18 Didactisch handelen Het didactisch handelen van de leraren stelt leerlingen in staat tot leren en ontwikkelen. 18

19 Basiskwaliteit Didactisch Handelen De leraren plannen en structureren hun handelen met behulp van informatie die zij over leerlingen hebben. De leraren zorgen ervoor dat het niveau van hun lessen past bij het beoogde eindniveau van leerlingen. De aangeboden leerstof is logisch opgebouwd binnen een reeks van lessen alsook binnen één les. De leraren creëren een leerklimaat waardoor leerlingen actief en betrokken zijn. Met geschikte opdrachten en heldere uitleg structureert de leraar het onderwijsaanbod zo dat de leerling het zich eigen kan maken. De leraren stemmen de instructies en spelbegeleiding, opdrachten en onderwijstijd af op de behoeften van groepen en individuele leerlingen. De afstemming is zowel op ondersteuning als op uitdaging gericht, afhankelijk van de behoeften van leerlingen 19

20 Eigen aspecten van kwaliteit (voor oordeel goed) Welke eigen opdracht heeft de school opgenomen in het schoolplan en (hoe) realiseert de school deze? Te denken valt aan: Hoge verwachtingen van leerlingen Feedback naar leerlingen Efficiënte benutting van de onderwijstijd 20

21 Lesobservaties Kernvraag: 1. wat valt op aan het lesgedrag van de leraar 2. Welk effect heeft dit op de leerlingen Is de les exemplarisch voor de leraar? Past de les bij het schoolbrede beeld over het didactisch handelen Heeft de school zicht en ambities over de kwaliteit van het didactisch handelen? En hoe heeft het bestuur dit zicht? En hoe stuurt ze op verbetering? 21

22 Standaarden bij kwaliteitsgebied 1 en 3 Kwaliteitsgebied 1: onderwijsproces (OP) Aanbod Zicht op ontwikkeling Didactisch handelen (Extra) Ondersteuning Samenwerking Toetsing en afsluiting Kwaliteitsgebied 2: schoolklimaat (SK) Veiligheid Pedagogisch Klimaat 22

23 Standaarden bij kwaliteitsgebied 3 en 4 Kwaliteitsgebied 3: onderwijsresultaten (OR) Resultaten Sociale en maatschappelijke competenties Vervolgsucces Kwaliteitsgebied 4: kwaliteitszorg en ambitie Kwaliteitszorg Kwaliteitscultuur Verantwoording en dialoog Overige wettelijke vereisten 23

24 Kwaliteitsgebied 4: kwaliteitszorg en ambitie Basiskwaliteit Het bestuur zorgt voor een stelsel van kwaliteitszorg. Dit stelsel staat uitgewerkt in het schoolplan. Vanuit dit stelsel bewaakt en bevordert het bestuur de kwaliteit van het onderwijsleerproces en de leer resultaten. Het bestuur en de scholen hebben zicht op de kwaliteit van het onderwijs. Er zijn toetsbare doelen geformuleerd en er wordt regelmatig geëvalueerd of deze doelen gehaald worden. De oorzaken van eventueel tekortschietende onderwijskwaliteit zijn geanalyseerd en waar nodig worden verbeteringen doelgericht doorgevoerd. De verantwoordelijkheidsverdeling tussen bestuur en scholen maakt een functionerend stelsel van kwaliteitszorg mogelijk.

25 Kwaliteitszorg en ambitie vervolg Eigen aspecten van kwaliteit (voor waardering goed) Is er aanvullend beleid over de wijze waarop de kwaliteit wordt bewaakt en bevorderd en (hoe) wordt dit gerealiseerd? Te denken valt aan: - Ambitieuze doelen die passen bij de maatschappelijke opdracht - Betrokkenheid van stakeholders en onafhankelijke deskundigen bij evaluaties - Strategisch financiële planning

26 Oefening standaard KA1 Als u kijkt naar kwaliteitszorg en ambitie; hoe vindt u dat uw school daar in past (of scholen daarin passen)? Wat herkent u? Wat niet? En wat zijn dus verbeterpunten voor uw school/scholen. Welk oordeel zou u uw school/scholen op deze standaard geven (goed, voldoende, onvoldoende, zeer zwak) en waarom? U kunt voor deze opdracht gebruik maken van eigen ervaringen. Denk ook aan de strategische beleidsplannen, schoolplannen, jaarplannen en schoolgidsen.

27 Reflectie Hoe kijkt u naar kwaliteitszorg? Is dat hetzelfde als de manier waarop de inspectie er naar kijkt? Wat komt overeen? Wat is anders? Wat zou u de inspectie nog mee willen geven als het gaat om het onderzoeken en beoordelen van kwaliteitszorg? Hebt u nog andere tips/suggesties?

28 Vragen en opmerkingen