Studiedag LOWAN 10 april 2018

Transcriptie

1 Studiedag LOWAN 10 april 2018 Het nieuwe toezicht op nieuwkomers- voorzieningen Marja de Boer Expertisegroep Nieuwkomers Inspectie van het Onderwijs

2 Programma Het nieuwe toezicht: hoofdlijnen Timing/frequentie en soorten onderzoeken NK-voorzieningen Standaarden en beslisregels bij toezicht NK-voorzieningen Belangrijkste inhoudelijke aandachtspunten t.o.v. oude toezicht Schoolplan en schoolgids Veiligheidsmonitoring Besturen en NK-voorzieningen: zicht houden en verantwoording

3 Twee hoofdlijnen in het toezicht Toezicht op bestuur en scholen (vierjaarlijks) Toezicht op scholen waar we risico s zien (jaarlijks) en onderzoeken i.v.m. vierjaarsverplichting Bestuur: Heeft het bestuur zicht op de kwaliteit? Stuurt het op de verbetering daarvan? Is het bestuur financieel gezond? Jaarlijkse risicoanalyse kwaliteitsonderzoek op scholen waar we risico s zien. School (regulier): Leren leerlingen genoeg (OR1)? Is er voldoende zicht op hun ontwikkeling (OP2)? Krijgen ze goed les (OP3)? Voelen ze zich veilig (SK1)? NK s: zie verderop -Onderzoeken in het kader van de vierjaarsverplichting -Stelsel- en themaonderzoeken

4 Soorten onderzoek, ook voor NK-voorzieningen Onderzoekstypen Stelselonderzoeken Themaonderzoeken Onderzoeken i.v.m. vierjaarsverplichting Verificatieonderzoek Kwaliteitsonderzoek n.a.v. risico s Onderzoek op verzoek naar een goede school

5 Wanneer welk onderzoek? NK-voorzieningen type 1 en 2 minimaal 1x per 4 jaar bezocht: bij vierjaarlijks onderzoek bestuur en scholen: verificatieonderzoek of (op verzoek bestuur) onderzoek naar goed óf kwaliteitsonderzoek n.a.v. risico s Evt. o.b.v. jaarlijkse risicoanalyse: kwaliteitsonderzoek n.a.v. risico s Nieuwe NK-voorzieningen type 1 en 2 (evt. gegroeid van type 3 naar type 2): oriënterend bezoek binnen half jaar. N.a.v. daarvan bepaalt inspecteur of in tweede jaar een kwaliteitsonderzoek nodig/wenselijk is of dat gewacht kan worden tot verificatieonderzoek bij vierjaarlijks onderzoek NK-voorzieningen type 3: evt. meegenomen bij verificatieonderzoek vierjaarlijks onderzoek bestuur en scholen

6 Standaarden en beslisregels NK s type 1 en 2 OP1 Aanbod OP2 Zicht op ontwikkeling en begeleiding OP3 Didactisch handelen OP6 Samenwerking SK1 Veiligheid SK2 Schoolklimaat OR1 Resultaten OR2 Sociale en maatschappelijke competenties KA1 Kwaliteitszorg en ambitie KA2 Kwaliteitscultuur KA3 Verantwoording en dialoog Vet gedrukte standaarden moeten minimaal voldoende zijn voor oordeel voldoende school ; Aanvullend: ook onvoldoende school als twee standaarden uit Onderwijsproces (OP) onvoldoende zijn. Zeer zwak: als twee van de vetgedrukte standaarden onvoldoende zijn.

7 Onderzochte standaarden bij de verschillende onderzoeken Verificatieonderzoek: selectie van standaarden, mede afhankelijk van beleid bestuur (type 1 en 2 en evt. type 3). Onderzoek naar goede school (type 1 en 2): Alle standaarden Voorwaarde: goede zelfevaluatie beschikbaar Kwaliteitsonderzoek n.a.v. risico s (type 1 en 2): Minimaal: OP2, OP3, SK1 en KA1 (en waarschijnlijk OP1 en KA2) Lesobservaties samen met observant(en) van de school Gesprekken directie, coördinator, leraren en leerlingen Desgewenst (korte) presentatie door school Feedbackgesprek met (vertegenwoordiging) team en bestuur

8 Oordelen en waarderingen per standaard Wettelijk voorschrift Eigen aspecten Basis: schoolplan en/of strategisch beleidsplan bestuur oordeel waardering Onvoldoende Voldoende Kan beter (bij standaarden zonder wettelijke basis) Voldoende Goed

9 Belangrijkste inhoudelijke aandachtspunten t.o.v. oude toezicht Zicht op ontwikkeling (OP2) en Ondersteuning (OP4) is bij NK s één standaard: OP2 Zicht op ontwikkeling en begeleiding Leerlijnen/leerroutes (en dus doelen, toetsing en aanbod) voor álle basisvaardigheden, dus niet alleen woordenschat en technisch lezen Ook voor rekenen en wiskunde Voor leerlingen die daar qua niveau aan toe zijn, ook voor begrijpend lezen en spelling De term ontwikkelingsperspectief (OPP) gebruiken we vanuit de inspectie niet meer in het onderzoekskader voor NK s, omdat het OPP binnen passend onderwijs gekoppeld is aan extra ondersteuning. NB U bent zelf uiteraard vrij welke term u gebruikt!

10 Bent u in beeld bij de inspectie? Inspecteurs expertisegroep NK s proberen actueel overzicht te houden m.b.v.: Jaarlijkse vragenlijst aan besturen met NK-voorziening type 1 en 2 Informatie contactinspecteurs Informatie vanuit de media Als u twijfelt of u in beeld bent (ook bij groei van type 3 naar type 2), vraag uw bestuur de laatste stand van zaken door te geven aan de contactinspecteur!

11 Jaarlijkse risicoanalyse Laatste inspectieonderzoek Signalen Jaarlijkse vragenlijst aan besturen met NK-voorzieningen type 1 en 2 (dit jaar voor het eerst, opengesteld v.a. 22 maart; in te vullen vóór 1 mei a.s., via ISD): Leerlingenaantallen op vier peildata Belangrijke wijzigingen in context, bijv. directie/aansturing, team, leerlingenaantal, aard leerlingenpopulatie, type azc. Zo nodig kwaliteitsonderzoek n.a.v. risico s

12 Schoolgids en schoolplan verplicht? NK-voorzieningen type 1 en 2 aparte objecten van toezicht (ovt s), maar geen eigen brin, dus geen wettelijke verplichting tot eigen schoolplan/schoolgids. Vuistregel: beleid in schoolplan moet betrekking hebben op hele school, dus óók op de NK-groepen/NK-voorziening expliciteren waar beleid NK s afwijkt van reguliere school, bijv.: instroom/intake, verblijfsduur, groeperingsvormen, toetskalender, ondersteuning, leerlijnen, NT2-didactiek en methodes. Voor schoolgids: vergelijkbare redenering, maar kanttekening i.v.m. beperkte beheersing Nederlandse taal ouders praktische informatie vooral belangrijk (en dat onderwijs in NL verplicht én gratis is). Maak bijvoorbeeld gebruik van (combi) eenvoudige tekst, pictogrammen en/of vertalingen en verwijzing naar formele schoolgids.

13 Zorgplicht sociale veiligheid Wet Zorgplicht Sociale veiligheid (per 1 augustus 15) geldt ook voor NKvoorzieningen: Veiligheidsbeleid Jaarlijkse monitoring veiligheidsbeleving leerlingen Coördinator en aanspreekpunt sociale veiligheid, die bekend is bij de leerlingen

14 Monitoring sociale veiligheid: wat verwacht de inspectie? Gestandaardiseerde instrumenten niet genormeerd voor NK s, vrijwel altijd ook te talig. Inspectie heeft geen harde richtlijnen, dus: denk er zelf (en samen) goed over na maak afspraken om validiteit en betrouwbaarheid te optimaliseren bij voorkeur ingevuld door leerlingen zelf denk na over representativiteit, bijv.: leerlingen hebben min. half jaar NK-onderwijs gevolgd leerlingen in leeftijd van groep 5/6 tot en met groep 8 iets te bedenken voor jongere leerlingen? Analyseer de uitslagen, neem ze serieus en onderneem zo nodig actie!

15 Monitoring sociale veiligheid Wissel uit: Hoe geeft u nu vorm aan de monitoring van de veiligheidsbeleving? Positieve ervaringen en knelpunten?

16 Monitoring sociale veiligheid: voorbeelden uit de praktijk Bestaand instrument aangepast, vragen vereenvoudigd Eenvoudige vragen met antwoorden (ja/nee/soms) in de vorm van: smiley s thermometer Vragen samen met de leerkracht/vertrouwenspersoon doorgenomen hoe zorg je ervoor dat leerlingen zich vrij voelen eerlijk te antwoorden? hoe voorkom je beïnvloeding? Ervaringen met vragenlijst uit Vensters PO speciaal voor sbo? Andere voorbeelden?

17 Insteek bestuursgericht toezicht Vragen inspectie aan bestuur: Welke doelen heeft u afgesproken met uw NK-voorziening? Hoe houdt u zicht op de kwaliteit van uw NK-voorziening? Hoe stuurt u op de kwaliteit van uw NK-voorziening? Wat zegt uw bestuurder dan?

18 (Naar) volwaardige positie NK-voorziening binnen bestuur Focus op onderwijskwaliteit en resultaten, niet meer alleen/voornamelijk op aantallen, personeel en financiën Verdiend vertrouwen verantwoording Kwaliteitssysteem regulier past vaak niet, wat past wel? Uw eigen beleidsplan/jaarplan/(deel-)schoolplan Uw eigen ambities Hoe houdt u zicht op uw eigen kwaliteit? Hoe zorgt u ervoor dat het bestuur er zicht op krijgt/houdt?

19 Evaluatie en verantwoording over onderwijsresultaten Hoeveel leerlingen behalen de doelen die (per vakgebied) voor hen zijn opgesteld? Opvallende zaken per vakgebied/leerlijn/leeftijdsgroep? Conclusies voor m.n. aanbod, zicht op ontwikkeling en begeleiding, didactiek?

20 Vragen/opmerkingen? Heeft u voldoende zicht op het nieuwe toezicht? Vragen? Feedback?